Ozan Çağrı YILDIRMIŞ

Sosyal Bilgiler Öğretmeni

#SosyOzan#
8.SINIFLAR 2.ÜNİTE
T.C. İNKILAP TARİHİ
KISA NOTLAR

& NOTLAR ÖZGÜNDÜR, BENİM

TARAFIMDAN YAZILMIŞTIR. DAHA FAZLASI
İÇİN İNSTAGRAM SAYFAMI TAKİP EDİP
TELEGRAM GRUBUMA DA DAHİL OLMAYI

UNUTMAYIN&
 MİLLİ UYANIŞ:
BAĞIMSIZLIK
YOLUNDA ATILAN
ADIMLAR
1.DÜNYA SAVAŞINA YOL
AÇAN GELİŞMELER
SÖMÜRGECİLİK YARIŞI
(EKONOMİK NEDEN )
Sanayi İnkılâbı sonrası sanayileşen Avrupa
devletleri ürettikleri fazla ürünler için pazar,
sanayileri için de hammadde arayışına
girdiler. Bu durum Avrupa devletleri arasında
sömürge rekabetini hızlandırmış çıkar
çatışmalarına neden olmuştur.
MİLLİYETÇİLİK AKIMI
(SİYASİ NEDEN)
Fransız İhtilalı’nın yaydığı Milliyetçilik akımı
Avrupa’da siyasi ve sosyal hayatta büyük
değişikliklere yol açtı. Her milletin kendi
geleceğine kendisinin karar vermesi anlamına
gelen Milliyetçilik akımı Osmanlı ve Avusturya
Macaristan gibi çok uluslu devletlerin yıkımına
neden oldu.
NOT:Yukarıda sayılan iki olay I.Dünya Savaşının
en genel iki sebebidir. Bir de bardağı taşıran son
damla olan ve görünen sebep olan olay
vardır.Avusturya -Macaristan prensinin oğlu
Sırbistan’a ziyarete gittiğinde suikast sonucu
öldürülür ve zaten kutuplaşmış olan aralarında
çıkar çatışmaları olan devletler I.Dünya Savaşını
başlatır.Bu da aslında iki ülke arasındaki özel bir
savaş sebebiyken genele dönüşmüştür.
NOT:Savaşın genel nedeni dediğimizde birden
çok ülkeyi ilgilendiren sebeptir.Savaşın özel
nedeni dediğimizde sadece iki ülke arasındaki
sorunları kastetmiş oluruz.
Yukarıda sayılan nedenlerle dünya ülkeleri iki
gruba ayrıldı :İtilaf Devletleri,İttifak Devletleri
BİRİNCİ DÜNYA SAVAŞINDA TARAFLAR
İTTİFAK İTİLAF
Avusturya-Macaristan İngiltere
Almanya Fransa
İtalya Rusya
SAVAŞA SONRADAN KATILANLAR
Osmanlı İtalya
Bulgaristan Amerika,Yunanistan
Romanya
OSMANLI DEVLETİ’NİN SON
SAVAŞI 1.DÜNYA SAVAŞI
DİĞER DEVLETLERİN OSMANLI
ÜZERİNDEKİ ÇIKAR VE AMAÇLARI
İNGİLTERE(İTİLAF,DÜŞMAN):Amacı,kendi
sömürgelerine giden yolu tutmak ve Orta Doğu
petrollerine sahip olmaktı.Arapları Osmanlı’ya
karşı kışkırtmıştır.
RUSYA(İTİLAF,DÜŞMAN):İstanbul ve
Çanakkale Boğazlarını ele geçirerek sıcak
denizlere inmeyi hedefliyordu.Bir diğer amacı da
Panslavizmi uygulamaktı.Panslavizm(Slav
Birliği) Osmanlı içinde bulunan Slav ırkından
olan insanları Rusya’ya bağlama politikasıydı.
İTALYA(İTİLAF,DÜŞMAN):Taraf
değiştirmiştir.Önce İttifak Devletiyken sonradan
İtilaf Devletlerine geçmiştir.
AVUSTURYA-
MACARİSTAN(İTTİFAK,DOST):Bu ülke de
Osmanlı gibi çok ulusluydu ve milliyetçilikten
olumsuz etkilenmişti.
ALMANYA(İTTİFAK,MÜTTEFİK)Osmanlı’nı
n halifelik gücünden yararlanmak için yanında
oldular.Aynı zamanda savaşı daha geniş bir alana
yayıp üzerindeki cephe yükünü hafifletmek
istiyordu.Almanya,Osmanlı’nın jeopolitik
konumundan da faydalanmak istiyordu.Almanya
Osmanlı’yı ekonomisi veya teknolojisi iyi diye
yanına aldı diyemeyiz.

OSMANLI I.DÜNYA SAVAŞI’NA
NASIL GİRDİ?
Osmanlı savaşın başında tarafsız kaldı.Çünkü
uzun yıllardır savaşan halk yorgun ve
yoksuldu.Bu yüzden de Osmanlı İtilaf ve İttifak
Devletleri arasında denge politikası izledi ve
tarafsız kaldı.İtilaf Devletleri Osmanlı’yı
yanlarında istemiyorlardı.Çünkü Osmanlı’yı bir
şekilde savaşın sonunda bölüşmeyi
amaçlıyorlardı.Osmanlı bir süre sonra denge
politikasını bıraktı.Çünkü iki taraftan birisi
saldırsa kendisine yardım edecek müttefiki
yoktu(Siyasi yalnızlık) Osmanlı son zamanlarda
daha çok İngiltere,Rusya gibi İtilaf devletlerine
OSMANLI’NIN I.DÜNYA SAVAŞINDA SAVAŞTIĞI CEPHELER
TAARRUZ (SALDIRI)
CEPHELERİ:KAFKAS,KANAL (2K)
OSMANLI’NIN MÜTTEFİKLERİNE
YARDIM İÇİN ASKER GÖNDERDİĞİ
CEPHELER
:GALİÇYA,MAKEDONYA,ROMANYA
SAVUNMA CEPHELERİ:HİCAZ-YEMEN
,ÇANAKKALE,IRAK,SURİYE FİLİSTİN
CEPHELERİ
toprak kaybetmişti.Eğer bu ülkeler ile rakip olur
ve onları yenerse kaybettiği toprakları da
alabilirdi.Bunun dışında Osmanlı’da o dönem
etkili olan İttihat ve Terakki Alman hayranıydı
ve onların kazanacağına inanıyordu.Bu gibi
sebeplerle Osmanlı Almanya’nın yanında savaşa
girmeye karar verdi.
NOT:Osmanlı’nın savaşa girmesi ile savaş daha
geniş bir alana yayıldı ve cephe sayısı
arttı.Almanya’nın üzerindeki yük hafifledi.
NOT:Osmanlı’yı savaşa sokan gemi olayı derste
anlatılacak.
NOT:OSMANLI’NIN SINIRLARI GENİŞ
OLDUĞUNDAN CEPHE SAYISI DA ÇOK
OLMUŞTUR.
NOT:M.KEMAL ÇANAKKALE -KAFKAS VE
SURİYE CEPHELERİNDE
SAVAŞMIŞTIR.ÇAKASU

