ANG PARABULA NG SAMPUNG DALAGA

“Mahalaga ang pagkakaroon ng kahandaan upang sa huli ay hindi ito pagsisihan”

Isang malaking kasalan ang inihahanda. Tulad ng nakagawian ng mga Hudyo sa bayan ng Israel, maringal at Malaki ang
kasalan. Mahaba ang panahon ng paghahanda. Nagsimula ito sa pag-uusap at pagkakasundo ng ama ng binata at ng dalagang ikakasal
na sinundan ng pagtanggap ng dalaga sa panunuyo ng kanyang mangingibig.
Kasunod na pinag-usapan ang mga detalye ng kasalan, kung saan ito gaganapin, ano-ano ang mga paghahandang gagawin, at
kung magkano ang dote o bigay kayang ipagkakaloob sa dalaga. Nang matapos ang kasunduan ay lumayo muna ang binate upang
maihanda ang kanilang magiging tahanan.Halos isang taon ang pagkakalayong itona sumubok din sa katatagan ng pag-ibig ng binata at
dalaga sa isa’t isa.
Ang kasalan ng mga Hudyo ay karaniwang ginaganap sa gabi. Sa wakas, sumapit na ang gabing pinanabikanng lahat. Unang
nagpunta ang lalaking ikakasal sa tahanan ng kanyang kasintahan upang siya’y sunduin at saka sila tutuloy sa tahanan ng binata upang
doon idaos ang maringal na kasalan.
Sa labas ng tahanan ng binatang ikakasal ay sampung dalagang may dala-dalang ilawan ang itinalagang maghihintay sa
pagdating ng lalaking ikakasal. Ang lima sa mga dalagang ito ay matatalino. Inaasahan na nilang maaring maantala ang pagdating ng
ikakasal kaya’t nagdala sila ng sobrang langis para sa ganitong pangyayari. Ang lima naman ay hangal sapagkat nagdala nga sila ng
ilawan ay hindi naman sila nagbaon ng karagdagang langis. Naghintay ng naghintay ang mga dalaga subalit gabi na’y wala pa ang
ikakasal kaya’t sila’y nakatulog sa kahihintay.
Nang maghatinggabi na ay dumating ang isang tagapagbalitang nagsabing paparating na ang lalaking ikakasal.’’Paparating na
ang lalaking ikakasal!lumabas na kayo at maghanda upang salubungin siya!’’ Masayang nagsigawan ang mga tao. Agad na bumangon
ang sampung dalaga at inayos ang kani-kanilang ilawan at humilera sa magkabilang gilid ng daan upang maging handa sa paparating na
ikakasal. Subalit ang ilawan ng limang dalagang hangal ay aandap-andap na. Dahil sa matagal na paghihintay ay naubos ang langis sa
kanilang ilawan. ‘’Bigyan naman ninyo kami kahit kaunting langis . Aandap andap na an gaming ilawan,’’ang pakiusap nila sa matatalinong
dalaga.
‘’Pasensiya na, subalit ang dala naming langis ay sapat lamang sa aming ilawan. Hindi ito magkakasya sa ating lahat. Mabuti
pa’y pumunta muna kayo sa tindahan at bumili ng para sa inyo,’’tugon naman ng matatalino. Kaya’t dali daling lumalakad ang limang
hangal na dalaga upang bumili ng langis.
Habang bumibili sila ay siya namang pagdating ng lalaking ikakasal. Ang limang nakahandaay kasama agad niyang pumasok
sa kasalan at saka isinara ang pinto. Kaugalian kasi noong tanging ang mga taong nasa labas pagdating ng ikakasal ang papasukin sa
piging upang maiwasang makapasok ang mga taong hindi naman imbitado at hindi kilala ng ikakasal.
Nang nasa loob na ang lahat ay humahangos na dumating ang limang hangal na dala. ‘’Panginoon, panginoon, papasukin po
ninyo kami!’’ sigaw nila . Hindi na sila pinapasok at sa halip ay tumugon ang binatang ikakasal na siya rin nilang panginoonnang ganito;
‘’Hindi ko kayo nakikilala. ‘’Walang nagawa ang mga hangal na dalaga kundi buong panlulumong pinagsisihan ang hindi nila pag hahanda
para sa pangyayaring ito.

‘’ANG KAHARIAN NG LANGIT AY MAIHAHALINTULAD SA PARABULANG ITO. KINAKAILANGAN NATING MAGHANDA AT

MAGBANTAY. SAPAGKAT HINDI NATIN ALAM ANG ARAW O ANG ORAS MAN NANG KANYANG MULING PAGPARITO.’’

-Hango sa Mateo 25:1-13

ANG APAT NA BUWAN KO SA ESPANYA

(ISANG SANAYSAY)
“Sa iyong mga paglalakbay ay sikapin mong matuto, Maging bukas at igalang ang pagkakaiba-iba ng tao.’’
 Ako si Rebecca,labing anim na taong gulang,anak ng mag-asawang OFW na kapwa nagtatrabaho sa
Barcelona,Espanya.Walong taon na rito sina nanay at tatay subalit ito palang ang unang paglalataong naisama nila
ako.Nagkataonkasing nagbago ang SCHOOL CALENDAR ng unibersidad na papasukan ko. Sa halip na sa kasanayang hunyo
ay sa buwan ng Agosto pa magbubukas ang klase kaya sinamantala namin ang mahaba-habang bakasyon mula Abril
hanggang huling lingo ng Hulyo upang sa halip na sila ang umuwi sa pilipinas ay ako ang pinapunta nila sa Barcelona, isa sa
pinakakilalang lungsod ng espanya.
Sa isang malaking hotel sa Barcelona nagtatrabaho ang aking magulang. Bagi pa ako dumating ay inayos na nila ang
orasng kanilang pagpasok upang lagi akong may kasamang isa sa kanila. Magkaiba ang kanilang SHIFT sa trabaho subalit
nagawan nila ng paraang tuwing Sabado at Linggi ay maging libre sila pareho para makasa ako. Dahil dito, napasyalan naming
ang magagandang lugar sa lungsod ng Madrid,Seville,Toledo,at Valencia. Sa apat na buwan ng pamamalagi ko sa espanya at
pamamsyal namin sa iba’t ibang lungsod ditto ay marami akong natutuhan at naranasan sa kanilang mga kaugalian,kultura,at
tradisyon.

KLIMA AT PANAHON
Sa mga unang buwan ng aking pagbisita (Abril hanggang Hunyo) ay naranasan ko ang katamtamang
panahon.Subalit sa buwan ng Hulyo gayundi daw sa buwan ng Agosto (na hindi ko na inabot) na itinuturing na tag-init sa kanila
ay sadyang napakainit na panahong maihahambing sa ating nararanasan sa pilipinas sa mga buwan ng Marso at Abril. Sa mga
panahong ito’y napakaraming turista ang dumarayo sa Espanya lalo na sa lungsod ng Barcelona upang mapasyalan ang
magagandang dalampasigan nasa baybayin nn dagat Mediterranean.

KULTURA AT TRADISYON
Isa sa ipinagmamalaki ng mga Espanyol ay ang kanilang mayamang kultura at tradisyon nag-uugat pa sa malayong
nakaraan. Napakarami nilang museo at teatro kung saan masasalamin ang kanilang kasaysayan. May mga araw at
Oras silang nakalaan para sa libreng pagpasok sa mga museo. Halimbawa, napasok naming nang libre ang Reina Sofia sa
Madrid, isang museong tanyag sa buong mundo.Libreng nakapasok ditto ang publiko sa mga araw ng Lunes,Miyerkoles,
Huwebes,at Biyernes mula ikapitong hanggang ikasiyam ng gabi. Libre rin ang pagpasok dito mula 2:30 ng hapon kapag araw
ng sabado at kapag linggo,libre ito mula umaga hanggang 2:30 ng hapon. Sa pamamasyal namin sa ibat-ibang museo nakita
ko ang obra maestra ng mga tanyag na alagad ng sining tulad nina Salvador Dali,Pablo Picasso,Joan Miro,Antoni Tapies,at iba
pa.Ang isa pang tanyag na museong napasok din naming nang libre ay ang NATIONAL ART MUSEUM OF CATALONIA kung
saan ang gusali pa lang ay kahanga hanga na. Bahagi rin ng kanilang makulay na kultura ang pagsasagawa ng BULLFIGHT
kung saan ang mga lalaki ay nakikipagtagisan ng lakas sa isang toro gayundin ang pag sayaw ng FLAMENCO, na labis kung
nagustuhang panoorin dahil sa kahanga-hangang bilis ng paa ng mga mananayaw na tila nakaangat sa hangin at hindi
lumalapat sa sahig.

