Panda e kuqe

Jump to navigationJump to search

Ky artikull është rreth Për përdorime të tjera shiko: Panda (kthjellim). Për përdorime të tjera, shiko
Panda e kuqe (disambiguation).

Ky artikull ose seksion duhet të përmirësohet

sipas udhëzimeve të Wikipedia-s.

Ju lutemi ndihmoni edhe ju në përmirësimin e këtij

artikulli.
Ky artikull përmban gabime drejtshkrimore o
ËëÇç
Ju lutemi ndihmoni edhe ju në përmirësimin e këtij art
Panda e kuqe

Statusi i ruajtjes

I cënuar (IUCN 3.1)

Klasifikimi shkencor
Mbretëria: Animalia
Filumi: Chordata
Klasa: Mammalia
Rendi: Carnivora
Nënrendi: Caniformia
Infrarendi: Arctoidea
Superfamilja: Musteloidea
Familja: Ailuridae
Gjinia: Ailurus

F. Cuvier, 1825
Lloji: A. fulgens
Emri binomial
Ailurus fulgens

F. Cuvier, 1825
 Subspecies
A. f. fulgens
A. f. styani

Red panda range

Panda e kuqe (Ailurus fulgen, ose dhelpra e zjarrtë), është një gjitar i cili jeton në Himalajet
perëndimore dhe jugperendiore në Kinë. Është e vetmja specie e gjenit Ailurus. Pak më i madh se
macja shtepiake, ka ngjyrë të gëzofit të kuq në të kaftë si dhe një bisht të gjatë. Zakonisht ushqehet
me bambu, por është një kafshë gjithçkangrënëse kështu që gjithashtu ha vezë, zogj, insekte dhe
gjitarë të vegjël. Karakterizohet si një kafshë vetmitare jeton natën, dhe ka një stil jetese që e
karakterizohet me përtacia.

Panda e kuqe listohet si një kafshë e rrezikuar dhe sot ka rreth 10,000 individ të rritur. Edhe pse
pandat e kuqe janë të mbrojtura në shumë shtete numri i tyre po bie nga humbja e habitatit.
Lëndë
• 1Karakteristikat fizike
• 2Përhapja
• 3Sjellja
o 3.1Dieta
o 3.2Riprodhimi
• 4Galeria
• 5References

Karakteristikat fizike[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Gjatësia e kokës dhe trupi i pandës së kuqe është 50 deri 64 cm. Bishti i tyre eshte 28 deri 59 cm.
Meshkujt panda peshojnë 3.7 deri ne 6.2 kg dhe Femrat peshojnë 3 deri 6.0 kg. Ata kanë një bishtë
te gjatë të butë me ngjyrë te kuqe ne pjesen e kurrizit dhe ngjyrë te zeze ne pjeset e poshtme. Dhe
në pjesen e fytyrës kan nje kokë te vogël me vesh me shenja te lotit. Fytyra ka disa pjesë me ngjyrë
te bardhë te njejta si te rakunit, por çdonjeri mundë te kete shenja distinktive. Koka e tyre ne formë
rrumbullake ka nje madhësi mesatare me veshë te drejtuar lart, nje hundë te zeze dhe sy shume te
erret. Bishti i tyre leshator me 6 rrathë te verdhë. Kjo paraqet balancë dhe një kapje perfekte kundër
rrëshqitjes nga pema.

Panda e kuqe eshte e specializuar per te jetuar ne mjedis tropikal, dhe lehtësisht ngjitet ne peme me
thonjet e te mpreht qe e ndihmon te ngjitet lart per te marr frutat dhe gjethet. Sikurse panda
gjigande kanë nje gisht falso, eshte nje ekstremitet i kockave te dores. Gjat zbritjes nga pema ajo
zbret me koke te poshte, panda e kuqe rrotullon nyjen e kembes per te kontrolluar zbritjen e saj.
Vetem disa specie mund ta bëjnë këtë.

Përhapja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Panda e kuqe është një kafshë endemike e pyjeve të buta të Himalajeve, nga ultësira perëndimore e
Nepalit deri në pjesën lindore të Kinës.

Gjatë një studimi të vitit 1970, shenja të pandave të kuqe u gjetën në Dhorpatan Hunting Reserve.
Prezenca e tyre u konfirmua në pranverën e vitit 2007 kur katër panda të kuqe u panë në lartësi nga
3200m.
Sjellja[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]
Panda e kuqe është kafshë territoriale. Te rriturit janë më agresivë gjatë sezonit të çiftimit. Panda e
kuqe është kafshë gjenetikisht e qetë pra nuk bën shumë zhurmë. Ato zakonisht komunikojnë me
hungërima, cicerima dhe fishkellima twittering.

Panda e kuqe në këmbë

Pas zgjimit nga gjumi pandat e kuqe pastrojne leshin e tyre sikur macet, lëpijne gjymtyret dhe
kruajne shpinen, barkun dhe pjeset anesore te trupit. Ato ferkojne shpinen dhe barkun ne pemë dhe
gurë. Ato gjithashtu patrolojne teritorin e tyre perdorin urinen e tyre për të shenjuar teritorin e tyre.
Ata gjithashtu kerkojnë për ushqim duke vrapuar nëpër tokë dhe duke kërkuar nëpër pemë. Pandat
e kuqe ose përdorin këmbët e përparme për të ngrënë ushqimin ose e afrojnë gojën direkt në
ushqim dhe e hanë.

Dieta[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Pandat e kuqe janë kacavjerëse shumë të mira, dhe jetojnë e ushqehen ne drunjë. Ato kryesisht
hanë bambu, dhe munden te hanë mamutha, zogj, vezë, lule, dhe manafera. Nën vëzhgim, ato janë
parë të ushqehen me zogj,dhe manafera.

Ngjajshëm me pandën gjigante, nuk munden te prodhojnë celulozë, kështu konsumojnë sasi të
madhe te bambusë. Dieta e tyre perfshinë 2/3 bambu, por ushqehen me këpurdha, rrënjë, lajthia,
likene, dhe barë. Ndonjëherë, ato ushqehen edhe me peshk dhe insekte.

Bambuja është më e lehtë te gëlltitet se sa gjethet, pra panda e kuqe e ka më të lehtë te ushqehet
gjatë veres dhe vjeshtës, mirëpo e ka më të vështirë gjatë pranverës, e sidomos gjatë dimrit. Pandat
e kuqe e kanë të vështirë të përpunojë bambunë, sidomos celulozen që përmbanë ajo.

Riprodhimi[Redakto | Redakto nëpërmjet kodit]

Panda e kuqe është e aftë të riprodhohet që në moshën 18 mujshe dhe arrin maturimin e plotë në
moshën 2-3 vjeç