I.DÜNYA SAVAŞINDA OSMANLI’NIN
SAVAŞTIĞI CEPHELER
-GALİÇYA,MAKEDONYA ,ROMANYA
CEPHELERİ:Osmanlı’nın kendi sınırları dışında
,müttefiklerine yardım gönderdiği cephelerdir.
TAARRUZ CEPHELERİ
KAFKAS CEPHESİBu cephede Ruslar ve
Ruslar’ı destekleyerek isyan eden Ermeniler ile
savaşılmıştır.Bu bölgedeki Ermeniler ,Osmanlı’ya
zarar verdiği için o dönem bir Osmanlı toprağı
olan Suriye’ye tehcir(zorunlu göç)
edilmişlerdir.Bu konu ile ilgili Sevk ve İskan
Kanunu çıkarılmıştır.Bu cephede M.Kemal de
savaşmış ve Muş ve Bitlis’in alınmasında rol
oynamıştır.Kafkas Cephesinde mücadele eden bir
diğer komutan olan Enver Paşa komutasında
Kars’ın Sarıkamış ilçesinde Ruslara karşı
saldırılmak üzere hazırlanılmış ancak iklimin
soğukluğundan ve malzeme yetersizliğinden
binlerce askerimiz şehit olmuştur.
KANAL CEPHESİ:Almanların isteği üzerine
Osmanlı tarafından açılmıştır.Diğer adı Süveyş
Kanalı,Mısır Cephesidir.Amaç ,İngilizlerin
sömürgelerine giden yolu Osmanlı’nın kontrol
altına almak istemesidir.Ancak Osmanlı başarısız
olup geri çekilmek zorunda kalmıştır
SAVUNMA CEPHELERİ
ÇANAKKALE CEPHESİ:İtilaf Devletleri
Ruslara yardım götürmek,Osmanlı başkentini ele
geçirerek Osmanlı’yı savaş dışında bırakmak ve
savaşın süresini kısaltmak için
saldırdılar.M.Kemal’in de savaştığı bu cephe
Osmanlı’nın kesin zafer kazandığı tek
cephedir.Bu yüzden Rusyaya yardım
götürülememiş ve Rusya savaştan
çekilmiştir.(Rusya’da yönetim değişikliği
yaşanmıştır,Bolşevik İhtilali).Ayrıca I.Dünya
Savaşının süresi de uzadı.
IRAK CEPHESİ
Bu cephede Osmanlı İngilizler ve İngilizlerin
kışkırtması ile ayaklanan Araplar ile mücadele
etmiştir.Burada Osmanlı’nın önemli zafer
kazandığı yerlerden birisi de Kut-ül
Amare’dir.Ayrıca Selman-ı Pak ve Basra
Körfezi gibi yer adları da buradadır.Irak
cephesindeki amaç Musul ve Kerkük petrollerine
hakim olmaktı..Osmanlı’nın kayıtlara geçen son
zaferi Kut-ül Amaredir
SURİYE-FİLİSTİN CEPHESİ:Bu cephede
Mustafa Kemal de savaşmıştır.İngilizler ve isyan
eden Araplar ile mücadele edilmiştir.Kanal
Cephesinden çekilen Osmanlı askerleri İngilizleri
Anadoluya sokmamaya çalışmıştır
NOT:Ermenilerin zorla göç ettirildikleri ‘’Tehcir
Kanunu’’günümüz Ermeni Soykırımı iddialarına
temel oluşturur.Ancak orada bir soykırım
yoktur.Savaş koşulları ve sağlık şartlarından ölen
Ermeniler olmuştur.
I.DÜNYA SAVAŞININ SONA ERMESİ
Savaşın uzamasıyla Osmanlı ekonomik ve askeri
olarak zor durumda kaldı.Müttefiki Bulgaristan’ın
da savaştan çekilmesi ile Almanya ve Avusturya-
Macaristan ile kara bağlantısı da kesildi ve
Osmanlı Mondros Ateşkes Anlaşmasını
imzalayarak savaştan çekildi.
I.DÜNYA SAVAŞININ SONUÇLARI
-İtilaf Devletleri galip geldi
-Bir daha savaş çıkmasını engellemek için
Milletler Cemiyeti kuruldu.
-Yeni ülkeler kuruldu
-Osmanlı Devleti tarihe karıştı
-Yeni yönetim biçimleri ve silahlar ortaya çıktı
İŞGAL YILLARINDA ANADOLU
Ateşkes ,barış anlaşmasının imzalanması için
ortam yaratır,savaşı durdurur.
Barış anlaşması ise kalıcı ve kesin barışı sağlar
MONDROS ATEŞKES ANLAŞMASI
(30 EKİM 1918)
Osmanlı’nın I.Dünya Savaşından çekildiğini ilan
ettiği ateşkes anlaşmasıdır.Osmanlı adına Rauf
Bey imzalamıştır.
MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI VE MADDE YORUMLARI
(30 EKİM 1918)
MADDE
Çanakkale ve İstanbul boğazları açılacak ve bu
yerdeki istihkâmlarİtilaf Devletleri tarafından
işgal edilecektir
Sınırların korunması ve iç güvenliğin
sağlanması için bırakılacak bir miktar kuvvet
dışında Osmanlı ordusu derhal terhis
edilecektir.
İtilaf devletleri,güvenliklerini tehdit edecek bir
durumda,istedikleri herhangi bir stratejik noktayı
işgal edebilecekler. (7. madde)
İtilaf devletleri, Osmanlı demiryollarından istifade
edecek ve Osmanlı ticaret gemileri İtilaf
Devletlerinin hizmetinde bulundurulacaktır.
Toros tünelleri İtilaf devletleri tarafından işgal
edilecektir.
Hükümet haberleşmesi dışında telsiz, telgraf ve
kabloların denetimi İtilaf Devletlerinin denetimine
geçecektir
Doğudaki Altı vilayette (Erzurum, Van, Diyarbakır,
Elazığ, Sivas, Bitlis) bir karışıklık çıkması
halinde, İtilaf devletleri,bu vilayetlerden herhangi
bir kısmını işgal edebilecekler. (24. Madde)
NOT:İtilaf Devletleri her türlü yoruma açık şekilde maddeleri hazırlamışlardı,maddelerin ucu
açıktı.Maddelerin bu kadar ağır olma sebebi İtilaf Devletlerinin daha önce kendi aralarında yaptıkları gizli
anlaşmalarla Osmanlı’yı paylaşmış olmalarıdır.
YORUM
İstanbul ve Anadolu arasındaki bağlantı kesilmiştir.
İstanbul’un güvenliği tehlikeye girmiştir.
Osmanlının savunma gücü ortadan kaldırılmıştır.
İtilaf Devletleri, Anadolu’yu işgal etmelerini
engelleyecek güçleri ortadan kaldırmayı
amaçlamışlardır
*Antlaşmanın en ağır maddesidir. İtilaf
Devletleri Anadolu’da istedikleri yerleri işgal
edebilmek için hukuki bir dayanak elde
etmişlerdir.
*Anadolu’nun tamamı işgal tehdidi altını
girmişlerdir.
İtilaf Devletleri Osmanlı Devletinin ulaşım ve
ekonomik imkânlarını kendi çıkarları
doğrultusunda kullanmak istemişlerdir.
itilaf devletleri önemli geçit yerlerini kontrol
ederek Osmanlı ülkesindeki ulaşımı denetim altına
almak istemişlerdir.
İtilaf devletleri ulaşım ve haberleşme hatlarını
kontrol ederek işgallerin diğer bölgelerde
duyulmasını ve Türk halkının organize olarak
işgaller karşı koymasını engellemek istemişlerdir
Bu madde ile Doğu Anadolu’da bir Ermeni
Devleti kurulması
Amaçlanmıştır
 MONDROS’TAN SONRA HANGİ ÜLKE NEREYİ İŞGAL ETTİ?

