DİJİTAL DÜNYANIN SESİNİ DUYABİLENLER

İrfan KESKİN

Ocak 2018

ÖZET:

Dijitalleşme ile fiziksel dünyanın internete taşınmış yeni hali olan dijitalleşme
kavramı doğuyor… Y ve Z kuşaklarını zenginlik görüp, onlarla aynı dili konuşarak
dijital dönüşümü bu yeni nesil temeline oturtmamız gerekiyor. X+Y*Z= ? dijital
dönüşüm formülünde çarpan etkisi Z kuşağı tarafından olacaktır.
Artık kol gücüne dayalı rutin, sağlıksız ve hataya açık yöntemler yerini makinelere
ve dijital sistemlere devrediyor.
Endüstri 4.0, Toplum 5.0 peşinden koşan bir dijital dönüşüm mü ? Yoksa
KamuNet, Kamu Entegre Veri Merkezi, Fatih Projesi, eDevlet, AYDES, MEDULA,
TAKBİS, PARDUS, GÖÇNET, BELGENET gibi tüm kurumsal projelerimizin
tamamlanıp vatandaş odaklı ulusal dijital dönüşüm mü?
Dijital dönüşümün yerli ve milli hammaddesi kendi insanımız olmalıdır.

www.irfankeskin.com $1 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

DİJİTALLEŞME NEDİR?

Gelişen teknolojiye bağlı olarak değişimin hızı ve kapsamı ile her zamankinden
fazla başımızı döndüren bir yolculukta gibiyiz. Bir yandan savaşlar, krizler,
felaketler yaşanırken diğer yandan bilim ve teknoloji, hayatımızı iyileştirmek üzere
karşımıza yenilikler çıkarıyor. İşte burada fiziksel dünyanın internete taşınmış yeni
hali olan dijitalleşme kavramı doğuyor…
İşte biz burada hayatı iyileştirmek, tasarruf sağlamak ve değer oluşturmak için
nerede durmalıyız sorusunu sorgulamalıyız.
Dijitalleşmeyi, insanların, nesnelerin ve teknolojilerin akıllı bir şekilde birbirine
bağlanması olarak tanımlayabiliriz.
Dijitalleşme, iş süreç modellerinin yeniden tanımlanması, iş yapış yöntemlerinin
değişmesi, rekabetin yeni bir temel ve yön kazanması gibi çok sayıda yeni
fırsatılar sunuyor. Bu kapsamda, eski sistemlerin oluşturduğu sınırlar da ortadan
kalkıyor. Artık her şeyin birbirine bağlı olması, yalnızca yeni teknolojilerin getirdiği
dijital bağlantı anlamına gelmiyor; çevresel faktörler, ekonomi ve sosyal
değişimlerde birbirlerini büyük ölçüde etkiliyor. Bu yönüyle teknolojinin
yönlendirme gücü giderek artıyor.
Dijitalleşme, dijital sistemlerin, haberleşme ağlarının ve büyük ölçekli veri
analizlerinin iş hayatı ve üretim süreçleriyle hızla bütünleşmesiyle birlikte onların
kendi kendini devam ettirebilmesine ve daha verimli hale gelmesine olanak
sağlayarak çalışma şeklimizde gerçekleşecek önemli bir dönüşümü müjdeliyor.
Dijital dönüşüm bir kere uygulanan ve biten bir süreç değildir. Sürekli hareket
halinde ve her gün gelişen bir nefes alma şekli olmuştur. Gelişen mobil altyapılar,
ortaya çıkan yeni iş yapma biçimleri ve teknolojiden yararlanma şekilleri ile her
geçen gün dijital dönüşüm hayatımızda daha fazla yer almaktadır.

www.irfankeskin.com $2 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

21’inci yüzyılda teknolojik eğilimler nelerdir?

Uzun vadeli eğilimler:

• Nano teknoloji,

• Genetik teknolojisi,

• Uzay teknolojileri

Orta vadeli eğilimler:

• Dijitalleşme,

• Robotlaşma,

• Yenilenebilir Enerji

Yakın vadeli eğilimler (Endüstri-4.0, Toplum-5.0):

• Büyük Veri,

• Bulut Bilişim,

• Nesnelerin interneti (IoT),

• Makineler arası iletişim (M2M),

• Araçlar arası iletişim (V2V),

• Yapay Zekâ,

• Giyilebilir Teknolojiler,

• Arttırılmış Gerçeklik (Augmented reality),

• Hologram,

• 3D Baskı ve Çizim Teknolojileri,

DİJİTALLEŞMEDE YENİ NESLİ KİMLER OLUŞTURUYOR?

