Professional Documents
Culture Documents
ANATOMİSİ
Dr.M. Ali ÇAN
KTÜ Tıp Fakültesi
Anatomi AD
Anatomi ?
Anatomi: vücudu meydana getiren oluşumların yapısını,
şeklini, pozisyonunu, komşuluklarını, fonksiyonlarını ve
birbirleri ile olan ilişkilerini inceleyen bilim dalı
İlk çalışmalar
Mısır’da M.Ö. 5000 yılında
İlk kağıda dökümü
M.Ö. 3000-2500 yıllarında
Tıbbın ve anatominin kurucusu, tıbbın babası
olarak bilinen Hippocrates’tir (M.Ö. 460-377)
Anatomi terimi ilk kez ANATOME olarak
Aristotales (M.Ö. 384-322) tarafından
kullanmıştır
Anatomi 2 kelimeden
meydana gelir:
– Ana : içinden
– Tomos : kesmek
ANATOMİ
“Anatomie”
Yunancada kesmek, keserek ayırmak anlamında
( Latincede “dissecare” aynı anlamda )
Anatomi
Makro Anatomi (Gross Anatomi)
Doku
Organ
Sistem
Organizma
Organelle
Vücut:
Hücre
Organ
Sistem
Organizma
ANATOMİDE EĞİTİM METODLARI:
I.Topografik Anatomi
II.Sistematik Anatomi
III.Comparative Anatomi (Anatomia Comparative )
IV.Fonksiyonel Anatomi
V.Cerrahi Anatomi (Anatomia Chirurgica)
VI.Yüzeysel Anatomi (Surface)
VII.Estetik Anatomi (Plastik)
VIII.Klinik Anatomi
IX.Gelişim Anatomisi (Embriyoloji)
X.Mikroskopik Anatomi (Histologia)
XI. Kesitsel Anatomi
XII. Radyolojik Anatomi
I.Topografik Anatomi:
(Anatomia Topographia,Anatomia Regionalis)
Vücudun bölgelere (regio) ayrılarak incelenmesi
Bölümleri:
Baş-boyun
Thorax (Göğüs kafesi)
Üst extremite
Regio Brachium (Kol)
Regio Antebrachium (Önkol)
Regio Manus (El)
Abdomen (Karın)
Pelvis
Perine
Alt extremite
Regio Femoralis (Uyluk)
Regio Cruralis (Bacak)
Pes (Ayak)
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Organizmayı sistemlere ayırıp,bir
sistem içindeki organları sırası ile
inceler
Sistemler:
Systema Locomotorium
Systema Vasorum
Systema Digestorium
Systema Endocrinale
Systema Respiratorium
Systema Nervosum
Systema Ürogenitale
Systema Sensuum
Systema intequmentum
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Systema Locomotorium (Hareket sistemi):
Osteoloji
Myologia
Arthrologia
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Systema Vasorum (kalb-damar sistemi):
Cardiologia
Angiologia
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Systema Digestorium
( Sindirim sistemi )
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Systema Endocrinale
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Systema Respiratorium
( Solunum sistemi )
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Systema Nervosum
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Systema Ürogenitale
Üriner sistem
Genital sistem
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Systema Sensuum
Organum visus (görme organı)
Organum vestibulo-cochlearis (İşitme organı)
Organum gustatorius (tat organı)
Organum olfactorius (koku organı)
Organum tactus (dokunma organı)
II.Sistematik Anatomi (Anatomia Systematica)
Systema intequmentum ( Saç, tırnak, deri )
III.Comparative Anatomi
(Anatomia Comparative )
Sistematik,topografik ve
cerrahi anatomiyi
kapsayan bilgilerin
klinikte canlı insan
üzerinde
uygulanmasını yapan
anatomi dalıdır
