HAZIRLAYAN: CENGİZ OKUKLU

Bilindiği üzere iş makineleri, bir çok

kuvvet makinesinin bir araya
getirilmesiyle mekanik hareket gücünü
insan gücünün üzerine çıkarmaya
yarayan komplike makineler olarak
tanımlanmaktadır.

İş makinelerin temelinde içten yanmalı

motorlar ve bunlardan güç alan
hidrolik motorlar yer almaktadır.

Hidrolik motorlar ise makinenin

Bilinirliği en yüksek iş makineleri grubu
dizaynına göre boom, arm v.b.
aksamlara mekanik hareket ve güç
kabiliyetini kazandırmaktadır.
İş makinelerinin tarihçesi temelinde
buhar makinelerine kadar
uzanmaktadır.

1859 yılında Clayton&Shuttleworth’e

ait portatif motor olarak adlandırılan
ve buhar gücüyle hareket edebilen
makinesini geliştiren Thomas
Aveling ilk buharlı traktörü
(lokomobil) icat etmiştir.

İlk kullanım amaçları ise tarımda 1871 yılına ait 721 seri numaralı ve günümüze
kadar gelebilmiş olan en eski Aveling&Porter marka
harman makineleri, sabanlar ve lokomobil
sulama araçları gibi ağır araçların
yer değiştirmelerini kolaylaştırmaktır.
Modern anlamda iş makineleri
ise içten yanmalı motorların icadı
ile birlikte değişim sürecine
girmiş ve günümüzdeki halini
almıştır.

Günümüzde kullanılan bir çok

çeşit iş makinesi bulunmaktadır.
Bu makineler genel olarak
kullanım amacı (kazıcı, yükleyici,
delici, düzleyici v.b.) ve hareket
kabiliyetine (lastik tekerlekli,
paletli v.b.) göre
gruplandırılmaktadır.
İnşaat sektörünün hızla gelişmesi ve büyük ölçekli
bina talebinin gün geçtikte artması dolayısıyla iş
makinelerine olan ihtiyaç da her geçen gün
artarak devam etmektedir.

Makinelerin bu denli ağır yük altına girerek

çalışması ise yapılan yatırımın riskini
artırmaktadır.

Gelişen teknoloji, makine çeşitliliği dolayısıyla

ikame şartlarının, ilk yatırım maliyetlerinin ve yanı
sıra yedek parça maliyetlerinin ağırlaşmasına
sebebiyet vermektedir.

Buna karşın artan rekabet, karlılığı minimum

seviyeye indirgemektedir.

Dolayısıyla kayıp yaşama riskinin olası sonuçları

her geçen gün ağırlaşmaktadır.
 İnşaat sektöründe ağırlıklı olarak delici, kazıcı, yükleyici, vinç ve beton
makineleri kullanılmaktadır. Bunlardan en sık kullanılan modeller;

Ekskavatör

Fore Kazık Makinesi

Backhoe & Loader

Beton Pompası
İnşaat şantiyelerinde iş makineleriyle ilgili sık rastlanan hasarlar ise;

1. Çarpma/Çarpışma
2. Devrilme
3. Çalışma sırasında boom & arm gibi mekanik aksamın çatlaması/kırılması
4. Çalışma sırasında aşırı yük dolayısıyla makine motorlarının mukavemet
gösteremeyerek çatlaması/kırılması
5. Doğal afetler dolayısıyla meydana gelen hasarlar (sel, deprem v.b.)
6. Kötü niyetli olarak yapılan saldırılar (Sabotaj)
7. Bölgesel ağırlıklı olarak terör olayları ve önleyici hareketler
8. Makinelerin bakımsızlık dolayısıyla çatlaması/kırılması
9. Makine parçalarının metal yorulmasına bağlı olarak çatlaması/kırılması

Olarak değerlendirilebilir. Yukarıda bahsedilen hasar tiplerine ilişkin eksper

rapor örneklemeleri ve açıklamalar sunumun devamında yer almaktadır.
1- ÇARPMA / ÇARPIŞMA

MEYDANA GELEN BU OLAYDA İŞ MAKİNESİ YAKLAŞIK

197.398,00 TL + KDV MERTEBESİNDE HASARA UĞRAMIŞTIR.
3- BOOM & ARM HASARLARI
3- BOOM & ARM HASARLARI
3- BOOM & ARM HASARLARI
3- BOOM & ARM HASARLARI
3- BOOM & ARM HASARLARI
3- BOOM & ARM HASARLARI

MEYDANA GELEN BU OLAYDA İŞ MAKİNESİ YAKLAŞIK

91.150,00 EUR + KDV MERTEBESİNDE HASARA UĞRAMIŞTIR.
3- BOOM & ARM HASARLARI

MEYDANA GELEN BU OLAYDA İŞ MAKİNESİ YAKLAŞIK

296.253,00 TL + KDV MERTEBESİNDE HASARA UĞRAMIŞTIR.
4- MAKİNE MOTOR HASARLARI

MEYDANA GELEN BU OLAYDA İŞ MAKİNESİ YAKLAŞIK

55.588,35 TL + KDV MERTEBESİNDE HASARA UĞRAMIŞTIR.
5- DOĞAL AFETLER (SEYLAP)
5- DOĞAL AFETLER (SEYLAP)

MEYDANA GELEN BU OLAYDA İŞ MAKİNESİ YAKLAŞIK

104.724,00 TL + KDV MERTEBESİNDE HASARA UĞRAMIŞTIR.
İş makinesi sektörünün bu denli geniş bir yelpazeye ulaşması ve artan
riskler makinelerin sigortalanması ihtiyacını doğurmuş ve alternatif
teminatlı sigorta paket çalışmaları ortaya çıkmıştır.