ANG MGA TAHANAN AT GUSALI

Ang isa sa pinakamagandang bagay na nakita ko sa Espanya ay ang kanilang mga gusali.Marami na
rin ang makabagong tahanan at gusaling naitayo pa noong gitnang panahon at nagpapakita ng mayamang kasaysayan ng
kanilang lugar. Ilan sa mga ito ang Palacio Real sa Madrid,ang Toledo’s Ancient Rooftops sa Toledo, isa sa pinakamatandang
lungsod sa espanya kung saan matatagpuan ang mga lumang bahay at makasaysayang mga gusali,at ang hindi pa natatapos
na Basilica de la Sagrada Familia,isang UNESCO World Heritage Site na sinasabing sinimulang gawin sa pamumuno ng tanyag
na arkitekong si Antoni Gaudi noon pang 1883.Ang mga lumang gusaling dinisenyo rin ni Gaudi sa Barcelona tulad ng
Casa Vicens,Casa Batllo,Guell Pavilions, at iba pa ay isa-isa rin naming pinasyalan.Ang bawat gusali ay may taglay na
Kasaysayang maiuugnay sa kasaysayan ng lungsod at maging ng bansa.

WIKA
Ang kanilang wikang pambansa ay Spanish o Castilian na tinatawag naman nating Espanyol. Mayroon din silang ilang
Diyalektong ginagamit ng ilang pangkat tulad ng Galician,Catalan,at Basque. Ang ingles ay nauunawaan ng ilan subalit ang
Pagsasalita nito ay hindi gaanong laganap. Sabi ng aking magulang, mas kakaunting Espanyol daw ang nakapagsasalita ng
English kompara sa mga ibang bansa sa Europa.Gayunpaman,sa hotel kung saan sila nagtatrabaho ay mahuhusay sa English
ang kanilang mga katrabahong Espanyol dahil ang karamihan sa kanilang bisita ay mga turistang mula sa iba’t ibang panig ng
mundo. Kung titira ka ng matagalan sa bansang ito ay kailangan mong matuto ng wikang espanyol dahil ang halos ng
mababasa tulad ng mga salitang bano,calle,ventana,coche,at iba pa. Nasakop nga pala nila tayo sa loon ng mahigit
tatlongdaang taon kaya naman marami silang naging impluwensiya sa ating kultura kasama na ang sa ating wika.
 RELIHIYON O PANANAMPALATAYA
Ang isa sa mga bagay na kapansin pansin sa Espanya ay ang pagkakaroon ng naglalakihabg simbahang katoliko sa
halos lahat ng dako kaya’t ang dayuhang manggagawa tulad ng aking magulang na naghahanap ng masisimbahan ay tiyak na
hindi mahihirapan. Nakararami parin sa mga Espanyol ang katoliko na nasa humugit-kumulang 80% hanggang 90% ng
populasyon subalit marami na ring ibang relihiyon o pananampalataya ang laganap dito tulad ng Islam at ng ibang
pananampatayang Kristiyano gaya ng mga Protestante, Jehovah’s Witnesses, Mormons at iba pa. Gayunpaman, sa aming
pagsisimba ay napansin kung di tulad sa ating bansa, hindi napupuno ang mga simbahan ayon sa aking magulang, kahit na
Malaki ang bilang ng mga katoliko ay marami sa kanila ang hindi regular na nagsisimba at nagsasagawa lamang ng mga ritwal
ng simbahan tulad ng pagbibinyag, pagpapakasal, at pagbabasbas sa namatay.

ANG KANILANG PAGKAIN AT IBA PANG KAUGALIAN

Kung may isang bagay na labis naiiba o natatangi sa mga Espanyol, ito ay ang kanilang mga kaugaliang kaugnay ng
pagkain. Ang kanilang almusal na tinatawag nilang El Desayuno ay karaniwang kapeng may gatas at tinapay lang. magaan lang
ito dahil sa bandang ikasampu o ikalabing-isa ng umaga ay muli silang kakain. Karaniwang tapas ang kinakain nila sa oras na
ito. Ang tapas ay mga pagkaing nakalagay sa maliliit na lalagyan tulad ng platito na maaring damputin lang (fingerfood) tulad ng
pritong maliliit na pusit, tinapay na may nakapatong na kamantis at keso, nakatuhog na tund at olive, at ibapa. Sa kanila pala
nating nakuha ang nakaugaliang nating pagkain sa pagitan ng agahan at tanghalian.
Ang kanilang tanghalian na tinatawag nilang la comida ang pinakamalaki nilang kainan sa maghapon. Maraming
putahe ang nakahanda para sa kanila tanghalian at hindi sila nawawalan ng tinapay sa kanilang hapag. Tinapay ang kanilang
pinakakanin at ito ang ginagamit nila upang masimot ang sarsa sa kanilang pinggan. Ang ilang putahing paborito nila ay kilala
rin natin tulad paella, gambas, cochinillo asado (na kahawig ng ating lechon de leche). At iba pa. naglalaan silang ng dalawa
hanggang tatlong oras para sa pananghalian dahil bukod sa marami silang nakahanda na pagkain para rito ay nakaugalian din
nilang magakaroon ng siesta o sandaling pagtulog o pagpapahinga pagkatapos kumain. Ang buong bansa ay nagsi-siesta
kaya’t karaniwang nagsasara ang mga tindahan, paaralan, at pagawaan mula ika isa hanggang ika apat ng hapon para sa
mahabang pananghalian at siesta. Gayunpaman, napansin kong sa Barcelona at Madrid na pinakamalalaki nilang lungsud at
may pinkamaraming dayuhan ay bukas ang malalaki nilang supermarket at mga tindahan maging sa mga oras na ito.
Pagsapit ng ikalima o ikalima’t kalahati ng hapon ay muli silang kumakain na tinatawag nilang La Merienda (sa kanila
pala galing ang katawagan nating meryenda). Magaan lang ang pagkaing ito na karaniwang tinapay na may palaman. Ika siyam
naman ng gabe ang karaniwang oras na kanilang hapunan na tinatawag nilang La Cena. Mas kaunti ang pagkaing nakahain na
minsay pritong itlog o isda at ensaladang gulay lang. hindi rin nawawala ang paborito nilang minatamis na karaniwang gawa sa
itlog at gatas na tinatawag naman natin leche flan.
Kung ikukumpara ang oras ng ating hapunan sa kanila ay masasabing huli na ang ikasiyam ng gabi subalit hindi parin
nagtatapos ang maghapon ng nga Espanyol. Pangkaraniwan nasa kanila ang lumalabas pa pagkatapos ng hapunan at
maglakad-lakad (tinatawag nilang paseo) at dumaan sa mga restaurant o bar. Umuuwi lang sila upang matulog kapag
maghahatinggabi o lagpas hatinggabi na. sa mga araw nawalang ay inaabot sila ng ikatlio o ika ap;at ng umaga sa labas ng
tahanan at bago umuwi ay karaniwang kumakain uli sila ng churros o tila pahabang donuts prinito at binudburan ng asukal.
Isinawsaw nila ito sa mainit at malapot na tsokolati. Naiisip kong ang hilig nating mga Pilipino sa pagkain ay namana natin sa
mga Espanyol na sumakop sa atin subalit kahit anung gawin kong paggaya sa kaugalian kaugnay ng pagkain at pagtulog ay
hindi ko talaga kaya. Maging ang magulang kong walong taon na rito ay hindi rin magawa ang nakagawiang ito ng mga
Espanyol lalo na ang oras ng pagtulog dahil narin sa regular na oras ng trabaho nila sa hotel.

