Professional Documents
Culture Documents
Filipino 10 - Unang Markahan - Modyul 7
Filipino 10 - Unang Markahan - Modyul 7
HINDI IPINAGBIBILI
10
Filipino
Unang Markahan – Modyul 7
Suring-basa at Simposyum
ng mga Panitikang Mediterranean
Kagawaran ng Edukasyon.Republika ng Pilipinas
Filipino – Ikasampung Baitang
Alternative Delivery Mode
Unang Markahan – Modyul 7: Suring-basa at Simposyum ng mga
Panitikang Mediterranean
Mga Tagapangasiwa
Tagapangulo: Arturo B. Bayocot, PhD, CESO III
Direktor ng Rehiyon
Mga Katuwang na Tagapangulo:
Victor G. De Gracia Jr., PhD, Ceso V Mala Epra B. Magnaong, Chief CLMD
Katuwang ng Direktor ng Rehiyon Neil A. Improgo, PhD, EPS-LRMS
Randolph B. Tortola, PhD, CESO IV Bienvenido U. Tagolimot Jr., PhD EPS-ADM
Tagapamanihala, Sangay ng Bukidnon Elbert R. Francisco, PhD, Chief CID
Shambaeh A. Usman, PhD Amelia L. Tortola, EdD
Katuwang ng Tagapamanihala Rejynne L. Ruiz, LRMDS Manager
Sangay ng Bukidnon Jenny B. Timbal, PDO II
Shella O. Bolosco, Division Librarian II
.
Kagawaran ng Edukasyon Republika ng Pilipinas
Paunang Salita
Para sa tagapagdaloy
Malugod na pagtanggap sa asignaturang Filipino 10 ng Alternative Delivery
Mode (ADM) Modyul para sa araling Suring-basa at Simposyum bilang Pangwakas
na Gawain!
Ang modyul na ito ay pinagtulungang denisenyo, nilinang at sinuri ng mga
edukador mula sa pampublikong paaralan upang gabayan ka. Ang gurong
tagapagdaloy ay handang tumulong upang matulungang makamit ng mag-aaral ang
pamantayang itinakda ng Kurikulum ng K to 12 habang kanilang pinanagumpayan
ang pansarili, panlipunan at pang-ekonomikong hamon sa mag-aaral.
Ang tulong-aral na ito ay umaasang makauugnay ang mag-aaral sa
mapatnubay at malayang pagkatuto na mga gawain ayon sa kanilang kakayahan,
bilis at oras. Naglalayon din itong matulungan ang mag-aaral upang makamit ang
mga kasanayang pan-21 siglo habang isinasaalang-alang ang kanilang mga
pangangailangan at kalagayan.
Bilang karagdagan sa materyal ng pangunahing teksto, makikita ninyo ang
kahong ito sa pinakakatawan ng modyul:
Ang modyul na ito ay may mga bahagi at icon na dapat mong maunawaan.
ii
o kasanayan sa tunay na sitwasyon o
realidad ng buhay.
Tayahin Ito ay gawain na naglalayong matasa o
masukat ang antas ng pagkatuto sa
pagkamit ng natutuhang kompetensi.
Karagdagang Sa bahaging ito, may ibibigay sa iyong
Gawain panibagong gawain upang pagyamanin ang
iyong kaalaman o kasanayan sa natutuhang
aralin.
Susi sa Pagwawasto Naglalaman ito ng mga tamang sagot sa
lahat ng mga gawain sa modyul.
Sa katapusan ng modyul na ito, makikita mo rin ang:
Aralin 1-Suring-Basa
Aralin 2-Simposyum
Aralin 3-Komunikatibong Kasanayan
Aralin 4-Mabisang Paglalahad
iii
Ang mga kompetensing lilinangin sa Modyul na ito
iv
TALAAN NG NILALAMAN
Pahina
TAKIP NG PAHINA
PAHINA NG KARAPATANG-ARI
PAHINA NG PAMAGAT
PAUNANG SALITA
TALAAN NG NILALAMAN
Aralin 1 – Suring-Basa
Alamin 1
Subukin 2
Balikan 3
Tuklasin 4
Suriin 5
Pagyamanin 7
Isaisip 8
Isagawa 9
Tayahin 9
Karagdagang Gawain 12
Aralin 2 - Simposyum
Alamin 13
Subukin 13
Balikan 14
Tuklasin 14
Suriin 15
Pagyamanin 16
Isaisip 16
Isagawa 17
Tayahin 18
Karagdagang Gawain 20
Alamin 21
Subukin 21
Balikan 23
Tuklasin 23
Suriin 24
Pagyamanin 25
Isaisip 26
Isagawa 27
Tayahin 27
Karagdagang Gawain 29
Alamin 30
Subukin 30
Balikan 31
Tuklasin 31
Suriin 32
Pagyamanin 33
Isaisip 34
vi
Isagawa 34
Tayahin 35
Karagdagang Gawain 36
Lingguhang Pagtataya 37
Susi sa Pagwawasto 42
Sanggunian 47
vi
Arali
n Suring-basa
1
Sa araling ito ay pag-aaralan mo ang tungkol sa kahulugan at
kahalagahan ng isang suring-basa. Saklaw nito ang paglinang ng iyong
kakayahan sa pagsasagawa ng isang suring-basa sa isa sa mga akdang
pampanitikang Mediterranean.
