Koga Te Mislev - Ilija Tumbov

КОГА ТЕ МИСЛЕВ
Илија Тумбов
(Приказна што мораше
да биде раскажана)
2021, Богданци
Издавач:
"Софија", ДГУП, Богданци
Компјутерска обработка:
Јован Роглев
Печати:
„Софија“, ДГУП , Богданци
Тираж:
300 примероци
CIP - Каталогизација во публикација

Национална и универзитетска библиотека "Св. Климент Охридски", Скопје
821.163.3-1
ТУМБОВ, Илија
Кога те мислев / Илија Тумбов. - Богданци : Софија, 2021. - 313 стр.
; 21 см
Белешка за авторот: стр. 11
ISBN 978-608-4756-54-5
COBISS.MK-ID 53252357
Татнежи од експлозијата
во која се распукнав
на безброј парчиња.
Те мислев затоа што
не можев да не те мислам
Кога те мислев
БЕЛЕШКА ЗА АВТОРОТ
Илија Тумбов е роден 1950 година во Богданци, Социјалистичка

Република Македонија, Социјалистичка Федеративна Република
Југославија.
По гимназиското образование студира Југословенска книжевност.
Во ноември 1973 година, како дописник на днeвниот весник
„Вечерње новости“ од Белград, Социјалистичка Република Србија, ја
заработува првата плата.
Од крајот на 1977 до есента 1978 година, е питомец и старешина на
Школата во Приштина, Косово, каде што го отслужува воениот рок во
Југословенската Народна Армија.
Од 1979 до 1981 година е раководител на Претпријатието за прика-
жување филмови „Просвета“, Богданци.
Од 1981 до 1989 година ја врши должноста директор на Домот на
културата „Бранд Петрушев“, Богданци.
Од 1989 до почетокот 1999 година е професионален секретар на
Месната заедница „Борис Џонов“, Богданци.
На почетокот од 1999 година ја напушта работата во Месната
заедница, го установува и издава својот Регионален независен весник
„Поглед“.
Од зимата 1999 до летото 2010 година се бави со говедарство.
Есента 2010 година, како контролор на завршна контрола, се
вработува во Печатницата „Софија“, Богданци.
Истовремено го преобразува Регионалниот весник „Поглед“ во
Независен весник на Богданци и го издава во соиздаваштво со Печат-
ницата „Софија“.
Есента 2014 година се пензионира.
9
СОДРЖИНА
Кога те мислам ............................................................................................................ 19
И уште ова .................................................................................................................... 21
Вкусот на дарот ............................................................................................................ 22
Кога те препознав ....................................................................................................... 23
Молитва 24 .........................................................................................................................
.............................................................................................................................
Цветот 25
Тајната на изборот ...................................................................................................... 27
Вредностите 28 ..................................................................................................................
Шегата што ме „крена“ ............................................................................................... 29
Звукот на тишината ..................................................................................................... 30
Моќта на плачот ........................................................................................................... 31
Боцките 32..........................................................................................................................
Убавите круши ............................................................................................................. 33
Презирот 34 ........................................................................................................................
Предизвикот 36 .................................................................................................................
Ништото 37 ........................................................................................................................
Што би дал да сум на твоето место? ....................................................................... 38
Напукнатостта 39 .............................................................................................................
Почитта 40 .........................................................................................................................
Кршливостта 42 ................................................................................................................
Правецот на одењето .................................................................................................. 43
Чудата на соништата .................................................................................................. 44
Духовите од минатото ................................................................................................ 45
Расчекорoт 46 .....................................................................................................................
Борбата 48..........................................................................................................................
Советите 49 ........................................................................................................................
Грешките 52 .......................................................................................................................
Паѓањето 53 .......................................................................................................................
Причините за стравот ................................................................................................ 54
Судот на другите ......................................................................................................... 55
Налик на „Enten-eller“ ................................................................................................ 56
Соништата 58 ....................................................................................................................
Танците 59 .........................................................................................................................
Присутноста 60 .................................................................................................................
Огледалото 61 ....................................................................................................................
Нештото 62 ......................................................................................................................
Полнотијата на живеењето .................................................................................... 63
Стореното 64 ..................................................................................................................
Откровението 66 ............................................................................................................
Несакањето 67 ..................................................................................................................
Храбростa 68 ....................................................................................................................
Твојот брод ................................................................................................................. 69
Случувањата 70 ................................................................................................................
Спомените 71 ...................................................................................................................
Причината 73 ...................................................................................................................
Приоритетите 74 ...........................................................................................................
Интимноста на ритуалите ....................................................................................... 75
Лицата 76
..........................................................................................................................
Играта 77
..........................................................................................................................
Мислите 78 .......................................................................................................................
Болестта 79 .....................................................................................................................
Времето 80........................................................................................................................
Бегствата 82 .....................................................................................................................
Понудите 83 .....................................................................................................................
Прегратките 85 ................................................................................................................
Себеменувањето 86 ........................................................................................................
Невиноста 87 ...................................................................................................................
Тежината на клепките ............................................................................................... 88
Душата на душата ...................................................................................................... 90
Љубовта 92 .......................................................................................................................
Сенките 93........................................................................................................................
Однесувањето 94 .............................................................................................................
Коренот на утехата .................................................................................................... 95
Страста 96
.........................................................................................................................
Тајната на тишината .................................................................................................. 97
Божјиот знак .............................................................................................................. 98
Релациите 100 ....................................................................................................................
Онаа вечер ...................................................................................................................101
Затресканоста 103 .............................................................................................................
Жеднеењето 104 ...............................................................................................................
Мените 106........................................................................................................................
Силата на страста .......................................................................................................107
Истоста на различностите .......................................................................................109
Рамнодушноста 110 ........................................................................................................
Правилата 111..................................................................................................................
Нијансите на љубовта ........................................................................................... 112
Душата на душата .................................................................................................... 113
Ќерките на Мудроста .............................................................................................. 115
Божественоста на сонот ......................................................................................... 116
Важноста на розата ................................................................................................. 117
Положбата на сенката ............................................................................................. 118
Зрелите калинки ....................................................................................................... 119
Размин во времето ................................................................................................... 120
Прашањето 121 ................................................................................................................
Пештерата на Али Баба .......................................................................................... 122
Разочараноста 124 ...........................................................................................................
Женските срца .......................................................................................................... 125
Врските 126
.....................................................................................................................
Ловците 128
.....................................................................................................................
Вештината на брусењето ........................................................................................ 129
Животот 131
.....................................................................................................................
Потребата од допир ................................................................................................. 132
Траењето 133
....................................................................................................................
„Собирањето“ 134 ............................................................................................................
Пристанот 135..................................................................................................................
Жените и водата ....................................................................................................... 136
Водата и жените ........................................................................................................ 138
Осаменоста 140 ................................................................................................................
Дупка во оградата .................................................................................................... 142
Пеплосаноста 143 ............................................................................................................
Бродовите 145
...................................................................................................................
Очекувањата 146 .............................................................................................................
Неверојатните 148 ...........................................................................................................
Мечтите 149
.....................................................................................................................
Замаглувањето 150 ..........................................................................................................
Озареноста 151 ................................................................................................................
Кикотот 152
.....................................................................................................................
Наведнатоста 153 ............................................................................................................
Нормите 154
.....................................................................................................................
Брканицата 156 ................................................................................................................
Рамништето 157 ...............................................................................................................
Прошката 158...................................................................................................................
Казната 159......................................................................................................................
Нареченото 161 ..............................................................................................................
Жапците 162 ....................................................................................................................
Древната препорака ............................................................................................... 164
Вревата 166
.......................................................................................................................
Различноста 167 ..............................................................................................................
Огнето на љубовта ................................................................................................. 168
Последниот удар ...................................................................................................... 169
Списокот 170 ...................................................................................................................
Егзактноста на љубовта ......................................................................................... 171
Загриженоста 173 ...........................................................................................................
Бајраците 174 ...................................................................................................................
Соочувањето 175 ...........................................................................................................
Јавање на ветерот .................................................................................................... 176
Радостите 179 ..................................................................................................................
Песната 180 .....................................................................................................................
Природата 181 .................................................................................................................
Силата на напнатоста ............................................................................................ 182
Конкубините 183 ............................................................................................................
Самотијата 184 ................................................................................................................
Клучалката 185 ................................................................................................................
Одговор на непоставеното прашање ................................................................. 187
Лошотилакот 189 ............................................................................................................
Велењето 190 ....................................................................................................................
Сакањето 191 ...................................................................................................................
Неважните нешта ................................................................................................... 192
Истрошеноста 194 .........................................................................................................
Лудоста 195
.......................................................................................................................
Мудроста 196 ...................................................................................................................
Туѓо, а твое ................................................................................................................ 197
Како мислев ... .............................................................................................................. 198
Знаењето 199 ....................................................................................................................
Делата 200
........................................................................................................................
Стравот 201 .....................................................................................................................
Чекањето 202 ...................................................................................................................
Очајот 204
........................................................................................................................
Ламентирањето 205 ........................................................................................................
Жртвувањето 206 ............................................................................................................
Отфрленоста 207 ............................................................................................................
Облеката 209 .....................................................................................................................
Грешките 210 .....................................................................................................................
Отпловувањето 211 .........................................................................................................
Урнисаноста ...............................................................................................................
214
Надежта 215 .....................................................................................................................
Времето 216 .....................................................................................................................
Попуштањето 217 ............................................................................................................
Имањето 218 .....................................................................................................................
Вербата 219
........................................................................................................................
Звукот на тишината ................................................................................................. 220
Заслугите 222.....................................................................................................................
Јавувањето 223 ..................................................................................................................
Наместеноста 224 ...........................................................................................................
Отвореноста 225 ...............................................................................................................
Неволјите 226 ....................................................................................................................
Паднатоста 227 .................................................................................................................
Насмевката 228 .................................................................................................................
Сакањето 229 .....................................................................................................................
Избувливоста 231 .............................................................................................................
Видот на лудоста ........................................................................................................ 232
Кршливоста 233 ...............................................................................................................
Твитот 234
..........................................................................................................................
Кутијата 235
.......................................................................................................................
Флертовите 236 ..................................................................................................................
Вредностите 237 ................................................................................................................
Самотијата твоја ....................................................................................................... 238
Престанувањето 239 ........................................................................................................
Летањето 240 .....................................................................................................................
Заборавот 241 ....................................................................................................................
Јатката 242
..........................................................................................................................
Делата 243
..........................................................................................................................
Можностите 244 ...............................................................................................................
Сенката 245
........................................................................................................................
Хаосот 246
..........................................................................................................................
Кажувањето 247 ................................................................................................................
Сопнатоста твоја ....................................................................................................... 248
Претставувањето 249 ......................................................................................................
Патот 250
...........................................................................................................................
Желбата 253.......................................................................................................................
Врските 254 ......................................................................................................................
Привлекувањето 255 ........................................................................................................
Правецот на мислите ................................................................................................ 256
Товарот ма искуството ............................................................................................. 257
Декартовиот квадрат ................................................................................................ 259
Поднесувањето 261 ..........................................................................................................
Лажењето 262 ....................................................................................................................
Гледањето 263 ....................................................................................................................
Советот од Калил Џибран ...................................................................................... 264
Лудилото 265......................................................................................................................
Познавањето 266 ...............................................................................................................
Среќата 267
........................................................................................................................
Сонувањето 268 ................................................................................................................
Болките 269
........................................................................................................................
Мајмунџалаците ........................................................................................................
270
Гушкањето 271 ..................................................................................................................
Насмевката 272 .................................................................................................................
Заслугите 273.....................................................................................................................
Затвореноста 274 ............................................................................................................
Шеговитата анкета .................................................................................................. 275
Уште една шега .......................................................................................................... 276
Срцето 277
..........................................................................................................................
Мерките на времето .................................................................................................. 278
Пораките 279 ....................................................................................................................
Научувањето 280 ..............................................................................................................
Душата 281
.........................................................................................................................
Цврстината 282 .................................................................................................................
Зборовите 283 ...................................................................................................................
Фаќањето на ветерот ................................................................................................ 284
Соништата 285 ..................................................................................................................
Погодноста 286 .................................................................................................................
Грешењето 287 ...................................................................................................................
Бездушноста на шегите ........................................................................................... 288
Именувањата 289 ..............................................................................................................
Твојата мека страна .................................................................................................. 290
Одговорноста 291 .............................................................................................................
Гушкањето 292 ...................................................................................................................
Жарта 293
...........................................................................................................................
Победите 294 .....................................................................................................................
Самопочитта 295 ..............................................................................................................
Цената 296
..........................................................................................................................
Споменот 297.....................................................................................................................
Чувствата 298
.....................................................................................................................
Карактерот 299 ..................................................................................................................
Оддалечувањето 300 ........................................................................................................
Простувањето 301 ............................................................................................................
Изборот 302
.......................................................................................................................
Животот 303......................................................................................................................
Летањето со умот ......................................................................................................
304
Промените 305 ..................................................................................................................
Радоста 306
........................................................................................................................
Неразбирливоста на поведението ........................................................................ 307
Одбирот твој ............................................................................................................... 308
Несоницата 309 ................................................................................................................
Страните 310.....................................................................................................................
Кога те мислам
ти се обраќам како да си тука,
како да те гледам пред мене.
Всушност, не си тука, ама како да си.
Зошто, инаку, би ти се обраќал?
ти зборувам како
да можеш да ми го чуеш кажаното.
Всушност, не ме слушаш,
ама како да ме слушаш.
Како, инаку, ова би допрело до тебе?
Бидејќи, сепак, не ми е дадено
ова да ти го кажам очи в очи
ќе ти го напишам за да го прочиташ.
Да ти го кажував ова директно
за да можеше да го чуеш
и ти ќе кажеше нешто
за и јас да можев
да го чујам твоето кажување.
Вака, ти пишувам, а ти,
ако го прочиташ, веројатно,
ќе ми кажеш нешто за да чујам
или ќе ми напишеш нешто
за да прочитам,
но тоа ќе биде задоцнет дијалог.
Дијалог што ќе дојде по монологот
што го водев со себе самиот,
a чија тема му беше ти.
Ти која не беше во тебе
19
туку ти која беше во мене.

Тоа, сепак, е зборување во еднина.
Моно глаголење, такаречи.
Обичен монолог е,
а има двојност.
Двоина би се рекло.
Самиот си зборувам,
ама не си зборувам сам со себе,
туку ти се обраќам тебе.
Јас и Ти – не може да биде моно.
Јас и Ти - секогаш ќе е дуо.
Ти си во мене, оти мислите
во кои те среќавам се мои.
Кога си во мене, во моите мисли
не те гледам таква каква што си,
туку таква каква што те мислам.
И, ти велам, ова што го читаш
како дијалог меѓу мене и тебе
не е тоа, оти јас не ти зборувам тебе,
туку си разговарам со самиот себе.
Си дијалогизирам.
Заплеткано е, но разбирливо.
Се што ќе прочиташ натаму
ти е кажано на тебе.
Ти го кажувам тоа што
самата не можеш или
не сакаш да го видиш,
а треба да го знаеш.
20
И уште ова
Ќе ти речев дека
сосема си ми населена
во моите соништа
кога не би знаел
како ќе реагираш
на кажаното
и со тоа
не би ги разбудила
моите кошмари.
Ама, ќе ги разбудеше.
Безглаво бегајќи во молк
или само игнорирајќи
ми го кажувањето
незапирно и силно
ќе ги разбрануваше.
Го знаев тоа.
Не еднаш ми имаш
направено така.
Затоа не ти реков.
21
Вкусот на дарот
Уште кога се наближи кон мене
видов дека ташната ти е натежната.
Видов и кога раката си
ја вовре во неа.
Не видов што има во кесето
што го извади од таму
но, слушнав ѕун од стакло.
-Земи, рече додека ми го подаваше,
мислам дека ќе ти се допаднат.
-Самата ги правев, додаде.
Ѕирнав во кесето.
-Зошто?
-сакав да прашам загледан во теглите
што беа внатре,
ама видов дека сум сам.
Ти не беше веќе тука.
Со денови потоа,
меѓу касаите,
додека јадев
од подлучените сварени
модри патлиџани
во оцет и зејтин
- те мислев.
22
Кога те препознав
Отпрво,
не те препознав,
во облакот од очај
со кој влезе во мојата одаја.
Одвај те чув кога рече
дека си турната
низ басамаците по кои
си се обидела да се покачиш.
Само поткренав глава.
Ми се виде позната.
И на гласот се присетив
кога рече дека си падната.
Дека си отфрлена
и дека душата те боли
од што си била клоцната.
Дури тогаш те познав.
Потстанав.
Сакав да те потпрашам уште нешто.
Но, како и многупати порано,
се сврте, се протна низ вратата
и - отиде.
Зад тебе остана само облакот од очај
чиј допир ме милуваше.
Ти не беше веќе во него.
Само одразот твој
се лелееше наоколу.
23
Молитва
Прости ми, Боже,
грешам.
Прекршувам неколку
од Твоите Божји Заповеди.
Како прво:
Имам и друг Бог освен Тебе.
Ја имам Нејзе,Господе.
Постојано мислам на Неа
и и се молам,
понекогаш, и Таа да се
присети на мене.
Како второ:
Везден и го шепотам името.
И ликот и го сонувам
и ја гледам како икона
која со својата милина
блеска наоколу.
Како трето:
Грешам, мислејќи ја.
Блудно грешам, Господе.
Како четврто:
Ја посакувам
иако знам дека не може да ми припаѓа.
Дека не прилега да биде моја.
Грешам, Боже.
Многу грешам.
Само милоста Твоја
може да ме избави од гревот.
Таа нема таква моќ.
Нејзината божественост е овоземна.
Затоа се давам во гревови.
24
Цветот
Секогаш
кога пеперутки ќе се разиграат
во стомакот
-цвет е во прашање.
Ќе го сетат тие цветот во близина
и ќе се вознемират.
Кога и да здогледав цвет
што на трепет ги тераше крилцата на пеперутките
во мојот стомак
јас правев се
за да се доберам до него.
Да го скинам.
Многу цветови сум скинал.
Со тебе не беше таков случај.
Некогаш миловно,
некогаш гневно
го чувствував треперењето на пеперутките
што реагираа на тебе,
но ти беше цвет што не сакав да го скинам.
Попрво сакав да го гледам,
до го мислам,
да му се радувам,
да ја сонувам неговата милина-
отколку да го скинам
Скинатиот цвет овенува.
Се суши.
И така скинат и исушен
-се строшува.
Малку други го кинеле,
го овенувале
25
и го оставале да се строши
овој цвет,
си велев -
уште јас ќе сум кусо.
26
Тајната на изборот
За некои твои постапки
и некои твои одлуки
кои те терале да постапиш
како што беше постапила,
кога си избрала да бидеш „собрана“,
многумина се прашуваа
каде ти била паметта
кога си се согласувала
на таков избор.
Јас, пак, не.
Мене не ме чудеше твојата памет.
Јас, да можев, ќе побарав
да ми откриеш друга загатка:
-Каде ти беа очите во тие моменти?
Што гледаше,
што виде... кога избираше?
За тајната на тој избор
ќе те прашав.
Мене таа тајна
ми е загадочна.
27
Вредностите
Неможејќи да ги добијат
тие што им се допаѓаат,
некои жени се согласуваат
да им се подаваат на такви
чија појава и кај нивните родени мајки
раѓа дилеми кога допаѓањето
се наметнува како прашање.
Секое човечко створение
има друго човечко створение
што му создава немири.
На некои жени
немирот им го создаваат мажи,
со појава,
поради која дури и
професионалните „камењарки“ би се двоумеле
да ги прифатат како муштерии.
Е тие жени би сакал да ми се објаснат.
Од една страна, си викам:
Можеби други вредности биле во прашање?
Можеби други мерила одлучувале?
Од друга страна, пак, се чудам:
Кога жените се согласувале
да им се подадат,
како знаеле за мерилата?
Како ги измериле вредностите
пред да се соочат со нив?
Не би сакал ти,
да ми се раскажеш како таква.
28
Шегата што ме „крена“

Веднаш посегнав
по лексилиум од 1,5 мг.
Макар толку ми требаше
за да се „симнам“
откако се „кренав“
кога слушнав
како расправаат
дека од дома
е побегната
мургава, рунтава кучка
која скита наоколу,
која е кротка,
која лесно се фаќа
и која, секој што
ќе наиде на неа,
без многу мака,
може да ја улови.
Некој на Нетот ја изнел
блуткавава шега.
Мангупите ја презеле
и ја ширеа низ чаршија
раскажувајќи и други подробности
за „Кучката“.
Горко ме болеше
кога го слушав тоа.
29
Звукот на тишината
Секогаш кога ќе ти поставев
прашање за муабетите
што се слушаат по чаршија,
а ти им си темата
одговараше со молк.
Замолкнував и јас.
Се ми беше јасно.
Молчешкум се даваат
најгласните одговори.
30
Моќта на плачот
Тврдат дека
само луѓето можеле да плачат.
Не сум те видел
да плачеш.
Ниту сум чул дека
некој те видел да плачеш.
Жените, обично, се плачки.
Имаат силни емоции
кои, кога ќе им се разбрануваат,
ги тераат на плач.
Жените плачат од тага.
Тие плачат и од радост.
Велат дека плачот издушувал.
Дека со расплаканоста
и се олеснувало на душата.
Што е со твоите емоции?
Како ти си ја олеснуваш душата
кога ништо не те тера на плач?
Како се издушуваш?
Не им е за верување
на жените што не плачат.
31
Боцките
Колку си ми мила, да знаеш.
И како некогаш
посакувам да те гушнам.
Но, кажи ми,
те молам,
кажи ми,
како да го направам тоа
кога си начичкана
со боцки?
32
Убавите круши
Се вели дека убавите круши
свињите ги јадат.
Не се свињите виновни.
Кај крушите, секоја за себе,
е кабаетот.
Свињите немаат моќ
да се катераат по високото.
Тие се долу, ниското.
Си шетаат наоколу
и си ријат по буништата
барајќи нешто за лапање.
Да си останала крушата горе,
на гранката,
немало да ја јадат свињите.
Но, не дотраела.
Се стресела, попуштила и паднала.
Кога крушата е стркалана долу,
и кога ќе го привлече
вниманието на некоја свиња
веднаш бива изедена.
Свињите не праваат разлика:
Каква и да е крушата,
убава, неубава,
кога е струполена долу,
ако наидат на неа,
ако ја начекаат
и се пуштаат со рилките
и - ја лапаат.
Тука нема нејаснотии.
33
Презирот
Понекогаш
правеше работи
што ме разочаруваа.
Ме правеа нервозен.
Ти се втерало во главата
дека кога немаш одговор,
кога не ти се допаѓа тоа за што си прашана,
наместо да соочиш со ситуацијата,
да објасниш,
подобро ти е да го игнорираш прашањето.
Да го премолчиш одговорот.
Да побегнеш.
Бекството никогаш не било решение.
Можеш да побегнеш од некого
и да не му обрнеш внимание
кое тој мисли дека
го заслужува.
Да го ставиш на „игнор“, што се вели.
Но што добиваш со тоа?
Не само јас,
кој и да е
ќе беше повреден од гестот.
Тоа здоболува.
Од секоја болка се претрпнува.
И секоја болка преболува.
Но, што ќе правиш со себе
кога ќе почнеш
самата да си поставуваш прашања,
а одговорите нема да ти се допаѓаат?
34
Каде ќе побегнеш тогаш?