TÜİK’in projeksiyonuna göre 65 ve üzeri yaştakiler yaşlı nüfus, 2023 yılında 8.6
milyona, 2050’de 19.5 milyona, 2075’te ise 24.7 milyona ulaşacak. Yaşlı nüfusun
toplam nüfusa oranı 2023 yılında %10.2 iken, 2050’de bu oran % 20.8’e, 2075
yılında ise %27.7’ye yükselecek. Bu projeksiyon bize kısaca şunu özetliyor.
Şimdinin Y nesli (20-35 yaş arası) ve Z nesli (19 yaş altı) olarak adlandırılan

www.irfankeskin.com $3 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

 gençler ve çocuklar, ilerinin ebeveynleri, yöneticileri, bürokratları olacaklar ve dijital
nesil olarak hayatın içinde var olacaklar.
2016 yılında yapılan bir araştırmaya [1] göre, 20-35 yaşlarında olan nesil (“Y”
nesli), tüm çalışanların 2020 yılında yarısını, 2025 yılında ise 2/3’ünü oluşturacağı
tahmin edilmekte. Bu nedenle kurumlar/kuruluşlar ve firmalar, bu yeni neslin
beklentilerini anlamak ve buna göre düzenlemeler yapmak durumunda. Bu yeni
neslin tipik özellikleri aşağıdaki şekilde sıralanabiliriz:
• Yetki üstlenme konusunda hevesliler.

• Yenilikler ortaya koymak istiyorlar.

• Takım halinde çalışmayı seviyorlar.

• Yöneticilerinden anında geri besleme bekliyorlar.

• Her alanda (performans, eğitim, kariyer geliştirme) öneri bekliyorlar.

• Kariyer basamaklarını geçmeden hemen en üst düzeye çıkmak istiyorlar.

• Kişisel gelişim basamaklarını kendileri tanımlamak istiyorlar.

• Lisans ve Lisansüstü (Master/Doktora) eğitimine önem veriyorlar.

• Kendilerini “uzman çalışan”dan çok “öğrenen çalışan” olarak görüyorlar.

• Kişisel hedefleri ile örtüşen kurum/kuruluş/firmalarda çalışmak istiyorlar.

• Mevcut kurum/kuruluş/firma yönetim modellerini beğenmiyorlar.

• Kişisel ve profesyonel yaşamlarını birbirinden ayıramıyorlar.

• İş ve özel yaşamı ayrı ayrı değil, entegre olarak görüyorlar.

• Bir kurumda/firmada/pozisyonda 3 yıldan fazla çalışmak istemiyorlar.

• Kendi firmalarını kurmayı hayal ediyorlar.

Y ve Z kuşaklarını zenginlik görüp, onlarla aynı dili konuşarak dijital dönüşümü bu

yeni nesil temeline oturtmamız gerekiyor.
Dijitalleşmede kuşakların etkisi son derece önemlidir. Şu
anki iş yükünün büyük bir kısmı X kuşağınca, geriye kalan
X+Y*Z= ?
kısmı da Y kuşağınca yerine getirilmektedir. Ama
dönüşümdeki asıl çarpan etkisi Z kuşağı tarafından olacaktır.
Dönüşüm insanda ve toplumda karşılık bulduğu sürece gerçekleşecektir. Dijital
dönüşümü bir sonraki aşamaya taşıyacak anahtar kuşak Z kuşağıdır.

www.irfankeskin.com $4 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

Dijital dünyada bilgi, iletişim ve üretime hizmet eden cihazlar çoğumuz için günlük
rutinimizin bir parçası haline geldi. Dünya nüfusunun büyük bir bölümü, özellikle de
yeni nesiller (özelikle Y nesli) için, örneğin akıllı telefonların sunduğu imkânlar artık
hiç şaşırtıcı değil. Coğrafi kısıtlamaların hiçbir öneminin kalmadığı bu dönem,
bireylerin istedikleri yerde ve zamanda dijital dünyanın bir parçası olmalarına
olanak sunuyor. Diğer taraftan dijitalleşmenin yaygınlaşması ile insan ilişkilerinden
iş yapış şekillerine kadar pek çok farklı alanda da büyük değişimlere yol açıyor.
Gerçeğe, bilgiye, veriye, istatistiklere, kısacası her şeye artık uzaktan
erişilebiliyoruz. Dijital, dijitalizm, dijitalizasyon, dijital toplum, dijital kültür, hatta
dijital felsefe dünyanın geleceğine yön veren yeni kavramlarımız

