WTK201U-İÇERİK YÖNETİM SİSTEMLERİ
Ünite 3: Wordpress
Giriş
Sıfırdan başlayıp kod yazarak bir web sitesi oluşturmak
yerine, tüm içeriği bir yönetim paneli aracılığıyla
şekillendirebildiğimiz Wordpress; en yaygın kullanılan
içerik yönetim sistemlerinden biridir. Herhangi bir web
programlama dilinde uzmanlığın gerekli olmadığı, beş
dakikalık kolay bir kurulumu olan bir içerik oluşturma
platformudur. Kullanımı oldukça kolay olan WordPress’in
kurulumu tamamlandıktan sonra yazıları ve sayfaları,
internette yayınlamak için tek yapmak gereken, bu
yayınları bir metin editöründe yazmak ve yayınla tuşuna
tıklamak olacaktır.
Wordpress Gelişimi
En genel tanımı itibariyle blog yada web sitesi
oluşturmanıza olanak sağlayan bir web yazılımıdır.
Wordpress ile beraber blog oluşturmak kolaymış ve
yaygınlaşmıştır. PHP programlama dilini ve MySQL veri
tabanını kullanan Wordpress, b2/cafelog projesinin
devamı olarak da kabul edilmektedir.
İnternette yayınlanan blogların/sitelerin çoğu uzun
yıllardır WordPress kullanmaktadır. Günümüzdeki
blogların/sitelerin yaklaşık %26.4’ü WordPress
kaynaklıdır. Bu oran içerik yönetim sistemi kullanan
sitelerle karşılaştırıldığında %59,5 düzeyindedir. Bir başka
ifadeyle WordPress en yaygın olarak kullanılan içerik
yönetim sistemidir ve bu alanda sektörün liderliğini
yapmaktadır.
Wordpress Kullanım Alanları
Wordpress kullanılmasında yaygın olan amaç;
• Sayfa, alt sayfa vb. bileşenleri olan bir web sitesi
oluşturmak
• Tarihsel olarak sıralı, sıklıkla güncellenen,
sınıflandırılmış ve arşivlenmiş bir blog
oluşturmak.
Blog şeklinde kullanımlarına kişisel, yemek, sağlık ve
teknoloji blogları örnek verilebilir. Web sayfası şeklinde
kullanımlarına alış-veriş sitesi, eğitim, emlak, forum, gezi,
haber/medya, iş arama/kariyer, kişisel, oyun/eğlence,
rezervasyon ve soru/cevap siteleri örnek verilebilir.
Wordpress İle İlgili Anahtar Kavramlar:
Verimli Wordpress kullanımı için bazı anahtar kavramlar
aşağıda tanımlanmıştır.
Yazılar
Blogda yayınlanan her bir gönderi kısaca yazı olarak ifade
edilebilir. İçerik kısmında metin, video, görsel ve linkler,
yayınlanma zamanı, içerik kategorisi, etiket ve yorum gibi
bileşenleri de içermektedir.
Sayfalar
Sayfalar, yazılara benzer şekilde başlık ve içerik
bileşenlerinden oluşmaktadır. Fakat sayfalarda,
yayınlanma zamanı, içerik kategorisi gibi özellikler söz
konusu değildir. Web sitelerinde statik olarak gördüğümüz
İletişim, Hakkımızda gibi sayfalar bu yapıya örnek olarak
verilebilir.
Kategoriler ve Etiketler
Blogdaki yazılarak organize etmek için kullanılır.
Kategoriler genel konu başlığı olarak düşünülebilir.
Etiketlerde ise anahtar kelimeler kullanılmaktadır.
Tema
Wordpress ile hazırlanmış web sitenin ara yüzüz olarak
ifade edilebilir. Web sitesinin tasarımı, yerleşim düzeni
temaya bağlıdır. Yönetim paneli aracılığıyla yeni temalar
eklenip kolayca ön izlemesi yapılabilir ve uygulanabilir.
Yorumlar
Yorumlar kısmı ile okurlar fikirlerini, düşüncelerini
yazarlara ve diğer okurlara aktarabilirler.
Eklenti
Eklentilerle WordPress’te hazırlanmış bir web sitesine
spam koruması, güvenlik doğrulaması, üyelik yönetimi,
sosyal medya entegrasyonu, arama motoru optimizasyonu,
yer işareti (harita), e-ticaret, es zamanlı konuşma (chat)
vb. birçok özellik eklemek mümkündür.
RSS
Çok basit besleme ifadesinin kısaltılmış biçimi olan RSS,
kısaca haber sağlayıcılardaki içeriğin takip edilmesini
sağlayan web sayfası bildiricisi olarak ifade edilebilir.
