CHÖÔNG 4

ÑO ÑIEÄN TRỞ

1
I. Phöông phaùp voân keá-ampe keá
1. Daïng maéc tröôùc (maéc ngoaøi, reõ daøi)
(Voltage drop in ammeter)
Vx
Giaù trò thöïc: Rx 
Iv I
Giaù trò ño ñöôïc:
V Vx  VA VA
Rdo    Rx 
I I I
Neáu Vx >> VA thì Rdo  Rx, do ñoù daïng maïch
naøy duøng ñeå ño ñieän trôû coù trò soá lôùn 2
2. Daïng maéc sau (maéc trong, reõ ngaén)
(Current in voltmeter)
V
I Giaù trò thöïc: Rx 
Ix
Giaù trò ño ñöôïc:
V V Rx
Rdo   
I I x  Iv 1  Iv
Ix
Neáu Ix >> Iv thì Rdo  Rx, do ñoù daïng maïch
naøy duøng ñeå ño ñieän trôû coù trò soá nhoû.
3
II. Duøng phöông phaùp so saùnh
 So saùnh aùp: U Rx R V1
(Potentionmeter  Rx  R
V2
method)
Sai soá pheùp ño chuû yeáu do noäi trôû voân keá
 So saùnh doøng: Rx
I2
I1  Rx  R
(Substitution I1
I2 R
method)
Sai soá pheùp ño chuû yeáu do noäi trôû ampe keá
4
III. Ño ñieän trôû duøng ohm keá
1. Ohm keá daïng noái tieáp (series-type ohmmeter)
Rx
R1 I
Doøng ñieän qua cô caáu
Rm
E E
I 
Ifs

R1  Rx  Rm
K .E
Maø:   K .I 
R1  Rx  Rm
5
 Neáu E khoâng ñoåi thì:
 Goùc quay tæ leä nghòch vôùi Rx, neân döïa vaøo
goùc quay ñeå tính Rx
 Quan heä giöõa goùc quay vaø Rx laø haøm phi
tuyeán, neân thang ño khoâng ñeàu
 Neáu Rx= 0 thì I = Ifs   = max
 Neáu Rx=  thì I = 0   = min

0
8

a)
6
 Neáu E thay ñoåi: ñeå I=Ifs khi Rx=0, coù theå maéc
moät bieán trôû noái tieáp hoaëc song song vôùi cô caáu
chæ thò ñeå ñieàu chænh.
Thí duï: maéc song song
Rx
R1 I
E R2
Rm,I I .
E R2 fs R2 .Rm R2  Rm
R1  Rx 
R2  Rm

Vaäy khi Rx=0, ñeå I=Ifs thì ñieàu chænh R2 taêng leân
7
2. Ohm keá daïng song song (shunt-type ohmmeter)

R1 I
Doøng ñieän qua cô caáu
E Rx Rm,Ifs
E Rx
I  .
Rx .Rm Rx  Rm
R1 
Rx  Rm
K .E Rx K .E
Maø:   K .I  . 
Rx .Rm Rx  Rm Rm
R1  Rm  R1 (1  )
Rx  Rm Rx

8
 Goùc quay tæ leä vôùi Rx, neân döïa vaøo goùc
quay ñeå tính Rx
 Quan heä giöõa goùc quay vaø Rx laø haøm phi
tuyeán, neân thang ño khoâng ñeàu
 Neáu Rx= 0 thì I = 0   = min
 Neáu Rx=  thì I = Ifs   = max
W

8
9
IV. Ño ñieän trôû duøng caàu ño (bridge
method for measuring resistance)
1. Caàu Wheatstone caân baèng

10
11
Nguyeân lyù caàu Wheatstone caân baèng

R1, R2, R3: ñieän trôû maãu

Rx= R4: ñieän trôû caàn ño
G: ñieän keá (galvanometer
or null detector)

12
 Ñieàu kieän caân baèng cuûa caàu: IG= 0

Khi caàu caân baèng thì:

