Professional Documents
Culture Documents
Maraming tao ang malayang ginagawa ang mga bagay na hindi dapat o lumalabag na sa
batas. Ito ay dahil sa pag-aakalang ayos lang sapagkat ikukulong lang naman sila. Ang
mga biktima ay dumarami at dumarami rin ang mga kriminal na nararapat nang itigil.
Nararapat na tapusin muna na pag-aralan ng mabuti ang kaso bago bigyan ng pisikal na
parusa. Maraming inosente ang nadamay sa mga ganitong isyu dahil sa kakulangan sa
ebedensya, kaawa-awang tignan ang mga taong naituro lamang lalong-lalo na yung mga taong
walang kalaban-laban.
Hanggang ngayon ay marami paring nagdedebate tungkol dito. May mga nagsasabing ito
ay tama sapagkat ito ang nararapat nilang matanggap na parusa sa kanilang nagawang kasalanan.
Nararapat na panagutan nila at bigyan ito ng pansin ng mga may kapangyarihan na ipatupad ito.
Sa ilalim ng panukalang batas, ang aarestong upisyal o pinuno ng piitan ang siyang
magpapabatid sa akusado ng kanyang karapatan sa sandali ng pag-aresto (Seksyon 30, SB 1083
at HB 6875) at detensyon (Seksyon 29, SB 1083 at HB 6875). Ngunit ipinapanukala na ilan sa
mga umiiral na karapatan sa HSA ay tanggalin.
Sa HSA, ang taong minamanmanan o ang isang akusado ay may karapatang malaman
ang mga gawain ng mga ahensyang nagpapatupad ng batas at hamunin sa korte ang ligalidad ng
gayong panghihimasok (Seksyon 9, HSA). May karapatan din ang akusado na malaman kung
itinigil na ang pagmanman, panghihimasok at pagrekord, kung wala namang isinampang kaso ng
paglabag sa anumang batas (Section 10, HSA). Ngunit sa ilalim ng ipinapanukalang hakbangin,
tinanggal na ang mga bahaging ito. May restriksyon din at limitasyon na makita ang mga rekord
at talaan, na maaari sanang gamitin ng akusado sa pagsasampa ng kaso laban sa mga nagsagawa
ng malisyosong imbestigasyon sa kanya. (Seksyon 32 at 37, SB 1083 at HB 6875).
Maaaring maging walang kaalam-alam ang akusado sa nangyayari. Kung limitado ang
impormasyon, hindi siya makakatugon nang maayos sa anumang akusasyon sa kanya. Ito rin ay
paglabag sa karapatan niya sa due process. Kadalasang hindi pumuprotekta sa mahihirap at
walang kapangyarihan ang tinatawag na mga “sanggâ”.
12 STEM – Galilei