‫مسئولیت پذیری چیست؟‬

‫چرا باید مسئولیت پذیر باشیم؟‬ ‫•‬

‫چه نوع مسئولیتهایی در زندگی وجود دارد؟‬ ‫•‬

‫افراد مسئولیت پذیر چه ویژگیهایی دارند؟‬ ‫•‬

‫همه ما انسانها شرایطی را در زندگی خود تجربه کردهایم و ذهنیتی به دست آورده‬
‫ایم که با توجه به آن‪ ،‬دیدگاه های متفاوتی نسبت به افراد دیگر داریم‪ .‬در نهایت این‬
‫موضوع باعث می شود تعاریف متفاوتی از موضوعات مختلف داشته باشیم‪ .‬در مورد‬
‫مسئولیت پذیری هم موضوع صدق می کند‪.‬‬

‫با این تفاسیر‪ ،‬به طور کلی میتوان مسئولیت پذیری را قبول کردن و تعهد نسبت یک‬
‫موضوع دانست که باعث میشود فرد تمام نتایج خوب و بد آن را بپذیرد‪.‬‬

‫وقتی شما مسئولیت پذیر باشید‪ ،‬این موضوع باعث میشود به یک فرد موفق تبدیل‬
‫شوید اما برعکس آن هم صادق است‪ ،‬یعنی اگر فردی از انجام دادن کاری یا بر عهده‬
‫گرفتن کاری شانه خالی کند ‪ ،‬این کار او باعث می شود به فردی بی مسئولیتی تبدیل‬
‫شود‪.‬‬

‫فواید شگفت انگیز مسئولیت پذیری‬

‫مسئولیت پذیری نکات مثبت فراوانی دارد که یکی از فواید مسئولیت پذیری این است‬
‫که به ما کمک میکند در شرایط مختلف زندگی به موفقیت دست پیدا کنیم زیرا خود را‬
‫مجبور میکنیم کارها را با تمام وجود به پایان برسانیم‪ .‬با این تفاسیر برای اینکه فردی‬
‫مسئولیت پذیر باشیم کارهایی را که باید انجام دهیم را باید بشناسیم و با اولویت بندی‬
‫و زمان بندی آنها‪ ،‬اقدامات الزم را انجام دهیم‪.‬‬

‫زمانی که ما به فردی مسئولیت پذیر تبدیل میشویم روی قول و قرار خود میمانیم و‬
‫کارها را سروقت به پایان میرسانیم‪ .‬با این کار اعتبار خود را باال میبریم و باعث رشد و‬
‫پیشرفت خود میشویم‪.‬‬
 ‫انواع مسئولیت پذیری‬

‫مسئولیت پذیری انواع مختلفی دارد ‪ .‬به همین خاطر در هر حوزه میتواند معنا و مفهوم‬
‫خاصی را برای ما داشته باشد زیرا ما درک درستی از موضوعات مختلف نداریم که باعث‬
‫می شود برداشت های متفاوتی از ماجرا داشته باشیم‪.‬‬

‫وقتی ما در این حوزهها قرار میگیریم رفتارها و ارزشهای متفاوتی نسبت به آن ها‬
‫داریم‪ ،‬به همین دلیل است که مسئولیت پذیری معنا و مفهوم متناسب با آن زمینه را‬
‫پیدا میکند‪.‬‬

‫‪ .1‬مسئولیت پذیری اجتماعی‬

‫بنی آدم اعضای یک پیکرند ‪،‬که در آفرینش ز یک گوهرند‪ /‬چو عضوی به درد آورد روزگار‬
‫دگر عضوها را نمانند قرار‬

‫همانطور که می دانید و بزرگان و شعرای بزرگ ایرانی به این امر اشاره کردهاند ‪ ،‬ما‬
‫نسبت به اطرافیان و به طور کلی نسبت به جامعه مسئول هستیم‪.‬‬

‫به طور مثال ما برای اینکه دیگران را مورد آزار و اذیت قرار ندهیم باید رانندگی درستی‬
‫داشته باشیم یعنی جلو آنها نپیچیم‪ ،‬جلو پل پارک نکنیم یا اینکه چیزی گران میشود‬
‫سعی نکنیم بیش از حد مصرف‪ ،‬آن کاال را خریداری کنیم ‪ ،‬زیرا این موضوع باعث میشود‬
‫اجناس به شدت گرانتر شود و موجب کاهش قدرت خرید افراد شود‪.‬‬

‫‪ .2‬مسئولیت پذیری در کسب وکار‬

‫هر کدام از ما برای اینکه زندگی خود را بگذرانیم شغلی داریم که به شدت روی آن متمرکز‬
‫هستیم‪ .‬با این وجود هر شغلی که در آن قرار داریم وظایف و استانداردهایی را برای ما‬
‫تعیین میکند که باید به آنها پایبند باشیم‪ .‬وقتی ما از این موضوعات به درستی آگاهی‬
‫داریم و اقدامات الزم را انجام می دهیم مسئولیت پذیرتر میشویم‪.‬‬
 ‫‪ .3‬مسئولیت پذیری تیمی‬