Widget
Yan menülerine çeşitli özellik ve içerik eklenmesini
sağlayan küçük bir bileşendir.
Wordpress Özellikleri
Web programlama bilgisine ihtiyaç duymadan kolayca
kurulum ve kişileştirilebilme olanağı sağlamaktadır.
Wordpress kullanıcıların ihtiyaçlarına cevap verebilecek
özellikler;
• Esnek içerik yapısı
• Uygun maliyet
• Depolama alanı
• Sayfa gizliliği
• Uluslararası dil desteği
• Tema zenginliği
• Eklenti çeşitliliği
• Mobil destek
• Kullanıcı yönetimi
• Anlık kaydetme
• Yayın yönetimi
• Görsel ekleme
• Mobil ve masa üstü uygulama desteği
Wordpress Kurulumu
Wordpress’i kurup kullanmak için birden fazla yöntem
mevcuttur. Hangi yöntemin tercih edileceği kullanıcının
amacına göre değişebilmektedir. Sunucuya kurulum ve
yerel sunucuya kurulum birbirine çok benzemektedir. Tek
fark yerel sunucuya yapılan kurulumlarda dış
1
 WTK201U-İÇERİK YÖNETİM SİSTEMLERİ
Ünite 3: Wordpress
kullanıcıların Internet üzerinden bağlanma şanslarının
olmamasıdır.
Wordpress.com ile Kurulum
Wordpress’i kurmak için ihtiyaç duyduğumuz web alanı
ve alan adı Wordpress.com tarafından karşılanmaktadır.
Ücretsiz hesap paketi ile ücretli hesap paketleri
karşılaştırıldığında web depolama alanı büyüklüğü, reklam
gösterme, teknik destek, tema değiştirme gibi özellikler
açısından farklılık göstermektedir. İçerik türü ve sayfa
düzenini belirledikten sonra Wordpress.com içerik türüne
göre çeşitli temalar önerecektir. Tema seçiminden sonra
web sitesi için bir adres belirlenmelidir. Son adımda ise
bir e-posta adresi ve kullanıcı adı belirtilerek bir kullanıcı
hesabı oluşturulmalıdır.
Sunucuya Kurulum
Sunucuya Wordpress kurulumunun en büyük getirisi
kullanıcıya esneklik sağlamasıdır. Sunucuya WordPress
kurulumu için öncelikle güncel WordPress sürümü
indirilmelidir. https://tr.wordpress.org adresinden Türkçe
güncel sürüme erişilebilir. Klasöre çıkartılan dosyalar
daha sonra web sunucu alanına (hosting) yüklenmelidir.
Bu işlem için herhangi bir FTP programı kullanılabilir.
Kurulum için ihtiyaç duyulan bir diğer bilesen ise veri-
tabanıdır. phpMyAdmin aracılığıyla WordPress
içeriğimizin saklanacağı bir veri tabanı oluşturulabilir.
Veritabanı ayarlarının elle yapılmak istendiği durumlarda
WordPress kurulum klasöründe bulunan wp-config-
sample.php düzenlenerek ve adı wp-config.php şeklinde
değiştirilerek sunucuya yüklenmelidir.
Sunucu Yönetim Paneli Aracılıyla Kurulum
Wordpress kurmak için bir diğer yöntem ise hizmet satın
alınan Web alanında (hosting) bulunan hazır kurulum
paketlerini kullanmaktadır. Hazır içerik yönetim sistemi
paketlerin_ kullanarak WordPress.com ile kurulumdakine
benzer şekilde, sadece birkaç tıklamayla kurulum
gerçekleştirilebilir. İçerik paketinin altındaki Kur
butonuna tıklandığında sistem, kurulum paket_ dosyalarını
otomatik olarak indirecek ve kuruluma başlayacaktır.
Kullanıcıların bu kısımda belirtilen kullanıcı adı ve
şifreyle beraber http://alan_adınız.com/ wp-log_n.php
adresinden giriş yapmaları ve web sitesini
kişiselleştirmeleri gerekmektedir.
Wordpress Yönetimi
Web sitesinin yönetimi Wordpress yönetim paneli
aracılığıyla gerçekleştirilir. WordPress yönetim paneline
erişmek için http://alan_adınız.com/wp-log_n.php ya da
http://alan_adınız.com/wp-adm_n adresler_ kullanılabilir.
Başlangıç menüsünde hazırlanan web sitesine ilişkin özet
bilgiler ve hızlı erişim menüleri bulmak mümkündür.