ISPORTS
Kung sa pilipinas ay may Basketball court sa halos lahat ng sulok ng barangay,sa Espanya ay soccer o football naman
ang tanyag na tanyag na laro at nilalaro o nilalahukan ng halos lahat ng kabataan saanmang bahagi ng bansa.Hindi makoko-
mpleto ang kanilang linggo kung hindi sila makakapanood ng paborito nilang koponan ng Soccer.Ang Real Madrid isang kopo-
nan ng soccer na nakabase sa Madrid,Espanya ang itinuturing na pinakapopular na soccer club sa buong mundo na may
mahigit 228 milyong tagasuporta.
KASUOTAN
Napansin kong higit na pormal ang pananamit ng Espanyol kompara sa atin.Tanging mga kabataan ang nakita kong
nakasuot ng pantalong maong at t-shirt lalo na sa lungsod ng Madrid.Ang mga nakakatandang babae ay karaniwang nakasuot
ng blusa at palda o bestida.Ang kalalakihan ay karaniwan namang nakasuot ng may kuwelyong pang-itaas,pantalong slacks
(hindi maong),at sapatos na balat.Sa aming pag iikot ay halos wala akong nakitang naka-rubber o tennis shoes maliban sa mga
turistang namamasyal sa mga baybayin ng Barcelona.sa loob ng simbahan ay pormalang pananamit.Katunayan,mayroon silang
dress code at ipinagbabawal ang mga damit o kasuotang hindi angkop sa simbahang itinuturing na banal na lugar.Sa
pamamasyal nila pagkatapos ng hapunan ay maayos at pormal di ang kanilang pananamit.
Napakarami kong natutunan sa apat na buwang pagtira saEspanya.Marami silang mga kaugaliang nahahawig sa atin
dahil na rin sa impuwensya ng matagal nilang pananakop subalit nananatili silang iba at natatangi sa maraming
bagay.Ipinagpapasalamat ko kina nanay at tatay ang pagkakataong ibinigay nila sa akin upang matuto ng maraming bagay at
lalong maging bukas at gumagalang sa pagkakaiba-iba ng mga tao at lahi sa mundo.

-Rebecca De Dios

ANG PAGBIBINIYAG SA SAVICA

(Isang epikong Slovenia)
‘’Hindi sagot sa pagkakaiba ng tao ang digmaan sa halip,pairalin ang mapayapang usapan at paraan’’

Ang pagbibinyag sa Savica ay isang epikong Slovenian na binubuo ng tatlong bahagi:Una ay “Ang Soneto”na iniaalay kay
Matija cop.Pangalawa ay “Ang Prologo”na nasusulat nang patula at binubuo ng dalawampu’t anim na saknong na may tigatlong
taludturan (tercets)at iyong mababasa sa kabilang pahina.Pangatlo,”Ang Pagbibinyag”na nasusulat sa tigwalong taludturang
tula at binubuo ng 56 na saknong o talata.Mababasa mo rin ang dalawang saknong ng bahaging ito sa ibaba.
Ang kabuoan ng epiko ay tumatalakay sa mga pangyayaring nagbibigay daan upang ang mga Paganong Corinthian
noong ikasampung siglo ay maging binyagang kristiyano.Sumentro ito sap ag-iibigan ng dalawang pangunahing tauhan:si
Crtomir,ang makisig at matapang na mandirigmang pagano na labis na nag mamahal sa kanyang kasintahan at si
Bogomilia,isang dalagang maganda,inosente,at mahinhin subalit may metatag na paninindigan.
Nagkahiwalay ang dalawa dahil sa pagsabak ni Crtomir sa isang digmaan sa pagitan ng mga paganong pinamumunuan
niya at ng mga kristiyanong pinamumunuan ni Valjhun sa lambak ng Bohinj noong taong 772.Naging madugo ang digmaan at
dahil malakas ang nakalabang hukbo bukod pa sa kinulang sila ng pagkain,natalo ang pangkat nina Crtomir. Sa pagtatapos ng
digmaan ay tanging si Crtomir lamang ang nakaligtas nang buhay.Lingid sa kanyang kaalaman,ang kanya palang kasintahanng
si Bogomilia ng dating alagad ng kanilang diyosang si Ciba ay hindi na isang pagano.Nagpabinyag ang dalaga at ngayon ay isa
nang kristiyano.Habang nasa digmaan ang kasintahan ay nanalangin nang buong taimtim at nangako ang dalaga sa panginoon
at sa Mahal na Birhen na kung makakabalik nang buhay si Crtomir ay iaalay niya ang kanyang sarili at ang buong buhay sa
pagsisilbi sa panginoon.
Nanikluhod at sinuyo ni Crtomir ang kasintahan para magbago ang desisyo nito subalit buo na ang desisyon ni
Bogomilia.Sa halip,kinumbinsi niya si Crtomir na yakapin ang pananampalatayang kristiyano at magpabinyag din katulad
niya.Sa matiyagang pangungumbinsi ni Bogomilia ay napapayag din niya si Crtomir.Naganap ang pag bibinyag sa binata sa
talon ng Savica.Hindi nagtagal,si Crtomir ay naging isang paring kristiyano at tulad ng kanyang kasintahan ay nag alay ng
kanyang buhay at pag sisilbi para sa panginoon.
 ANG PAGBIBINYAG SA SAVICA (PROLOGO)
(Krst Pri Savici,Epikong Slovenian)
Ni France Preseren

SI Valjhun,ang anak ni kajtimar,ay nagpalaganap

Ng pananampalatayang kristiyano sa mahaba’t madugong pakikidigma;
Sina Avreli at Droh,sa kanya’y hindi na lumalaban.

Nangabigo sa kanilang buhay at ibang suliranin,

At ang mga lambak ng Carniola,ng carantania
Tiyak na puno ng mga lawa ng dugong kahila-hilakbot.

Wala pang matapang na pinunong may hukbong pumapantay,

Nangalupig silang lahat,gumuguho sa pamamaalam,
Liban kay Crtomir na may pangkat pang nagbabagong-lakas.

Ang bunso’y nagtatanggol ng matandang paniniwala

Ng pananampalataya ng kanyang mga ninuno sa iba,mga bathala’t espiritu,
Sa kabila ng mga ulap ang mataas nilang hurisdiksiyon.

Sa bawat isang nagtataglay ng ganitong palsong pananalig

Sa kapatagan ng Bistric ay bilang takas na gumagala,
Sa kanlungan ng Bohinj at nagtataasang munting ture.

Isang guho sa itaas ng kulay-abong bundok,

Ang huling kuta sa teritoryo ni Crtomir,
Ngayo’y Moog ng Pagano na ang ating sisiyasatin.

Ang ibayong laking kalaba’y may isang obsesyon,

Makubkob sila,ang kuta’y napapaligiran na,
Nahahadlangan ang pagpasok ng kanilang mga kaalyado.

Tingnan kung paanong pataas ang mga tuntungan ng mga kalaban,

Upang gibain ang mga pader,magkaisang was akin ang mga portada,
Ngunit bawat lusob,metatag ang moog,nanlito.

Sa anim na buwan ang daigdig na may dugo’y nasalanta,

Mula sa kasamaang patayan ng magkakapatid na Slovene;
Kahindik-hindik na sangkatauhan,at kay panglaw-panglaw!

Ni espada o palakol o kahit hataw ng pala

Ang magsusulong sa tagumpay,manapa’y matinding gutom
Ang nagbabantaang magpahina sa proteksiyon ng moog.

Hindi na maikubli ni Crtomir ang kaniang kagipitan;

Sa gayo’y tinipon niya’t kinausap ang kanyang mga kawal:
“Matatagalan natin ang espada,ngunit tadhana’y mas malakas.

Napakakonting pagkain ang natinggal ko,naikanlong,

Ang tagal ding nabuhay tayong walang tumutulong.
Di ko sisisihin ang sinumang piliin ang pagsuko.
Siyang sa ngayo’y tatanggap ng buhay-alipin,
Dadas ng mga araw tulad ng mga gabing wala nang umaga-
Ngunit maghihintay hanggang umaraw-hindi ako tumututol.

At kayong iba pa,na nahiohiya sa maamong pagtalima,

Halikayong lahat,mga hindi masunurin,
Malalim na’ng gabi,maulap,makulog,bumabagyo.

An gating kalaba’y magiging lubhang kampante sa kanlungan;

Tatahakin naman nati’y mga espasyo sa kadiliman tungo sa kahuyan,
Dedepensahan ng gabi ang atin buong-suway na balikwas.

Karamihan sa mundong ito’y pag-aari ng mga lahing slav;

Mahahanap natin ang landas sa bawat relasyon sa dugo
Malayang nilalagay ang tiwala sa pananalig at katarungan.

