Professional Documents
Culture Documents
Ap10 Learning Acivity Sheet
Ap10 Learning Acivity Sheet
I- Background
Title:
Writing a Position Paper: Analyzing an
Heterosexual –
Title:
Argument
mga taong
MGA ISYU AT
HAMONGPANGKASARIA: nagkakanasang
seksuwal sa
Konsepto ng Kasarian at Sex
kabilang kasarian,
II- Learning Competencies:
1.1 Natatalakay ang mga uri ng kasarian (gender) at sex
1.2 Naibibigay ang gender roles sa iba’t ibang panig ng daigdig
gustong makatalik
III- Essential knowledge, concepts and activities
babae at mga
2. Ang mga lalaki ay may (testicle) bayag samantalang ang mga
babae ay wala.
Gender- ay tumutukoy sa mga pnlipunang gampanin, kilos at
babaeng gusto
Gawain na itinatakda ng lipunan para sa mga babae at lalaki.
*Katangian: 1. Sa Amerika mas mababa ang kita ng babae kaysa
lalaki.
naman ay lalaki.
2. Mas marami ang Gawaing bahay sa babae
Oryentasyong
Seksuwal Homosexual –
mga nagkakaroon
Ano ang ng seksuwal na
pagkakaiba ng pagnanasa sa mga
sexual orientation at taong
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
sa kanya, iba sa ay
kanya, o kasariang
higit sa isa. babae at mga
Sa simpleng babaeng gusto
pakahulugan, ang naman ay lalaki.
salitang Homosexual –
oryentasyong mga nagkakaroon
sekswal ay ng seksuwal na
tumutukoy pagnanasa sa mga
sa iyong pagpili ng taong
iyong makakatalik,
kung siya ay lalaki nabibilang sa
o babae o katulad na
pareho. Ang kasarian, mga
oryentasyong lalaking mas
sekswal ay gustong
maaaring maiuri
bilang lalaki ang
heterosekswal, makakatalik at mga
homosekswal, at babaeng mas gusto
bisekswal ang babae
Oryentasyong Seksuwal
Ano ang pagkakaiba ng sexual orientation at gender identity
bilang sekswal na
(SOGI)? Ayon sa GALANG Yogyakarta, ang oryentasyong
seksuwal (sexual orientation) ay tumutukoy sa kakayahan ng isang
tao na makaranas ng malalim na atraksiyong apeksyonal,
emosyonal, sekswal; at ng malalim na pakikipagrelasyon sa taong
ang kasarian ay maaaring katulad ng sa kanya, iba sa kanya, o
kasariang higit sa isa.
Sa simpleng pakahulugan, ang salitang oryentasyong sekswal ay
kapareha.
Heterosexual – mga taong nagkakanasang seksuwal sa miyembro n
tumutukoy sa iyong pagpili ng iyong makakatalik, kung siya ay kabilang kasarian, mga lalaki na ang gustong makatalik ay babae
lalaki o babae o pareho. Ang oryentasyong sekswal ay at mga babaeng gusto naman ay lalaki
maaaring maiuri bilang heterosekswal, homosekswal, at Homosexual – mga nagkakaroon ng seksuwal na pagnanasa sa mga
bisekswal taong nabibilang sa katulad na kasarian, mga lalaking mas
Panahon ng mga Espanyol gustong lalaki ang makakatalik at mga babaeng mas gusto ang
•Bagamat kapwa
babae bilang sekswal na kapareha.
na hiwalayan ang
na diyagnosis kung saan ang isang indibidwal ay may
pagkakakilanlang kasarian na kabaliktaran ng kanilang pisikal
na kasarian.
* Queer – mga taong hindi pa tiyak o hindi pa sigurado ang
Pagkakakilanlang Pangkasarian
makikitang 8
pagkiling sa mga • Asexual/Allies
lalaki. Kung – mga taong
gustong walang
hiwalayan ng nararamdamang
lalaki ang atraksiyong
kaniyang asawa, seksuwal sa
maaari niya anumang kasarian
itong gawin sa • Transgender -
pamamagitan ng kung ang isang tao
pagbawi sa ari- ay nakararamdam
ariang na siya ay
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
ni ay may
Gabriela Silang. pagkakakilanlang
Nang mamatay ang kasarian na
kanyang asawang kabaliktaran ng
si Diego Silang, kanilang pisikal na
nag-alsa siya upang kasarian.
labanan ang pang- • Queer – mga
aabuso ng mga taong hindi pa
Espanyol. tiyak o hindi pa
Gayundin, sa sigurado ang
panahon ng kanilang sekswal
Rebolusyon ng na
1896, may mga pagkakakilanlan.