IX.Gelişim Anatomisi (Embriyoloji):
Vücudu oluşturan
organları özel teknik
ve mikroskop altında
inceleyen bilim dalı
XI. Kesitsel Anatomi
Vücudun herhangi bir
yerinden geçen
düzlemde hangi
oluşumların bulunduğunu
inceleyen dal
XII. Radyolojik Anatomi
Vücudun bölümlerini
radyolojik tanı metodlarıyla
inceleyen dal
Spor Anatomisi: Spor eğitimi verilen kurumlarda özellikle
hareket sistemini oluşturan yapıların incelenmesine
dayanan dal
Anatomik Pozisyon
Karşımızda:
Ayakta
Yüzü bize dönük
Baş ve gövdesi dik
Kolları yanlarda
aşağıya sarkık
Avuç içleri (el ayası)
öne bakan
Topuk ve ayak baş
parmakları bitişik
DÜZLEMLER:
Planum sagittale (sagittal düzlem) :
Önden arkaya,yukarıdan aşağıya
Planum medianum
Sağ - sol
Planum frontale (frontal düzlem,coronal düzlem):
Alına paralel
Yukarıdan aşağıya, sağdan sola
Ön - arka
Planum transversum (planum horizontale):
Yere paralel
Diğer düzlemlere dik
Alt - üst
EKSENLER
Axis verticalis:
Baştan ayaklara doğru
düşey inen,yere dik
eksen
Axis sagittalis:
Yere paralel, önden
arkaya,veya arkadan
öne geçen eksen
Axis transversalis:
Yere paralel,sağdan
sola,soldan sağa
geçen eksen
Systema Locomotorium
(Hareket sistemi)
Systema Locomotorium (Hareket sistemi):
Osteoloji
Myologia
Arthrologia
Osteologia
Arthrologia Pasif
Myologia Aktif
Osteologia
Osteologia
Kemiklerin kimyasal
bileşimi:
• % 20 su
• % 80 katı madde
– %30-40 organik maddeler
– %60-70 anorganik
maddeler
Osteologia
Kemiklerin şekilleri:
• Ossa longa
• Ossa brevia
• Ossa plana
• Ossa pneumatica
• Ossa sesamoidea
• Ossa irregularia
Osteologia
• Skeleton : insan
vücudundaki kemiklerin tümü
• Skeleton appendiculare:
– Üst ve alt taraflar
• Skeleton axiale:
– Baş - pelvis alt kısmı
Osteologia
Ossicula auditus
[auditoria] 6 6
Toplam 206
Osteologia
• Caput
• Columna vertebralis
• Thorax
• Ossa membri superioris
• Ossa membri inferioris
Osteologia
Caput :
• neurocranium
• splanchnocranium
• orta kulak kemikçikleri
Osteologia
Neurocranium:
• Os frontale (1)
• Os parietale (2)
• Os occipitale (1)
• Os temporale (2)
• Os sphenoidale (1)
Osteologia
Splanchnocranium:
• Os ethmoidale (1)
• Os maxilla (2)
• Os mandibula (1)
• Os palatinum (2)
• Os lacrimale (2)
• Os nasale (2)
• Os vomer (1)
• Concha nasalis inferior (2)
• Os zygomaticum (2)
• Os hyoideum (1)
Osteologia
Thorax:
• Costa (24)
• Sternum (1)
Osteologia
Ossa membri superioris:
• Os scapula (2)
• Os clavicula (2)
• Os humerus (2)
• Os radius
(2)
• Os ulnae (2)
• Carpus (2x8=16)
• Metacarpus (2x5=10)
• Phalanges (2x14=28)
Osteologia
Ossa membri inferioris:
• Os coxa (2)
• Os femur (2)
• Os patella (2)
• Os tibia (2)
• Os fibula (2)
• Tarsus (2x7=14)
• Matatarsus (2x5=10)
• Phalanges (2x14=28)
Arthrologia
Articulatio: İskeletin
değişik kemikleri
arasındaki fonksiyonel
bağlantı
Arthrologia
Articulationes fibrosae:
• Hareketsiz eklemler
• Eklem yüzleri birbirine
tamamen uyar
• Kemikler arasında bağ
dokusu veya hyalin kıkırdak
bulunur
• Eklem kapsülü ve eklem
boşluğu bulunmaz
• Daha çok kafa kemikleri
arasında görülür
Arthrologia
Articulationes
cartilagineae:
