A TRANSICIÓN

ESPAÑOLA
 Índice.
01. 02. 03.
INTRODUCIÓN EXPOSICIÓN DAS IMAXES CONCLUSIÓN

Francisco A proclamación As primeiras Bandeira de O campo, a Sinatura da

Franco de Juan Carlos I eleccións xerais España durante transición e a Constitución de
a transición democracia 1978
O golpe
A caída do réxime O ascenso de O PCE O último Os pactos de estado
franquista, o Adolfo Suárez e intento de da do 23-F
goberno de Arias a lei para a ruptura da Moncloa
Navarro reforma política transición
 INTRODUCIÓN:
Os líderes das principais formacións políticas
da Transición nunha mostra dunha das
características principais do período: o
consenso.
Proceso pacífico mediante o cal España deixa
atrás un réxime ditatorial e convértese nun
Estado democrático rexido por unha
constitución que consagra un Estado social e
de Dereito.
Prodúcese sen grandes sobresaltos aínda que
con moitos problemas. Esta etapa iniciouse coa
morte do ditador o 20 de novembro de 1975 e
coa proclamación de Juan Carlos I como rei de
España dous días máis tarde, e concluíu coa
chegada do Partido Socialista Obreiro Español
ao poder en 1982.
 Francisco Franco:
Foi un militar e ditador español golpista integrante do
pronunciamento militar de 1936 que desembocou na Guerra Civil
Española.

1 de outubro de 1936, investido como xefe supremo do bando

sublevado, exercendo como xefe de Estado de España ata o
seu falecemento o 20 de novembro de 1975.

Foi líder do partido único Falanxe Española Tradicionalista e

das JONS cun réxime fascista nos seus comezos, e máis tarde
nunha ditadura, coñecida como franquismo, de tipo
conservador, católico e anticomunista.
 O Val dos Caídos
San Lorenzo do Escorial (Madrid)
Franco ordenou a súa construción, ata
2020 atopábase alí enterrado xunto
con José Antonio Primo de Rivera
(fundador da Falanxe Española) así
como con outros combatentes de
ambos os bandos na Guerra Civil,
nacionais e republicanos.
A caída do réxime franquista, o goberno de Arias Navarro:
● Política reformista moi temperada, compensada polo reformismo
de Torcuato Fernández Miranda, nomeado presidente das Cortes

● Goberno equilibrado pola ortodoxia franquista e os reformistas

● O seu programa (“Espírito do 12 de Febreiro”) limítase a

outorgar algunhas liberdade, sen permitir o pluralismo político,
queda clara a súa vontade continuista.

Ausencia de reformas > oposición únese na Platajunta

Aumenta a conflitividade social e política con manifestacións,

Carlos Arias Navarro é nomeado,en xaneiro de
1974, novo presidente do goberno; debido á
forza dos sectores inmobilistas que buscaban
manter o réxime, na ausencia de Franco
folgas e campañas a favor das liberdades democráticas e a
amnistía para os presos políticos. Únense: sucesos de
Montejurra e atentados de ETA.
Finalmente, falto de apoios e forzado polo rei, o presidente
Carlos Arias Navarro dimite o 1 de xullo de 1976.
 A proclamación de Juan Carlos I:
1º problema a afrontar: decidir quen asumiría as
Presidencias do Goberno (mantén a Arias Navarro), do
Consello do Reino, e das Cortes (nomea a Torcuato
Fernández Miranda). Durante o seu reinado:

● Promete cumprir as leis fundamentais do reino e

gardar lealdade aos principios do movemento
nacional.
● Asume o proxecto do sector reformista da elite política
Proclamación de Juan Carlos de Borbón (defende a necesidade de introducir cambios graduais
como monarca do país tras o réxime para que a nova Monarquía fose aceptada en Europa)
ditatorial, cuxo acontecemento mais
destacado foi a ratificación da ● Seus proxectos contan co respaldo internacional e co
constitución, que implicou a culminación apoio da igrexa católica española.
da transición.
O ascenso de Adolfo Suárez e a lei para a reforma política:
Esta lei foi o instrumento xurídico que permitiu a
Transición española do réxime autoritario a un sistema
constitucional democrático.