‫بیشتر افراد جدا از نقشهای مختلفی که در زندگی خود دارند‪ ،‬در یک گروه عضو هستند‬
‫که مسئولیتهای مختلفی را برای فرد به وجود میآورد‪ .‬همان طور که می دانید کار تیمی‬
‫باعث موفقیت افراد میشود و این کار تیمی است که نتایج خارق العاده ای را به وجود‬
‫میآورد به همین خاطر مسئولیت پذیر بودن در کارهای تیمی میتواند زندگی شما را به‬
‫طور کلی تغییر دهد و شما را زودتر به اهدافتان برساند‪.‬‬

‫تا به اینجای کار در مورد فواید و انواع مسئولیتها صحبت کردیم در ادامه در رابطه‬
‫ویژگیهایی که افراد مسئولیت پذیر دارند صحبت میکنیم‪.‬‬

‫ویژگی افراد مسئولیت پذیر‬

‫وقتی ما با افراد مسئولیت پذیر آشنا شویم میتوانیم از رفتار آنها درس بگیریم و رفتار‬
‫درست آنها را در زندگی خود پیاده سازی کنیم و این مهارتها را تقویت کنیم‪ .‬مهمترین‬
‫ویژگی و رفتار مثبت این افراد‪:‬‬

‫هدفمند هستند و سعی می کنند در زندگی خود انضباط شخصی داشته باشند‬ ‫•‬

‫این افراد در زندگی خود اولویتهایی دارند که به آنها پایبند هستند‬ ‫•‬

‫در صورتی که از عهده کاری برنیایند‪ ،‬قولی هم به کسی نمی دهند که نتوانند آن را عملی‬ ‫•‬

‫کنند‬
‫آنها کنترل کافی روی عواطف و احساسات خود دارند‬ ‫•‬

‫این افراد غر نمیزنند و سعی میکنند مسئله راحل کنند‬ ‫•‬

‫مسئولیت پذیری چه چیزی را به وجود میآورد؟‬

‫خیلی از افراد به دلیل اینکه مسئولیت چیزی را بر عهده نمی گیرند و یا مسئولیت پذیر‬
‫نیستند در بسیاری از موارد و در زندگی خود دچار مشکالت فراوانی میشوند اما فردی‬
‫که مسئولیت پذیر است وقتی با چالشی روبرو میشود دچار سرگردانی نخواهد شد زیرا‬
‫می تواند راهی برای حل مشکل و چالش پیدا کند‪.‬‬
‫این افراد چون دیدگاه خود را تغییر دادهاند و تاب آوری و انعطاف بهتری نسبت به‬ ‫•‬

‫مسائل دارند‪ ،‬با تفکر و تأمل و حتی مشورت چالشهای خود را برطرف میکنند‪.‬‬
‫این افراد میتوانند خود را با محیط اطراف خود به راحتی هماهنگ کنند و با توجه به‬ ‫•‬

‫شرایط تغییرات الزم را ایجاد کنند‪.‬‬

‫یکی دیگر از نتایج مسئولیت پذیری این است که فرد میتواند استعدادها و تواناییهای‬ ‫•‬

‫خود را کشف و یا حتی آنها را تقویت کند‪.‬‬

‫وقتی فردی مسئولیت پذیر میشود کارهایی که به او محول شده است را در زمان صحیح‬ ‫•‬

‫خود به پایان میرساند‪.‬‬

‫یکی دیگر از نتایج مثبت مسئولیت پذیری باال رفتن عزت نفس و اعتماد به نفس‬ ‫•‬

‫میشود‪.‬‬

‫چرا بعضی از افراد مسئولیت پذیر نیستند؟‬

‫تا به حال به این موضوع فکر کردهاید که مسئولیت پذیری چه چیزی را نشان میدهد؟‬
‫مسئولیت پذیری نشان می دهد فرد انسان صادقی است که در کارهای خود انصاف به‬
‫خرج میدهد‪ ،‬از زیر کار در نمیرود و اگر اشتباهی پیش آمد پاسخگوی مافوق خود‬
‫است‪.‬‬

‫خیلی از افرادی که بی مسئولیت هستند به عواقب رفتارهایی که انجام میدهند توجهی‬

‫نمیکنند به همین خاطر با چالشهایی روبرو میشوند که نمیتوانند آن را به راحتی حل‬
‫کنند‪ .‬وقتی فردی بی مسئولیت است کاری که دوست دارد را انجام میدهد و به جای‬
‫ً‬
‫دائما با مشکالت فراوانی روبرو می‬ ‫آیندهنگری لذت اکنون را درمییابد به همین خاطر‬
‫شود‪.‬‬