Dijital dönüşümün

yerli ve milli

hammaddesi kendi

insanımız olmalıdır.

olarak ortaya çıkmıştır.

DİJİTALLEŞMEDE İNSANIN ROLÜ NEDİR?

Dijitalleşmenin, bir başka ifade ile dijital dönüşümün,

en büyük uygulama alanı üretim ve iş dünyası
olduğunu görüyoruz. Dijitalleşen işletmeler ve iş
dünyasının geleceğinde insan gücü değil, insan
zekâsı ve fikirleri önem kazanmaktadır. Artık kol
gücüne dayalı rutin, sağlıksız ve hataya açık
yöntemler yerini makinelere ve dijital sistemlere
devrediyor. Bu dijitalleşme sürecinde insanın temel
rolü, yönetici (helikopter rol) konumuna geçip dijital sistemlerin izlenmesi, kontrolü
ve iyileştirilmesi şeklinde yeniden şekilleniyor. Bu süreçte, yönetici (helikopter rol)
yanı sıra insana düşen diğer roller arasında şunlar sıralanabilir:
• İş süreci modellerinin (BPM: Busines Process Models) tanımlanması

• İş süreci modellerine uygun dijital süreçlerin tanımlanması,

• Dijital süreçlere uygun sistemlerin geliştirilmesi,

 • Sistemlerde üretilen verilerin yönetimi ve kalite kontrolü,

• Sistemlerin güvenliğinin sağlanması,

• Sistemlere hızlı erişim sağlanması,

• Farklı sistemler arasında entegrasyon sağlanması,

• Sistemlerin sorunsuz çalışması için önlemler alınması,

www.irfankeskin.com $5 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

 • Çevresel etkileri dikkate alarak sürdürülebilir yenilikçi sistemler
geliştirilmesi.
Endüstri 4.0 olarak da ifade edilen “Büyük Veri, Öğrenen Makineler, Veri Zekası,
Nesnelerin İnterneti, Bulut Bilişim” gibi yeni teknolojiler insana, yeni iş süreç
modellerini tanımlamasına olanak sağlıyor. Bu teknolojilerin uygulanabilirliği
artarken, sağladıkları yatırım geri dönüşleri de insana cazip fırsatlar sunuyor.
“Endüstri 4.0” kavramı teknoloji odaklı dönüşümü tariflerken, 2017 yılında ortaya
atılan “Toplum-5.0” kavramı da insan odaklı dijitalleşmeye dönüştürüyor.

“Endüstri 4.0, Toplum 5.0 peşinden koşan bir dijital dönüşüm mü ? Yoksa
KamuNet, Kamu Entegre Veri Merkezi, FaLh Projesi, eDevlet, AYDES,
MEDULA, TAKBİS, PARDUS, GÖÇNET, BELGENET gibi tüm kurumsal
projelerimizin tamamlanıp vatandaş odaklı ulusal dijital dönüşüm mü?”

Endüstri 4.0’la, nesneler kendilerini akıllı bağlantılar ve dağıtımlar etrafında

organize edebilmekte ve insan hata oranını en aza düşürmeye çalışmaktadır.
Nesneler, entegre iletişim yetenekleri sayesinde, akıllı kararlar alabilmekte ve
çevreleriyle sürekli bağlantı ve iletişim halinde bulunarak üretimin tüm
aşamalarında tetikte kalabilmektedir. Makine ve parçaların bu öz-örgütlenme
yetenekleri ileride yapılabilecek ve insanın içinden çıkamayacağı karmaşık üretim
senaryolarının önünü açmaktadır. Örneğin; makinelerin etkileşimiyle tek tek
üretilmesi gereken özel ürünler, insan müdahalesine gerek kalmadan esnek ve
kitlesel olarak üretilebilir ve hızlıca piyasaya sürülebilir.

