CÂU HỎI ÔN TẬP KINH TẾ CHÍNH TRỊ

Câu 1: Hãy phân tích các thuộc tính của hàng hóa và mối liên hệ giữa nó với tính chất, hai mặt của
lao động sản xuất hàng hóa? Nêu ý nghĩa thực tiễn của việc nghiên cứu lý luận này?

Khái niệm:

Hàng hóa trước hết là sản phẩm của lao động, có thể thỏa mãn một nhu cầu nào đó của con người và đi
vào tiêu dùng thông qua trao đổi, mua bán.

Các thuộc tích của hàng hóa:

Thuộc tính của hàng hóa: dù khác nhau về hình thái tồn tại, song mọi thứ hàng hóa đều có hai thuộc
tính Giá trị

Giá trị sử dụng

Giá trị sử dụng : là công dụng của hàng hóa, có thể thỏa mãn một nhu cầu nào đó của con người, nhu
cầu đó có thể là nhu cầu vật chất hoặc tinh thần cũng có thể là nhu cầu tiêu dùng cá nhân hoặc tiêu
dùng cho sản xuất

+ giá trị sử dụng của hàng hóa do thuộc tính tự nhiên của hàng hóa ( tính chất cơ, lý, hóa..) quyết định.

+ Gía trị sử dụng của hàng hóa được phát hiện dần do sự phát triển của khoa học – kỹ thuật và lực
lượng sản xuất

+giá trị sử dụng chuyển từ tay người sản xuất sang tay người tiêu dùng thông qua trao đổi mua bán,
thuộc tính này do lao động cụ thể tạo ra, nó tồn tại gắn liền với hàng hóa.

Giá trị: của hàng hóa là lao động trừu tượng của người sản xuất ra hàng hóa kết tinh trong nó

+giá trị trao đổi là một quan hệ tỷ lệ về lượng mà giá trị sử dụng này đem trao đổi với giá trị sử dụng
khác

+ sở dĩ các loại hàng khác nhau có thể trao đổi được cho nhau theo một tỷ lệ nhất định vì giữa chúng có
một điểm chung giống nhau, đó là hao phí sức lao độngcủa người sản xuất ra hàng hóa kết tinh trong
hàng hóa và chính nó đã tạo ra giá trị hàng hóa

+ giá trị là nội dung là cái chứa bên trong, còn giá trị trao đổi là hình thức biểu hiện ra bên ngoài của
giá trị

Tính chất hai mặt của lao động sản xuất hàng hóa: lao động cụ thể, lao động trừu tượng

Mối liên hệ: Lao động sản xuất hàng hóa có 02 mặt làm cho hàng hóa có 02 thuộc tính

Hàng hóa có hai thuộc tính vì lao động của người sản xuất hàng hóa có hai tính chất hai mặt: lao động
cụ thể và lao động trừu tượng

+ Lao động cụ thể: là lao động có ích dưới một hình thức cụ thể của những nghề nghiệp chuyên môn
nhất định. Mỗi lao động cụ thể có năm cái riêng: mục đích lao động riêng, đối tượng lao động riêng,
công cụ lao động riêng, phương pháp lao động riêng ( hệ thống các thao tác) và sản phẩm làm ra cũng
có công dụng riêng. Như vậy lao động cụ thể tạo ra thuộc tính giá trị sử dụng của hàng hóa

+ Lao động trừu tượng: là lao động của người sản xuất hàng hóa khi đã gạt bỏ những hình thức cụ thể
của nó thì lao động tạo ra bất cứ loại hàng nào cũng đều là sự hao phí sức lao động của người sản xuất
hàng hóa nói chung

Suy ra lao động trừu tượng tạo ra thuộc tính giá trị hàng hóa

Nêu ý nghĩa thực tiễn về lý luận này:

+ Lý luận: giúp phân biệt hàng hóa với sản phầm, nắm vững phát minh khoa học về tính 2 mặt của lao
động sản xuất hàng hóa để hiểu phạm trù bản chất giá trị làm cơ sỏ nhận thức cảu phạm trù kinh tế.

+ Thực tiễn: vận dụng trong công tác hoạch toán kinh tế, phân tích chi phí tài chính giải quyết các quan
hệ kinh tế, quan hệ lợi ích, thúc đẩy sản xuất kinh doanh hiệu quả, tránh xung đột mâu thuẫn trong sản
xuất đời sống

Câu 2: Hãy phân tích các điều kiện để sức lao động trở thành hàng hóa và các thuộc tính của hàng
hóa sức lao động? Liên hệ với thực tiễn các thuộc tính của hàng hóa sức lao động ở Việt Nam hiện
nay?

