กฎหมายแพ่งและอาญา

กฎหมาย คือ
เป็ นกฎเกณฑ์ ข้อบังคับที่ใช้ควบคุมความประพฤติของมนุษย์ในสังคม
กฎหมาย มีลกั ษณะเป็ นคาสั่ง ข้อห้าม ที่มาจากผูม้ ีอานาจสู งสุ ดใน
สังคมใช้บงั คับได้ทวั่ ไป ใครฝ่ าฝื นจะต้องได้รับโทษหรื อสภาพบังคับ
อย่างใดอย่างหนึ่ง
 ลักษณะของกฎหมาย

- ออกโดยรัฏฐาธิปัตย์ (ผู้มีอานาจสูงสุดในรัฐ )
- บังคับใช้กับทุกคนและทุกสถานที่ในรัฐอย่างเท่าเทียมกัน
- ทุกคนต้องปฏิบัติตาม
- มีสภาพบังคับ
 กฎหมายแพ่งและพาณิชย์
กฎหมายทีใ่ ช้บังคับความสัมพันธ์ระหว่างเอกชน
ด้วยกัน เกีย่ วข้องกับชีวติ ประจาวันตัง้ แต่เกิด
จนตาย บุคคล ทรัพย์สิน หนี้ ครอบครัว มรดก
 ลักษณะการกระทาผิดทางแพ่ง

 การทาความผิดทางแพ่ง เป็นการทาผิดที่ก่อให้เกิดความเสียหายแก่บุคคลอื่นใน
เรื่องที่เกี่ยวกับทรัพย์สิน ชีวิต ร่างกาย อนามัย เสรีภาพ ชื่อเสียง หรือสิทธิอย่าง
อื่นโดยเฉพาะเจาะจงของบุคคล

โทษทางแพ่ง ผู้กระทาผิดต้องถูกบังคับให้ชดใช้ค่าเสียหาย
หรือค่าสินไหมทดแทน
 นิติกรรม คือ
การกระทาที่ชอบด้วยกฎหมายและด้วยใจสมัคร มุ่งให้เกิดผลทางกฎหมาย
มุ่งโดยตรงต่อการผูกนิติสัมพันธ์ระหว่างบุคคล

เพื่อจะก่อ เปลี่ยนแปลง โอน สงวน หรือระงับซึ่งสิทธิ เช่น สัญญาต่างๆ พินัยกรรม

เป็นต้น
 สัญญา คือ
ข้อตกลงระหว่างบุคคลตัง้ แต่ 2 ฝ่ ายขึน้ ไป
สัญญาซือ้ ขาย

ผู้ซอื้

ผู้ขาย
 ทรัพย์สินทีซ่ อื้ ขายกันได้ แบ่งได้ 2 ประเภท

1.อสังหาริมทรัพย์ ทรัพย์ทเี่ คลื่อนทีไ่ ม่ได้

ทีด่ นิ
บ้านเรือน
ไม้ยนื ต้น
สิทธิจานองทีด่ นิ
 2.สังหาริมทรัพย์ ?
ทรัพย์ทเ่ี คลื่อนทีไ่ ด้ โต๊ะ เก้าอี้ รถยนต์ สิทธิจานา
 ทรัพย์สินทีซ่ อื้ ขายกันไม่ได้
- สาธารณสมบัติ ทีช่ ายตลิ่ง ป่ าสงวน ทางนา้
- อาวุธปื นเถือ่ น ยาเสพติด ทีด่ นิ วัด
- สิทธิบาเหน็จ บานาญ ทางราชการ
 แบบของสัญญาซือ้ ขาย
การซือ้ ขายทรัพย์ตอ่ ไปนีต้ อ้ งทาตามแบบ ต้องทาเป็ นหนังสือและจดทะเบียน
ต่อพนักงานเจ้าหน้าที่

1.อสังหาริมทรัพย์ เช่น ทีด่ นิ อาคาร บ้านเรือน

2.สังหาริมทรัพย์ชนิดพิเศษ เช่น เรือทีม่ ีระวางตัง้ แต่หา้ ตันขึน้ ไป แพทีอ่ ยู่อาศัย สัตว์พาหนะ

ถ้าไม่ทาตามแบบย่อมตกเป็ นโมฆะ คือ เสียเปล่า เท่ากับว่าไม่เคยมีการทาสัญญากันเลย

การซือ้ ขายสังหาริมทรัพย์ทม่ี ีราคาซือ้ ขาย
ตัง้ แต่ 20,000 บาทขึน้ ไป
- ต้องมีหลักฐานการซือ้ ขายเป็ นหนังสือ ลงลายมือชื่อ
วางมัดจา หรือชาระเงินไว้บางส่วน
 สัญญากู้ยมื
ผู้กู้ กับ ผู้ให้กู้