Ngunit kung itadhana ng mga diyos an gating pagkalupig,

Hindi tayo mangangamba sa mahabang gabing kawalan ng buhay
Kaysa mabuhay sa ilalim ng araw sa pagkakaalipin!’’

Hindi siya iiwan ng sinuman sa sandaling ito ng pagsubok,

Bawat isa’y nakahawak sa espada,patibay ng pangako;
Walang sinumang magkakanulo para sa kaligtasan.

Ngunit nang mabuksan nang maluwang ang mga tarangkahan,

Nagsimula’ng kakila-kilabot na labanan,di mabilang na pagpatay.
Pangkat nila’y sinalakay ni Valjhun at ng kanyang buong puwersa.

Pagkat siya naman.hinihinuha ang kanilang pag-idlip,

Malapusang umakyat sa pakay na mga pader
At sa gayo’y gulantangin sila’t lamangan sa dami.

Bangis ay pinawalan ng nakapundong bagyo,

Tanod ay nagpasaklolo sa gitna ng labanan;
Di mabilang na buhay ang nabuwis sa paghahamok.

At wari’y ragasa ng malakas na buhis-ulan,bumulwak

Palabang lumagunlong sa gilid ng bundok tulad ng kulog,
Nilamon ang lahat habang ito’y dumadaluhong,

At hindi saglit ma’y huhupa,nilulunod ang lahat sa ilalim

Ng mga alon,maliban sa ilang malalaking hadlang-
Gayon nga si Valjhun,nilansang ang mga kawal na pagano.

Habang may isa pang humihinga’y walang tigil sa pagdurog,

Hanggang sa huli bawat isa sa kanila’y nililigalig;
Sa kanila,pananalig nila ang katas-taasang turo.

Nang umaga’y naarawan ang mga bangkay na di nalilibing

Nakatihaya sa pinaglabanan,nakabunton
Tulad ng tungkos na sariwa,pinagtabi-tabing trigo
 Sa mga bangka’y,nabilang ay kalahating kristiyano,
Ang iba pa’y naaagnas nang katawan ng mga pagano.
ANG MUNTING BARILES
(MAIKLING KUWENTO MULA SA PRANSYA)
‘’Maging maingat sa mga kasunduang kaugnay ng pera
Dahil baka buhay at kapahamakan mo ang maging dala”

