This issue sponsored by

http://www.aiche.org/CCPS/Publications/Beacon/index.aspx
www.aiche.org/ccps Messages for Manufacturing Personnel www.iomosaic.com

Nổ do bụi – Hãy loại bỏ mối nguy! Tháng 10/2014

1 2 3

Tháng 8/2014 Ủy ban an toàn hóa chất (CSB) của Mỹ đã phát hành kết quả điều tra
vụ nổ xảy ra vào tháng 10/2010 tại Nhà máy chế biến kim loại phế thải có chứa Titan
và Zirconi ở tiểu bang West Virginia. Vụ nổ này đã làm 3 người chết và 1 người bị 4
thương. Bản tin này tóm tắt lại những gì được tin là đã xảy ra:
1. Một máy trộn đã được sử dụng để xử lý bột Zirconi được. Một vài công nhân đã
phát hiện có sự cố về cơ khí trước khi vụ nổ xảy ra. Cánh khuấy bên trong đã va
vào thành/ vỏ của máy trộn gây ra hư hỏng. Thiết bị đã được tạm dừng để điều
chỉnh và sửa chữa nhưng sự cố vẫn chưa được khắc phục hoàn toàn.
2. Người ta cho rằng tia lửa và/ hoặc nhiệt phát sinh từ va chạm giữa kim loại và
Chú ý: Tất cả hình ảnh được chụp từ
kim loại (cánh khuấy và thành máy trộn) đã bắt cháy bột Zirconi. video của CSB mô tả về sự cố
3. Bụi Zirconi đang cháy lan ra và bùng lên thành đám cháy – khí nóng giãn nở, tạo (http://www.csb.gov/al-solutions-fatal-dust-
thành “gió” theo như quan sát của 2 nhân chứng. Đám cháy bụi Zirconi đã bắt lửa explosion/)
vào các thùng hở chứa Titan và Zirconi gần đó và làm bùng phát đám cháy lớn
hơn.
4. Vụ nổ ban đầu làm cho các loại bụi khác trong nhà máy phát tán vào không khí và gây ra vụ cháy và nổ thứ hai.

Bạn có biết? Bạn có thể làm được gì?

 CSB đã tiến hành điều tra 9 sự cố nghiêm trọng liên
quan tới bụi xảy ra tại Hoa Kỳ từ năm 2003. Các vụ
nổ và cháy này làm tổng cộng 36 người thiệt mạng,
128 người bị thương. 5 trong số 9 vụ nổ này liên
quan tới bụi kim loại, 3 vụ xảy ra ở cùng một nhà
máy.
 Ngày 2/8/2014, một vụ nổ xảy ra tại nhà máy
Kunshan ở Trung Quốc (nhà máy sản xuất vành
nhôm ô tô) làm cho ít nhất 75 người chết và 180
người bị thương. Các báo cáo ban đầu cho thấy sự
cố là một vụ nổ do bụi nhôm.
 Hầu hết các vật liệu hữu cơ rắn, cũng như bột nhựa
và nhiều kim loại, có thể gây ra các đám mây (bụi
trong không khí) có thể gây nổ nếu kích thước các
hạt bụi đủ nhỏ và phát tán trong không khí ở mật
độ cao nhất định.
 Để biết thêm thông tin về các vụ nổ có liên quan
đến bụi vui lòng xem thêm các Bản tin: 9/2003,
5/2006, và 5/2008. Xem thêm tại www.sache.org.
Báo cáo của CSB chỉ ra rằng có nhiều nguyên nhân khác
nhau góp phần gây ra sự cố này. Hầu hết đều liên quan tới
thiết kế của máy móc, không tuân thủ tiêu chuẩn phòng nổ do
bụi, và cả lỗi ở hệ thống quản lý. Nhưng nếu bạn là nhân viên
ở một nhà máy, bạn có thể làm một số việc sau để ngăn ngừa
sự cố nổ liên quan đến bụi.
 Xem xét nhà máy của bạn có hay không mối nguy có thể
gây nổ do bụi, và bạn nên làm gì để duy trì hoạt động của
hệ thống đảm bảo an toàn trong nhà máy. Tổ chức An toàn
– Sức khỏe nghề nghiệp (OSHA) của Hoa Kỳ đã phát
hành hướng dẫn về loại vật liệu nào có thể tạo ra bụi gây
nổ: ttps://www.osha.gov/Publications/combustibledustposter.pdf
 Đảm bảo vệ sinh công nghiệp là rất quan trọng để phòng
ngừa sự cố nổ do bụi. Bụi tích tụ trên thiết bị, sàn nhà, và
các bề mặt trên cao như thiết bị chiếu sáng cố định và dầm
đỡ trần có thể gây ra các vụ cháy, nổ thứ cấp.
 Báo cáo các phát hiện/ vấn đề về cơ khí có thể gây ra tia
lửa hoặc quá nhiệt trong các thiết bị xử lý bụi và không
vận hành thiết bị nó khi các vấn đề đó chưa được xử lý.

