DISASTER

PREPAREDNESS
Prepared by: ZAMBALES PROVINCIAL DISASTER RISK
REDUCTION AND MANAGEMENT OFFICE

Facebook: ZAMBALES PDRRMO

 UNIT TO PRESENT
BAGYO
DALUYONG NG DAGAT
BAHA
PAGGUHO
LINDOL
TSUNAMI
PAGPUTOK NG BULKAN
SUNOG
GO BAG
COMMUNITY LEADERS’GUIDE
PAGHAHANDA SA SAKUNA

Ito ay tumutukoy sa mga hakbang upang matiyak na

ikaw ay ligtas bago, habang at pagkatapos ng
isang emergency o sakuna. Ang paghahanda any
napakaimportatnte para sa kaligtasan sa parehong
natural at gawa ng tao na sakuna.
PAGHAHANDA SA SAKUNA
Bakit kailangan natin mag handa sa sakuna o emergency?

Upang malaman kung paano tumugon sa posibleng banta, ang

pangangailangan ng komunidad ay mag organisa at maghanda na
kaakibat ng tamang impormasyon at gamit para maging
epektibo.
Ang pagiging handa at may alam ang dapat gawin para maibsan
ang takot at pangamba, gayon pa man ay binabawasan ang
pagkawala na maaring resulta ng sakuna.
BAGYO/TROPICAL CYCLONE

Ang bagyo ay isang uri ng lagay ng panahon na

nagdudulot ng malalakas at mabibilis na hangin at
pag ulan sa maaaring maging sanhi ng matitinding
pagbaha, daluyong ng dagat at pagguho ng mga
lupa.
BAGYO/TROPICAL CYCLONE
BAGO: Alamin ang balita ukol sa panahon.
Alamin nag balita ukol sa sama ng panahon at mga anunsyong pangkaligtasan.
Alamin ang plano ng komunidad sa pagbibigay babala at paglikas.
Suriin ang bahay at kumpunihin ang mga mahina o nasirang bahagi nito.
Ihanda ang GO BAG na naglalaman ng mga pangangailangan ng pamilya.
Ilikas nag mga alagang hayop sa ligtas na lugar.
Kapag inabisuhan ng kinauukulan, mabilis na lumikas sa itinaktang evacuation
center.
BAGYO/TROPICAL CYCLONE
HABANG: MAGING ALERTO
Manatiling mahinahon. Manatili sa loob ng bahay o evacuation center
at making sa panibagong balita at taya ng panahon.
Patayin ang main switch ng kuryente at valve ng tubig.
Gumamit ng flashlight o emergency lamp. Maging maingat sa paggamit
ng kandila o gasera.
Umiwas sa mga salaaming bintana
BAGYO/TROPICAL CYCLONE
PAGKATAPOS: MANATILING ALERTO AND MAINGAT
Hintayin ang abiso ng kinauukulan na ligtas ng bumalik sa tahanan.
Umiwas sa mga natumbang puno, nasirang gusali at linya ng kuryente.
Huwag gumala upang hindi maabala ang emergency services.
Maging maingat sa pagsasaayos ng mga nasirang bahagi ng bahay.
Siguraduhing walang basa o nakababad na outlet o kagamitan bago
buksan ang linya ng kuryente.
Itapon ang mga naipong tubig sa lata, paso at gulong upang hindi
pamahayan ng lamok.
DALUYONG NG DAGAT/STORM SURGE

Storm surge o daluyong ng dagat ay ang mga

pagtaas ng tubig dagat sanhi ng bagyo.
DALUYONG NG DAGAT/STORM SURGE
BAGO: Alamin ang mga panganib sa inyong lugar.
Alamin kung may panganib ng daluyong ng dagat ang inyong lugar.
Makinig sa ulat ng panahon at maging alerto sa mga babala.
Alamin ang lugar na paglilikasan at ang pinakamabilis at ligtas sa daan patungo
dito.
Magtanim ng mga bakawan at puno sa tabi ng dagat.
Siguraduhing ligtas ang iyong tahanan. Iakyat ang mga mahahalagang kagamitan
sa mas mataas na lugar.
Ihanda ng GO BAG na naglalaman ng mga pangangailangan ng pamilya.
Bago lumikas, isarado ang mga main switch ng kuryente, tubig at tangke ng LPG.
Kapag inabisuhan ng kinauukulan, mabilis na lumikas sa mataas at ligtas nsa lugar.
DALUYONG NG DAGAT/STORM SURGE

HABANG: MANATILI SA MATAAS NG LUGAR

Manatili sa loob ng bahay at making sa ulat ng panahon.
Huwag luamapit sa baybayin ng dagat.
Huwag hawakan ang mg akagamitang de kuryente kung ikaw ay
basa o nakatayo sa tubig baha.
DALUYONG NG DAGAT/STORM SURGE

PAGKATAPOS: Manatiling alerto at maging ligtas.