Ülkemizde en yaygın kullanımı olan iş makineleri sigortası «Makine

Kırılması Sigortası» olup, çeşitlemeleriyle birlikte çarpma, çarpışma,
devrilme, toprak altında kalma teminatından normal çalışması
sırasında mekanik parçalarında meydana gelebilecek kırılma
teminatlarına kadar riskin el değiştirmesi mümkün olabilmektedir.

Buradaki temel seçicilik ise makinenin kullanım alanları ve sektörleriyle

doğrudan ilintilidir.
Makine Kırılması Sigortası Genel Şartları itibariyle bir makinenin normal çalışması sırasında;

1- İşletme kazalarından,
2- Modelin, imalatın, montajın, malzemenin, kalıbın, dökümün ve işçiliğin kusurlu olmasından,
3- Yağlama kusurlarından,
4- Elektrik enerjisinin doğrudan doğruya tesiri neticesi kısa devre, şerare, voltaj yükselmesi ile
izolasyon hatası ve atmosferik elektriğin dolaylı etkilerinden,
5- Tıkanma, yabancı maddelerin girmesinden,
6- Santrifüj kuvvetinden husule gelen parçalanmalardan,
7- Buhar kazanlarında ve buhar kaplarında su noksanlığından,
8- Su çekiçlemesi, ani olarak aşırı ısınma veya soğumadan,
9- Kapalı kaplardaki alçak basınç dolayısıyla husule gelen ezilme, yırtılma, buruşma vs.
deformasyonlardan,
10- Fırtına ve kasırgadan, dondan veya çözülen buz parçalarının yürümesinden,
11- İşletme personelinin veya üçüncü şahısların ihmali, kusuru, hatası, dikkatsizliği veya
sabotajından,
12- İstisna edilmeyen diğer hallerden, husule gelen maddi ziya ve hasarların gerektirdiği tamirat
ve ikame masraflarını temin eder.
Aynı zamanda bu sigorta sözleşmesi aşağıdaki maddeler özelinde daha geniş kapsamlı
hale gelebilmektedir;

1- Fiziki infilaklardan meydana gelen ziya ve hasarlar, fiziki infilakdan maksat, basınçlı
kaplarda buhar, gaz veya sıvı halindeki gazın genişlemesi yüzünden ani olarak meydana
gelen kuvvet tezahürü olup, buhar, gaz veya sıvı halindeki gazın kabın cidarını
parçalayarak dışarıya çıkması ve böylelikle kabın iç basıncı ile dış basıncı arasında ani
olarak bir denge kurulmasıdır,
2- Makine veya tesisin temel ve kaidelerinde teminat kapsamına giren sebeplerden ötürü
meydana gelen ziya ve hasarlar,
3- Teminatın kapsamına giren sebeplerden ötürü meydana gelen ziya ve hasarların
gerektirdiği; uçak dışında kalan seri vasıtalarla yapılan nakliye masrafları, fazla mesai ve
tatil günleri ücret ve zamları,
4- Grev, lokavt, kargaşalık ve halk hareketlerinin ve bunların gerektirdiği askeri ve inzibati
hareketlerin sebep olduğu bütün ziya ve hasarlar,
5- 3 üncü maddenin (l) bendinde belirtilen zararlar hariç olmak üzere, 3713 sayılı Terörle
Mücadele Kanununda belirtilen terör eylemleri ve bu eylemlerden doğan sabotaj ile
bunları önlemek ve etkilerini azaltmak amacıyla yetkili organlar tarafından yapılan
müdahaleler sonucunda meydana gelen zararlar.
6- Sigorta sözleşmesiyle teminat altına alınan rizikoların gerçekleşmesi sonucunda
doğrudan veya dolaylı olarak meydana gelen her türlü çevre kirliliği sebebiyle oluşabilecek
bütün zararlar.
Yukarıda bahsi geçen teminat genişletmelerinin yanı sıra riske özel olarak aşağıdaki teminat
genişletmeleri de mümkündür;

KLOZ 006 : Ekspres nakliye, fazla mesai, tatil ücret ve zamları özel şartı
KLOZ 007 : Hava yolu ile taşıma ek teminatı özel şartı
KLOZ 311 : Kasko özel şartı
KLOZ 312 : Müteharrik makineler geniş kasko ek teminatı özel şartı
KLOZ 393 : Sondaj makinaları özel şartı
KLOZ 562 : Rücu hakkından feragat özel şartı
KLOZ 564 : Kur farkı özel şartı
KLOZ 591 : Bakım sözleşmesi özel şartı
KLOZ 601 : Makine kırılmasına bağlı kar kaybı özel şartı
Yukarıda bahsedilen sigorta poliçesi ve ek teminat genişletme maddeleri
vasıtasıyla risk konusu unsurların olası hasar durumlarında yaşanan maddi
kayıplarının büyük ölçüde geri alınması mümkün hale gelmektedir.

İşletmenin sürdürülebilirliği noktasında finansal dengenin korunması en önemli

hususlardandır.

Dolayısıyla toplam yatırım maliyetinin ‰ oranlarında yapılacak sigorta maliyeti

orta-uzun vadede geri dönüşü efektif bir risk transfer aracıdır.

Sunumun üst sayfalarında verilen örnek raporların finansal geri dönüş

detayları sunumun devamında paylaşılmıştır.
1- ÇARPMA / ÇARPIŞMA
3- BOOM & ARM HASARLARI
3- BOOM & ARM HASARLARI
4- MAKİNE MOTOR HASARLARI
5- DOĞAL AFETLER (SEYLAP)
TEŞEKKÜRLER…