Nhà máy của bạn có mối nguy có thể gây nổ do bụi không?
©AIChE 2014. Tài liệu có bản quyền. Khuyến khích sao chép cho mục đích giáo dục và phi thương mại. Nghiêm cấm sao chép cho mục đích
thương mại khi chưa có sự cho phép bằng văn bản của AIChE. Liên hệ: ccps_beacon@aiche.org hoặc 646-495-1371.

Beacon được xuất bản bằng các ngôn ngữ sau: Ả Rập, Trung Quốc, Đan Mạch, Hà Lan, Anh, Pháp, Đức, Gujarati, Hebrew, Hindi, Hungary,
Indonesia, Ý, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malay, Marathi, Persian, Ba Lan, Bồ Đào Nha, Nga, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Thái Lan và Tiếng Việt.
 Sponsored by
CCPS
http://www.aiche.org/CCPS/Publications/Beacon/index.aspx
Messages for Manufacturing Personnel Supporters
Đường có phải là một nguy cơ cháy nổ? Tháng 5/2008

Đúng, nếu đó là bột nguyên chất hoặc bụi! Bất kỳ vật liệu cháy nào cũng
đều có khả năng gây ra vụ nổ bụi kinh hoàng nếu nó bay lơ lửng ở dạng bụi
hoặc bột nguyên chất trong không khí hoặc trong môi trường oxy hóa. Vào
ngày 7/2/2008 đã xảy ra một vụ nổ nghiêm trọng tại một nhà máy đường
gần Savannah, Georgia, USA. Vụ nổ đã làm bị thương hơn 30 người và
cuối tháng 03/2008 số người chết đã lên đến 13 người. Vụ nổ vẫn đang
được điều tra và chi tiết nguyên nhân vụ nổ vẫn chưa được làm rõ. Tuy
nhiên điều tra ban đầu cho thấy đây là một vụ nổ bụi.
Nhiều người chưa hiểu rõ về nguy cơ nổ của rất nhiều đám bụi và bột
nguyên chất. Một vài ví dụ của các vật liệu có thể tạo ra nguy cơ nổ nếu tồn
tại ở dạng nguyên chất bao gồm phần lớn các chất hữu cơ - bột mì hạt,
đường, nhựa, bột bắp, thuốc. Các kim loại dạng bột như nhôm và magiê
cũng tạo ra nguy cơ nổ bụi.

Các thành viên

CCPS PSID tìm
“nổ bụi”

Bạn có biết điều kiện cần thiết của một vụ nổ bụi?