Linasanin lamang ang evacuation area kapag ligtas na ayon sa kinauukulan.
Alamin kung may nawawalang kaanak o kakilala at irepot agad ito sa
kinauukulan.
Dalhin sa pinakamalapit na ospital ang mga nasugatan at amy karamdaman.
Ipagbigay alam sa kinauukulan ang mga natumbang puno at poste ng kuryente o
telepono.
Suriin ang bahay kung may mga nasira at ipaayos ang mga ito kung kailangan.
Siguraduhing malinis ang pagkain at inuming tubig.
BAHA/FLOOD

Ang baha ay pag-apaw ng sobra-sobrang tubig

sa natural nitong daluyan tulad ng sapa, ilog at
dagat dahilan upang malubog ang nakapalibot
ditong lupa.
BAHA/FLOOD
BAGO: KNOW THE HAZARDS IN YOUR AREA.
 Alamin ang balita ukol sa panahon at mga anunsyong pangkaligtasan.
 Alamin ang plano ng komunidad sa pagbibigay babala at paglikas dahil sa baha.
 Makilahok sa mga pagsasanay at paghahanda ng komunidad sa baha.
 Siguraduhin ligtas ang iyong tahanan. Iakyat ang mga mahahalagang kagamitan sa mas mataas na
lugar.
 Bago lumikas, isarado ang mga main switches ng kuryente, tubig at tangke ng LPG.
 Ilikas ang mga alagang hayop sa ligtas na lugar.
 Kapag inabisuhan ng kinauukulan, mabilis na lumikas sa mataas at ligtas na lugar.
BAHA/FLOOD
HABANG: STAY ON HIGHER GROUNDS.
 Manatili sa loob ng bahay at patuloy na making sa ulat ng panahon.
 Huwag hawakan ang ga kagamitang de kuryente kung ikaw ay basa o nakatayo sa tubig baha.
 Huwag lumangoy o mamangka sa umaapaw na ilog.
 Huwag tumawid ng sapa o ilog kung lagpas tuhod na ang tubig.
 Huwag maglakad o magmaneho sa lugar na baha.
BAHA/FLOOD
PAGKATAPOS: STAY ALERT AND KEEP SAFE.
Lisanin lamang ang evacuation area kapag ligtas na ayon sa kinauukulan.
Ipagbigay alam sa kinauukulan ang mga natumbang puno at poste ng
kuryente o mga linya ng tubig at telepono.
Siguraduhing walang basa o nakababad na outlet o kagamitan bago
buksan ang linya ng kuryente.
Suriin ang bahay kung may mga nasira at ipaayos ang mga ito kung
kinakailangan.
Siguraduhing malinis ang pagkain at inuming tubig.
Itapon ang naipong tubig sa mga lata, paso at gulong upang hindi
pamahayan ng lamok.
PAGGUHO/LANDSLIDE

Ang landslide o pagguho ay ang pagbaba ng lupa, bato,

putik at iba pang bagay mula sa mataas na lugar. Ito ay
maaring kapag may malakas at tuloy tuloy na pag ulan o
pagyanig mula sa lindol.
PAGGUHO/LANDSLIDE
BAGO: ALAMIN ANG MGA BANTA SAINYONG LUGAR
Alamin ang mga lugar na may banta ng pagguho ng lupa at alamin ang
mga palatandaan nito.
Alamin ang balita ukol sa panahon at mga anunsyong pangkaligtasan.
Ihanda ang GO BAG na naglalaman ng mga pangangailangan ng
pamilya.
Alamin ang lugas na paglilikasan at ang pinakamabilis at ligtas na
daan patungo dito.
Kapag inabisuhan ng kinauukulan, mabilis na lumikas sa ligtas na
lugar.
PAGGUHO/LANDSLIDE

HABANG: MANATILI SA LIGTAS NA LUGAR AT MAGING

ALERTO
Kapag nasa loob ng bahay o gusali at hindi possible ang paglikas,
manatili sa loob at magtungo sa ilalim ng matibay na mesa.
Kapag nasa labas, umiwas sa gumuhong lupa at magtungo sa mas
ligtas na lugar.
Kung hindi maiiwasan na tamaan ng gumuguhong lupa, protektahan
ang sarili.
Kung nagmamaneho, huwag dadaan sa mga tulay at nasirang
kalsada.
PAGGUHO/LANDSLIDE
PAGKATAPOS: MONITOR THE SITUATION AND STAY ALERT.
Lisanin lamang ang evacuation area kapag ligtas na ayon sa kinauukulan.
Umiwas sa mga lugar na may pagguho ng lupa.
Kung malapit sa estero o ilog maging alerto sa posibilidad ng biglaang pagtaas
ng tubig.
Alamin kung may nawawalang kaanak o kakilala at ireport agad ito sa
kinauukulan.
Dalhin sa pinakamalapit na ospital ang mga nasugatan at may karamdaman.
Suriin ang bahay kung may mga nasira at ipaayos ang mga ito kung kailangan.
Ipagbigay alam sa kinauukulan ang mga natumbang puno at poste ng kuryente
o telepono.
LINDOL/EARTHQUAKE