Сеуште никој се нема игнорирано себе си.
Затоа, пак,
мнозина се имаат
презрено.
35
Предизвикот
Мила си ми
и не можам да не те сакам.
Да те посакувам
ми паѓа потешко.
Откако разбрав
кои се те добивале,
не ми е предизвик
да те посакувам.
36
Ништото
Кога ќе ме видат заумен,
кога ќе ме видат смрсен,
кога ќе ме видат неарен
и ќе им одговорам: „Ништо“,
кога ќе ме прашаат: „Што ти е?“,
никој не знае
дека ти си - ништото.
37
Што би дал да сум на твоето место?

Да ми ја пратиш во „Пораки“ на Фб
песната од „Бјело Дугме“
и да ме потпрашаш
„Што би дал да си на моето место?“
би ти одговорил: „Ништо“.
Ништо не би дал за таа замена
затоа што не сакам
да сум на твоето место.
Не би сакал,
секој од свои причини,
да ме мрази
и да ми се восхитува.
Јас, на пример, ти се восхитувам
затоа што си ми волшебна.
Те мразам затоа што
своето волшепство
не знаеш
да го претвориш во предност.
38
Напукнатостта
Се прашувам:
Се чувствуваш ли
напукната однатре,
така заглавена
во нереалноста
на твоите сништа?
39
Почитта
Како да почитуваш луѓе
што не те почитуваат?
Како да се прави тоа?
Таа ми е дилемата со која се мачам
во последно време.
Се трудев.
Дури и се уморив од напрегањето
да ја заслужам твојата почит.
Мислев, ако треба,
и од крвта да ти дадам,
ама излезе дека не сме
иста крвна група.
Можеби, сепак,
не ќе е до мене.
Можеби е до нереалноста
на моите очекувања.
Животот е таков.
Во очекувањата,
секој го добива
тоа што го заслужува.
Зошто јас би бил исклучок?
Не бев во положба
да се положувам,
а се положив.
Положен човек
со леснотија се згазнува.
Тешко е
кога не се знае што се сака.
40
Тешко е и
кога не се знае што се може.
Со таа тешкотија
се измачувам понекогаш.
41
Кршливостта
Нема нескршливи нешта.
Дури и луѓето не се такви.
И тие се кршливи.
За да се скрши силен човек
треба време.
На секого му треба време
за да скрши силен човек.
Освен на тебе.
Ти и силните луѓе
ги кршиш од прва.
Јас сум примерот.
Скршен сум,
ама барем сум тука.
Тоа ме држи.
42
Правецот на одењето
Никој не може да ти го одземе
правото да ги одбереш
патеките по кои ќе врвиш низ животот.
Тоа ти дава право
да одбереш да одиш
и по патеките што водат во лош правец.
Кога ќе се заодиш по патека
што води во лош правец
и сфатиш дека си во лоша насока
секогаш можеш
да се вратиш назад.
Но, што ќе правиш
со спомените што ќе
останат од тоа одење?
Тие сеќавања
засекогаш остануваат во мислите.
И во твоите.
И во сечии други.
43
Чудата на соништата
Очекувајќи да се случи
некакво чудо
живееш во пространствата
на твоите соништа.
Таа е причината
за твојата вкочанетост.
Од тоа ти се здрвени нозете.
Затоа стоиш во место.
Кон никаде не се движиш.
Заробена си во твоите сништа.
Во сонот не се оди.
Во сон нема поместување.
Остави ги соништата.
Врати се во реалноста.
Каква и да е таа
соочи се со неа.
Во реалноста нема чуда
но, барем живеењето има смисла.
Има живост.
И се придвижуваш кон некаде.
Вака само сонуваш.
И да ти се отворени очите,
ако сонуваш
- спиеш.
Заспана си.
44
Духовите од минатото
За некои работи самата
си виновна.
Настојувајќи
да станеш нечија
те „прочитаа“ како сечија.
Живеејќи
во тој дух
дозволи
да се рашират
кажувања за тебе.
Да се рашири лош глас.
Лошиот глас
е како лош мирис:
секогаш те следи.
Како сенка е.
Не можеш да се
ослободиш од него
Ти недостигаше внимателност
во твоите однесувања
и сега духовите од минато
ти ја попречуваат иднина.
Ти можеби си со стамена сила
и не се плашиш од духови,
но тие кон кои пикираш
немаат таква храброст.
45
Расчекорoт
За да те газат
треба да си падната.
За да не се чувствуваш згазната
треба да не паѓаш.
Мора да внимаваш.
Особено мора да водиш сметка
при расчекорувањето.
Вештина е да се знае тоа.
Да знаеш кога да се расчекориш
и да знаеш како да се расчекориш.
И подметнувањето може
да биде причина за згазеност.
Ако постојано се
подметнуваш
постојано и ќе бидеш газена.
Газењата секогаш се болни.
Кога си згазена,
за да престане газењето,
треба да се подигнеш,
да станеш.
И подигањето боли.
По секое паѓање се станува,
но се станува со болка.
Има два вида болки:
такви што само болат
и такви што те менуваат.
Не обрнувај внимание
на болката што само боли.
Со време ќе помине.
46
Времето лечи се.

Но, ти немаш веќе доволно време.
Го потроши на лекување.
Затоа гледај да те здоболи
болката што ќе те промени.
Ако самата се промениш
можеш да се надеваш
на промени и во твојот живот.
47
Борбата
Не дека сум на копчиња,
но само, за да ти објаснам,
ти велам дека
никогаш не научи
кое копче да го притиснеш
за да ме активираш.
Ниту, пак, јас научив
што треба да направам
за да те деактивирам.
Секогаш си ми тука.
Присутна си,
но само во мислите
Како со причина
да си ми втерана таму.
Како да сум на искушение.
Тоа што ми влезе во срцето
- и така и така,
но се заклучи однатре
и сега не знам што да ти правам.
Ниту ти излегуваш од моето срце,
ниту мене ме пушташ во твоето.
Ќе мора да се навикнувам
да не те мислам толку.
Таа ќе биде борбата
што ќе ја водам со самиот себе.
Треба да те заборавам,
а не знам како да го направам тоа.
Едноставно, не ми оди.
Таа борба ќе биде исцрпувачка
и неизвесна,
но ќе се обидам
да си ја пробудам рамнодушноста..
48
Советите
Ти го кажувам тоа
што П.К. ми го кажа
За да ти се исполнат нештата
по кои си желна
треба да ги посакуваш
со сета твоја сила.
Немој да те понесе стравот.
Грешките и неуспесите
се дел од животот.
Кога немаш што да изгубиш
тогаш имаш се.
За да се доближиш до нечие тело
прво треба да и се прикрадеш
на неговата душа.
Душите први се зближуваат.
Љубовта не ја барај
надвор од себе си.
Таа е тука, во тебе.
Само треба да ја пробудиш.
За да сакаш вистински
потруди се да бидеш подобра.
Кога ти си подобра
се околу тебе станува подобро.
Љубовта има сила,
но љубовта не поседува ништо:
ништо не губи, ништо не добива.
Кога тоа се знае се е полесно.
Таму каде што те носи срцето
таму е твоето богатство.
49
Ако љубовта е богатството што го бараш,

следи го срцето на вистинскиот начин
и ќе стасаш до благото.
Животот и љубовта се како вино.
Мораш да го пробаш
за да го осетиш неговиот вкус.
Доброто вино ќе го препознаеш
само ако го знаеш вкусот на лошото.
Ти не си таква каква што мислиш дека си.
Ти си таква каква што си.
Твоето однесување те легитимира.
Ако на љубовта
и се предадеш таква каква што навистина си
никој не може да те повреди.
Самата си одговорна за твоите чувства
и не можеш да обвинуваш никого за нив.
Затоа никому не објаснувај ги своите постапки.
Времето и искуството нема да те променат.
Тоа го може единствено љубовта.
И облекувањето нема да те промени.
Никој нема да те запамти по облеката.
Секој ќе те памти
по елеганцијата на постапките,
однесувањето, љубезноста...
Секој ден носи ново чудо.
Треба само малку внимание
за да се спознае чудото
Иако си сосема различна
иста си како другите.
А можеш да бидеш таква
каква што никогаш не собра храброст да бидеш.
Обиди се да се откриеш себе си.
50
Прави го тоа се додека не се осигураш

дека ти - си ти.
Ако сакаш да успееш во тоа
треба да знаеш само едно:
никогаш не лажи се себе си.
Понекогаш себе си
можеш и да се залажеш,
ама другите - тешко.
Верувај ми за кажаното
Ти го кажав затоа што
јас му верувам на
Пауло Куелјо.
51
Грешките
Никогаш не успеа
да научиш дека
понекогаш е подобро
да си сама
отколку
со погрешна личност.
52
Паѓањето
Некои жени паѓаат на убав изглед.
Некои паѓаат на добар карактер.
Некои паѓаат на пари, накит, коли...
Само за тебе не се разбра
на што паѓаш.
Се знае само
дека кога ти си падната
секогаш си кутната на грб.
53
Причините за стравот
„Јас не би се мислела многу
да сум на твое место“,
ми рече еднаш Н.Н.
кога фативме муабет за тебе.
„Таа мисли дека си интересен лик
и нема да има сила да му одбие
на ликот што и е интересен.
Јави и се и закажи и.“,
ми дорече запишувајќи ми го
бројот од твојот мобилен.
Го гледав бројот,
ја гледав и нејзе,
но знаев дека нема да ти се јавувам.
Бев сигурен дека
ќе те убедам на средба
и дека ќе те „ќарам“ од прва.
Но, знаев дека тоа ќе бидат
само неколку излегувања
колку што обично тебе
те држи вниманието во врските
и - ќе побегнеш.
Од тоа се уплашив.
Се плашев дека по твоето оддалечување
некој ќе се сети на шегата
што за тебе ја раскажуваат
по кафулињата.
Шегата вели дека си ги кратела врските
кога не си го добивала „очекуваното“.
Ниту еден маж не би сакал
да го „раскажуваат“
дека „од познати причини“
немал долга врска со тебе.
54
Судот на другите
Ги слушам тие што те познаваат
како кажуваат дека
„љубов“, „среќа“, „радост“, „дружба“-
се нештата по кои копнееш.
Ги слушам и како се прашуваат:
Како ќе успееш да најдеш љубов,
да се вљубиш во некого,
кога единствено себе се љубиш доволно?
Како очекуваш да ти се насмее среќата
кога со ништо не се обидуваш
да ја привлечеш кон себе?
Како на радоста ќе и се израдуваш,
кога за радост треба искрена насмевка,
а ти само во намуртеноста си истрајна?
Ако не успеваш да се сложиш со самата себе,
ако, заради самозаљубеноста твоја,
секому си здодевна и напорна,
како, се чудат тие што те знаат,
на некого твојата дружба
би му причинила задоволство?
Како некому ти би му била добро друштво
кога и себе си
си дотежнуваш понекогаш?
Ги слушам кажувањата за тебе
и си помислувам дека не е лошо
некогаш и самата да си ги
поставиш истите прашања.
55
Налик на „Enten-eller“ *
Го молев Господа да ми те даде.
И небесните сили, додека си ги броев
лузните направени од тие до кои
порано, со нивна заложба,
сум се доближувал,
ги проколнував
да ми те сместат некако во мојот живот.
Имав потреба да бидеш покрај мене.
На грбот ми тежеше искуството
од товарот што го бев собрал низ животот,
но нешто ми велеше дека не си како другите.
Дека си поинаква..
Иако понапорна, можеби.
Подготвен бев да го прифатам тој ризик.
Мислев дека можам да ја понесам тежината.
Но, намав среќа.
Господ и небесните сили
не беа на моја страна.
Понекогаш и просолзував
заробен во болката на сопствената самотија.
Те сакав до очај,
и сакав да можам да бидам се за тебе
до денот кога, во болка, научив
дека е поблагодарно
да те немам крај себе,
отколку да се уверам дека не си таа
за што сакав да верувам дека си.
Ова, можеби, ќе ти заличи на
* „Или-или“, најзначајното дело на данскиот писател Серен Кјеркегор

(Soren Kierkegaard)
56
Серен Кјеркегор и неговата љубов

кон Реџина Олсен, но
зошто тој би бил поразличен од мене?
И тој за таков се кажувал.
Или во „Дневникот на заводникот“
не беше така!?
57
Соништата
Ти велам: соништата се лушпата
во која се зародува животот.
Лушпа што секогаш се расцепува
за да се отвори простор
низ кој ќе се појави мечтеаното.
Од некои лушпи никогаш
не се сотворил живот
за каков се мечтаело.
Останале неделотворни, јалови
и, како такви, неупотребливи.
Што ќе се такви лушпи?
Заборавот им е мајката
на таквите соништа.
Но, би ти рекол,
што се однесува до тебе,
сепак, да си ги сочуваш соништата.
Никогаш не можеш да знаеш
кога ќе ти затребаат.
58
Танците
Во мислите
илјадапати имам танцувано со тебе.
Убавината на танците
зависеше од силата
на мечтатa моја
и од привидението твое
што ме дружеше во играта.
Секој танц го завршував
со блесок во очите.
Понекогаш се прашував
дали и ти беше присутна
во тие танци
или само така ми се причинуваше.
Дека во мислите те допирав,
дека те имав во прегратка
беше сигурно.
Единствено не ми стана јасно
дали ти, додека јас си мечтаев
занесен во танцувањето,
некогаш го имаш сетено допирот
на мојата прегратка.
59
Присутноста
Присутна си
и кога те нема,
кога си отсутна.
Каде и да сум,
што и да правам,
иако те нема,
ти си крај мене.
Отсуствуваш
и
присуствуваш
во исто време.
Те гледам
и кога не можам
да те видам.
Те има
и кога не си тука.
Што е тоа,
ако не е љубов?
Копнеж, можеби,
од кој се возбудувам.
60
Огледалото
Се скрши огледалото
во кое се огледуваше
мојата љубов кон тебе.
Со тупаница удрив
по огледалото на кое
ја препознав маглината
од здивот на мојот копнеж.
Здивот, љубовниот посебно,
секогаш се замаглува
кога ќе допре до студенилото
на огледалото
кон чиј сјај е упатен.
Топлината не го дава тој ефект.
Но, што од тоа?
Ако идејата беше:
со кршење на огледалото
да ја снема љубовта кон тебе,
ништо е - добивката.
Умножена е таа сега
во мноштвото срчи
на кои се распадна огледалото.
Некои нешта траат
и кога да окончат
се очекува.
61
Нештото
Кога си среде нешто
што не го гледаш,
што не го слушаш,
што не го допираш,
што не ти мириса
и нема вкус,
а тука е,
знаеш дека е тука
затоа што те опседнува,
затоа што ти ги пленува мислите,
затоа што ти го одзема вниманието,
затоа што ти прави срцебиење
и не те остава на мир,
а не знаеш што е тоа
биди сигурна дека
тоа нешто
е - љубов.
По мене си знам.
62
Полнотијата на живеењето
Од силна желба
да му дадеш смисла
на твоето постоење,
да ја достигнеш
полнотијата на живеењето,
брзаше да приграбиш
што повеќе од понуденото
не гледајќи што земаш во прегработ
па сега, во очај, сведочиш
дека животот ти е
исполнет со празнотии.
63
Стореното
Се обидуваш
да се убедиш себе си
дека тоа што си го сторила
не е сторено.
Џабе се залажуваш.
Тоа што е сторено
- сторено е.
За стореното однапред
треба да се води сметка
како ќе биде сторено.
Треба да се испланира
како да се стори
тоа што допрва ќе се стори,
оти откако ќе се стори
сторено ќе биде.
За потоа,
кога веќе ќе биде сторено,
да нема потреба
од самоубедување
дека стореното
не било сторено
само затоа што
ќе станеш пишман
за стореното.
Возењето со голема брзина
во слепа улица
може да заврши
со „бродолом“
64
Брод – е возилото на нашиот живот.