Katipunera tulad • Intersex- kilala
nina mas karaniwang
Marina Dizon na bilang
tumulong sa hermaphroditism,
adhikain ng mga ito ay estado ng
katipunero na pagiging
labanan ang pang- pinanganak na may
aabuso ng mga sexual anatomy na
Espanyol. hindi akma ang
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
standard ng
•Bagamat kapwa pinapayagan noon ang babae at lalaki na
hiwalayan ang kanilang asawa, mayroon pa ring makikitang
pagkiling sa mga lalaki. Kung gustong hiwalayan ng lalaki
ang kaniyang asawa, maaari niya itong gawin sa
pamamagitan ng pagbawi sa ari-ariang ibinigay niya sa
pahahon ng kanilang pagsasama. Subalit kung ang babae
ang magnanais na hiwalayan ang kanyang asawa, wala siyang
lalaki / babae
kahulugan.
makukuhang anumang pag-aari. •Ngunit sa Panahon ng mga
Pag-aalsa, may mga Pilipina ring nagpakita ng kanilang Pagkakakilanlang
kabayanihan gaya ni Gabriela Silang. Nang mamatay ang
kanyang asawang si Diego Silang, nag-alsa siya upang labanan Pangkasarian (Gender Identity)
ang pang-aabuso ng mga Espanyol. Gayundin, sa panahon Samantalang ang pagkakakilanlang pangkasarian (gender
identity) ay kinikilala bilang malalim na damdamin at personal na
ng Rebolusyon ng 1896, may mga Katipunera tulad nina
karanasang pangkasarian ng isang tao, na maaaring nakatugma o
Marina Dizon na tumulong sa adhikain ng mga katipunero hindi nakatugma sa sex niya nang siya’y ipanganak, kabilang ang
na labanan ang pang-aabuso ng mga Espanyol. personal napagtuturing niya sa sariling katawan (na maaaring
Panahon ng mga Amerikano mauwi, kung malayang pinipili, sa pagbabago ng anyo o kung
•Ang pagdating ng
ano ang gagawin sa katawan sa pamamagitan ng pagpapaopera, gamot,
o iba pang paraan) at iba pang ekspresyon ng kasarian, kasama na
ang pananamit, pagsasalita, at pagkilos.
nagdala ng ideya
Pre-Kolonyal
•Ang babae ay
ng 9arapata, pagmamay-ari ng
9arapatan, at mga lalaki.
pagkakapantay- •May mga babaeng
pantay sa ginagawang
Pilipinas. binukot.
Binukot- isang
•Sa pagsisimula ng babae na itinago at
pampublikong ikinulong sa isang
paaralan na bukas madilim na silid
para sa kababaihan ng bahay. Hindi
at kalalakihan, ito pinapaarawan
mahirap o at
mayaman, hindi rin ito
maraming
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
ng
ang isipan ng kababaihan na hindi lamang dapat bahay at simbahan ang
mundong kanilang ginagalawan.
Panahon ng mga Amerikano
*Dumating ang mga Hapones sa bansa sa pagsiklab ng Ikalawang
Digmaang Pandaigdig. Ang kababaihan sa panahong ito ay
kabahagi ng kalalakihan sa paglaban sa mga Hapones. •Ang
kababaihan na nagpapatuloy ng kanilang karera na dahilan ng
kultura at
kaugalian ng mga
kanilang pag-iwan sa tahanan ay hindi ligtas sa ganitong gawain.
binukot.