• Eklem yüzleri kıkırdakla
örtülü
• Az hareketli
• Tipler:
– Synchondrosis
– Symphysis
Arthrologia
Articulationes synoviales:
• Tam hareketli eklemler
• Eklem yüzleri kıkırdakla örtülü
• Eklemi oluşturan kemikler capsula
articularis ve eklem bağları ile
birbirine bağlı
• Hareketin yapıldığı eksenlerin
sayısına veya konveks eklem
yüzlerinin şekline göre gruplara
ayrılır
Arthrologia
Articulationes synoviales
(Yapısına göre sınıflama):
• Art. simplex:
– İki kemik
• Art. composita [complexa] :
– İkiden fazla kemik
– Kemikler arasında bir meniscus
veya discus varsa
• Art.combinata:
– Aynı kemikler arasında 2 veya
daha fazla eklem olması
– Hareket her ikisinde de olur
Arthrologia
Eksenlerine göre sınıflama:
• Tek eksenli (uniaxial) eklemler
• İki eksenli (biaxial) eklemler
• İkiden fazla eksenli (poliaxial) eklemler
• Belirli bir ekseni olmayan eklemler
Arthrologia
Tek eksenli eklemler:
• Transvers eksen
– Fleksiyon ve ekstensiyon
– Ör: Art. interphalangea
• Vertikal eksen
– Sağa-sola veya içe-dışa dönme
(rotasyon)
– Ör: Art.atlantoaxialis mediana
Arthrologia
İki eksenli eklemler:
• Eksenler:
– Transvers eksen: fleksiyon-
ekstensiyon
– Sagittal eksen: abduksiyon-
adduksiyon
• Bu iki eksen birbirini dik
olarak keser
• Tipleri
– Art.ellipsoidea
– Art. sellaris
Arthrologia
İkiden fazla eksenli eklemler:
• Art.spheroidea denir
• Transvers, sagittal ve vertikal eksenler
• Sayısız tali eksen
• Hareketleri:
– Fleksiyon
– Ekstensiyon
– Abduksiyon
– Adduksiyon
– Rotasyon
– Sirkumdüksiyon
• Ör: art. coxae
Arthrologia
Eklemlerde yapılan
hareketler:
• Kayma hareketleri
• Açısal hareketler
• Rotasyon hareketleri
• Sirkumdüksiyon
hareketleri
Arthrologia
Kayma hareketleri:
• En basit hareket çeşidi
• Bir eklem yüzü diğerinin
üzerinde kayar
• Eklem yüzünün şekli nasıl
olursa olsun diğer hareketlerin
yanı sıra bir miktar kayma
hareketi de yapılabilir
• Ör: karpal ve tarsal kemikler
arasındaki eklemlerin büyük
kısmında sadece kayma
hareketleri yapılabilir
Arthrologia
Açısal hareketler:
• Eklemi oluşturan kemikler
arasındaki açının önde,
arkada veya yanlarda
azalıp çoğalması
• Bu hareketler:
– Flexion
– Extension
– Abduction
– Adduction
Arthrologia
Açısal hareketler:
• Flexion:
– Eklemi oluşturan kemikler
arasındaki açının önde
veya arkada azaltılması
şeklinde yapılan hareket
– Ör:
• Gergin durumdaki
önkol'un ön tarafta
bükülerek kola
yaklaşması
• Bacağın arka tarafta
uyluğa yaklaşması
Arthrologia
Açısal hareketler:
• Extension:
– Fleksiyon durumundaki
bir eklemin tekrar eski
durumuna dönmesi
– Eklemi oluşturan
kemikler arasındaki
açının büyümesi
– Ör: kolun arka tarafa
aşırı çekilmesi
Arthrologia
Açısal hareketler:
• Abduction:
– Alt veya üst
ekstremitelerin dış tarafa
doğru olan gövdeden
uzaklaşması
– El veya ayak
parmaklarının elin veya
ayağın orta hattından
her iki tarafa doğru
uzaklaşması
Arthrologia
Açısal hareketler:
• Adduction:
– Ekstremitenin iç tarafa
doğruhareketi
– El veya ayak
parmaklarının elin veya
ayağın orta hattına
getirilmesi
– Ekstremitelerin harekete
devam ederek karşı
tarafa geçmesi: aşırı
adduksiyon