Лом – е состојбата негова кога ќе
дојде до крајот од патот.
Кога ќе се соочи
со „ќоравоста“ негова
65
Откровението
Не беше непозната за мене.
Те познавав и пред
да те препознаам како жена.
Веќе имав претстава каква си.
Да не те знаев,
да те видев како нешто непознато
во моментот кога во тебе
ја видов жената
што ми го привлече вниманието,
жената што сфатив дека ми е мила,
се ќе беше поинаку.
Предизвик е да се поткрева
превезот од непознатото
и да се открива
што се крие под него.
Во изненадувањето е сласта.
Таинственоста на откровението е
во восхитот од задоволството
или во тагата од разочарувањето.
Јас ќе го немав тоа задоволство.
Те знаев каква си,
а те посакував таква
каква што сакав да си.
Тоа ми ја уби желбата.
Се уплашив од дрскоста да те сакам
и силно се убедив дека е невозможно
да пробудам љубов кај тебе.
Твоето однесување
ме храбреше во стравот
и сега не знам
дали згрешив.
66
Несакањето
Во моментот кога ќе почнеш
да размислуваш
дали некого сакаш,
ти, всушност, тој некој
престануваш да го сакаш.
Можеш и да не сакаш некого,
но не можеш да престанеш
да сакаш некого
кого веќе си го сакала.
Ако сакањето престане
да биде сакање
тоа нема да биде несакање.
Се што ќе остане
по престанување на сакањето
е – омразата.
Омразата е гнојта
што истекува од раната
на престанатото сакање.
Раната ќе почне да заздравува
кога веќе нема да биде
облевана од гној.
Силата на несакањето
е еднакво рамна
со силата на сакањето.
Таква е и раната.
67
Храбростa
„Да појдам и во долината на сенките
не би се плашел од злото
кога би знаел дека ти си со мене“,
беше рекол Мудриот Соломон.
Ми текна за ова
кога те сонував еднаш.
Но, ти не беше со мене
и јас ја немав потребната храброст
да направам што и да било.
68
Твојот брод
Ти,
катавечер,
како брод, ќе допловеше
на брановите на ноќта
и ќе се насукаше на мојот брег
заринкувајќи се
во песокта на моите мисли.
И стоеше тука
не повлекувајќи се назад
во далечината на бескрајот.
Твоето присуство, пак,
како вруток роеше
незауздливо копнежливи мисли
што нагрнуваа во далги кои,
стрвно милувајќи те,
се прекршуваа од тебе
сурово заплискувајќи ја
карпата на моја стаменост
и, глодејќи ја,
зрно по зрно ја ронеа
во длабочината
на непреболот.
69
Случувањата
Ако, речено со јазикот на Волтер,
ништо не може да биде поинаку
отколку што е
и се што се случува,
се случува со цел,
тогаш за што зборуваш
кога велиш дека си утепана
од тоа со што се соочуваш,
што те измачува,
што те урива
и што те јаде однатре.
Трај!
Можело да биде подобро,
можело да биде и полошо.
Tака, како што е - арно e.
Можеби, Бог има
одредени планови,
а ти си дел од нив.
Што е твое-твое е.
Било,
е
и ќе биде
така како што ти е пишано
дури и кога за отепана
се чувствуваш.
Од пишаното не се бега.
70
Спомените
Од спомените не е можно да се ослободиш.
Затоа, кога не можеш да го добиеш
тоа што го сакаш
не е нужно да земаш
се што ќе ти се понуди.
Понекогаш тоа е излез
од некои состојби, но
има ли ќеиф во изборот
приоритет да ти се тие
на кои ти си им само опција?
Тоа тебе не те загрижува
и само го продолгнуваш
списокот на лоши спомени.
Треба да внимаваш
со кого ги создаваш сеќавањата,
оти тие цел живот ќе бидат со тебе.
Требаше да разбереш дека
некаде постои некој
кој сака да те направи среќна
и да му даде поинаква содржина
на твоето траење.
Само треба да му го дозволиш тоа.
Тоа не го разбра
и не разбра дека тој некој сум јас
и дека, извесноста на нештата,
понекогаш ме тераше да бидам пишман
за вниманието што ти го посветував.
71
Дека се убедував тоа да не ми се повтори

и дека ќе престанам да се барам во твоите очи.
Не бев цврст во убедувањата
ниту силен бев во сакањето.
Никогаш нема да дознаам
како ќе ми беше со тебе.
Само знам дека без тебе
ми е тешко.
72
Причината
Ме привлече кон себе
заради приказната
стара колку и времето.
Но, времето придонесе
привлекувањето да не се
претвори во приказна.
Вpемето знае да биде
голема препрека
за остварување на приказните.
Ако од траењето на едно време
се одбива ехото на друго време,
одгласот на тоа одбивање
е причината за развевање
на идејата за создавање приказна.
Такво е моето мислење.
Твоето е, можеби, поинакво.
73
Приоритетите
Сакав да ме облее убавина
што ќе е одраз на самата ти.
Сакав да ме посакуваш
како што јас те посакував тебе.
Ништо од тоа не се случи.
Има правило кое вели
дека не треба да се откажуваш
од посакуваното
ни кога тоа се откажало од тебе.
Но, како да се направи тоа?
Треба сила за таков подвиг.
Јас не сум херојски тип
и сега се мачам со неудобноста
во која се најдов.
Ги промашив приоритетите.
Како прво,
да те натерам да ме сакаш и,
како второ,
кога не ми успеа првото,
јас да се натерам
да не те сакам веќе.
74
Интимноста на ритуалите
Читањето,
како и пишувањето,
е интимен ритуал.
Напишаното,
како и прочитаното,
е само огледало
во кое можеме да го видиме
тоа што веќе е во нас.
75
Лицата
Не јас,
естетичарите имаат кажано:
Ако прстите од дланката
се соберат во тупаница,
ако, потоа, се испружи показалецот
и неговиот врв се постави
врз шилецот од носот
ако, коренот на показалецот,
со надворешната површина,
се потпре до рамнината на брадата
и ако, при тоа,
усните допраат до показалецот,
може да се каже дека
тој образ има добри пропорции.
Така, според тие што го знаат тоа,
се проверувала складноста на лицето.
Ти не мора да се впушташ
во проверка на твоите пропорции.
Оддалеку и со голо око се гледа
убавината на твоето лице.
Но, кој од тие на кои
последниве години им се предаваше
и по кои силно тагуваше
кога те оставаа да нурнуваш
во длабочините на очајот
има релјеф со пристојни,
да не речам,
со добри пропорции на суратот?
Кој?
Никој, би рекол.
76
Играта
Сега,
на средишницата од играта
сигурно се прашуваш
дали животот ти поделил
лоши карти
или,
картите што ти биле поделени
биле во ред,
ама ти не си знаела
да одиграш добро.
Тоа воопшто не е важно:
Картите одамна се поделени
и играта, охохоо, е во тек.
Главно, како што таа
се ближи кон завршницата,
ќе стануваш се посигурна
дека нема да можеш
да се израдуваш на исход
на кој упорно се надеваш и кој
ќе го сметаш за своја победа.
Сеуште имаш некои
адути во рацета
кои можат да ти дарат
извесна радост,
ама свесна си дека
чувството на поразеност
нема да престане
да биде горчината
што ќе те вознемирува
до крајот на животот.
77
Мислите
Кога и да легнам да спијам
ќе изнурнеш од некаде,
ќе ми нагрнеш во мислите
и ровариш низ нив
не оставајќи ме да заспијам,.
Добро,
го имам изборот:
можам да се свртам,
да почнам да читам нешто,
да вклучам телевизор...
Да правам било што
за да ги навртам мислите
кон друго,
да престанам да те мислам
и - да заспијам.
Но јас не сакам да го правам,
и не го правам, тоа
затоа што ми е убаво
кога те мислам.
78
Болестта
Се разболев од тебе.
Болки боледувам по тебе.
Болеста не ќе да е смртна.
Не ќе да е и таква
што може да се излекува.
Позитивен сум на тебе.
И со тое живееам едно време.
Ќе се заразувам, можеби,
и со други болештини,
ќе теглам и други патила,
но твоите бацили
се навлезени во мене
и секој миг го чувствувам
нивното присуство.
Веќе сум сигурен
дека никогаш нема да можам
да се ослободам од нив.
Можеби некогаш
- со умирачката моја.
79
Времето
Колку песок треба да има
во твојот песочен часовник
за да не истече низ инката
мерејќи го времето
што гордо го трошеше со мисла
дека одиш по вистинскиот пат,
за наскоро да откриеш
дека си била во заблуда?
Колку време треба
да ти биде достаточно,
за да можеш на секој,
што, така патем,
ќе ти се загледа во очите,
а ти, препознавајќи во тоа љубов,
да се растопиш од сакање,
да му се вгнездиш во прегратките,
да му ја дариш пролетта и летото
за потоа, со доаѓањето на есента,
кога „љубениот“ ќе фати вид виделина
оставајќи те да патиш,
да ја минуваш зимата во очај?
Колку време треба
да имаш на располагање
за да ти бидат излекувани раните
од кои го губиш сјајот во очите?
Колкупати треба да потонеш
во длабочините на покајувањата
и, пак, да не научиш да ги разликуваш
нештата што ги правиш
од нештата што не треба да ги правиш?
80
Времето, навистина,
е лек за сите нешта,
ги лекува сите патила
и нема почеток и крај,
но бесконечноста не е
одлика на луѓето.
Тие само отсечка во времето се.
81
Бегствата
Се прашувам дали,
кога велиш дека
ако забележиш оти
некој ти се приближил повеќе
отколку што мислиш дека треба
да ти биде доближен,
веднаш се даваш во бегство
ти, всушност, навистина бегаш
или само подбегнуваш
за да бидеш гонета,
за да бидеш стасана
и за да бидеш фатена.
Искрено се прашувам
каква е вистинската природа
на твоите бегства.
82
Понудите
Те гледам како се однесуваш
и не можам да ти се изначудам:
Што ти е?
Тој поранешниот, за кого
веќе имаме зборувано
и го знаеш моето мислење
во врска со него, ај некако.
Ама овој за кој не сакаше
да ми кажеш кој е
само ми рече дека
во моментот немаш никого
оти веќе не се гледаш со тој
со кого си се гледала до скоро
- е врв.
Ми го покажаа.
Го видов.
Како со секира да е делкан.
Ако поранешниот, по мене, беше грд
погрд од овој нема да се роди.
Единствен е.
Совршено неповторлив.
Како, жити се, ги наоѓаш?
Или, подобро, како дозволуваш
да бидеш најдена од такви?
Можеби на тебе ти е предизвик
да бидеш со такви, но
било која жена со твојата лика
би се замислила за себе
и за својот статус
83
кога би добила љубовни понуди

од акрепи како нив.
Да им се прифати, пак, понудата
и со нив, како со љубовници,
да се парадира јавно,
да простиш, јас барем така мислам,
- перверзно е малку.
Настранетост, да не речем.
84
Прегратките
Се запусти барајќи прегратка
во која ќе се чувствуваш сигурна.
И што најде?
Провеви.
Со страст прифаќаше било чии
раце испружени за гушкање,
надевајќи се
дека таа е прегратката
на која си се надевала
и дека ти се исполнуваат мечтите.
Но не беше така, затоа што
набргу истекуваше низ таа прегратка.
Те отфрлуваа и те оставаа
да паднеш низ неа.
И, така, оттурната и струполена,
со гнев гледаше како
сопственикот на прегратката,
се оддалечува со лице
во блажена насмевка која
кажуваше дека
го добил тоа на што се надевал
и не му требаш веќе.
Знам како се чувствуваше.
Ти идеше да се кренеш,
да се затрчиш,
да го стасаш
и да го убиеш.
Или да станеш
и да кренеш рака на себе..
85
Себеменувањето
Се мислам:
Дали човек може
да си ја смени природата
пред таа да го смени него.
За тебе ми е.
Под притисок на твојата природа
правеше нешта
од кои стануваше таква
каква што не сакаше
да бидеш.
Незадоволна од тоа
што го добиваше
како резултат од нештата
што ги правеше под притисок
на твојата природа
се чувствуваше повредена.
Тоа те тераше на мудрување
за нештата што те собориле,
да не речам, те кутнале,
а не си сакала да биде така.
Не му ја мисли многу:
за твојата природа се работи.
Човек, сепак, може
да ја смени својата природа
пред таа да го промени него.
Менувај си ја природата
оти таа веќе почнала
да ти ја зема мерката.
86
Невиноста
После се,
или, подобро, пред се
зачудувачки е што настојуваш
да се претставиш како невина.
Девственоста нема врска со тоа.
Таа не е на твоја страна.
За невиноста се работи.
На неа сакаш да се потпреш.
На неа се повикуваш.
Жената и кога не е девица
може да биде невина.
Девственоста е анатомски факт.
Невиноста е состојба на духот.
Таа секогаш е само поведение.
Девственоста може и да не е присутна.
Нејзината отсутност
е само момент кој може
и не мора да остане
во нечие сеќавање.
Невиноста има друга природа.
Како сенка е што
постојано се влечка по тебе.
Со што и да бидеш осветлена,
во каква било поза да се наместиш,
како и да бидеш видена
сенката на виноста твоја
секогаш ќе те следи.
На невиноста требало
да внимаваш.
Таа, всушност, те легитимира.
87
Тежината на клепките
Кога те гледам како се однесуваш
се потсетувам на онаа грда шега
за човекот што ја држел
кубурата во појасот
чувајќи ја за зорт заман
и кога се околу него
прав и пепел било сторено.
Така и ти:
Како паметта твоја,
која евидентно ја имаш,
да ја чуваш за лошо време.
Секоe време,
повеќе или помалку,
е лошо време.
Лошотилакот на времето
се поправа со помош на паметта.
Ти избегнуваш да си ја
повикаш на помош паметта
за да си го подобриш времето.
Заробена од страста твоја
им се подаваш на мечтаењата.
Мечтите ја поткреваат надежта,
ама тие се само соништа кои
немаат основа во јавето.
Животот, каков и да е,
е јаве - и ништо друго.
Вади ја кубурата од појас
и распукај се по времето.
Убиј ја лошотијата во него
и предади и се на паметта твоја
88
растоварена од нереалноста
на соништата неотсонувани.
Сонот е дело на спиењето.
Кога требало да си будна
си подлегнала на дремката,
па сега, и будна, се бориш со
натежнатоста на клепките.
89
Душата на душата
Се думав како да те дофатам,
како да те растопам
и, така стопена, да те пресоздадам.
Да ја отклучам клучалката,
да ти ја отворам вратата
и да влезам во тебе.
Само така, влезен во тебе,
ќе те видев одвнатре,
и, една по една, ќе ги откривав
твоите скришни одаи.
Ќе наѕрев дали ликот мој
се пресликува во огледалото
на твојата душа.
За љубовта ми е.
Таа била душа на душата.
Само отсјајче од мојот зрак
да видев во окото на твојата душа
ќе го чуев и ревот на поетот:
„Се роди човек
друмник сам на друм.
Подајте му на бедникот.“
Но, не ја отклучив клучалката твоја,
не ја оттурнав вратата,
не влегов и, оти невлезен,
немав како да видам
дали има надеж за љубовта моја.
Љубовта не е милостина,
таа не се подава на дар.
„Не подавајте му љубов.
Само на бедни подаваат љубов“,
90
ќе рече Роберт Рождественски.

Јас, драга моја, не сум бедник.
Не сакав да питачам за твојата љубов
кога да ја заслужам не можев.
91
Љубовта
Дали тој што добива
многу љубов
- многу сака,
и дали, тој што добива
малку љубов
- малку сака?
Тоа се прашував често.
Јас од кожата
ќе си летнев
да добиев троа
од твојата љубов
Ниту ронка не добив,
а сакав, многу сакав,
ако не со љубов,
барем со внимание
да ме удостоеше.
92
Сенките
Притисната од осаменоста твоја,
бранувана од мечтите
на соништата неотсонувани,
од пламенот на страста
што незгасливо те гори,
насекаде само сенки
од мажјаци ти се присторуваат.
Со рацете силно по нив
посегнуваш да ги фатиш
штом во мракот на самотијата
одразот ќе им го видиш само.
Но сенки како сенки
недофатливи се тие.
Допирот нивен вистински
да се сети не може.
Ниту пак тие целосно
те осеќаат тебе.
Страстите можеби
ќе ви се преплетаат за миг,
но тоа ќе трае колку и мигот.
Кога денот ќе самне од мракот,
и на сончева светлина
пак ќе се видиш сама,
кога ликовите, од кои пленета
си сакала да бидеш
веќе исчезнати ќе се,
задоцнето иако,
со болка ќе разбереш
дека тие само сенки,
од пламенот на страста твоја
сотворени, биле.
93
Однесувањето
Не секој знае
да се однесува добро.
Понекогаш и кај тие што
неубаво се однесуваат
можат да се наалаат
луцидни интервали.
Кај тебе тоа не е случај.
Во твоето однесување
нема светли моменти
До кого и да се допреш
- го заштуруваш.
Кој и да те допре
- попарен избегува.
Темната страна
од твојот табиет
не ти дава сила
да се измолкнеш
на сончевата страна
од битисувањето.
Тоа е причината
која од живеачката
ти прави неподносливост.
Го знам тоа:
Имав сопствени опити
со твоето однесување.
94
Коренот на утехата
Сакав љубовник да ти бидам,
а само љубопитник станав.
Откако твојата природа
не ми даде можност
во љубовта да те најдам
за содружник се понудив
во разговорите да ти бидам.
Кога и тоа го одби,
за да не си ми дотежнувала,
како што се одбрани еднаш,
во очајот закрила најдов.
Што друго ми беше останало?
Кога не можев на љубовта
твоја да и се предадам, јас
на љубопитство зависник станав
со прашања оптоварувајќи се
на кои одговори очајнички
одвај ако можев да најдам.
За утеха само ми беше
кога открив дека зборовите
љубо-вник и љубо-питник,
сепак, ист корен имаат.
95
Страста
„Страста им својствена на луѓето.
И ти си човек.
Луѓето се кревки и слаби.
Кога човек е слаб
склон е да прави грешки.“
Туѓа мисла е оваа.
Ја презедов за да ти кажам дека,
оставена сама со твојата кршливост,
не си можела да собереш сили
за отпор да и дадеш на слабоста твоја.
И овој цитат е од Венко Андоновски:
„Животот е море.
Човекот е кораб.
Срцетo е едрото негово.
Страста е ветар во тоа едро.
Каква полза од едро без ветар?“
Тоа сакав да ти го цитирам
за да ти објаснам како јас
гледам на работите кои мене, природно,
не би требало да ме интересираат,
но тебе треба да те засегаат многу.
Сепак, засегајќи те тебе
ме допираат и мене.
Не можат да стасаат до тебе
без да поминат низ мене,
оти, нели, во мислите си ми.
За страста сакам да ти кажам.
Страсти има секакви.
Најсилна од сите е љубовната.
Според тоа, за љубовта се работи:
За твојата кон таму некои
и за мојата кон тебе.
96
Тајната на тишината
Кога тајните на јазикот
и значењето на зборовите
се во прашање –
како дома сум:
Знам да читам меѓу редови.
Без мака ги толкувам
игрите на зборови.
И по некои пропелтечување
можам да разберам.
Сето тоа го знам.
Знам и повеќе од тоа.
Но, на тишината
со која понекогаш
ми се обраќаше
не успеав да и го
откријам значењето.
97
Божјиот знак
Насмевката ти е убава.
Ни душата не ти е лоша.
И како појава си привлечна.
Табиетот е тој што
ти ги засенува предностите.
Кога ќе осетиш дека
си сакана од некој
обрни внимание на тој факт.
Не си мала и неискусна.
Проанализирај ја состојбата
и одговори соодветно.
Ако ти годи сакањето
охрабри го тој
што ти ги праќа сигналите.
Ако не ти одговара,
ако ти е сеедно,
ако си рамнодушна на сакањето
- не потонувај во молк.
Молчењето, понекогаш,
се толкува како одобрување,
но не е соодветен одговор.
Божји знак е
кога кон тебе е пратен
сигналот на љубовта
и имај почит кон тоа.
Не го игнорирај моментот.
Се што треба е да бидеш искрена.
98
И вратата што не води никаде