Alamin
Kompetensing Lilinangin
Subukin
1
C.Pagsusuring Pangkaisipan D. Buod
5. Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa pagsusuring pangnilalaman?
A. Tema o paksa ng akda B. Mga tauhan o karakter ng akda
C.Tagpuan o panahon D. Mga kaisipan
2
9. Alin sa mga nasa kahon ang dapat ilagay bilang panimula ng isang suring-
basa?
10. Alin sa mga nasa kahon ang halimbawa ng buod para sa isang suring-basa?
11. Alin sa mga nasa kahon ang halimbawa ng Pagsusuring Pangnilalaman?
12. Alin ang halimbawa ng Pagsusuring Pangkaisipan?
13. Sa pagsusuri sa mga kaisipan o ideyang taglay ng akda, alin sa sumusunod
ang tanong na dapat gawing patnubay?
A. Ito ba ay gasgas na o lumang pangyayari?
B. Magkakaugnay ba ang mga pangyayari mula sa simula hanggang sa
wakas?
C. May nakikita ka bang uri ng pamumuhay, paniniwala, o kaugaliang
nangibabaw sa akda?
D. Ang katotohanan ba ng kaisipang ito ay unibersal, likas sa tao at lipunan,
at bahagi ng sistema sa buhay?
Balikan
3
Tuklasin
Kahulugan Layunin
ng suring-basa ng suring-
basa
Concept Map
4
Tips sa Pagbabasa mula kay Mam Migs
S para sa Survey
Ang una mong gawin ay buklatin muna ang mga pahina ng modyul upang malaman
ang nilalaman at ang haba nito
R para sa Read
Kung na-survey mo na ang buong nilalaman ay maaari mo nang umpisahan ang
pagbabasa.
H para sa Highlight
Kulayan mo gamit ang highlighter pen ang mga mahahalagang ideya o opinyon
na iyong nabasa.
R para sa Review
Sa pagbabalik-aral, ituon mo na lang ang pagbabasa sa mga naka-
highlight.
Ang pagbabasa ay mas pinabisa. Mabuhay ka!
Suriin
5
PORMAT SA SURING-BASA
Para sa isang maayos na pagsulat ng suring-basa, narito ang pormat na
dapat gamitin.
I. Panimula
Sa panimula ay ihahayag kung anong anyo ng panitikan ang akdang
susuriin at saang bansa ito nanggaling o isinulat. Kikilalanin din kung sino ang
sumulat ng akda at kung ano ang mga bagay na maaaring nag-udyok sa kanya
upang likhain ang akda. Susuriin din ang kahalagahan ng akda, ang layunin sa
pagkakasulat nito; layon ba nitong manghikayat, magpakilos, manuligsa,
magprotesta, at iba pang maaaring dahilan ng pagkakasulat nito.
IV. Buod
Banggitin lamang ang mahahalagang detalye at hindi na kailangang ibuod
nang mahaba ang istorya ng akda.
6
Pagyamanin
Mabuhay ka!
Gawain 4. Pagsasaayos
Panuto: Isulat ang bilang 1 sa espasyo kung ang bahaging binasa ay para sa
panimula, bilang 2 kung pagsusuring pangnilalaman, bilang 3 kung
pagsusuring pangkaisipan at bilang 4 kung buod.
Isang Pagbati
Binabati kita at masigasig kang mag-aral gamit ang modyul na ito. Kung hindi mo lubos na
naintindihan ang naunang aralin ay maaari mo itong balikan bago ka magpatuloy sa iyong
pag-aaral. Puwede ka ring tumawag sa iyong guro sa mga di mo naintindihan upang
kaalaman moy madagdagan.