● Foi aprobada polas Cortes Xerais e tiña o

carácter de Lei Fundamental.
● Cumpría coa idea de avanzar cara a
deemocracia da forma recomendada por
Fernández-Miranda: “da lei á lei a través da lei”,
o que evitaría baleiros de norma.
● Esta norma contiña a derrogación tácita do
Gutiérrez Mellado, primeiro ministro de defensa felicitando a sistema político franquista en só cinco artigos e
Adolfo Suárez tras aprobarse a Reforma Política. unha convocatoria de elecciós democráticas.
 O PCE:
Partido político de ideoloxía marxista-leninista formado
o 14 de novembro de 1921 a partir dunha división do
PSOE. A día de hoxe forma parte de Esquerda Unida
que á súa vez esta forma parte do partido político
Unidas Podemos.

● O PCE era un partido político ilegal que finalmente

acabaría sendo legalizado o ano dás eleccións
(1977).
● Recoñecía a monarquía como forma de goberno
● Adoptaba a bandeira rojigualda.
● O lema da súa campaña electoral era: “Pon ou teu
Foto da campaña electoral do PCE (Partido
voto a traballar”
Comunista de España) onde aparece seu o lema
 Bandeira de España durante a transición
Tras a Guerra Civil española a bandeira modificouse de novo.

● Volveuse ás cores orixinais.

● Quitouse o castelo referente á Coroa de Castela e sustituiuse
pola coroa á que se lle engadiu o emblema da Casa Borbón.
● Incorporouselle a aguia de San Juan en honra dos Reis
Católicos.

Durante o franquismo, Franco definiu o escudo que leva a bandeira e incorpora :

● O lema “Una Grande Libre”

● Motivos heráldicos que engadiu a escudo tradicional.
● Motivos tomados do escudo dos Reis Católicos como o xugo e as frechas, ademais da aguia.

A bandeira franquista perdurou ata 1981, cando xa baixo a democracia, deuse a actual e a última versión do escudo.
 As primeiras eleccións xerais:
Dúas monxas realizando o seu voto nun colexio electoral
durante as eleccións xerais de España que tiveron lugar o
15 de xuño de 1977.
● Tratáronse das primeiras eleccións xerais libres que se
celebraron no estado dende os tempos dá Segunda
República.
● Tamén as primeiras eleccións libres que se celebraban
tras a ditadura de Francisco Franco.
● Foron convocadas polo presidente Adolfo Suárez,
membro do partido político UCD quen saíu elixido
presidente.
● Nelas. O PSOE, liderado por Felipe González,
arrebatoulle a hexemonía na esquerda ao PCE.
● Ademais, varios partidos nacionalistas (vascos e
cataláns) obtiveron representación no parlamento.
 O último intento de ruptura da transición:
Esta folga marcou un punto de inflexión con respecto ás protestas
levadas a cabo durante os meses anteriores.
● A resposta a unha convocatoria esplícita das organizacións
sindicais adquirira máis protagonismo na prensa escrita.
● A coordinadora de Organizacións Sindicais convocou a
unha xornada de paro de 24 horas para ese día, xunto con
toda unha serie de accións e protestas previas.
● Tratouse dunha resposta directa a unha serie de cambios
económicos adoptados polo Goberno para facer fronte á
grave crise económica.
Escena da folga do 12 de novembro convocada ● Varios autores sinalaron que a folga foi un balón de
pola coordinadora de Organizacións Sindicais osíxeno para a actuación do Goberno, principalmente no
composta por CCOO, USO e UXT referente ao proxecto Lei para a reforma política.
 O campo, a transición e a democracia:
● Esta imaxe representa a realización de tractoradas,
(ocupación de varias beiravías con vehículos agrarios)

● Durante 1976 e 1979 producíronse varias tractoradas, as

máis destacadas foron as sucedidas en 1977, onde se
chegaron a concentrar ata máis de 108.000 tractores que
protestaban debido aos altos prezos dous útiles agrarios.

● Todo foi consecuencia dá presión de distintos movementos

sociais que obrigaron ao presidente do Goberno, Adolfo
Suárez, a promulgar o decreto de liberdade sindical.