Ang lindol ay ang pagyanig ng lupa dahil sa

biglaang paggalaw ng mga bato sa ilalim nito.
LINDOL/EARTHQUAKE
BEFORE: KNOW THE HAZARDS IN YOUR AREA
 Familiarize yourself with the following:
 Fire extinguishers ( Mga pang apula ng apoy)
 Medical kit ( Mga gamit pang medical)
 Exit routes (Ligtas na daanan palabas ng gusali)
 Evacuation plan (Plano sa paglikas ng mga tao)
 Siguraduhin matibay ang bahay at ipakumpuni ang mga sirang bahagi nito.
 Ayusin ang pag-iimbak ng mga nakalalasong kemikal at mga bagay na maaring maging sanhi ng
sunog.
 Siguraduhing ligtas ang pagkakalagay ng mga mabibigat at mga nakabiting bagay.
 Ihanda ang GO BAG na naglalaman ng mga pangangailangan.
 Makilahok sa mga pagsasanay ukol sa lindol.
LINDOL/EARTHQUAKE
DURING: Kapag nasa loob ng isang gusali, manatiling kalmado at gawin
ang: DUCK, COVER AND HOLD
Yumuko at magtago sa ilalim ng matibay na mesa at kumapit sa mga paa nito.
Manatiling alerto sa mga banta ng panganib sa paligid.
Umiwas sa mga bintanong salamin, mga aparador at mabibigat na gamit na maaring
mahulog.
Matapos ang pagyanig, agad na lisanin ang gusali at pumunta sa evacuation area.
 PAG NASA LABAS, PUMUNTA SA OPEN NA LUGAR.
Lumayo sa mga gusali, puno, poste at mga lugar na may panganib ng pagguho ng
lupa.
Kapag nagmamaneho, itabiat ihinto ang sasakyan at lumabas.
LINDOL/EARTHQUAKE
AFTER: MANATILING ALERTO SA AFTERSHOCKS
 Suriin ang iyong sarili at mga kasama kung may tinatamong pinsala. Magbigay ng
paunang lunas kung kailangan.
Unahin ang mga pangangailangan ng mga matatanda, buntis, may kapansanan at mga
bata.
Kapag nasa tabing dagat at may banta ng tsunami,agad na lumikas papunta sa ligtas at
mataas na lugar.
Suriin kung may natapong nakakalasong kemikal at mga bagay na maaaring pagmulan ng
sunog.
Huwag bumalik sa loob ng gusali hanggang walang abiso na ligtas na ito.
Suriin ang mga linya ng tubig at kuryente para sa maaring pinsala. Suriin din ang tangke
ng gas o LPG.
TSUNAMI

A tsunami is a series of sea waves commonly

generated by under the sea earthquakes and
whose heights could be greater than five
meters.
TSUNAMI
BEFORE: KNOW THE HAZARDS IN YOUR AREA.
Know if your area has potential threat of tsunami.
Know the location of the evacuation site and the fastest and safest way to go there.
Participate in community tsunami preparedness actions and drills.
Plant mangroves and trees near the shore.
Prepare your family’s GO BAG containing items needed for survival.
TSUNAMI
DURING: KNOW THE SIGND OF AN INCOMING TSUNAMI
Earthquake that is strong enough to be felt.
Sudden drop or rise of sea water level.
Roaring sound of incoming tsunami.
STAY ON HIGHER GROUND
Do not stay in low lying coastal areas after a strong earthquake. Move to higher
grounds immediately.
Never go down the beach to watch or take the picture of the tsunami.
TSUNAMI
AFTER: STAY ALERT AND KEEP SAFE
Leave the evacuation area only when authorities say it is safe to return home.
Stay away from the sea unless authorities say it is already safe.
Check for missing persons and report it to the authorities.
Bring the injured and sick person to the nearest hospital.
Check for wet or submerged electrical outlets and appliances before turning on
electricity.
Check your house for possible damages and repair as necessary.
VOLCANIC ERUPTION

