Mga Simulain sa Pagsasaling-Wika

1. Ang isang salin ay dapat magtaglay ng katumbas na salita sa orihinal.

2. Dapat maging himig ito ng orihinal kapag binura.
3. Dapat manatili sa isang salin ang estilong orihinal na awtor.
4. Dapat maging himig kapanahon ng orihinal na awtor.
5. Ang salin ay maaring may bawas, dagdag, o pagbabago sa diwa.
6. Ang pagsasalin sa isang tula ay dapat maging patula rin.

Ilang Bagay na Dapat Tandaan Hinggil sa Wika Kapag Nagsasaling-Wika

1. Bawat wika ay nakaugat sa kultura ng mga taong likas na gumamit nito.
2. Bawat wika ay may kani-kaniyang natatanging kakanyahan.
3. Ang isang salin, upang maituring na mabuting salin, ay kailangang maunawaan at tanggapin ng
pinag-uukulang pangkat na gagamit nito.
4. Bigyan ng higit na pagpapahalaga ang uri ng Filipino na kasalukuyang sinasalita ng bayan.
5. Ang mga daglat at akronim, at mga pormula, na masasabing unibersal na ang gamit ay hindi na
kailangang baguhin pa upang amayon sa baybay ng katumbas sa Filipino.
6. Kung higit sa isa ang maaring ipanumbas sa isang katawagang isinalin, gamitin ang alinman sa
tinatanggap na katumbas at pagkatapos ay ilagay sa talababa ang iba bilang mga kahulugan.
7. Sa pagsasalin ay laging isaisip ang pagtitiipid sa mga salita.
8. Kung walang maitumbas na salita sa isang salitag isinasalin, maarinng gawin ang alinman sa mga
sumusunod:
a. Hiramin ang salitang isinasalin at baybayin ito nang ayon sa ating palabaybayin;
b. Alamin ang mga sinonimo o kakahulugan ng salita at baka sakaling mas madaling tumbasan
ang isa sa mga ito;
c. Alamin ang katumbas na salita sa kastila at baka higit na madali itong hiramin;
d. Alamin kung ay katumbas ang salita sa alinman sa mga principal na wikang katutubo at
siyang hiramin;
e. Lumikha
9. Kung maiiba ang kahulugan ng salita, humanap ng ibang maaaring ipalit rito.
10. Iwasan ang pagamit ng panumbas na salita na may kaanyo sa ibang wika sa Pilipinas ngunit hindi
kakahulugan.
11. Kung may kahirapang isalin ang pamagat, isalin ito pagkatapos maisalin ang buong teksto ng
materyales na isinasalin.
12. Nagkakaroon lamang ng tiyak na kahulugan ang isang salita kapag ito’y maging bahagi na ng
pangungusap.
13. May mga pagkakataon na ang isang kaisipan nang tahasan sa Ingles ay kailangang gamitan ng
eupemismong salita sa Filipino upang hindi maging pangit sa pandinig.
14. Ang kawalan ng lubos na tiwala sa salitang gagamiting panumbas ay nauuwi sa panggagaya o
panghihiram ng idyoma, salita, o pangungusap sa wikang isinasalin.
15. Sikaping ang mga gagamiting sa salin ay yaong mauunawaan at tatanggapin ng higit na
nakararami.
16. Gamitin ang mga salitang kasalukuyang ginagamit.
17. Isipin kung aling panumbas ang gagamitin.
18. Isaalang-alang ang kaisahan sa porma ng mga salitang hinihiram sa ibang wika.
 19. Bawat wika ay may kani-kanyang natatanging kakanyahan.
20. Ang sariling kakanyahan ng wikang isinasalin ay hindi kailangang ilipat sa pinagsasalinang wika.