Yazılar menüsü aracılığıyla statik olmayan gönderiler
oluşturulur. Bloglardaki günlükler bu kısımdan
oluşturulabilir. Ortam menüsüyle dosya alanına çeşitli
dosyalar yüklemek (video, görsel vb.) mümkündür.
Sayfalar menüsü aracılığıyla, web sitesinde bulunan bütün
sayfalara bakılabilir, üzerinde düzenlemeler yapabilir.
Yorumlar menüsü aracılığıyla yazılara yapılmış yorumları
görmek, bu yorumları diğer kullanıcıların da görmesi için
yayınlanmasına onay vermek, cevaplamak, düzenlemek ve
silmek mümkündür.
Bazı popüler Wordpress eklentileri ve işlevleri şunlardır:
• Akismet: Spam yorumları engellemek için
kullanılan Akismet Wordpress’le beraber gelen
ve en çok kullanılan eklentidir.
• Wordpress aktarıcısı: Bir Wordpress aktarım
dosyasından yazıları, sayfaları, yorumları, özel
alanları, kategorileri, etiketleri ve daha fazlasını
içeri aktarmakta kullanılmaktadır.
• All in One SEO Pack: Web sitesine otomatik
olarak arama motorlarına göre optimize etmek
için kullanılmaktadır.
• Woocommerce: Herhangi bir şeyi satmanıza
yardımcı olan, güçlü ve eklentilerle geliştirilebilir
bir e-ticaret eklentisidir.
• Google XML Site Haritaları: Web sitelerini daha
iyi tanıtma da arama motorlarına yardımcı olacak
özel bir XML site haritası oluşturmakta
kullanılmaktadır.
• TinyMCE Advanced: WYSIWYG mantığıyla
çalışan mevcut metin editörüne göre daha fazla
özelliği olan bir metin editörü eklentisidir.
• Disable Comments: Web sitesinden kullanıcı
yorumlarının kapatılmasını sağlayan eklentidir.
• Meta Slider: Web sitesi için Slide-show
oluşturmakta kullanılmaktadır.
Kullanıcılar menüsü aracılığıyla WordPress kurulumunda
oluşturulan yönetici kullanıcı hesabı görüntülenebilir ve
çeşitli yetki düzeylerine (yönetici, editör, yazar, içerik
sağlayıcı, abone) göre yen_ kullanıcılar eklenebilir. Yeni
kullanıcı eklenirken kullanıcının rolüne dikkat edilmelidir.
Örneğin yönetici şeklinde bir kullanıcı eklenirse kurlumu
gerçekleştiren yöneticiyle aynı yetkilere sahip olacaktır.
Araçlar menüsü; içe aktar ile farklı bir WordPress
sitesindeki kategori, yazı, sayfa gibi tüm alanların içe
aktarılmasını sağlar. Dışa aktar ise bir çeşit yedekleme
sistemi gibi düşünülebilir.
Ayarlar menüsünde WordPress kurulumu ile gelen temel
ayarlar yer almaktadır. Genel, yazma, okuma, tartışma,
ortam ve kalıcı bağlantı ayarları bu kısımdan
yapılmaktadır. Genel ayarlar ile site başlığı, slogan, site
adresi, WordPress adresi, varsayılan yeni kullanıcı rolü,
tarih biçimi, zaman biçimi, haftanın başladığı gün, dil
seçimi yapılmaktadır. Yazma ayarlarında e-posta ile
yazma, varsayılan yazı biçimi, yeni bir yazı yazıldığında
servisler güncelleme adresi gibi özellikler bulunmaktadır.
Okuma ayarlarında ön sayfa görünümü, en fazla
gösterilecek blog sayfası sayısı, her yazı için özet mi tam
metin mi gösterileceği, arama motoru görünürlüğü gibi
ayarlar bulunmaktadır. Tartışma ayarlarında yorumlarla
ilgili ayarlar bulunmaktadır. Yorumlar sonrası bildirimler,
2
 WTK201U-İÇERİK YÖNETİM SİSTEMLERİ
Ünite 3: Wordpress

yorum yapmak için ön koşullar, yorum denetimi, yorumlar

için kara liste, kullanıcı avatarı seçimi gibi ayarlamalar bu
kısımdan yapılmaktadır. Ortam ayarlarında yüklenecek
küçük, orta ve büyük resimlerin boyut ayarları
yapılmaktadır. Kalıcı bağlantı ayarlarında, kalıcı
bağlantılar ve arşivler için özel adres bağlantıları
oluşturabilir.