‫دالیل متفاوتی برای عدم مسئولیت پذیری وجود دارد که به واسطه اجتماع‪ ،‬فرهنگ‪،‬‬
‫خانواده‪ ،‬دوستان و رسانهها به وجود آمده است‪ .‬این اتفاق در کودکی می افتد اما در‬
‫نهایت در بزرگ سالی عدم مسئولیت پذیری خود را نشان میدهند که میتواند نتایج‬
‫ناگواری را برای او به وجود آورد‪.‬‬
‫شاید شما افرادی را دیده باشید که رفتارهای غیر مسئوالنهای دارند و تصمیمات آنها‬
‫به دیگران آسیب فراوانی میرساند‪ .‬طبق تحقیقی مشخص شد ریشه اصلی عدم‬
‫مسئولیت پذیری والدینی هستند که خودشان مسئولیت پذیر نیستند به همین خاطر‬
‫فرزندان آنها نیز به فرد بی مسئولیت تبدیل میشوند که هم برای خود و جامعه‬
‫مشکالت فراوانی به وجود می آورند‪.‬‬

‫به طور مثال ممکن است والدینی را دیده باشید که نمیگذارند فرزندانشان دست به‬
‫سیاه و سفید بزنند‪ .‬این پدر و مادرها سختی فراوانی کشیدهاند به همین خاطر دوست‬
‫ندارند فرزندشان هم رنج بکشند‪ .‬این موضوع باعث میشود فرزندشان تنبل شده از زیر‬
‫کارها شانه خالی کند و در نهایت به یک فرد بی مسئولیت تبدیل شود‪.‬‬

‫پدر و مادر نمیتوانند به فرزند خود جواب منفی دهند‬

‫ما به طور غریزی مانند اجداد غارنشین خود هستیم و نسبت به موضوعات مختلف‬
‫مانند آنها رفتار میکنیم‪ ،‬یعنی از چیزی فرار میکنیم و یا به آن حمله میکنیم‪ .‬کودکان‬
‫نیز همین کار را به طور غریزی انجام میدهند‪ .‬وقتی کودکی گریه می کند و چیزی‬
‫میخواهد در واقع در حالت حمله قرار دارد و میخواهد با این حرکت به خواسته و‬
‫اهداف خود دست پیدا کند‪.‬‬

‫وقتی پدر و مادر گریه فرزند خود را میبینند به جای آن که به این گریه بی مورد که برای‬
‫سو استفاده است بی تفاوت باشند‪ ،‬ضعف نشان میدهند و فرزند آنها میفهمد که با‬
‫این سالح میتواند به خواسته خود دست پیدا کند‪ .‬در نتیجه والدین بدون هیچ‬
‫مقاومتی خواستههای فرزند خود را عملی میکنند‪ .‬با این کار کودک عدم مسئولیت‬
‫پذیری را یاد میگیرد و در نهایت در بزرگ سالی آنها را بروز میدهد‪.‬‬

‫دفاع از فرزند‬

‫شاید خیلی از پدر و مادرها را دیدهاید که نمیگذارند آب در دل فرزندشان تکان بخورد‬

‫و یا حتی نمیگذارند فرزندشان کوچکترین کارها که مربوط به خودشان است را انجام‬
‫دهند‪ .‬این والدین حتی به جای فرزندان خود تصمیم میگیرند به همین خاطر فرزند‬
‫آنها نمیتواند طعم موفقیت و شکست را بچشد‪ .‬این موضوع در نهایت در بزرگ سالی‬
‫باعث می شود فرزند آن ها تصمیماتی را بگیرند که به خودشان و دیگران آسیب‬
‫میرساند‪.‬‬

‫احساس ترس و استرس‬

‫همان طور که در باال هم به آن اشاره کردیم ما مانند اجداد خود‪ ،‬یا از چیزی فرار میکنیم‬
‫و یا به آن حمله میکنیم‪،‬اما وقتی چیزی یا موقعیتی را نمیشناسیم و نسبت به آن آگاهی‬
‫نداریم این موضوع باعث میشود از زیر پذیرش مسئولیت شانه خالی کرده زیرا‬
‫میترسیم با آن روبرو شویم‪ .‬این موضوع همچنین در ما استرس فراوانی ایجاد میکند‬
‫که در نهایت نتایج خوبی را برای ما به دنبال ندارد‪.‬‬

‫بی هدف بدن‬

‫وقتی ما ندانیم قرار است به کجا برویم و به چه چیزی برسیم چه دلیلی دارد مسئولیت‬
‫پذیر شویم‪ .‬این موضوع باعث میشود کارها را بدون اشتیاق انجام دهیم‪ ،‬بهانههای‬
‫ً‬
‫دائما غر بزنیم و با کارها و تصمیمات خود به‬ ‫گوناگون بیاوریم‪ ،‬از دیگران شکایت کنیم‪،‬‬
‫خود و دیگران آسیب برسانیم‪.‬‬

‫کالم آخر‬

‫خیلی از ما به دلیل سبک زندگی‪ ،‬باور و افکار خود تعریف متفاوتی از مسائل مختلف‬
‫داریم به همین خاطر از نظر هر کدام از ما ممکن است مسئولیت پذیری نیز به همین‬
‫گونه باشد‪ .‬افراد مسئولیت پذیر افرادی انعطاف پذیری هستند که در برابر چالشها به‬
‫دنبال راه حل هستند‪ .‬حال با این توضیحات به نظر شما مسئولیت پذیری چیست؟‬

‫چرا باید مسئولیت پذیر شویم؟‬

‫چگونه میتوانیم مسئولیت پذیر شویم؟‬