треба да се затвори внимателно.
Не со трескање.
Љубовта е привилегија
со која нема шега.
Ако не го сфатиш тоа
ќе остарееш сама.
99
Релациите
Не е ми е јасно
како ми те видоа очите
и ми те пикнаа во срцето
и душата,
па сега
се вадам од памет,
оти не знам
како да се однесувам
и со кој ум
да ги регулирам
натамошните реалации
кон тебе.
100
Онаа вечер
Онаа студена вечер
кога те возев до дома
откако зедно во исто друштво
бевме биле,
а ветерот беше почнал
да разнесува снегулки,
сакав да ти кажам
дека сеуште не е доцна
за да се напиеме чај.
Сакав да ти кажам
дека добро е тоа
да го направиме кај мене,
оти можеме да се довеземе
до самата влезна врата,
оти нема да привлечеме
ничие внимание,
оти никој нема да не вознемирува
и, оти имам моќно греење
кое за миг ќе се справи
со студенилото дома.
Сакав тоа да ти го кажам,
но не ти го кажав
и молчешкум стасавме
до местото каде што рече:
- До тука.“
Ја застанав колата
доволно далеку од твојот дом
за да не се забележа довезувањето,
а ти продолжи:
„Е, па, чао.
101
Убаво се дружевме.“
Јас замолчен се најдов,
а сеуште можев да кажам:
„Не се дружевме.
Бевме во исто друштво,
но како да не бевме заедно.
Сега сме заедно и се дружиме.
Добро е, бидејќи сеуште е рано,
да го продолжиме дружењето.
Можеме кај мене,
можеме и кај тебе.
Предлагам, затоа што е поудобно,
да одиме кај мене.“
Не го направив тој чекор
и сега не знам дали згрешив
што не ти предложив
онаа што бев намислил
да ти го предложам.
Онаа вечер бев најблиску
до одговорот на прашањето
што сеуште ме измачува.
102
Затресканоста
Наклонетоста моја кон тебе
не е симпатија разбудена само.
Не е ниту допаѓање некое.
Ниту обична вљубеност
дека е - може да се рече.
Мојата наклонетост кон тебе
не е ништо од тоа.
Јас сум, можам да кажам,
сосема затрескан во тебе.
Да, тоа сигурно е веќе.
Како затресканост
може да се објасни
состојбата во која сум сега.
Затресканост во каква што
никогаш досега
во животот не сум бил.
Доколку тоа не е „чинка“,
„очи“, „нагазиште“ или
некоја „вуду магија“, можеби?
Друго објаснување нема.
Се шегувам, но сепак:
Неприродно е,
таква каква што е,
со оглед на околностите,
природна да е
силата со која
сум вљубен во тебе.
103
Жеднеењето
Жеднеењето за љубов
на жеднеењето за вода е слично.
Кога ти жеднееш за љубов
жива вода од чепорок
да зафатиш треба
за огнот на жедта
да го изгаснеш во себе.
И јас исто:
Кон кладенец
да се сведнам треба
и огледалото негово
да го разбранувам
со усните стрвно
вода кога ќе почнам
да пофаќам од него,
оти и јас за љубов
сум зажеднет сосем.
Но за гасење на жедта,
кога жеднеењето сила веќе зело,
збор не ќе да стане
ако чепорок некој
на дофат нема да имаш
или јас,
на кладенец близок
клокотот не му го сетам.
104
Сличноста
„Сочинител беден
тоа ти ли сочинуваш песни
за ... “
Та јас поет ли сум
што сочинува песни
за луните сјајни?
Во моите очи
како ќе има сино
кога згаснато е тоа
во љубов, во карти и вино?
Оваа, сигурно,
на Есенин те потсетува сето.
И треба.
И двајцата сме слични,
да не речам исти,
по трепетот на срцата диви
и бојата на косите руси.
И тој како и јас
не си ја знаел
мерката на сакањето.
Во погрешно време,
на погрешен начин,
во погрешна жена се вљубил
и, така, во спокојот
на ноќта сама,
воден од раката на призракот,
се ставил на пиковата дама
и фатална карта
одиграл во мракот.
105
Мените
Велат дека животот
течел вака:
- раѓање,
- младост,
- зрелост,
- смрт.
Неудобно било
кога зрелоста
стасувала во младоста
па, подоцна,
кога за тоа било време,
зрелоста се мачела
со барања од младоста.
Исто било, велат,
и со денот и неговите:
- утро,
- претпладне,
- попладне,
- вечер.
Неудобноста доаѓала
кога во попладнето
наидувало претпладне
и смешувало се.
Потоа попладнето не можело
да се справи со претпладнето
од чие несоодветно траење
било тревожено везден.
106
Силата на страста
Страста е дирекот
врз кој се потпира човекот.
Силата е таа што го држи исправен.
Одземи му ја страста
си му ја одзел силата.
Останувајќи без страст
човекот останува без себе,
Човек останат без себе
не може да се нарече човек.
Човекот останат без себе само
битие е што преживува
броејќи денови.
Човекот без страст
не е жив човек.
не е ниту мртов човек
е човек без човечко во себе.
Останувајќи без страст
тој останал и без љубов.
Лишен од љубовта
што не може да ја дава
тој не е во состојба
да може да ја прими
љубовта што му се дарува.
И тогаш е готово.
Се е завршено.
Останува само голиот живот
полн со празнотии.
107
Ако ти не сакаш животот

да ти се исполни со празнотии
чувај си ја страста.
Негувај ја и таа
ќе ти приреди љубов.
Имаш ли љубов
- имаш се.
108
Истоста на различностите
„О, Господе!
- крикнува
Венко Андоновски во
„Ќерката на математичарот“.
„Што е полошо:
Да се има нередовен секс
или
да се нема редовен секс?“
Кога ќе размисли човек
исто е,
ама, пак, различно.
Различноста доаѓа
од „имањето“ и „немањето“.
„Да се има.“ и „Да се нема.“.
Различно е
со слични резултати
и исти последици:
Осаменост во долгите
ноќи на очај;
Самотија што измачува
со несоница.
Интересни се таквите искуства.
А, искуства се.
И двете.
109
Рамнодушноста
Кој и да ти пришол,
а ти си дозволила
да ти се доближи
за да влезете во врска
наскоро за здодевна те нашол
и, чувствувајќи се заробен,
за да се ослободи од тебе
-бегал.
Сите што биле вљубени во тебе
се вљубувале во тоа
што мислеле дека си.
Кога виделе дека ти
и таа што мислеле дека си
не е истата личност
се обиделе да сменат нешто
за од тебе да направат
тоа што сакале да си.
Кога не успеале,
сите до еден,
на разни начини, си заминале.
Едноставно е за разбирање:
Кога не успеале
да ги сменат работите,
за да се прилагодат со тебе,
бекството им се видело
единственото можно решение.
Не би требало да си
рамнодушна кон тој факт.
110
Правилата
Треба да знаеш
како да се однесуваш
во љубовта.
Љубовта не е исто
што и сенката твоја:
Ако ја јуриш,
ако иташ кон неа,
таа да ти бега.
И, спротивно:
Ако и подбегнуваш,
ако и се оддалечуваш,
таа да трча по тебе.
За љубовта важат
поинакви правила.
Барем јас за такви знам.
111
Нијансите на љубовта
Ти не ми ја сотвори
љубовта моја кон тебе.
Ти си создание на
мојата љубов кон тебе.
Јас не се вљубив во тебе
заради твојата убавина.
Јас ја видов
убавината твоја
откако се вљубив во тебе.
Ти не си причината
за мојата вљубеност во тебе.
Ти си последица
на вљубеноста моја во тебе.
Јас не те гледам таква
каква што си.
Јас те гледам таква
каква што сакам да те видам.
Ти не си ми таа што си.
Ти си ми таа
што сакам да ми бидеш.
Тие се нијансите
што ме оставаат без сон.
112
Душата на душата
Ако љубовта е душа на душата
(така барем велат)
гледајќи ги тие во кои се вљубуваш,
гледајќи како, во тие моменти,
пламти љубовта твоја кон нив
како да ја запознав
и природата на твојата душа
за која не може да се каже
ако не за убавина,барем
за грдост дека е свесна.
И да е љубовта слепа,
како што се говори,
и да е таква:
Зарем никогаш не ги помилува
ликовите на кои љубов им даруваше?
Зарем никогаш не помина
со дланките преку лицата нивни?
Зарем никогаш не почувствува,
под допирот на милувањето,
нешто што ќе те одбие од нив.
Суровоста нивна
од лицата им се чита.
Мислам,
ако очите не виделе,
дланките можеле да те предупредат
за бесцелноста на играта
во која се впушташ
и која нема да се одигра до крај.
После се, кога ќе завршеше играта,
(игрите со такви играчи се кратки)
113
значи, кога ќе завршеше играта

и ќе останеше самата со себе
не ли се прашуваше
како и е на твојата душа
смачкана од нејзината душа.
114
Ќерките на Мудроста
Ако веруваш во добро
добро ќе правиш
и добро ќе ти се случува.
Ако веруваш во зло
зло ќе правиш
и зло ќе ти се случува.
Треба да се верува во надежта
за да ти се случи љубов.
Вера, Надеж и Љубов
се ќерки на Мудроста.
Ако имаш верба
има надеж за љубов.
Мудроста е мајката
која на своите ќерки
ќе им ја каже
тајната над тајните:
Бог не го создал човекот
туку човекот го создал Бог.
Така е и со љубовта
и со копнежот.
И таа е тајна над тајните:
Љубовта раѓа копнеж
или од копнежот
извира љубовта?
Колку што јас знам:
Љубов е да се сака некој;
Копнеж е да се сака силно.
Па, ти види сега.
Не знам дали ти ме љубиш,
но знам дека јас
копнеам по тебе.
115
Божественоста на сонот
За да го сакаш животот,
за да уживаш во него
треба да имаш сон,
твој сон,
твој божествен сон.
За да ја почувствуваш
радоста на животот
сонот што го имаш,
твојот сон,
твојот божествен сон
во реалноста
втемелен треба да е.
За да ти се оствари сонот
твојот сон,
твојот божествен сон
постојано треба
будна да бидеш.
Соништата,
божествените соништа
не им се исполнуваат
на тие кои сонувајќи
заспиваат.
Заспаните живеат
во светот на соништата.
Животот е, сепак, реалност
дури и кога се живее
- во соништа.
116
Важноста на розата
Те имам видено,
но не и допрено.
А те љубам
најмногу на светот
и тоа го правам
по диктат на срцето.
Срцето те има осетено.
На окото
не му било за верување.
И допирот не бил сигурен.
Но,срцето не грешело.
Тоа беспрекорно чувствувало.
Сепак, за чувство се работи.
За полетна чувственост.
„Времето што ќе се потроши
на една роза
ја прави розата важна.“,
вели Антоан де Сент Егзипери
во „Малиот принц“.
Може ли да се пресмета
твојата важност за мене
според времето што
ти го имам посветено?
Не би рекол.
Се што не може
да се премери,
да се пресмета
и да се процени,
како непроценливо
се класифицира.
Таква си и ти за мене:
Роза бесценета.
117
Положбата на сенката
Секој од нас
придружуван е од
сенките што во
живеачката наша
создадени се.
Какви и да се
тие секогаш се тука,
нас и другите,
за проживеното
да не потсетуваат.
Ако на сонцето
му го вртиш грбот
со сенката своја
спружена пред тебе
соочена ќе бидеш.
За да не ти се матка
сенката твоја пред тебе
и да се плашиш
да не се препнеш од неа,
со лицето кон сонцето
свртена треба да си.
118
Зрелите калинки
Ми се погоди
да чујам еден тип
како се фали дека
жените со скршени срца
ги арчел како распукани калинки.
На Фб ги наоѓал
како се плачат за
скршеноста на нивните срца
- и ги кинел.
И уште кажа
дека тоа лесно го правел
бидејќи таквите жени
секогаш биле подготвени
да бидат „собрани“ и утешени.
Како знаел за тоа, го прашаа.
„Само презреаните калинки
распукуваат,рече.
Така распукани, дорече,
им се гледале зрната
стасани за зобење.“
Тој само посегнувал по нив и,
оти зрели и распукани,
само ги ронел и ги зобел.
Во таа смисла
и тебе нешто те спомна.
119
Размин во времето
По природа си силна,
но мислиш дека си лукава
и затоа си слаба во твојата сила.
Кога и да влезев во муабет со тебе
секогаш ми се инаетеше.
Јас, пак, паѓав на тоа.
Паѓав сосема.
Пласнував во вљубеност,
што би се рекло.
Но, премногу ти бев никој
за да ти станам некој.
Те добив во соништата,
но, те немав во стварноста.
Од соништа спомени нема.
Велеше дека си осамена.
Дека постојано сама си била.
И јас сум сам, но не сум осамен.
Тука се разминавме.
Се сретнавме во просторот,
се разминавме во времето.
Просторот некаде во бескрајот
можеби и ќе се спои.
Времето не.
Времињата се во вечен размин.
И сега не знам дали згрешив
што не направив чекор
за да ти се доближам.
Никогаш нема да дознам.
Со таа мистерија
ќе го напуштам овој свет.
Освен ако ти, пред тоа,
не ми дошепнеш нешто.
120
Прашањето
Кога легнувам
и кога сакам да спијам,
а сон не ме фаќа,
затоа што ми шеташ
низ мислите,
се прашувам:
Ти доаѓа ли тебе
деремка на очите твои
додека те мислам?
121
Пештерата на Али Баба

Паметна си.
Знаеш што треба да кажеш.
Но, не си мудра и не знаеш
дали треба или не треба
да го кажеш тоа што
знаеш да го кажеш.
Сакав да бидам твојот некој
што никој не го гледа,
што никој не го слуша,
за кој никој не знае.
Сакав да ми бидеш омилена,
но ти направи се за да ми одмилеш.
Да учеше од сопствените грешки,
од уката што ќе ја акумулираше,
доктор на науки ќе станеше.
Секој е добар во нешто.
Ти, во пропуштање на шансите
во животот си најдобра.
Кога ми беше напишала дека
имаш тешкотии со живеачката,
а јас ти бев кажал дека
живеењето има и светли страни
и дека треба да ја најдеш
светла страна на твојата живеачка
и кон неа да се свртиш
не требаше иронично
да одговориш: „Ќе ја најдам!“,
и да „побегнеш“ од разговорот на Фб,
туку само да потпрашаш:
„Која е таа страна?
122
Како да ја најдам?
Како да дојдам до неа?“
Одговорот на тие прашања
ќе ти беше лозинката
што ќе ја иставеше
плочата од пред влезот
во Aлибабoвата пештера.
123
Разочараноста
Кога јас сум во прашање
секогаш ги потиснуваш мислите
и ги премолчуваш зборовите.
Еднаш го прекрши правилото
и ми се исповеда
дека живеачката не ти е таква
каква што си очекувала.
Дека си разочарана од себе.
Те разбирам.
Чувството на разочараност
ти е само реакција.
Реагираш на сознанието
што си дозволила
да те разочараaт типови кои
ниту до колена не ти се.
Кога ќе доживееш
да те разочарат такви типови
сосема нормално е
да се разочараш од себе.
Тоа, барем,
треба да ти е јасно.
124
Женските срца
На вратите за влегување
во женските срца
немало кваки
од надворешната страна.
Вратата од женските срца
се отворала
само од внатрешната страна.
Кај тебе не е така.
Вратата од твоето срце
е замандалена.
Нема што нема квака
од надворешната страна,
но квака нема ниту
од внатрешната страна.
Добро, ма,
може ли некако
да се влезе во твоето срце?
Си пуштила ли некого внатре?
125
Врските
Си се чувствувала глупаво
секогаш кога врските
ти се прекинувале,
а си гаела надеж од нив.
Така, барем, велиш.
Ако ме прашаш
ќе ти кажам зошто е така.
Мислејќи дека си вљубена
не си можела да видиш
дека тие врски единствено
со прекин можат да завршат.
Дека биле лудило
во кое неразумно си влегла
и од кое ранета
и со лузна на душата си излегла.
На другиот од врската,
на секој од нив, му било сеедно.
Ти си им била само
камен покрај патот на кој
застанувале да си поседат.
Си мислила дека момчиња ти се,
а тие те чувствувале
како кучка која,
кога и да ја повикаат
ќе им дотрча
мафтајќи со опашката.
Ова е грдо кажано и боли,
но блиску е до висината.
Ако мислиш дека не е така
кажи ми, дали некогаш
126
и каде, со тие твои „момчиња“,

си излегла јавно?
Секогаш те собирале
по темни сокаци
и те изведувале
-во колите.
127
Ловците
Кинезите имаат изрека
која вели дека
добрите ловци никогаш
со стрела за елени
не гаѓаат зајаци.
И обратно:
Бесцелно било,
со стрели за зајаци
да се гаѓаат елени.
Ти, иако си елен по природа,
постојано налетуваш
на ловци што со стрели
за зајаци те застрелуваат
и така погодена те уловуваат.
На зајаче им заличуваш,
и со такви стрели те гаѓаат
или умеат еленското тело
и со зајачки стрели
на вистинско место
да ти го нанишанат?
Запамети ја изрекава
и „врзи си ја во крпче“
оти за нивните успеси
приказни се ракажуваат,
па други „ловци“ ќе се охрабрат
и со камења фрлање
ќе почнат да се обидуваат
да те ловат.
128
Вештината на брусењето
Си ми доаѓала кога не сум те очекувал.
Си заминувала кога си ми требала.
Колку ли разочарувања се потребни
за да се откажеш од некој?
Не знам за другите:
Мене ми се преполни чашата
и почна да се прелева.
Имало моменти кога сум се кревал.
Имало моменти кога сум паѓал.
Најчесто ти си била причината.
Требаше да те запознам
пред да те засакам.
Згрешив.
Те засакав пред да те запознам.
Те препознав како дар божји.
Те доживеав како божја казна.
Ти само недобрусен дијамант си
врз кои лоши мајстори
го вежбале занаетот,
па сега, во длабочината,
се наѕира кристалот,
но во допирот се чувствува
рапавоста од лошата обработка.
Тоа ти ја намалува вредноста.
Со малку напор, добар мајстор,
чудо може да направи од тебе.
Малку ќе ти се смали „големината“,
но ќе се добие ремек дело
заради кое си родена.
129
Јас поседувам умеење