 I1  I 4  R1.I1  R2 .I 2
 Hay 
 I 2  I3  R4 .I 4  R3 .I 3

R1.I1 R2 .I 2 R1 R2
Vaäy:   
R4 .I 4 R3 .I 3 R4 R3
R1.R3
 R4   Rx
R2
13
 Öu ñieåm:
 Khoâng phuï thuoäc nguoàn
 Khoâng phuï thuoäc noäi trôû cuûa ñieän keá
 Coù ñoä chính xaùc cao
 Nhöôïc ñieåm:
 Caáu taïo phöùc taïp
 Sai soá pheùp ño phuï thuoäc vaøo caùc ñieän trôû
maãu
 Chòu aûnh höôûng bôûi coâng suaát toån hao treân
caùc ñieän trôû maãu
14
 2. Caàu Kelvin caân baèng (caàu keùp)
(Balance Kelvin’s Double-Bridge)
Nguyeân lyù caàu Kelvin caân baèng
I1 I2
G
IG
R1 R2
R3 R4

I I3 R I4 I
RX R0

+ UDC

 Ñieàu kieän caân baèng cuûa caàu: IG= 0

15
Khi caàu caân baèng thì:
 I1  I 2  R1.I1  I .Rx  R3 .I 3
 Hay 
 I3  I 4  R2 .I 2  I .R0  R4 .I 4
Maët khaùc, ñeå giaûm nhoû sai soá treân R thöôøng choïn:
R1 R3
R1.R4  R2 .R3  
R2 R4

Vaäy:  R1.I1  I .Rx  R3 .I 3

R2 .I 2 I .R0  R4 .I 4

 R1.  I .R0  R4 .I 4   R2  I .Rx  R3 .I 3 

16
  R1I .R0  R4 .I 4 R1  R2 I .Rx  R3 .I 3 R2

 R1I .R0  R2 I .Rx  R1.R0  R2 .Rx

R1 R3
Ñieän trôû caàn ño: Rx  .R0  .R0
R2 R4

 Öu vaø nhöôïc ñieåm cuûa caàu Kelvin cuõng

töông töï nhö caàu Wheatstone caân baèng

17
V. Ño ñieän trôû lôùn (measurement of high
resistance)
 Duøng voân keá vaø micro ampe keá
 Ño ñieän trôû khoái (volume)
U
Rv 
Iv
Iv: doøng ñieän khoái
Rv: ñieän trôû khoái

18
 Ño ñieän trôû maët (surface)

U Is

U Is: doøng ñieän maët

Rs 
Is Rs: ñieän trôû maët 19
 Duøng megohm keá chuyeân duøng (Megohmmeter)

20
 Duøng megohm keá chuyeân duøng

21
  Thí duï:
Is + Iv

Khoâng coù voøng baûo veä Coù voøng baûo veä

22
VI. Ño ñieän trôû ñaát
 Coïc noái ñaát:

23
 Phöông phaùp ñieän aùp rôi

24
 Đoàng hoà ño ñieän trôû ñaát (terometer)

Đồng hồ đo điện trở đất hoạt động trên nguyên lý Vôn -

Ampe, máy gồm có nguồn phát dòng và mạch đo điện áp.
Nguồn phát dòng điện nối ra ngoài bằng 2 điện cực C1 và C2
(hay E và H). Mạch đo điện áp nối ra ngoài bằng 2 điện cực
P1 và P2 (hay ES và S). Đối với đồng hồ 3 điện cực thì điện
cực C1 và P1 (hay E và ES) nối chung với nhau thành điện
cực E.
25
 Phöông phaùp ñieän aùp rôi (duøng terometer)

26
 Duøng phöông phaùp 62% (duøng terometer)

27
 Ño choïn loïc (duøng 1 kìm vaø coïc)

Kiểm tra chọn lọc rất

giống với kiểm tra
điện áp rơi, với cùng
tất cả các phép đo
nhưng theo cách an
toàn và dễ dàng hơn
rất nhiều. Điện cực
nối đất cần kiểm tra
không cần phải ngắt
kết nối khỏi điểm kết
nối với hệ thống

28
 Ño khoâng duøng coïc (chæ duøng kìm)
Kìm đo điện trở nối đất có
thể đo điện trở nối đất mạch
vòng cho các hệ thống nối
đất đa điểm bằng phương
pháp kiểm tra không dùng
cọc. Với phương pháp kiểm
tra này, kìm đo điện trở nối
đất được cặp vào cọc nối
đất hoặc cáp kết nối. Một
bên của má kìm tạo điện áp
xác định và bên kia đo dòng
điện. Kìm đo tự động xác
định điện trở đất mạch vòng
tại cọc nối đất.
29
 Caùc öùng duïng:

30
 Caùc öùng duïng:

31