Arthrologia
Circumduction:
• Konveks eklem yüzü küre
şeklinde olan eklemlerde
• Ekstremite uçlarının daire
veya daireye yakın bir şekil
çizmesi hareketi
• Fleksiyon, ekstensiyon,
abduksiyon, adduksiyon,
rotasyon ve kayma
hareketleri birbiri arkasına ve
karışık olarak yapılır
• Ör: kalça ve omuz eklemi
Arthrologia
Rotation:
• Vertikal eksen etrafında
• Dönme hareketi
• İçe-dışa veya sağa-sola
rotasyon hareketleri
olarak isimlendirilir
• Ör: Humerus'un vertikal
eksende yaptığı
harekete iç-dış rotasyon
denir
Arthrologia
Rotation:
• Supination:
– Önkolun dış rotasyonu
– Art. radioulnaris proximalis
ve distalis'te
– Önkol kemikleri birbirine
paralel
– Baş parmak dış, küçük
parmak ise iç tarafta
– Radius kendi uzun ekseni
etrafında döner
Arthrologia
Rotation:
• Pronasyon (Pronation):
– Önkolun iç rotasyonu
– El sırtı öne, baş parmak içe
bakar
– Önkol kemikleri birbirini
çaprazlar
– Art. radioulnaris proximalis ve
distalis’te
Arthrologia
• Oppozisyon : El baş
parmağının diğer
parmaklara
yaklaşması
• Repozisyon : El baş
parmağının diğer
parmaklardan
uzaklaşması
• İnvertion : Ayak
tabanının içe
bakması
• Evertion : Ayak
tabanının dışa
bakması
Arthrologia
Capsula articularis:
• Sağlam bağ dokusundan yapılmıştır
• Eklem yüzlerini içine alacak şekilde
periost ile eklem kıkırdağı sınırına
tutunur
• Ekleme katılan kemikleri birbirine
bağlar
• Eklem aralığını çepeçevre sararak
cavum articulare'yi oluşturur
• Fonksiyonları:
– Eklem boşluğu içindeki negatif hava
basıncının oluşması
– Eklem boşluğunu dolduran sıvının
salgılanması
Arthrologia
Cavitas articularis
(Cavum articulare):
• Eklem yüzleri arasındaki eklem
aralığının dıştan çepeçevre eklem
kapsülü tarafından kapatılmasıyla
oluşan boşluk
• Eklem sıvısı (synovia) ile dolu
• İçerisinde negatif basınç bulunur
• İçerisinde meniscus articularis,
discus articularis ve ligamenta
intracapsularia bulunabilir
Arthrologia
Ligamenta (eklem bağları):
• Eklemi oluşturan kemikleri
birbirine bağlarlar
• Ligamenta capsularia: eklem
kapsülünün ( membrana fibrosa )
kalınlaşması şeklinde görülen
bağlar
• Ligamenta intracapsularia:
– eklem boşluğu içindeki bağlar
– Ör: diz eklemi
• Ligamenta extracapsularia:
– Eklem capsülünün dışında ve
kapsülle ilişkisi yok
Arthrologia
• Luxation :
– Eklem yüzlerinin
birbirinden
uzaklaşarak normal
pozisyonlarının
bozulması
– Çıkık
Arthrologia
Eklem yüzlerinin
birbirinden
uzaklaşmasını
engelleyen faktörler
• Eklem boşluğundaki düşük
hava basıncı
• Eklem kapsülü ve eklem
bağları
• Eklemi saran kas ve kirişler
• Eklem yüzlerinin şekli
Üst ekstremite eklemleri
(Articulationes membri
superiores)
Art. acromioclavicularis
Art. acromioclavicularis
Hareketleri:
Acromion'daki eklem
yüzünde, cavicula'daki
eklem yüzünün kayması
Clavicula üzerinde
scapula'nın rotasyonu
lig. coracoclaviculare
tarafından sınırlanır
Articulationes cinguli pectoralis
Art. sternoclavicularis
Art. sternoclavicularis
Art. humeri
[glenohumeralis]
Art. humeri
Omuz eklemi
Art.spheroidea grubu
Eklem yüzleri:
Caput humeri
Cavitas glenoidalis
Yukarıda acromion, proc.
