Σχέση θερμοκρασίας και βάρους

Επειδή το ειδικό βάρος εξαρτάται από τον όγκο του σώματος και αφού ο όγκος εξαρτάται από την
θερμοκρασία, επόμενο είναι το ειδικό βάρος να εξαρτάται και από την θερμοκρασία. Αυξανόμενης
της θερμοκρασίας αυξάνεται ο όγκος των σωμάτων, ενώ το ειδικό βάρος αυτών ελαττώνεται.

Κατά την εκφόρτωση του φορτίου, θα πρέπει να ρίχνουμε σταδιακά την πίεση του αδρανούς αερίου
για δύο λόγους:

α) Για να γίνεται ομαλά η εκφόρτωση.

β) Για να αποφύγουμε την ρύπανση στην ατμόσφαιρα, λόγω συμπίεσης των αερίων.

α) Ευφλεκτικότητα:
Ασφαλές όριο είναι κάτω από το 1% του κατώτερου ορίου ευφλεκτικότητας (LFL). Όργανο
μέτρησης είναι το Explosimeter (Gas meter) και βασίζεται στην καύση των αερίων. Για να
δουλέψει το όργανο, πρέπει ο χώρος να έχει ποσότητα σε οξυγόνο πάνω από 13%. Θέλει ιδιαίτερη
προσοχή στην μπαταρία του οργάνου, η οποία θα πρέπει να ελέγχεται μήπως είναι πεσμένη και το
όργανο έχει χαμηλή μέτρηση.

β) Τοξικότητα:
Ασφαλές όριο σε τοξικά αέρια είναι τα 300 PPM. Εξαιρούνται το υδρόθειο και το βενζόλιο με
TLV= 10 PPM. Η τοξικότητα σε μεγάλες ποσότητες φέρει ακαριαίο θάνατο, ενώ έκθεση σε
ποσότητες λίγο πάνω από τα όρια φέρνει μακροχρόνιες βλάβες στον οργανισμό. Όργανο μέτρησης
είναι το Draeger. Βασίζεται στην χημική ανάλυση των αερίων και μετράει με αμπούλες.

γ) Ασφυκτικότητα:
Ασφαλές όριο είναι το 21% σε οξυγόνο, όσο δηλαδή ο ατμοσφαιρικός αέρας. Όργανο μέτρησης
είναι το Oxygen Analyzer. Το όργανο ρυθμίζεται με το άζωτο για τον μηδενισμό του και τον
ατμοσφαιρικό αέρα για την ένδειξη του 21%. Κατά την ρύθμιση, θα πρέπει να προσέχουμε μήπως
η φιάλη με το άζωτο περιέχει ποσότητα οξυγόνου (αναγράφεται στην ετικέτα της φιάλης), οπότε το
κατώτερο όριο στο όργανο θα είναι η ποσότητα αυτή.

Με τα ανωτέρω όρια μπορούμε να παραμείνουμε στον χώρο χωρίς να πάθουμε βλάβη 8 ώρες την
ημέρα και 40 ώρες την εβδομάδα.

δ) Η πίεση του αερίου στις δεξαμενές θα πρέπει να είναι 700 mm/wg (ιδανική), ενώ η ελάχιστη που
μπορεί να πάρει είναι 100 mm/wg. Αυτές είναι πάντοτε θετικές πιέσεις.

Ο θειούχος σίδηρος αν έλθει σε επαφή με το οξυγόνο, δημιουργεί τον πυροφορικό θειούχο σίδηρο,
ο οποίος προκαλεί μέχρι και πυράκτωση της λαμαρίνας, ανεβάζοντας την θερμοκρασία της και θα
έχει ως αποτέλεσμα να δημιουργηθεί φωτιά και έκρηξη.

Για τον λόγο αυτό, απαγορεύεται σε μια άδεια δεξαμενή που είναι βρώμικη, να αφήσουμε να
εισέλθει ατμοσφαιρικός αέρας. Θα πρέπει να κάνουμε κάθαρση (Purging).