A volcanic eruption occurs when hot

materials such as lava, rocks, dust, ash and
gases are expelled from a volcano.
VOLCANIC ERUPTION
BEFORE: KNOW THE SIGNS OF AN IMPENDING ERUPTION
Increase in the frequency of volcanic quakes accompanied by rumbling sounds.
Change in color of steam emission from white to gray.
Drying up of vegetation, springs and wells around the volcano.
Development of new thermal areas or reactivation of old ones.
KNOW THE COMMUNITY’S SAFETY PLANS.
Always monitor the volcano updates and watch out for advisories and warning.
Know the location of the evacuation site and the fastest and safest way to go there.
Prepare your family’s GO BAG containing items needed for survival.
VOLCANIC ERUPTION
DURING: STAY AWAY FROM DANGER ZONES.
When notified, immediately evacuate to safer grounds.
Assist in evacuating children, pregnant women, PWDs and older people.
Cover your mouth with wet cloth and wear protective goggles.
Keep your pets in their shelter or inside to avoid them from inhaling ash.
Stay away from rivers and streams for possible lahar flow.
VOLCANIC ERUPTION
AFTER: REMAIN ALERT AND BE CAUTIOUS.
Leave the evacuation area only when authorities say it is safe.
Wear masks when cleaning.
Scrape the accumulated ash in roofs to prevent collapse.
Shake loose ash from plants before watering.
FIRE
Uncontrolled fire poses danger not only to human
life but also to people’s investments, properties and
livelihood. Basic knowledge on fire prevention and
on what to do in case of fire is very important.
FIRE
FIRE PREVENTION
Befriend a fireman.
Ensure that fire alarms and sprinklers work.
Practice your evacuation plan and participate in fire drills.
Turn off LPG tanks when not in use.
Hire an electrician to check on your electrical wirings at least once a year.
Unplug appliances and gadgets after using or charging.
Do not leave lighted candles and cigarettes unattended.
Teach children on fire safety.
Learn how to use a fire extinguisher. Remember PASS: Pull the pin, Aim the nozzle at
the base, Squeeze the lever and Sweep from side to side.
FIRE
IN CASE OF FIRE
Stay calm and evacuate immediately.
Sound the fire alarm and call 911 for assistance
If you are in a building, use the stairs and do not use elevators.
Before opening doors, check handle first. If hot, Do not open as the room may already be
on fire.
If there is smoke, get down low and cover your mouth and nose with damp cloth.
If your clothes catch fire, stop running, DROP to the floor, and ROLL to put out the flames.
If trapped, stay in the room and signal for help using bright colored cloth at the window or
make noise.
After the fire, do not return inside your house or building unless authorities deemed it safe.
Have yourself checked for injuries.
GO BAG (EMERGENCY PREPAREDNESS BAG)

When there is an impending danger, we need to

leave our homes and evacuate to safer areas. To
prepare for these emergencies, we should have a
ready GO BAG that we can bring along
immediately.
GO BAG (EMERGENCY PREPAREDNESS BAG)

REMEMBER THESE THREE IMPORATNT GUIDES

1. The GO BAG items should be checked and replenished every three months.
2. The GO BAG should be stored properly where it can be easily accessed in case of
emergency.
3. Coordinate with leaders on community evacuation plan. Decide with the family on
where to meet in case there is a need to evacuate
GO BAG (EMERGENCY PREPAREDNESS BAG)
THE GO BAG CONTAINS IMPORTANT ITEMS NEEDED BY THE FAMILY TO SURVIVE.
• Important document in waterproof container.
• Flashlight, candles, matches and whistles.
• Radio with fresh and extra batteries.
• First aid kit with remedies for fever, LBM, minor wounds and pain, and maintenance medicines.
• Items for special need of young and older members of the family, including persons a with
disabilities.
• Spare cash including coins.
• Easy to serve, ready to eat food enough for three days.
• Drinking water in sealed containers enough for three days.
• Mobiles phones, power banks and chargers.
• Ropes, old newspaper and ecobags made of strong materials.
• Clothing, raincoats, boots and sanitary supplies.
• Sleeping bags or mats, and blankets.
COMMUNITY LEADERS’ GUIDE
Local officials which include schools and office managers
can provide the needed leadership through well-planned
activities geared towards building community resilience.
The following tips can help guide leaders in keeping the
community safe and ready in case of emergencies and
disasters.
COMMUNITY LEADERS’ GUIDE
1. CREATE A TEAM. Recruit or assign people with similar interests and commitment
toward making the community safe.
2. IDENTIFY HAZARDS, RISKS AND RESOURCES. Identify all hazards and threat
to the community and the available resources which can be tapped to prepare for
these hazards.
3. PLAN YOUR ACTIONS. Set outcome-based goals and plan the activities geared
towards these goals.
4. STUDY, EDUCATE AND EXERCISE. Study best practices of other communities.
Organize disaster preparedness and response exercise and drills.
5. CULTIVATE VIGILANCE. Nurture community resilience by staying vigilant
especially when hazards threaten the community. Monitor the situation, coordinate
with local authorities, and disseminate safety and evacuation orders on time.
FACEBOOK PAGE

Dost_Pagasa
Philippine Institute of Volcanology and
Seismology (PHILVOLCS-DOST)
Zambales Pdrrmo
Thank You!!!