8
Isagawa
Tayahin
9
2. Kung susuriin mo ang kulturang masasalamin sa akda, alin sa sumusunod
na mga tanong ang dapat mong gawing patnubay?
A. May nakita bang uri ng pamumuhay, paniniwala, kaugalian o
kulturang nangingibabaw sa akda?
B. Binigyang-pansin ba sa akda ang kapaligiran at panahong saklaw
ng kasaysayan?
C. Ito ba’y makabuluhan, napapanahon, makatotohanan at mag-
aangat sa sensibilidad ng mambabasa?
D. Ito ba ay mga katotohanang unibersal, likas sa tao at lipunan, mga
batas ng kalikasan, o sistemang komokontrol sa buhay?
3. Alin sa sumusunod ang hindi dapat mapabilang sa panimula ng isang
suring-basa?
A. Pagtukoy sa anyo ng panitikang sinulat o binasa
B. Pagsusuri sa kahalagahan ng akda kung bakit ito isinulat
C. Pagsusuri sa mga bagay na nag-udyok sa may-akda na likhain ang
akda
D. Pagsusuri sa tema o paksa ng akdang sinulat o binasa
4. Alin sa mga nasa kahon ang dapat ilagay bilang panimula ng isang suring-
basa?
5. Alin ang halimbawa ng buod para sa isang suring-basa?
6. Alin ang halimbawa ng Pagsusuring Pangnilalaman?
7. Alin ang halimbawa ng Pagsusuring Pangkaisipan?
10
8. Sa pagsusuri sa mga kaisipan o ideyang taglay ng akda, alin sa
sumusunod ang tanong na dapat gawing patnubay?
A. Ito ba ay gasgas na o lumang pangyayari?
B. Magkakaugnay ba ang mga pangyayari mula sa simula hanggang
saw akas?
C. May nakikita ka bang uri ng pamumuhay, paniniwala, o kaugaliang
nangingibabaw sa akda?
D. Ang katotohanan ba ng kaisipang ito ay unibersal, likas sa tao at
lipunan, at bahagi ng sistema sa buhay?
11
15. Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa pagsusuring pangnilalaman?
A. Tema o paksa ng akda B. Mga tauhan o karakter ng akda
C.Tagpuan o panahon D. Mga kaisipan
Karagdagang Gawain
Gawin mo!
Aralin
Simposyum
2
Alamin
Kompetensing Lilinangin
Nakapagmumungkahi ng mga dapat isaalang-alang sa pagsasagawa
ng isang simposyum batay sa nakita sa aklat o iba pang batis ng
impormasyon.
12
(F10PD-Ii-j-67)
Subukin
Panuto: Isulat ang salitang TUMPAK sa sagutang papel kung ang pahayag ay
tungkol sa simposyum at SABLAY naman kung hindi.
Balikan
13
Ngayong natapos mo na itong mapag-aralan at makagawa ng isang suring-basa,
ay pag-aaralan mo naman ang tungkol sa simposyum.
Tuklasin
Gawain 1
Panuto: Magsaliksik sa internet at sagutin ang sumusunod na mga tanong.
1. Ano ang simposyum?
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
2. Ano ang maimumungkahi mong dapat isaalang-alang sa pagsasagawa
ng isang simposyum? Gumawa ng isang pananaliksik ukol dito.
________________________________________________________
________________________________________________________
________________________________________________________
Suriin
Ang Simposyum
Ang simposyum ay nangangahulugang isang pagtitipon kung saan may
malayang talakayan o palitan ng mga kaisipan. Maaari ring pagpupulong kung
saan may ilang tagapagsalita na nagbibigay ng maiikling panayam tungkol sa
isang paksa. Ito’y isang paraan upang matalakay, mailahad ang ideya at
mapalawak ang kaisipan sa paksang pinag-uusapan.
Narito ang mga dapat isaalang-alang sa pagsasagawa ng isang
simposyum:
1. Bubuo ang mga tagapamahala ng mga hakbang bago isagawa ang
simposyum.
1.1 Magdaraos ng paunang pulong bilang paghahanda upang matalakay
ang detalye ng gaganaping simposyum.
1.2 Pag-uusapan sa pulong ang petsa, lugar, komite, at mga taong
magiging bahagi ng komite, maging ang pagmumulan ng pondo kung
kailangan.
1.3 Ipaaalam sa madla ang tungkol sa mga detalye nito sa
pamamagitan ng liham, poster, o patalastas.