Με το Purging μειώνουμε τους υδρογονάνθρακες στο 2% του όγκου των αερίων που περιέχει το
κύτος. Μετράται με το Tank scope και ισχύει για τα πετρελαιοφόρα και τα πλοία μεταφοράς
υγραερίων. Μετά το Purging μπορούμε να βάλουμε ατμοσφαιρικό αέρα χωρίς φόβο.

Σελίδα - 1 -
Οι εργασίες που μπορούν να γίνουν σε μια δεξαμενή είναι δύο ειδών:

α) Ψυχρές
Κατ’ αυτή χρησιμοποιούμε μόνο εργαλεία. Υποχρεωτικά η δεξαμενή θα πρέπει να είναι Gas free
και να τροφοδοτείται διαρκώς με ατμοσφαιρικό αέρα.

β) Θερμές
Στις θερμές εργασίες χρησιμοποιούμε φλόγα. Θα πρέπει η δεξαμενή να είναι Gas free και να
πληρούνται τα εξής:

Μέσα κατάσβεσης πυρκαϊάς

ΜΕΣΟΝ ΚΑΤΑΛΛΗΛΟ ΑΚΑΤΑΛΛΗΛΟ

Ηλεκτρικά
Νερό Στερεά καύσιμα
Υγρά καύσιμα
Μικρής επιφάνειας πυρκαϊές υδρογονανθράκων
Ηλεκτρικά και φλεγόμενο
Άμμος Συντελεί στην κάλυψη και απορρόφηση του
δοχείο με υγρά καύσιμα
εκχυθέντος υγρού
Στερεά καύσιμα σε
Ηλεκτρικά
Πεπιεσμένο προχωρημένο στάδιο,
Υγρά καύσιμα
Διοξείδιο του εκτός και αν
Στερεά καύσιμα στο αρχικό τους στάδιο
Άνθρακος (CO2) χρησιμοποιούνται σε
(Αντλιοστάσια – Αποθήκες μηχανημάτων)
συνδυασμό με το νερό
Ηλεκτρικά
Ξηρά Χημική Ρευστοποιημένα αέρια
Τα ίδια με το CO2
Σκόνη (D.C.P.) Υγρά καύσιμα μικρής έκτασης
Στερεά καύσιμα στο αρχικό τους στάδιο
Στερεά καύσιμα
Αφρός (Foam) Ηλεκτρικά
Υγρά καύσιμα

Οι υδρογονάνθρακες είναι βαρύτεροι από τον ατμοσφαιρικό αέρα, γι’ αυτό στο αντλιοστάσιο θα
πρέπει να στέλνουμε τον αέρα χαμηλά. Οι ανεμιστήρες θα πρέπει να εργάζονται συνεχώς κατά το
operation του πλοίου (φορτοεκφόρτωση, ερματισμό ή πλύσιμο).

Ο εγκέφαλος του ανθρώπου κρατά χωρίς να οξυγονώνεται 4-6 λεπτά. Αν κάποιος μείνει σε μια
δεξαμενή, σκοπός μας είναι να τον βγάλουμε το συντομότερο επάνω.

Οι ενέργειες που πρέπει να κάνουμε είναι οι εξής:

α) Κτυπάμε τον συναγερμό.
β) Φοράμε την απαραίτητη εξάρτηση (μάσκα, φιάλη οξυγόνου κλπ).
γ) Τον ανεβάζουμε στο κατάστρωμα.