Si Jules Chicot ang tagapamahala ng Spreville Hotel.Siya’y isang lalaking matangkad,nasa edad apatnapu,may
mapulang mukha at Malaki at bilog na tiyan.ang mga nakakikilala sa kanya’y nagsasabing siya’y isang matalino at tusong
negosyante.Isang araw ay huminto ang kanyang karwahe sa tapat ng bahay ni Nanay Magloire at pagkatapos niyang maitali
ang kabayo sa isang poste ay agad siyang pumasok sa tarangkahan ng bahay.
Si Chicot ay may-ari ng mga lupaing katabi ng lupa ng matandang babae.Ang lupa nito ay matagal na niyang
pinagnanaasang maangkin kaya’t hindi lang miminsang nag-alok siyang mabili ito subalit lagi siyang tinatanggihan ng matanda.
Dito ako ipinanganak, dito rin ako mamamatay, ang lagi niyang sagot kay Chicot.
Nang hapong iyon ay nadatnan siya ni Chicot na nagbabalat ng patatas sa labas ng kanyang bahay.Si Nanay Magloire ay
isang matanda at nasa edad pitumpu’t dalawa,napakapayat,kulubot na kulubot na ang balat,at kuba na subalit nagtataglay pa
ng lakas ng isang kabataan.Masayang tinapik ni Chicot ang likod ng matanda na tila ba matagal na silang magkaibigan at saka
sila sabay na naupo sa isang bangko.
“Nay, kumusta na?” Ang bati ni Chicot sa kanya. “Natutuwa akong makita kayong masaya at malusog,” dugtong pa niya.
Mabuti naman ako at walang problema, salamat na rin, Ginoong Chicot? Ang sagot naman ng matanda.
Ay maayos po ako, maliban sa paminsan-minsanng pagsumpong ng aking rayuma.
Mabuti naman kung gayun.
Tumahimik na ang matandang babae at ipinagpatuloy ang ginagawa habang nakamasid si Ginoong Chicot.
Pinagmamasdan niya ang mga kulubot at puro ugat na kamay na halos kasintigas na ng sipit ng mga alimangong napakabilis
sa pagbalat ng mga patatas na kinukuha mula sa timba at inilulubog sa agad sa mangkok na may tubig pagkatapos mabalatan.
May tatlong matatapang na ibong nag-unahan sa pagtuka sa mga pingbalatang nasa kanyang kandungan at saka tatakbo nang
mabilis palayo pagkatapos.
Tila nahihiya, biglang naumid si Chicot. Iniisip kung paano sasabihin ang gusto sanang sabihin sa matanda.
Making kayo nanay Magloire.
Tungkol saan ang iyong sasabihin.
Sigurado naba kayong ayaw niyo ngang ipagbili ang inyong lupain?
Siguradong-sigurado. Akaw, maari pang magbago ang inyong isipan subalit ako, kung anuman ang nasabi ko dati, iyon
na iyon kaya huwag mo nang uulitin ang iyong alok.
Mabuti kung gayun; lamang ay may bago akung alok na maaaring pareho nating magustuhan.
At ano naman iyon?
Ganito po. Ibenta niyo sa akin ang iyong lupa at mananatili parin itong sa inyo. Hindi ba niyo ito nauunawaan? Kung
gayun, pakinggan ninyo ang mabuti ang aking sasabihin.
Biglang itinigil ng matandang babae ang pagbabalat ng patatas at saka interesadong tumingin at matamang nakinig.
Nagpatuloy si ginoong Chicot.
Ganito po iyon. Buwan-buwan ay bibigyan ko kayo ng isandaan at limampung francs. Nauunawaan ninyi iyon, hindi ba?
Buwan-buwan ay darating ako upang ibigay ang tatlumpung crowns, at tinitiyak kong walang magbabago sa inyong buhay.
Mananatili ang bahay na ito sa inyo, hindi ninyo ako iintindihin at wala kayong sasagutin sa akin. Ang gagawin ninyo lang ay
tanggapin ang aking salapi. Puwede naba sa inyo ang alok na iyon?
Napatitig nang nakangiti at puno nang pag-asa ang lalaki sa kausap. Tumitig din sa kanya ang matanda. Titig naman ang
isang taong hindi nagtitiwala, nag-iisip nab aka patibong lang ang lahat ng ito.
Sa aking palagay ay tila tama naman ang lahat ng sinabi mo subalit hindi ko ibibigay sa inyo ang aking bukid.
Ay huwag niyo pong isipin iyan, ang sabi ng lalaki. Manantili kayo rito hanggang gusto ng panginoon na kayo’y
mananatiling buhay. Ito ay inyo paring magiging tahanan, yun nga lang, lalagda kayo sa isang kasulatan sa harap ng isang
abogado na nagsasabing mapapasaakin ang inyong lupain pag kayo’y wala na. wala naman kayong anak, tanging mga
pamangking ni hindi niyo namas halos nakikita ang magmamana nito. Puwede na po bas a inyo ang halok ko? Sa inyo ang
lupain habang koyo’y nabubuhay at bibigyan ko kayo ng tatlumpong crown buwan-buwan. Pabor na pabor ito sa inyo, kung ako
ang inyong tatanungin.
Ikinagulat ng matandang babae ang narinig at ito’y nagdulot sa kanya ng pagkabalisa, natutukso na siyang sumang-ayon
sa subalit sa wakas ay tumugon.
 Hindi ko sinasabi na hindi ako sumasang-ayon sa iyong kundisyon subalit bigyan mo ako ng panahong mapag-isipan
itong mabuti. Bumalik ka pagkalipas ng isang lingong at saka natin muli pag-usapan. Doo’y ibibigay ko sa iyo ang aking
kasagutan.
At si Chicot nga ay umalis na singsaya ng isang haring nakasakop ng isang buong kaharian.
Kinagabiha’y hindi makatulog si nanay Magloire. Sa mga sumusunod na araw ay hindi rin siya mapakali. May suspetsa
siyang may patibong na kasama ang alok na iyon at natatakot siyang mahulog ditto. Subalit tuwing maiisip niya ang tatlumpong
crown na kumakalansing sa kanyang sa kanyang apron buwan-buwan na tila ba hulog ng langit at dumating nang wala man
lang siyang ginagawa ay umiiral sa kanya ang kasakiman.
Nagtungo siya sa isang abogado upang ikonsulta ang alok ni Ginoong Chicot. Pinayuhan siya nitong tanggapin ang alok
ng lalaki subalit dapat siyang humiling ng limampung crown sa halip na tatlumpu dahil ang pinakamababang tantya niya sa
presyo ng lupain ng matanda ay animnapung libong francs.
Kung mabubuhay ka pa ng labinlimangtaon, lalabas na apatnapu’t limang libong francs lang ang magiging presyo ng
iyong bukid, ang payo pa ng abogado.
Halos manginig sa tuwa ang matandang babae sapag-iisip sa makukuha niyang limampung crown buwan-buwan subalit
hindi pa rin mawala sa kanya ang pagsususpetsa at pagkatakot na may pandarayang gagawin si Ginoong Chicot. Dahil dito’y
nagtagal pa siya sa opisinang iyon at nagtanong ng nagtanong hanggang sa nang masiyahan ay nagbigay ng panuto sa
abogadong bumuo na ng kasulatan at saka umuwing naliliyo na tila nakainom na apat na bote ng bagong katas na mansanas.
Nang muling bumalik si Chicot ay hindi niya agad sinabi ang kanyang desisyon.Subalit ang totoo’y nanginginig siya at
kinakabahan dahil baka hindi pumayag ang lalaki sa limampung francs.Sa wakas sa kapipilit ni Chicit ay nasabi rin niya kung
magkano ang gusto niyang buwanang bayad para sa bukid.
Kumunot ang noo ni Chicot.kitang-kita sa kanya ang pagkagulat,pagkadismaya,at pagtanggi.Para makumbinsi ang
lalaki ay binanggit niya ang maaring itagal na lang ng kanyang buhay.
‘’Maaring hindi na tumagal ang buhay ko ng lima hanggang anim na taon malapit na akong magpitumpu’t pito at
mahina na dahil sa edad ko.Noon lamang isang gabi ay ni hindi na ako makaakyat sa aking kama.Akala ko nga’y mamamatay
na ako.’’Subalit si Chicot ay tusong nigosyante at hindi basta makukumbinsi ng mga gaanong salita.
‘’Hay naku,tanda,singlakas ka ng tore ng simbahan at tiyak na mabubuhay ka pa ng isandaang taon;baka nga una pa
akong mailibing kaysa sa iyo’’Ang buong maghapon ay naubos sap ag-uusap ng dalawapatungkol sa pera subalit hindi
pumayag ang matandang babae na hindi siya ang masunod hanggang sa huli’y pumayag narin ang lalaking bigyan suya ng
limampung crown.Subalit ipinagpilitan pa ng matanda na magdagdag pa si Chicot ng sampung crown para mapirmahan na ang
kasunduan.
Tatlong taon ang mabilis na lumipas subalit tila hindi man lang tumanda ng kahit isang arawsi Nanay Magloire.Si
Chicot naman ay napakalungkot dahil sap ag-iisip na mukhang magbabayad siya ng buwanan sa loob ng limampung taon.
Pakiramdam niya’y naisahan siya at ngayo’y sira na.Paminsan minsa’y dumaraan siya sa tahanan ng matandang babae subalit
lagi siyang sinasalubong nito ng tusong ngiti ng isang taong nanalo at nakapanlamang sa kanyang kalaban.Kapag nakikita siya
ni Chicot sa kalagayan ay nagngingitngit itong bumalik sa kanyang karwahe at sinasabi sa sariling:
‘’kailan kaba mamamatay matanda,ka?’’
Sa tindi ng nararamdamang galit,minsa’y naiisip niyang sakalin na lang ang matanda kapag nakikita niya.Sa
pagdaraan ng araw ay lalong tumindi ang galit niya para sa matanda.Matinding galit na maihahalintulad sa nadarana ng isang
tao sa magnanakaw na kumuha ng kanyang mahalagang gamit.Dahil dito’y nagsimula mag-isip kung paano mawawala sa
kanyang landas ang matandang babae.
Isang araw na muli siyang dumalaw ay pinagkiskis na naman niya ang kanyang mga palad tulad noong una
niyang banggitin ang kanyang suhestiyon patungkol sa lupa.pagkatapos ng ilang karaniwang batian ay kanyang sinabi”Bakit
hindi man lang kayo dumaraan sa aking tahanan kapag kayo’y nasa Spreville?Pinag-uusapan tuloy tayo ng mga tao.Ang akala
nila’y magkagalit tayo.Alam n’yo,walang mawawala sa inyo kung pupunta kayo dahil ko naman kayo pagbabayarin ng hapunan.
Sa hali ikakatuwa kong makita kayo sa aking tahanan.’’
Hindi na kinailangang ulitin ni Chicot ang paanyaya kay nanay Magloire.Kinabukasan din,pagkapos mamalengke
ng matanda ay sinabihan niya ang kanyang kutserong dalhin siya sa bahay ni Chicot.Habang inaayos ng kutsero ang karwahe
at kabayo ay pumasok sa bahay ni Chicot ang matanda para maghapunan.
Tuwang-tuwa siyang sinalubong ni Chicot at binigyan ng isang masaganang hapunan laan para sa mariringal na
bisita.Naghanda siya ng inihaw na manok,pata ng tupa,bacon,at repolyo.’’Subalit halos hindi ito ginalaw ng matandang
babae.Hindi talaga siya malakas kumain at ang karaniwang kinakain lang niya’y konting sabaw at kapirasong tinapay na may
mantekilya.
Nadismaya si Chicot kaya’t pinilit niya ang matandang kumain pa subalit tumanggi na ito.Hindi rin niya tinanggap
ang iniaalok na kape kaya’t tinanong siya ni Chicot:
 ‘’Siguro nama’y hindi mo tatanggihan ang konting patak ng alak?’’
‘’Ah,diyan ay maaring hindi ako maaring tumanggi.’’kaya agad sumigaw si Chicot sa kanyang utusan:
‘’Rosalie,dalhin mo rito ang pinakamasarap nating alak-‘yong espesyal-‘yong alam mo na.’’
Lumabas ang utusan,dala-dala ang isang mahabang bote ng alakl na napapalamutian ng papel na dahoon ng
manubas at saka pinuno ng dalawang kopita.’’tikman mo ang isang iyan;tiyak na masasabi mong first class iyan.’’unti-unting
sinimsim ng matandang babae ang alak upang magtagal ang masarap na lasa sa kanyang labi.Nang maubos ay kanyang
sinabi;’’Napakasarap!first class nga ang alak na iyan!’’
Pagkarinig sa sinabi ng matanda ay agad pinuno ulit ni Chicot ang kopita nito.Gusto pa sana tumutol ng matanda
subalit huli na.Unti-unti niya muling ininom ang pangalawang kopita ng alak tulad ng ginagawa niya sa una.Muling naglagay si
Chicot ng pangatlo ngunit umayaw na ang matandang babae.Nagpumilit nga lang si Chicot upang at upang makumbinsi siya ay
sinabi:
Ang alak na ito’y singswabe ng gatas.Nakaubos nakaubos ako nito mula sampu hanggang isang dosenang
kopita araw-araw nang walang masamang epekto sa akin.Bumababa lang ito tulad ng asukal at hindi kailanman napupnta sa
ulo.Tila nga sa dila pa lang ay naglalaho na ito.Ito na siguro ang pinakabuting inumin para sa tulad mo.’’
Dahil sa narinig ay kinuhang muli ng matanda ang kopitang puno ng alak mula kay Chicot.Talaga namang
nagustuhan niya ang lasa ng alak subalit sa pagkakataong ito’y kalahati na lang ng laman ng kopita ang naubos niya.AT SI
Chicot,na tila naging labis na mapagbigay ay nasabing:
‘’Sa tingin ko’y labis ninyong nagustuhan ang alak kaya naman pababaunan ko pa kayo ng isang bote nito
upang ipakitang tayong dalawa ay mabuting magkaibigan.’’kaya naman sa kanyang pag-uwi ay dala dala niya ang isang bote.
Makikitang siya’y labis na nasisiyahan sa epekto ng kanyang nainom.
Kinabukasa’y muling dumalaw sa bukid ng matandang si Chicot dala-dala ang isang munting bariles ng alak
na may nakasabit pang munting bakal sa palibot.Ipinilit niyang tikman nila ito upang matiyak niyang ito rin ang masarap na alak
na kanilang pinagsaluhan nang sinundang gabi.Kapwa sila nakainom uli ng tigatlong baso ng alak.Pagkatapos nito’y nagpaalam
na si Chicot subalit bago siya umalis ay sinabi niya muna ito.
‘’Kapag naubos n’yo na ang laman ng munting bariles na ito’y magpasabi lang kayo sa akin.Huwag kayong
mahihiya.Kung mas mabilis n’yo itong mauubos ay mas matutuwa pa ako’’.Pagkalipas ng apat na araw ay muling dumalaw si
Chicot.Dinatnan niya ang matandang nasa labas ng bahay at nagpuputol ng tinapay para sa kanyang sabaw.
Lumapit sa kanya si Chicot at nang maamoy ang alcohol sa kanyang hininga ay napangiti ang
lalaki.’’Siguroy bibigyan n’yo ako ng isang kopita ng ating espesyal na alak,hindi ba?’’ang kanyang sabi sa matanda.Bago nga
siya umalis ay nakatigatlo uli silang kopita ng alik.
Hindi nag tagal ay naging usap-usapan ng mga kapitbahay ang lagging pag-inom ng alak ni Nanay Magloire
kahit nag-iisa.Madalas siyang nakikitang sumusuray o kaya’y nakalupasay sa kanyang kusina,sa kanyang bakuran,at maging sa
kalsada kung saan iniuuwi siya ng mga kapitbahay na tulad ng isang nabuwal na troso.
Simula noo’y hindi na siya nilapitan ni Chicot.at kapag kinakausap siya ng iba tungkol sa kalagayan ni
Nanay Magloire,ito ang kanyang sinasabing tila puno ng dalamhati:’’Nakakaawa namang natuto siyang uminom at magumon sa
alak sa edad niyang iyan.Kasi,kapag ang tao’y tumanda at nagkabisyo ng ganyan,wala ng remedy riyan.Maaring ikamatay na
niya iyan sa kalaunaan.’’At hindi nga nagtagal,nangyari ito kay Nanay Magloire nang sumunod,na taglamig.Bago mag-
pasko,siya ay bumagsak sa niyebe at natagpuang patay ng mga kapitbahay kinabukasan.
At nang dumating si Chicot para kunin ang kanyang buykid,ito ang kanyang winika:’’Isang kahangalan;kung
hindi sana siya naging lasengga,maaring tumagal pa sana ang buhay niya ng sampung taon pa.’’