1.4 Ihahanda ang bulwagan kung saan gaganapin ang simposyum.
2. Pagtatalaga ng isang modereytor na magiging:
2.1 Tagapaglahad ng paksa at layunin ng talakayan
14
2.2 Tagapagpakilala ng mga tagapagsalita
2.3 Tagapatnubay sa kaayusan at daloy ng talakayan
2.4 Tagapaglinaw sa mga tanong at detalye
2.5 Tagapagbigay-buod sa talakayan
Pagyamanin
Gawain 2
Panuto: Suriin kung kanino nakasalalay ang mga sumusunod na tungkulin. Isulat
ang tagapamahala kung ito’y gawain nila, modereytor kung ito ay
nakasalalay sa kanya, tagapagsalita kung sa kanya man, at
tagapakinig kung responsibildad nila ito.
15
______14. Matalinong pagbibigay ng reaksyon
______15. Tagapagpakilala sa mga tagapagsalita
Isaisip
Gawain 3
Panuto: Isulat sa kasunod na dialogue box ang mga mungkahi sa pagsasagawa
ng isang simposyum. Ang unang kahon ay sinagutan ko na.
Dialogue Box
Isagawa
Gawain 4
Ipagpalagay natin na nagbalik na ang normal na klase. Inatasan kayo ng
inyong guro na magdaraos ng isang simposyum sa paaralan kaugnay sa paksang
Balikatan sa Pag-iwas ng Balik-Covid. Ikaw ay naatasang gagawa ng isang
patalastas o panawagan para sa mga dadalo o tagapakinig na mga mag-aaral.
Ang patalastas ay isusulat sa isang cartolina at ididikit sa mga lugar na
kadalasang tinitigilan ng mga mag-aaral o kaya ay ilalathala sa hatirang
pangmadla (social media). Tatayain ang ginawa mong patalastas o panawagan
16
gamit ang kasunod na rubrik.
Rubrik sa Pagbibigay ng Marka
Paalala ng Guro
Malugod na pagbati para sa matiyaga mong pag-aaral sa
araling ito. Kung may mga bahagi ng aralin na hindi pa rin malinaw
sa iyo, maaari mo itong balikan o itanong sa iyong guro upang lalo
mo itong maunawaan.
Tayahin
17
Pagpipili: Piliin at isulat sa sagutang papel ang letra ng tamang sagot.
18
10. Saan nakasalalay ang tagumpay ng isang simposyum?
A. Sa modereytor B. Sa nakikinig
C. Sa tagapagsalita D. Sa lahat na bumuo
11. Alin sa sumusunod ang hindi maaaring gamitin sa paghahatid ng
impormasyon para sa isang simposyum?
A. Liham B. Poster C. Patalastas D. Babala
Karagdagang Gawain
Gawin mo!
Panuto:
Sumulat ng pang-isang minutong usapang malimit na nangyayari sa isang
simposyum. Isulat ito na nakakahon sa isang papel .
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
________________________________________________________________________________
__________________________________________________________________________
19
Aralin
KOMUNIKATIBONG KASANAYAN
3
Sa araling ito ay pag-aaralan mo ang tungkol sa komunikatibong
kasanayan sa paggamit ng wikang Filipino sa mga pagpupulong, simposyum o
kahit anong pagtitipon. Ang isang tagapagsalita ay dapat sanay sa wikang
Filipino. Sa araling ito ay matututuhan mo ang tungkol sa komunikatibong
kasanayan sa isang simposyum.
Alamin
Sa araling ito ay pag-aaralan mo ang tungkol sa komunikatibong kasanayan sa paggamit ng wikang Filipino.
Kompetensing Lilinangin
Nagagamit ang komunikatibong kasanayan sa paggamit ng wikang
Filipino sa isang simposyum (F10WG-Ii-j-63)
Subukin
20
C. Lahat sila’y nangangailangan kaya lahat sila ay tutulungan
D. Ang dapat lamang tulungan ay ang mga taong malapit sa atin.
3. Sa nobelang “Ang Kuba ng Notre Dame”
A. Sila’y nagkita-kita upang magsaya para sa pagdiriwang ng
kahangalan sa may malawak na espasyo ng katedral
B. Sa isang malawak na espasyo ng katedral, nagkita-kita ang
mamamayan upang magsaya para sa pagdiriwang ng kahangalan.
C. Kabaligtaran ang paniniwala ni Quasimodo dahil hindi patayin si La
Esmeralda sa grupo ng mga magnanakaw at pulubi .
D.Tunay na nagmamahal si Quasimodo hanggang kamatayan
4. Simula ng pag-ibig
A. Napaibig si Quasimodo kay La Esmeralda nang araw na hatdan
siya nito ng tubig nang walang nagnasang tumulong sa kanya.