Dijitalleşme sürecinde insan, sistemleri denetleme ve problemleri yaratıcı bir

şekilde çözme açısından hala aktif bir unsurdur. Dijitalleşme, insanlar ve gelişmiş
makinelerin bir araya getirilmesi çerçevesinde oluşturulmuş bir anlayıştır. Bir
kontrol sistemi aksaklıklar ve uyumsuzlukların çözülebilmesi, basitçe dengeli bir
şekilde çalışabilmesi için başka bir kontrol mekanizmasına ihtiyaç duyar. Üretim
sistemleri için yaratıcı ve sorun giderici olarak bu esnek rol insana ayrılmıştır.
İnsan isterse tüm süreci kendisi de yönetebilir. İnsana verilen bu büyük esneklik
kontrolün her zaman insan elinde olduğunu açıkça göstermektedir.

www.irfankeskin.com $6 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

DİJİTALLEŞMEDE İNSANA DÜŞEN GÖREVLER NELERDİR?

Dijital dönüşüm sürecinde, çalışanlar için, ağır şartlar altında, beden gücünün
sınırlarını zorlayarak çalışmak ya da ofislerde oturup dirsek çürütmek yerine,
kendinden organize süreçler içinde kendi uygulamalarını takip etmek ve üretim
stratejileri geliştirmek çerçevesinde olan işler ana çalışma öğeleri olacaktır. Üretim
süreçlerini takip ve kontrol eden çalışanlar üretimin hala ana unsurudur. Çok
sayıda üretim sistemi olacağından aynı zamanda bunları kontrol edecek insan
sayısı da artacaktır. Çalışanlar, sorumluluklarını yerine getirmezlerse makine değil
insan odaklı sorunlar ortaya çıkacak ve aksaklıklar yaşanacaktır.
Dijital dönüşümün en büyük bileşenlerinden biri olan veri, 7/24 erişilebilir hale
geldi. Bu sayede müşteriler veya kullanıcılar, bilgiye olan erişimlerinin
hızlanmasıyla artık daha güçlü durumdalardır. Kullanıcının gücünü artıran bu
dönüşüm nesnelere de büyük değişimler getiriyor. Örneğin, öğrenen makineler,
yapay zekâ, 3 boyutlu baskı teknolojisi, sezgisel süreçlerin yanı sıra akıllı ev, akıllı
kent, akıllı trafik, akıllı şehir, vb. “akıllı” ürünlerle birlikte çevremizdeki hemen her
şeyin giderek “zekâ” kazandığını görüyoruz. Bu noktada verinin işlenmesi, değere
dönüştürülmesi ve bunun için de izlenmesi, ölçülmesi ve korunması kritik bir önem
taşıyor.
Her nesnenin akıllı algılayıcılar ile donatıldığı ve hepsinin internete veri gönderdiği
bir dünya olarak tanımlanan “Nesnelerin İnterneti” (Internet of Things) kavramı
sonrası “Herşeyin İnterneti” (Internet of Everything) kavramı ortaya çıktı. Herşeyin
Interneti ile birlikte sürece insan da eklenmiş oldu, yani artık iletişim sadece
nesneler arasında değil, insan ve nesneler arasında da iletişim mümkün olacaktır.

Dijital dönüşümü düşünmek, panel ortamlarında tartışmak, kurum ve

kuruluşlarımızı dijital dönüşüme hazırlamak, dijital dönüşümü tasarlamak/
planlamak/test etmek ve en önemlisi klasik süreçlerin devamlılığını kesintiye
uğratmadan dijitalleşmeyi uygulamak görevi yine “İnsan’a” (yani bizlere)
düşmektedir. Bu kapsamda, bağlı nesnelerden gelen gerçek zamanlı bilgilerin, iş
modeli süreçleriyle birleştirmesi ve bu süreçlerin dijitalleşmeye uygun olarak
güncellenmesi de yine insana düşen görevler arasında yer almaktadır.

www.irfankeskin.com $7 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

DİJİTALLEŞMEDE KURUMLARA DÜŞEN GÖREVLER NELERDİR?

