Topik 4: Interaksi 4

Perbezaan individu
dan pembelajaran

GAYA KOGNITIF
EDUP3033
Topik 4. Perbezaan individu dan
pembelajaran
· Gaya Kognitif
- Field dependent / Field independent
- Habits of Mind
· Gaya Pembelajaran
- Dunn & Dunn
- Model Kolb
- Honey & Mumford
· Implikasi perbezaan individu terhadap
pengajaran dan pembelajaran termasuk murid
berkeperluan pendidikan khas.
 GAYA KOGNITIF
Gaya Pembelajaran Kognitif Medan Bersandar dan
Gaya Pembelajaran Kognitif Medan Bebas

• Gaya Pembelajaran Kognitif Medan Bersandar

(Field dependent-FD)
• Gaya Pembelajaran Kognitif Medan Bebas
(Field independent-FI)
 GAYA KOGNITIF
• Satu gaya pemikiran yang sedia ada pada seseorang
individu sejak lahir.

• Gaya kognitif adalah aspek penting yang perlu

diambil kira dalam proses pengajaran dan
pembelajaran.

• Banyak kajian telah membuktikan bahawa pelajar

mempunyai gaya kognitif yang berbeza dan
menunjukkan pencapaian juga berbeza.
 GAYA KOGNITIF: BEBAS (FIELD INDEPENDENCE) LAWAN
BERSANDAR (FIELD DEPENDENCE)
FIELD INDEPENDENCE (FI) FIELD DEPENDENCE (FD)

• Lebih berminat terhadap idea-idea dan
prinsip-prinsip abstrak.
• Lebih gemar kepada aktiviti pembelajaran
berorentasikan tugasan.
• Lebih suka pengajaran yang berbentuk
impersonal dan induktif.
• Dapat menyelesaikan masalah baru
dengan usaha gigih sendiri.
• Mempunyai kemahiran untuk menganalisis
dan lebih berminat untuk bekerja sendiri.
• Mempunyai motivasi dalaman.
• Tidak menghadapi kesukaran untuk
mempelajari bahan yang tidak berstruktur.
• Lebih cenderung kepada pendekatan
pengujian hipotesis dalam proses
pembelajaran konsep.
• Lebih gemar kepada aktiviti yang
berorentasikan aspek sosial.
• Lebih suka situasi pembelajaran
yang membolehkan mereka
berinteraksi dengan
pelajar-pelajar lain.
• Lebih bergantung kepada orang
lain dan bekerja secara
kumpulan.
• Memerlukan motivasi dari luar
(external motivation).
• Lebih cenderung kepada
pendekatan penonton dalam
proses pembelajaran konsep.
 Rumusan: Analisis kajian gaya kognitif mempunyai
pengaruh yang amat besar dalam bidang pendidikan

Pelajar Field Independent (FI) Pelajar Field Dependent (FD)

• lebih sesuai kepada kaedah • lebih cenderung kepada kaedah

pembelajaran berbantukan komputer,
penggunaan teks.
• kaedah pembelajaran penemuan,
penggunaan hipermedia, penggunaan
teks, suara dan animasi.
• pembelajaran berasaskan web,
pembelajaran secara kendiri dan
penggunaan perisian pendidikan.
• kaedah pengajaran deduktif-
pendekatan mengajar yang bermula
daripada sesuatu rumus,prinsip,
hukum, teorem atau peraturan diikuti
dengan aplikasinya ke atas contoh
yang khusus
pengajaran menggunakan teks
dan syarahan.
• kaedah pembelajaran rumus,
pembelajaran secara
berkumpulan.
• kaedah pengajaran
induktif-mengumpul dan
mentafsir maklumat-maklumat,
kemudian membuat generalisasi
atau kesimpulannya
BACAAN
SENDIRI
 GAYA PEMBELAJARAN KOGNITIF MEDAN BERSANDAR
(FIELD DEPENDENCE)

•Memproses maklumat secara global dan kurang

memberikan perhatian kepada butiran yang terperinci
•Mengkategorikan konsep secara umum
•Berorientasikan sosial
•Lebih dipengaruhi oleh kritikan
•Memerlukan penentuan matlamat dan pengukuhan
luaran
 CADANGAN GAYA PEMBELAJARAN KOGNITIF
MEDAN BERSANDAR (FIELD DEPENDENCE)

•Sediakan satu persekitaran pembelajaran sosial di

mana murid-murid berpeluang untuk berinteraksi
dengan orang lain.
•Bekalkan bahan sokongan seperti advance organizers
•Pastikan arahan yang diberi jelas dan bersifat eksplisit
•Gunakan banyak contoh dan ilustrasi
•Utamakan kaedah berpusatkan murid dengan
penekanan kepada pengukuhan positif
GAYA PEMBELAJARAN FIELD INDEPENDENCE (FI)

•Lebih analitikal (memberi analisis terhadap

kenyataan, pemikiran, tulisan, laporan dan
sebab-akibat berlakunya)
•Mengkategorikan konsep secara khusus/terperinci
•Orientasi yang tidak bersifat peribadi
•Kurang dipengaruhi oleh kritikan
•Mempunyai matlamat dan pengukuhan yang
ditentukan sendiri
 GAYA PEMBELAJARAN FIELD INDEPENDENCE (FI)
•Menyediakan satu persekitaran pembelajaran
yang berdikari dengan menggunakan kaedah
inkuiri penemuan.
•Bekalkan murid-murid dengan bahan rujukan dan
bahan resos.
•Beri bimbingan yang minimum
 SEKIAN
TERIMA KASIH