coracoideus ve bunlar
arasındaki
lig.coracoacromiale
tarafından oluşturulan bir
köprü tarafından korunur
Art. humeri
Cavitas glenoidalis:
Konkav yüz
Geniş kısmı aşağıda olan
uzunlamasına kesilmiş yumurta
şeklinde
Hyalin kıkırdakla kaplı
Labrum glenoidale:
eklem yüzeyini genişletir
eklem yüzü kenarına tutunur
Art. humeri
Hareketleri:
Art. spheroidea grubu
Eksenleri:
Transvers
Sagittal
Vertikal
Tali eksenler
Eklem yüzlerinin şekli geniş hareketlere müsait
Eklem kapsülü geniş ve gevşek
Hareketi sınırlayıcı kalın bir bağı yok
Konveks eklem yüzü konkav eklem yüzünden çok daha geniş
Hareketleri:
Transvers eksen:
Fleksiyon: 70-75º
Kol abduksiyonda:110-120°
Ekstensiyon: 35-50 º
Toplam: 110-120º
Art. humeri
Hareketleri:
Sagittal eksen:
Abduksiyon:
Scapula sabit: 100 ila 120°
Scapula ile birlikte: +55-65°
Adduksiyon:
Kol öne alındığında: + 45 °
Kol arkaya alındığında: + 15° lik
Art. humeri
Hareketleri:
Vertikal eksen:
Rotasyon: 90°
Önkol kemikleriyle birlikte:
210°
Scapula ile birlikte: 360°
Tali eksenler:
Sirkumdüksiyon
Kol ortalama 60° ön -
dışta en geniş
sirkumdüksiyon hareketi
yapar
Articulationes membri superioris liberi
Art. radiocarpea
Art. radiocarpea
Hareketleri:
Genellikle articulationes
intercarpales ile birlikte
hareket eder
Transvers eksen:
Fleksiyon- ekstensiyon
Sagittal eksen:
Abduction – adduction
Tali eksenler:
Sirkumdüksiyon ( elips )
Articulationes membri superioris liberi
Artt. Manus
Artt. intercarpales
Artt. carpometacarpales
Artt. intermetacarpales
Artt. metacarpophalangeales
Artt. interphalangeales
manus
Articulationes membri superioris liberi
Artt. Manus
Artt. intercarpales
Articulationes membri superioris liberi
Artt. Manus
Artt. Carpometacarpales
Articulationes membri superioris liberi
Artt. Manus
Artt. intermetacarpales
Articulationes membri superioris liberi
Artt. Manus
Artt. metacarpophalangeales
Articulationes membri superioris liberi
Artt. Manus
Artt. interphalangeales
Myologia
Myologia
Vücut Kasları:
• İskelet kasları
( Çizgili kaslar )
• Düz kaslar
• Kalp kası
Myologia
Düz kaslar:
• Genellikle damarların veya içi
boş organlarımızın
duvarlarında
• Çoğu zaman isteğimiz dışında
görev yaparlar
• Otonom sinir sistemi tarafından
yönetilirler
• Yavaş, ritmik ve otonom
hareketler yaparlar
• Genellikle dalgalar şeklinde
ilerleyen peristaltik hareketler
Myologia
İskelet kasları
Myologia
Fascia:
• Fibröz bağ dokusu
• Deri altında bulunur
• Kas ve diğer organları sarar
• Geniş yaprak şeklinde
• Tabakaları:
– Fascia superficialis (fascia
subcutanea):
• Lamina superficialis
• Lamina profunda
– Fascia profunda
Myologia
Kasın Bölümleri:
• Venter
– Caput
• Tendon (yuvarlak)
( Aponeurosis: yassı)
Myologia
Kasların yapışma yerleri:
• Origo:
– Kasların başladıkları yer
– Genellikle daha az hareketli
– Proksimal uçları
• İnsertio:
– Sonlandıkları yer
– Daha hareketli
– Distal bölümü
• Kuvvet çizgisi:
– Origo ve insertio noktalarını
birleştiren hayali çizgi
Myologia
Tendon:
• Kasların fonksiyonel devamı
• Kaslarda oluşan gücü tutunma
noktalarına ileten bağ dokusu
• Genelde kemiklere yapışır
• Tutunma yerine kadar peritendineum
denilen kılıf içinde
• Damarsız
• Elastikiyetleri yok
• Basınca dayanıklı
• Çok güçlü
Myologia
Kasların isimlendirilmesi:
• Kasın seyrine göre:
– m.transversus abdominis, m. obliquus abdominis gibi
• Yerleştiği bölgeye göre:
– M.temporalis, m. pectoralis gibi.
