วารสารคนทำงาน กันยายน 2565

วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 1

'อุตสาหกรรมพลังงาน เมื่อ 'อุตสาหกรรม ILO ประเมิน 50 ผลสำรวจพบ

แสงอาทิตย์' จะขจัด แบตเตอรี่' เติบโตอย่าง ล้านคนทั่วโลกตก แรงงานฝึกงานจาก
ความเชื่อมโยงการใช้ รวดเร็ว ต้องจับตาการ อยู่ในสถานการณ์ ต่างชาติต้องเป็นหนี้
'แรงงานบังคับ' ได้ ละเมิดสิทธิแรงงาน แรงงานทาสยุค เพื่อมาทำงานที่ญี่ปุ่น
หรือไม่? [หน้า 13] ด้วย [หน้า 20] ใหม่ [หน้า 27] [หน้า 34]
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 2
รอบโลกแรงงาน
กำไรก่อนหักภำษีของบริษทั ญี่ปุ่นพุ่ง
สูงสุดรำยไตรมำส
ยอดรวมกำไรก่อนหักภำษีของบริษัทญี่ปนุ่
พุ่งสู่ระดับสูงสุดรำยไตรมำส บริษัทในธุรกิจ
แขนงต่ำง ๆ เห็นว่ำรำยรับของตนพุ่งสูงขึน้
ในช่วงระหว่ำงเดือน เม.ย.-มิ.ย. 2022
เนื่องจำกมีกำรยกเลิกข้อจำกัดทำงธุรกิจที่
สืบเนื่องจำกกำรระบำดใหญ่ของไวรัสโคโร
นำสำยพันธุใ์ หม่
กำรสำรวจโดยกระทรวงกำรคลังของญี่ปนุ่
พบว่ำกำไรก่อนหักภำษีทงั้ หมดของภำค
ธุรกิจในช่วงเวลำดังกล่ำวอยู่ท่ปี ระมำณ
28.3 ล้ำนล้ำนเยน หรือ รำว 7.4 ล้ำนล้ำน
บำท นับเป็ นตัวเลขรำยไตรมำสสูงสุดตัง้ แต่
ปี 1954 ซึ่งเป็ นปี ท่เี ริ่มมีขอ้ มูลเปรียบเทียบ
ได้
ยอดรวมทัง้ หมดของกำไรเพิ่มขึน้ ร้อยละ
17.6 จำกช่วงเดียวกันของปี ท่แี ล้ว เพิ่มขึน้ 6
ไตรมำสติดต่อกัน กำรสำรวจดังกล่ำวยังพบ
ด้วยว่ำกำไรรวมทัง้ หมดในปี งบประมำณ
2021 เพิ่มขึน้ ร้อยละ 33.5 สูงสุดเป็ น
ประวัติกำรณ์
ด้ำนเงินสำรองภำยในซึ่งเป็ นรำยได้สะสม
ภำยในบริษัทก็เพิม่ ขึน้ เช่นกัน โดยเพิ่มขึน้
ร้อยละ 6.6 มีมลู ค่ำ 516 ล้ำนล้ำนเยน หรือ
รำว 135 ล้ำนล้ำนบำท สูงสุดเป็ น
ประวัติกำรณ์
ที่มำ: NHK World, 1/9/2022
เกำหลีเหนือแสดงควำมสนใจส่ง
แรงงำนก่อสร้ำงไปดินแดนยึดครองของ
รัสเซียทำงตะวันออกของยูเครน
มีรำยงำนว่ำเกำหลีเหนือแสดงควำมสนใจ
ส่งแรงงำนก่อสร้ำงไปช่วยฟื ้ นฟูดนิ แดนยึด
ครองของรัสเซียทำงตะวันออกของยูเครน
โดยอำจจะเริม่ ต้นส่งไป 100-200 คนก่อน
และอำจส่งเพิ่มเข้ำไปถึง 10,000 คน
ผูเ้ ชี่ยวชำญวิเครำะห์ว่ำรัฐบำลเปี ยงยำงอำจ
มีเป้ำหมำยไกลกว่ำแค่รำยได้จำกกำร
ส่งออกแรงงำน แต่หวังผลในกำรกระชับ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 3