и можам да го направам тоа,
но кусо сум со времето
и трепението ме издава.
130
Животот
Во реалниот живот не може
да се живее како лик
од соништата.
Никој не го може тоа.
Животот не е едноставен.
За да се разбере тоа
треба да може да се разбере
и оваа дефиниција:
„Црната слива
кога е зелена
црвена е“.
Кога ќе речеш
дека твојот живот сакаш
да го живееш сега,
да го живееш додека си жива,
а жива нема да бидеш вечно
- што всушност кажуваш? .
Може и така да се гледа
на работите.
Може и така да се изоди патот.
Но што потоа?
Тие патишта се еднонасочни.
За да се вратиш назад,
кога ќе сфатиш дека
правецот не е добар,
треба да најдеш друг пат.
Тоа е веќе друга приказна.
И таа приказна ќе биде
приказна за твојот живот.
Приказна за живот каков
што не си посакувала.
131
Потребата од допир
Кога те здогледав
и застанав да се качиш,
и кога „Дај ми ја раката“,
ти реков тоа утро
додека се возевме,
а ти ме праша:
„Зошто“,
подавајќи ми ја раката
со загадочна насмевка,
„Имам потреба да те допрам“,
ти кажав, пофаќајќи
ти ја подадената дланка
тогаш првпат те допрев
чувствувајќи го и твојот допир.
Се сеќаваш?
Oбичен допир беше тој.
Нешто како ракување.
Ама не беше така.
Тој допир го доживеав
како допир со тебе.
Мислам дека тогаш
ти ја допрев душата.
132
Траењето
„Ме имаш мене и гушни ме.“,
се обидува Владо Јаневски
да биде оптимист во песната
„Што и да е ќе помине“.
Лесно е тоа да се каже така,
неодредено, во песна.
Но, на кој начин тоа
директно да и се каже нејзе,
на причината за немирите
кои никако не поминуваат.
Прво, не знаеш дали таа знае
дека ти ги бранува чувствата.
Второ, не знаеш како таа
ќе ја прифати твојата исповед.
Единствено знаеш дека таа,
со својот ангелски лик
и волшебна става,
стои на прагот
од твоите розови соништа.
Малку се тие знаење
за да се биде оптимист.
Треба да се знае повеќе.
Како да го знаеш тоа?
Како да го дознаеш?
Затоа не поминува.
Што и да е - тука е.
Трае.
Оти љубов е.
Љубов кон тебе.
133
„Собирањето“
Кога ќе те видам
во друштво со типови
за кои мислам дека
не ти се достојни,
по малку сум разочаран.
Од друга страна,
пак, ми текнува
дека одвај наоѓаш некој
да те дружи во љубовта
и се помирувам со тој факт.
Можби не си во ситуација
да имаш избор, си велам,
па оставаш да те „собере“
било кој што ќе ти пријде.
И други се на такво мислење.
Дури, кажуваат некои,
понекогаш ти самата,
кога ќе си видела дека
некој, барем малку,
е заинтересиран за тебе,
си преземала чекори
за да ти биде пријдено
и да бидеш –„собрана“.
134
Пристанот
Мечтаеш да бидеш
бескрајна широчина.
Морска длабочина
да бидеш сонуваш.
Но,
со оглед, на околностите,
само карпа сива
во пространството
на секојдневието си.
Грамада си на која
само моржевите
се излежуваат
и, одвреме – навреме,
по некоја ајкула
се го исчешува грбот.
Тоа си, драга моја.
Сакаш да веруваш
дека не си,
ама си.
Само островче
во синилото си.
Копненце си
на чиј брег
не може де се пристане.
135
Жените и водата
Жените се како водата.
Водата нема форма.
Таа може да биде
мазна светкава тврдост
смрзната од студенилото.
Може да биде пареа,
воздушеста мекост
подигната од топлината.
Водата нема облик.
Може да биде течна.
Река може да биде
што ита по својот тек.
Може и стојна да биде.
Заробена во прифатот
во кој втерана е.
Стојната вода ја обликува
опкружувањето нејзино.
Водата е, речиси, безлична
оти безбојна е.
Има таа и своја скришност,
невидлив дел нејзин
спастрен во неа самата.
Тоа што се здогледува
кога ќе се сврти погледот
кон стојната вода
е само огледало
на кое се отсликува
појавноста нејзина.
136
На нејзината површина
се огледува тоа што
ја опкружува само.
Каква и да е водата внатре,
течна или стојна,
однадвор се гледа
само отсјајот на нештата
од кои опкружена е.
137
Водата и жените
Кога ладна капка вода
ќе капне
врз топла површина
ќе се распраши таа.
Ќе ја снема.
Во пареа ќе се претвори
и ќе исчезне веднаш.
Кога топла капка вода
ќе се прсне
врз студена површина
ќе се разлее таа
само лочка станувајќи.
Со време
и лочката ќе ја снема.
Ќе исчезне.
Исто и жените:
Треба да внимаваат
кога допираат некого
или кога дозволуваат
некој да ги допре.
Оти или се вода
врз површина некоја капнати,
или се површина од
некаква вода накапани
Оваа треба да го
имаш предвид
138
кога размислуваш
за тоа
што било,
што е
и што ќе биде,
за однапред.
Не можеш да кажеш
дека не размислуваш.
Размислуваш често.
Без престан, речиси.
139
Осаменоста
Сензациите од надворешниот свет
те маѓепсуваа.
Ти создаваа немири кои
ги збунуваа тие околу тебе
на кои им значеше нешто,
но премолчуваа не разбирајќи
што се случува во твојот
„внатрешен свет“ за кој сметаа
дека само ти си надлежна.
Ти забележуваа понекогаш,
но ти им кажуваше дека
животот, твојот живот,
ќе си го живееш на твој начин.
И тие замолчени остануваа.
Сега велиш дека
си останала сама и дека
осаменоста те отепувала.
Никој не ти е виновен.
Кога беше со сите
сонуваше да бидеш сама.
Сега не си со сите, па,
се поплакуваш на осаменоста.
Мнозина од твојот круг влијаеле
на состојбата во која се најде,
но ти си му центарот на тој круг.
И одговорна си за се.
Немој да ги обвинуваш другите
за самотијата што те опседнала.
Обиди се понекогаш самата
140
да се ставиш на кантарот
и да се измериш.
Да се преиспиташ и себе си.
Обиди се, те молам.
Тешко е,
ќе боли,
ама се издржува.
141
Дупка во оградата
„Нека некој му јави
на Врховниот Ѓавол
дека има дупка во оградата
низ која му бегаат ѓаволиците“.
Така слушнав дека рече
еден од друштвото што седеше
на маса од терасата
на кафулето во Центарот
додека ти, облечена во
припиена црна комбинација
со истакната анатомија,
минуваше оттаму.
Алузијата беше дека
си ѓаволеста во изгледот,
ѓаволеста во одот
и ѓаволеста во рафалот погледи
што ги расфрлаше наоколу
дразнејќи им ги нагоните
на присутните мажјаци
кои ги беа свртеле
очите кон тебе.
И јас бев таму.
И јас те гледав.
После те мислев.
142
Пеплосаноста
„Тури му пепел.“,
беше последната реченица
во СМС-ка што ти ја напишав
за да ти кажам дека пораките
што ти ги праќам на Фб,
поради некоја блокада,
не стасуваат до тебе.
„Тури му пепел.“
ти напишав затоа што
бев пишман,
затоа што стапив во разговор
знаејќи дека нема да биде
ништо од разговорот откако
ме изманипулира инсистирајќи
да не разговараме по телефон,
туку да си пишуваме
во „Пораки“ на Фб,
оти поарно било така.
„Тури му пепел.“, ти напишав
затоа што сфатив дека,
иако сум старо магаре,
се однесувам како млад мајмун
правејќи ја повторно
и повторно истата грешка.
„Тури му пепел.“, ти напишав
за да ти кажам дека сум нервозен
и дека доста ми е од се,
а ти не осети за потребно
да ме прашаш што ми е.
Ти бев налутен во тој момент.
143
И те мислев во лутината,
оти пеплосан се видов
кога ниту обичен разговор
не можев да почнам со тебе.
А, сакав.
Толку многу сакав.
144
Бродовите
Моите болки ги именувам
со твоето име.
Љубовта кон тебе ме опива
и паѓам поради тоа,
оти ти не ми подаваш рака
за да се придржам
Така паднат
не можам да си
дојдам на себе.
Врти-сукај,
ти си ми во мислите.
Постојано те мислам.
Мислејќи те, се прашувам:
Што сме ние?
Мислејќи те, си одговарам:
Бродови сме
што на отворено море,
се разминуваат
еден покрај друг пловејќи.
За да се доближиме,
да дојдеме еден до друг,
еден кон друг треба
насочени да сме.
Во тој случај
средбата извесна ќе е.
Но, тогаш, до судир
може да дојде.
До силен допир
кој ќе оддекне и од кој,
скршени, ќе потонеме.
Верувам дека и ти имаш
такво сознание.
145
Очекувањата
Под притисок си очекувајќи
да се случи чудо.
Не ти чини кога си сама.
Не ти чини кога не си сама.
Оптоварена си со нечинења.
Треба да се оттргнеш од тоа.
Се што ти треба е
да поверуваш во љубовта.
Љубов е кога ќе ти
затрепери срцето
кога ќе видиш некој
или кога само
ќе помислиш на некој.
Мене тоа ми се случува
кога и да те видам
или само ако помислам на тебе.
Не се измачувај
под притисокот на очекувањата.
Обиди се да останеш при себе.
На Јутјуб најди си ја
„Месечевата соната“ од Дебиси
и ислушај си ја.
Тоа ги спаси Ал Пачино
и Мишел Фајфер
во филмот „Френки и Џони“.
Значи: Дебиси и „Месечевата соната“,
затвори ги очите и замисли
си го ликот што очекуваш
да те направи среќна.
Пробај.
146
Можеби ќе ти се посреќи.
Чудата понекогаш се досадуваат
и само поттик им треба
за да се размрдаат.
147
Неверојатните
Едни персони,
во однесувањето,
сакаат, од другите,
да бидат прифатени
како
просто неверојатни личности.
Најчесто не биваат
доживувани како такви
бидејќи
што и да сторат,
што и да преземат,
како и да се претстават...
кој пат да го фатат,
прават работи поради кои
другите ги препознаваат
како неверојатно прости.
Личности, се разбира.
Обиди се и ти да се видиш
под тоа светло.
148
Мечтите
Се,
буквално се,
може да ти биде ограничено,
да не ти биде дозволено,
да ти биде одземено,
да ти биде забрането.
Но, мечтите не.
Не постои начин тие
да ти бидат скратени.
Секогаш ќе ја имаш
слободата да си мечтаеш.
Одврзи им ги крилјата
на мечтите и полетај со нив.
Јас, во неограничени количини,
го користам правото на мечтаење.
Те мислам без престан
и копнеам по тебе
мечтаејќи те.
И се што барам,
се што очекувам од тебе
е само тоа што,со сигурност,
можеш да ми дадеш.
Го сакам твоето внимание.
Ништо друго.
149
Замаглувањето
Не карај го огледалото
секогаш кога ќе осетиш дека
те претставува таква каква што
не сакаш да се видиш.
Не истурај го никогаш
твојот бес зовриен од
огнот на твоето незадоволство
врз студената рамнодушност
на недолжното огледало.
Тоа само го отсликува
она што го гледа.
150
Озареноста
Еднаш те видов
озарена во лицето
и со блесок во очите.
Ти реков дека сјаиш
и дека за вљубена
ми се гледаш.
Се насмеа само
со онаа твоја
ѓаволеста насмевка
гледајќи ме
право во очите
и ништо не рече.
Не знаев што да помислам
и уште што да ти кажам.
Знаев само дека
за момент ме обзеде
силна љубомора.
Му завидував на тој
што те облеал со среќа.
Оти за среќна ми се виде.
151
Кикотот
Уште претходната
непрестаната да те прогонува,
веднаш правиш новa,
сосема истa грешкa.
Потоа „легнуваш“ на Фб
да изнесуваш туѓи мисли
препорачувајќи се себе си
за таква каква што е претставена
жената од мислата.
Имаш ли, при тоа, на ум
дека изнесеното го читаат
луѓето што те познаваат
и, познавајќи те,
се кикотат на тоа.
152
Наведнатоста
Имаш студен карактер.
Велат дека студен карактер
имале повредуваните личности.
Дека зад секој остинат карактер
стои повредена личност.
Ти самата се поплакуваш
дека си повредувана личност.
За да се осети човек повреден
треба да биде згазнат,
да му биде стапнато на гордоста.
Згазнатоста и стапнатоста
болат и го мрзнат карактерот.
Сепак, никој, ама баш никој,
не можел да те настапне
ако не си била наведната.
Очекувајќи да ти се случи чудо
и да ти се остварат соништата,
ти секогаш си се поднаведнувала
пред громкоста на предизвиците.
А тие, со оглед на околностите,
по правило, само секавици биле:
Блеснувале, те осветлувале за миг
и стивнувале оставајќи те,
повредена од заслепеноста,
пак сама во темнината.
Потоа долго не си била свесна
дали си вратена во истата темница
заради која си посегнала
по здадената светлина
или нова темнина е оваа,
оти поцрна ти се гледа.
153
Нормите
Што е разумно или исправно, а што не?
Кој го пропишува разумното?
Некои нешта, некои човечки постапки
склони сме, во нашиот појмовен систем,
да ги сметаме за неисправни.
Во споредба со што тие се неисправни?
Постапките, како постапки,
можат да бидат мерени и премерувани,
да бидат ценени и проценувани.
Можат да бидат причина за размисла
или да бидат тема за разговор.
Но, според кој вредносен систем
ќе се носи суд за нив?
Сите вредносни системи,
нивната поставеност, се дело на човекот.
Нормите се во надлежност на луѓето.
Едни норми се - едни норми.
Други норми се - други норми.
Секоја норма е норма за себе
и е втемелена врз потребата
создадена од природата на човекот.
Кога една норма не е
во согласност со друга норма
-која норма е нормалната норма?
За нејзината исправност прашувам.
И во врска со тоа те имам мислено:
Мојата реална позиција,
наспроти твојата реална позиција
154
во однос на некоја,
од мене, замислена позиција.
За исправноста на таа норма
ми се ројат сомнежи,
а не можам да најдам одговор.
155
Брканицата
За некои животни сообразби
може да се има и ваков поглед:
Кога многу работи
ќе се случат во кратко време,
за брканица станува збор.
Размислувајќи околу тоа
помислив на тебе.
Од невнимание
си влегла во мешаница
и во кусо време
ти се случиле многу нешта.
Си немала време
да си ги подредиш работите.
Сега имаш многу време,
ама малку се нештата
што можат да ти се случат.
Голема е тежината што
заради тоа ти има
легнато на душата.
Како камен е.
Само притиска и гмечи.
Немаш избор, ќе мора да траеш.
И да се обидеш да го оттурнеш,
да се куртулиш од товарот,
нема да ти олесни.
Ќе се струполи тој надолу,
ќе отпадне,
ќе ти ја ослободи душата,
но, ќе ти ги потфати нозете.
Тоа, пак, ќе биде уште поболно.
Ем ќе боли, ем лошо
ќе бидеш спрепната.
156
Рамништето
Не смееш да бидеш подолу
од тоа што си.
Никогаш.
И, никаде.
Тебе некој ѓавол те тера
постојано да вјасаш
токму кон спротивното.
Со намера
да се кренеш пругоре
се втурнуваше во вриежи
кои не беа на добар глас
и те потурнуваа прудолу.
Не те прекорувам.
Само ти се чудам:
Ти што божица беше
со човечки лик -
во што се преобрази?
Не би знаел точно
да те категоризирам,
но, дека не си
на твоето рамниште
- не си.
Подолу си.
Многу подолу.
157
Прошката
Кога ќе си згрешиш себе си
лесна била прошката.
Кога ќе се згрешело некому,
со свесност за згрешеноста,
велат,
потешко било простувањето.
Така било кај секого.
Се прашувам:
Како е кај тебе?
Ти се брануваат ли чувствата
пред одговорноста
на опростувањето
кога знаеш колкупати
ми имаш згрешено
без да имаш потреба од тоа?
Можеш ли да поминеш
преку тој факт?
Имаш ли сила
да си го простиш тоа?
158
Казната
Кога господарот ќе го поведе
кучето на прошетка
и песот наиде на кучка
што со мириси навестува
за парење дека е спремна,
кучето-момчак, ако пуштено е,
по кучката ќе се стрча
во чекор дружејќи ја.
Ако со водило е оглавено
тоа ќе се тегне само
во обид мирисот да го следи.
Господарот тогаш, веднаш
песот го прибира, ако врзено не е
и, со влечење кон дома, го води.
На што целам мислава
изложувајќи ја моја?
Дека, кучето можеш да го казниш
ако, од палавост,
по дома пандофлите ги кине,
но, казнето не треба да биде, кога,
под притисок на хормоните,
нагоните си ги следи.
И твојот случај така го гледам.
За осуда не можат да бидат
однесувањата твои,
кои, за распуштени се ценат
без да се има предвид, дека,
таква, разуздена и слободна,
каква што несакајќи се најде,
159
понекогаш збеснуваш во немоќта

на страста која те измачува везден,
оглав да и кладиш
за нагонот да го стивнеш барем.
Нагонот што на палавост
или дрскост некоја израз не е,
туку за природен процес,
за божја промисла,станува збор.
160
Нареченото
Лоша клетва како нагрбок,
сличен на оној од Сизиф,
што камен тежок и тркалезен,
пругоре се мачел да качи,
така и тебе наречниците,
по угорнината на животот
со мака да се качуваш
и кога, до врвот нејзин
ќе сетиш дека си дошла
со страшна сила прудолу
во татнеж да се струполиш,
изгледа, ти имаат наречено
кога за тоа им бил редот.
Зошто инаку, секогаш,
врвејќи го патот животен,
кога и да брзаш– грешиш,
кога и да чекаш – страдаш.
А на угорницата твоја
крајот не и се досега.
Одвај до половина
ако и имаш стасано.
161
Жапците
Една бајка кажува дека,
девојка некоја, здогледувајќи го,
жабецот, го зела в раце и
страстно го бакнала.
Тој, веднаш, принц се сторил,
ја зел за жена и потоа
си живееле среќно
до крајот на животот.
Искуство твое е различно.
Ти, понесена од соништата
во самотија мечтаени
ептен неразумно, сите жабороци
што се осмелија да ти пријдат,
за принцови ги есапеше,
па им дозволи да те бакнуваат
не би ли во принцеза
те претвориле и од
жабурнакот твој збоктисан,
за навек те иставиле.
Напразно ти беше надежта.
Се што ти се случуваше
спротивното од бајката беше.
Не само што тие,такви,
грди и крастави сосема
што за принцови ти се видоа,
не те изнесоа од бариштето
во кое западната си беше,
туку и тебе, од принцеза,
за каква се беше родила,
во жаба те престорија.
162
И сега, од немајкаде,
шлапкаш во тињата, и
одвреме-навреме, како
израз на немоќта своја,
крекнуваш болно.
163
Древната препорака
„Посакувај им добро
на жените.
Ако една нивна особина
по волја нема да ти е
друга ќе го стори тоа.“
-вели една стара
религиозна препорака.
„Жената од реброто Човеково
создадена е, а реброто,
по природа крива форма има.
Пробаш ли да го исправиш,
оти кртко, лом ќе се стори тоа.
Затоа остави го
да биде какво што си е.
На жените само добро
посакувај им ти.
Кога и да пожелат нешто
до тоа однеси ги нив.“
Го читав ова и те мислев.
Векови поминале од
препоракава што, заедно
со уште некои други, кои
мерка за доброто и лошото
кај луѓето секогаш биле,
ме натера да те мислам.
Така, мислејќи те,
си спомнав дека
секогаш добро ти сакав
и, ако сетев дека
за нешто желба те влече,
164
кон тоа веднаш итав

да те однесам брзо.
Затоа сега пред
прашалник голем стојам:
Кога, каде и како згрешив
во постапките мои
надевајќи се на милоста твоја
што никогаш не ја добив?
165
Вревата
Од вревата
на тишината
со која
понекогаш од тебе
почестен бивам,
има денови кога
саноќ буден
останувам,
оти да заспијам
не можам.
И тогаш,
место пеперутките
во стомакот,
бубичките
во главата
разиграни
стануваат.
Во тие моменти
посакувам
повеќе под кожа
влезена
да не си ми.
Сеедно за тебе
да ми стане
кога, веќе ти
за мене ич
гајле си немаш.
166
Различноста
Те разбирам сосема.
Те разбирам затоа што
сродни души сме.
Разбирање за тебе имам
затоа што сме слични.
Те разбирам затоа што,
би рекол, скоро исти сме.
И јас, како и ти,
не сакам да сум
тоа што сум,
ама, ете, тоа сум.
Различни сме по тоа
што јас ја прифаќам
реалноста на тој факт,
а ти упорно се тегнеш
да побегнеш од фактот
на сушноста негова
силен отпор давајќи и.
Затоа јас сеуште сум
тоа што секогаш си бев,
а ти никогаш не стана
таа што сакаше да бидеш.
Дури, не си веќе ни таа
што некогаш беше.
Поразлична си многу.
167
Огнето на љубовта
Треба да се живее.
Живеењето бара енергија.
Љубовта, велат, била
енергијата на животот.
Живот без љубов
е битисување без сила,
живуркање само.
А тоа е малку.
Скоро ич живот не е.
Ќе ти дадам еден совет:
Кога пред тебе ќе се јави жарче,
искра некоја во која
ќе препознаеш љубов,
од која ќе ти се стопли срцето,
од тебе зависи судбината
на таа топлинка.
Ти си одговорна за тоа огне.
Можеш да плукнеш врз него
-и да го угаснеш.
Можеш и со дувкање
да го почестиш и да го разгориш.
И дувањето и плукањето
од твојата уста излегуваат.
Од твојата уста, запамти.
И секогаш имај го тоа на ум.
За да не се поплакуваш потоа
на безљубноста и самотијата
со кои опкружена си.
168
Последниот удар
Да биваше,
некако изведливо да беше
простум би застанал пред тебе
дланката десна моја
во зграб би ја стокмил
и, со силен замав машки,
срцето би си го искорнал.
Потоа, на колена би клекнал,
на дар би ти го дал
и би гледал како го јадеш.
Тоа не би го направил
оти за канибал те сметам,
за човекојадец некој.
Не, со таквиот потег
за човек не би се легитимирал.
Тоа, да знаеш, би го сторил
за да се казнам себе си.
Последниот удар
да си го зададам
и да исчезнам засекогаш.
Би го направил
тоа затоа што некогаш
ми идело во Ное да се
прекрстам по сите потопи
во кои бев турнуван
со некои твои постапки
по кои ме болеше,
ме болеше - недоболуваше.
Некогаш и се заборава
дека нешто те болело.
Никогаш не се заборава
од што те здоболело.
169
Списокот
Може да се каже дека
малкумина се тие
што се подготвени,
дека способни се,
што се вели,
да не ги повторуваат
грешките што во животот
веќе ги направиле еднаш.
Со сигурност може
да се кажe дека тебе
на тој список - те нема.
170
Егзактноста на љубовта
Љубовта била наука,
точна како и математиката.
Како онаа, знаеш:
Плус по плус - еднакво на плус.
Плус по минус - еднакво на минус
Минус по плус - еднакво на минус.
Минус по минус - еднакво на плус.
И логиката кажува нешто
кое оди вака:
Со афирмација на афирмацијата
се добива афирмација
Со афирмација на негацијата
се добива негација.
Со негација на афирмацијата
со добива негација.
Со негација на негацијата
се добива афирмација.
Така било и во љубовта:
Ако љубовта се пречекала со љубов
- се развивала љубов.
Ако љубовта наидела на нељубов
- и љубовта се губела веднаш.
Ако на нељубовта и се понудело љубов
- немало надеж за љубов.
Со што ли треба да се одговори
на нељубовта за да се роди љубов?
Математиката и логиката
сугерираат – нељубов.
На нељубовта да и се одговори
- со нељубов!?
171
Има смисла само ако