Ateşkes Antlaşması savaşı bitiren geçici bir antlaşmadır. Asıl durum barış antlaşması imzalandıktan sonra ve
hükümetler tarafından onaylanmasına rağmen itilaf devletleri barış antlaşmasını beklemeden Osmanlı
topraklarını işgal etmeye başladılar.
Mondros’tan sona işgal edilen yerler şöyledir:
İNGİLİZLER Musul, Antep, Urfa, Maraş (Dana sonra bu üç şehri yaptıkları bir antlaşma ile Fransızlara
bıraktılar) Ayrıca Afyon, Eskişehir, İzmit, Samsun, Merzifon ve Batum’a asker çıkardılar.
MONDROSTAN SONRA İLK İŞGAL EDİLEN YER: MUSUL/ 3 KASIM 1918
FRANSIZLAR Adana ve çevresini
İTALYANLAR Antalya ve Konya
YUNANLILAR İzmir ve çevresini
ERMENİLER Kars ve Sarıkamış çevresini
GÜRCÜLER Batum ve çevresini

MONDROS ATEŞKES ANTLAŞMASI MUSTAFA KEMAL VE TÜRK MİLLETİ:

HAKKINDA TUTUMLAR:
*İSTANBUL HÜKÜMETİ: İşgalleri
kolaylaştırmak için elinden geleni yaptı. Hatta
Anadolu’ya nasihat heyetleri göndererek
işgallerinin geçici olduğunu ve karşı konulmaması
gerektiği konusunda halkı ikna etmeye çalıştı.
Teslimiyetçi bir tutum sergiledi
Mondros Ateşkes antlaşmasının maddelerinin
açık olmadığını ve her türlü yoruma açık
hazırlandığına inanıyordu.Türk halkı ve M.Kemal
mücadeleci bir tutum sergiledi Kuvayımilliye
örgütleri kuruldu ve milli mücadele başladı