Dijital dönüşümün bir anda ve kolay olmasını beklemek pek gerçekçi değildir. Bu
büyük bir kültürel değişim yönetimi sürecidir. Dijitalleşme sürecinde kurumların
karşılaşacağı problemleri en aza indirgemek için sahip olmaları gereken özellikler
ise iş gücünü dijitalleşmeye uyumlayacak yetkinlikleri belirlemek, iş gücü
segmentasyonuna özel fark yaratacak çözümler geliştirmek ve bu sürecin
getireceği risklerin farkında olarak gerekli araçları kullanmaya başlamak olacaktır.

Peki kurumlar bu yolculuğa nereden başlamalı? Öncelikle yapılması gereken,

hedeflerin ve onlardan ne kadar uzakta olduğunun belirlenmesi olacaktır.
Çalışanların ve yönetim ekibinin bu dönüşüme ne kadar hazır olduğunu tespit
etmek ve gerekli eylemleri almak kritik bir nokta olarak karşımıza çıkmaktadır.
Kurumu ve operasyonlarını iyileştirmek adına atılacak bir başka adım da
çalışanların rutin gerekliliklerden sıyrılıp katma değer sağlayacak işlere
odaklanmasına fırsat tanımak olacaktır. Tüm bu süreçten maksimum verimi
alabilmek için çevrimiçi sistemleri ve sosyal medyayı da bir veri kaynağı olarak
takip edilmelidir.
Dijital ortam, sanal dünya olarak adlandırılsa da kaynağında insan yer alıyor. Yani
insan merkezli bir yapı. Bu yapı karmaşık gibi görünse de beraberinde büyük
fırsatlar getiriyor. Aynı şekilde tehditleri de. Dijitalleşmenin ortaya çıkardığı
bilinçlendirme ile birlikte çalışanların profillerinde hızlı ve derinlemesine
değişiklikler ortaya çıkıyor. İnsan davranış modellerinin değiştiği ve insan
beklentilerinin farklılaştığı bu dijitalleşme çağında, çalışanlar kurumundan/
şirketinden vatandaşlar ise Devletten dijital dönüşüm bekliyor. Bugün
kurumların/şirketlerin dijital olması çalışanlar için yeni bir motivasyon kaynağı
olarak karşımıza çıkıyor.
2017’nin Temmuz ve Ağustos aylarında Kuzey Amerika, Avrupa ve Asya Pasifik
ülkelerinde yapılan bir araştırmada 50 ve üstü çalışanı olan şirketlerde karar verici
pozisyonunda bulunan 1625 kişiden görüş alınmıştır. Araştırmaya katılanların
verdiği geri bildirimler değerlendirildiğinde, dijital dönüşüm projelerinin başarısının
dört temel faktöre bağlı olduğu dikkat çekiyor; insanlar, eylemler, iş birliği ve
teknoloji. [2].

www.irfankeskin.com $8 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

Elbette, kurumların öncelikle bir amaç belirleyerek kendilerine “Dijitalleşen
dünyada biz kurum olarak neredeyiz?” sorusunu sormaları gerekiyor. Kurumsal
dijitalleşme sürecinde fark yaratacak insan odaklı çözümlere bazı örnekler aşağıda
yer almaktadır.
• Rutin görevlerin otomasyonu (veya dış kaynak kullanımı) ile (özellikle “Y”
nesli) çalışanlara kuruma değer katmaları için zaman tanınması.
• Çalışanların işbirliğini sağlamak amacıyla, doğru insanları bulup birbirlerine
destek anlamında daha etkili bir ağ kurmalarını sağlayan çözümler ve
uygulamalar geliştirilmesi.
• Yeni görselleştirme araçları ile çalışanların veri/bilgi kullanımının artırılması
ve daha etkili hale getirilmesi.
• Çalışan deneyiminin de müşteri deneyimi gibi mobil hale gelmesi ve mobil
çalışma esnekliğini destekleyecek uygulamalar geliştirilmesi.
• Çalışanların rutin işleri tek başlarına gerçekleştirmesine olanak sağlayacak
uygulamaların geliştirilmesi.
• Kurumların çalışanları ile ilgili sahip oldukları verileri, tıpkı müşterileri için
yaptıkları gibi yorumlanabilir hale getiren öngörüsel insan kaynakları
yönetimi süreçlerinin geliştirilmesi.
• Kurumların gittikçe daha sanal hale gelmesi ve bu yeteneklerini,

operasyonlarını daha hızlı ve etkili şekilde ölçeklendirmek için kullanmaları.

