Professional Documents
Culture Documents
Kalikasan, Kahulugan,
Layunin, Gamit at Uri
LAYUNING PAMPAGKATUTO:
Nasusuri ang ilang halimbawang pananaliksik sa Filipino batay sa layunin, gamit,
metodo at etika sa pananaliksik. (F11PB-IVab- 100)
Nabibigyang -kahulugan ang konsepto ng pananaliksik ayon sa kahulugan at kalikasan nito.
(F11PT - IVcd – 89)
PANIMULANG GAWAIN
Tingnan ang larawan at suriin itong mabuti. Sagutin ang mga tanong sa ibaba.
https://www.freepik.com/free-vectors/icons
Kabuluhan at Layunin
• Magtaya (predict) ng mangyayari. Ito ay gawain ng Social Weather Station o Pulse Asia.
Nagsasagawa sila ng sarbey upang makapagbigay ng mga kabatirang maaaring ikonsidera
ng mga tao sa kanilang pagpapasya sa panahon ng eleksyon. “Informed decision” ang
tawag sa ganong pagpapasya.
Gamit
Pangunahin at pinakakaraniwan sa lahat ay ang mga akademiko: estudyante at guro.
Ginagawa ito ng mga estudyante upang tugunan ang kahilingan ng isang asignatura. Isang
mahigpit na pangangailangan para makapagtapos ng isang kurso ang paggawa ng tesis sa
batsilyerato at masteradong antas o di naman kaya ay sa disertasyon sa doktorado. At kahit pa nga
minsan nakapgtapos na ay nangangailangan pa rin bumuo o sumulat ng isang pananaliksik para sa
pagtuklas ng mga bagong kaalaman.
Nanaliksik din ang mga lingkod-bayan o opisyal ng gobyerno, intistuyong pribado o di-
gobyerno gaya ng simbahan at mga tinataag na non-governmental organizations (NGOs), at mga
negosyante.
Uri ng Pananaliksik
Etika ng Pananaliksik
Ayon sa artikulo ni Ferriols (1997), nagmula ang etika sa katagang Griyego na ethike na
nakaugat sa ethos na nangangahulugan ng “ nakaugaliang pamamalakad sa buhay” o “ugali”. Sa
karaniwang gamit, binibigyang-kahulugan ang etika bilang kaisipang kaugnay ng mga kuro-kuro
o pala-palagay tungkol sa kung ano ang dapat at hindi dapat, mabuti at masama, o kaya ay
tama at mali.
Tumutukoy ang etika sa kung anong pagkilos ng tao ang makatao at hindi makatao,
makatuwiran at hindi makatuwiran, makatarungan at hindi makatarungan, o kaya ay marangal at
hindi marangal ayon sa konteksto ng pakikipagkapwa-tao at mga pantaong pagpapahalaga.
1.Minimalistic Plagiarism. Ito ay isang uri ng plagiarism kung saan ang mga ideya o konsepto
na nakuha o nabasa mo mula sa kanilang sources ay kanilang ginamit pero sarili nilang salita o
paraphrasing.
3.Partial Plagiarism. Ito ay may dalawa o mahigit pa ang iyong pinagkunan at kombinasyon ng
mga ito ang kinalabasan ng iyong ginawa. Dito nangyayari ang rephrasing o pagbabago ng ilang
salita.
4.Source Citation. Ito ay tumutukoy sa uri ng plagiarism kung saan maaring binigay ang pangalan
ng may-akda o pinagkunan pero hindi na madaling mahanap dahil kulang o hindi sapat ang
impormasyon na binigay. Minsan naman ay mali ang ibinibigay na pinanggalingan ng
impormasyon o pinagsasama ang ilang sariling sinulat sa akda ng iba. Ang isang ‘ghostwriter’ ang
matatawag na isang ganap na plagiarist dahil gawain nila ang sumulat ng mga sulatin na ginawa
ng iba at inaako na parang sila ang gumawa.
5.Self-Plagiarism. Ito ay isang uri ng plagiarism kung saan inilathala mo ang isang materyal na
nalathala na pero sa ibang medium. Maaring sa iyong ginawang artikulo, libro at iba ay may katulad
o sadyang ginaya at hindi mo tinukoy kung saan mo ito kinuha o ginaya. Ito ay kilala din bilang
“recycling fraud”.
Intellectual Property Law. Ang Intellectual Property Law ay uri ng batas kung saan ang mga
nag-imbentong mga manunulat, artist at iba pa. ay binibigyan ng ‘exclusive property rights’ o sila
ang kinikilalang nagmamay-ari ng kanilang ginawa. Dahil sa exclusive property rights na ito, hindi
natin basta-bastang magagamit o makikita ang bagay na kanyang ginawa o naimbento hanggang
hindi niya pinapayagan. Sa Lehislatura ng Pilipinas kinikilala ito bilang Republic Act No. 8293 o
Intellectual Property Code of the Philippines. Ilan sa uri ng intellectual property rights ay
copyrights, trademarks, patents, industrial design rights and trade secrets.
Sources: Plagiarism. (n.d.). Wikipedia Retrieved November 29, 2010.
Gawain
Panuto: Suriin ang konseptong papel na inyong nabuo sa nakaraang Kwarter. Alamin at pag-aralan ang
paksa upang mabatid ang uri ng pananaliksik na kinabibilangan nito kung ito ay ganap nang isasagawa
bilang isang papel pampananaliksik. Maghanda sa pag-uulat nito.