ควำมร่วมมือกับรัฐบำลมอสโกและรัฐบำล ทัง้ นีอ้ อสเตรเลียเป็ นประเทศประชำธิปไตย

ปั กกิ่งเพื่อร่วมกันต่อต้ำนอิทธิพลของ ที่กำหนดข้อจำกัดกำรเดินทำงระหว่ำง
อเมริกำ และส่งเสริมระบบโลกหลำยขัว้ ด้วย ประเทศที่เข้มงวดที่สดุ เป็ นเวลำ 20 เดือน
ในช่วงโควิด-19 และเพิง่ ค่อยๆ เปิ ดรับ
ที่มำ: Daily Sabah, 1/9/2022
แรงงำนที่มีทกั ษะสูงอีกครัง้ ตัง้ แต่เดือน ธ.ค.
ออสเตรเลียเพิ่มโควต้ำผู้อพยพถำวร 2021
หวังแก้ปัญหำขำดแคลนแรงงำน
ที่มำ: CNBC, 1/9/2022
ออสเตรเลียประกำศเพิ่มจำนวนกำรเปิ ดรับ
ผูอ้ พยพที่จะเข้ำมำอำศัยอย่ำงถำวร ไต้หวันปรับขึน้ ค่ำจ้ำงขั้นต่ำในปี ใหม่
(Permanent Immigration) อีก 35,000 26,400 เหรียญ เพิ่มขึน้ เดือนละ 1,150
เหรียญหรือ 4.56% ปรับเพิ่มเป็ นปี ที่ 7
รำย เป็ น 195,000 รำย ในปี งบประมำณ
ติดต่อกัน
ปั จจุบนั เพื่อหวังแก้ปัญหำขำดแคลน
แรงงำนและแรงงำนที่มีทกั ษะ เมื่อวันที่ 1 ก.ย. 2022 ที่ผ่ำนมำ กระทรวง
แรงงำนได้เรียกประชุมคณะกรรมกำร
รัฐมนตรีกระทรวงกิจกำรภำยในประเทศ
พิจำรณำค่ำจ้ำงขัน้ ต่ำ ซึ่งประกอบด้วย
ของออสเตรเลียประกำศว่ำออสเตรเลียจะ
ตัวแทนฝ่ ำยนำยจ้ำง ลูกจ้ำง เจ้ำหน้ำที่
เพิ่มจำนวนกำรเปิ ดรับผูอ้ พยพที่จะเข้ำมำ
รัฐบำลและนักวิชำกำร พิจำรณำกำรปรับ
อำศัยอย่ำงถำวรในปี งบประมำณที่จะ
ขึน้ ค่ำจ้ำงขัน้ ต่ำในปี 2566 ที่ประชุมมีมติ
สิน้ สุดในวันที่ 30 มิ.ย. 2023 ในระหว่ำงกำร
ปรับขึน้ ค่ำจ้ำงขัน้ ต่ำรำยเดือนจำกปั จจุบนั
ประชุมตัวแทนจำกหน่วยงำนรัฐบำล,
25,250 เหรียญไต้หวัน เพิม่ เป็ น 26,400
สหภำพแรงงำน, ภำคธุรกิจ และ
เหรียญไต้หวัน หรือปรับเพิ่มเดือนละ 1,150
อุตสำหกรรม เพื่อแก้ไขปั ญหำกำรขำด
เหรียญหรือปรับขึน้ ในอัตรำส่วน 4.56%
แคลนแรงงำนที่มีทกั ษะอันเนื่องมำจำกโค
คำดจะมีผใู้ ช้แรงงำน ซึง่ รวมแรงงำน
วิด-19 ระบำด
ต่ำงชำติได้อำนิสงส์ 1,752,100 คน ส่วน
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 4
ค่ำจ้ำงขัน้ ต่ำรำยชั่วโมงสำหรับผูใ้ ช้แรงงำน
ที่ทำงำนเป็ นรำยชั่วโมง ปรับขึน้ จำก 168
เหรียญเป็ นชั่วโมงละ 176 เหรียญ หรือปรับ
ขึน้ 4.8% คำดว่ำจะมีผใู้ ช้แรงงำนที่ได้รบั
อำนิสงส์ 574,600 คน ทัง้ นี ้ มติกำรปรับขึน้
ค่ำจ้ำงขัน้ ต่ำ 26,400 เหรียญของที่ประชุม
คณะกรรมกำรฯ ดังกล่ำว จะต้องรอกำร
อนุมตั ิจำกสภำบริหำรก่อน จำกนัน้
กระทรวงแรงงำนจะประกำศอย่ำงเป็ น
ทำงกำรและเริ่มมีผลใช้บงั คับตัง้ แต่ 1 ม.ค.
2023 เป็ นต้นไป
ที่มำ: Radio Taiwan International,
2/9/2022
ญี่ปุ่นเริ่มใช้หนุ่ ยนต์สต็อคของตำมร้ำน
สะดวกซือ้
กรุงโตเกียว ของญี่ปนุ่ เริ่มใช้ห่นุ ยนต์ขนำด
เล็ก ช่วงเติมของในชัน้ วำงสินค้ำตำมร้ำน
สะดวกซือ้ เพื่อเพิม่ ควำมสะดวกให้กบั
กิจกำรร้ำนค้ำขนำดเล็กมำกขึน้ ตำม
รำยงำนของเอพี
หุ่นยนต์ TX SCARA หุ่นยนต์แขนกล ที่มี
กล้องขนำดจิ๋ว และระบบปั ญญำประดิษฐ์
ของ Nvidia และควบคุมด้วยรีโมตของ
Azure บริษัทคลำวด์คอมพิวติง้ ของ
ไมโครซอฟต์ คอยจัดแจงเครื่องดืม่ ที่
วำงขำยในตูแ้ ช่ในร้ำนสะดวกซือ้ ยอดนิยม
แห่งหนึ่งในญี่ปนุ่ FamilyMart
โดยหุ่นยนต์ TX SCARA เข้ำมำเติมเต็มงำน
ในร้ำนสะดวกซือ้ ขนำดเล็ก ที่เปิ ดทำกำร
ตลอด 24 ชั่วโมงทุกวัน หรือ conbini ที่มี
สำขำมำกมำยในแดนปลำดิบ ซึ่งเป็ นร้ำนที่
มีสินค้ำมำกกว่ำ 3,000 ชนิดวำงจำหน่ำย
แต่พนักงำนมีเพียงหยิบมือ
ซึ่งหุ่นยนต์ตวั นีเ้ ข้ำมำช่วยทุ่นแรงให้กบั
พนักงำนในแผนกเครื่องดืม่ เย็น ที่อยู่
ห่ำงไกลจำกแคชเชียร์ในร้ำนอยูม่ ำก ช่วยร่น
เวลำที่พนักงำนต้องคอยเฝ้ำหน้ำร้ำนและ
เดินเข้ำไปเติมของหลังร้ำน อีกทัง้ ยัง
แก้ปัญหำพนักงำนที่ตอ้ งทนหนำวในกำร
เติมเครื่อมดื่มเย็นที่ตแู้ ช่เป็ นเวลำนำนหลำย
ชั่วโมงได้อกี ทำงหนึ่ง
ทำงบริษัท Telexistence ผูผ้ ลิตหุ่นยนต์ TX
SCARA ไม่ได้เปิ ดเผยรำคำของหุน่ ยนต์
อัจฉริยะ ที่สำมำรถเติมเครื่องดืม่ ได้ถึง
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 5
1,000 ขวดต่อวัน แต่ซีอีโอของบริษัท จิน โท
มิโอกะ กล่ำวกับเอพีว่ำ “เรำต้องกำรใช้
ระบบอัตโนมัติมำแทนที่งำนที่ทำซำ้ ซำก
และน่ำเบื่อสำหรับมนุษย์ นั่นคือทิศทำงของ
บริษัทที่จะมุง่ ไปในเรื่องนี ้ และหนทำงที่ดี
ที่สดุ คือกำรใช้ห่นุ ยนต์มำแทนที่งำนเหล่ำนี ้
นั่นเอง”
หุ่นยนต์ภำคอุตสำหกรรมเป็ นสิ่งที่พบเห็น
โดยทั่วไปในโรงงำนต่ำง ๆ ก็จริง แต่สำหรับ
บริษัทที่มีพนักงำน 50 คน ของโทมิโอกะ
เห็นศักยภำพของหุ่นยนต์เหล่ำนีใ้ น
คลังสินค้ำและศูนย์กระจำยสินค้ำต่ำง ๆ
โดยหุ่นยนต์ของบริษัทเขำมีรำคำที่เข้ำถึงได้
มำกกว่ำเมื่อเทียบกับหุ่นยนต์ใน
ภำคอุตสำหกรรมทั่วไป แต่สำมำรถเติมเต็ม
ควำมต้องกำรทำงสังคม มีกำรออกแบบที่
สำมำรถใช้งำนหรือทำงำนร่วมกับมนุษย์
เพื่อช่วยแบ่งเบำภำระงำนรำยวันได้
ท่ำมกลำงปั ญหำสังคมผูส้ งู อำยุและปั ญหำ
ขำดแคลนแรงงำนที่รุนแรงขึน้ ในญี่ปนุ่
ตอนนีห้ ่นุ ยนต์ TX SCARA ปฏิบตั ิหน้ำที่ใน
300 จำก 16,000 สำขำของ FamilyMart
ทั่วญี่ปนุ่ ขณะที่ท่วั ประเทศมีรำ้ นสะดวกซือ้
ในลักษณะนีร้ ำว 40,000 สำขำ ส่วนที่
อเมริกำ มีรำ้ นสะดวกซือ้ ในขนำดเดียวกันนี ้
รำว 150,000 สำขำ
ที่มำ: VOA, 6/9/2022
รำยงำนของรัฐบำลญี่ปนเรี ุ่ ยกร้องกำร
เคลื่อนย้ำยแรงงำน
กระทรวงสำธำรณสุข แรงงำน และ
สวัสดิกำรของญี่ปนุ่ ออกสมุดปกขำวที่
กล่ำวแนะว่ำ กำรเคลื่อนย้ำยแรงงำนเป็ น
ทำงออกต่อกำรขำดแคลนคนทำงำนซึง่
กำลังส่งผลกระทบในหลำยอุตสำหกรรม
ของญี่ปนุ่
สมุดปกขำวนีร้ ะบุวำ่ กำรขำดแคลนแรงงำน
เป็ นเรื่องที่นำ่ กังวลมำกขึน้ ในทุก
ภำคอุตสำหกรรมของญี่ปนุ่ โดยเฉพำะ
อย่ำงยิ่งในภำคก่อสร้ำง กำรขนส่ง และ
ไปรษณีย ์ รวมทัง้ อุตสำหกรรมสำรสนเทศ
และกำรสื่อสำร
แต่รำยงำนก็ระบุดว้ ยว่ำ อัตรำกำรไม่มีงำน
ทำระยะยำวเพิ่มขึน้ เช่นกัน จำนวนผูท้ ่ไี ม่มี
งำนทำเป็ นเวลำอย่ำงน้อย 12 เดือนพุ่งขึน้
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 6
เป็ น 670,000 คนในปี 2564 เพิ่มขึน้
140,000 คนจำกปี ก่อนหน้ำ
ตัวเลขในรำยงำนยังกล่ำวเป็ นนัยด้วยว่ำ
ผูค้ นลังเลใจที่จะเปลี่ยนอำชีพ จำนวนผูท้ ่ี
เปลี่ยนงำนลดลง 310,000 คน มำอยู่ท่ี
2,900,000 คนในปี 2564 เป็ นสองปี
ติดต่อกันที่เห็นกันว่ำตัวเลขผูเ้ ปลีย่ นงำน
ลดลงมำก
สมุดปกขำวนีร้ ะบุวำ่ หนทำงในกำรเติมเต็ม
ช่องว่ำงนี ้ คือ กำรปรับปรุงกำรให้คำปรึกษำ
เรื่องอำชีพและกำรฝึ กทักษะอำชีพ
ที่มำ: NHK, 6/9/2025
ไต้หวันจับแรงงำนผิดกฎหมำยครั้งใหญ่
ในไต้หวัน แรงงำนผิดกฎหมำยที่ยงั ไม่ถกู
จับกุมพุง่ สูงกว่ำ 70,000 คนแล้ว เริ่มจำก
เดือน ก.ค. 2022 ตำรวจตรวจคนเข้ำเมือง
ทั่วไต้หวันปฏิบตั ิกำรกวำดล้ำงและจับกุม
แรงงำนต่ำงชำติผิดกฎหมำยครัง้ ใหญ่
เฉพำะที่นครเถำหยวน เดือน ส.ค. 2022 ที่
ผ่ำนมำตรวจพบแล้ว 139 รำย ในจำนวนนี ้
ยังพบหลำยรำยเสพและขำยยำเสพติดด้วย
ข้อมูลของสำนักงำนตรวจคนเข้ำเมือง ณ
วันที่ 31 ก.ค. 2022 แรงงำนต่ำงชำติใน
ไต้หวันที่หลบหนีนำยจ้ำงและยังไม่ถกู ตรวจ
พบ เพิ่มจำนวนขึน้ เป็ น 72,655 คน ใน
จำนวนนีเ้ ป็ นแรงงำนเวียดนำมมำกที่สดุ
42,230 คน ตำมด้วยแรงงำนอินโดนีเซีย
26,479 คน อันดับ 3 ฟิ ลิปปิ นส์ 2,534 คน
แรงงำนไทยที่หลบหนีและยังไม่ถกู จับกุมมี
จำนวน 1,411 คน
ที่มำ: Radio Taiwan International,
6/9/2022
ผลสำรวจชีก้ ำรล่วงละเมิดทำงเพศใน
กองทัพสหรัฐฯ เพิ่มขึน้
มีรำยงำนข่ำวอ้ำงอิงผลสำรวจใหม่จำก
กระทรวงกลำโหมสหรัฐฯ ระบุวำ่ มีกำรล่วง
ละเมิดทำงเพศเพิม่ ขึน้ 13% ในหมู่สมำชิก
รับรำชกำรทหำรในปี 2021 โดย
กระทรวงกลำโหมสหรัฐฯ ระบุวำ่ ได้รบั
รำยงำนกำรล่วงละเมิดทำงเพศ 8,866 ครัง้
ในปี งบประมำณ 2021 เพิ่มขึน้ จำก 7,816
ปี ก่อนหน้ำนัน้ นอกจำกนีผ้ หู้ ญิงในกองทัพ
เผชิญกับกำรล่วงละเมิดทำงเพศในระดับ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 7
สูงสุดนับตัง้ แต่ปี 2006 ซึง่ เป็ นช่วงที่
กระทรวงกลำโหมสหรัฐฯ เริ่มติดตำมข้อมูล
กำรล่วงละเมิดทำงเพศ
ที่มำ: Spectrum News NY1, 7/9/2022
สหภำพแรงงำนกำรรถไฟ กำรเดินเรือ
และกำรขนส่งของอังกฤษ ยกเลิกกำร
ผละงำนประท้วง เพื่อไว้อำลัยต่อกำร
สวรรคตของสมเด็จพระรำชินีนำถเอลิ
ซำเบธที่ 2
สหภำพแรงงำน RMT ซึง่ เป็ นสหภำพ
แรงงำนของคนทำงำนกำรรถไฟ กำรเดินเรือ
และกำรขนส่งของอังกฤษ ออกแถลงกำรณ์
ยกเลิกกำรหยุดงำนประท้วงในวันที่ 15 และ
17 ก.ย. 2022 เพื่อไว้อำลัยต่อกำรสวรรคต
ของสมเด็จพระรำชินีนำถเอลิซำเบธที่ 2
แห่งรำชวงศ์องั กฤษ
ทัง้ นีส้ มำชิกสหภำพแรงงำน RMT ได้งำน
ประท้วงอย่ำงต่อเนื่องตัง้ แต่เดือน มิ.ย.
2022 ที่ผ่ำนมำ เพื่อเรียกร้องกำรปรับขึน้
ค่ำแรงให้เหมำะสมกับสถำนกำรณ์ปัจจุบนั
ที่มำ: BBC, 9/9/2022
ผู้ตัดสินฟุตบอลหญิงลีกสเปนนัดหยุด
งำนประท้วง เรียกร้องค่ำแรงเพิ่ม
ผูต้ ดั สินฟุตบอลหญิงลีกสเปน นัดหยุดงำน
ประท้วงในฤดูกำลใหม่จนกว่ำจะได้รบั
ค่ำแรงเพิ่ม ปั จจุบนั ผูต้ ดั สินหญิงสเปนได้รบั
ค่ำแรง 320 ยูโรต่อเกม ขณะที่ผชู้ ว่ ยผูต้ ดั สิน
จะได้ 160 ยูโรต่อเกม
ในแถลงกำรระบุวำ่ ผูต้ ดั สินฟุตบอลหญิง
ตัดสินใจที่จะไม่ลงทำหน้ำที่ในเกมลีกสูงสุด
ฟุตบอลหญิง ถ้ำมันยังอยู่ภำยใต้เงื่อนไข
กำรทำงำนและค่ำแรงแบบเดิม โดยผูต้ ดั สิน
ฟุตบอลหญิงระบุวำ่ อยำกกลับลงสนำม แต่
ต้องอยู่ภำยใต้เงื่อนไขที่เหมำะสม
ที่มำ: ESPN, 9/9/2022
พนักงำนท่ำเรือตู้คอนเทนเนอร์ทมี่ ี
ขนำดใหญ่ทสี่ ุดในอังกฤษ เตรียมหยุด
งำนประท้วงอีกครั้ง
พนักงำนที่ทำ่ เรือ Felixstowe ซึ่งเป็ นท่ำเรือ
ตูค้ อนเทนเนอร์ท่มี ีขนำดใหญ่ท่สี ดุ ใน
อังกฤษ เตรียมหยุดงำนประท้วง 8 วัน ซึ่ง
เป็ นครัง้ ที่ 2 ในปลำยเดือน ก.ย. 2022
ในขณะที่องั กฤษกำลังมีกำรเคลื่อนไหวด้ำน
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 8
แรงงำนหลำยแห่ง เพรำะไม่พอใจเรื่องอัตรำ
เงินเฟ้อสูงแต่คำ่ จ้ำงยังไม่ปรับขึน้ ตำมที่
เรียกร้องไว้
ด้ำนสหภำพแรงงำน UNITE ระบุว่ำท่ำเรือตู้
คอนเทนเนอร์ Felixstowe ลำเลียงตูค้ อน
เทนเนอร์มำกถึง 48% ของที่เข้ำสห
รำชอำณำจักรทัง้ หมด จึงถือเป็ นศูนย์กลำง
ธุรกิจนีข้ องอังกฤษ
ที่มำ: Sky News, 13/9/2022
ผู้นำญี่ปุ่นเรียกร้องให้เพิ่มค่ำจ้ำงและ
ควำมสำมำรถในกำรหำรำยได้
นำยคิชิดะ ฟูมิโอะ นำยกรัฐมนตรีญ่ีปนุ่ ได้
สั่งเจ้ำหน้ำที่หำมำตรกำรที่เป็ นรูปธรรม
เพื่อให้มกี ำรขึน้ ค่ำจ้ำงต่อเนื่องและกระตุน้
อำนำจกำรหำรำยได้ของชำติดว้ ยกำรใช้
ประโยชน์จำกค่ำเงินเยนที่อ่อนลง
ในกำรประชุมคณะกรรมกำรของรัฐบำล
ด้ำนเศรษฐกิจและนโยบำยงบประมำณเมื่อ
วันพุธที่ 14 ก.ย. 2022 ผูน้ ำญี่ปนุ่ ได้ส่งั กำร
ให้บรรดำรัฐมนตรีศกึ ษำหำมำตรกำรที่เป็ น
รูปธรรม สำหรับนโยบำยเศรษฐกิจใหม่ท่จี ะ
มีกำรร่ำงในเดือนตุลำคม
นำยคิชิดะกล่ำวว่ำ จำเป็ นต้องควบคุม
สถำนกำรณ์ท่รี ำยได้ของประเทศยังคงไหล
ออกไปต่ำงประเทศ จำกรำคำสินค้ำนำเข้ำที่
เพิ่มขึน้ ต่อเนื่อง
ผูน้ ำญี่ปนุ่ ได้ยำ้ ถึงควำมสำคัญ ในกำร
สนับสนุนให้บริษัทญี่ปนุ่ ย้ำยกำรผลิตกลับ
ประเทศและกระตุน้ ศักยภำพด้ำนอุปทำน
นอกจำกนัน้ ยังได้กล่ำวอีกว่ำ ต้องพยำยำม
ขยำยกำรส่งออกผลิตผลทำงกำรเกษตรและ
ประมง รวมถึงฟื ้ นกำรท่องเที่ยวขำเข้ำ
ผูน้ ำญี่ปนุ่ กล่ำวเสริมว่ำ กำรขึน้ ค่ำจ้ำงอย่ำง
ต่อเนื่องเพื่อให้ทนั กับภำวะเงินเฟ้อเป็ นสิ่ง
สำคัญ รัฐบำลจะดำเนินกำรเพื่อเพิ่มรำยได้
ด้วยกำรลงทุนในทรัพยำกรบุคคล และ
ส่งเสริมกำรเคลื่อนย้ำยแรงงำนใน
อุตสำหกรรมที่เติบโต
ที่มำ: NHK, 15/9/2022
แรงงำนต่ำงชำติในไต้หวันไม่อยำกให้มี
สงครำม เพรำะจะทำให้เสียโอกำสกำร
ทำงำนหำเงินเลีย้ งครอบครัว
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 9
หลังกำรเยือนไต้หวันของนำงแนนซี เพโลซี
(Nancy Pelosi) ประธำนสภำผูแ้ ทนรำษฎร
สหรัฐฯ เมื่อวันที่ 2 ส.ค. 2022 เป็ นต้นมำ
วงกำรต่ำง ๆ โดยเฉพำะจำกโลกภำยนอก
ต่ำงวิเครำะห์และห่วงใยสถำนกำรณ์ควำม
ตึงเครียดในช่องแคบไต้หวัน แต่มีควำมเห็น
ของคนกลุ่มหนึง่ ที่ถกู ละเลย พวกเขำคือ
แรงงำนต่ำงชำติจำกประเทศอำเซียนที่
เดินทำงมำทำงำนหำเลีย้ งชีพและช่วย
ขับเคลื่อนให้เศรษฐกิจไต้หวันเจริญเติบโต
อย่ำงต่อเนื่อง
Nikkei Asian Review นิตยสำรทำง
เศรษฐกิจรำยสัปดำห์ของญี่ปนุ่ รำยงำนว่ำ
จำกข้อมูลของกระทรวงแรงงำน ณ สิน้ เดือน
ก.ค. 2022 ในไต้หวันมีแรงงำนต่ำงชำติ
ทำงำนอยู่จำนวน 695,133 คน พวกเขำ
เหล่ำนีม้ ำจำก 4 ประเทศผูส้ ่งออกแรงงำน
ในภูมิภำคเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ ได้แก่
เวียดนำม อินโดนีเซีย ฟิ ลิปปิ นส์และไทย
แรงงำนต่ำงชำติเหล่ำนีส้ ะท้อนควำมในใจ
ขณะให้สมั ภำษณ์นกั ข่ำวของนิตยสำรฉบับ
นีว้ ่ำ หำกสถำนกำรณ์เลวร้ำย พวกตนอำจ
หมดโอกำสทำงำน อยำกอยู่ทำงำนใน
ไต้หวันเพื่อหำเงินเลีย้ งครอบครัวต่อไป
ที่มำ: Radio Taiwan International,
16/9/2022
ผลสำรวจเผย ชำวอเมริกนั ทำงำน
ออนไลน์จำกบ้ำนมำกขึน้ ช่วงโควิด-19
ระบำด
ในช่วงสองปี แรกของกำรระบำดของโควิด-
19 จำนวนผูท้ ่ที ำงำนจำกบ้ำนในสหรัฐฯ
เพิ่มขึน้ สำมเท่ำ รำคำบ้ำนพุ่งสูงขึน้ และชำว
อเมริกนั ต้องควักเงินจ่ำยค่ำเช่ำบ้ำน
มำกกว่ำหนึ่งในสำมของรำยได้เพิ่มขึน้
เช่นกัน ตำมผลสำรวจโดยสำนักงำนสำมะ
โนประชำกรของสหรัฐฯ ตำมรำยงำนของ
AP
กำรสำรวจนีเ้ ป็ นรำยงำนข้อมูลเชิงเจำะลึก
เกี่ยวกับกำรใช้ชวี ิตที่เปลี่ยนแปลงไปในยุค
โรคระบำด โดยผลสำรวจดังกล่ำวประมำณ
กำรว่ำเมื่อปี 2021 ผูท้ ่ใี ช้ชวี ิตคู่โดยยังไม่
แต่งงำนกันเพิ่มสูงขึน้ ผูค้ นพึง่ พำ
อินเตอร์เน็ตมำกขึน้ และผูท้ ่รี ะบุว่ำตนมี
ควำมหลำกหลำยทำงเชือ้ ชำติมจี ำนวนเพิม่
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 10
สูงขึน้ ในขณะเดียวกัน มีผยู้ ำ้ ยที่อยู่นอ้ ยลง
มีเด็ก ๆ ลงทะเบียนก่อนวัยเรียนน้อยลง
และมีผใู้ ช้ระบบขนส่งสำธำรณะน้อยลง
ครึง่ หนึ่ง
ทัง้ นี ้ ผลสำรวจดังกล่ำวสะท้อนถึง
สถำนกำรณ์ในสหรัฐฯ ยุคโควิด-19 ที่เชื่อถือ
ได้มำกที่สดุ เนื่องจำกผลสำรวจเมื่อปี 2020
ถูกมองว่ำไม่สำมำรถนำมำใช้ได้ เพรำะมี
ปั ญหำในกำรตอบแบบสอบถำมในช่วง
เดือนแรก ๆ ของกำรระบำด ทำให้ขอ้ มูลใน
สหรัฐฯ ว่ำงเว้นไปหนึ่งปี โดยยอดตอบ
แบบสอบถำมในปี 2021 สูงกว่ำในปี 2020
มำก
ผลสำรวจดังกล่ำวมักสำรวจประชำกรจำก
3.5 ล้ำนครัวเรือน เพื่อรวบรวมกำร
ประมำณกำรด้ำนต่ำง ๆ ทัง้ ด้ำนเวลำที่ใช้
เดินทำง กำรเข้ำถึงอินเตอร์เน็ต ชีวิต
ครอบครัว รำยได้ ระดับกำรศึกษำ ควำม
พิกำร กำรรับรำชกำรทหำร และกำรจ้ำงงำน
โดยข้อมูลนีจ้ ะช่วยกำหนดกำรใช้จ่ำย
ภำครัฐมูลค่ำหลำยแสนล้ำนดอลลำร์แก่
ภำคส่วนต่ำง ๆ
ผลสำรวจระบุวำ่ มีครอบครัวที่แต่งงำนใน
สัดส่วน 47% ของครัวเรือนทัง้ หมด ซึ่งเป็ น
ตัวเลขคงที่ต่อเนื่องสองปี ขณะที่มี
ครอบครัวที่อยูด่ ว้ ยกันโดยไม่ได้แต่งงำนกัน
ในปี 2021 เพิม่ ขึน้ มำอยู่ท่ี 7.2% จำกรำว
6.6% ในปี 2019 และจำนวนสมำชิกใน
ครอบครัวลดลงจำก 2.6 คนต่อครัวเรือน
เหลือ 2.5 คน ต่อครัวเรือน ซึ่งขัดกับควำม
เชื่อทั่วไปที่วำ่ สมำชิกครอบครัวจะย้ำยมำ
อยู่ดว้ ยกันมำกขึน้ ในช่วงโควิด-19 ระบำด
นอกจำกนี ้ ผูต้ อบแบบสอบถำมกว่ำ 87%
ในปี 2021 ยังอำศัยอยูใ่ นบ้ำนเดียวกันจำก
เมื่อปี ท่แี ล้ว เทียบกับผูต้ อบแบบสอบถำม
86% เมื่อปี 2019 ผูค้ นยังพึ่งพำกำรทำงำน
ที่บำ้ นและกำรเรียนทำงไกลมำกขึน้ โดยมี
ครัวเรือนที่มคี อมพิวเตอร์มำกขึน้ จำก
92.9% ในปี 2019 เป็ น 95% ในปี 2021
นอกจำกนี ้ ครัวเรือนที่ใช้บริกำรอินเตอร์เน็ต
ยังเพิม่ ขึน้ จำก 86% เป็ น 90%
ผูท้ ่รี ะบุว่ำตนมีควำมหลำกหลำยทำงเชือ้
ชำติยงั เพิ่มขึน้ จำก 3.4% ในปี 2019 เป็ น
12.6% ในปี 2021 และมีผทู้ ่รี ะบุว่ำตนเป็ น
คนผิวขำวอย่ำงเดียวลดลง จำก 72% เหลือ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 11
61.2% ทัง้ นี ้ ผูเ้ ชี่ยวชำญระบุวำ่ ในช่วงปี
2019-2021 เกิดกระแสเรียกร้องควำมเท่ำ
เทียมทำงเชือ้ ชำติจำกกำรสังหำรจอร์จ
ฟลอยด์ ชำยผิวดำโดยตำรวจผิวขำว และ
กำรโจมตีชำวเอเชียนอเมริกนั ในช่วงโควิด
ระบำดหนัก ทำให้ผตู้ อบแบบสอบถำมที่มี
ควำมหลำกหลำยทำงเชือ้ ชำติ ที่อำจเคย
ระบุว่ำตนมีเชือ้ ชำติเดียว ต้องกำรกำร
ยอมรับอัตลักษณ์ควำมหลำกหลำยทำงเชือ้
ชำติของตนมำกขึน้
นอกจำกนี ้ ผลกำรสำรวจยังระบุวำ่ ผูท้ ่ี
ทำงำนในภำคศิลปะ กำรบันเทิง และ
โรงแรม ลดลงจำก 9.7% เหลือ 8.2%
เนื่องจำกได้รบั ผลกระทบจำกกำรปิ ดสถำน
บันเทิงและร้ำนอำหำรในช่วงกำรระบำด
ของโควิด ขณะที่จำนวนผูท้ ่ที ำงำนใน
อุตสำหกรรมอื่น ๆ ยังมีจำนวนเท่ำเดิม และ
มีผทู้ ่เี ป็ นนำยจ้ำงตัวเองเพิ่มขึน้ เป็ น 6.1%
จำกเดิม 5.8%
ควำมต้องกำรที่อยู่อำศัยเพิม่ ในช่วงสองปี ท่ี
ผ่ำนมำ โดยจำนวนบ้ำนที่ไม่มีผอู้ ำศัยลดลง
จำก 12.1% เหลือ 10.3% ขณะที่รำคำบ้ำน
เฉลี่ยเพิ่มขึน้ จำก 240,500 ดอลลำร์ เป็ น
281,400 ดอลลำร์ ขณะที่สดั ส่วนของผูท้ ่ี
จ่ำยค่ำเช่ำบ้ำนมำกกว่ำ 30% ของรำยได้
เพิ่มขึน้ จำก 48.5% เป็ น 51% โดยปกติแล้ว
ผูท้ ่จี ่ำยค่ำเช่ำบ้ำนเกินสัดส่วนดังกล่ำว จะ
เข้ำข่ำยเป็ นผูท้ ่มี ีภำระค่ำเช่ำบ้ำน
นอกจำกนี ้ ผูค้ นยังใช้เวลำเดินทำงไปที่
ทำงำนลดลงจำก 27.6 นำที เหลือ 25.6
นำที ขณะที่มีผทู้ ่ที ำงำนจำกบ้ำนเพิ่มขึน้
จำก 5.7% ในปี 2019 เป็ นเกือบ 18% ในปี
2021 โดยผูท้ ่ที ำงำนในกรุงวอชิงตันเกือบ
ครึง่ หนึ่งทำงำนจำกบ้ำน ซึง่ เป็ นเปอร์เซ็นต์ท่ี
สูงที่สดุ ในสหรัฐฯ ขณะที่รฐั มิสซิสซิปปี มี
ยอดผูท้ ำงำนจำกบ้ำนต่ำที่สดุ ที่ 6.3% และ
ในช่วงสองปี ท่ผี ่ำนมำ ยังมีผใู้ ช้ระบบขนส่ง
สำธำรณะเพื่อไปทำงำนลดลงจำก 5%
เหลือ 2.5% เนื่องจำกผูค้ นกลัวติดไวรัสจำก
รถเมล์และรถไฟใต้ดิน
ที่มำ: VOA, 19/9/2022
มำเลเซียช่วยเหยื่อแก๊งล่อลวง
คนทำงำนออนไลน์ผิดกฎหมำยใน
กัมพูชำ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 12