• Gereksiz bilgi tekrarının engellenmesi ve bilginin herkesin ihtiyaç anında

ulaşabileceği şekilde konumlandırılması, eğitim sistemlerinde etkinlik ve
süreklilik.
• Çalışma ortamının daha esnek hale getirilmesi ve dijital çalışma ortamları
sayesinde çalışanların ofis dışında da (örneğin evinde, yolda, kurum
dışında) çalışabilir olması.
• Çalışanın kurumuna bağlılığı ve verimliliğini artırmak için dijital çözümlerin
ve uygulamaların kullanılması.
• İnsan-makine etkileşimini sağlayacak ara yüzler ve uygulamalar

geliştirilmesi.

www.irfankeskin.com $9 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

 • Yönetim kurullarında ve üst düzey yönetim pozisyonlarında, dijital
yetkinliklere sahip nesillerin görevlendirilmesi
Dijitalleşen kurumlar müşterilerini, dağıtım merkezlerini, tedarikçilerini ve
üretimlerini bir platformda topladıkları Kurumsal Kaynak Planlama sistemleri
üzerinden verilerini analiz ediyorlar. Doğru ürün ya da hizmeti, doğru müşteriye,
doğru fiyatla, doğru yerde ve zamanda sunmayı hedefleyen Müşteri İlişkileri
Yönetimi gibi iş platformlarına yöneliyorlar. Makineler arası iletişim (M2M) ile
birbiriyle sürekli konuşan makinelerin ürettiği ve işlediği büyük veri havuzu içinden
anlamlı veriyi analiz edebiliyorlar. E-defter, e-fatura, e-reçete, e-imza gibi
bürokraside dijitalleşmeyle, kamu hizmetleri de hızlanıyor [3].
TÜSİAD, Samsung Electronics, Deloitte ve GfK’nın işbirliği ile gerçekleştirilen
“Türkiye’deki Dijital Değişime CEO Bakışı” konulu araştırma çalışması
kapsamında, Eylül 2015 ile Ocak 2016 tarihleri arasında 58 şirketin üst düzey
yöneticisi ile yüz yüze yapılan görüşmeler yapılmış ve bu yöneticilerin şirketlerinin
dijital değişimi nasıl algıladıklarını, nelere odaklandıklarını ve değişim sürecini
nasıl yönettikleri araştırılmıştır. Bu araştırma sonucunda aşağıdaki sonuçlar elde
edilmiştir [4]:
• Kurumlarda, dijital olgunluk ve dijital strateji arasında önemli bir korelasyon
olduğu görülüyor.
• Dijital değişim, Türkiye’de üst düzey yöneticiler tarafından destekleniyor.

• Türkiye’de dijital değişim henüz bütün bir resim olarak ele alınmıyor,
Şirketler münferit teknolojilere operasyonel bir odak ile yatırım yapıyorlar.
• Tüketici taleplerinin sektörler üzerinde farklı beklentiler yaratması sebebiyle,

dijital teknolojilerin sağlaması beklenen fayda, sektörel bazda farklılaşıyor.

• Telekomünikasyon ve Finansal Hizmetler sektörleri dijitalleşmeyi sadece

önceliklendirmekle kalmayıp yatırımlarının önemli bir bölümünü
dijitalleşmeye ayırıyorlar.

www.irfankeskin.com $10 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

SONUÇ: DİJİTALLEŞME SONRASI NELER İLE KARŞILAŞACAĞIZ?

Dijital çağda, her bireyin iş esnasında ve işe hazırlarken kapasite ve kalitelerini

