FANPAGE: CAM – OLYMPIC SINH HỌC ĐỀ LUYỆN TẬP DỰ THI CHỌN ĐTQG
Chuyên đề: Tiến hoá
Thời gian: 120 phút (Đề có 08 câu gồm 02 trang)
Câu 1 (1,0 điểm)
Một quần thể ốc sên là con mồi của một loài chim chuyên phá vỡ vỏ ốc trên đá, ăn phần cơ thể mềm và để lại vỏ. Ốc có hai dạng: có sọc và không sọc. Trong một khu vực, các nhà nghiên cứu đếm những con ốc sống và những mảnh vỏ vỡ của ốc bị chim ăn. Kết quả thu được tóm tắt ở bảng dưới đây: Có sọc Không sọc Tổng Ốc sống 264 296 560 Bị chim ăn 486 377 863 a) Dạng ốc nào có vẻ thích nghi tốt hơn với môi trường này? Tại sao? b) Dự đoán sự thay đổi tần số của ốc có sọc và không sọc trong tương lai.
Câu 2 (1,0 điểm)
Có vẻ như chọn lọc tự nhiên tác động theo hướng đồng nhất di truyền, tức là cá thể có kiểu gen phù hợp nhất sinh ra hầu hết con cái, làm tăng tần số alen thích nghi và loại bỏ các alen kém thích nghi. Tuy nhiên vẫn còn rất nhiều biến dị di truyền trong quần thể. Mô tả một số các yếu tố góp phần vào sự thay đổi này.
Câu 3 (1,0 điểm)
Giải thích làm thế nào các vùng nước đục của hồ Victoria có thể góp phần vào sự suy giảm các loài cá cichlid. Làm thế nào những vùng nước bị ô nhiễm ảnh hưởng đến sự hình thành loài mới? Làm thế nào để sự suy giảm của các loài cichlid có thể bị chậm lại?
Câu 4 (1,0 điểm)
Trong nghiên cứu, các nhà sinh học kết luận: một tác nhân gây bệnh rất độc du nhập vào khu rừng đã gây bệnh trên lá làm chết hàng loạt cây. Dựa vào kiến thức tiến hóa và các phương thức bảo vệ chống lại các tác nhân gây bệnh của cây, hãy: a) Đề xuất cách thức đồng tiến hóa có thể có giữa cây và tác nhân gây bệnh rất độc này. b) Nếu kết quả của quá trình tiến hóa làm cây ngày càng chống chịu được với tác nhân gây bệnh thì kiểu hình của lá cây này sẽ thay đổi như thế nào qua quá trình tiến hóa? Giải thích.
Câu 5 (2,0 điểm)
Thuận tay trái ở người có thể làm giảm sức khỏe hoặc sự tinh tế của đôi tay, nhưng người thuận tay trái vẫn có tần số cao ở một số quần thể người. Người thuận tay trái thường có lợi thế về bóng chày, tennis, đấu kiếm và các môn thể thao khác, mà trong đó các cặp cá nhân đối mặt với nhau. Vì hầu hết người chơi tập luyện chống lại người thuận tay phải, họ ít có khả năng tự bảo vệ mình trước một đối thủ thuận tay trái. Dựa trên hiện tượng này trong thể thao, người ta đề xuất rằng thuận tay trái có thể được duy trì trong quần thể người do lợi thế trong chiến đấu tay đôi. a) Kiểu chọn lọc tự nhiên nào đang được đề xuất? b) Các nhà di truyền học Charlotte Faurie và Michel Raymond gần đây đã nghiên cứu tần số của những người thuận tay trái trong các xã hội truyền thống, so với mức độ "bạo hành" trong những xã hội đó. Họ sử dụng tỷ lệ giết người như một chỉ số của bạo lực. Hình bên dưới hiển thị dữ liệu của họ. Dữ liệu có phù hợp với giả thuyết thuận tay trái mang lại lợi thế trong chiến đấu không? c) Giả sử giả thuyết chiến đấu là đúng. Trong xã hội cực kỳ bạo lực, bạn có dự đoán rằng thuận tay trái sẽ tăng lên đến gần tối đa không? d) Nếu thuận tay trái không ảnh hưởng đến sức khỏe hay sự tinh tế của đôi tay, thì theo bạn tỷ lệ người thuận tay trái có thay đổi theo thời gian ở mọi xã hội không? Giải thích. Câu 6 (1,5 điểm) a) Các điều kiện cần thiết để có sự chọn lọc một kiểu hình so với các kiểu hình khác và dẫn đến sự tiến hóa? b) Nhiễm sắc thể tạo ra do chuyển đoạn ảnh hưởng như thế nào đến khả năng sinh sản? Giải thích vì sao chuyển đoạn có thể tạo ra loài mới?
Câu 7 (1,0 điểm)
a) Vì sao hiện tượng đa bội lẻ đôi khi lại thúc đẩy sự tiến hoá của các gen ? b) Nêu ý nghĩa về sự tồn tại của các họ gen đối với sinh vật.
Câu 8 (1,5 điểm)
Các nghiên cứu giải trình tự hệ gen ở động vật có vú cho thấy ở nhiều loài xuất hiện những đoạn lớn NST chứa các cụm gen hoặc trình tự nucleotit rất bảo thủ. Tuy vậy, các cum gen này phân bố trên một NST nhất định ở một loài, nhưng lại phân bố rải rác trên nhiều NST khác nhau ở các loài họ hàng. a) Nêu giả thuyết về sự kết hợp của ít nhất 2 cơ chế giải thích cho sự xuất hiện hiện tượng trên trong quá trình tiến hóa và cơ sở hình thành giả thuyết đó. b) Vì sao các cụm gen hầu như không thay đổi về trình tự giữa hai loài thân thuộc, nhưng sự thay đổi vị trí trên các NST khác nhau lại dẫn đến sự khác biệt đang kể về hình thái và hành vi giữa các loài?