กระทรวงต่ำงประเทศมำเลเซียแจ้งว่ำ
สำมำรถช่วยเหลือชำวมำเลเซีย 15 คน ที่
ตกเป็ นเหยื่อของแก๊งล่อลวงคนทำงำน
ออนไลน์ผิดกฎหมำยในกัมพูชำและได้นำ
ตัวกลับประเทศแล้ว
ปฏิบตั ิกำรช่วยเหลือเหยื่อชำวมำเลเซียมีขึน้
ในช่วงที่ทำงกำรกัมพูชำออกตรวจค้น
สถำนที่ก่ออำชญำกรรมไซเบอร์ท่วั ประเทศ
ที่ตอ้ งสงสัยว่ำล่อลวงคนเข้ำกัมพูชำมำ
ทำงำนด้ำนกำรพนันผิดกฎหมำยและ
หลอกลวงทำงโทรศัพท์
กระทรวงต่ำงประเทศมำเลเซียระบุว่ำได้รบั
รำยงำน 301 ครัง้ เรื่องมีคนถูกล่อลวงให้
ทำงำนกับแก๊งหลอกลวงออนไลน์ในกัมพูชำ
ลำว เมียนมำ และไทย ขณะนีม้ ีผไู้ ด้รบั กำร
ช่วยเหลือแล้ว 168 คน มีผอู้ ยูใ่ นศูนย์กกั ตัว
คนเข้ำเมือง 34 คน และมีผทู้ ่ยี งั อยู่ระหว่ำง
กำรค้นหำอยู่ 99 คน
ที่มำ: Malay Mail, 22/9/2022

ที่มำ: สำนักข่ำวประชำไท
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 13
เรื่องจากปก

'อุตสาหกรรมพลังงานแสงอาทิตย์' จะ
ขจัดความเชื่อมโยงการใช้ 'แรงงาน
บังคับ' ได้หรือไม่?