WİLSON PRENSİPLERİ(İLKELERİ)
ABD Başkanı Wilson Birinci Dünya Savaşından
sonra yayınladı. Bu ilkelerde; gizli antlaşmalar
yapılmamasını,antlaşmaların açık ve şeffaf
olmasını, yenen devletlerin yenilen
devletlerden toprak almamasını, milletlerin
çoğunluk olduğu yerlerde kendilerine
bağımsızlık tanınmasını, Türklerin çoğunlukta
olduğu yerlerden hâkimiyetin onlara ait
olmasını ve Boğazların tüm milletlere açık
olmasını istedi. Wilson İlkelerinde yer alan
“Yenen devletler yenilen devletlerden toprak
almayacaktır” maddesi savaşın bitişini
hızlandırmıştır.
PARİS BARIŞ KONFERANSI(1919)
Birinci Dünya Savaşı sonunda
yenen devletlerle yenilen devletler arasında
yapılacak barış antlaşmalarının şartlarını
belirlemek amacıyla toplanmıştır.
Savaş sonrası Avrupa haritasını yeniden
çizmek. Osmanlı topraklarının paylaşım
planını yeniden yapmak gibi iki temel konu
konuşulmuştur.. İtilaf devletleri, Paris Barış
Konferansında, ABD Başkanı Wilson tarafından
belirlenen ilkelere ters düşmemek ve sömürge
düzenini devam ettirmek üzere MANDA VE
HİMAYECİLİK adı verilen yeni bir sistem
ortaya koydular.
MANDA VE HİMAYE : Kendisini idare
edemeyecek kadar zayıf ve güçsüz ülkelerin
güçlü devletler tarafından yönetilmesi
sistemi. .Aslında sömürgeciliğin aynısıdır.
İZMİR’İN İŞGALİ(15 MAYIS 1919)
I.Dünya Savaşından önce Batı Anadolu
İtalyanlara vaadedilmişti.Ama daha sonra İngiltere
burada daha rahat yönlendireceği bir devletin
olmasını istediği için İzmir’i Yunanların işgal
etmesine karar verildi.Bu durum İtilaf Devletleri
arasındaki ilk görüş ayrılığı olmuştur.Yunanlar
İzmir’i işgal etti.Yunanlara karşı İzmir’de ilk
kurşunu sıkan kişi Hasan Tahsin’dir
CEMİYETLER
Osmanlı işgallere karşı sessiz kaldığı ve ordusunu
dağıtıp direnmediğinden ve teslimiyetçi bir tutum
sergilediğinden dolayı halk mücadele için kendisi
örgütlendi.Anadolunun pek çok yerinde direniş
örgütleri kuruldu ve halk mücadeleci bir tutum
sergiledi.Bu cemiyetler ile halk protesto mitingleri
düzenledi,telgraflar çekti ve hatta silahlı
mücadeleye girişti.Basın yoluyla haklı davasını
dünyaya duyurmaya çalıştı.
Yukarıda sayılan yararlı cemiyetlerin dışında bir
de zararlı cemiyetler vardır.
CEMİYETLER VE
KUVAYIMİLLİYE
Trakya-Paşaeli Cemiyeti:Edirne’de kuruldu.İlk
kurulan yararlı cemiyettir.Yunan/Rum işgaline
karşı mücadele etti.
Vilayet-i Şarkıye-i Hukuk-u Osmaniye
Cemiyeti:Şark =Doğu ,Vilayet =il demektir.Bu
yüzden bu cemiyet Doğu İlleri Müdafa-i Hukuk
Cemiyeti olarak da adlandırılır.Doğudaki Ermeni
işgaline karşı kurulmuştur.
Trabzon Muhafaza-ı Hukuku-u Milliye
Cemiyeti:Doğu Karadenizde hak iddia eden
Pontusçu Rumlara ve Ermenilere karşı
kurulmuştur.
Kilikyalılar Cemiyeti:Çukurova ,Adana ,Maraş
civarında Fransız ve Ermenilere karşı
kurulmuştur.
İzmir Müdafa-i Hukuk-u Osmaniye
Cemiyeti:İzmir’deki Yunan/Rum işgaline karşı
kuruldu
Reddi İlhak:İzmir’in Yunan işgalinden
kurtulması için uğraşmıştır.
Milli Kongre Cemiyeti:Diğerlerinin aksine belli
bir bölgeyi kurtarmak için değil ulusal amaçlı
kurulmuştur.Her cemiyeti temsil eden 2şer kişi
vardır.Çalışmalarını daha çok basın yayın yoluyla
yapmıştır.
YARARLI CEMİYETLERİN ORTAK
ÖZELLİKLERİ
1. Mondros Ateşkes Antlaşmasından sonra (
İzmir’in işgal edilmesiyle) kuruldular.
2. Düşman işgalini önlemek ve Türk milletinin
bağımsız yaşamasını sağlamayı amaç
edinmişlerdir.
3. Önceleri yayın yoluyla mücadeleyi, sonraları
silahlı mücadeleyi benimsemişlerdir.
4. Türk halkını teşkilatlandırmak için
bölgelerinde kongreler toplamışlardır.
5. Ortaya çıkmalarında Türk milliyetçiliği
vardır; milli mücadelenin temelini atmışlardır.
MİLLİ VARLIĞA ZARARLI CEMİYETLER
1-AZINLIKLAR TARAFINDAN KURULAN
ZARARLI CEMİYETLER
Mavri Mira Cemiyeti:Yunan(Rum)tarafından
kurulmuştur.Amacı Ege’yi geri almak ve Bizans’ı
yeniden diriltmektir.
Pontus Rum Cemiyeti:Samsun merkezli bir
Rum devleti kurmayı amaçlamaktadır.
Hınçak ve Taşnak Cemiyeti:Doğu Anadoluda
bağımsız bir Ermeni devleti kurmayı
amaçlamaktadır.
Etnik-i Eterya: Rumlar tarafından Bizans’ı
canlandırmak için Egede kurulmuştur.
NOT:Azınlıklar tarafından kurulan bu cemiyetler
isyanlar çıkararak işgalci devletlerin işini
kolaylaştırmaya çalışmışlar ve bağımsız devlet
kurmak için uğraşmışlardır.
TÜRKLER TARAFINDAN KURULAN
ZARARLI CEMİYETLER
Hürriyet ve İtilaf Fırkası:Milli mücadeleye
zararlı cemiyetlerdendir.
İngiliz Muhipleri Cemiyeti:İngilizlerin
mandasına girmeyi amaçlamışlardır.
İslam Teali Cemiyeti:Amaçları saltanat ve
hilafetin devamını sağlamaktır.
Wilson Prensipleri Cemiyet:Amacı Amerikan
mandasını sağlamaktı
Kürt Teali Cemiyeti
NOT:İstanbul Hükümeti ve İtilaf Devletleri
tarafından desteklenmişlerdir.Manda ve himayeyi
savunmuşlardır.
NOT:Hemen hemen her zararlı cemiyetin
faaliyetlerine karşı o bölgede yararlı cemiyetler
kurulmuştur.
Örneğin,
-Mavri Mira Cemiyeti İzmir Müdaafa-i
Hukuk Cemiyeti
-Pontum Rum Cemiyeti Trabzon
Muhafaza-i Hukuk-u Milliye Cemiyeti
-Hınçak Taşnak Cemiyetleri
Vilayet-i Şarkiye Müdafa-i Hukuk Cemiyeti
NOT:Yararlı cemiyetlerin her birisi kendi
bölgelerini korumak üzere kurulmuş bölgesel
cemiyetlerdir .Ancak daha sonra M.Kemal
‘’birleştirici ve bütünleştirici’’ gücünü
kullanarak tüm bu cemiyetleri tek bir çatı altında
Sivas Kongresi ile toplamıştır
 KUVAYIMİLLİYE
İşgallerin ardından işgale uğrayan bölgelerde
Osmanlı ordusu dağıtıldığı ve padişah da düşmana
karşı direnmediği için halk tarafından oluşturulan
silahlı birliklere Kuvay-ı Milliye (Milli
Kuvvetler) adı verilir. Düzensiz, disiplinsiz,
ihtiyaçlarını halktan karşılayan ve kendi
bölgesini kurtarmayı düşünen gruplardır.
Kuvay-ı Milliyenin en önemli yararı işgalleri ve
düşmanın ilerleyişini yavaşlatmaları ve
düzenli ordu kurulana kadar zaman
kazandırmalarıdır. Kuvay-ı Milliye aynı
zamanda milleti kurtuluşa götüren ruhu temsil
eder.
İSTİKLAL YOLCULUĞU
Mondros imzalanınca M.Kemal de İstanbul’a
çağırılır.İstanbul boğazında gördüğü onlarca
düşman gemisini görünce verdiği yanıt
‘’Geldikleri gibi giderler ‘’ olmuştur.(İleri
görüşlülük)Samsun’a çıkana kadar ki 6 ayda
padişah ve devlet adamlarıyla görüşmelerinden
sonuç alamayacağını anlamış,ülkenin İstanbul’dan
kurtarılamayacağını fark etmiştir.İşte bu yüzden
de Anadoluya geçiş için fırsat aramıştır .
9.ORDU MÜFETTİŞİ
( SAMSUN’A ÇIKIŞ 19 MAYIS 1919)
Samsun civarında Rumlar ve Türkler arasında
çatışmalar yaşanıyordu.Osmanlı’da bu çatışmaları
durdurmak için M.Kemal’i bu bölgeye 9.Ordu
Müfettişi olarak gönderdi.Eğer göndermese İtilaf
Devletleri 7.Maddeye dayanarak Samsun’u işgal
edebilirlerdi.Yani padişahın amacı Türkler ve
Rumlar arasında olayları
bastırmak,M.Kemal’in amacı ise Anadoluya
geçip işgale karşı direniş başlatmaktı.M.Kemal
bunun üzerine Bandırma Vapuru ile Samsun’a
çıktı.Çatışmaları yatıştırdıktan sonra hiç kimsenin
ordularını terhis etmemesini istedi.Daha sonra da
Samsun’un Havza ilçesine geçti.
HAVZA GENELGESİ(1919)
Hazırlanan bu genelge Anadoludaki tüm
komutanlara gönderildi.
-Bu genelge ile milli bilinci uyandırmak ve halk
harekete geçirilmek istendi.
-Yurdun her tarafında protesto mitingleri
yapılması istendi.
-İtilaf Devletlerine protesto telgrafları çekilmesi
istendi.
-Gerekirse silahlı mücadele yapılması istendi.
-Düzenli ordunun dağıtılmaması
istendi.(Buradan ileride bir silahlı mücadele
yapılacağı anlaşılmaktadır.)
NOT:Bu genelge Osmanlı ve M.Kemal’in ilk kez
ters düştüğü,M.Kemal’in ilk kez görevi dışına
çıktığı genelgedir..M.Kemal İstanbul’a
çağrılmış ama bu çağrıya cevap vermemiş,daha
güvenli olan Amasya’ya geçmiştir.
AMASYA GENELGESİ(1919)
Amasya’da büyük bir coşkuyla karşılanan
M.Kemal,burada Rauf Bey,Refet Bey gibi isimler
ile milli mücadelenin planlaması olan Amasya
Genelgesini hazırladı ve Kazım Karabekir’in de
onayını alarak yayınladı.
-Vatanın bütünlüğü milletin bağımsızlığı
tehlikededir.(Milli mücadelenin gerekçesi)
-İstanbul Hükümeti üzerine aldığı sorumlulukları
yerine getirememektedir.(Savaşın gerekçesi)