вистинската љубов,
на измама, се подаде
како лажна нељубов.
Ако на неа се одговори
со лажна нељубов
- за љубов се работи
Дали, дека Господови
се патиштата на љубовта,
тие понекогаш,би рекол,
неразбирливи се сосема.
172
Загриженоста
Да ми те засакаше срцето
- не би се грижел.
Срцето може да престане да чука,
па ќе те заборавев.
Да ми те засакаше умот
- не би се грижел.
Умот може и да те изуми,
па ќе те заборавев.
Но ми те засака душата.
Тоа ме загрижува.
Душата била бесмртна.
Таква, изгледа, ќе биде
и љубовта моја кон тебе.
Вечна.
173
Бајраците
Мислеше дека си височина.
Дека си врв некој, мислеше.
Монт Еверест се замислуваше
дека си кога срамежливи
погледи ти упатував
надевајќи ти се.
Ме обесхрабри
и се убедив дека си наосвоива.
Други не мислеа така.
Беа упорни во качувањето
по твоите височини,
те освојуваа и,
така качени на врвот,
се чаталеа бодејќи ти ги
бајраците свои
за освоена обележувајќи те.
И што сега?
Што сега,
откако времето си мина?
Јас останав во долината
запретен со споменот
од сакањето мое,
ти,пак, на самотијата своја
оправдување и бараш
броејќи ги бајраците
што на врвот твој качените
ти ги бодеа.
174
Соочувањето
„Секој живот,
секое живеење е страдање.
Страдањето извира од копнежот.
Ако нешто извира, ако потекува
-мора да има и утока.
Ако нешто има настанок
-мора да има и престанок.
Се што има почеток
-мора да има и крај.“
Така размислувал Буда
барајќи начин како да влезе
во рамнотежа со самиот себе.
Да влезе во Нирвана
повикувајќи се на Кармата.
Истата таа на која
се сетиле и Сократ и Конфучие.
„Тоа ќе го постигнеш
ако се соочиш со самата себе.
Ако престанеш да бараш
друго засолниште.“
Така би те советувал
Буда да е жив.
И уште би додал
дека твоето присуство
е доказ за твоето постоење.
Јас, од своја страна
немам што да дополнам.
Согласен сум со кажаното.
Чуму ти е друго засолниште?
Самата себеси си заклон.
175
Јавање на ветерот
Кога сегашноста ти е заглушена
од ехото на минатото
залудни ти се фантазирањата
за изгледноста на иднината.
Зачекорувањето во лоша насока
враќање на истото место подразбира.
Застој е тој, заробеност само.
Слично на бубата свилена што,
во кожурецот свој стисната е.
За да стане пеперутка таа
од него треба излезена да е.
Бубата затоа, конецот со кој
во свилена заштита е таа,
сосила да го скине мора за
слободна надвор да биде.
Бегајќи од безбедноста
на кожурецот тесен бубата
избира пеперутка леснокрила
слободна за летање да стане.
Да го јавне ветерот на слободата
и во царството на страстите
вивната да се осети веднаш.
Но, не е се така како што
во изгледот волшебност има.
И слободата некогаш може
заробеност некоја да биде.
Во слободата да си летка за
на страста своја утеха да најде
бубата свилена успева
пеперутка да стане.
176
За веднаш потоа
струполна долу, на тлото
падната и здробена биде,
во урнатоста своја
да се распадне сосема и во
трошна реалност да се стори.
Бубата, иако свилена, гасеница е.
Студеникав е допирот нејзин.
Не е таа маченце кое, погалено,
во мигот почнува да преди.
Ниту кученце не е на кое,
прозбори му и станува мило.
Крвта кучешка и мачешка,
оти и таа секогаш е топла
слична на крвта човечка е.
Затоа не можам да разберам
колкупати треба да паднеш
за да сфатиш дека си човек?
Дека топла крв имаш што
на разумност те обврзува.
Сметајќи дека слободна
имаш право да бидеш, не
смееш вејка да станеш која
од ветерот развевана ќе е.
Сосема е точно дека ти
слободна треба да бидеш,
но, исто така е точно дека
за постапките твои треба
секогаш сметка да водиш.
Јасно ќе мора да ти стане
дека тие, какви и да бидат,
твоја легитимација ќе се.
177
На крајот, ти си таква за
каква што дугите те гледаат,
а не таква за каква ти
самата се кажуваш.
178
Радостите
Ќе ти кажам, драга моја,
дека ти,
таква, каква што си
надарена од Бога,
по двапати радост им носиш
на тие што те сакаат:
Еднаш, кога ќе влезеш
во нивните животи,
еднаш, кога ќе излезеш.
И јас ја имав честа
да ги осетам тие радости.
179
Песната
Ако не си се јавила
кога очекувано било тоа
да го направиш,
ако надеж не си дала
кога за неа потреба
била покажана,
попусто е што за тебе,
во нечија душа вљубена
место имало.
Се на овој свет страден
свој почеток и крај има.
И песната исто.
Се пее таа, додека се пее
и, кон крајот свој дотерана,
полека стивнува.
Наоколу уште некое време
нејзиното ехо се слуша
Но, толку е.
Таа песна веќе завршена е.
Потоа нова се зафаќа, или
- се молкнува.
Така и со некоја љубов,
што кон тебе насочена била
- се случува.
180
Природата
Природата не била фер
кога мерата ти ја мерела:
Ти дала пријатно лице.
И складно тело ти дала.
Но, со карактер рапав
те нагрдила сосема.
Го гледам тој склоп
и во чудо се прашувам:
Што ли, семоќната,
сакала да постигне со тоа?
181
Силата на напнатоста
Кога во сила би можела
напнатоста еротска што кај мене ја будиш
претворена да биде,
голем дел од светската енергетска криза
решен би бил.
Се обудувам да ти објаснам дека
и на тој начин те гледам
кога ти не сакаш кај мене
тој поглед да го видиш?
Или се лажам!?
Свесна си за таквото чувство
што кај мене го будиш,
но се правиш дека од него
допрена не си.
Кој би знаел?
Како да го дознаам тоа
ако ти не ми кажеш
или знак некој ми дадеш
дека за наклонетоста моја си свесна
и угодна таа ти е сосема,
но, под притисок на нелагодностите
што од таа релација
предизвикани би биле,
не смееш да го покажеш тоа.
Како и да е,
изгледа за тоа сознание
покус ќе си останам.
Штета.
Толку би ми значело да знам
182
Конкубините
„Колку е тажно да си жена!
Ништо на светот не е толку ефтино.“
-лелекала кинеската поетеса Фу Сјуен
уште во третиот век.
Го прочитав ова во Втората глава
од „Историја на љубовничките“,
една многу дебела книга на Елизабет Абот
во која таа ги изнесува своите
истражачки трудови
за конкубините
низ историјата на човештвото.
Додека ја читав книгата за љубовничките
помислував и на тебе.
183
Самотијата
Самотијата е најлош вид сиромаштија.
Самотија е состојбата кога
животот е полн со празнотија.
Самотијата отепува.
Самотијата ја пустоши душата.
Да не си им во кожата на осамените луѓе.
Самотните луѓе не се среќни луѓе.
Луѓето се дружељубиви созданија
и самотијата не им е природна состојба.
Самотијата се заслужува.
За самотија човек треба да се избори.
Некои луѓе тоа го прават со леснотија.
Тоа објаснува многу работи
кога самотијата твоја
е во прашање.
184
Клучалката
Многумина се интересираат за тебе
затоа што сакаат да ти го разголат телото.
На некои и им успевало
да се интимизираат со тебе
до голи тела.
Мојот интерес е поинаков.
Јас сакам да ти ја разголам душата.
Да допрам до самата неа.
Тоа го сакам:
Да си ги зближиме голите души,
а не голите тела.
Затоа сакам,
многу сакам
да ти ја отклучам клучалката
што затворена те држи,
да ја отклучам,
и да ти ја наалам душата.
Но, не знам како?
Како да го направам тоа
кога ниту вратата
на која
клучалката наместена е
не можам да ја најдам?
Понекогаш помислувам за помош
тебе да ти се обратам.
Да ми покажеш
како да дојдам до вратата,
да ја отклучам клучалката
и да ја отворам вратата
зад која заклучена си.
185
Но, не ми успева.
Многупати сум се обидувал
да ти се доближам,
да ти ја стекнам довербата
за да се ослободиш од стравот
заради кој ме гледаш поинаку
од тоа како би требало
да ме гледаш.
Во немоќта своја
се сетив на советот што еден познавач
на природата твоја
беше го кажал за тебе:
„За да биде фатена, рече,
за жабрите треба да се зграби
како што рибите се фаќаат
ако сакаш во рацете да ти се.
Не те фати ли човек за жабрите, додаде,
не си се фаќала.
Ќе си се излизгала
и ќе си побегнала.“
Така кажуваше
велејќи дека знаел како треба.
Сега знам и јас, но
ништо од знаењето, оти
друго прашање се отвори:
Како да дојдам до жабрите?
186
Одговор на непоставеното прашање

Кога ме виде збунета се најде.
Погледот ти се вкочани,
не можеше да го тргнеш од мене,
а зборовите во грлото
заглавени ти застанаа.
Не личеше тоа на тебе.
Мислам на моментот кога се сретнавме,
ти затекната од мојата брадосаност,
јас свесен за ефектот
што кај тебе го остави
мојот нов изглед.
Е, па,
сега ќе ти одговорам на прашањето
што не успеа да го поставиш тогаш:
Во жалост сум.
Го жалам времето што го потрошив
посветувајќи ти внимание кое,
се покажа,
дека не си го заслужувала.
Времето е наjскапоценото нешто
што човек може да го дарува.
Јас ти го дарував своето време
затоа што те доживував
на посебен начин.
Нема да можам да престанам
да те доживувам како што
те доживувам,
но можам да престанам
да го покажувам тоа.
187
Брадата ќе ми биде потсетник

на тој завет
Ти го кажав ова
без да бидам прашан за,
во случај да се најдеш притеснета
од потребата да ме прашаш,
да знаеш што ќе ти одговорам.
Секое прашање заслужува одговор.
Ти си ми ги одбегнала одговорите
на многу мои прашања.
Што и да си мислела во моментот
кога без одговор си го оставила
прашањето мое,
си требало да знаеш
дека и и премолчениот одговор е - одговор.
Одговори како и прашања има разни.
Таква е природата на нештата.
Некои нешта не се толку сложени
како што на прв поглед изгледаат.
И кога се тешки, тие лесни се.
Пердушести дури, би рекол.
188
Лошотилакот
Кога ќе правевме муабет
по телефон или
пораки пишувајќи,
а подоцна јас,
затоа што дополнително ми текнало,
ќе те допрашав уште нешто,
а ти ќе го затвореше телефонот
или ќе ми го игнорираше
прашањето во „Пораки“,
ме оставаше збунет и зачуден
со постапката твоја.
Се на што во тој момент
можев да се сетам беше објаснувањето
што низ смеа, еднаш кога беше со “арните“
ми го кажа велејќи:
„Е, па, таква сум, лоша,
што да правам?“
Во тие моменти така збунет и зачуден
мене друга мисла ме мачеше:
Се прашував дали
за вербално насилство се смета
премолчувањето одговори на прашања
поставени во разговор
воден меѓу сродни души
кој траел, траел, траел...
Тоа се прашував додека,
гледајќи во синилото на мониторот
или со замолкнатиот телефон во раце,
мислев на таквоста твоја
и на лошотилакот
кои за оправдание ти се гледаа.
189
Велењето
Ти велев
да не се обидуваш
да го фаќаш ветерот.
Дури и под притисок
на соништата кога си, ти велев,
не треба да го правиш тоа.
Ветерот не може да се фати.
Ќе дојде од некаде,
ќе те помилува по образите
и ќе си замине.
Потоа ќе се чувствуваш неубаво.
Ти велев
да не бараш начин за да полеташ
на крилјата на мечтите.
Да не го правиш тоа, ти велев,
дури и кога пеперутките во стомавот
те тераат да се обидеш на тој лет.
Ќе летнеш, ќе си леткаш едно време
и ќе треснеш на тлото од реалноста.
Нема паѓање што не боли.
Болката кога-тогаш ќе преболи,
ама лузната ќе остане.
Ти велев и други работи.
Не ме послуша.
Си тераше по твое.
Сега гледам како го губиш
сјајот од очите
и мака ми е.
190
Сакањето
Кога би можел,
само кога би можел.
би собрал храброст
и би ти кажал дека те сакам.
Кога би знаел,
само кога би знаел,
дека ќе ми поверуваш
веднаш би се окуражил
и би го направил тоа.
Но, знам дека нема да ми поверуваш
и не можам да ти кажам дека те сакам.
Неможејќи да разбереш
дека некој може да сака некого
ти нема да поверуваш дека те сакам.
191
Неважните нешта
Тие денови силно те мислев.
Се прашував како си и што правиш.
Шарав со очите наоколу да те видам.
И наслушнував внимателно да чујам
дали нешто се зборува за тебе.
Никаде не можев да те видам.
Ниту да слушнам нешто можев.
Се подзамислив заради тоа.
И на некои разговори за празнотијата
твоја со која си соочена,
со тебе водени, се сетив.
„Пак некаде се има спрепнато
и паднатa e.“, си помислив
слутејќи дека е така.
Ти порачав да се јавиш.
Не се јави, а сакав да ти кажам
да не тагуваш бидејќи се знае
дека секоја добивка со загуба се плаќа.
Не еднаш, мислејќи дека на добивка ќе бидеш,
на невидено се имаш залетувано
кон нештото кое после
како загуба се покажало.
Ни тоа не мора да е правило.
Некои загуби всушност добивки се.
Тоа треба да се има на ум кога
животот и неговите приклученија се во прашање.
Приклученија, како што се знае,
авантури во животот се.
Авантури кои живеењето некогаш
пеколно можат да го направат.
192
Да се јавеше ќе ти кажев да не бидеш

слепа при очи и глува при уши
и да разбереш дека се што лета не се јаде
оти некои птици тегаво месо имаат.
Не најде време да се јавиш.
Можеби имаше време,
ама не ми обрна внимание
неважен за тебе сметајќи ме.
Како и да е многу згреши,
оти и неважните нешта некогаш
од корист можат да бидат.
193
Истрошеноста
Те гледав отстрана
како се трошеше во обидот
да се вљубуваш во такви
кои за вистински ти се гледаа.
Ќе најдеше таков,
ќе те посакаше некое време
и ќе си заминеше.
Сега било кој да најдеш,
дури и за највистински ако го гледаш,
само флерт ќе биде,
оти, каков и да е тој
предвид ќе ја има
истрошеноста твоја.
194
Лудоста
„Лудо е да сакаш некој
кој те повредува.
Уште полудо е да веруваш
дека тој што те повредува
- те сака.“
Мислава му се припишува
на Пауло Куељо.
Нека.
Ти не мораш да ја имаш
неговата мудрост
за да дојдеш до истиот заклучок.
Ги имаш сопствените искуства
и само на нив треба
да се потпреш.
195
Мудроста
Според Конфичие
мудрост се стекнувала
на три начини.
По првиот начин
со размислување.
По вториот начин
со проучување туѓи искуства.
По третиот начин
од сопствените грешки.
Првиот начин бил благороден.
Вториот начин бил најлесен.
Третиот начин бил најгорчлив.
Мудроста твоја,
ако некогаш ја стекнеш,
горчлив вкус ќе има.
196
Туѓо, а твое
Молчи.
Гризни си ги усните
- и замолчи.
Крајот на приказната
одамна е напишан.
Затоа - молкни.
Не си ти таа што
можеш да го менуваш.
Вдиши длабоко,
крикни тивко
и - стиши се.
Ако мислиш дека ова
е туѓо - грешиш.
Твое е.
197
Како мислев ...

Како мислев
- како излезе.
Сакав да ми
бидеш се,
само желба
неостварена
ми стана.
198
Знаењето
Ти знаеш.
Знам и јас.
И ти и јас знаеме
дека можеш да направиш се.
Само,
ти не знаеш
дека тоа не можеш
да го правиш со секој.
Во тоа ни се
разликува знаењето.
Се изгуби себе
обидувајќи се
да се најдеш во други.
199
Делата
Често,
сакајќи да покажеш каква си,
кажуваш што правиш.
Зборовите со кои се опишуваш
само кажуваат
каква сакаш да бидеш.
Постапките се тие
што те легитимираат.
Секој од нас
со делата кажува каков е.
Доста опишуваше каква си.
Покажи нешто од тоа.
Покажи дела.
Не дека и досега
не правеше дела,
но делата што ги
правеше досега
не се исти со делата
кои кажуваш дека ги правиш.
Поинакви се.
Спротивни, скоро.
200
Стравот
Што и да направеше,
што и да правиш
од страв го правиш.
За да се осетиш
жива го правиш.
Оти за мртва однатре
се чувствуваш.
Би сакал да можам
да го разберам тоа чувство.
Не можам.
Како би можел
кога и тебе ти е тешко
да се разбереш.
Затоа си очаена.
Затоа си уплашена.
Затоа и јас сум застрашен.
201
Чекањето
Знам дека чекаш.
Самата ми кажа дека
веќе неколку години чекаш
среќата да ти се насмее.
И дека сеуште чекаш
надевајќи се везден.
Го знам тоа.
Тоа што не го знам
и што, да ми дозволеше,
сакав да те прашам е:
Зошто чекаш?
Кого чекаш?
Заслужува ли толкава цена
тоа што го чекаш?
Нели си умори чекајќи?
Прашања се овие што,
не само јас,
секој може да ти ги постави.
За одговорите само ти
се прашуваш.
Премолчи ги ако тешки
ти се чинат или ако
несреќна и тажна те прават.
Мој совет е,
ако за совет ме прашаш,
да присобереш храброст,
да кажеш „Доста е!“
и да го напуштиш чекањето.
202
Ништо не заслужува
чекање до недоглед.
Дури ни среќата,
ако чекањето нејзино
несреќна те прави.
203
Очајот
Лошо си ја разбрала мислата
на Жан Пол Сартр
во која тој вели дека
животот почнувал
од другата страна на очајот.
Лошо си го прочитала тоа
и сега во постојана потрага си
по неветувачки состојби
не би ли некако
неизвесноста нивна
за очајна ти се видела
и, така разочарана,
на другата страна од очајот
би се нашла
на животна убавина
надевајќи се силно
Не е така.
Нема логика,
убавината на живеењето
од очајот да црпи сила
заради што таа убавина
во очај би се претворала.
Размисли.
Не само се залетувај.
Трагај по радости во живеењето.
Животот има смисла
само ако радоста
е на негова страна.
Затоа, убавината на животот,
наместо во очајот,
во радоста на живеењето
барај ја секогаш.
204
Ламентирањето
Да живееш среќно
и да си копнееш
за среќен живот
- различно е.
До среќа во животот
не се доаѓа
со „седење“на Фејсбук
и со ламентирање
над „тешкотиите“ животни. .
Поинакви ангажмани
се требни за
за да се обезбеди живот
кој за среќен
ќе го сметаш.
Затоа,
менувај ги навиките
и заложи се на животот
да му пристапиш
од друга страна.
Оваа по која досега одиш
го нема патот до среќата.
И самата го знаеш тоа,
ама да те потсетам.
205
Жртвувањето
Ако со упорност силна
се обидуваш
во животот негов
да си најдеш место
(знаеш што ти кажувам)
ќе се доведеш
во ситуација
да се загубиш во твојот.
Ти која за играч голем
создадена си
само играчка негова стана.
Не сакаш да го чуеш ова,
но, ти се молам,
размисли малку.
Заради што се арчиш себе
да би му се допаднала нему
кога, нели самата ми рече,
не си сигурна дека те сака.
Се во животот бара жртви,
но жртвувањето смисла
некоја треба да има.
206
Отфрленоста
Ти отфрлена
никогаш не си била
иако така се доживуваше себе си
кога самата ќе се осетеше
стркалана надвор од кругот
што надеж на твојата упорност
пред тоа бил.
Не, ти отфрлена
не може да се каже
дека некогаш си била
дури и кога никој
крај тебе немаше веќе
Отфрлена не си била
никогаш и никаде
иако за таква се сметаше себе.
Ти само залетена
од страста твоја
во изложеноста на
тие кон кои си целела
си удрила силно
по што одбиена си била
во некој агол од кругот
кој да го напуштиш
намера си имала.
Кругот безброј агли има,
драга моја, но сигурна биди
дека кога во внатрешноста
на некој негов агол ќе се најдеш
ти сепак надвор од него не си,
бидејќи аглите негови
207
со надворешноста нивна
внатрешноста му ја затвораат
Тоа за отфрленост, драга моја,
не може да се смета.
Тоа само реакција била
на акцијата твоја
со која си сакала
на соништатата твои
смисла да им дадеш
не ли би тие стварност станале,
без реална основа за тоа
да имале некаква.
208
Облеката
Убава ти беше
облеката што ја носеше
кога те видов.
Убаво ти беше и телото
на која ти беше облечена
убавата облека.
Сепак, нешто ми недостасуваше.
Долго се мислев што ќе е тоа.
Дури после ми текна.
Се сетив дека убавата облека
што ја беше облекла
ќе беше уште поубава кога
телото врз кое беше облечена
би имало душа.
Но бездушно беше телото
под убавата облека.
209
Грешките
Често се „вадиш“ дека
за се што правиш во животот
срцето правец ти „дава“.
Од твоја страна гледано,
во тоа нема никаков проблем.
За тие што работите
од страна ги гледаат
проблематично е што
ти при тоа на разумот
внимание не обрнуваш никакво.
Таму е коренот
на сите твои грешки.
Нив, фала му на Господа,
ги има доста.
И, што е пострашно,
не престануваш да ги правиш.
210
Отпловувањето
Мора да е напорно
да чекаш брод
со кој ќе отпловиш
- на некаде.
Додека седиш на брегот
чекајќи го бродот
и размислуваш за насоките
кон каде би се придвижила со него,
мислите ти едрат низ бескрајот
на океанот на животот.
Си чекаш така на брегот
и си мечтаеш за новите патеки
И кога ќе се здаде некој брод
ти брзо се качуваш на него,
здивнуваш и пловиш
без да знаеш каде одиш и каде ќе стасаш.
Задоволна си што најпосле
го имаш твојот брод.
Си била на многу бродови.
Со ниту еден не си стасала до некаде.
Некои бродови се превртеле
и, потонувајќи, те оставале
сама де се снаоѓаш во морската шир.
Некои бродови те стреселе од себе
и си останала да се чудиш
што се случува додека,
гледајќи како контурата
им се губи на хоризонтот,
се бориш да останеш
на површината од длабоките води.
211
Од некои бродови,
со кои пловеше едно време,
кога ќе видеше дека пловат во круг
и нивното пловење никаде не води,
самата скокаше не би ли
некако се прибрала кон крајбрежјето
за да чекаш друг брод.
Како и да било,
кога и да се добереше до некое пловило
надевајќи се дека со него
ќе се раатисаш од брегот и
ќе запловиш низ непрегледот
на океанот од животот
секогаш во брановите завршуваш
кои кон брегот те носеа пак.
Сеуште на брегот си седната
со поглед вперен
во далечината на хоризонтот
не ли би здогледала брод некој
кон тебе како се доближува.
Седиш така и чекаш.
А имаш друг избор:
Можеш да станеш
и да се свртиш кон копното.
Копното е бескрајно
со многу насоки по кои можеш да одиш.
Сама да се движеш,
со свои нозе, со свој чекор, на свој начин.
Бродовите не се стабилни.
Лежат тие на разнишани површини.
Под нив се мрачни таинствени длабичини.
Над нив е светло недофатно небо.
212
Кај копното не е така.