• Büyüklüğüne göre:
– M. gluteus maximus, m. gluteus minimus gibi.
• Uzunluklarına göre:
– M. extensor carpi radialis longus ve brevis gibi.
• Orijin sayısına göre:
– M.biceps brachii, m. quadriceps femoris gibi.
• Şekline göre:
– M. piriformis, m. trapezius gibi.
• Başlama ve bitiş yerlerine göre:
– M. sternocleidomastoideus, m.sternohyoideus gibi.
• Fonksiyonuna göre:
– M. supinator, m. pronator teres gibi.
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. quadratus:
– Kas lifleri birbirine paralel
– Lifler yassı bir tendonda
sonlanır
– Ör:
• m. rhomboideus major
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. fusiformis:
– Kas lifleri hemen hemen
birbirine paralel
– Lifler başlangıç yerinden
sonlanma yerine kadar
kesilmeksizin uzanır
– Başlama ve sonlanma
yerlerinde dar
– Orta kısmı geniş
– Ör:
• M. brachialis
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. triangularis:
– Kas lifleri başlangıç yerinden
sonlanma yerlerine kadar
kesilmeksizin uzanır
– Başlama yerleri geniş
– Sonlanma yerleri dar
– Üçgen şeklinde
– Ör:
• M. trapezius
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. unipennatus:
– Lifleri origo-insertio
arasında uzanmaz
– Başlama ve sonlanma
yerlerinde uzun kirişler
bulunur
– Bu kirişler arasında da
oblik olarak kas lifleri
uzanır
– Ör:
• M. flexor pollicis longus
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. bipennatus:
– Kas lifleri kısa ve oblik
– Kuş teleği manzarasında
– Ör:
• M. rectus femoris
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. multipennatus:
– Birkaç m.bipennatus'un
oluşturduğu kas
– Başlama yerlerinde birden
fazla kiriş var
– Sonlanma yerinde yine birkaç
kirişin birleşerek oluşturduğu
müşterek bir kiriş şeklinde
– Ör:
• M. deltoideus'un orta bölümü
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. orbicularis:
– Yuvarlak
– Halka şeklinde
– Ağız ve göz etrafında
– Ör:
• M.orbicularis oris
• M.orbicularis oculi
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. sphincter:
– Halka şeklinde
– Sindirim sisteminin
sonunda
– Normalde kasılı
– Defekasyon esnasında
gevşer
– Ör:
• M.sphincter ani externus
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. cruciatus:
– Kas lifleri birbirini çaprazlar
– Ör:
• M. masseter
• m.sternocleidomastoideus
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. spiralis:
– Kas lifleri başlangıç yerinden
sonlanma yerine kadar spiral
bir şekilde uzanır
– Ör:
• M.latissimus dorsi
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. digastricus:
– Fusiform şekilli iki kasın uç
uca tutunması ile oluşur
– Ör:
• M. digastricus
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. serratus:
– Testere dişini andırır
– Başlangıçları küçük
tendonlar şeklinde
– Ör:
• M.serratus anterior
Myologia
Kasların şekilleri:
• Ara kirişleri olan kas:
– Kas lifleri arasında ara
kirişler var
( intersectio tendinea )
– Ör:
