Professional Documents
Culture Documents
İŞ MAKİNALARI
ÖĞR. GÖR. HALİL YAMAK
KONU BAŞLIKLARI
•Giriş
• İş Makinaları
• İş Makinaları Çeşitleri
• İş Makinesi Operatörlük Belgesi
• İş Makinalarında Bakım Stratejileri
• İş Makinalarında İş Güvenliği Genel Kuralları
GİRİŞ
Loder (Yükleyici)
İŞ MAKİNALARI
İş Makinaları Çeşitleri
Beko-loderlar (Kazıcı-Yükleyiciler)
Beko-loderin, loderden farkı, aynı zamanda kazıcı özelliğinin olmasıdır. Hem kazıcı hem
yükleyicidir. Bir traktör, önde yüklemeyi sağlayan kepçe, arkada ise kazıcı kısmından
oluşur. Kepçe ve kazıcı kısmı hidrolik sistemlerle hareket ettirilir.
Beko-Loder (Kazıcı-Yükleyici)
İŞ MAKİNALARI
İş Makinaları Çeşitleri
Ekskavatörler
Alt kısım paletli, lastik tekerlekli veya kamyon şasilidir. Üst kısımda tahrik
motoru ve kumanda tertibatı bulunur. Makinanın ön kısmında ise kazmayı sağlayan
mekanizma mevcuttur. Kepçeli, düz kepçeli, ters kepçeli, çeneli gibi çeşitleri vardır.
Paletli veya lastik tekerleklidir. Paletli çeşitleri lastikliye göre daha kuvvetlidir. Lastik
tekerlekli ekskavatörler ise daha esnek ve hareketlidir. Diğer türlerde olduğu gibi,
kazıcı levhanın alt kısmında aşındıkça değiştirilebilen bir bıçak bulunur. Kendi
bulunduğu düzeyin altında veya üzerinde iş yapabilen esnek bir iş makinasıdır.
Dozer
İŞ MAKİNALARI
İş Makinaları Çeşitleri
Finişer (Asfalt Serme) Makineleri
Beton asfalt, mekanik stabilizasyon vb. malzemeleri istenilen kalınlık, eğim ve
yüzeysel düzgünlükte serme işlemini yapan iş makinalarıdır.
Silindir Makinesi
İŞ MAKİNALARI
İş Makinaları Çeşitleri
Zemin Süpürme
Araç üzerine monte edilen vakumlu yol süpürme makinası; yardımcı motor, çöp
haznesi, vakum fanı, hidrolik ve pnömatik sistem, fırça ve sulama sistemlerinden
meydana gelmektedir. Genellikle belediyeler tarafından temizlik amacı için
kullanılmaktadırlar.
27 Ekim 1996 tahinde, 22800 sayılı Resmî Gazete ’de ilan edilen, 2918 sayılı
Trafik Kanunu’nun 42. maddesinde yapılan değişiklik ile iş makinesi kullanılan kişilerin
operatör belgesi almaları ve ayrıca karayoluna çıkacak lastik tekerlekli iş makinelerinin
sürücülerinin (G) sınıfı sürücü belgesi olması yasal olarak zorunlu hâle getirilmiştir.
G sınıfı ehliyet alabilmek için operatörlerin en az 18 yaşını bitirip 19′dan gün
almaları gerekmektedir. Şu andaki yönetmeliğe göre en az ilkokul diploması sahibi
olmak yeterlidir. İş makinesi operatörlük belgesi hangi tip makina için kullanılacak ise o
makine türü için geçerlidir. Operatörlük belgesi ile iş sahası, şantiye, fabrika içinde,
araç parkında bu belge ile makine kullanılabilmektedir. İş makinesi operatörlük belgesi
ile taşıt trafiğine açık yollarda iş makinesi kullanılamaz. Taşıt trafiğine açık olan yollarda
iş makinesini kullanmak için (G) sınıfı ehliyet almak zorunludur. Operatörlük belgesi
olmayanlara kesinlikle (G) sınıfı ehliyeti verilmez.
İŞ MAKİNALARI
İş Makinalarında Bakım Stratejileri
İş Makinalarına yapılacak bakımların kullanıcı firma, distribütör veya yetkili
servis tarafından yapılması durumunda dikkat edilmesi gerekli olan temel hususlar
şunlardır:
Bakım planlanması
Bakımın hangi periyotlarda ne zaman yapılacağı üretici firma tarafından
belirtilen çalışma saatleri takip edilerek bulunur. Bu saatlerden önce ya da sonra
yapılacak bakımın bir sonraki zamanı olumsuz yönde etkileyeceği bilinmelidir.
Hijyen
Bakımı yapan kişinin ve bakımın yapıldığı ortamın temiz olması ideal bir bakım
için ilk şarttır. İster arazide ister atölye ortamında yapılsın yağ ve filtre değişimi
sırasında sistemlerin dış ortama tamamen açık duruma gelmesi 30-40 mikron
mertebesindeki toz parçacıklarının sistem içine girme tehlikesi oluşturur. Bu durum
özellikle hidrolik sistemler için büyük tehlike meydana getirebilir. Ayrıca bakım
sırasında kullanılan geleneksel üstüpü, yerine temizleyici bez ya da kâğıt pedlerin
kullanılması gerekmektedir.
İŞ MAKİNALARI
İş Makinalarında Bakım Stratejileri
Malzeme
Bakım sırasında kullanılacak yağın üretici firma tavsiyesini içeren kalite ve
özellikte olması çok önemlidir. Ayrıca diğer yedek parça malzemelerinin ise orijinal
olması bakım kalitesini ve arıza yapma olasılığını azaltmaktadır. Kaliteden verilecek
ödün, bakım ve onarım masrafını ve iş kazalarını artırıcı bir etken olarak karşımıza
çıkmaktadır.
Personel
Bakımı yapacak personelin makinaya ait temel özellikleri bilmesi bu konuda
eğitim almış olması bakım kalitesini artırıcı önemli bir etkendir. Yeni teknolojiye dayalı
makinaların bakımlarının uzman olmayan bakım elemanları tarafından yapılması
bakımın kalitesini düşürmekte ve çalışma esnasında çeşitli tehlikeli durumların ortaya
çıkmasına neden olmaktadır.
İŞ MAKİNALARI
İş Makinalarında Bakım Stratejileri
Araç ve teçhizat
Bakımın çeşitli alanlara yayılmış olması ve zorluluğu nedeniyle lojistik açısından
büyük kolaylıklar sağlayan bakım araçlarının kullanılmasında fayda vardır. Bu araçlar
bakımın gerektirdiği takım ve teçhizata göre tasarlandıkları için bakım ekiplerine büyük
kolaylıklar sağlar. Bu da iş gücü ve zaman tasarrufu sağladığı için bakım maliyetinin
düşmesine neden olur. Yetkili servisler için özel olarak hazırlanmış bakım araçları da
büyük bakım kolaylığı sağlarlar. İş makinalarındaki bakım ve onarım masraflarının
parasal tutarının ortalama bir iş makinası ömründeki toplam masrafların %30’una
yaklaştığı yapılan hesaplamalarla tespit edilmiştir.
İŞ MAKİNALARI