Како и да си,
каде и да си
- на цврсто тло си.
Да сум на твое место,
би му свртела грб на морето
и кон копното би се обрнала.
213
Урнисаноста
На Фб, за силна жена,
се прикажуваш везден.
Ги гледаат тие објави
луѓето што те знаат
и, полугласно со подбив некој,
коментираат дека кај тебе
силна е само немоќта
да им се спротивставиш
на слабостите твои.
Од тоа страдаш.
Тоа те урива.
Паѓајќи се повредуваш.
Затоа, кога и да се подигнеш
од паднатоста твоја
не можеш
да не ја заборавиш
урнисаноста своја.
214
Надежта
Надежта ти е се што имаш.
Последниот столб ти е таа
на кој може да се потпреш.
Грев е на човек да му го одземеш
последниот потпреш.
Не би сакал
да ти ја гибам надежта
само сакам да те потсетам дека
Србите знаат да кажат:
„Надање је лудима радовање.“
Или по нашки:
Надежта е на лудите радоста.
215
Времето
Додека те мислам понекогаш
следнава мисла ми паѓа на ум:
Во минатото, и сега,
сето твое време
го трошиш на други.
Можеби ти било убаво со нив,
но, додека ти штедро си им
го давала твоето време
тие не нашле за потребно
да ти го дадат нивното.
Сега ти си само минато
во нивното време
од кое ниту спомени нема да понесат
бидејќи ти си им била
само попатна станица.
Барем „извини“ да ти кажаа.
„Извини“ се кажува и кога
прст ножен ќе настапиш некому,
а не, пак, срцето кога ќе ти го сотрат
како што ти правеле тебе.
Си им верувала
Мислејќи дека те сакаат.
Тие не те сакале тебе.
Сакале нешто твое,
но тоа не си била ти.
216
Попуштањето
Еднаш си реков:
„Не попуштај и.
Биди паметен.
Оддалечи се од неа.“
И така направив.
Ти напишав дека е готово,
дека си одам од твојот живот
и дека те исфрлам од мојот.
Уште ти реков дека треба да дојдеш
и да си ги собереш работите
што ти припаѓаат.
Мислев дека е готово.
Така беше еден период.
Потоа ми напиша порака
и ме поздрави.
Толку беше.
Ти се вратив веднаш.
Во мислите,
во секојдневието,
во животот...
Подоцна имав безброј причини
да бидам паметен,
да не ти попуштам,
да се оддалечем од тебе.
Не го направив тоа.
Немав сили.
Знаев дека кога-тогаш
пак ќе ти се вратам.
Таков сум.
Затоа што и ти си таква.
217
Имањето
Ако некој веднаш
не можеме да го имаме целосно
нема зошто да се надеваме
дека некогаш ќе го добиеме.
Најдобро е целосно да го изгубиме
ако целосно не можеме да го имаме.
На тебе никогаш
не ти се разјаснија овие работи.
Затоа цел живот се задоволуваш со трошки.
218
Вербата
Те слушам кога велиш
дека се чувстствуваш
како прашинка
развеана од ветерот.
Од друга страна, пак,
весела и радосна те гледам
во одредени ситуации.
Збунет се осеќам сосем
бидејќи не знам кон каде
да ја насочам вербата своја:
Кон тоа што го велиш
или кон тоа што го гледам?
219
Звукот на тишината
Да се разговара молчејќи.
Да се чуе што се кажува
без да биде кажано билошто
им се случувало
на близнаците еднојајчени.
И на пријателите блиски,
велат, им се случувало тоа.
И јас помислив дека е така,
Дека ме слушаш без да ме чуеш.
Дека можеме да разговараме
допрени од звукот на тишината.
Не еднаш ми се случило тоа.
Но на прелага сум бил предмет.
Зборовите твои како тивко дожде
во бунарот на тишината паднаа
и во молк се удавија.
Тогаш сфатив дека
не треба да верувам дури и кога
нишани пред пишаното ставаш.
Дури еднаш, кога
намерите на молкот твој
ми ги беа вцрвиле образите
ти побарав
со објаснување да ме удостоиш
за да не бидам затекнат
и да не бидам удиран
од звукот на тишината.
Вети дека ќе се јавиш,
дека ќе се видиме
и се ќе ми кажеш.
220
Не го одржа ветувањето.
Ти текнува?
Како и во други случаи,
мајмунка се направи.
221
Заслугите
Што и да сум направил
за тебе некогаш,
што и да правам
за тебе сега
го имаш заслужено во секој случај.
Мислам дека заслужуваш и повеќе.
Кога не можам да направам
нешто од заслуженото
се чувствувам како должник.
222
Јавувањето
Кога и да речеше дека ќе се јавиш,
повеќепати го правеше тоа,
никогаш не се јави.
Не разбрав што сакаше
да постигнеш со тоа:
да ветиш јавување,
а да избегнуваш да се јавиш.
Интересни ми се таквите моменти.
Иста си, а очајно
се обидуваш да прикажеш како реазлична.
Тоа е твој избор
и прави си како сакаш.
Моето очекување да се јавиш
беше поттикнато од желбата да те чујам
како ми кажуваш дека си среќна.
Да и се радувам на твојата среќа.
Многу од твоите постапки
можам да ги разберам,
но оваа не ја разбрав никогаш.
Знаеш дека те чувствувам како сродна душа.
Се гледав себе во ситуациите
во кои беше ти.
Се гледав и се прашував
како би се однесувал
во случајот да сум ти.
Изгледа сум бил грешка:
Лошо сум те проценил тебе
или лошо сум сe проценил себе.
223
Наместеноста
Ми се намести
во душата,
во срцето,
во мислите.
Потоа видов дека
не си таква
како што изгледаш дека си
и си реков да
да те исфрлам
од душата,
од срцето,
од мислите.
Не ми успеа.
Уште си ми
во душата,
во срцето,
во мислите.
Изгледа дека
кога ќе влезеш некаде
не излегуваш.
224
Отвореноста
Кога почнав да те мислам
ми се виде затворена.
Како школка закопчана, ми се виде.
Си помислив дека
вреди да се помачам
и запнав да те отворам.
Дури и презедов некои чекори.
И тогаш ми текна
дека е ризично да те отворам.
Се сетив дека,
ако те отворам,
на бисер може да наидам
но, и само празнина
со тебе исполнета можев да најдам.
Дури тогаш многу
ќе се разочарав.
Ме обзеде таа мисла
и од неа не можев да се оттргнам.
Сега сфаќам дека не сум згрешил.
Отвореноста твоја
загубена е во празнотијата
која со време те исполнила.
225
Неволјите
За тебе сите велат
дека не си ги барала неволјите.
Тие сами иделе по тебе.
Можеби.
Има чуда по светот,
Но налетот на сите неволји на светот
врз тебе не спаѓа во тие чуда.
Неволјите се лепат за тебе
оти на патот им стоиш.
Поттргни се малку настрана,
Истави им се од патот само
и ќе те одминат не допирајќи те.
Провери и ќе видиш.
226
Паднатоста
Те гледам оддалеку
како си скршена и падната.
Те гледеам и си мислам:
„Можеби таа така сака.
Можеби и одговара
да е падната и скршена.“
Од друга страна си велам
дека не е моја работа
да се загрижувам над паднатоста твоја.
Сепак ти треба
да водиш сметка за тоа.
227
Насмевката
Ти ја гледам насмевката
што ја развлекуваш од уво до уво
кога треба наоколу да раскажеш
дека си кул,
дека си среќна,
дека си задоволна,
дека работите ти се ОК.
Тоа треба да го раскажува твојата насмевка.
Но очите кажуваат друго.
Од нив извира твојот празен поглед.
Наспроти озабеноста
на твојата насмевка
што треба да биде
одраз на твојата радост
очите ја кажуваат
длабочината на твојата тага.
228
Сакањето
Тоа што ти го сакаш него
не менува ништо од работите.
Треба и тој да те сака тебе.
Со оглед на околностите
не можеш да го натераш да те сака
како што ти очекуваш дека треба.
Ме можеш од него да бараш да те сака
затоа што во еден момент те посакал.
Те посакал, те добил и толку.
Сега ќе ти се враќа
кога ќе му се посака
уште еднаш да се - сакате.
Разбери го тоа.
Ако ти одговара – добро.
Ако не ти одговара – пак добро.
Не треба да се прашуваш
дали си сакана од некој.
Тоа ќе го процениш
врз основа на времето
што го минува со тебе.
Ти нему не му требаш
за да те сака,
туку за да му се најдеш
кога ќе му притребаш.
Кога за тоа ќе му се јави желба.
Зачувај си го образот.
Имај малку чувство на гордост.
Никого не можеш сосила
да го натераш да те сака.
229
Соочи се со тоа и – заврши ја приказната.

Не враќај и се веќе
ниту во сеќавањата.
Тој го добил тоа
што сакал да го добие
и сега нема интерес за тебе.
Гајле му е дали
со тоа те повредува.
На состојбата во која си се нашла
требало да мислиш
кога си ја почнувала
авантурата со него,
а си знаеле дека само
опција си му.
Не тагувај.
Било што било - поминало.
Ќе боли, ќе боли, ќе преболи.
Така погледни на тоа
кога други изгледи немаш.
230
Избувливоста
Избувливоста да ми ти била
голем и јасен знак за
ранлива и повредлива духовна природа.
Знак за длабока нарцистичка рана.
Рана за која немало лек.
Рана која водела
кон неодмерливост на постапките
и која нејзиниот имател
го терала да истрае во тоа.
Кога го прочитав ова
се замислив.
Се замислив со право
кога се сетив колку такви
избувливи познавам.
Некои и за пријатели
ми се кажуваат.
Ти, на пример.
231
Видот на лудоста
Ти би била со секој
само и само
да би била со некој.
Можеби за тебе
тоа да е во ред.
Но, мнозина
сметаат
дека е лудост.
232
Кршливоста
Велат дека некои нешта
се кршеле безгласно.
Срцата, на пример.
Тие најмногу страдале во лубовта.
Кога таа немало да се погоди
тие најмногу трпеле.
Кај тебе не е така.
Ти не оставаш
срцето тивко да пати.
Бидеш ли исфрлена од врската,
ти откаже ли партнерот љубов,
останеш ли исклоцена и сама
ти се избезумуваш од мака
не можеш да прифатиш
дека си изгубила и со
сиот глас почнуваш
да врескаш по нив.
Џабе ти е тоа напрегање.
Нив нема да ги вратиш
со врескање .
Нема ниту да забележат.
Ќе го свртиш вниманието кон себе
и на тие кои се оддалечиле од тебе
и на тие кои сакаат
да ти се доближат
само ако го спуштиш погледот
и кротко продолжиш по својот пат.
Послушај го овој совет
и однесувај се така.
233
Твитот
Има еден ваков твит:
„Некои кокошки
сонуваат да станат лебеди,
ама само гуски стануваат.“
Додека те мислев
ми текна за твитов.
Не се прашував : ЗОШТО?
Знаев.
234
Кутијата
Како кутија си.
Имаш повеќе страни.
До среќата е
на кој која страна
ќе му се падне да ја гледа.
Јас уште
не сум ги видел сите.
Чекам, се надевам,
те мислам
и свесно ги поднесувам
понижувањата.
235
Флертовите
За шанси ги сметаше
љубовните авантури
кои само флертови беа.
Флертот не е шанса.
Флертот само игра е
заради задоволување
на телесните страсти.
236
Вредностите
Додека се прашував
каде се имаш оставано
траги од твојот кармин
те мислев.
Се присетив дека
христијански е
да се мрази гревот
и да се сакаат грешниците.
Се присетив уште
дека си човек,
дека си христијанка
и дека се посебна.
Не мора човек да те сака.
Доволно е да те цени.
Сакањетое е така - така.
Ценењето треба да се заслужи.
Јас те ценам.
237
Самотијата твоја
Ти верував сосема
кога ми се поплакуваше
дека самотијата те отепува.
Заради што не би ти верувал
кога гледав како под притисок
на стравот од самотија
иташе да побегнеш од неа
пополнувајќи ја празнотијата
со било кој што
за дружба ќе ти се понудеше.
Така сакаше да и
избегаш на самотијата твоја.
И кога за силна жена се кажуваше
стравот од осамата
во очите ти се читаше.
Силните жени без страв
и на самотијата нивна
ќе и погледнат во очи.
Слабите ја немаат таа сила.
Не еднаш, не двапати...
Колкупати ти се случило тоа?
238
Престанувањето
Можеби не можам
да престанам да те сакам,
но можам да престанам
да го покажувам тоа.
239
Летањето
Летај си.
Само си летај.
Летај додека можеш.
Неизведливо е постојано да се лета.
Ќе папсат крилјата,
ќе изнемоштат
и тогаш ќе паднеш.
Ќе треснеш долу.
Летањето е само одржување во високото.
Стоење во воздухот.
Воздухот е ништо.
Само празнина.
Никој не успеал да застане
врз ништо.
Да опстои врз празнината.
Гравитацијата никого не оставила горе.
Секого го треснувала наземи.
Мислиш дека ти ќе бидеш исклучок?
Нема да бидеш.
Веќе ти се кубат перја од крилјата.
Ако крилјата ти се искубат
на што ќе се одржиш горе?
Не сакаше да слушнеш
кога ти кажував
да не далдисуваш по летањето.
Сега ќе реазбереш,
ама ќе бидеш скршена од паѓањето.
Скршеноста боли.
Многу боли скршеноста.
240
Заборавот
Се обидувам
да те втрурнам во заборав.
Да се ослободам
од опсесијата по тебе.
Не ми успева
бидејќи ти си насекаде околу мене.
Не толку во физичка смисла.
колку што те имам во мислите.
Како да те исфрлам од таму.
Не можам да знам
како да те исфрлам од сонот мој?
241
Јатката
За да се изеде јатката
од оревот,
од бадемот,
од лешникот,
од кикириката...
од сите јаткасти плодови
прво треба да им се
скрши лушпата.
Ти не си јаткаст плод.
Ти немаш лушпа.
На тебе јатката ти ја јадат од прва.
242
Делата
Некогаш кажуваш нешта за себе.
Нешта во кои ниту самата не вруваш.
Попусто се обидуваш
да им се раскажеш на другите
преку своите приказни.
Приказните што те раскажуваат
се твоите дела.
Твоите постапки
зборуваат многу погласно
од твоите зборови.
243
Можностите
Се вели дека секој има можности.
Различни можности,
но сепак можности.
Ти си била жена со можности.
Сега веќе не си.
Некои од можностите
си искористила.
Некои од можностите
веќе не ти се достапни.
Сега си само жена
што имала можности.
244
Сенката
За сенката
од животот твој
да не оди пред тебе
кон сонцето треба да чекориш.
Тогаш сенката останува зад тебе.
Му свртиш ли грб на сонцето
сенката твоја ќе ита пред тебе
и ќе те најавува.
Сенката што те најавува
е твојата легитимација
„спростренаа“ пред тебе
Требало да внимаваш
на тој факт за да немаш
мака со неа.
245
Хаосот
Животот да ти е во хаос
не е природна работа.
Човек треба да е умешен
за да успее
животот да си го
претвори во хаос.
Ако било што имаш
хаоточно во животот
вината
кај себе барај ја.
246
Кажувањето
Дури и кога молчам
ти го кажувам
тоа што треба да го знаеш.
Тоа што не сакаш
од тоа да извлечеш поука
е твој проблем
247
Сопнатоста твоја
Да одиш напред,
не можеш.
Немаш со кој.
Да се вратиш назад,
не можеш.
Немаш кому.
Ептен е комплицирана
сопнатоста твоја.
248
Претставувањето
Кога сакаш да се претставиш
за таква каква што мислиш
дека си,
па се обидуваш
да им покажеш лажно лице
на тие што ти ја знаат
и опачината
голема грешка правиш.
249
Патот
Според тоа што го слушам
како да си незадоволна од тоа што
го добиваш во љубовта за која
ми беше раскажувала
кога те бев прашал за неа.
Ти не читаш многу
и не би можежа да знаеш
што напишал
и какви мудри мисли
во врска со животот изнел
Карлос Кастенеда во своите дела,
но јас ќе ти пренесам.
Тој вели:
„За да го извлечеш максимумот
од својот живот
мореаш да знаеш да се менуваш.“
„Секогаш треба да знаеш дека
патот е само пат.
Ако осетиш дека тој не води таму
до каде што ти сакаш да стигнеш
- напушти го.“
„Ако не ти се допаѓа
тоа што го добиваш
смени го начинот на давање.“
„Ако одиш по некој пат
и при тоа не се чувствуваш
исполнето и задоволно,
ако одењето по него
не ти е по мерак,
250
ако се чувствуваш лошо

и навредено,
ако се чувствуваш
дури и искористувано,
треба да се завртиш
и да се вратиш.“
Кастенеда вели дека
во секој момент можеш
да се тргнеш од патот
по кој одиш,
без разлика колку долго си одела по него
ако видиш дека тој пат
не те носи кон целта.
Има и други патишта
по кои можеш да стасаш до таму
до каде што си наумила
да стигнеш.
Освен ако не си расчистила
со себе и со твоите намери
кон каде си се упатила
и така, во некој занес,
си одиш по патот
кој си го одбрала
без да помислиш за насоката
кон која води и без
да се загрижиш дали .ќе
можеш сама да се вратиш назад.
За да се извлече
максимумот од животот,
според Кастенеда,
251
треба да знаеш да се менуваш.