B. Nang hatiran ni La Esmeralda ng tubig si Quasimodo, napaibig siya
sa babae
C. Si Quasimodo ay napaibig kay La Esmeralda nang araw na hatiran
siya ng dalaga ng tubig sa panahong wala man lang tumulong sa
kanya.
D. Nang mga panahong walang tumulong kay Quasimodo, hinatiran
siya ng tubig ni La Esmeralda at napaibig siya rito.
5. Pagpapatunay ng pag-ibig
A. Natagpuan ng lalaking naghuhukay ng libingan ni La Esmeralda,
kayakap ng kanyang kalansay ang kalansay ng kuba.
B. Natagpuang magkayakap ang dalawang kalansay tanda ng
pagmamahalan.
C. Nakayakap ang kalansay ng kuba sa katawan ng dalaga dahil siya
ay nagmahal.
D. Napatunayan ng lahat na tunay ang pagmamahal ni Quasimodo kay
La Esmeralda, dahil sa katotohanang natagpuan na nakayakap ang
kanyang kalansay sa katawan ng dalaga.
21
________9. Ipinagmamalaki niya ang kanyang katatagan sa kabila ng maraming
dagok sa kanyang buhay.
________10. Hindi masama ang mangarap kapag ito’y nasa tama at karapat-
dapat
Balikan
Tuklasin
___1. Hindi tayo dapat magsayang ng oras para sa mga walang kabuluhang
bagay.
___ 3. Habang binabagtas ni La Esmeralda ang daan, laking gulat niya, may
sumunggab pala sa kanya.
___4. Ang kanyang matinding pagnanasa kay La Esmeralda ang nag udyok
sa kanya na talikuran ang panginoon at pag-aralan ang itim na
mahika.
22
Tips sa Pagbabasa mula kay Mam Migs
S para sa Survey
Ang una mong gawin ay buklatin mo muna ang iyong babasahin, ang nilalaman
at ang haba nito
R para sa Read
Kung na-survey mo na ang buong nilalaman ay maaari mo nang umpisahan ang
pagbabasa.
H para sa Highlight
Kulayan mo gamit ang highlighter pen ang mga mahahalagang ideya o opinyon
na iyong nabasa.
R para sa Review
Sa pagbabalik-aral, ituon mo na lang ang pagbabasa sa mga naka-highlight.
Suriin
Kasanayang Komunikatibo
Ayon kay Nelson Mandela, kapag kinausap mo ang isang tao sa wikang
ginagamit niya ay maisasapuso nito ang gusto mong ipaintindi sa kanya. Ngunit
kapag ikaw ay nakikipag-usap gamit ang wikang hindi mo naman kabisado, ano
ang iyong gagawin upang maintindihan ka ng iyong kausap?
May apat ( 4 ) na sangkap o komponent sa paglinang ng kasanayang
komunikatibo
1. Gramatikal. Ang komponent na nagbibigay ng kakayahan sa
nagsasalita upang epektibong makipagtalastasan gamit ang angkop na
mga tuntuning panggramatika.
23
Pagtukoy sa; sino, paano, kalian, saan, at bakit nangyari ang
sitwasyong komunikatibo.
Pagyamanin
A. Sosyo-Lingguwistik
B. Gramatikal
C. Strategic/Pragmatik
D. Diskorsal
24
Esmeralda ay patunay ng kanyang wagas na pagmamahal.
___4. Sobra-sobra ang pagkasuklam ni La Esmeralda sa paring si Frollo, bunga
nito ay mas pinili niya ang mabitay kaysa makasal dito.
___5. Kapag naramdaman ang pag-ibig, hindi mahalaga kung ikaw ba’y pangit o
maganda dahil tanging puso lamang ang magpapasya.
___6. Nang mabatid ni Quasimodo na nawawala si La Esmeralda, umakyat siya
sa itaas ng tore at doon hinanap ang dalaga.
___7. Nananatili ang tatag ng damdamin gayong mali-mali na ang kanyang mga
ginagawa.
___ 8. Nagpapakita ng kunwaring malasakit kay Quasimodo ang paring si Frollo
upang matakpan ang kanyang kasamaan.
___9. Mahirap magpakasal sa taong hindi mo mahal.
___10. Dapat kayong pumanig sa akin sapagkat nasa kamay ko ang batas
Sosyo-Lingguwistik Gramatikal
. Strategic/Pragmatik Diskorsal
25
Isaisip
Isagawa
Tayahin
26
3. Sa nobelang “Ang Kuba ng Notre Dame”
A. Sila’y nagkita-kita upang magsaya para sa pagdiriwang ng kahangalan
sa may malawak na espasyo ng katedral.