Phân tích các điều kiện để sức lao động trở thành hàng hóa:

+ Sức lao động:

Khái niệm: Sức lao động là toàn bộ các thể lực và trí lực ở trong thân thể một con người, trong nhân
cách sinh động của con người, thể lực và trí lực mà con người phải làm cho hoạt động để sản xuất ra
những vật có ích.

Trong bất cứ xã hội nào, sức lao động cũng là điều kiện cơ bản của sản xuất. Nhưng không phải trong
bất kỳ điều kiện nào, sức lao động cũng là hàng hóa. Thực tiễn lịch sử cho thấy, sức lao động của
người nô lệ không phải là hàng hóa vì bản thân người nô lệ thuộc sở hữu của chủ nô nên anh ta không
có quyền bán sức lao động của mình. Người thợ thủ công tự do tuy được tuỳ ý sử dụng sức lao động
của mình, nhưng sức lao động của anh ta cũng không phải là hàng hóa, vì anh ta có tư liệu sản xuất để
làm ra sản phẩm nuôi sống mình, chứ chưa buộc phải bán sức lao động để sống. Sức lao động để trở
thành hàng hoá cần phải có những điều kiện nhất định.

+ Điều kiện để sức lao động trở thành hàng hoá

Thứ nhất, người có sức lao động phải được tự do vệ thân thể, làm chủ được sức lao động của mình và
có quyền bán sức lao động của mình như một hàng hóa.

Thứ hai, người có sức lao động phải bị tước đoạt hết mọi tư liệu sản xuất và tư liệu sinh hoạt. Họ trở
thành người “vô sản”. Để tồn tại buộc họ phải bán sức lao động của mình để sống.

Sức lao động biến thành hàng hoá là điều kiện quyết định để tiền biến thành tư bản. Tuy nhiên, để tiền
biến thành tư bản thì lưu thông hàng hoá và lưu thông tiền tệ phải phát triển tới một mức độ nhất
Các thuộc tính của hàng hóa sức lao động:

+ giá trị hàng hóa sức lao động

Do thời gian lao động xã hội cần thiết để sản xuất và tái sản xuất ra sức lao động quyết định

Giá trị hàng hóa sức lao động bao gồm các bộ phận sau đây:

Giá trị các mặt hàng tư liệu tiêu dùng về mặt vật chất về mặt tinh thần để nuôi sống bản thân và con
cái công nhân

Phí tổn đào tạo

Giá trị hàng hóa sức lao động thể hiện ra ngoài thành một lượng tiền nhất định gọi là tiền công

+ giá tị sử dụng hàng hóa sức lao động

Thể hiện ở quá trình lao động để sản xuất ra hàng hóa trong quá trình lao động bằng lao đọng trừu
tượng của mình người công nhân tạo ra một lượng giá trị mới lớn hơn lượng giá trị của bản thân nó
phần lớn hơn đó chính là (M)

Liên hệ thực tiễn các thuộc tính của hàng hóa sức lao động ở Việt Nam hiện nay?

Liên hệ thuộc tính giá trị hàng hóa sức lao động: Ở Việt Nam hiện nay, tiền công (v) < Giá trị hàng hóa
sức lao động.

Liên hệ thuộc tính giá trị sử dụng:

Câu 3: Hãy phân tích các khái niệm tuần hoàn tư bản và chu chuyển tư bản? Ý nghĩa của việc đẩy
nhanh tốc độ chu chuyển tư bản?

Tuần hoàn tư bản:

Tư bản công nghiệp nghĩa là các ngành sản xuất ( vật chất ) trong quá trình tuần hoàn đều vận động
theo công thứ sau :
SLĐ
T-H1- …. SX…H2 ( c + v + m) – T’ ( T’= T + m)
TLSX

Sự vận động này trải qua 3 giai đoạn sau: mua – sản xuất – bán
SLĐ
+ giai đoạn 1: T-H1-
TLSX
Đầu giai đoạn 1, tư bản ra đi dưới hình thái tư bản tiền tê. Có chức năng dùng để mua tư liệu sản xuất
và sức lao động. Sau khi mua xong, tư bản tiền tệ biến thành tư bản sản xuất
SLĐ
Giai đoạn 2: H1- …. SX…H2 ( c + v + m)
TLSX
Đầu giai đoạn 2 tư bản xuất hiện dưới hình thái là tư bản sản xuất. Có chức năng dùng để sản xuất ra
hàng hóa mới, mà trong giá trị của nó có m. Kết thúc giai đoạn 2, tư bản xuất biến thành tư bản hàng
hóa.