-Milletin bağımsızlığını yine milletin azım ve
kararı kurtaracaktır.(Savaşın yöntem ve amacı)
-Her türlü baskı ve denetimden uzak milli bir
heyet kurulmalıdır.(Temsil Heyeti
fikri)(Kurtuluş Savaşı kişisellikten çıkıp
kurumsallaşmıştır)
-Her bakımdan güvenli olan Sivas’ta kongre
toplanmalıdır.
-Bunun için her ilden halkın güvenini kazanmış 3
kişi gizli bir şekilde Sivas’a gelmelidir.
NOT:Kurtuluş Savaşının amacı
,gerekçesi,yöntemi belirlenmiştir.Amasya
Genelgesi Milli Mücadelenin plandan eyleme
geçişinin ifadesidir.
ASKERLİKTEN İSTİFA
Amasya Genelgesinden sonra İtilaf Devletlerinin
ve Osmanlı’nın tepkisi iyice arttı.Resmi görevinin
tehlikeye girdiğini gören M.Kemal askerlik
görevinden istifa etti.Artık sivil birisi olarak
Kurtuluş Savaşını yönetecekti.Herşeye rağmen
çok sevdiği askerlikten istifa etmesi onun
milletin menfaatlerini,kendi çıkarlarının önüne
koyduğunu göstermektedir.
 ERZURUM KONGRESİ(1919)
M.Kemal Erzuruma’a geldiğinde oradaki düzenli
ordunun komutanı Kazım Karabekir
onu’’Emrinizdeyim Paşam ‘’diyerek
karşıladı.Bu söz M.Kemal’in Kurtuluş Savaşının
lideri olduğunu kanıtlar.Ardından M.Kemal’in
Erzurum Kongresi Başkanı seçildiği bu kongrede
şu kararlar alındı.
-Milli sınırlar içinde vatan bir bütündür
parçalanamaz(Vatanın bütünlüğü)
-İstanbul Hükümetinin dağılması halinde halk
dağılmayacak ,direnecektir.(Direniş
hareketlerinin birleştirilmesi)
-İstanbul Hükümetinin direnmediği yerde bu
görevi Heyet-i Temsiliye(Temsil Heyeti)
yapacaktır.(İstanbul Hükümetinin teslimiyetçi
politikası)
-Kuvayımilliyeyi etkin,milli iradeyi hakim kılmak
esastır.(Milli egemenlik ve milli bağımsızlık
vurgulandı)
-Hristiyanlara dengemizi bozacak haklar
verilemez(Bağımsız devlet kurulmasına engel)
-Manda ve himaye kabul edilemez(Tam
Bağımsızlık)
-Milli meclisin derhal toplanması gerekir(Milli
egemenlik)
ERZURUM KONGRESİNİN ÖNEMİ
-Toplanışı bölgesel ,aldığı kararlar ulusaldır.
-Temsil Heyeti kuruldu ,başkanı M.Kemal oldu.
-Manda ve himaye ilk kez reddedildi.
-İlk kez milli sınırlardan bahsedildi.
-Azınlıklara yeni haklar verilmeyeceği belirtildi
SİVAS KONGRESİ(1919)
-M.Kemal Erzurum’dan sonra Sivas’a doğru yola
çıktı.Sivas işgal altında olmadığından dolayı
güvenli bir bölgeydi.İtilaf Devletleri ve Osmanlı
Hükümeti Kongrenin toplanmaması ve
M.Kemal’in saygınlığının azalması için çabalarda
bulundular.M.Kemal’in İttihatçı olduğunu
söyledirler.Elazığ Valisi Ali Galip’e M.Kemal’i
yakalaması için emir verdiler.Eğer kongre
toplanırsa İtilaf Devletleri Sivas’ı işgal
edeceklerini söylediler.Ama kongre toplandı ve
M.Kemal başkan seçildi.
-Erzurum Kongresi kararları aynen kabul
edilmiştir.
-Manda ve himaye kesin olarak
reddedilmiştir.(Tam Bağımsızlık)
-Milli cemiyetler Anadolu ve Rumeli Müdafai
Hukuk Cemiyeti olarak birleştirilmiştir.(Tek çatı
altından yönetmek)
-Temsil Heyeti üye sayısı artırılmıştır.(Milli
iradenin etkisini artırmak)
SİVAS KONGRESİNİN ÖNEMİ
-Toplanışı da kararları da ulusaldır.
-Manda ve himaye kesin olarak
reddedilmiştir.(Tam Bağımsızlık)
-Milli cemiyetler birleştirilmiştir.Bu M.Kemal’in
birleştirici ve bütünleştirici gücünü de gösterir.
-İrade-i Milliye adlı gazete çıkarılmıştır
-Ali Fuat Paşa Batı Cephesi Komutanlığına
atanmıştır.Bu da Temsil Heyetinin yürütme organı
gibi çalıştığını gösterir
AMASYA
GÖRÜŞMELERİ)(PROTOKOLÜ)(1919)
Damat Ferit Paşanın İstifası
Damat Ferit işgalleri kolaylaştırmak için elinden
geleni yapıyordu.İtilaf Devletleri ile işbirliği
içindeydi ve M.Kemal’i de tutuklamaya
çalışıyordu.M.Kemal de bu tutumdan rahatsızdı ve
bir telgrafla bunu padişaha bildirmek istedi.Ancak
telgrafın padişaha ulaşması Damat Ferit Paşa
tarafından engellendi.Bunun üzerine M.Kemal
İstanbul Hükümeti ile olan tüm yazışmaları ve
ilişkileri kesmeye karar verdi.Bu olaydan sonra
Damat Ferit Paşa istifa etmek zorunda
kaldı.(Bu olay milli mücadelenin ilk siyasi
başarısıdır)Milli mücadeleye daha ılımlı bakan
Ali Rıza Paşa sadrazam oldu.Bunun üzerine
Temsil Heyeti ve İstanbul Hükümeti arasında
ilişkiler tekrar başladı ve Amasya’da bir görüşme
yapılması kararlaştırıldı.Bu görüşmelere Temsil
Heyeti Başkanı olarak M.Kemal de katılacaktı.Bu
görüşmelerde İstanbul Hükümetinin amacı
uzlaşmak,M.Kemal’in amacı ise İstanbul
Hükümetini savaş ikna etmekti.
NOT:Damat Ferit’in istifası,Amasya
Görüşmeleri,Alı Rıza Paşa’nın sadrazam olması
aynı olayın parçalarıdır ve hepsi siyasi birer başarı
olarak kabul edilir.
NOT:M.Kemal’in talep ettiği ,Salih Paşa’nın
yaptıracağına inandığı şeylerden sadece birisi
yapılmıştır.O da son Osmanlı Mebusan Meclisinin
açılmasıdır.
AMASYA GÖRÜŞMELERİNDE M.KEMAL
VE TEMSİL HEYETİ
-Erzurum ve Sivas Kongresi kararlarını kabul
edin
-Kapitülasyonlar kaldırılsın(Ekonomik ayrıcalık)
-Osmanlı Mebusan Meclisi açılsın ve seçimler
yapılsın.Meclis İstanbul’da açılmasın çünkü
padişahın baskısı altında olur.
NOT:Kapitülasyon bir devletin başka bir devlete
verdiği ekonomik ayrıcalık(imtiyazdır)
AMASYA GÖRÜŞMELERİNDE İSTANBUL
HÜKÜMETİ(SALİH PAŞA)
-İsteklerinizi İstanbul’a kabul ettireceğim.
-Siz de bizi kötülemeyin,ordu siyasete karışmasın
-Kabul ettiremezsem istifa ederim
ÖNEMİ:Bu görüşmeler ile
İstanbul Hükümeti ,Temsil Heyetinin ve Milli
mücadelenin varlığını ilk kez resmen
tanımıştır.Bu milli mücadele adına siyasi bir
başarıdır.
TEMSİL HEYETİ ANKARA’DA (1919)
Temsil Heyeti çalışmalarını yapmak üzere
Ankara’ya geldi.
Temsil Heyeti Neden Ankara’yı Seçti?
-Batı Cephesine yakın olduğu için gelişmeleri
yakından izleyebilmek
-İstanbul’a yakın olduğu için haber almanın
kolay olması
-Mondros’tan sonra şehrin işgal edilmemiş olması
-Güvenli ve ulaşımının kolay olması
-Ankaralıların milli mücadeleye destek vermesi
MEBUSAN MECLİSİNİN
TOPLANMASI VE MİSAK-I
MİLLİ
SON OSMANLI MEBUSAN MECLİSİNİN
AÇILMASI VE MİSAK-I MİLLİ
İstanbul Hükümeti ,Amasya Görüşmelerinde
alınan kararlardan yalnızca bir tanesini kabul
etti.O da Mebusan Meclisinin açılmasıydı ve
İstanbul’da gerçekleşti.M.Kemal de Erzurum
milletvekili seçildi ama İstanbul’da meclisin
açılmasını istemiyordu.Burada çalışacak
meclisin bağımsız karar alması zordu.Padişah ise
İstanbul’da açılmasını ve bu şekilde meclis
üzerinde otorite kurabileceğini düşünüyordu.
NOT:Meclisin açılma sebebi Osmanlı’nın İtilaf
Devletleri ile yapacağı barış şartlarına etki
edebilmekti.
M.Kemal milletvekili seçilmesine rağmen
İstanbul’a gitmemiş ve gidecek arkadaşlarından 3
şey istemişti.Bunlar :
-Mecliste Müdafa-i Hukuk Grubu kurun
-Misak-ı Milliyi kabul edin
-Beni meclis başkanı seçin
NOT:M.Kemal mecliste grup kurularak birlikte
hareket edilirse daha rahat karar alınabileceğini
düşünüyordu.Grup kuruldu ama adı Felah-ı
Vatan oldu.
M.Kemal’in meclis başkanı seçilme isteği liderlik
hırsı değildir.Meclis eğer dağıtılırsa daha güvenli
başka bir yerde toplayabilme yetkisine sahip
olmak istemektedir.
NOT:M,Kemal’in arkadaşlarından talep
ettiklerinden sadece bir tanesi kabul edilmiştir.O
da Misak-ı Millinin kabulüdür
MİLLİ MÜCADELEDE BASININ ROLÜ
Kurtuluş Savaşı devam ederken birlik beraberliği
sağlama ,kamuoyu oluşturma,halkı savaşa
motive etme ve doğru bilgi verme gibi amaçları
gerçekleştirebilmek için M.Kemal bazı gazete ve
ajanslar kurmuştur.
İrade-i Milliye:M.Kemal’in ‘’Benim
Gazetem’’dediği İrade-i Milliye Sivas
Kongresinden sonra çıkarılmış ve kararları halka
duyurmuş,mücadeleye çağırmıştır.
Hakimiyet-i Milliye:M.Kemal’in emriyle kurulan
gazete halkı savaşa çağırmıştır.
Anadolu Ajansı(AA):Savaş hakkında doğru bilgi
aktarmayı,halkı bilinçlendirmeyi ve kamuoyu
oluşturmayı amaçlamıştır.Savaşın gidişatını
olumsuz etkileyen haberlerin yayılmasını
engellemiştir.
MİSAK-I MİLLİNİN ÖNEMİ
-İtilaf Devletlerinin Osmanlı ile yapacağı barışın
esasları belirlenmiştir.
-Vurgulanan ,Türk Vatanının
bölünmeyeceğidir.Vatanın sınırları çizilmiştir.
-Ulusal egemenlik ve bağımsızlık
vurgulanmıştır,işgale karşı çıkılmıştır.
-Osmanlı meclisinde kabul ettirilmesi siyasi bir
başarıdır.