B. Sa isang malawak na espasyo ng katedral, nagkita-kita ang
mamamayan upang magsaya para sa pagdiriwang ng kahangalan.
C. Kabaligtaran ang paniniwala ni Quasimodo dahil hindi patayin si La
Esmeralda sa grupo ng mga magnanakaw at pulubi.
D.Tunay na nagmamahal si Quasimodo hanggang kamatayan
4. Simula ng pag-ibig
A. Napaibig si Quasimodo kay La Esmeralda nang araw na hatdan siya nito
ng tubig nang walang gustong tumulong sa kanya.
B. Nang hatiran ni La Esmeralda ng tubig si Quasimodo, napaibig siya sa
babae.
A. Si Quasimodo ay napaibig kay La Esmeralda nang araw na hatiran siya
ng dalaga ng tubig sa panahong wala man lang gustong tumulong sa
kanya.
D.Nang mga panahong walang tumulong kay Quasimodo, hinatiran siya ng
tubig ni La Esmeralda at napaibig siya rito.
5. Pagpapatunay ng pag-ibig
A. Natagpuan ng lalaking naghuhukay ang libingan ni La Esmeralda
kayakap ng kanyang kalansay ang kalansay ng kuba.
B. Natagpuang magkayakap ang dalawang kalansay tanda ng
pagmamahalan.
C. Nakayakap ang kalansay ng kuba sa katawan ng dalaga dahil siya ay
nagmahal.
D. Napatunayan ng lahat na tunay ang pagmamahal ni Quasimodo kay La
Esmeralda, dahil natagpuan ang kalansay nitong nakayakap sa
katawan ng dalaga.
27
Karagdagang Gawain
Aralin
Mabisang Paglalahad
4
Sa araling ito ay pag-aaralan mo ang tungkol sa mabisang paglalahad
upang matamo ang kakayahan sa pagpapahayag at pagtalakay sa isang
natatanging paksa para sa gaganaping simposyum.
Alamin
SS
Kompetensing Lilinangin
Nailalahad nang malinaw sa isang simposyum ang nabuong critique ng
alinmang akdang pampanitikang Mediterranean. (F10PS-Ii-j-70)
28
Subukin
Panuto: Isulat ang tama kung ang pahayag ay hinggil sa mabisang paglalahad
at mali naman kung ito ay hindi. Isulat ang sagot sa inyong sagutang.
29
Balikan
Tuklasin
Gawain 1:
Panuto: Lagyan ng tsek (/) kung tama ang pahayag at ekis (x) naman kung mali.
___1. Agad na mailalahad nang malinaw sa isang simposyum ang isang kritik
kahit panimulang bahagi lamang ng akda ang binasa.
___2. Kinakailangan ang masinsinang pagbabasa at masusing pagsusuri sa
isang akda bago gumawa ng isang kritik na ilalahad sa isang simposyum.
___3. Ang isang kritik ay karapat-dapat lamang na ilahad sa isang simposyum
kapag ito ay may kahandaan, may malinaw na pagbabahagi ng
impormasyon at may malalim na pagsusuri sa akdang binasa.
___4. Hindi man tiyak ng isang kritiko ang kanyang gawa, nararapat pa ring
ilahad niya ito sa publiko.
___5. Karapat-dapat na ilahad sa isang simposyum ang kritk ng isang akda
kapag tiyak na ng pangunahing layunin nito ay mapaunlad at mas
mapabuti ang pagkabuo ng isang akda.
Gawain 2
Panuto: Sumulat ng isang maikling pahayag batay sa iyong pang-unawa kung
paano bumuo ng isang mabisang paglalahad. (10 puntos)
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
_______________________________________________________________________________
______________________________________________________________________________
30
Suriin
1. Ang paglalahad ay dapat maging maikli. Dapat maging maikli upang higit
itong kasasabikang pakinggan ng sinomang mga tagapakinig lalo’t ito’y
nagtataglay ng napapanahong paksa, magandang kaisipan at maigting na
damdamin.
2. Ang paglalahad ay dapat maging tiyak. Ang anomang bagay na walang
katiyakan ay nauuwi sa di pagkakaunawaan. Ngunit kung tiyak ang paksang
pinag-uusapan ay higit itong magiging kapaki-pakinabang sa tatanggap ng
mensahe o impormasyon.