yükseltmek bir zorunluluk halini alıyor. Giderek yoğunluğu artan uzaktan eğitim
uygulamaları, artırılmış gerçeklik kullanımı ve kişiselleştirme, istihdam açısından
arayı bir miktar kapatabilir, bu da tek başına yeterli olmayacaktır. Film
senaryolarının robotlar tarafından yazıldığı, yemek yapma işinin bile yapay zekâ
ve makinelere teslim edileceği bir ortamda yeni iş alanlarına hazırlık da bir o kadar
önem taşıyor.
Bu yeni alanlar neler, artık programlama gibi konular geride kaldı. Bunun yerine
yapay zekâyı, sistemlerin akıllanmasını, kendini programlayabilecek makineleri
konuşuyoruz. Önümüzdeki yüzyılda dünya kaynaklarının yetersizliği ortaya
çıkacaksa Gezegen Mühendisliği, Uzay Teknolojileri daha popüler hale gelirken,
gündelik hayatımız açısından şehir tarımcılığı ve topraksız tarımcılık, geri kazanılır
kaynaklardan enerji elde edilen teknolojiler konusunda ortaya çıkan alanlar,
artırılmış gerçeklik (AR) ve sanal gerçeklik (VR) konusunda açılacak yeni sanatsal
ve yapım alanları ile tasarım ve müşteri deneyimi oluşturmak büyük iş alanları
olarak karşımıza çıkacak.
Bitcoin ve Blockchain teknolojileri sayesinde bankacılık ve finansal kurumlar
açısından yepyeni bir gerçekliğin oluştuğunu ve bankaların kişisel finansman
konularında giderek geride kaldıklarını göreceğiz. Bu durumda şu anda verdiğimiz
eğitim ve içeriklerinin de bu yeni gerçeklere uyumu konusunda yeniden
değerlendirilmesi gerektiği kaçınılmaz olarak karşımıza çıkıyor. Bu duruma hazır
olmak için, öncelikle bu eğitimi vermeyi düşünecek ve bu konuları eğitim planı
içerisine koyacak bir grup insanın da zaman kaybetmeden yetiştirilmesi gerekiyor.
Bu konu akademik yapı dışında özel kurumlar ve karar vericilerin de hızlıca
ajandalarına girmesi gerektiği gibi bir stratejinin belirlenmesi de kritik önemde
olacaktır.
Dijital dönüşümü sadece bir ‘teknoloji hamlesi’ olarak gören kurumlar/şirketler
geride kalırken, bu dönüşümü kurumun bir parçası haline getiren kurumlar/
şirketler ise kazandıkları hız, performans, verimlilik ve yaratıcılık gücüyle rekabette
ve yenilikçilikte çok avantajlı hale geleceklerdir.

www.irfankeskin.com $11 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

Dijital dünyanın sesini dinleyebilenler, duyabilenler, normalde iletişim kurmanın
kolay olmayacağı milyonlarca insanı dijital dünyada kolayca algılayabilme başarısı
sağlayanlar ve bu dönüşümü içselleştirip tamamen dijitalleşenler bu yeni dünyanın
kazananı olacaktır. Dijital dünyanın davranış ve algı biçimlerini hissetmek
zorundayız. Eski köye, yeni âdet derken; yeni köyde, eski âdetlerin geçerli olması
mümkün mü?

Sonuç olarak;
• Dijital dönüşümün hammaddesi kendi insanımız olmalıdır.
• Dijital dönüşümde alın terimizin her damlası ve paramızın
her kuruşu ülkemizde kalacak bir model olmalıdır.
• Dijital dönüşüm vatandaşa hizmet odaklı olmalıdır.

www.irfankeskin.com $12 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler

KAYNAKLAR:

1. Mettling,B. ve Barré, J (Editörler) (2016). What role for Human Resources in

2020-2025?, White Paper, Oliver-Wyman Co., February 2016.
(URL: http://www.oliverwyman.com/content/dam/oliver-wyman/global/
en/2016/june/What%20role%20for%20HR%20in%202020-2025.pdf)
2. Fujitsu (2017). The Digital Transformation PACT Report. (URL: http://
www.fujitsu.com/global/imagesgig5/4161-001-PACT-for-success-Full-
Report-v1.0_tcm100-3401445_tcm100-2750236-32.pdf)
3. BT Haber (2016). Dijital Dönüşüm ve Mobil Uygulamalar. (URL: https://
bilisimzirvesi.com.tr/documents/Dokumanlar/haberler/dijital-donusum- ve-
mobil-teknoloji-2016/dijital-donusum-ve-mobil-uygulamalar.pdf)
4. TÜSİAD (2016). Türkiye'deki Dijital Değişime CEO Bakışı. (URL: https://
www2.deloitte.com/content/dam/Deloitte/tr/Documents/technology- media-
telecommunications/turkiyedeki-dijital-degisime-CEO-bakisi.pdf)

www.irfankeskin.com $13 /13 Dijital Dünyanın Sesini Duyabilenler