Ενέργειες που πρέπει να γίνουν σε αναίσθητο άτομο:

α) Δεν του δίνουμε νερό, ούτε του προκαλούμε εμετό. Αν κάνει μόνος του εμετό, του γυρίζουμε το
κεφάλι για να μην κάνει αναρρόφηση και πνιγεί.
β) Εξετάζουμε αν αναπνέει. Αν αναπνέει έστω και αχνά, του δίνουμε αέρα με την μπουκάλα
αναζωογόνησης. Εάν δεν αναπνέει του δίνουμε το φιλί της ζωής.
γ) Εξετάζουμε αν δουλεύει η καρδιά του. Αν δεν δουλεύει, του κάνουμε μαλάξεις.
Περιεκτικότητα αέρα σε οξυγόνο

0% Ιδανικό αδρανές αέριο (Άζωτο)

2-4% Αδρανές αέριο που διοχετεύει η μονάδα παραγωγής
8% Ανώτερο όριο αδρανούς αερίου στις δεξαμενές
11% Δεν παρατηρείται ούτε δημιουργεί καύση
13% Κατώτερο όριο για να δουλέψει το γκαζόμετρο (Gas meter)
21% Περιεκτικότητα της δεξαμενής για να είναι Gas free.

Το κάθε όργανο χρησιμοποιείται για ορισμένη μέτρηση. Οι μετρήσεις αυτές είναι:

α) Ευφλεκτικότητα
Κατ’ αυτήν μετράμε την ποσότητα των υδρογονανθράκων της δεξαμενής και χωρίζονται σε δύο
κατηγορίες:

i) Τα καταλυτικά. Το όργανο μέτρησης είναι το Explosimeter ή Gas meter το οποίο μετρά ποσοστά
του LFL και βασίζεται στην καύση των αερίων. Για να δουλέψει χρειάζεται οξυγόνο πάνω από
13%. Το χρησιμοποιούμε όταν κάνουμε Gas free ή όταν θέλουμε να κατεβούμε στις δεξαμενές.

ii) Τα μη καταλυτικά. Όργανο μέτρησης είναι το Tank scope το οποίο μετρά τον όγκο των
υδρογονανθράκων σε αδρανοποιημένη δεξαμενή. Έχει ένδειξη 0-20% και με κόκκινο τομέα δείχνει
το εύρος ευφλεκτικότητας (1% - 10%).

β) Τοξικότητα
Όργανο μέτρησης είναι το Draeger το οποίο βασίζεται στην χημική ανάλυση των αερίων. Κάθε
αέριο έχει το δικό του ποσοστό τοξικότητας (TLV) και για την μέτρησή του χρειάζεται ειδική
αμπούλα. Το Draeger μετρά το TLV σε PPM (Parts Per Million).

γ) Ασφυκτικότητα
Εδώ μετράμε το ποσοστό του οξυγόνου, το οποίο θα πρέπει να είναι 21% όταν πρόκειται να
μπούμε σε κάποιο κλειστό χώρο ή κάτω του 8% σε μια αδρανοποιημένη δεξαμενή. Το όργανο
μέτρησης είναι το Oxygen analyzer.

Το Crude oil Αναλυτικά αποτελείται από:

Μεθάνιο CH4 Μοριακό βάρος 16

Αιθάνιο C2H6 Μοριακό βάρος 30
Προπάνιο C3H8 Μοριακό βάρος 44
Βουτάνιο C4H10 Μοριακό βάρος 58
Πεντάνιο C5H12 Μοριακό βάρος 72
: : :
: : :
Εικοσάνιο C20H42 Μοριακό βάρος 282 κλπ

Ο ατμοσφαιρικός αέρας έχει μοριακό βάρος 29. όπως βλέπουμε από τον παραπάνω πίνακα, μόνο το
μεθάνιο είναι ελαφρύτερο του αέρα. Τα υπόλοιπα είναι βαρύτερα, όπως είναι το υδρόθειο (Μ.Β 34)
και το βενζόλιο (Μ.Β. 78). Θα πρέπει λοιπόν να τυγχάνουν ιδιαίτερης προσοχής κατά την
μεταφορά τους επειδή συσσωρεύονται στο κατάστρωμα.