ANG MUNTING PRINSIPE

(ISANG NOBELANG PRANSES)
‘’Ang pinakamahalagang bagay ay hindi nakikita ng mga mata
sapagkat ang tunay na halaga ng bagay,puso lamang ang nakadarama’’

Nakapagkilala ang taga[agsalaysay na isang piloto at ang munting prinsipe nang bumagsak ang eroplano ng piloto sa
disyerto ng Sahara.Habang pinag-iisipan niya kung paano aayusin ang nasirang eroplano at kung saan kukuha ng dagdag na
makakain at maiinomay dumating ang munting Prinsipe.Nagpaguhit ito sa kanya ng isang tupaat pagkatapos ng ilang ulit na
pagguhit,nakuha rin niya ang guhit na nagustuhan ng munting Prinsipe,isang kahong may ilang butas at paliwanag na ang tupa
ay nasa loob ng kahon.Dito nagsimula ang hindi pangkaraniwang pagkakaibigan ng dalawa.
 Ang munting prinsipe ay nagmula sa planetang halos kasinlaki lang ng isang bahay,ang planetang 325 na tinatawag ng mga
taga-daigdig na planetang B-612.Labis niyang minamahal at iniingatan ang kanyang munting planeta kaya naman binabantayan
niya ang pagtubo ng puno ng baobab mula sa buto nitong nagkalat sa kanyang planeta.Kapag kasi napabayaang lumaki ang
puno ng baobab ay tiyak na wawasakin nito ang munting planeta.Isang araw,isang rosas ang tumubo sa planeta at ito’y labis
na minahal ng munting Prinsipe.Gayunpama’y sumama ang loob ng prinsipe sa rosas dahil sa isang pagsisinungaling o
pagkukunwaring kanyang nagawa.At ang prinsipe’y nagbalak lumayo.Sa araw ng kanyang paglayo’y humingi ng paumanhinang
rosas at sila’y nagkabati subalit itinuloy pa rin ng prinsipe ang kanyang paglisan.
Sa kanyang paglalakbay sa iba’t ibang planeta ay nakalilala siya ng mga taong sa pananaw ng munting Prinsipe ay abala sa
mga bagay na wala namang halaga o katuturan tulad ng haring wala namang nasasakupan,ang hambog na gustong-gustong
siya’y hinahangaan kahit wala naman siyang nagagawang kahanga-hanga,ang lasenggong umiinom dahil sa kahihiyan sa
kanyang pagiging lasenggo,ang mangangalakal na nag-uubos ng kanyang buong panahon sa pagbibilang sa mga bituin sa
paniniwalang ang mabibilang niya’y mapapasakanya,at ang tagasindi ng ilaw na hindi nauunawaan kung bakit kailangan niyang
gawin ang pagpatay-sindi sa ilaw subalit ginagawa niya parin dahil ito ang tungkuling nakaatang sa kanya.Napag-isip-isip ng
prinsipe na sa mga taong nakilala niya sa kanyang paglalakbay,maaring napagtatawanan ng iba ang tagasindi ng ilaw subalit
para sa kanya,ang taong ito ay natatangi dahil siya lang ang kaisa-isang nag-iisip sa kapakanan ng iba maliban sa kanyang
sarili.
Sa ikaanim na planetang kanyang dinalaw ay nakilala niya ang isang heograpo na walang nalalaman tungkol sa mga anyong-
lupa at anyong-tubig na nasa kanyang planeta subalit ito ang nakapagmungkahi sa kanyang magtungo sa planetang
daigdig.Mula rin sa heograpo ay nalaman niyang hindi nagtatagal ang buhay ng isang bulaklak.Bigla tuloy niyang naalala ang
kanyang naiwang rosas at nag-alala siya para ito.
Sa pagdalaw ng munting Prinsipe sa planetang daigdid ay napadpad siya sa disyerto ng Sahara kaya’t ipinagtaka niya kung
bakit wala siyang nakikitang tao.Sa halip,nakikita siya ng isang ahas na ang mga sinasabi’y nakakubli sa palisipan.sinasabi
nitong siya’y makapangyarihan sapagkat ang kanyang kamandag ay makapagpapabalik sa sinumang lupaing kanilang
pinagmulan.Nakakita rin siya at nakipag-usap sa isang bulaklak na may tatlong talulot,umakyat sa pinakamataas na bundok na
kanyang nakita sap ag-asang may matatanaw siyang mga tao kapag nasa tuktok na siya nito subalit wala rin siyang nakita
maliban sa mga batong nasa paligid.Dito siya sumigaw at narinig ang alingawngaw o echo ng kanyang boses na inakala niyang
sumasagot kaya’t nagdulot ng pagkalito sa kanya.Nagpatuloy siya sa paglalakbay hanggang sa marating niya ang harding
punompuno ng mga rosas-nalungkot siya sapagkat naalala niyang muli ang kanyang rosas at ang kasinungalingang
pinaniniwalaan niya,na siya ang nag-iisang rosas sa buong mundo.
Sa kanyang paglalakbay ay nakilala niya ang isang alamid.Sa pamamagitan ng alamid ng kanyang napagtanto na bagama’t
napakaraming rosas sa mundo,ang kanyang rosas ay naiiba,ito’y hindi pangkaraniwan kundi natatangi sapagkat ito ang rosas
na inalagaan at minahal niya.Ang rosas na ito ay kanya.Mula sa alamid kanyang nabatid ang napakahalagang aral na
pinakamahahahalagang bagay ay hindi nakikita ng mga mata sapagkat ang tunay na halaga ng bagay ay puso lamang ang
nakadarama.
Sumapit ang ikawalong araw ng piloto sa disyerto at sa pagtatapos ng pagkukuwento ng munting prinsipe sa kanyang mga
naging karanasan sa daigdig ay naubos narin ang kahuli-hulihang patak ng tubig na inunti-unti niyang inumin samantalang hindi
pa naayos ang kanyang eroplano.Pinilit siya ng prinsipeng maglakad upang maghanap ng balong mapagkukunan ng tubig.Nang
makakita sila ng balon ay masaya silang uminom subalit makikita sa kilos at pananalita ng prinsipe ang kasabihang makabalik
sakanyang planeta at muling magkita ang kanyang rosas. Pagsapit ng isang taong anibersaryo pagdating ng prinsipe sa
planetang daigdig ay siya ring araw na naayos ng piloto ang kanyang eroplano.
Masaya sana niya itong ibabalita sa prinsipe subalit nang sumapit siya sa kanilang tagpuan ay narinig niya itong nakikipag-
usap.Kausap ng prinsipe ang makamandag na dilaw na ahas.Ninais niyang pigilan ang prinsipe at ang ahas sa kanilang balak
na pabalikin ang prinsipe sa kanyang planeta sa pamamagitan ng kamandag na taglay ng ahas subalit huli na.Natuklaw ng aha
sang prinsipe at ito’y patay na bumagsak nang wala man lang ingay sa buhanginan.
Labis na ikinalungkot ng piloto ang pagkamatay ng prinsipe subalit nabawasan ang kanyang pagdadalamhati nang hindi na
niya nakita ang katawan ng prinsipe kinabukasan.Inisip niyang nakabalik nga ang munting prinsipe sa kanyang planeta at
umasa siyang sana’y nagkatagpo silang muli ng kanyang rosas.Sa pagdaan ng panahon,ang kanyang pangungulila ay
napupunan ng pagtingin niya sa mga bituin ,kung saan tila naririnig niya ang mataginting na halakhak ng kanyang munting
kaibigan.
 SI PELE,ANG DIYOSA NG APOY AT BULKAN
(ISANG MITOLOHIYA MULA SA HAWAII)
‘’Ang magkapatid ay dapat magtulungan
At magkaisa dahil ang hindi mabuting relasyon
Nila’y makasisira sa pamilya’’