พลังงานทางเลือกแม้จะเป็นมิตรต่อสิ่งแวดล้อม แต่กม็ ีข้อกังวลเกี่ยวกับการ

ใช้แรงงานบังคับในอุตสาหกรรมนี้ | ที่มาภาพประกอบ: Nuno Marques
(Unsplash License)
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 14

"พลังงำนหมุนเวียนเป็ นพลังงำนแห่งเสรีภำพ" คริสเตียน ลินด์เนอร์ รัฐมนตรีคลังของ

เยอรมนีกล่ำวไว้ไม่นำนหลังจำกรัสเซียบุกยูเครนในเดือน ก.พ. 2565 มีคำเปรียบเปรยว่ำ
เมื่อดวงอำทิตย์สอ่ งแสงค่ำใช้จ่ำยด้ำนพลังงำนก็ลดลง และในขณะที่รสั เซียจำกัดกำร
ส่งออกก๊ำซไปยังยุโรป พลังงำนแสงอำทิตย์ก็ดเู หมือนเป็ นทำงเลือกที่แข็งแกร่ง อย่ำงไรก็
ตำม ข้อกล่ำวหำเรื่องแรงงำนทำสในอุตสำหกรรมพลังงำนแสงอำทิตย์ทำให้เกิดคำถำม
เกี่ยวกับต้นทุนที่แท้จริงของ "เสรีภำพ" และกำรห้ำมนำเข้ำสินค้ำที่ผลิตโดยแรงงำน
บังคับ อำจทำให้กำรเปลี่ยนผ่ำนไปสูพ่ ลังงำนสะอำดช้ำลง

ในปี 2564 ประมำณกำรกันว่ำ 'โพลีซิลิคอน' (Polysilicon) วัตถุดิบที่ใช้ในกำรผลิต 'แผง

โซลำร์เซลล์' (Photovoltaic - PV) ร้อยละ 45 มำจำกซินเจียง ประเทศจีน ซึ่งถูกจับจ้อง
ว่ำมีกำรละเมิดสิทธิชำวอุยกูรแ์ ละชนกลุม่ น้อยอื่นๆ ซึ่งทัง้ สหรัฐฯ ยุโรป และนำนำชำติก็
กำลังกดดันประเด็นนีอ้ ย่ำงหนัก โดยเมื่อช่วงเดือน มิ.ย. 2565 พระรำชบัญญัติปอ้ งกัน
แรงงำนที่ถกู บังคับชำวอุยกูร ์ (UFLPA) มีผลบังคับใช้ในสหรัฐฯ โดยแถลงกำรณ์จำกฝ่ ำย
นิติบญ
ั ญัติของสหรัฐฯ ระบุว่ำกฎหมำยดังกล่ำวส่งสำรที่ชดั เจนว่ำสหรัฐฯ จะไม่
สนับสนุนกำรใช้แรงงำนทำสของพรรคคอมมิวนิสต์จีนและอำชญำกรรมร้ำยแรงต่อ
มนุษยชำติ

กฎหมำยในสหรัฐฯ และมำตรกำรในยุโรป

กำรบังคับใช้กฎหมำย UFLPA เป็ นควำมพยำยำมล่ำสุดของสหรัฐฯ เพื่อกดดันจีนให้

จัดกำรแก้ไขปั ญหำกำรใช้แรงงำนบังคับในเขตมณฑลซินเจียงทำงตอนเหนือของจีน
โดยกลุม่ พิทกั ษ์สิทธิมนุษยชนเชื่อว่ำ มีกำรกักขังหน่วงเหนี่ยวแรงงำนกลุม่ ชำติพนั ธุอ์ ยุ กูร ์
ภำยในแคมป์ คนงำนและบังคับให้ทำงำนในอุตสำหกรรมกำรผลิต ดังนัน้ ภำยใต้
กฎหมำยฉบับดังกล่ำวจึงถือว่ำสินค้ำที่สง่ ออกจำกซินเจียงทัง้ หมดมำจำกกำรผลิตโดย
แรงงำนบังคับและไม่อนุญำตให้นำเข้ำยกเว้นกรณีท่ผี สู้ ง่ ออกจะสำมำรถพิสจู น์ได้ว่ำ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 15

สินค้ำดังกล่ำวไม่มีสว่ นเกี่ยวข้องกับแรงงำนบังคับ นอกเหนือจำกสินค้ำในกลุม่ พลังงำน

แสงอำทิตย์แล้วยังมีสินค้ำอีกหลำยรำยกำรที่เข้ำข่ำยห้ำมนำเข้ำภำยใต้กฎหมำย
ดังกล่ำวด้วย เช่น ฝ้ำย และมะเขือเทศ เป็ นต้น อย่ำงไรก็ตำม รัฐบำลจีนได้ปฏิเสธข้อ
กล่ำวหำดังกล่ำว

ในเดือน ก.ค. 2565 รัฐสภำยุโรปมีมติท่สี อดคล้องกับ UFLPA แต่รวมถึงสินค้ำที่ผลิต

จำกแรงงำนบังคับทุกที่ในโลกนอกจำกนีเ้ มื่อเดือน ส.ค. 2565 ผูเ้ ชี่ยวชำญด้ำนกำร
บังคับใช้แรงงำนบังคับของสหประชำชำติ (UN) ชีว้ ่ำมีเหตุผลเพียงพอที่จะสรุปว่ำมีกำร
บังคับใช้แรงงำนในกลุม่ ชำวอุยกูรแ์ ละชนกลุม่ น้อยอื่น ๆ ในภำคกำรเกษตรและภำคกำร
ผลิต ที่เขตปกครองตนเองของชำวอุยกูร ์ มณฑลซินเจียง ประเทศจีน ในรำยงำนของเขำ
ยังระบุว่ำในภูมิภำคซินเจียงโครงกำรบรรเทำควำมยำกจนที่มีศนู ย์ฝึกอบรมทักษะอำชีพ
แต่มีกำรโยกย้ำยแรงงำนส่วนเกินไปทำงำนอื่นๆ แม้จะได้รบั ค่ำจ้ำงแต่มีหลักฐำนว่ำกำร
ทำงำนหลำยๆ อย่ำงนัน้ เป็ นกำรทำงำนโดยไม่สมัครใจ

แอนนำ คำวัซซีนี สมำชิกสภำผูแ้ ทนรำษฎรของเยอรมันกล่ำวว่ำ "เรำไม่ควรต้องบรรลุ

เป้ำหมำยกำรปล่อยก๊ำซเรือนกระจกสุทธิเป็ นศูนย์แต่กลับมีกำรใช้แรงงำนทำส" เธอเชื่อ
ว่ำยุโรปสำมำรถและควรบรรลุเป้ำหมำยด้ำนสภำพอำกำศโดยไม่ละเมิดสิทธิมนุษยชน
ได้ ส่วนจิม วอร์มิงตัน นักวิจยั อำวุโสของ Human Rights Watch เห็นด้วยว่ำไม่ควรมี
บริษัทใดที่มีสว่ นเกี่ยวข้องกับกำรละเมิดสิทธิมนุษยชน

อย่ำงไรก็ตำมข้อตกลงคุม้ ครองแรงงำนอำจทำให้กำรเปลี่ยนผ่ำนจำกเชือ้ เพลิงฟอสซิล

ไปสูแ่ หล่งพลังงำนที่สะอำดกว่ำช้ำลง ในประเทศเยอรมนี สมำคมนักนวัตกรรมตลำด
พลังงำน (BNE) ได้เตือนว่ำกำรหยุดกำรนำเข้ำแผงโซลำร์เซลล์จำกประเทศจีนจะ "ทำให้
เกิดควำมผิดพลำด" ในเยอรมนีและยุโรป "สหภำพยุโรปไม่สำมำรถผลิตแผงโซลำร์เซลล์
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 16

ได้เพียงพอ และต้องพึ่งพำกำรนำเข้ำเกือบทัง้ หมดเพื่อสนับสนุนเป้ำหมำยด้ำนสภำพ

ภูมิอำกำศที่ทะเยอทะยำน" SolarPower Europe องค์กรอุตสำหกรรมในบรัสเซลส์กล่ำว

ส่วนที่สหรัฐฯ ภำยใต้กฎหมำย UFLPA กำหนดให้ผปู้ ระกอบกำรแสดงเอกสำรหลักฐำน

รับรองว่ำสินค้ำนำเข้ำดังกล่ำวไม้ได้ผลิตหรือมีสว่ นเกี่ยวข้องกับแรงงำนบังคับ ทำให้มี
สินค้ำแผงโซลำร์เซลล์ส่งั นำเข้ำจำกจีนจำนวนมำกที่ไม่สำมำรถแสดงเอกสำรที่เกี่ยวข้อง
แก่เจ้ำหน้ำที่ได้ถกู ปฏิเสธกำรนำเข้ำหรือถูกกักสินค้ำเพื่อรอตรวจสอบที่ท่ำเรือเพิ่มมำก
ขึน้

จะกดดันเบอร์ 1 ของโลก ได้มำกน้อยแค่ไหน?

จีนถือเป็ นผูน้ ำในห่วงโซ่อปุ ทำนอุตสำหกรรมพลังงำนแสงอำทิตย์ของโลก ปี 2564 ยุโรป

พึ่งพำจีนมำกกว่ำร้อยละ 80 ของกำรนำเข้ำโพลีซิลิคอน โยฮันเนส เบิรน์ รอยเตอร์ ผู้
ก่อตัง้ องค์กรวิจยั พลังงำนแสงอำทิตย์ (SRI) กล่ำวว่ำหำกไม่มีกำรห้ำมนำเข้ำจำก
ประเด็นแรงงำนบังคับ ตัวเลขนีจ้ ะเข้ำใกล้ ร้อยละ 90 ภำยในปี 2567, มีกำรประมำณ
กำรว่ำจีนผลิตแท่งพลังงำนแสงอำทิตย์ (Solar ingots) มำกกว่ำร้อยละ 95 ของโลก ซึ่ง
เป็ นวัตถุดิบที่ใช้ในกำรผลิตแผงโซลำร์เซลล์ นอกจำกนีจ้ ีนยังผลิตแผ่นเวเฟอร์พลังงำน
แสงอำทิตย์ (Solar Wafer) ประมำณร้อยละ 99 ของโลก

อำจจะกล่ำวได้ว่ำ 'ซินเจียง' ถือเป็ นหัวใจสำคัญของอุตสำหกรรมพลังงำนแสงอำทิตย์นี ้

หมำยควำมว่ำชิน้ ส่วนอุปกรณ์แผงโซลำร์เซลล์สว่ นใหญ่ในโลกน่ำจะถูกผลิตขึน้ ที่น่ี และ
อย่ำงน้อยบำงส่วนก็อำจมีกำรใช้แรงงำนบังคับชำวอุยกูรด์ ว้ ย

Rights Lab ของมหำวิทยำลัยน็อตติงแฮมวิเครำะห์ห่วงโซ่อปุ ทำนใน 30 ประเทศ ที่ผลิต

พลังงำนจำกแสงอำทิตย์มำกที่สดุ Rights Lab ประเมินว่ำควำมเสี่ยงกำรใช้ชิน้ ส่วนและ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 17

อุปกรณ์พลังงำนแสงอำทิตย์ท่ผี ลิตโดยแรงงำนบังคับจำกจีนของแต่ละประเทศใช้อยู่
ระหว่ำง ร้อยละ 27-94

โดย Rights Lab ประเมินว่ำอินเดียซึ่งอุตสำหกรรมพลังงำนแสงอำทิตย์ในประเทศกำลัง

เฟื่ องฟู มีควำมเสี่ยงกำรใช้ชิน้ ส่วนและอุปกรณ์พลังงำนแสงอำทิตย์ท่ผี ลิตโดยแรงงำน
บังคับจำกจีนน้อยที่สดุ ที่ ร้อยละ 27.1 เท่ำนัน้ สหรัฐฯ เองก็ไม่ได้มีควำมเสี่ยงมำกนัก
เมื่อเทียบกับประเทศอื่นๆ ที่ ร้อยละ 43

