Bài 9:Tìm các điểm rốn của mặt:

x2 y2
2z  
a.  

x2 y 2 z 2
   1,       0
  
b.

x2 y2
2z   (S )
 
a.

 u2 v2
r (u, v)  (u, v,  )
Ta tham số hóa mặt (S) : 2 2

 u
ru  (1, 0, )

 v
rv  (0,1, )


 u2
 E  ( ru) 2  1  2

 uv u 2 v2
F  (ru.rv)   EG  F 2  1  
 2 2

 v2
G  (rv) 2  1  2



 1
ruu  (0, 0, )



ruv  (0, 0, 0)

 1
rvv  (0,0, )

  u v
ru  rv  ( ,  ,1)
 
  u v
ru  rv  ( ) 2  ( ) 2  (1) 2
 

u 2 v2
  1
2 2
 
 r  r u v 1
 n u  v  ( , , )
ru  rv u 2
v 2
u v2 2
u2
v2
 2
 2 1  2
 2 1  1
    2 2

Khi đó:


  1
L  n.ruu 
u 2 v2
  1
2 2


M  nruv  0

 1
N  nrvv 
u2 v2
  1
2 2

Ta có điểm rốn của mặt đã cho thỏa:

( L : M : N )  ( E : F : G)
 
  2 2
  1
, 0,
1    1  u , uv ,1  v 
 2 2
u 2 v2    2  
2 
  u 2  v 2 1   
1 

   2 2
 

 uv
 0


 1 1

 u 2 v2 u2 v2
    1   1
2 2 2 2
 
 u2 v2
 1  1 
 2 2
  uv  0

  1  u2  1  v2 
  2    2   0
1   1  (2)
    

Với u=0 thay vào (2) ta được:

1 1 v2 
 1  2   0
   
v2 
 1 
2 
 v 2     2
 v    (   ) (   )

Với u=0 thay vào (2) ta được:

1  u2  1
1   0
  2  
u2 
 1 
2 
 u 2     2

 v    (   ) (   )

Vậy các điểm rốn cần tìm của mặt là:

   
(0,   (   ), ) (   ) ; (   (    ),, ) (   )
2 2

x2 y 2 z 2
   1 (      0) (S )
  
b.


r (u, v)  (  sin u cos v,  cos u cos v,  sin v)
Ta tham số hóa mặt (S) :

ru  (  cos u cos v,   sin u cos v, 0)

rv  (  sin u sin v,   cos u sin v,  cos v)

 E  (ru)2  ( cos 2 u   sin 2 u ) cos 2 v
 
F  (ru.rv)  (    )sin u cos u sin v cos v

G  (rv) 2  ( sin 2 u   cos 2 u )sin 2 v   cos 2 v

ruu  (  sin u cos v,   cos u cos v,0)

ruv  (  cos u sin v,  sin u sin v,0)

rvv  (  sin u cos v,   cos u cos v,   sin v)
 
ru  rv  (  sin u cos 2 v,   cos u cos 2 v,   sin v cos v)
 
ru  rv  (   sin u cos 2 v) 2  (  cos u cos 2 v) 2  (   sin v cos v) 2

 cos v (  sin 2 u   cos 2 u ) cos 2 v   sin 2 v  cos v. A

( A  (  sin 2 u   cos 2 u ) cos 2 v   sin 2 v )
 
 r  r   sin u cos v   cos u cos v   sin v
 n u  v  ( , , )
ru  rv A A A

Khi đó:


   cos 2 v
L  n.ruu 
A


M  nruv  0

 
N  nrvv 
A

Ta có điểm rốn của mặt đã cho thỏa: ( L : M : N )  ( E : F : G)

   cos 2 v  
 ,0,  
 A A
 
( cos 2
u   sin 2 u ) cos 2 v,(    )sin u cos u sin v cos v,( sin 2 u   cos 2 u)sin 2 v   cos 2 v 

 sin u cos u sin v cos v  0


 2 2 2 2 2 2 2
  ( cos u   sin u ) cos v  ( sin u   cos u ) sin v   cos v
  cos 2 v 
 A A

 sin u cos u sin v cos v  0

 2 2 2 2 2 2
 cos u   sin u  ( sin u   cos u)sin v   cos v

  sin u  0
 cos u  0
 
  sin v  0
 
  cos v  0
 cos u   sin u  ( sin 2 u   cos 2 u)sin 2 v   cos 2 v
2 2
(2)

2
Với sin u  0  cos u  1 thay vào pt (2) ta được :

(2)     sin 2 v   cos 2 v

 (   ) cos 2 v    
 
 cos 2 v  0
 

 với sin u  0 thì mặt không có điểm rốn.

2
Với cos u  0  sin u  1 thay vào pt (2) ta được :

(2)     sin 2 v   cos 2 v

 (   ) cos 2 v    
 
 cos 2 v 
 
  2    
 cos v    sin v  
   

  2   2     2 
 , 0,  
     
 điểm rốn là  

2
Với sin v  0  cos v  1 thay vào pt (2) ta được :
(2)   cos 2 u   sin 2 u  
 (    ) sin 2 u    
 
 cos 2 u 
 
  2    
 cos u    sin u  
   

 2 2        
 , ,0
       
 điểm rốn là  

2
Với cos v  0  sin v  1 thay vào pt (2) ta được :

(2)   cos 2 u   sin 2 u   sin 2 u   cos 2 u

 (   )(cos 2 u  sin 2 u )  0
1
 cos 2 u 
2
2 2
 cos u    sin u  
2 2


 điểm rốn là 0, 0,   