Tahimik na namumuhay sa maganda at masaganang lupain ng tahiti ang mag-asawang sina Haumea,ang diyosa ng
makalumang kalupaan at ni kane Milohai,ang diyos ng kalangitan kasama ang kanilang anim na anak na babae at pitong anak
na lalaki.Subalit habang lumalaki ang kanilang mga anak ay unti-unting nawawala ang kapayapaan at katahimikan sa kanilang
tahanan dahil sa matinding alitang namamagitan sa mga anak nilang sina Pele,ang diyosa ng apoy at si namaka,ang diyosa ng
tubig.Nag-ugat ang matinding awayan ng magkapatid sa paniniwala ni namaka na inagaw ng kapatid na si Pele ang kanyang
kabiyak.
Noong una’y pilit inaayos ng magulang ang alitang ito.katunayan,ninais nilang maging isa ring diyosa ng tubig si Pele tulad
ng kapatid na si Namaka.Inaakala nilang makatutulong ito uipang magkasundo ang magkapatid subalit hindi itonatupad
sapagkat nang nadiskubre ni Pele ang apoy sa kailaliman ng lupa,labis siyang naakit at wala nang sinumang magkapaglalayo
sa kanya at sa apoy.
‘’Napakaganda ng apoy. Ina.Bakit ba ninyo ako pilit inilalayo rito?’’ang madalas niyang sabihin sa ina kapag nahuhuli siyang
nakikipaglaro sa apoy.’’Mapanganib iyan sa iyo at sa iyong mga kapatid.’’ang paalala naman ng kanilang ina subalit hindi ito
nsgbago ang pagkaakit ni Pele sa apoy.
Hindi nga nagkamali si diyosang Haumea sa pagpapaalala sa anak.Isang araw,sa muling pakikipaglaro ni Pele sa apoy ay
aksidenteng nasunog ang kanilang tirahan,ang buong isla ng Tahiti.Galit nag alit si Namaka nang malaman ang ginawa ni Pele
at nagbantang paahunin ang tubig sa buong isla upang lumubog ito sab aha.Sa takot ng mag-asawang Haumea at kane Milohai
para sa kaligtasan nilang lahat ay agad-agad nilang isinakay ang kanilang buong pamilya sa isang Bangka.Si Pele ang
naatasang gumaod at magdala sa kanila sa isang isla upang makatakas sa poot ni Namaka.
‘’Ahhhhh,hindi kayo makalalayo!Susundan kita,Pele,kahit saan ka magpunta!’’ang galit na gali na pagbabanta ni Namaka.
Subali naging napakabilis ng paggaod ni Pele kaya’t hindi na sila inabutan ng nangingitngit na kapatid.Bukod sa layuning
mailayo ang pamilya sa galit ni Namaka ay mayroon pa siyang isang mahalagang misyon.Sa kanya ipinagkatiwala ng magulang
ang kanyang bunsong na noo’y nasa loob pa ng itlog at hindi pa napipisa.Habang mabilis siyang gumagaod ay buong ingat
niyang inilagay sa kanyang kandungan ang itlog upang maiwasang mabasag at upang ito ri’y mainitan
Pagkatapos nang mahaba at nakakapagod na paglalakbay ay sumapit na rin ang mag-anak sa isang isla.’’Dito muna tayo
titigil,ama,ina,’’ang nasabi ni Pele.’’Mainam tirhan ang lugar na ito dahil kakaunti pa lang ang nakatira.Magiging ligtas tayo
rito,’’dugtong pa niya
At sa islang iyon nga pansamantalang nanirahan ang mag-anak.Sa islang ito napisa mula sa itlog at lumaking isang
napakagandang dalagitana may likas na hilig sap ag-awit at pasayaw ang bunsong kapatid na pinag-ingatan nang labi ni
Pele.Pinangalanan siyang Hi`iaka.Dahil sa kanya nagmula ang bula ng isang sagradong sayaw,Si Hi`iaka ay itinuturing na
diyosa ng hula at ng mga mananayaw.
Ang mga tao sa isla ay labis na humanga sa kagandahan nina Pele at Hi`iaka gayundin sa husay ni Hi`iaka sa pagsasayaw
ng hula.Subalit hindi lahat ay natuwa sapagkat may apat na diyosa ng niyebeng naninirahan din sa isla ang naiinis na
magkapatid dahil sila na lang ang mabibigyang atensiyon at paghanga ng mga tao. ’’Hindi sila dapat narito.Ginugulo nila ang
isip ng mga tao sapagkat sa kanila na lang nauukol ang kanilang paghanga.Kailangang mapaalis natin sila ,’’ang sabi ng
pinakapangulo ng apat na diyosa.Kaya naman,sa tuwing makapagpatayo ng tahanan si Pele para sa kanyang pamilya ay
binubugahan nila ng niyebe ang tahanan.Napilitan tuloy ang pamilyang magpali-palipat ng tirahan sa mga kalapit na isla.Subalit
sa pagpapalipat-lipat nila’y hindi rin naman sila naligtas sa matataas na along ipinadadala ni Namaka na nag-aabang lang pala
sa dagat.
Sa huli’y nakahanap din si Pele ng isang ligtas na lugar paea sa kanyang pamilya ito’y sa isang napakataas na bundok na
tinatawag na Mauna Loa.Ito ang pinakamataas na bundok sa buong mundo kung susukatin ang taas nito mula sa bahaging
nakalubog sa karagatan.Subalit kahit nasa mataas na lugar na sina Pele ay hindi basta sumuko si Namaka.Pilit niyang pinaabot
sa tuktok ng bundok ang mga along kanyang pinakawawalan.Hindi naman nagpatalo si Pele.Sa wakas,nagamit niya ang apoy
sa pusod ng bundok.Ang init ng apoy mula sa kailaliman ng bundok ay naging dahilan ng pagputok nito.Ang lumabas na lava sa
tuktok ng Bundok ay gumulong pababa at tumabon sa malaking bahagi ng dagat na nasa ibaba nito. Nang matuyo ang makapal
na lava ay naging kalupaan ang paligid ng sumabog na bundok at tinawag na ngayong isla ng Hawaii o ‘’The big Island.’’
Bagamat nanalo siya sa matinding labanan nila Namaka,labis na nanghina ang katawang lupa ni Pele at siya’y
namatay.Subalit ang kanyang espiritu ay nanatili at nagagawa nitong baguhin ang kanyang anyo sa anumang itsurang nais
niya.Minsa’y nakikita siya bilang isang magandang babaeng may mahaba at nakalugay na buhok,minsa’y nakikita siya bilang
isang magandang babaeng may mahaba at nakalugay na buhok,minsa’y isang matandang sumusubok sa kabutihan ng mga
mamamayan,minsa’y isang maliit na asong puti,at iba pa.
Minsan sa kanyang pamamasyal sa paligid ng bulkan,siya’y nagbalatkayo bilang isang napakagandang dalaga.Doon niya
nakita ang isang makisig na lalaking nagngangalang Ohi`a.Agad inakit ni Pele ang lalaki subalit buong galang siya nitong
tinanggihan sapagkat siya’y may asawa ng mahal na mahal niya.Nakita nga ni Pele si Lehua,Dumating ito upang dalhan ng
tanghalian ang asawang si Ohi`a.kitang-kita rin ni Pele kung paanong niyakap at hinagkan nang buong pagmamahal ni Ohi`a
ang kanyang asawa.Dala ng matinding galit at paninibugho ay kumawa kay Pele ang matinding apoy na tumama kay Ohi`a
kaya’t ito’y naging isang sunog na puno.
Nang makita ni Lehua ang nangyari sa asawa ay buong pait na niyakap niya ang puno habang lumuluha at nagmamakaawa
kay Pele.Maawa ka diyosang Pele,’’ang pakiusap niya.’’Buhayin mop o ang asawa ko o gawin mo narin akong isang halamang
may pino at magagandang pulang bulaklak si Lehua na ikinapit niya sa puno ng Ohi`a.Naging espesyal sa kanya ang puno ng
Ohi`a lehua kaya’t ang mga ito ang unang-unang sumisibol sa nabubuong lupa mula sa lava ng pumuputok na bulkan.Mula
noon hanggang ngayon,lagi nang magkadikit ang puno ng Ohi`a at ang mga bulaklak ng Lehua.Katunayan,may paniniwala sa
Hawaii na habang magkadikit ang Ohi`a at lehua ay maganda ang panahon subalit kapag biglang umulan nang malakas ay
naniniwala silang may pumitas sa bulaklak ng lehua.Pinaniniwalaang ang ulan ay dala ng mga luha ni lehua na ayaw mawalay
sa kanyang pinakamamahal na si Ohi`a.
Subalit hindi pa rito nagtatapos ang kuwento sa pagiging sobrang selosa ni Pele at hindi inaasahang ang magiging susunod
niya pang biktima ay ang pinakapaborito niyang kapatid na si Hi`iaka.Isang araw habang tahimik at masayang naglalaro sa
hardin at nag-aalaga sa mga tanim na Ohi`a lehua sina Hi`iaka ang matalik niyang kaibigang si hopoe ay tinawag siya ni pele,
‘’Hi`iaka,sunduin moa ang bago kong kasintahang si Lohi`au.Isa siyang makisig na lalaki.Binabalaan kita,dalhin mo siya rito
at huwag aakitin.’’ang habilin ni Pele sa kapatid.
‘’Masusunod po ate Pele,’’ang sagot naman ni Hi`iaka.’’Dadalhin ko rito si Lohi`au para sa iyo pero alagaan mo sana ang
aking hardin habang wala ako.’’Pumayag si Pele at si Hi`iaka ay nagsimula na sa isang mahaba at mapanganib na
paglalakbay.Napakarami palang halimaw at mapanganib sa kanyang daraanan.Naging matagal ang kanyang paglalakbay dahil
nakipaglaban pa siya sa mga halimaw na ito bago marating ang pupuntahan.Sa tagal ng paglalakbay nadatnan niya si Lohi`au
na nooy halos patay na dahil sa pagkakasakit at sa pag-aakalang nalimutan na ni Pele ang pangakong babalikan siya.
‘’Kailangan mong gumaling Lihu`au hinihintay ka ni ate Pele ang sabi ni Hi`aika.Habang hinihintay niya ang paggaling ni Li`au
ay nagkalapit ang dalawa.Sa kanyang pagbabalik malayo pa ay nakita na niya ang ginawa ni Pele at patay na si Hopoe,upang
makaganti si Hi`iaka ay hinagkan niya si Lihu`au at muling sumabog ang bulkan namatay si Lihu`au dahil natabunan ng lava at
ang dyosang si Hi`iaka ay walang nangyari ng mamamatay ang binata napagtanto ni Hi`iaka na mahal na mahal niya ang
binata.
‘’Humingi ng tulong si Hi`iaka sa kanyang kuya na si kane-milo at muling ibinalik ang kaluluwa ni Li`au sa kanyang katawan
nag pakalayo ang magsing-irog na malayo sa kinaruruonan ng dyosang si Pele.At si pele ay pinagsisihan ang kanyang ginawa
skaya hinayaan na lamang niya ang dalawa.
Sa kasalukuyan,patuloy paring nakaririnig ng mga kuwentong kaugnay ng diyosang si pele.may mga nakapagsasabing
nakapagsasakay sila ng matandang babae na may maputi na buhok at may dalang aso,ngunit pagkalingon nila ay wala na
ito.Sa mga naninirahan sa isla anuman ang relihiyon ay nagbibigay galang sa diyosa.