ส่วนเยอรมนีมีควำมเสี่ยงถึง ร้อยละ 55.7, ฝรั่งเศส ร้อยละ 60.6, แคนำดำ ร้อยละ 66.9,

เนเธอร์แลนด์ ร้อยละ 68.6, ไทย ร้อยละ 68.7%, ไต้หวัน ร้อยละ 77.2, อิสรำเอล ร้อยละ
79, สเปน ร้อยละ 83.9, ญี่ปนุ่ ร้อยละ 85.1, สหรำชอำณำจักร ร้อยละ 85.9, เวียดนำม
ร้อยละ 86.3, เกำหลีใต้ ร้อยละ 89.1, อิตำลี ร้อยละ 92.2 และออสเตรเลีย เป็ นประเทศ
ที่มีควำมเสี่ยงกำรใช้ชิน้ ส่วนและอุปกรณ์พลังงำนแสงอำทิตย์ท่ผี ลิตโดยแรงงำนบังคับ
จำกจีนมำกที่สดุ ที่ ร้อยละ 94.1

กำรลดสัดส่วนกำรครองตลำดชิน้ ส่วนอุปกรณ์พลังงำนแสงอำทิตย์ของจีนเป็ นเรื่องยำก

หน่วยงำนเอกชนอย่ำง Solar Energy UK และ SolarPower Europe ระบุว่ำพวกเขำได้
ทำงำนเพื่อจัดตัง้ โครงกำรตรวจสอบห่วงโซ่อปุ ทำนสำหรับอุตสำหกรรมนีม้ ำตัง้ แต่ปี
2564 เพื่อให้แน่ใจว่ำ "ไม่มีแผงโซลำร์เซลล์ท่ที ำจำกส่วนประกอบใด ๆ ที่เกิดจำก
แรงงำนบังคับสำมำรถเข้ำสูอ่ ตุ สำหกรรมพลังงำนแสงอำทิตย์ของยุโรปได้" โฆษกของ
Solar Energy UK กล่ำวว่ำอำจต้องใช้เวลำ 2-3 ปี ในกำรบรรลุวตั ถุประสงค์นี ้

เจมส์ คอคเคนส์ จำก Rights Lab ระบุว่ำแม้จะมีมำตรกำรใหม่ท่ใี ช้โดยสหรัฐฯ และ

สหภำพยุโรป แต่ก็เป็ นปั ญหำสำหรับเจ้ำหน้ำที่ศลุ กำกรที่จะตัดสินใจว่ำชิน้ ส่วนอุปกรณ์
ที่นำเข้ำมำนัน้ มีกำรใช้แรงงำนบังคับหรือไม่ เนื่องจำกผูผ้ ลิตมักใช้โพลีซิลิคอนจำกซัพ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 18

พลำยเออร์หลำยรำย ในทำนองเดียวกัน บริษัทจีนอำจสร้ำงสำยกำรผลิตที่ "ปรำศจำก

แรงงำนบังคับ" สำหรับตลำดตะวันตก ในขณะที่ยงั คงขำยผลิตภัณฑ์ท่ใี ช้แรงงำนบังคับ
ในที่อ่นื ๆ ต่อไป

แม้จะไม่ท่วั ถึง แต่ต้องเริ่มต้นทีไ่ หนสักแห่ง

เดวิด บอล จำก Uyghur Solidarity Campaign ชีว้ ่ำจีนสำมำรถปรับกำรผลิตของตน

เพื่อให้ผลิตภัณฑ์จำกแรงงำนบังคับถูกนำมำใช้มำกขึน้ ในตลำดภำยในประเทศ แต่จะใช้
แรงงำนปกติในกำรผลิตสำหรับห่วงโซ่อปุ ทำนเพื่อกำรส่งออก โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งใน
อเมริกำเหนือและยุโรป

แม้จะมีขอ้ กังวลดังกล่ำว แต่บอลก็ยงั เชื่อมั่นว่ำมำตรกำรใหม่นี ้ [กฎหมำย UFLPA ของ

สหรัฐฯ และมำตรกำรของ EU] จะกระตุน้ ให้บริษัทต่ำงๆ ถำมคำถำมยำกๆ เกี่ยวกับซัพ
พลำยเออร์ในจีน "มันจะช่วยยกระดับรำยละเอียดของปั ญหำและทำให้รฐั บำลจีนอับ
อำย บังคับให้ตอ้ งอธิบำยแนวทำงปฏิบตั ิและปกป้องคนทำงำนไม่ให้ถกู เอำรัดเอำเปรียบ
มำกเกินไป" เขำกล่ำว

ยิวเฮอร์ อิลแฮม ผูป้ ระสำนงำนโครงกำรแรงงำนบังคับขององค์กร Worker Rights

Consortium ก็แสดงกำรสนับสนุนด้วยเช่นกัน "ไม่มีขอ้ สงสัยเลยว่ำคำสั่งห้ำมเหล่ำนี ้
และควำมพยำยำมของพวกเขำในกำรยุติกำรสมรูร้ ่วมคิด กำลังส่งผลกระทบทำง
เศรษฐกิจอย่ำงลึกซึง้ ซึ่งกำลังกดดันรัฐบำลจีนให้ยตุ ิกำรใช้แรงงำนบังคับที่รฐั ให้กำร
สนับสนุน" เธอกล่ำว

กำรสนับสนุนกำรห้ำมนำเข้ำผลิตภัณฑ์จำกแรงงำนบังคับเติบโตอย่ำงช้ำๆ ทั่วโลก มีกำร

หำรือเกี่ยวกับกฎหมำยที่คล้ำยกันในสหรำชอำณำจักรและออสเตรเลีย ไฮดี ฮัวตำลำ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 19

รองประธำนรัฐสภำยุโรป เชื่อว่ำประเทศในเอเชียตะวันออกเฉียงใต้ท่มี ีควำมสัมพันธ์ทำง

กำรค้ำที่ใกล้ชิดกับจีนนัน้ "อ่อนไหวมำกขึน้ " ต่อประเด็นแรงงำนบังคับ

"แม้จะไม่ท่วั ถึง แต่เรำต้องเริ่มต้นที่ไหนสักแห่ง" รองประธำนรัฐสภำยุโรปกล่ำว

ทีม่ ำ
Will the solar industry cut its ties to modern slavery? (Afiq Fitri, New Statesman,
20 July 2022)
‘Reasonable to conclude’ forced labour in China: UN expert (Al Jazeera, 18
August 2022)
ข่ำวประจำสัปดำห์ (8-12ส.ค.2565) (2) กฎหมำย UFLPA ส่งผลกระทบต่อ
อุตสำหกรรมพลังงำนแสงอำทิตย์สหรัฐฯ (กรมส่งเสริมกำรค้ำระหว่ำงประเทศ กระทรวง
พำณิชย์, 18 สิงหำคม 2565)

เผยแพร่ครัง้ แรกในเว็บไซต์สำนักข่ำวประชำไท
 รายงานพิ เศษ
วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 20

เมื่อ 'อุตสาหกรรมแบตเตอรี่' เติบโต

อย่างรวดเร็ว ต้องจับตาการละเมิด
สิทธิแรงงานด้วย

เมื่ออุตสาหกรรมแบตเตอรี่เติบโตอย่างรวดเร็วเพื่อรองรับรถยนต์
ไฟฟ้า (EV) ที่มีความนิยมเพิ่มมากขึ้น องค์กรแรงงานแนะต้องจับตา
การละเมิดสิทธิแรงงานตลอดทั้งห่วงโซ่อุปทานของอุตสาหกรรมนี้
ด้วย | ที่มาภาพ: IndustriALL
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 21

ปั จจุบนั ห่วงโซ่อปุ ทำนของอุตสำหกรรมแบตเตอรี่เติบโตอย่ำงรวดเร็ว โดยได้รบั แรงหนุน

จำกควำมต้องกำรรถยนต์ไฟฟ้ำ (EV) ที่เพิ่มขึน้ และด้วยกำรสร้ำงงำนใหม่เฉพำะใน
ยุโรปเพียงเพียงแห่งเดียว คำดว่ำกำรจ้ำงงำนที่เกี่ยวข้องกับอุตสำหกรรมรถยนต์ไฟฟ้ำ
จะเพิ่มขึน้ จำก 500,000 ตำแหน่ง เป็ น 850,000 ตำแหน่ง ภำยในปี 2573 แม้ใน
อุตสำหกรรมยำนยนต์มีสดั ส่วนคนทำงำนที่เป็ นสมำชิกสหภำพแรงงำนที่ค่อนข้ำงสูง แต่
เมื่อเทียบกับตลอดทัง้ ห่วงโซ่อุปทำนนัน้ กลับมีคนทำงำนที่เป็ นสมำชิกสหภำพแรงงำน
น้อยลงลดหลั่นกันไป นอกจำกนีย้ งั พบกำรละเมิดสิทธิแรงงำน แรงงำนบังคับ และกำร
ใช้แรงงำนเด็กอีกด้วย

เกือบทุกภูมิภำคในโลกล้วนแต่เกี่ยวข้องกับห่วงโซ่อปุ ทำนของอุตสำหกรรมแบตเตอรี่ มี
สำมเหลี่ยมลิเธียมในละตินอเมริกำ กำรขุดส่วนใหญ่ทำในแอฟริกำ ส่วนในเอเชียก็มีกำร
ลงทุนในโรงงำนผลิตแบตเตอรีใ่ หม่ๆ เกิดขึน้ และในอเมริกำเหนือและยุโรปก็เป็ นตลำด
หลักของรถยนต์ไฟฟ้ำ

ข้อกังวลในอดีต

ในอดีตก็มีขอ้ กังวลต่อประเด็นกำรละเมิดสิทธิแรงงำนในห่วงโซ่อปุ ทำนของอุตสำหกรรม

แบตเตอรี่ โดยเฉพำะต้นทำงอย่ำงเหมืองแร่ในทวีปแอฟริกำ

ปี 2559 แอมเนสตี อินเตอร์เนชันแนล (Amnesty International) ร่วมกับองค์กรเฝ้ำระวัง

ด้ำนทรัพยำกรของแอฟริกำ (Afrewatch) ได้เผยแพร่รำยงำนสืบสวนที่ทำร่วมกัน ระบุว่ำ
ว่ำแร่โคบอลต์ ร้อยละ 20 ที่มีกำรส่งออกจำกสำธำรณรัฐประชำธิปไตยคองโก (DRC)
เป็ นอุตสำหกรรมกำรคัดแยกขนำดเล็กที่ไม่มีกำรตรวจสอบดูแลกระบวนกำรเลย ทัง้ นี ้
โคบอลต์เป็ นแร่ท่ใี ช้ในแบตเตอรี่ลิเธียมไอออน (Li-ion) ซึ่งเป็ นส่วนสำคัญของอุปกรณ์ไอ
ทีท่มี ีใช้กนั อย่ำงแพร่หลำยและกำรเติบโตของตลำดรถยนต์ไฟฟ้ำ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 22

รำยงำนสืบสวนครัง้ นัน้ ประเมินว่ำผูท้ ่ที ำงำนในกระบวนกำรคัดแยกขนำดเล็กดังกล่ำวมี

อยู่รำว 110,000 ถึง 150,000 คน ในสำธำรณรัฐประชำธิปไตยคองโก ในจำนวนนี ้
องค์กรพิทกั ษ์เด็กยูนิเซฟระบุวำ่ มีเด็กอยู่ดว้ ยเกือบ 40,000 คน ซึ่งคนงำนเหล่ำนีจ้ ะทำ
กำรคัดแยกด้วยเครื่องมือง่ำยๆ และนำไปขำยในท้องตลำดซึ่งแอมเนสตีร้ ะบุว่ำตลำด
เหล่ำนีจ้ ะนำไปขำยต่อให้กบั บริษัทเทคโนโลยีอย่ำงต่ำง ๆ เช่น LG, Lenovo, HUAWEI,
Microsoft และ Apple เป็ นต้น

รำยงำนสืบสวนครัง้ นัน้ ทำกำรสำรวจด้วยวิธีกำรสัมภำษณ์ชำวคองโกทัง้ เด็กและผูใ้ หญ่

รวม 90 คน ซึ่งพวกเขำเปิ ดเผยถึงสภำพกำรทำงำนในเหมืองแร่ท่ไี ม่มีกำรสวมหน้ำกำก
หรือถุงมืออีกทัง้ ยังต้องทำงำน 12 ชั่วโมงต่อวันไม่เว้นวันหยุด นอกจำกนีพ้ วกเขำยัง
ได้รบั เงินค่ำจ้ำงต่อวันเพียง 1,000 ฟรังก์คองโก (ประมำณ 40 บำท) ต่อวันเท่ำนัน้ เด็กที่
ต้องทำงำนอยู่ในเหมืองก็ไม่มีโอกำสได้ไปโรงเรียน มีรำยงำนว่ำคนทำงำนเหมือง
เสียชีวิต 80 รำย ตัง้ แต่ช่วงเดือน ก.ค. 2557 ถึง ธ.ค. 2558

