LINDOL at TSUNAMI
• Siguraduhing matibay ang bahay
at ligtas ang pagkakakabit ng mga
nakabitin at mabibigat na kasangkapan.
• Huwag magpatong ng mga babasaging
bagay sa ibabaw ng cabinet.
• Alamin ang mga emergency exit at ang
pinakamadaling daan patungo dito.
• Kapag lumilindol, gawin ang DUCK,
COVER and HOLD TECHNIQUE:
yumuko, magtago sa ilalim ng matibay
na mesa, at humawak sa mga paa nito.
• Umiwas sa mga bagay na madaling
mabasag, mabibigat at maaaring
bumagsak.
• Tulungan sa paglikas ang mga bata,
matatanda, may kapansanan at ang
mga buntis.
• Kapag nasa labas, lumayo sa mga
poste, pader at mga gusali. Huwag
tumawid ng tulay, overpass at flyover.
• Kapag nagmamaneho, igilid at ihinto
muna ang sasakyan.
• Kung nakatira malapit sa dagat, mabilis
na lumikas dala ang emergency kit kung
mayroong panganib ng tsunami.
• Pagkatapos ng lindol, lumabas mula sa
bahay o gusali at magpunta sa isang
open area.
• Huwag muna bumalik sa bahay o gusali
dahil sa panganib ng aftershock.
• Kapag ligtas nang bumalik sa bahay,
suriing mabuti ang linya ng tubig at
kuryente. Kung may nakitang sira, isara
ito mula sa main switch at ipaalam sa
kinauukulan.
BAGYO at BAHA
• Mag-imbak ng ready-to-eat na pagkain
gaya ng tinapay, biskwit at delata.
Mag-ipon din ng maiinom na tubig na
maaaring tumagal hanggang tatlong
araw.
• Tiyaking may sapat na kasuotan at
ihanda ang emergency survival kit.
• Pagsama-samahin ang mga
importanteng dokumento at ilagay sa
lalagyang hindi kayang pasukin ng tubig.
Magtabi ng sapat na pera.
• Siguraduhing puno ang baterya ng
cellphone at ihanda ang mga flashlight,
radyong de baterya at pito.
• Ilikas ang mga alagang hayop sa ligtas
na lugar at anihin na ang mga gulay at
prutas na maaari nang anihin.
• Huwag nang pumalaot upang mangisda
o maglakbay dahil sa panganib ng
malalaking alon.
• Makinig sa radio at makibalita upang
malaman ang kalagayan ng panahon.
• Lumikas dala ang emergency survival
kit kung pinayuhan ng kinauukulan.
Bago ito gawin, isara ang mga bintana,
ikandado ang mga aparador, pintuan
at gate, at patayin ang main switch ng
kuryente.
• Siguraduhing nakalagay sa mataas na
lugar ang mga mahahalagang bagay
tulad ng appliances para hindi ito abutin
ng baha.
• Huwag tumawid ng ilog lalo na kung
ito’y lagpas-tuhod na. Mag-ingat din sa
mga ligaw na hayop tulad ng ahas na
maaaring inanod ng tubig baha.
• Kapag lumipas na ang bagyo, suriin ang
bahay para malaman kung ito ay may
sira.
• Ipaalam sa kinauukulan kung may mga
nasiriang kable o poste ng kuryente.
• Tiyaking walang outlet o kable ng
kuryente na nakababad sa tubig bago
buksan ang main switch ng kuryente.
• Itapon ang mga naimbak na tubig-ulan
mula sa mga paso, lata at gulong upang
hindi ito pamahayan ng lamok.
SUNOG
• Ipasuri ang mga linya ng kuryente
upang matiyak na ito ay ligtas.
• Maghanda ng fire extinguisher sa bahay
at alamin ang paggamit nito.
• Itagong mabuti ang mga posporo,
lighter, at anumang kemikal na maaaring
pagmulan ng sunog. Ilagay ang mga ito
sa lugar na hindi maaabot ng bata at
malayo sa kalan.
• Panatilihing malinis ang kalan at huwag
maglagay ng mga gamit sa ibabaw nito.
Tiyaking walang leak ang LPG.
• Huwag iiwanan ang niluluto.
• Tanggalin sa saksakan ang mga
appliances pagkatapos gamitin.
• Iwasan ang pag-overload ng mga
saksakan at huwag gumamit ng sirang
kurdon.
• Ilayo ang kandila sa mga bagay na
madaling masunog.
• Kung nagkaroon ng sunog, lumabas
agad ng bahay kasama ang pamilya.
• Kung ang usok ay makapal na,
gumapang palabas ng silid upang
iwasang makalanghap ng usok.
• Kapag nadapuan ng apoy, gawin ang
STOP, DROP and ROLL. Tumigil sa
pagtakbo, dumapa sa sahig, takpan ang
mukha, at magpagulong-gulong.
• Magpagamot kaagad kung nagtamo
ng sugat, paso o nakalanghap ng
maraming usok.
• Pagkatapos ng sunog, huwag bumalik
sa loob ng bahay hangga’t walang abiso
ng bumbero.
LANDSLIDE
• Huwag magtayo ng bahay sa mga lugar
na matatarik, malapit sa paanan ng
bundok, may malambot na lupa, at dati
ng nagkaroon ng mga pagguho.
• Sa oras ng malakas na pag-ulan o
bagyo, maging alerto at obserbahan ang
inyong kapaligiran sa mga sinyales ng
landslide: pagbitak ng lupa, pagtabingi
ng mga puno o poste, pagkukulay ng
putik ng ilog at mga bitak sa dingding,
sahig o kalsada.
• Kung nakatira malapit sa estero o
ilog, maging alerto sa posibilidad ng
biglaang pagtaas ng tubig. Ang biglang
pagbaba mula sa normal na level ng
tubig ay maaring sinyales ng pagbara
sa may itaas na bahagi ng ilog dahil sa
landslide at posibleng pagkakaroon ng
flashflood o debris flow.
• Lumisan kung kinakailangan at gawin ito
sa lalong madaling panahon dala-dala
ang inyong emergency survival kit.
• Pagkatapos ng landslide, hintayin ang
abiso ng mga lokal na opisyal na ligtas
nang bumalik sa inyong lugar.
PAGPUTOK NG BULKAN
• Bago pa man magkaroon ng aktibidad
ang bulkan, alamin ang sistema ng
pagbibigay babala at emergency plans
sa inyong komunidad lalo na ang ligtas
na daan kapag kailangang lumikas.
• Kung may pagbabadya ng pagputok ng
bulkan, making sa mga ulat at payo ng
mga kinauukulan.
• Kapag pumutok na ang bulkan, gawing
mahinahon ang paglikas dala ang
emergency kit at facemask.
• Tiyaking nakasara ang mga pinto at
bintana ng bahay.
• Takpan ang ilong at bibig ng dust mask
o basang panyo.
• Iwasang dumaan sa mga ilog o sapa
dahil maaaring daluyan ito ng lahar.
• Kapag huminto na ang pagsabog,
hintayin ang anunsyo ng awtoridad na
ligtas ng bumalik sa mga tahanan.
 Kapag may mga banta ng panganib, Pagkain na madaling
kailangan lumikas papunta sa higit na ihanda, di na
ligtas na lugar. Bilang paghahanda sa kailangang lutuin, at
mga ganitong pagkakataon, mahalaga na sapat para sa tatlong
may GO BAG na dadalhin ang pamilya. araw.