MİSAK-I MİLLİ KARARLARI(1920)

Misak- I Milli daha önceden M.Kemal tarafından
hazırlanmış ve arkadaşları tarafından son Osmanlı
Mebusan Meclisinde oylamaya sunulmuş,kabul
edilmiştir.Bağımsızlığımızı ve milli sınırlarımızı
gösteren bir belgedir.
MİSAK-I MİLLİNİN SONUÇLARI
-Mondros imzalandığında işgal altında olmayan
Osmanlı Mebusan Meclisinin Misak-ı Milli
bütün ülke toprakları Türk vatanının ayrılmaz bir
kararlarını kabul etmesi İtilaf Devletlerinde tepki
parçasıdır(Milli sınırlar ve ülke bütünlüğü)
ile karşılandı.
-Osmanlı Devletinin yalnızca Arap çoğunluğu
-İtilaf Devletleri İstanbul’u işgal etti.
bulunan ve Mondros Ateşkes Antlaşması
-Karakollar basılarak askerler şehit edildi.
imzalanması sırasında İtilaf Devletleri
-Yakalanan milletvekilleri Malta’ya sürgün
ordularının işgalinde olan Arap memleketlerinin
edildi.
durumu, halkın serbestçe verecekleri oya göre
NOT:M.Kemal İstanbul’da meclis açılırsa uzun
tespit edilmesi gereklidir.(Milli egemenliğe
ömürlü olmayacağını söylemişti ve tahmini doğru
uygundur)
çıktı(İleri görüşlülük)
-Batı Trakya'nın durumunun tespitinde
halkoyuna başvurulmalıdır. (Yorum:
TBMM’NİN AÇILMASI(23 NİSAN 1920)
Çoğunluğu Türk olmasına güvenilmiştir.Milli
İstanbul’daki Mebusan Meclisinin kapatılmasıyla
egemenliğe uygundur)
artık Osmanlı’dan bağımsız yeni bir meclis
4. Kendi istekleriyle ana vatana katılmış olan
açmanın gereği ortaya çıkmıştı.Ankara’da
Kars, Ardahan ve Batum için gerekirse halkın
açılacak olan bu meclis için seçimler yapılırken
oyuna başvurulmalıdır. (Yorum: Çoğunluğu
aynı zamanda İstanbul’daki Mebusan Meclisinden
Türk olmasına güvenilmiştir.Milli egemenliğe
kaçan milletvekilleri de yeni meclise kabul edildi.
uygundur)
5. İstanbul ve Marmara denizinin güvenliği
İLK TBMM’NİN ÖZELLİKLERİ
sağlandıktan sonra Boğazların dünya ticaretine
-TBMM yasama,yürütme ve yargı yetkisine
ve ulaşımına açılması sağlanacaktır.
sahiptir(Güçler Birliği vardır).Bunun
6. . (Uluslararası eşitlik,uluslararası denklik))
uygulanmasının nedeni olağanüstü şartlarda
Müslüman olmayan azınlıkların hakları komşu
çabuk karar almak ve hızlı uygulamaktır
ülkelerdeki Müslüman halkı da aynı haktan
-Meclisten seçilecek bir heyet hükümet işlerini
yararlanmaları koşuluyla kabul edilecektir
yürütecektir.Buna meclis hükümeti (TBMM
7. Milli ve ekonomik gelişmemizi mümkün
Hükümeti) denir.
kılmak amacıyla siyasi, adli, mali gelişmemize
-Geçici bir hükümet veya padişah vekili tanımak
engel olan kapitülasyonlar kaldırılmalıdır.(Tam
doğru değildir(Süreklilik vurgulanmıştır)
Bağımsızlık)
-23 Nisan 1920’de TBMM’nin açılmasıyla yeni
Türk devleti kurulmuştur.
-İlk TBMM’nin önceliği ülkenin kurtuluşunu
sağlamak yani bağımsızlıktı.O yüzden öncelik
savaşı kazanmak olmuştur.
-İlk TBMM’de subay,çiftçi,öğretmen gibi çeşitli
meslekten insanlar bulunmaktaydı.Bu da bize ilk
TBMM’nin tam bir milli meclis özelliği
taşıdığını gösterir.
NOT:TBMM’nin kurulma mantığında
bağımsızlık ve milli egemenlik vardır.TBMM’nin
açılması ile Temsil Heyeti görevini sona
erdirmiştir.
BÜYÜK MİLLET MECLİSİNE
KARŞI ÇIKAN
AYAKLANMALAR
DOĞRUDAN İSTANBUL HÜKÜMETİNİN
ÇIKARDIĞI AYAKLANMALAR
Milli mücadele karşıtı Damat Ferit Paşa tekrar
sadrazamlığa getirilmişti.Paşa İngilizlerin de
desteği ile milli mücadeleyi durdurmaya
çalıştı.Kurtuluş Savaşına katılanları ve M.Kemal’i
padişaha karşı gösteren fetvaları şeyhülislamdan
aldı.Yerel ayaklanmalar desteklendi.Tüm bunların
ardından bir de Kuvayımilliyeye karşı Kuvayı
İnzibatiye adlı ordu kuruldu.Osmanlı
askerlerinden oluşan Kuvayıinzibatiye ordusu
düşmanla savaşmak varken boşu boşuna
kardeş kanı dökülmesine ve boşuna zaman ve
enerji kaybına yol açmıştır.Bu da savaşın
kazanılmasını geciktirmiştir.Bunun dışında Ahmet
Anzavur ayaklanması da doğrudan İstanbul
Hükümetinin çıkardığı bir ayaklanmadır.
ÖNCEDEN KUVAYIMİLLİYECİ OLUP
SONRADAN AYAKLANMA ÇIKARANLAR
Çerkez Ethem,Demirci Mehmet Efe,Yörük Ali
Efe gibi önceden Kuvayımilliyeci olan bazı kişiler
sonrada ayaklanmışlardır.Bunların
ayaklanmasında ayrı devlet kurma veya din gibi
sebepler etkili olmamıştır.Bunların ayaklanma
sebebi otorite kavgasıdır.Bu Kuvayımilliyeciler
düzenli ordunun emrine girmek istememiştir.
Azınlıkların Çıkardıkları Ayaklanmalar
Anadoluda yaşayan Rum ve Ermenilerin
çıkardıkları ayaklanmalardır.
Osmanlı ve İtilaf Devletlerinin İşbirliği ile
Çıkan İsyanlar
Urfa,Konya,Afyon,Cemil Çeto ayaklnaması vb.
TBMM’NİN AYAKLANMALARA KARŞI
ALDIĞI ÖNLEMLER
HIYANET-İ VATANİYE KANUNU
(VATANA İHANET KANUNU(YASAMA)
Çıkarılan bu kanunda meclisin emirlerini
dinlemeyen ve isyan eden kişilerin ağır cezalara
çarptırılacağı söyleniyordu(İdam)Bu şekilde
meclisin otoritesinin artırılması
amaçlanmıştı.Bu kanunla meclis yasama gücünü
kullanmıştır.
İSTİKLAL MAHKEMELERİ (YARGI)
Hıyanet-i Vataniye Kanuna uymayanları
yargılama görevi bu mahkemelerindi.Üyeleri
TBMM içinden seçiliyordu.Bu mahkemeler
isyan bölgelerine gidip yargılamalar
yapıyordu.İsyan edenlerin bastırılması meclisin
otoritesini artırmıştır.Bu mahkemeler
TBMM’nin yargı gücünü kullandığını
göstermektedir.
HALKI BİLGİLENDİRME
Savaş konusunda doğru haber verme ve halkı
bilgilendirmek için Anadolu Ajansı kurulmuştur.
FETVALARIN ALINMASI
M.Kemal de milli mücadeleyi destekleyen
içlerinde Rıfat Börekçi’nin de olduğu din
adamları ve müftülerden milli mücadele adına
olumlu fetvalar alarak halkı savaşa ikna etmeye
çalışmıştır.