Các điều kiện cần thiết để có thể hình thành một vụ nổ bụi như được miêu tả trong hình ngũ giác (xem hình ở phía trên bên
trái):
• NHIÊN LIỆU (FUEL) – Sự hiện diện của bụi cháy. Kích thước hạt rất quan trọng – các hạt nhỏ thường là vừa dễ bắt lửa
vừa dễ phân tán.
• CHẤT OXI HÓA (OXIDANT) – thông thường oxi trong không khí nói chung đủ cung cấp cho một vụ nổ.
• LƠ LỬNG (SUSPENSION) – Bụi cần phải phân tán vào trong không khí. Bụi thường được phân tán trong thiết bị công
nghệ. Trong một tòa nhà, điều này có thể được tạo nên bởi một lỗ rò rỉ lớn hoặc một vụ trào chất lỏng ra ngoài, một vụ nổ bụi
ban đầu nhỏ hoặc bất kỳ sự nhiễu loạn nào cũng đều có thể giũ lớp bụi ra khỏi thiết bị hoặc đưa lớp bụi lên cao khỏi mặt sàn.
• NGUỒN NHIỆT (IGNITION SOURCE) – Cần phải có năng lượng để đốt cháy hỗn hợp. Đó có thể là một nguồn ít năng
lượng như tĩnh điện hoặc một nguồn năng lượng mạnh hơn như một ngọn lửa trần hoặc sự rò rỉ điện.
• CÔ LẬP (CONFINEMENT) – Ví dụ, các bức tường, trần nhà, sàn nhà và mái của một tòa nhà tạo ra sự cô lập. Thiết bị nhà
máy bao gồm thiết bị công nghệ, két chứa, thiết bị ngăn bụi và ống dẫn cũng tạo sự cô lập.
Thường một vụ nhỏ ban đầu xảy ra và đẩy lên cao lượng bụi lớn hơn đã tích tụ sẵn trong nhà máy và phân tán bụi này vào
trong không khí. Điều này tạo ra các điều kiện làm cho vụ nổ thứ hai lớn hơn nhiều xảy ra gây hậu quả nghiêm trọng.
Một lượng nhỏ bụi - lớp mỏng khoảng 1/32 inch (ít hơn 1 mm) gắn chặt trên bề mặt tiếp xúc – có thể tạo ra một đám mây
bụi gây nổ một khi nó bay lơ lửng. Một lớp bụi có thể được coi là tạo ra điều kiện nguy hiểm nếu nó che phủ trên một diện
tích, trên tất cả các bề mặt, lớn hơn 5% diện tích sàn của căn phòng. Làm sao bạn xác định thế nào là quá nhiều bụi? Hai hướng
dẫn mà mọi người thường sử dụng để xác định khi nào là quá nhiều bụi tích tụ (1) khi bạn không thể mô tả màu của thiết bị
hoặc mặt sàn phía dưới của lớp bụi hoặc (2) khi bạn viết tên mình trên bụi và có gợn rất mỏng từ cạnh của các ký tự. Khi lo
lắng về những rủi ro liên quan đến bụi thì giữ vệ sinh sạch sẽ là cách tốt nhất để giữ môi trường làm việc an toàn phòng tránh
rủi ro này. Một thói quen làm việc an toàn liên quan đến bụi bao gồm việc giảm phóng điện tĩnh bằng cách sử dụng nối đất và
tiếp đất, phân loại thích hợp vùng cách điện và lựa chọn thiết bị. Nếu nhà máy của bạn có khả năng tồn tại bụi gây nổ thì cần
phải đảm bảo rằng bạn hiểu rõ tất các nguy cơ, và tất cả các thói quen làm việc an toàn và thiết bị an toàn cần thiết cho việc
vận hành an toàn.

Hiểu rõ những nguy cơ của các vật liệu trong nhà máy của bạn!
AIChE © 2008. Tài liệu có bản quyền. Khuyến khích sao chép lại cho các mục đích phi thương mại và giáo dục. Tuy
nhiên nghiêm cấm việc sao chép để bán lại. Liên hệ tại ccps_beacon@aiche.org hoặc 212-591-7319
Beacon được xuất bản bằng các thứ tiếng sau: Ả Rập, Trung Quốc, Đan Mạch, Hà Lan, Anh, Pháp, Đức, Gujarati, Hebrew, Hindi, Hungary,
Indonesia, Ý, Nhật Bản, Hàn Quốc, Malay, Marathi, Persian, Ba Lan, Bồ Đáo Nha, Nga, Tây Ban Nha, Thụy Điển, Thái Lan và Việt Nam.