Giai đoạn 3: H2 ( c + v + m) – T’ ( T’= T + m)

Đầu giai đoạn 3, tư bản xuất hiện dưới hình thái là tư bản hàng hóa. Có chức năng thực hiện giá trị
hàng hóa. Sau khi bán xong, tư bản hàng hóa biến thành tư bản tiền tệ.

Như vậy, tuần hoàn tư bản là sự vận động của tư bản trải qua 3 giai đoạn, lần lượt mang 3 hình thái ,
thực hiện ba chức năng, rồi quay trở về hình thái, thực hiện 3 chức năng, rồi quay trở về hình thái ban
đầu với lượng giá trị không chỉ được bảo toàn mà còn tăng lên.

Chu chuyển tư bản:

Khái niệm: là tuần hoàn tư bản ngừng đc nếu xét nó là 1 quá trình định kỳ đổi mới

Định kì đổi mới diễn ra liên tục và lặp đi lặp lại không ngừng

Thời gian chu chuyển tư bản: là khoảng thời gian từ khi tư bản đứng ra dưới một hìn thái nhất định đến
khi nó trở về hình thái đó nhưng k thêm m

Ý nghĩa của việc đẩy nhanh tốc độ chu chuyển tư bản

Ý nghĩa: Đẩy nhanh tốc độ chu chuyển tư bản làm cho khối lượng giá trị thặng dư trong năm nhà tư
bản thu được cũng tăng lên

Câu 4: Hãy phân tích các đặc trưng của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt
Nam?

Các đặc trưng của kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa ở Việt Nam:

Kinh tế thị trường là: Kinh tế thị trường định hướng XHCN là nền kinh tế vận hành theo các quy luật
của thị trường đồng thời góp phần hướng tới từng bước xác lập một xã hội mà ở đó dân giàu, nước
mạnh, dân chủ, công bằng, văn minh, có sự điều tiết của nhà nước do Đảng cộng sản Việt Nam lãnh
đạo.

- Mục tiêu: KTTT định hướng xã hội chủ nghĩa là phương thức để phát triển LLSX, xây dựng CSVC-
KT của CNXH nâng cao đời sống nhân dân, thực hiện “dân giàu, nước mạnh, dân chủ, công bằng, văn
minh”

- Quan hệ sử hữu và thành phần kinh tế

KTTT định hướng XHCN ở VN là nền KT có nhiều hình thức sở hữu nhiều thành phần kinh tế

Các hình thức sở hữu cơ bản

 Sở hữu toàn dân Kinh tế nhà nước
Sở hữu tập thể Kinh tế tập thể
Sở hữu tư nhân
Nhỏ

Vừa Kinh tế tư nhân

Lớn

Trong đó, kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo.

Kinh tế nhà nước cùng vs kinh tế tập thể ngày càng trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế quốc
dân

Kinh tế tư nhân là một động lực quan trọng thúc đẩy kt phát triển

- Về quan hệ quản lý kinh tế

Nhà nước quản lý và thực hành cơ chế quản lý là nhà nước pháp quyền XHCN của nhân dân, do nhân
dân, vì nhân dân dưới sự lãnh đạo của ĐCS theo định hướng XHCN

- Về quan hệ phân phối

KTTT định hướng CNXH ở Việt Nam sử dụng nguyên tắc phân phối theo lao động là chủ yếu.

Ngoài ra còn sử dụng nguyên tắc phân phối thông qua quỹ phúc lợi tập thể và xã hội

Phân phối theo vốn.

Phân phối theo giá trị hàng hóa sức lao động

- Về mối quan hệ giữa kinh tế vs văn hóa – xã hội

Phát triển kinh tế đi đôi với phát triển văn hóa

Gắn tăng trưởng kinh tế với tiến bộ và công bằng xã hội ngay trong từng chiến lược, quy hoạch chính
sách và từng giai đoạn phát triển

Câu 5: Hãy phân tích khái niệm, bản chất, biểu hiện và vai trò lợi ích kinh tế? ý nghĩa thực tiễn
của việc nghiên cứu lý luận này?