GEÇERSİZ BİR
ANLAŞMA:SEVR BARIŞ
ANLAŞMASI
İtilaf Devletleri Osmanlı ile Mondros’u
imzalamalarına rağmen kalıcı barış anlaşmasını
imzalamaları oldukça gecikti.Bunun nedeni;İtilaf
Devletlerinin Osmanlı’yı kendi aralarında
paylaşma konusunda yaşadıkları
anlaşmazlıktır
SAN REMO KONFERANSI(1920)
İtilaf Devletleri Osmanlı ile imzalayacakları Sevr
Barış Anlaşmasının şartlarını belirlemek istediler.
San Remo Konferansı Sevr’in bir
provasıdır.Konferansa Osmanlı Hükümeti adına
Tevfik Paşa katıldı.İstanbul’daki Damat Ferit
Paşa’ya eğer bu anlaşma şartları kabul edilirse
Osmanlı’nın yok olacağını söyledi.Bunun üzerine
Osmanlı Bakanlar Kurulu yeni bir barış taslağı
hazırlayıp gönderdi ama bunu da İtilaf Devletleri
kabul etmedi.İtilaf devletleri kendi tekliflerinin
kabul edilmemesi üzerine Yunanlara Balıkesir ve
Bursa’yı işgal etmelerini söylediler (Amaç
Osmanlı’yı zorda bırakıp barışa
zorlamaktı).Bunun üzerine padişah Vahdettin bu
anlaşmanın kabul edilmesini istedi.Osmanlı
tamamen yok olmaktansa küçük de olsa bir
devlet olarak yaşamayı tercih etmişti.Sevr
Anlaşması İstanbul’da toplanan Saltanat
Şurasında onaylanarak kabul edildi ve imzalandı.
Sevr Anlaşması imzalanmış ama
uygulanamamıştır,neden ?
Çünkü M.Kemal önderliğindeki Türk Halkı
Kurtuluş Savaşını kazanmış ve Sevrin
uygulanmasına engel olmuşlardır.
Sevr Anlaşması aslında hukuken geçersiz bir
anlaşmadır ,neden ?
Osmanlı kanunları gereği uluslararası
anlaşmalar,Osmanlı meclisinin onayından
geçmeden yürürlüğe girmez.Ancak o dönemde
Osmanlı Mebusan Meclisi kapatıldığı için
anlaşmayı onaylayacak bir meclis yoktur.Bu
yüzden de anlaşmayı Saltanat Şurası onaylamıştır.