• M.rectus abdominis
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. biceps:
– İki baş ile başlar
– Tek bir tendonla sonlanır
– Ör:
• M.biceps brachii
• M.beceps femoris
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. triceps:
– Üç baş ile başlar
– Tek bir tendonla
sonlanır
– Ör:
• M.triceps brachii
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. quadriceps:
– Dört baş ile başlar
– Tek bir tendonla sonlanır
– Ör:
• M.quadriceps femoris
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. semitendinosus
– Yarısı tendon
Myologia
Kasların şekilleri:
• M. semimembranosus
– Yarısı membran
Myologia
Kasların kontraksiyonu:
• İzotonik kontraksiyon:
– Kasın kasılması sonucu boyu
kısalır
– Gerilimi değişmez
– Hareket meydana gelir
• İzometrik kontraksiyon:
– Kasılma sırasında kas
kısalmaz
– Gerilimi artar
Myologia
Kasların kontraksiyonu:
• Agonist kas:
– Bir hareketi yaptıran kas
• Sinergist kas:
– Agonist kasla aynı yönde etki
• Antagonist kas:
– Agonist kasa ters etki
• Fixatör kas:
– Agonist kasın hareketi
sırasında başka yerde
istenmeyen hareketleri önler
Myologia
Kasların hareketleri:
• Transvers eksende:
– Önden çaprazlarsa:
Flexion
– Arkadan çaprazlarsa:
Extention
Myologia
Kasların hareketleri:
• Sagittal eksende:
– Üsttan çaprazlarsa:
Abduction
– Alttan çaprazlarsa:
Adduction
Myologia
Kasların hareketleri:
• Longitudinal eksende:
– İçten çaprazlarsa:
İç rotasyon
– Dıştan çaprazlarsa:
Dış rotasyon
Myologia
Kasların görevleri:
• Vücudun pozisyonunu
hareketsiz olarak korumak
• Hareket:
– Kontraksiyon sonucu ilgili
birimlerde hareket oluştururlar
• Isı açığa çıkararak vücudun
hararetini korumak:
– Vücuda gerekli ısının %85'ı
kaslar tarafından üretilir
– Soğuk havalarda titremenin
nedeni, kaslara kontraksiyon
yaptırarak ısı açığa
çıkartmaktır
Önemli kaslar:
Baş-boyun:
Mimik kasları
Çiğneme kasları
Boyun kasları
Önemli kaslar:
Thorax (Göğüs kafesi):
İntercostal kaslar
Sırt kasları
Önemli kaslar:
Abdomen (Karın boşluğu):
Karın ön duvarı kasları
Karın arka duvarı kasları
Önemli kaslar:
Pelvis:
Pelvis döşemesi kasları
Önemli kaslar:
Üst extremite:
Omuz kasları
Kol kasları
Önkol kasları
El kasları
Omuz kasları:
M. deltoideus
M. subscapularis
M. supraspinatus
M. infraspinatus
M.teres major
M. teres minor
Omuz kasları:
M. deltoideus:
Omuz eklemini önden,
dıştan ve arkadan sarar
Bölümleri:
Pars clavicularis: ön kısmı
Pars acromialis: orta kısmı
Pars spinalis: arka kısmı
Fonksiyonu:
Üç bölümü: kola abduksiyon
Ön lifleri: kolu içe-öne çeker
ve iç rotasyon
Arka lifleri: kolu arkaya ve içe
çeker ve dış rotasyon
Ön ve arka bölümler: kola
adduksiyon
Omuz kasları:
M. subscapularis:
Scapula' nın ön yüzünde
Fossa subscapularis ile
humerus'un tuberculum
minus'u arasında
Fonksiyonu:
kola iç rotasyon
omuz eklemini kuvvetlendirir
Kol pozisyonunun
değişmesiyle kolun
abduksiyon, adduksiyon,
fleksiyon ve ekstensiyon
hareketlerine de yardımcı