3. Ang paglalahad ay dapat maging mabisa. Ito ay ang paglalahad na
nabibigyan ng reaksiyon matapos mapakinggan ng mga tagapakinig. Bukod
dito, kapag nakagawa ng isang pagbabago sa buhay ang isang taong
nakarinig, ang paglalahad ay maituturing na mabisa.
31
Pagyamanin
A. maikli B. tiyak
C. mabisa . D. maayos
B. Panuto: Isulat ang TAMA kung ang pahayag ay wasto at MALI naman kung
di-wasto.
______1. Ang mabisang paglalahad ay nagdudulot nang malinaw na mensahe
sa mga tagapakinig.
______2. Magiging mabisa ang paglalahad kung ang tagalahad ay may
kahandaan at may tiyak na paksang tatalakayin.
_____ _3. Hindi mahalagang makuha ang atensiyon ng mga tagapakinig, ang
mahalaga’y mailahad ng tagapagsalita ang paksang kanyang
tinatalakay.
32
______4. Ang tiyak na paksang ilalahad ay madaling mapansin at makaakit ng
atensiyon ng mga tagapakinig.
______5. Ang isang tagapaglahad ay hindi nakapapansin kung ang kanyang
pagpapaliwanag ay naging mabisa ba sa pandinig ng mga taong
nakapaligid sa kanya.
Isaisip
Isagawa
Panuto: Lagyan ng tsek ( / ) ang patlang bago ang bilang kapag ang
pangungusap ay naaayon sa malinaw na paglalahad ng isang kritik at
ekis (X) naman kung di-naaayon.
33
Tayahin
A. Panuto: Isulat ang TAMA kung ang pahayag ay naaayon sa hinihingi at MALI
naman kung ito ay hindi naaayon. Isulat ang sagot sa inyong sagutang papel.
C. Panuto: Isulat ang TAMA kung ang pahayag ay tama at MALI naman kung
ito ay mali.
________ 1. Ang maikling paglalahad ay naglalaman ng maigting na damdamin
na siyang mag-uudyok sa mga tagapakinig na magbigay agad ng
reaksiyon.
________2. Ang paglalahad ay isang uri ng pagpapaliwanag, pagsasalaysay,
paglalarawan at pangangatwiran.
34
________3. Ang maglalahad ng isang paksa sa isang simposyum at
magpapalawig ng lahat ng pahayag ay tanging medyetor lamang
________4. Huwag maglahad ng anomang bagay kung hindi ka sigurado.
________5. Hindi hihigit sa sampung tao ang may kakayahang maglahad sa
harap ng maraming tao.
Karagdagang Gawain
Lingguhang Pagtataya
35
3. Alin sa sumusunod ang nararapat na unahin sa pagsasagawa ng suring-basa?
A. Gumawa ng synopsis o maikling lagom.
B. Ipahayag ang kaisipan sa malinaw at tiyak na paraan
C. Gumamit ng mga pananalitang matapat
D. Alamin kung uri ng akdang pampanitikan ang sinusuri
36
11. Alin sa sumusunod ang naatasang tagapatnubay sa kaayusan ng daloy ng
talakayan?
A. tagapamahala B. modereytor
C. tagapagsalita D. tagapakinig
12. Alin sa mga pahayag na nasa kahon ang dapat ilagay bilang panimula ng
isang suring-basa?
13. Alin sa mga nasa kahon ang halimbawa ng buod para sa isang suring-basa?
14. Alin ang dapat ilagay sa pagsusuring pangnilalaman?
15. Alin ang dapat ilagay sa pagsusuring pangkaisipan?
16. Sino ang naatasang tatalakay sa paksa sa gagawing simposyum?
A. tagapamahala B. modereytor
C.tagapagsalita D. tagapakinig
17. Paano talakayin ng isang tagapagsalita ang paksang ibinigay sa kanya?
A. madamdamin B. isa-isa C. pasalaysay D. patula
18. Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa mga dapat isaalang-alang sa
pagsasagawa ng simposyum?
A. Sa simposyum, kailangang may mga tagapagsalita na magbibigay
ng maiikling panayam hinggil sa paksa.
B. Magtalaga ng isang modereytor na siyang tagapaglahad ng paksa
at layunin ng talakayan.
C. Gumawa muna ng maikling buod o lagom sa paksang tatalakayin.
D. Magdaraos ng paunang pulong bilang paghahanda upang
matalakay ang detalye ng gaganaping simposyum
37
19. Alin sa sumusunod ang hindi kabilang sa layunin ng isang simposyum?
A. Matalakay ang mga kaisipan
B. Mailahad ang ideya hinggil sa paksa
C. Mapalawak ang kaisipan sa paksa
D. Matutong gumawa ng buod ng paksa
34. Ito ang katangian ng paglalahad na ang paksa ay magiging higit na kapaki-
pakinabang sa tatanggap ng mensahe o impormasyon.