B. Gender Roles sa Iba’t Ibang Lipunan sa Mundo
Binukot- isang
Sa mga rehiyong ito ng mundo, mahigpit ang lipunan para sa mga babae
lalo na sa mga miyembro ng komunidad ng LGBT. Matagal ang
panahong hinintay ng mga babae upang mabigyan sila ng
babae na itinago at
pagkakataong makalahok sa proseso ng pagboto. Nito lamang
ikalawang bahagi ng ika-20 siglo nang payagan ng ilang bansa sa
Africa at Kanlurang Asya ang mga babae na makaboto. Ngunit
nananatili ang kaharian ng Saudi Arabia sa paghihigpit sa mga
ikinulong sa isang
kababaihan. Hanggang ngayon sila ay hindi pa maaaring bumoto (ayon
sa pangako ni Haring Saud, sa taong 2015 pa lamang sila makakaboto
sa halalan). Bukod sa hindi pagboto, may pagbabawal din sa mga
babae na magmaneho ng sasakyan nang walang pahintulot sa kamag-
madilim na silid
anak na lalaki (asawa, magulang, o kapatid)
Panay, sa Tapaz,
Walang basehang-panrelihiyon ang paniniwala at prosesong ito na
nagdudulot ng impeksiyon, pagdurugo, hirap umihi at maging
kamatayan
Ang ganitong gawain ay maituturing na paglabag sa karapatang
pantao ng kababaihan. Sa bahagi ng South Africa, may mga kaso ng
gang-rape sa mga lesbian (tomboy) sa paniniwalang magbabago ang
oryentasyon nila matapos silang gahasain. Bukod pa rito, ayon na rin sa
Calinog at
Lambunao
ulat na inilabas ng United Nations Human Rights Council noong taong
2011, may mga kaso rin ng karahasang nagmumula sa pamilya mismo ng
mga miyembro ng LGBT.
13 pa rito, ayon na rin sa ulat na inilabas ng United Nations Human
sa Iloilo at Capiz.
Rights Council noong taong 2011, may mga kaso rin ng karahasang
nagmumula sa pamilya mismo ng mga miyembro ng LGBT.
New Guinea
.
KONTRIBUSYO
N
Ang katagang
LALAKI LGBT BABAE
“binukot” ay
nanggaling sa
Mga Tanong: salitang
“bukot” na ang
1. Paano mo ibig sabihin ay
pinili ang mga “itago o ikubli”
taong iyong •Ang babae ay pagmamay-ari ng mga lalaki. •May mga babaeng
ginagawang binukot. Binukot- isang babae na itinago at
ikinulong sa isang madilim na silid ng bahay. Hindi ito
nakapanayam?
pinapaarawan at hindi rin ito pinapatapak sa lupa dahil
itinuturing itong sagrado at halos mistikal. Ayon sa pag-
aaral at pananaliksik ni Dr. Alica Magos, napag-alaman na
ang binukot ay bahagi ng kultura at kaugalian ng mga Panay
Suludnon, Panayon-Sulod o Panay Bukidnon, isang pangkating
kultural sa kabundukan ng Panay, sa Tapaz, Calinog at
Lambunao sa Iloilo at Capiz. Ang katagang “binukot” ay
nanggaling sa salitang “bukot” na ang ibig sabihin ay “itago o
Ang
napansin mo sa
“Boxer
kanilang sagot?
Codex” ay
Pantay ba ang
isang
kanilang pagtingin
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
sa dokumento
kontribusiyon ng na
mga kasarian? tinatayang
Ipaliwanag. ginawa noong
1595. Ang
3. May dokumento (at mga
diskriminasiyon ba larawan) ay
sa kanilang sagot? pinaniniwalaang
Ipaliwanag pagmamay-ari ni
Luis Perez
Mga Tanong:
1. Paano mo pinili ang mga taong iyong nakapanayam?
2. Ano ang napansin mo sa kanilang sagot? Pantay ba ang
kanilang pagtingin sa kontribusiyon ng mga kasarian? Ipaliwanag.
Dasmariñas, ang
3. May diskriminasiyon ba sa kanilang sagot? Ipaliwanag
Gawain 9: Gobernador-
Heneral ng
Matapos na Pilipinas
matalakay ang noong 1593-1596.
paksang ito, Ang dokumento
gumawa ng ay napunta sa
ISLOGAN na koleksiyon ni
makapaglalahad ng Propesor Charles
kabuuan ng iyong Ralph Boxer.
natutunan sa araling
•Ayon sa Boxer
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
Gawain 4: Basa-Suri!