นอกจำกนีย้ งั พบสภำพกำรจ้ำงงำนที่โหดร้ำย จำกกำรสัมภำษณ์แรงงำนเด็กอำยุ 14 ปี ท่ี

บอกว่ำเขำต้องทำงำนอยู่ในเหมือง 24 ชั่วโมงจนกระทั่งสำมำรถออกมำจำกเหมืองได้ใน
วันถัดมำ ขณะที่แรงงำนคนอื่นๆ เล่ำว่ำพวกเขำถูกทุบตีและบีบบังคับให้ทำงำนโดยกลุม่
ยำมติดอำวุธ และถูกพ่อค้ำซือ้ แร่โกงรำคำจำกกำรที่พวกเขำรับซือ้ แร่ต่อกระสอบโดยไม่
ตรวจสอบนำ้ หนักหรือคุณภำพของแร่แต่อย่ำงใด กำรใช้แรงงำนเด็กในเหมืองแร่เหล่ำนี ้
เป็ นกำรกดขี่แรงงำนเด็กที่เลวร้ำยที่สดุ ในสำยตำของนำนำชำติ เป็ นกำรทำงำนที่เสี่ยง
อันตรำยและก่อให้เกิดผลกระทบด้ำนสุขภำวะของเด็กซึ่งรัฐบำลควรมีกำรสั่งห้ำมและ
ทำให้กำรใช้แรงงำนเหล่ำนีห้ มดไป ในขณะนัน้ รัฐบำลคองโกก็จดั ให้มีกำรตรวจสอบ
สภำพกำรทำงำนของเหมืองแร่เหล่ำนีน้ อ้ ยมำก
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 23

รำยงำนสืบสวนครัง้ นัน้ ยังระบุถึงบริษัทที่รบั ซือ้ แร่โคบอลต์จำกแหล่งของคองโกคือ

บริษัทเจ้อเจียงหัวโหย่ว (Zhejiang Huayou Cobalt Company Ltd) ซึ่งมีสว่ นเกี่ยวข้อง
กับรัฐบำลจีน บริษัทนีร้ บั ซือ้ จำกพ่อค้ำคนกลำงในคองโกแล้วนำแร่มำผ่ำนกระบวนกำร
แปรรูปแล้วขำยต่อให้กบั ผูผ้ ลิตแบตเตอร์รี่จำกนัน้ ถึงส่งต่อผลิตภัณฑ์ให้กบั บริษัท
เทคโนโลยีแบรนด์ใหญ่ๆ ประกอบชิน้ ส่วนต่อไป

องค์กรแรงงำนชีต้ ้องจับตำกำรละเมิดสิทธิแรงงำนในห่วงโซ่อุปทำนของ
อุตสำหกรรมแบตเตอรี่ทงั้ ระบบ

ต่อมำในปี 2563 สมำพันธ์แรงงำนอุตสำหกรรมโลก (IndustriALL) ได้เผยแพร่รำยงำน

ระบุว่ำอัตรำกำรเติบโตของควำมต้องกำรใช้แบตเตอรี่และปริมำณกำรผลิตที่คำดว่ำจะ
สูงขึน้ ในทศวรรษหน้ำ โดยคำดว่ำกำรเติบโตระหว่ำง ร้อยละ 15-20 จนถึงปี 2573 แต่
กำรเติบโตนีจ้ ะมีผลกระทบอย่ำงลึกซึง้ ต่อภำคอุตสำหกรรมทัง้ หมดตลอดห่วงโซ่อปุ ทำน

รำยงำนของ IndustriALL กำรผลิตแบตเตอรี่จะเป็ นหนึ่งในกิจกรรมทำงอุตสำหกรรมที่

เติบโตเร็วที่สดุ แต่กำรแข่งขันเพื่อให้ได้วตั ถุดิบหลักอย่ำง โคบอลต์ ลิเธียม ทองแดง และ
นิกเกิล นำไปสูก่ ำรละเมิดสิทธิมนุษยชนโดยรวมและสิทธิแรงงำน สร้ำงผลกระทบด้ำน
สิ่งแวดล้อม เช่น กำรใช้แรงงำนเด็ก กำรทำลำยสิ่งแวดล้อมซึ่งเป็ นที่อยู่อำศัยของชน
พืน้ เมือง กำรทำลำยระบบนิเวศ หรือทำให้เกิดกำรขำดแคลนนำ้ เป็ นต้น

มีบริษัทเอเชียตะวันออกเพียงไม่กี่แห่งจำกจีน ญี่ปนุ่ และเกำหลีใต้ ที่เป็ นผูผ้ ลิต

แบตเตอรี่สง่ ไปจำหน่ำยทั่วโลก และวัตถุดิบส่วนใหญ่ถกู แปรรูปในโรงงำนของจีน
โรงงำนแปรรูปวัตถุดิบส่วนใหญ่ถกู ครอบงำโดยบริษัทจีน ซึ่งหมำยควำมว่ำขำดควำม
โปร่งใสอันถือเป็ นควำมท้ำทำยที่สำคัญของอุตสำหกรรม
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 24

รำยงำนของ IndustriALL ยังชีว้ ่ำเนื่องจำกห่วงโซ่อปุ ทำนของอุตสำหกรรมแบตเตอรี่มี

ขนำดใหญ่ขนึ ้ ทัง้ ในแง่ของตัวแสดงและปริมำณ ควำมซับซ้อนมำกขึน้ ควำมต้องกำรแร่
ธำตุเพื่อขับเคลื่อนเทคโนโลยีพลังงำนแบตเตอรี่ก็จะเพิ่มขึน้ เช่นกัน ดังนัน้ จึงเป็ นเรื่อง
สำคัญที่จะต้องมีกระบวนกำรตรวจสอบสถำนะธุรกิจเพื่อรักษำสิทธิของพนักงำนและจัด
ระเบียบคนทำงำนในห่วงโซ่อปุ ทำนนีท้ งั้ ระบบ

ห่วงโซ่อปุ ทำนของอุตสำหกรรมแบตเตอรี่ เริ่มที่กำรขุดหำวัตถุดิบที่จำเป็ น โดยเฉพำะ

โคบอลต์ ลิเธียม นิกเกิล และทองแดง ก็มีประเด็นเกี่ยวกับกำรละเมิดสิทธิขนั้ พืน้ ฐำน
ของสหภำพแรงงำน กำรใช้แรงงำนเด็ก สิ่งแวดล้อม สิทธิของชนเผ่ำพืน้ เมือง ฯลฯ

ต่อมำในภำคกำรผลิต รำยงำนของ IndustriALL ชีว้ ่ำผูเ้ ล่นหลัก 3 รำยในภำคเคมีและ

อิเล็กทรอนิกส์ อยู่ในจีน, ญี่ปนุ่ และเกำหลี โดยบริษัทเพียง 3 แห่งครองตลำดกำรผลิต
เซลล์แบตเตอรี่เป็ นส่วนใหญ่ นอกจำกนีย้ งั มีผเู้ ล่นหน้ำใหม่ๆ ที่พยำยำมเข้ำสูต่ ลำดด้วย
เช่นกัน

ส่วนในภำคยำนยนต์ ด้วยกำรกดดันและพยำยำมตรวจสอบกำรจัดซือ้ อุปกรณ์อย่ำง

เข้มข้นโดยองค์กรพัฒนำเอกชน ทำให้ผผู้ ลิตรถยนต์สว่ นใหญ่ตดั สินใจซือ้ เซลล์แบตเตอรี่
มำประกอบชุดแบตเตอรี่ดว้ ยตนเอง

ในกำรเสวนำออนไลน์ท่จี ดั ขึน้ โดย IndustriALL เมื่อช่วงเดือน มิ.ย. 2565 ท่ำมกลำง

ควำมท้ำทำยของสหภำพแรงงำน โจโจ เนม ซิงห์ จำก International Institute of Social
Studies กล่ำวว่ำกำรมุ่งเน้นที่นโยบำยกำรทำเหมืองเป็ นสิ่งสำคัญ เพรำะกำรเข้ำถึง
วัตถุดิบในกำรผลิตแบตเตอรี่นสี ้ ว่ นใหญ่อยุ่ในเขตประเทศซีกโลกใต้
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 25

ด้ำนอเล็กซ์ อิวำโนอู ผูอ้ ำนวยกำรฝ่ ำยอิเล็กทรอนิกส์ของ IndustriALL ชีว้ ่ำจีนเป็ นผูผ้ ลิต
แบตเตอรี่รำยใหญ่ท่สี ดุ ของโลก แม้ว่ำอำจมีสหภำพแรงงำนอยู่ แต่ก็ไม่ได้มีบทบำทใน
กำรเจรจำต่อรองที่เป็ นประโยชน์ต่อคนทำงำนมำกนัก นอกจำกนีก้ ระบวนกำร
"Foxconnization" ของอุตสำหกรรมกำรผลิตในจีน ได้ทำคำทำงำนมีสภำพควำมเป็ นอยู่
และกำรทำงำนที่เลวร้ำย รวมทัง้ กำรย้ำยถิ่นภำยในประเทศจีนของคนทำงำนจำกเขต
ชนบทสูเ่ ขตอุตสำหกรรม

ส่วนเคน มัตสึซำกิ ผูช้ ่วยเลขำธิกำร IndustriALL กล่ำวว่ำองค์กรแรงงำนต้องเพิ่มกำร

ทำงำนตลอดห่วงโซ่อปุ ทำนแบตเตอรี่ ซึ่งเริ่มต้นในเหมือง สูโ่ รงงำนสกัดแร่ ผ่ำน
อุตสำหกรรมเคมี บรรจุภณ ั ฑ์แบตเตอรี่ ไปจนถึงผูใ้ ช้ปลำยทำง องค์กรแรงงำน
จำเป็ นต้องเร่งกำรผลักดันเพื่อจัดระเบียบให้สอดคล้องกับกำรขยำยตัว

"เรำจำเป็ นต้องพัฒนำเครื่องมือตรวจสอบสถำนะและให้ควำมสำคัญกับคนทำงำนหญิง
และประเด็นเรื่องเพศที่เพิ่มขึน้ รวมถึงประเด็นที่เกี่ยวกับควำมรุนแรงทำงเพศด้วย" มัตสึ
ซำกิ กล่ำว

อิงกำ ปี เตอร์สนั จำก Global Battery Alliance (GBA) ซึ่งเป็ นเครือข่ำยองค์กรภำครัฐ

และเอกชนระดับโลกที่ระดมกำลังเพื่อให้แน่ใจว่ำกำรผลิตแบตเตอรี่ไม่เพียงแต่สนับสนุน
พลังงำนสีเขียวเท่ำนัน้ แต่ยงั ต้องปกป้องสิทธิมนุษยชนและส่งเสริมควำมยั่งยืนด้ำน
สุขภำพและสิ่งแวดล้อม องค์กรอยู่เบือ้ งหลังมำตรฐำน 'Battery Passport Action
Partnership' ซึ่งหำกทำได้จริง อำจจะเป็ นวิธีท่สี ร้ำงเกณฑ์มำตรฐำนระดับโลกสำหรับ
ตลำดแบตเตอรี่ท่ยี ่งั ยืนและโปร่งใส

อเลจำนโดร กอนซำเลซ จำก Center for Research on Multinational Corporations

(SOMO) ได้พดู คุยเกี่ยวกับข้อเสนอด้ำนกฎระเบียบแบตเตอรีข่ องสหภำพยุโรป (EU) ที่
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 26

มีขอ้ กำหนดเกี่ยวกับควำมยั่งยืน กำรติดฉลำกและข้อมูลเกี่ยวกับแบตเตอรี่ ตลอดจน

กำรเก็บรวบรวมแบตเตอรี่ท่ใี ช้แล้ว กำรบำบัด และกำรรีไซเคิล โดยข้อบังคับที่เสนอนี ้
กำหนดภำระหน้ำที่ในกำรตรวจสอบสถำนะของห่วงโซ่อปุ ทำนซึ่งครอบคลุมสิทธิ
มนุษยชนและแรงงำน ตลอดจนด้ำนสุขภำพและควำมปลอดภัย

ด้ำนอำร์เมลลี เชบี ผูอ้ ำนวยกำรฝ่ ำยสตรีของ IndustriALL ชีว้ ำ่ กำรสร้ำงขีด

ควำมสำมำรถในกำรบูรณำกำรมุมมองทำงเพศเป็ นสิ่งสำคัญ เช่นเดียวกับกำรพัฒนำ
ควำมเท่ำเทียมทำงเพศในห่วงโซ่อปุ ทำนของอุตสำหกรรมแบตเตอรี่ นั่นหมำยถึงสิทธิ
กำรปฏิบตั ิและโอกำสที่เท่ำเทียมกันสำหรับผูห้ ญิงและผูช้ ำย