A. maikli B. mabisa C. maayos D. tiyak
39
A. maayos B. tiyak C. mabisa D. tiyak
----------------------------------
Pamagat
I. Panimula
A. Anyo ng panitikan
B. Bansang pinagmulan
C. May-akda (bakit isinulat)
D. Layon sa pagkakasulat
IV. Buod
40
Tayahin Pagyamanin
1. a 1. Bilang 4
2. a 2. Bilang 5
3. d 3. Bilang 1
4. b 4. Bilang 3
5. d 5. Bilang 2
6. a
7. c
8. d
9. a
10.c
11.d
12.a
13.d
14.b
15. d
Subukin
1. d
2. a
3. d
4. c
5. d
6. a
7. a
8. d
9. b
10.d
11.a
12.c
13.d
14.a
15. c
41
Susi sa Pagwawasto (Aralin 2)
Tayahin Pagyamanin
1. d 1. Tagapakinig
2. a 2. Tagapagsalita
3. c 3. Modereytor
4. b 4. Modereytor
5. b 5. Tagapamahala
6. c 6. Tagapamahala
7. d 7. Modereytor
8. a 8. Tagapagsalita
9. d 9. Tagapakinig
10.d 10. Tagapamahala
11.d 11. Modereytor
12.b 12. Tagapagsalita
13.c 13. Tagapagsalita
14.a 14. Tagapakinig
15. c 15. Modereytor
Subukin
1. Tumpak
2. Tumpak
3. Tumpak
4. Tumpak
5. Tumpak
6. Tumpak
7. Sablay
8. Tumpak
9. Tumpak
10. Sablay
11. Tumpak
12. Sablay
13. Sablay
14. Tumpak
15. Tumpak
42
Susi sa Pagwawasto (Aralin 3)
Tayahin Pagyamanin
1. a 1. d
2. a 2. c
3. b 3. c
4. c 4. a
5. d 5. b
B. 6. c
7. b
1. ayos 8. c
2. ayos 9. b
3. sablay 10.d
4. ayos B.
5. sablay 1. Pragmatik
6. sablay 2. sosyo-linguistic
7. ayos 3. diskursal
8. sablay 4. sosyo-linguistic
9. ayos 5. pragmatik
10. ayos
Subukin
1. a
2. a
3. b
4. c
5. d
B.
1. tumpak
2. tumpak
3. sablay
4. tumpak
5. sablay
6. sablay
7. tumpak
8. sablay
9. tumpak
10. tumpak
43
Susi sa Pagwawasto (Aralin 4)
Tayahin Pagyamanin
1. TAMA 1. a
2. TAMA 2. d
3. MALI 3. c
4. MALI 4. a
5. TAMA 5. b
B. 6. a
1. d 7. c
2. b 8. d
3. a 9. a
4. a 10. a
5. a B.
C. 1. tama
1. tama 2. tama
2. tama 3. mali
3. mali 4. tama
4. tama 5. mali
5. mali
Subukin
1. TAMA
2. TAMA
3. MALI
4. TAMA
5. TAMA
6. TAMA
7. TAMA
8. TAMA
9. TAMA
10. TAMA
11. TAMA
12. TAMA
13. TAMA
14. MALI
15. TAMA
44
Susi sa Pagwawasto
Lingguhang Pagtataya
31. A 16. B 1. D
32. C 17. B 2. A
33. B 18. C 3. D
34. C 19. D 4. B
35. D 20. A 5. D
36. – 50 Nasa guro na 21. D 6. A
ang pasya kung
22. D 7. A
tama ang sagot
23. A 8. D
24. A 9. A
25. B 10. D
26. C 11. A
27. D 12. B
28. D 13. D
29. B 14. A
30. A 15. C
Sanggunian
45
Peralta, Romulo N., et al.2014. Panitikang Asyano 9: Modyul ng Mag-
aaral sa Filipino 9. Pasig City: Vibal Group, Inc. Unang Edisyon
http://www.academic.educ.134040521/apat_na_komponent_o_sangkapngkasan
ayangkomunikatiboauto=download (nakuha noong Hunyo 13, 2020)
http://books.google.com.ph./books?id=QY2UCDSYFGAC&pg... (nakuha noong
Hunyo 14, 2020)
https://www.coursehero.com (nakuha noong Hunyo 15, 2020)
46