Inuming tubig sa
Mahahalagang saradong lalagyan at
TAMANG KAALAMAN dokumento sa
selyadong lalagyan.
sapat para sa tatlong
araw.
AY KAHANDAAN
Telepono, powerbank
Flashlight, kandila, at charger.
posporo at silbato.

Lubid, lumang dyaryo

Radyo na may bago at at matitibay na
ekstrang baterya. lalagyan.

First aid kit, kasama

ang panlunas sa lagnat, Damit, kapote, botas at
Mga Dapat Tandaan LBM, sugat at iba mga sanitary supplies.
• Alamin ang mga panganib at warning pa, at mga gamot na
system sa inyong komunidad. regular na iniinom ng
Siguraduhing alam ito ng buong kapamilya.
pamilya.
• Suriin ang bahay at kumpunihin ang Mga gamit para sa Sleeping bag o banig,
mga sira at mahihinang bahagi nito. pangangailangan ng at mga kumot.
• Ituro sa mga kapamilya kung saan at mga sanggol, bata,
kung paano ang pagpatay sa supply ng matatanda at may
kuryente, gas at tubig. kapansanan. Suriin ang laman ng GO BAG kada tatlong
• Makilahok sa mga emergency drills buwan at palitan ang mga laman nito na
at iba pang gawaing paghahanda sa Pera at barya. malapit ng masira. Ilagay ang GO BAG sa
inyong komunidad, paaralan o opisina. lugar na madali itong makita at makuha sa
• Kapag may abiso ng awtoridad, agad na oras ng sakuna.
lumikas dala ang GO BAG.

MAGING LIGTAS, Isulat ang mga telepono ng mga sumusunod:

MAGING PANATAG, PULIS: BUMBERO:

PILIPINAS!
Project DISASTER INFORMATION FOR
OSPITAL: BARANGAY:
DINA NATIONWIDE AWARENESS Civil Defense PH
www.ocd.gov.ph