● Isto no seu conxunto repercutiu especialmente no campo,

Varios agricultores de Ciudad Real suxeitando unha pancarta onde sucederon as tractoradas antes mencionadas.
na que se pode ler: “Unión de campesiños a mancha”
 Os pactos da Moncloa:
Ámbito político:
● Modificaronse as restriccións á liberdade de prensa,
● Aprobáronse os dereitos de reunión, asociación
política e liberdade mediante a propaganda
● Derrogouse a estrutura do Movemento Nacional.

Terreo económico:
● Recoñeceuse o despido libre e o dereito de
Políticos asinantes dos Pactos de Moncloa, pactos asociacion sindical.
asinados durante a transición ao sistema democrático co ● Estableceuse unha contención da oferta monetaria e
obxectivo de procurar a estabilización do proceso, así a depreciación da peseta
como adoptar unha política económica que contivera a ● Reformouse a administración tributaria así como
gran inflación. Formalmente foron dous acordos: medidas de control financieiro.
● Sobre o programa de saneamento e reforma da
Materia social:
economía.
● favoreceron principalmente aos dereitos das
● Sobre o programa de actuación xurídica e política.
mulleres
 Sinatura da Constitución de 1978:
Actualmente é a lei fundamental do país, que marca os principios
e institucións do noso sistema político, así como os dereitos e
deberes da cidadanía.
Conceptos fundamentais:

● Soberanía nacional
● División de poderes
● Dereitos e deberes da cidadanía
● Monarquía parlamentaria como forma de goberno

Juan Carlos I realizando a sinatura da Os poderes divídense da seguinte forma:

Constitución o 27 de decembro de 1978, que ● Lexislativo: Cortes

supuxo a culminación da transición ● Executivo: Goberno

española e o paso á democracia. ● Xudicial: Consello Xeneral do Poder Xudicial.

 O golpe de estado do 23 F:
Intento errado de golpe de estado perpetrado fundamentalmente
por mandos militares.
● Sucedeu durante a sesión de votación para a investidura
do candidato á presidencia, Leopoldo Calvo-Sotelo, da
UCD.
● A negativa do rei para apoiar o golpe permitiu abortalo ao
longo da noite.
● O monarca asegurouse mediante xestións persoais e dos
seus colaboradores a fidelidade dos mandos militares,
Proclamación do golpe de Estado por parte do añinda que algunhas fosen ambiguas.
tenete coronel Antonio Tejero o 23 de febreiro de ● Ditas xestións tiveron lugar ata a unha da noite desde o
1981 no Congreso dos Deputados. Hotel Palace.
 Conclusión:
A Transición supuxo innumerables modificacións na sociedade española. Principalmente o final dun réxime ditatorial e a
posterior elaboración da Constitución de 1978, que permite á chegada dos tan anhelados valores democráticos.

A modo de conclusión podemos expoñer unha serie de afirmacións básicas sobre o proceso da Transición Española:

● Transición realizada desde arriba, o propio réxime aceptou a súa conversión nunha democracia.
● Proceso apoiado e sostido por toda a Nación, desde as organizacións, como polo pobo, cun comportamento
exemplar, remiso a aventuras militares ou violentas.
● Foi froito do pacto, o que a fixo posible e que ninguén sentise excluído, aínda que conlevará inestabilidade política no
futuro.
● Coincidiu cun período de crise económica e a necesidade dunha reestruturación da economía española, que resultou
conflitiva ás veces e noutras supuxo unha ampliación do dereitos socio-económicos.
● Algunhas personalidades destacaron polo seu protagonismo e implicación directa no proceso.
● A España posterior viviu un período de crecemento, tanto económico, como en dereitos e liberdades; e aprendeu a
vivir en democracia, xurdindo a alternancia no poder, e borrando antigas imaxes que pesaban sobre as diferentes
opcións políticas.
 Bibliografía:

●El diario ●Wikipedia

●El español ●Slideshare
●Archivos de la historia ●Europapress
●Diario16 ●Geografíainfinita
●Historia local y social ●El País