Khái niệm:

Lợi ích kinh tế là lợi ích vật chất, lợi ích thu dược khi thực hiện các hoạt động kinh tế của con người

Bản chất:

Lợi ích kinh tế phản ánh mục đích và động cơ của các quan hệ giữa các chủ thể trong nền sản xuất xã
hội

Biểu hiện:
Các lợi ích kinh tế gắn liền vs mỗi chủ thể kinh tế khác nhauu và lợi ích kinh tế cũng khác nhau

Đối vs chủ doanh nghiệp thì lợi ích kinh tế trước hết là lợi nhuận

Đối vs người cho vay thì lợi ích kinh tế chính là lợi tức cho vay

Đối với người cho thuê đất thì lợi ích kinh tế đó là địa tô

Vai trò:

Lợi ích kinh tế là mục đích, động lực trực tiếp thôi thúc các chủ thể kinh tế tham gia vào hoạt động
kinh tế- xã hội

Lợi ích kinh tế là cơ sở thúc đẩy sự phát triển của các lợi ích khác như lợi ích chính trị, lợi ích xã hội,
lợi ích của chủ thể kinh tế

Ý nghĩa thực tiễn của việc nghiên cứu lý luận:

Giúp chúng ta nhận biết nền kinh tế nào là quan trọng

Cần phải phát huy tốt để tiến tới một xã hội chủ nghĩa xã hội

Câu 6: Hãy phân tích các nội dung công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam? Anh (Chị) cần phải
làm gì để góp phần đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam trong thời gian
tới?

Phân tích các nội dung công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam:

Khái niệm:

Công nhiệp hóa, hiện đại hóa là quá trình chuyển đổi căn bản, toàn diện các hoạt động sản xuất kinh
doanh dịch vụ và quản lí kinh tế, xã hội từ sử dụng lao động thủ công là chính sang sử dụng một cách
phổ biến sức lao động cùng với công nghệ phương tiện và phương pháp tiên tiến, hiện đại dựa trên sự
phát triển của công nghiệp và tiến bộ khoa học – công nghệ tạo ra năng suất lao động xã hội cao.

Phân tích nội dung:

- Tạo điều kiện để chuyển từ nền sản xuất- xã hội lạc hậu sang nền sản xuất – xã hội tiến bộ

Tạo lập những điều kiện cần thiết trê tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội để có chuyển đổi trình độ
phát triển

Để có thể chuyển đổi trình độ phát triển thì phải đẩy mạnh ứng dụng, thành tựu khoa học, kỹ thuật,
công nghệ vào sản xuất và đời sống một cách thích hợp với nước ta hiện nay

- Chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng hiên đại hợp lý, hiệu quả

Chuyển đổi cơ cấu kinh tế theo hướng hiện đại hợp lý, hiệu quả là quá trình:

Tăng tỉ trọng của ngành công nghiệp và dịch vụ, giảm tỷ trọng của ngành công nghiệp GDP

Chuyển dịch cơ cấu vùng kinh tế theo hướng hợp lý, hiệu quả chính là
Từng bước hình thành các vùng chuyên môn hóa sản xuất để khai thác tiềm năng và lợi thế của từng
vùng

- từng bước hoàn thiệt quan hệ sản xuất phù hợp với trình độ phát triển của lực lượng sản xuất theo
hướng

Kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đọa, kinh tế nhà nước trở thành nền tảng vững chắc của nền kinh tế
quốc dân

Mục tiêu đến năm 2025: nước phát triển vượt mức thu nhập trung bình thấp, có công nghiệp theo
hướng hiện đại

Mục tiêu năm 2030: nước đang phát triển, ở mức thu nhập trung bình cao, có công nghiệp hiện đại

Mục tiêu đến năm 2045: nước phát triển

Mục tiêu lâu dài: nền kinh tế của xã hội chủ nghĩa

Anh (Chị) cần phải làm gì để góp phần đẩy mạnh quá trình công nghiệp hóa, hiện đại hóa ở Việt Nam
trong thời gian tới:

Em cần:

- Nhận thức đúng đắn về sự cần thiết khách quan và tác dụng to lớn của CNH – HĐH đất nước, một
nhiệm vụ trung tâm trong suốt thời kỳ quá độ tiến lên CNXH

- Xây dựng cho bản thân động cơ, quyết tâm, phương pháp học tập góp phần tạo nguồn nhân lực có
chất lượng cao cho đất nước.

- Biết lựa chọn ngành nghề phù hợp với khả năng, ra sức học tập nắm bắt kĩ thuật công nghệ để sau khi
ra trường phục vụ trực tiếp sự nghiệp CNH – HĐH
 NHỮNG ĐIỀU CẦN LƯU Ý VÀ SỬA SẼ Ở ĐÂY

......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................
......................................................................................................................................................................