MACBETH(BUOD NG TULA)
ni William Shakespeare
(Isang malayang salin)

Si Macbeth at si Banquo mga heneral ng kahariang Scotland ni pinamumunuan ni haring Duncan ay nagtagumpay sa
pakikidigmasa dalawang hukbo.nakasalubong nila ang tatlong manghuhula,sinabi nilang magiging hari si Macbeth at sa lahi
naman ni Banquo magmumula ng makarating sila ay binate sila ng mga tauhang ipinadala ni haring Duncan .Nang makita ni
Haring Duncan ang dalawang heneral ay pinasalamatan sila sa sanilang kabayanihan at sinabi niyang ang magmamana ng
trono ay ang anak ni Malcolm.
Sinabi niyang gusto niyang maghapunan sa kastilyo ni Macbeth,sinulatan ni Macbeth ang kanyang asawa na gustong
maghapunan ng hari sa kanilang kastilyo at upang sabihin ang sinabi sa kanya ng tatlong mangkukulam,nang malaman ito ni
Lady Macbeth tungkol sa sinabi ni Macbrth ay labis na inasam ni Lady Macbeth na makuha ng kanyang asawa ang trono at ang
naisip lamang niyang paraan ay patayin ni Macbeth ang hari.Pinag-isipan ito ni Macbeth dahil wala siyang dahilan patra patayin
ito at napakabuti sa kanya ng hari.
 Nagalit si Lady Macbeth at sinabihan pa niya ang kanyang asawa na ito ay duwag.Hinikayat niya ito at sinabi niyang
paiinumin niya ng alak ang dalawang bantay para makatulog at sasakin ito ni Macbeth at pagbibintangan niya ang mga
guwardiya.Nakumbinsi si Macbeth at itinuloy ang pagpatay sa mabuting hari.
Kinabukasan na diskubre ni Macduff ang pagpatay sa hari at ibinintang ng mag asawang Macbeth ang pangyayari ss
dalawang bantay,ngunit hindi makapaniwala si Macduff na kayang gawin ng dalawang bantay ang pagpatay sa hari.Sa
pagkamatay ng hari hinirang si Macbeth bilang bagong hari at ang dalawang anak ni Duncan ay tumakas upang masiguro ang
kaligtasan nila.Ng maging hari na si Duncan ay hindi parin nawala sa kanyang isipan ang sinabi ng manghuhula na sa lahi ni
Banquo magmumula ang hari.
Hinimbintahan ni Macbeth ang mag-asawang Banquo at hindi pala nila alam ay may sinabihan si Macbeth na ipapatay si
Banquo at ang kanyang anak na si Fleance.habang papunta na ang mag ama nakasalubong nila ang tatlong mamatay tao
ngunit si Banquo lamang ang namatay at nakatakas ang kanyang anak.
Sa pagtitipong hinihanda ni Macbety ay nagpakita sa kanya ang kaluluwa ni Banquo,