SEVR BARIŞ ANTLAŞMASI MADDELERİ

-İstanbul ,Osmanlı’nın başkenti olarak kalacak ama azınlıkların haklarını gözetmezse elinden
alınacaktır.Azınlıklara geniş haklar verilecektir.(Yabancılar iç işlerimize karışma hakkı bulmuşlardır.)
-Boğazlar silahtan arındırılacak ve Boğazlar Komisyonunda kalacaktır.(Osmanlı’nın boğazlar üzerindeki
egemenlik hakları kaybolmuştur.)
-Kapitülasyonlardan tüm devletler yararlanacaktır.Osmanlı kazanan devletlere savaş tazminatı
ödeyecektir.(Ekonomik bağımsızlığımız elimizden alınmıştır,tazminat ödeyerek de savaşın haksız ve
kaybeden tarafı olduğumuz belgelenmiştir)

-Sevr’e karşı M.Kemal ve Türk milletinin tutumu:TBMM bu anlaşmayı onaylayanları vatan haini
saymış,anlaşmayı yok saymıştır.Türk milleti de anlaşmaya karşı savaşmış,direnmiş ,mücadeleci
olmuştur.Yılmamış savaş azmi artmıştır.
-Sevr’e Karşı Osmanlı’nın Tutumu:İstanbul Hükümeti Anadoluya nasihat heyetleri göndermiş,işgallere
karşı direnilmemesini ve işgallerin geçici olduğunu söylemiştir.Teslimiyetçi bir yaklaşım izlemiştir.
 SEVR BARIŞ ANLAŞMASINA GÖRE OSMANLI HARİTASI

Sevr’den sonra da halkımız ve M.Kemal

mücadeleyi bırakmamış Kurtuluş Savaşı askeri
mücadele olarak devam etmiştir.Güney,Doğu ve
Batı Cephelerinde Kurtuluş Savaşı yapılmıştır