olur
Omuz kasları:
M. supraspinatus:
Fossa supraspinata ile
humerus’un
tuberculum majus'u
arasında
Fonksiyonu:
Kolun abduksiyonunu
başlatır
Omuz eklemini
kuvvetlendirir
Kola abduksiyon ile
çok zayıf olarak da dış
rotasyon ve fleksiyon
(kolu öne getirme)
yaptırır
Omuz kasları:
M. infraspinatus:
Fossa infraspinata ile
humerus’un tuberculum
majus'u arasında
Fonksiyonu:
Kola dış rotasyon
Omuz eklemini
kuvvetlendirir
Üst lifleri abduksiyon, alt
lifleri ise adduksiyon
yaptırır
Omuz kasları:
M. teres minor:
Scapula'nın dış kenarı
ile humerus’un
tuberculum majus'u
arasında
Fonksiyonu:
Kola dış rotasyon
Kola zayıf olarak da
adduksiyon
Omuz eklemini
kuvvetlendirir
Omuz kasları:
M. teres major:
Scapula'nın dış kenarı alt
kısmı ile humerus’un crista
tuberculi minoris‘i arasında
Fonksiyonu: Kola
iç rotasyon
adduksiyon
ekstensiyon
Omuz kasları:
M. coracobrachialis:
Scapula’da proc.
coracoideus ile
humerus'un orta
kısmının iç yüzü
arasında
Fonksiyonu:
Kola fleksiyon
Kola adduksiyon
Omuz kasları:
M. biceps brachii:
Kolun ön tarafında
İki başlı yüzeyel kas
Caput breve
Caput longum
Scapula ile ulna ve radius
arasında
Fonksiyonu:
Kol sabit ise önkola fleksiyon
Önkol sabit ise kola fleksiyon
Önkolun ( dolayısıyla elin )
en kuvvetli supinatoru
Omuz eklemini kuvvetlendirir
Omuz kasları:
M. brachialis:
Kolun ön yüzünde
M. biceps brachii'nin
derininde
Humerus'un ön
yüzünün alt yarısı ile
ulna’daki tuberositas
ulnae arasında
Fonksiyonu:
Önkola veya önkol sabit
ise kola fleksiyon
Omuz kasları:
M. triceps brachii:
Kolun arka tarafında
Üç başı var:
caput longum
caput laterale
caput mediale
Uzun baş scapula’dan,
diğerleri humerus arka
yüzünden başlar, Ulna’daki
olecranon‘da sonlanır
Fonksiyonu:
Önkolun en kuvvetli
ekstensor kası
Uzun başı kola bir miktar
adduksiyon ve ekstensiyon
Omuz kasları:
Rotator manşet (kaf):
Kas kirişlerinin oluşturduğu
bir yapı
Humerus başının eklem
çukurunda kalmasını
sağlayan önemli bir etken
Omuz eklemi kapsülüne
yapışarak önden, yukarıdan
ve arkadan kuvvetlendirir
Katılan kaslar:
M.supraspinatus
M. infraspinatus
M. teres minor
M. subscapularis
Önemli kaslar:
Alt extremite:
Kalça kasları
Uyluk kasları
Baldır kasları
Ayak kasları
Kalça kasları :
Ön grup:
m. psoas major
m. psoas minor
m. iliacus
Kalça kasları :
Arka grup:
m.gluteus maximus
m.gluteus medius
m. gluteus minimus
m. tensor fasciae latae
m. piriformis
m. gemellus superior
m.gemellus inferior
m. obturatorius externus
m. obturatorius internus
m.quadratus femoris
Uyluk kasları:
Ön taraftaki kaslar
m.sartorius
m. quadriceps femoris
m. rectus femoris
m. vastus lateralis
m.vastus mediali
m. vastus intermedius
m. articularis genus
Uyluk kasları:
İç tarafındaki kaslar:
m.gracilis
m. pectineus
m. adductor longus
m.adductor brevis
m. adductor magnus
Uyluk kasları:
Derin kasları:
m. popliteus
m. flexor hallucis
longus
m. flexor digitorum
longus
m.tibialis posterior