Kahulugan at Pagkakahulugan ng Pagsasalin

1. Paglalahad ng orihinal na ideya sa katumbas na wika.
2. Isang pagtatangkang mabigyang kahulugan ang diwa ng orihinal na akda sa ibang wika.
3. Paglilipat wika ng konsepto at paraan ng pagpapahayag mula sa orihinal na wika.
4. Sining ng matapat na pagbibigay kahulugan a pakahulugan ng isinasaad sa ibang wika mula sa orihinal
na wika.
5. Pagpapalit ng tekstuwal na materyal mula sa orhinal na wika.
6. Paglalapat ng katumbas na kahulugan ng isang akda o sulatin mula sa orihinal na kultura patungong
ibang kultura.
7. Pagtutumbas ng diwa sa diwa ng orihinal na wika patungong paglilipatang wika.
8. Paglalahad ng pinakamalapit na natural na katumbas ng orihinal na kahulugan ng mensahe mula sa
orihinal na wika patungong paglilipatang wika.
9. Sistematikong paraan ng paglilipat-diwa mula sa isang wika patungong ibang wika.
10. Pagpapahayag ng orihinal na diwa ng isang sulatin sa ibang wika.
11. Paglilipat ng diwa ng isang orihinal na sulatin sa ibang wika gamit ang parehong paraang at estilo ng
pagsulat nito.
12. Paglilipat ng diwa, estilo at paraan ng pagpapahayag mula orihinal na wika patungong ibang wika.
13. Paglilipat wika ng mga elementong lingguwistika at panitikan ng ano mang sulatin o akda na saklaw
ng karunungan ng tao.
14. Pagbabagong wika ng isang ideya o konsepto mula sa orihinal na wika nito.
15. Pagtutumbas ng estilo at paraan ng pagpapahayag ng mensahe ng orihinal na piyesa patungong
ibang wika.

4 KAHULUGAN SA SALITANG PAGSASALIN

1. Paglilipat sa ibang lalagyan
2. Muling pagsulat o Pagmakinilya
3. Pagkuha ng Dugo sa isang hayop o tao
4. Pagsulat at pagsasabi ng ano man sa ibang wika.
3 LARANGAN NG GAWAING PAGSASALIN
1. Pagsasaling Interlingual.
2. Pagsasaling Intralingual.
3. Pagsasaling Intersemiotic.

" Mga Pagsasalin mula sa wikang iloko tungo sa Wikang Pambansa" - Silapan
" Ang Pagsasalin ay ang paglilipat ng kahulugan ng teksto sa ibang wika sa paraang ayon sa intensyon ng
awtor ng teksto" - Newmark (1988)
" Reproduksyon ito sa tagtanggap na wika ng pinakamalapit na natural at katumbas ng orihinal na wika,
una, ayon sa kahulugan, at pangalawa, ayon sa estilo." - Nida at Taber (1982)
Pagsasalin: Agham ba o Sining?

Inilahad ni Gentzler(1951) sa kanyang aklat na Contemporary Translation Theories na ang pagdebelop ni

Nida ng agham ng pagsasalin ay udyok ng personal na hindi pagkagusto sa nakikita niyang classical
revival sa ikalabinsiyam dantaon lalo na sa katumpakang teknikal, pagsunod sa anyo at literal na
pagkakahulugan kaugnay ng kanyang ginawa sa pagsasalin ng bibliya noong una ay 'practice oriented'
ang kanyang sistemang sinusunod.

Ang pahayag na ito ni Nida ay may pagpapaliwanag sa aklat ni Santiago na ganito: Ipinaliwanag pa
niya(Nida) na kapag pinag-usapan ang agham ng pagsasaling wika(science of translating), hindi natin
maiiwasang mapasuong sa aspekto ng paglalarawan. Kung ang lingguwistika, aniya ay mauuring
"descriptive science", ang paglilipat ng mensahe mula sa isang wika tungo sa ibang wika ay maaari ring
ituring na isang siyentipiko o makaagham na paglalarawan.

Ayon naman kay Savory na naniniwalang isang sining ang gawaing pagsasalin.
Ang kanyang(Savory) ipinaliwanag ay inihalintulad niya sa pagpipinta, ang maling kulay o laki ng isang
guhit ay katumbas ng isang maling salita sa pagsasaling- wika: na ang pagkakamali sa dimensyon, sukat o
proporsyon ng alinmang bahagi ng larawan ay katumbas ng pagkakamali sa pagbibigay-kahulugan sa
tunay na diwa ng isang parirala.
Batay sa inilahad ng mga pahayag at pagpapaliwanag ng mga dalubhasa masasabi natin na ang gawaing
ito at parehong agham at sining.

Mga Katangian ng Tagasalin

Ayon kay Santiago sa kanyang librong Sining ng Pagsasaling-wika ay naglalagom sa tatlong katangiang
dapat taglay ng nagsasalin ayon kina Eugene A. Nida at Tytler Savory. Ito ay:

1.) Sapat na kaalaman sa dalawang wikang kasangkot sa pagsasalin- ito ay nahahati sa dalawa:
●sapat na kaalaman sa gramatika ng dalawang wikang kasangkot sa pagsasalin
●sapat na kakayahan sa pampanitikang paraan ng pagpapahayag

2.) Sapat na kaalaman sa paksang isasalin

3.) Sapat na kaalaman sa kultura ng dalawang bansang kaugnay sa pagsasalin.