Тебе изгледа најтешко
ти е менувањето.
Затоа постојано
истите грешки ги правиш.
Јас така гледам на тоа.
252
Желбата
Желба ми си
што безброј пати
ја посакував.
а ниту еднаш
не ми се исполни.
253
Врските
Силно ме интересира
како тоа
одново и одново
во врските ги
повторуваш
истите грешки
и очекуваш
различни резултати.
Крајно време е
да се вразумиш.
254
Привлекувањето
Како трошка железна сум
што во полето на твојот магнетизам
е влезена
и никако
не можам да се отргнам
бидејќи од магнетот твој
сум дофатен
што постојано
накај тебе ме влече.
255
Правецот на мислите
Везден се трудам
да мислам на себе
неуспешно правејќи го тоа.
А како и не би
кога ти постојано
низ мислите ми се моташ
и јас, сакајќи да мислам на себе
кон тебе сум завртен сосема,
а мислите сами
накај тебе ми бегаат.
256
Товарот ма искуството
Голем е товарот
што на рамениците ми тежи.
Денови се тоа
и години
што по патиштата животни
сум ги изодел.
Искуство е тоа присобрано,
ука набрана по школите редовни,
знаење и вештини
од „аглите“
на животот
и приклученијата негови
збирани патем.
Како товар го чувствувам тоа.
Товар кој некогаш притиснат
од осаменоста моја
имам потреба
да го излеам некако.
Просто да го истурам некаде
и да се раатисам од него.
Под притисок на таа потреба
го правам ова:
пишувам, пишувам,пишувам...
Еден ден некој , можеби,
ќе го прочита напишаното.
Така ќе се дознае
дека на клобото земјино
не сум престојувал
толку години попусто.
257
Дека со некоја смисла

и оправданост било
проткаено битисувањето мое
овдешно.
258
Декартовиот квадрат
Добро, ма!
Си чула ли ти за Квадратот на Декарт,
францускиот математичар и филозоф,
познавачот на човековата душа
и човековото битие
кој себе си се легитимирал
велејќи:
- Мислам, значи постојам.“
И постоел Рене
(така му било името)
сомневајќи се
во сите можни знаења
врз кои човек
треба да ги потпира своите одлуки
и прашувајќи се:
- Што ќе биде ако тоа се случи?
- Што ќе биде ако тоа не се случи?
- Што нема да биде ако тоа се случи?
- Што нема да биде ако тоа не се случи?
Те обзел ли тебе некогаш сомнежот
што го сугерирал Рене Декарт
искажан низ овие четири прашања,
кога си носела одлуки
за тебе и твојот живот
или само си заминувала
впуштајќи се во уживањата
и потпирајќи се само врз чувствата
без да го консултираш и разумот.
259
Гледајќи што се преживуваш

мислам дека не си ни помислила
на последиците
впуштајќи се во постапките.
И ако речеш
дека не сум во право
не заборавај
дека имам право да мислам
дека сум во право.
Една што на ФБ се опишуваше
како многу привлечна жена
бидејќи каде и да се свртела
само неволји привлекувала
како тебе да те опишуваше.
И ти си таква.
Не можеш ден еден да дениш,
а во неволја да не се вовлечеш.
Добро ма,
водиш ли ти сметка за себе?
260
Поднесувањето
Не поднесуваш никого.
Од тоа си патиш.
Никој не поднесува луѓе
што не поднесуваат никого.
Тоа е.
261
Лажењето
Не сум ти лут
што ме лажеше.
Налутен сум ти
што отсега натаму
нема да можам да ти верувам.
262
Гледањето
Кога и тие
чии погледи сакаш да свртиш кон себе
би те гледале за величествена,
за силна, за милозлива, за убава,
за божествена, за волшебна...
како што те гледам јас
многу од маките
што те измачуваат сега
не би ги имала.
Но тие те гледаат поинаку од мене.
Те гледаат за ситна, за мала,
за податлива жена
и кон тебе се однесуваат
како што не сакаш
да се однесуваат.
Тие немаат вина за тоа.
Одговорноста е твоја.
Како ќе се поставиш
пред другите
така тие
ќе се однесуваат кон тебе.
Околу тоа би требало
да подразмислиш малку.
За во иднина.
До сега било што било.
263
Советот од Калил Џибран

„За да се дочека
светлината на денот
треба да се истрае
темницата на ноќта.“,
советува Калил Џибран.
Тој совет
или не си го знаела
или си го знаела,
ама не си го почитувала.
Не си чекала да се раздени
за да видиш каде одиш
туку си се обидувала
по радостите на животот
да трчиш по мракот од ноќта
па потоа кога ќе се раздени,
кога светлината на денот
ќе ти го осветли патот
да видиш
дека талкајќи по мракот
не си се движела кон никаде
туку, „падни-стани“
одејќи,
си се повредувала
само нови рани добивајќи.
Раните со време ќе зарастат,
но лузните ќе останат
и ќе те потсетуваат дека си брзала
кога од тоа
немало потреба.
264
Лудилото
Во лубовта секогаш
има по малку лудило.
Проблемите настануваат
кога нема разум во лудилото.
На тоа не си обрнала внимание
кога од внимание нужда имало
и сега со маки се соочуваш.
Тоа ми иде на ум
додека те мислам.
265
Познавањето
Прво, те знаев
не те познавав.
Сега те познавам,
ама како да не те знам веќе.
Тоа ти е.
Живот.
266
Среќата
Не им се радувај на почетоците.
Радувај им се на завршетоците.
Почетоците заробуваат.
завршетоците ослободуваат.
Кога си во потрага по личност
на која ќе ја засноваш
својата среќа
погледај во огледалото.
Ликот што ќе го здогледаш таму
е тој врз кој треба
да се потпреш.
Сите други немаат време за тебе.
Зафатени се со себе
и со својата среќа.
267
Сонувањето
Имаш потреба да сонуваш.
Празнотијата во твојот живот
те тера да сонуваш.
Има тука еден јадец.
Соништата твои
- гладни се.
Гладните соништа
не остануваат гладни.
Гладните соништа,
за да се наситат,
го „јадат“ сонувачот.
268
Болките
Кога би можело да се направи
болките што ми ги имаш предизвикано
и ти да можеше да ги чувствуваш
до небо ќе се слушеа
пискотниците
од болењата твои.
269
Мајмунџалаците
Мајмуните се забавни суштеств
што прават интересни работи
неразбирливи за луѓето.
Затоа многуте нешта
направени од луѓето,
ако се надвор од нормите,
се нарекуваат
мајмунски работи.
Тогаш кога низ прозорецот од колата
ти го подавав тоа што
ми го беше побарала,
а ти ми ја искажуваше
твојата благодарност,
ти забележав да не ми благодариш
за тоа што го сторив за тебе,
туку за натаму да ми креваш телефон
и да ми одговараш
на пораките мои
бидејќи зијан од тоа
никогаш нема да имаш.
„Да не ми се правиш мајмун“,
додадов.
Ти се насмеа,
го прифати подаденото
и рече:
„Не мајмун. Мајмунка.“
Се насмеав и јас
Ама ти мајмунка
не престана да се правиш
многупати потоа.
И на тоа ми текнува.
270
Гушкањето
Понекогаш ми се чини
дека ме гушкаш
само кога имаш потреба
да си ги избришеш рацете
од мојот грб.
271
Насмевката
Тешко е да се разбудиш
со насмевка
ако си заспала
со солзи
во очите.
272
Заслугите
Не сум ти
тоа што сакав да ти станам,
но сум ти повеќе од тоа
што заслужуваш
да ти бидам.
273
Затвореноста
Кога те гледам
така отстрана
добивам впечаток
како да си затворена
во твојата слобода.
274
Шеговитата анкета
Во едно кафуле
правеа шеговита анкета
меѓу машките гости.
Се одговараше на прашањето:
„Дали би се забавувал со
(тука се изговараше твоето име)?
Тројца одговорија
„Не знам која е таа.“
Други тројца одговорија:
„Ако е згодна - може.“
Двајца одговорија:
„Да, додека е свежа.“
Петмина одговорија:
„Фала, никогаш повеќе.“
Јас не одговорив на прашањето
оти не ми беше смешна шегава.
275
Уште една шега

Кога човек
се движи низ чаршија
секакви работи се наслушува.
Меѓу нив има и шеги.
Еве и оваа:
„Њутновите закони
не се универзални.
Потешките јаболки
можеби паѓаат побрзо,
но со женските
е поинаку.
Лесните женски
полесно паѓаат.“
Како потврда на тоа
укажуваа
да се прашаат тие
што те имаат „соборено“.
Сите се смееја на шегава.
Јас не.
276
Срцето
Не внимавав кога дозволив
да ми ми се пикнеш во срцето
и сега сум на маки.
Се надевав дека и јас ќе влезам
во твоето,
но згрешив.
Во твоето срце нема место
за друг.
Се таму е исполнето
со тебе самата.
277
Мерките на времето
Имаше минато.
Не ти беше по мерка
и го немаш веќе.
Со сета сила
се нафрли на сегашноста
за да го заборавиш минатото.
И што направи?
Ја загуби и иднината.
278
Пораките
Никогаш не разбра дека
да не се одговори на порака
исто е ПОРАКА.
Колкупати ми имаш праќано
такви пораки?
Јас нив ги „читав“
како одговор на моите прашања.
До толку беа „јасни и гласни“.
279
Научувањето
Од секого може да се научи нешто.
Од некого како треба.
Од тебе како не треба.
280
Душата
Ниту со милиот изглед
не можеш да ја скриеш
рапавоста на твојата душа.
281
Цврстината
Како стомна си.
Држана во раце цврста си.
И на потчукнување
делуваш здраво.
На изглед си стамена
и со тврда лика.
Но, само малку поттурната
ненамерно или со намера некоја
и оставена да паднеш,
ќе се скршиш во мигот.
Ништо нема
да остане од тебе.
На безброј парчиња
ќе биде здробена
твојата крепкост.
Таква ти е природата.
282
Зборовите
Многу зборови
искажа на Фејсбук.
Би било убаво
кога некои од нив
би ги спровела во дело.
Вака само зборови се.
Звучат празно.
283
Фаќањето на ветерот
Немој да се обидуваш
да го фатиш ветерот.
Ветерот не може да се фати.
Ќе наиде,
ќе те помилува по образите
и ќе си замине.
Хаосот е тоа
што останува по ветерот.
Особено ако ветерот е силен.
Ако е бура.
284
Соништата
Сон не е тоа
што го сонуваш додека спиеш.
Сон е и тоа
што не те остава да заспиеш.
285
Погодноста
Откажи ги сите соништа
со кои леташ кон иднината.
Поради дефекти во минатото
сегашноста не ти е погодна
за сонување на иднината.
286
Грешењето
Не смеев да згрешам
да бидам една
од твоите грешки.
287
Бездушноста на шегите
Да не му се верува на човек
колку шеги за тебе
се раскажуваат низ чаршија.
Колку, само, од нив
сум ислушал.
Еве една од нив.
Како бездомно куче,
велат, си била.
Сите сакале
да те милуваат
никој не сакал
да те прибере дома.
Оваа не ти го кажав
заради нејзината смешност.
Ти го кажав
за да те натерам
да се замислиш
за некои работи.
288
Именувањата
Мажите што имале
многу жени
за добри љубовници
ги сметаат.
Како ли ги именуваат
жените
што поминале
низ рацете
на многу мажи?
Размислувајќи
за оваа прашање
се сетив на тебе.
289
Твојата мека страна

Се обидував.
Многу се трудев.
Какви ли работи не правев
за да ти ја олабавам стегнатоста
и да те „отворам“
кога и да бешe
во мојата близина
или зборуваше со мене.
Ништо во обидот не ми успеа.
Секогаш си остануваше
таква каква што си.
Сакав да ја пронајдам
твојата мека страна.
Залудно.
Не можеш од некој
да го извлечеш
тоа што го нема.
290
Одговорноста
Овој млад мајмун
во облик на старо магаре
секогаш те мислеше
кога
ќе те видеше
заумена и тажна.
Дури и ќе те прашаше
дали си добра.
Не ти веруваше
кога ќе му кажеше
дека си добра
бидејќи изгледот
ти говореше
дека не е така.
Напротив,
појавата ти укажуваше
дека си исправена
пред нешто
што те измачува
и вознемирува.
Пријателите, драга моја,
биле тие стари магариња
или млади мајмуни,
ја имаат одговорноста
да помогнат
кога од тоа ќе се укаже потреба.
Ако се доживуваат
како пријатели,
се разбира.
291
Гушкањето
Постојано бараше некој
кој ќе ти ги оствари соништата
и ќе ти ги гушне
срцето и душата.
И што наоѓаше?
Наоѓаше такви
кои ти го зграпчуваа телото
и го гушкаа.
Затоа ти „пукаше“ по шевовите
и се „распоруваше“.
Секој може
да ти го гушне телото.
За тоа не ти требаа
сонувања.
292
Жарта
Како жар си.
Додека гориш
жежиш се околу тебе.
Кога ќе угасниш
и во јаглен се претвориш,
црниш се наоколу.
293
Победите
Кога Сенека велел
дека на човеке најтешко му е
да се победи себе си
како на тебе да мислел.
Никако да најдеш начин
да се победиш себе си и да не иташ
од грешка во грешка
дури и кога знаеш
дека изборот
не ти е добар.
Знаеш и повторно грешиш
обидувајќи се
да направиш нешто
од што ќе ти биде убаво,
нешто од што ќе се чувствуваш
задоволна и исполнета
и ќе бидеш среќна.
Но, со лоша проценка на состојбата,
во нови тешкотии запаѓаш.
Ташкотии кои
краткотрајните задоволства
во неиздржлива состојба
ти ги претворат.
294
Самопочитта
Никому не му е јасно
како можеш да дозволиш
да бидеш понижувана од некој
кој на тебе се присетува
и те повикува
само кога ќе му притребаш?
Од што си уплашена?
Се плашиш да не те „откачи“?
Со што си „закачена“?
Каде ти е самопочитта?
295
Цената
Кога беше „во мода“,
кога ти беше сезоната
самата се натценуваше.
Вистински заинтересираните
те загледуваа,
навраќаа да те видат
и кога ќе видеа
дека им си „скапа“
се повлекуваа.
Ти, со кренат нос
остана да „висиш“ во излогот,
па сега, и такви на кои
ниту на сон не им идело
дека некогаш ќе „допрат“ до тебе,
те добиваат на распродажба.
296
Споменот
Спомен си ми.
Се споменувам на тебе
зато што престанав
да те сакам.
Престанав да те сакам
затоа што ти никогаш
не разбра колку те сакам.
Те сакав.
Многу те сакав.
297
Чувствата
Се прашувам
какво е чувството кај жените
кои сите ги сакаат за љубовници
никој не ги сака за сопруги.
Мора грозно да се чувствуваат тие
кои се наоѓаат во таква ситуација.
Ти ја следам отстрана положбата
и те мислам.
298
Карактерот
Без гајле биди си.
Не ти треба да се шминкаш
за да бидеш убава.
Ти си убава родена.
Карактерот е тој
што ти ја ништи убавината.
Околу тоа погрижи се.
Менувај го карактерот.
299
Оддалечувањето
Таква си.
Оддалеку си ОК.
За да те запознае човек
треба да ти се доближи.
Близината,
кога ти си во прашање,
оддалечува.
300
Простувањето
Човечки е да се греши.
Човечки е и да се простува.
Кој може нека ти простува.
И јас сум човек,
но нема да згрешам
и да ти простам
што толкупати
непогрешливо
ме навредуваше и понижуваше.
„Dio perdone… io no“,
се викаша еден
италијански вестерн филм.
Бог простува ... јас не.
301
Изборот
Немој да се поплакуваш
од твојот живот.
И ти
и јас
и секој од нас
сам одлучува
за својот живот.
Така да,
каков и да ти е животот,
што и да ти приредува
твој избор е.
302
Животот
Секогаш може да се најде начин
за да се напише иднината.
Никогаш нема да се најде како
иа се избрише минатото.
Секоја сегашност станува минато.
Така е,
така било,
така ќе биде секогаш.
Внимавај малку со сегашноста
за подоцна, кога таа ќе стане минато,
да не си ја чукаш главата
што ќе ти ја попречува иднината.
303
Летањето со умот
Птиците летаат
затоа што крилјата
им се на грбот.
И ти леташ
само што твоето летање
е летање во место.
Си леткаш во местото
затоа што твоите крилја
ти се во умот.
Мислам, си леташ со умот.
304
Промените
Минатото што го имаш поминато
не можеш да го промениш,
тоа е факт.
Како што е факт
дека некои работи
што ти си ги правела во минатото
би сакала да ги промениш сега.
Факт е дека
без многу да размислуваш,
во име на некои соништа
за твојата иднина,
многу чудни работи правиш во моментот.
Ќе дојде време кога и нив
ќе сакаш да ги промениш,
ама нема да можеш
бидејќи ќе ти бидат минато.
Таков е твојот живот.
305
Радоста
Им се радувам
на малите нешта.
Ти си нештенцето
на кое му се радувам
кога и да го видам,
кога и да го слушнам,
кога и да помислам на него.
Со еден збор:
СЕКОГАШ.
306
Неразбирливоста на поведението
Можам да разбирам кога,
на мојата забелешка
дека, изгледа, во нешто
убаво се согласувате
со тој со кого си
во долгогодишна врска
иако чувствуваш отсуство
на задоволство од врската,
нервозно ми одговори
дека во ништо
не се согласувате.
Разбирливо ми е
незадоволството твое.
Но немам моќ да сфатам,
ако во ништо не се согласувате
со тој за кој сите се чудат
со што те има привлечено
и те има „врзано“ за него
сиве овие години
кога неговата надворешност
нема сила за тоа,
никако не можам да си разјаснам
заради што уште си во врска
кога со „голо око“ се гледа
дека не си среќна во неа.
Неразбирливо ми е
тоа твое поведение.
307
Одбирот твој
Кога и да помислам на тебе
нешто не ми дава да се отргнам
од притисокот на прашањето:
„Од кои причини, наместо во „мерцедес“
по кој ќе воздивнуваат сите
за што, всушност, си родена,
одбра во „опел“ да се претвориш
и од секакви „возена“ стана?“
308
Несоницата
Човечки е да се сонува
за време на спиењето.
Не можам да се раатисам
од мислата дека кај тебе
тоа беше поинаку.
Ти око не склопи обидувајќи се
да го отсонуваш твојот подобар живот.
Сега, после се, ем ненаспана,
ем и ненаживеана остана.
309
Страните
Те мислев долго.
Те мислев искрено.
Те мислев темелно.
Те мислев непрестајно.
Те мислев затоа што
не можев да не те мислам.
Мислејќи те
заклучив дека стоиме
на различни страни од реката.
А реката длабока, предлабока
- не се минува со колај.
Требаше да ми дадеш знак,
сигнал некој.
Било каков нишан да ми дадеше,
за да се охрабрам
и да преминам на твојата страна.
Се обидував на разни начини
да ти го измолам знакот.
Не го добив.
И така, обескуражен,
си останав на мојот брег.
Ти си стоиш на твојот.
Сега те гледам оддалеку.
И сеуште те мислам.
Сеуште те мислам.
310
Како можев да не те мислам

кога стана смислата
на моето постоење?
Но, не успеав да разберам
дали таа смисла си самата ти
или претставата
што сакам да ја имам за тебе?
311
Еве,
ја раскажав приказната
која нераскажана
нејќев да остане.
312
После се,
ако некогаш се сетиш нa мене
и ако решиш да ме побараш -
остави.
Немој да ме бараш.
Можеби нема да можам
да се присетам која си.
Се трудам да не те мислам
и дотогаш, веројатно,
ќе ми успее
да те заборавам.
313

Koga Te Mislev - Ilija Tumbov

Uploaded by

Document Information

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Koga Te Mislev - Ilija Tumbov

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

КОГА ТЕ МИСЛЕВ

CIP - Каталогизација во публикација

Белешка за авторот: стр. 11

Илија Тумбов е роден 1950 година во Богданци, Социјалистичка

туку ти која беше во мене.

Шегата што ме „крена“

Каде ќе побегнеш тогаш?

Што би дал да сум на твоето место?

Времето лечи се.

Ако љубовта е богатството што го бараш,

Прави го тоа се додека не се осигураш

* „Или-или“, најзначајното дело на данскиот писател Серен Кјеркегор

Серен Кјеркегор и неговата љубов

Брод – е возилото на нашиот живот.

Дека се убедував тоа да не ми се повтори

кога би добила љубовни понуди

ќе рече Роберт Рождественски.

И вратата што не води никаде

Ако ти не сакаш животот

значи, кога ќе завршеше играта

Пештерата на Али Баба

и каде, со тие твои „момчиња“,

Јас поседувам умеење

понекогаш збеснуваш во немоќта

кон тоа веднаш итав

Има смисла само ако

Одговор на непоставеното прашање

Брадата ќе ми биде потсетник

Да се јавеше ќе ти кажев да не бидеш

Како мислев ...

Кај копното не е така.

Соочи се со тоа и – заврши ја приказната.

ако се чувствуваш лошо

треба да знаеш да се менуваш.

Дека со некоја смисла

Гледајќи што се преживуваш

Советот од Калил Џибран

Уште една шега

Твојата мека страна

Како можев да не те мислам

You might also like