Matapos na mabasa ang teskto tungkol sa Konsepto ng
Kasarian, Gender Roles sa Pilipinas at Iba’t Ibang Lipunan sa Mundo
sagutan ang mga tanong. Isulat ang sagot sa sagutang papel.
V-Assessment: Mga Tanong:
Panuto: Basahin at suriing mabuti ang mga tanong sa ibaba. 1. Paano naapektuhan ng lipunan ang papel na ginagampanan ng
mga kasarian?
Piliin ang titik ng tamang sagot at isulat sa iyong sagutang 2. Ano ang pagkakaiba sa pananaw ng mga tao sa papel na
papel. ginagampanan ng mga babae at lalaki?
1. Ang kasarian ay maraming ipinahihiwatig na kahulugan. 3. Bakit patuloy pa rin ang pagsasagawa ng FGM sa rehiyon ng
Sa Ingles ito ay katumbas ng salitang sex at gender. Ano Africa at Kanlurang Asya?
4. Ayon sa binasa, pantay ba ang pagtingin sa mga kababaihan at mga
ang tinutukoy ng World Health Organization (WHO) na miyembro ng LGBT sa Africa at Kanlurang Asya? Magbigay ng
tumutukoy sa biyolohikal at pisyolohikal na katangian na patunay.
nagtatakda ng pagkakaiba ng babae sa lalaki?
A. Bi-sexual IV- Learning Activity:
B. Transgender Gawain 2: Saan Nga Ba Kabilang?
C. Gender Basahin ang mga salitang nakatakda. Itala sa kahon sa ibaba
ang mga salitang sa tingin mo ay tumutukoy sa mga lalaki, babae, at
D. Sex LGBT, maaaring mag-ulit ng mga salita. Ipaliwanag ang kasagutan.
Isulat ang sagot sa papel.
Panuto: Basahin at
suriing mabuti ang
mga tanong sa
ibaba. Piliin ang
titik ng
tamang
sagot at isulat sa
iyong sagutang
papel.
1. Ang kasarian ay
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
maraming
ipinahihiwatig na
kahulugan. Sa
Ingles ito ay
katumbas ng
salitang sex at
gender. Ano ang
tinutukoy ng
World Health
Organization
(WHO) na
tumutukoy sa
biyolohikal at
pisyolohikal na
katangian
na nagtatakda ng
pagkakaiba ng
babae sa lalaki?
A. Bi-sexual
B. Transgender C.
Gender D. Sex
2. Binabago ng
lipunang
ginagalawan natin
ang pananaw ng
isang indibidwal,
ano ang tawag
sa mga
panlipunang
gampanin, kilos, at
gawain na
itinatakda ng
lipunan para sa
mga babae at
lalaki?
A. Sex B.
Gender C. Bi-
sexual D.
Transgender
3. Sa bansa natin
ay maraming
miyembro ng
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
ng atraksyon
sa dalawang
kasarian.
A. Bisexual B.
Gay C. Lesbian
D. Transgender
5. Sa anong grupo
nabibilang ang
mga taong
nagkakaroon ng
seksuwal na
pagnanasa sa
mga taong
nabibilang sa
katulad na
kasarian, tulad ng
lalaking
gustong
makakatalik ang
kapwa lalaki at
mga babaeng mas
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
6. Ang
oryentasyong
sekswal at sekswal
na pagkakakilanlan
ng isang tao ay
nakabase sa
kung anong
pakiramdam
mayroon sila. Alin
sa mga sumusunod
ang
nagkakanasang
seksuwal sa
miyembro ng
Checked by: Noted by:
GLENDA B. PECORE DELMA B. CABABAT
SHS Academic Coordinator Head Teacher IV
DepEd-Tampilisan NHS: Unified Learning Activity Sheet (LAS)
kabilang kasarian,
mga lalaki na
ang gustong
makatalik ay babae
at mga babaeng
gusto naman ay
lalaki?
A. Asexual
B. Bisexual C.
Heterosexual D.
Homosexual
VI- Reflection:
1. Ang PAKSA ng araling ito ay tungkol sa
________________________________
Prepared by:
MARY GOLD