Έχουμε δύο ειδών αναπνευστικές συσκευές:

α) Demand unit. Όσο αέρα ζητάμε, τόσο μας δίνει.

β) Positive pressure. Δίνει συνεχώς αέρα με σταθερή ροή, μέχρι να τελειώσει η φιάλη.

η) Η ποσότητα του εναπομείναντος πετρελαίου μετά το COW δεν θα πρέπει να υπερβαίνει το

0,00085 του όγκου της δεξαμενής.

θ) Το πλοίο θα πρέπει να έχει Stripping capacity τόσο που να καλύπτει το 125% του capacity των
μηχανών COW που μπορούν να λειτουργήσουν συγχρόνως, για να προλαβαίνει να απορροφά το
πετρέλαιο που πλένει την δεξαμενή (100% + 25%).

η) Για να λειτουργήσει το COW θα πρέπει η πίεση στις σωληνώσεις να είναι το ελάχιστο 8 κιλά.

θ) Τα τοιχώματα και η οροφή της δεξαμενής θα πρέπει απαραιτήτως να πλένονται με την ίδια
παρτίδα πετρελαίου, ενώ το δάπεδο μπορεί να πλένεται και με άλλη παρτίδα. Μπορούμε να
πλένουμε το δάπεδο μιας δεξαμενής με το φορτίο που αντλούμε από άλλη δεξαμενή, ενώ την
τελευταία με φορτίο από το Slop tank το οποίο είχαμε καθαρίσει και γεμίσει με πετρέλαιο στην
αρχή της εκφόρτωσης.

Σε περίπτωση που χαλάσει το ODM, μπορούμε να αποβάλλουμε σαβούρα ρυθμίζοντας την

ταχύτητα της αντλίας από τον τύπο:

PPM x Pump rate

R = ------------------------ = m3
1000 x Ship’s speed

(όπου R = Rate της απόρριψης που πρέπει να είναι max 30 Ltrs, PPM = 15 και η ταχύτητα του
πλοίου που θα πρέπει να είναι σταθερή κατά την διάρκεια της απόρριψης και πάνω από 7 NM).

Η τροφοδοσία τους γίνεται με δύο τρόπους:

α) Εκμάστευση
Παίρνουμε φορτίο κατ’ ευθείαν από την γραμμή του φορτίου. Για να δουλέψει πρέπει να έχουμε
minimum πίεση 8 κιλά.

β) Με ανεξάρτητη αντλία
Αν η πίεση είναι μικρότερη από 8 κιλά, τότε γεμίζουμε με εκμάστευση το Slop tank και με μια
αντλία τροφοδοτούμε τα μασίνια με το πετρέλαιο που παίρνουμε από αυτό.

Σημείο ανάφλεξης
Είναι η στιγμιαία ανάφλεξης στην χαμηλότερη θερμοκρασία επί της επιφανείας του υγρού.

Σημείο καύσης
Είναι η θερμοκρασία του εξατμιζομένου υγρού εκείνη στην οποία έχουμε ανάφλεξη και συνέχιση
καύσης.

Αυτόματη καύση
Είναι ένα η δύο υλικά ενώνονται με το Ο2 παρουσιάζουν οξείδωση και στην συνέχεια αύξηση της
θερμοκρασίας με αποτέλεσμα την αυτόματη ανάφλεξη του υλικού.

Αυτανάφλεξη
Είναι η θερμοκρασία κατά την οποία αέρια πετρελαίου αναφλέγονται αυτομάτως, χωρίς την
παρουσία πηγής ανάφλεξης. Η θερμοκρασία αυτή είναι μικρότερα στην ανάφλεξη και πολύ
μεγαλύτερη στην αυτανάφλεξη
Πτητικά και μη πτητικά
Είναι τα πετρέλαια που έχουν σημείο ανάφλεξης μέχρι 60 βαθμούς C , και Μη πτητικά από 60
βαθμούς C. To νούμερο 60 αναφέρεται στα μη πτητικά.