"ควำมท้ำทำยหลักประกำรหนึง่ ของเรำคือกำรเปลี่ยนจำกหลักกำรไปสูก่ ำรปฏิบตั ิ" เชบี

กล่ำว

นอกจำกนี ้ เกลน เอ็มพูฟำเน ผูอ้ ำนวยกำรฝ่ ำยแรงงำนขุดเจำะและจอร์จ เลอูแตร์

ผูอ้ ำนวยกำรฝ่ ำยยำนยนต์ของ IndustriALL เห็นพ้องร่วมกันว่ำกำรตรวจสอบวิเครำะห์
สถำนะที่แท้จริง ต้องฟั งเสียงของคนทำงำนในกำรเจรจำทำงสังคมเพื่อปกป้องสิทธิ
เสรีภำพในกำรรวมตัวและกำรเจรจำต่อรองร่วมกัน เพื่อสุขภำพ ควำมปลอดภัย และกำร
ทำงำนที่ดี

กำรเสวนำออนไลน์ได้ขอ้ สรุปว่ำในอนำคต IndustriALL จะสร้ำงขีดควำมสำมำรถของ

สหภำพแรงงำนในห่วงโซ่อปุ ทำนอุตสำหกรรมแบตเตอรี่ผ่ำน:

• กำรพัฒนำเครื่องมือตรวจสอบสถำนะที่มีประสิทธิภำพเพื่อจัดระเบียบคนงำน
• กำรสร้ำงแพลตฟอร์มร่วมกับบริษัทข้ำมชำติและผูม้ ีสว่ นได้สว่ นเสียอื่นๆ
• พัฒนำกำรสื่อสำรกับบริษัทและคนทำงำนในประเทศจีน
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 27

• สร้ำงควำมมั่นใจว่ำประเด็นควำมเท่ำเทียมทำงเพศจะถูกรวมเข้ำกับกิจกรรม
ของสหภำพแรงงำน
• เน้นนโยบำยอุตสำหกรรมที่ย่งั ยืนและกำรเปลี่ยนผ่ำนที่เป็ นธรรม (Just
Transition)

ทีม่ ำ
REPORT: Due diligence across the battery supply chain (IndustriALL, 21 December
2020)
Making workers heard along the battery supply chain (IndustriALL, 30 June 2022)

ที่มเผยแพร่
ำ ครัง้ แรกในเว็บไซต์สำนักข่ำวประชำไท
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 28
ทุกข์คนทำงาน
ILO ประเมิน 50 ล้านคนทั่วโลกตกอยู่
ในสถานการณ์แรงงานทาสยุคใหม่

จากการประเมินสถานการณ์แรงงานทาสยุคใหม่ทั่วโลกล่าสุดพบว่าในปี 2564
มีคนจำนวน 50 ล้านคน กำลังอยู่ในสถานการณ์แรงงานทาสยุคใหม่ ใน
จำนวนนี้ 28 ล้านคน ตกเป็นแรงงานบังคับ และ 22 ล้านคน ถูกบังคับสมรส
| ที่มาภาพ: Trafficking in Persons Office USA (อ้างใน ILO)

เว็บไซต์ ILO รำยงำนว่ำจำกกำรประเมินสถำนกำรณ์แรงงำนทำสยุคใหม่ท่วั โลก

โดยองค์กำรแรงงำนระหว่ำงประเทศ (ILO) มูลนิธิวอล์กฟรี และองค์กำรระหว่ำง
ประเทศเพื่อกำรโยกย้ำยถิ่นฐำน ล่ำสุดพบว่ำในปี 2564 มีคนจำนวน 50 ล้ำนคน
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 29

กำลังอยู่ในสถำนกำรณ์แรงงำนทำสยุคใหม่ ในจำนวนนี ้ 28 ล้ำนคน ตกเป็ น

แรงงำนบังคับและ 22 ล้ำนคน ถูกบังคับสมรส

จำนวนผูท้ ่ีตกอยู่ในสถำนกำรณ์แรงงำนทำสยุคใหม่เพิ่มสูงขึน้ มำกในช่วง 5 ปี ท่ี

ผ่ำนมำ ในปี 2564 มีผทู้ ่ตี กเป็ นแรงงำนทำสยุคใหม่เพิ่มขึน้ 10 ล้ำนคนเมื่อเทียบ
กับกำรประเมินสถำนกำรณ์แรงงำนทำสยุคใหม่ท่วั โลกในปี 2559 โดยสตรีและเด็ก
ยังคงเป็ นกลุม่ ที่มีควำมเปรำะบำงมำกกว่ำกลุม่ อื่น

แรงงำนทำสยุคใหม่เกิดขึน้ ในเกือบทุกประเทศทั่วโลก และเกิดขึน้ โดยไม่แบ่งชำติ

พันธุ์ วัฒนธรรมและศำสนำ โดยมำกกว่ำครึง่ (ร้อยละ 52) ของแรงงำนบังคับ
ทัง้ หมดและหนึ่งในสี่ของผูท้ ่ีถกู บังคับสมรสสำมำรถพบได้ในประเทศที่มีรำยได้
ปำนกลำงระดับสูง และประเทศที่มีรำยได้สงู

แรงงำนบังคับ

กรณีของแรงงำนบังคับส่วนใหญ่ (ร้อยละ 86) พบในภำคเอกชน แรงงำนบังคับใน

ภำคส่วนอื่นๆ ที่ไม่ใช่กำรแสวงประโยชน์ทำงเพศเชิงพำณิชย์ คิดเป็ นร้อยละ 63
ของแรงงำนบังคับทัง้ หมด ในขณะที่กำรแสวงหำผลประโยชน์ทำงเพศเชิงพำณิชย์
ที่มีกำรบังคับคิดเป็ น ร้อยละ 23 ของจำนวนแรงงำนบังคับทัง้ หมด เกือบ 4 ใน 5
ของผูท้ ่ถี กู บังคับเพื่อแสวงประโยชน์ทำงเพศเชิงพำณิชย์เป็ นผูห้ ญิงหรือเด็กหญิง

แรงงำนบังคับโดยรัฐ คิดเป็ นร้อยละ 14 ของจำนวนแรงงำนบังคับทัง้ หมด

 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 30

เกือบ 1 ใน 8 ของแรงงำนบังคับเป็ นเด็ก (3.3 ล้ำนคน) โดยมำกกว่ำครึง่ ของเด็ก

เหล่ำนีถ้ กู หำประโยชน์ทำงเพศเชิงพำณิชย์

กำรบังคับสมรส

ประมำณ 22 ล้ำนคนถูกบังคับสมรสในปี 2564 นี่ชวี ้ ่ำผูถ้ ูกบังคับสมรสมีจำนวน

เพิ่มขึน้ 6.6 ล้ำนคน นับตัง้ แต่กำรประเมินทั่วโลกในปี 2559

อนึ่ง กำรบังคับสมรสที่เกิดขึน้ จริง โดยเฉพำะอย่ำงยิ่งในเด็กที่มีอำยุ 16 ปี หรือต่ำ

กว่ำ น่ำจะมีจำนวนมำกกว่ำประมำณกำรปัจจุบนั อยู่มำก เนื่องจำกประมำณกำร
เหล่ำนีอ้ ยู่บนพืน้ ฐำนของคำจำกัดควำมที่แคบและไม่ได้มีกำรรวมกำรแต่งงำนก่อน
วัยอันควรทุกกรณีเอำไว้ดว้ ย ทัง้ นี ้ กำรสมรสในเด็กถือเป็ นกำรบังคับ เนื่องจำกเด็ก
ไม่สำมำรถให้ควำมยินยอมตำมกฎหมำยในกำรสมรสได้

กำรบังคับสมรสเชื่อมโยงอย่ำงใกล้ชิดกับทัศนคติและกำรประพฤติปฏิบตั ิแบบชำย
เป็ นใหญ่ท่มี ีมำช้ำนำน และยังมีลกั ษณะเฉพำะในเชิงบริบทค่อนข้ำงสูง กำรบังคับ
สมรสส่วนใหญ่ (มำกกว่ำร้อยละ 85) เกิดจำกแรงกดดันจำกครอบครัว แม้ว่ำ 2 ใน
3 (ร้อยละ 65) ของผูท้ ่ีถกู บังคับสมรสจะพบในภูมิภำคเอเชียและแปซิฟิค แต่เมื่อ
พิจำรณำจำกจำนวนประชำชกร พบว่ำกำรบังคับสมรสเกิดขึน้ สูงสุดในกลุม่
ประเทศอำหรับ โดย 4.8 คน ในทุกๆ 1,000 คนในภูมิภำคนีถ้ กู บังคับสมรส

แรงงำนข้ำมชำติมีควำมเปรำะบำงเป็ นอย่ำงยิ่งต่อกำรถูกบังคับใช้แรงงำน
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 31

แรงงำนข้ำมชำติมีแนวโน้มที่จะถูกบังคับใช้แรงงำนมำกกว่ำแรงงำนผูใ้ หญ่ท่ไี ม่ใช่

แรงงำนข้ำมชำติถึงสำมเท่ำ ในขณะที่กำรย้ำยถิ่นเพื่อกำรทำงำน โดยส่วนใหญ่มี
ผลเชิงบวกต่อบุคคล ครอบครัว ชุมชนและสังคม แต่ขอ้ ค้นพบนีแ้ สดงให้เห็นว่ำ
แรงงำนข้ำมชำติมีควำมเปรำะบำงเป็ นพิเศษต่อกำรตกเป็ นแรงงำนบังคับและ
กำรค้ำมนุษย์ ไม่ว่ำจะด้วยเหตุจำกกำรย้ำยถิ่นแบบไม่ปกติ หรือกำรย้ำยถิ่นที่
บริหำรจัดกำรไม่ดี หรือแนวปฏิบตั ิในกำรจัดหำงำนไม่เป็ นธรรมหรือไร้จริยธรรม

“เป็ นเรื่องที่น่ำตกใจที่สถำนกำรณ์แรงงำนทำสยุคใหม่ไม่ดีขนึ ้ เลย ไม่มีเหตุผลใดที่

จะสร้ำงควำมชอบธรรมให้กบั กำรละเมิดสิทธิมนุษยชนขัน้ พืน้ ฐำนที่ยงั คงเกิดขึน้ นี ้
ได้” กำย ไรเดอร์ ผูอ้ ำนวยกำรใหญ่ องค์กำรแรงงำนระหว่ำงประเทศ กล่ำว “เรำ
ทรำบว่ำสิ่งที่ตอ้ งทำคืออะไรและเรำก็รูว้ ่ำมันสำมำรถทำได้ นโยบำยและข้อบังคับ
ระดับชำติท่มี ีประสิทธิภำพคือรำกฐำนสำคัญ กระนัน้ รัฐบำลก็ไม่สำมำรถทำได้
เพียงลำพังแต่ฝ่ำยเดียว มำตรฐำนสำกลให้พนื ้ ฐำนที่ดีและจำเป็ นต้องอำศัยควำม
ร่วมมือจำกทุกฝ่ ำย สหภำพ องค์กรนำยจ้ำง ภำคประชำสังคม และคนธรรมดำ
ทั่วไป ต่ำงมีบทบำทที่สำคัญอย่ำงยิ่ง”

อันโตนิโอ วิตอริโน ผูอ้ ำนวยกำรใหญ่ องค์กำรระหว่ำงประเทศเพื่อกำรโยกย้ำยถิ่น

ฐำน กล่ำวว่ำ รำยงำนฉบับนีเ้ น้นยำ้ ถึงควำมเร่งด่วนในกำรทำให้กำรโยกย้ำยถิ่น
ฐำนทัง้ หมดมีควำมปลอดภัย เป็ นระเบียบและปกติ กำรลดควำมเปรำะบำงของ
แรงงำนข้ำมชำติต่อกำรบังคับใช้แรงงำนและกำรค้ำมนุษย์ขนึ ้ อยู่กบั เรื่องแรกและ
เรื่องสำคัญคือกรอบนโยบำยและกฎหมำยแห่งชำติท่เี คำรพ คุม้ ครองและทำให้
แรงงำนข้ำมชำติทุกคน รวมทัง้ ผูท้ ่อี ำจตัดสินใจย้ำยถิ่น ได้รบั กำรคุม้ ครองสิทธิ
มนุษยชนและเสรีภำพในทุกขัน้ ตอนของกระบวนกำรย้ำยถิ่น โดยมิตอ้ งคำนึงถึง
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 32