Inerting
Είναι η αδρανοποίησης της δεξαμενής φορτίου, με σκοπό την απομάκρυνση του ατμοσφαιρικού
αέρα Ο2 σε περιθώρια του 8% καθ όλη την διάρκεια πριν τη φόρτωση – μεταφορά – και
εκφόρτωση του φορτίου.

Purging (κάθαρση)
Πραγματοποιείται υποχρεωτικά σε άδεια δεξαμενή φορτίου με αδρανές αέριο, στα πετρελαιοειδή
που έχουν στην σύνθεσή τους ΥΔΡΟΘΕΙΟ και στην περίπτωση που επιθυμούν να ανοίξουν την
δεξαμενή φορτίου για κάποιους λόγους.

Κάθαρσης γίνεται μόνο με αδρανές αέριο και συγκεκριμένα με δύο μεθόδους

α) DISPLACEMENT (εκτόπισης)
β) DULUTION (Διάλυσης )

ΑΣΦΑΛΗ ΟΡΙΑ ΕΙΣΟΔΟΥ ΣΤΗ Δ/Ξ ΦΟΡΤΙΟΥ, ΕΥΦΛΕΚΤΙΚΟΤΗΤΑ–ΤΟΞΙΚΟΤΗΤΑ–

ΑΣΦΥΚΤΙΚΟΤΗΤΑ

1. Ευφλεκτικότητα Όριο 1% LFL (κατώτερο όριο). Όργανο μέτρησης το EXPLOSIMETER.

2. Τοξικότητα Όριο TLV 300 Ppm για τα πετρελαιοειδή

Όριο TLV 10% Ppm για ΥΔΡΟΘΕΙΟ
Όριο TLV 10% Ppm για Βενζόλιο.
Οργανο μέτρησης το DRAGER

3. Aσφυκτικότητα : Οξυγόνο 21% Όργανο μέτρησης το OXYGEN ANALYSER

C.O.W SYSTEM

α) Πλεονεκτήματα
1. Εκφόρτωση σχεδόν ολικού φορτίου.
2. Πλεονέκτημα άμεσου καθαρού ερματισμού.
3. Ελαχιστοποίηση Ρύπανσης Περιβάλλοντος.
4. Συντήρηση Δ/Ξ φορτίου (Οξείδωση).
5. Ευκολία και οικονομία πριν δεξαμενισμό πλοίου.
6. Μεγαλύτερη συνεχής χωρητικότητα φορτίου

β) Μειονεκτήματα
1. Καθυστέρηση στο λιμάνι εκφόρτωσης (5-10 ώρες).
2. Κόστος τοποθέτησης μηχανημάτων συστήματος πλύσης και αδρανοποίησης.

Αγωγιμότητα φορτίων

Όλα τα υγρά φορτία τα οποία στερούνται στερεών σωματιδίων τεχνικής ή φυσικής δεν είναι
αγώγιμα, ως εκ τούτου σε αυτά τα προϊόντα ( καθαρά) που στερούνται τω ανωτέρω δημιουργείται
από τις ροές και τριβές μέσα σε αυτά ΣΤΑΤΙΚΟΣ ΗΛΕΚΤΡΙΣΜΟΣ. Γι αυτό απαραίτητη
προϋπόθεση και πριν την διακίνησή τους πρέπει υποχρεωτικά να γίνουν αγώγιμα. Ως εκ τούτου
προστίθεται σε αυτά ένα χημικό προϊόν η ΑΝΤΙΣΤΑΤΙΚΗ ΠΡΟΣΘΗΚΗ τόση όση να γίνει το
προϊόν αγώγιμο δηλαδή ασφαλές για την διακίνηση το Α.S.M. με minimum ποσότητα τα 50 ps/m
(pico-12 SIΕMENS) όπου pico μονάδα υποδιαίρεσης και SIEMENS μονάδα μέτρηση της
αγωγιμότητας.