สถำนภำพกำรย้ำยถิ่นของผูโ้ ยกย้ำยถิ่นฐำน ทัง้ สังคมต้องทำงำนร่วมกันเพื่อพลิก

แนวโน้มที่น่ำตกใจนีใ้ ห้ไปในทิศทำงที่ดีขึน้ รวมถึงกำรนำข้อตกลงระหว่ำงประเทศ
ว่ำด้วยกำรโยกย้ำยถิ่นฐำน (Global Compact on Migration) ไปปฏิบตั ิ”

เกรซ ฟอร์เรส ผูอ้ ำนวยกำร ผูก้ ่อตัง้ มูลนิธิวอล์กฟรี กล่ำวว่ำ “แรงงำนทำสยุคใหม่

เป็ นสิ่งที่ตรงข้ำมกับกำรพัฒนำที่ย่งั ยืน ทว่ำ ในปี 2565 แรงงำนทำสยุคใหม่ยงั คง
คำ้ จุนเศรษฐกิจโลกของเรำอยู่ มันคือปัญหำที่มนุษย์ก่อขึน้ ซึ่งเชื่อมโยงกับทัง้ ควำม
เป็ นทำสในอดีตและควำมเหลื่อมลำ้ เชิงโครงสร้ำงที่ยงั คงมีอยู่ ช่วงเวลำที่วิกฤต
ต่ำงๆ ทวีควำมรุนแรงขึน้ เจตจำนงทำงกำรเมืองที่แท้จริงคือเป็ นกุญแจสำคัญใน
กำรยุติกำรละเมิดสิทธิมนุษยชนเหล่ำนี”้

กำรยุติแรงงำนทำสยุคใหม่

รำยงำนฉบับนีเ้ สนอข้อแนะนำหลำยประกำร ซึ่งถ้ำนำมำดำเนินกำรด้วยกันอย่ำง

รวดเร็ว จะทำให้มีควำมก้ำวหน้ำอย่ำงยิ่งต่อกำรยุติแรงงำนทำสยุคใหม่
ข้อแนะนำครอบคลุมถึงกำรปรับปรุงและบังคับใช้กฎหมำยและกำรตรวจแรงงำน
กำรยุติกำรบังคับใช้แรงงำนโดยรัฐ มำตรกำรที่เข้มงวดขึน้ กว่ำเดิมในกำรต่อต้ำน
กำรใช้แรงงำนบังคับและกำรค้ำมนุษย์ในธุรกิจและห่วงโซ่อปุ ทำน กำรขยำยกำร
คุม้ ครองทำงสังคม และกำรเสริมสร้ำงประสิทธิภำพกำรคุม้ ครองทำงกฎหมำย
รวมถึงกำรเพิ่มอำยุในกำรแต่งงำนเป็ น 18 ปี โดยไม่มีขอ้ ยกเว้น มำตรกำรอื่นๆ ซึ่ง
รวมถึงกำรจัดกำรควำมเสี่ยงเรื่องกำรค้ำมนุษย์และแรงงำนบังคับสำหรับแรงงำน
ข้ำมชำติท่ที วีควำมรุนแรงขึน้ กำรส่งเสริมกำรจัดหำงำนที่เป็ นธรรมและมีจริยธรรม
และกำรสนับสนุนผูห้ ญิง เด็กหญิงและบุคคลที่มีควำมเปรำะบำงมำกยิ่งขึน้
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 33

แรงงำนทำสยุคใหม่ ตำมที่กำหนดไว้ในรำยงำนฉบับนี ้ ประกอบไปด้วย 2

ส่วน คือ แรงงำนบังคับและกำรบังคับสมรส ทัง้ สองกรณีหมำยถึงสถำนกำรณ์ท่ี
มีกำรแสวงหำประโยชน์จำกบุคคลที่ไม่สำมำรถปฏิเสธ หรือไม่สำมำรถออกจำก
สถำนกำรณ์นนั้ ได้ อันเนื่องจำกกำรข่มขู่ ควำมรุนแรง กำรบังคับ กำรหลอกลวง
กำรใช้อำนำจโดยมิชอบ แรงงำนบังคับ ตำมที่ได้กำหนดในอนุสญ ั ญำองค์กำร
แรงงำนระหว่ำงประเทศว่ำด้วยแรงงำนบังคับ ฉบับที่ 29 ค.ศ.1930 อ้ำงถึง งำน
หรือบริกำรทุกชนิดที่เกณฑ์เอำจำกบุคคลใดๆ โดยขู่เข็ญว่ำจะลงโทษ และซึ่ง
บุคคลดังกล่ำวไม่ได้สมัครใจที่จะทำงำนนัน้ เอง ‘ภำคเอกชน’ หมำยรวมถึง
รูปแบบแรงงำนบังคับทุกรูปแบบที่ไม่รวมแรงงำนบังคับโดยรัฐ.

เผยแพร่ครัง้ แรกในเว็บไซต์สำนักข่ำวประชำไท
 รายงานพิ เศษกันยายน 2565 หน้า 34
วารสารคนทำงาน

ผลสำรวจพบแรงงานฝึกงานจากต่างชาติต้อง
เป็นหนี้เพื่อมาทำงานที่ญี่ปุ่น

กำรสำรวจล่ำสุดโดยสำนักงำนตรวจคนเข้ำเมือง กระทรวงยุติธรรมญี่ปนุ่ เปิ ดเผยว่ำผู้

ฝึ กงำนชำวต่ำงชำติมำกกว่ำครึง่ มีหนีส้ ินสะสมโดยเฉลี่ย 550,000 เยน (ประมำณ
144,500 บำท) ในประเทศของพวกเขำเอง เพื่อมำญี่ปนุ่ และเข้ำร่วมในโครงกำร
ฝึ กอบรมด้ำนเทคนิค

กำรสำรวจตัง้ แต่เดือน ธ.ค. 2564 - เม.ย. 2565 โดยได้สอบถำมผูฝ้ ึ กงำนชำวต่ำงชำติ

ประมำณ 2,200 คน จำก 6 ประเทศ ได้แก่ เวียดนำม จีน อินโดนีเซีย ฟิ ลิปปิ นส์ พม่ำ
และกัมพูชำ พบว่ำส่วนใหญ่ ร้อยละ 85.3 ของผูต้ อบแบบสอบถำมระบุว่ำพวกเขำได้
จ่ำยค่ำใช้จ่ำยบำงรูปแบบให้กบั องค์กรประสำนงำนในประเทศของตนก่อนเดินทำงมำ
เข้ำโครงกำรฝึ กอบรมด้ำนเทคนิคที่ประเทศญี่ปนุ่ ค่ำใช้จ่ำยเฉลี่ยทัง้ หมดประมำณ
521,000 เยน (ประมำณ 137,000 บำท) ซึ่งรวมถึงรวมค่ำธรรมเนียมกำรจัดส่ง
ค่ำใช้จ่ำยก่อนกำรฝึ กอบรม และค่ำประกันหำกละเมิดสัญญำ

โดยประเทศที่มีค่ำใช้จ่ำยสูงสุดคือเวียดนำมที่ประมำณ 656,000 เยน (ประมำณ

172,000 บำท) ต่ำสุดคือฟิ ลิปปิ นส์ประมำณ 94,000 เยน (ประมำณ 25,000 บำท)

ทัง้ นีโ้ ครงกำรฝึ กงำนด้ำนเทคนิค มีจดุ มุ่งหมำยเพื่อให้แรงงำนต่ำงชำติได้เรียนรูท้ กั ษะ

ขณะทำงำนในญี่ปนุ่ ถูกมองว่ำเป็ นปั ญหำมำนำนแล้ว เนื่องจำกเป็ นที่รบั รูใ้ นเรื่องค่ำแรง
ต่ำ ชั่วโมงกำรทำงำนที่ยำวนำน และกำรละเมิดสิทธิมนุษยชนซำ้ แล้วซำ้ เล่ำ
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 35

ในกรณีของเวียดนำมนัน้ ร้อยละ 11.5 ยังต้องจ่ำยค่ำ "ค่ำธรรมเนียมกำรแนะนำ" ให้กบั

คนกลำงที่แยกจำกองค์กรประสำนงำนกำรฝึ กอบรม ซึ่งโดยเฉลี่ยแล้วค่ำใช้จ่ำยเหล่ำนัน้
อยู่ท่ี 447,000 เยน (ประมำณ 117,000 บำท) เลยทีเดียว

กำรสำรวจยังแสดงให้เห็นว่ำ ร้อยละ 54.7 ของผูฝ้ ึ กงำนต้องเป็ นหนีใ้ นประเทศต้นทำง

ก่อนเดินทำงมำญี่ปนุ่ โดยผูฝ้ ึ กงำนจำกกัมพูชำและเวียดนำมเป็ นหนีม้ ำกที่สดุ ที่รอ้ ยละ
83.5 และร้อยละ 80 ตำมลำดับ

หนีส้ ินสะสมโดยเฉลี่ยอยู่ท่ปี ระมำณ 550,000 เยน (ประมำณ 144,500 บำท) เมื่อแบ่ง

ตำมประเทศ ผูฝ้ ึ กงำนจำกเวียดนำมมีหนีส้ งู สุด 674,000 เยน (ประมำณ 177,000
บำท) กัมพูชำ 567,000 เยน (ประมำณ 149,000 บำท) จีน 529,000 เยน (ประมำณ
139,000 บำท) พม่ำ 316,000 เยน (ประมำณ 83,000 บำท) อินโดนีเซีย 282,000 เยน
(ประมำณ 74,000 บำท) และฟิ ลิปปิ นส์ 154,000 เยน (ประมำณ 40,000 บำท)

ญี่ปนุ่ จะทบทวนโครงกำรฝึ กทักษะอำชีพคนต่ำงชำติเพื่อกำรปกป้องสิทธิมนุษยชนที่

ดีกว่ำ

ทัง้ นีเ้ มื่อช่วงต้นเดือน ส.ค. 2565 สำนักข่ำว NHK รำยงำนว่ำรัฐบำลญี่ปนุ่ ระบุจะ

ทบทวนโครงกำรฝึ กทักษะอำชีพเพื่อกำรปกป้องสิทธิมนุษยชนของชำวต่ำงชำติท่ดี ีกว่ำ

โครงกำรฝึ กทักษะอำชีพได้จดั ตัง้ ขึน้ เมื่อปี 1993 โดยมีจดุ ประสงค์เพื่อถ่ำยทอดทักษะ

และเทคโนโลยีจำกญี่ปนุ่ รวมถึงบ่มเพำะทรัพยำกรบุคคลในประเทศกำลังพัฒนำ แต่นกั
สังเกตกำรณ์ได้ระบุว่ำโครงกำรดังกล่ำวที่จริงแล้วมีขนึ ้ เพื่อหำแรงงำนมำทำงำนในญี่ปนุ่
โดยเฉพำะในอุตสำหกรรมที่มสี ภำพกำรทำงำนที่ยำกลำบำกและขำดแคลนแรงงำน
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 36

นำยฟูรูกำวะ โยชิฮิซะ รัฐมนตรีกระทรวงยุติธรรมของญี่ปนุ่ ยอมรับเมื่อปลำยเดือน ก.ค.

2565 ว่ำมีช่องว่ำงระหว่ำงจุดประสงค์ของโครงกำรที่ตอ้ งกำรให้ควำมช่วยเหลือกับ
นำนำชำติ กับควำมเป็ นจริงที่เป็ นกำรทดแทนแรงงำนที่ขำดแคลน โดยนำยฟูรูกำวะ
กล่ำวว่ำ รัฐบำลจะเดินหน้ำหำรือเรื่องกำรทบทวนเพื่อสร้ำงระบบที่จะปกป้องสิทธิ
มนุษยชนของชำวต่ำงชำติ.

ทีม่ ำ
Half of Foreign Trainees Amassed Debts to Participate in Japan Program
(nippon.com, 26 August 2022)

เผยแพร่ครัง้ แรกในเว็บไซต์สำนักข่ำวประชำไท
 วารสารคนทำงาน กันยายน 2565 หน้า 37

ที่มาภาพปก: Nuno Marques (Unsplash License)

Covid-19 impact: 50% of global youth depressed, 17% out of jobs, says ILO
(Business Standard, 13 August 2020)

เผยแพร่ครัง้ แรกในเว็บไซต์สำนักข่ำวประชำไท

วารสารออนไลน์คนทำงานมีวัตถุประสงค์
เพื่อเป็นสื่อกลางในการสื่อสารด้านแรงงาน
ไม่สงวนลิขสิทธิ์ในการเผยแพร่-ทำซ้ำ รับ
ข่าวสาร-ข้อมูลหรือส่งข่าวด้านแรงงานทาง
อินเตอร์เน็ตได้ที่:
workazine@gmail.com
ติดตามวารสารคนทำงานย้อนหลังได้ที่:
prachatai.com/labour/newsletter
workazine.com
facebook.com/workazine