การกู้ยมื เงิน 2,000 บาทขึน้ ไป ต้องทาหนังสือสัญญา

ต้องมีการลงลายมือชือ่ ผู้กู้ มิฉะนั้น จะฟ้ องร้องให้บังคับคดีไม่ได้

 การชาระหนีก้ ู้ยมื เงิน

- การใช้เงินทีย่ มื พร้อมดอกเบีย้ ตามข้อตกลงในสัญญา

การคิดดอกเบีย้ การให้กยู้ ืมเงิน กฎหมายกาหนดว่าผูใ้ ห้กคู้ ิดดอกเบีย้ สูงสุดไม่เกิ นร้อยะ 15 ต่อปี

ถ้าผูใ้ ห้กคู้ ิดดอกเบีย้ เกินกว่าอัตรา

ที่กฎหมายกาหนด โมฆะ
 แบบฝึ กทักษะ
ฟ้าใสขายบ้านพร้อมที่ดินให้แก่ปีใหม่เป็ น
เงิน 2,500,000 บาท ซึง่ ปี ใหม่วางมัดจาไว้
จานวน 50,000 บาท ทัง้ สองคนจึงนัดกัน
ไปจดท เบียนซือ้ ขายต่อเจ้าพนักงานที่ดิน
เมื่อถึงวันนัดปี ใหม่ไม่มาตามนัดที่ได้ตกะง
กันไว้
1.จากสถานการณ์ดงั กะ่าวปี ใหม่ผิดสัญญาหรือไม่
แะ ฟ้าใสควรปฏิบตั ิตนอย่างไร
.........................................................................
2.หากปี ใหม่ไม่ได้วางมัดจาแะ ไม่มีหะักฐานการซือ้
ขายเป็ นหนังสือจ ส่งผะกับฟ้าใสอย่างไร
..............................................................
 แบบฝึ กทักษะ
อนุชากู้ยมื เงินจากกองทัพ
เป็ นจานวนเงิน 50,000 บาท
โดยกาหนดดอกเบีย้
อัตราร้อยละ 15 ต่อปี มีการ
กาหนดเวลาชาระคืนภายใน
เวลา 6 เดือน เมื่อถึงกาหนด
อนุชาจะต้องจ่ายเงินพร้อม
ดอกเบีย้ เป็ นเงินเท่าไร
 สัญญาเช่าทรัพย์
สัญญาเช่าทรัพย์เป็ นการเช่าทรัพย์สนิ ของผู้อนื่ ชั่วคราว ทรัพย์สนิ ไม่ตกเป็ นของผู้เช่า

บทบาท
เจ้าของทรัพย์มกี รรมสิทธิใ์ นทรัพย์นั้นอยู่
หน้าทีข่ องรัฐ
การเช่าอสังหาริมทรัพย์ตงั้ แต่ 3 ปี ขึน้ ไปต้องทาหนังสือสัญญา
 สัญญาเช่าซือ้
เป็ นการเช่าทรัพย์ส่วนหนึ่ง ทรัพย์นั้นจะตกเป็ นของผู้เช่าภายหลัง

กรรมสิทธิย์ ังเป็ นของผู้ให้เช่าซือ้ อยู่ หากผู้เช่าซือ้ ยังผ่อนชาระเงินไม่ครบตามจานวน

การเช่าซือ้ ต้องทาเป็ นสัญญาเสมอ

 แบบฝึ กทักษะ

1.นายหมากขับรถพุ่งชนรถจักรยานยนต์ทจี่ อดไว้ซงึ่ เป็ นของพีท รถจักรยานยนต์

เสียหาย การกระทาของนายหมากถือเป็ นการละเมิด เนื่องจาก
เป็ นการกระทาโดยประมาท นายหมากต้องชดใช้ค่าเสียหายแก่นายพีท อันได้แก่
.................................................................................
 2.นางพิมเอาก้อนหินขว้างปาใส่รั้วบ้านของนางกวาง
โดยก้อนหินไปถูกโคมไฟบนรั้วแตกเสียหาย และทาให้
เกิดไฟฟ้ าช็อต นางพิมจะต้องชดใช้นางกวางโดยการ
...........................................................................
...............................................................................
 กฎหมายอาญา
เป็ นกฎหมายทีเ่ น้นความผิดและโทษ ไว้อย่างชัดเจน

มุ่งคุ้มครองรักษาผลประโยชน์ส่วนรวม
ความสาคัญ โดยควบคุมมิให้บุคคลกระทาการอันเป็ นภัย
ต่อผู้อนื่ และสังคม เช่น ปล้นจี้ ข่มขืน ทาร้าย
ร่างกาย เป็ นต้น
 ลักษณะของกฎหมายอาญา
1.เป็ นกฎหมายทีก่ าหนดการกระทาความผิดทางอาญาไว้อย่างชัดเจน

2. เป็ นกฎหมายทีไ่ ม่มผี ลย้อนหลัง

 ลักษณะการกระทาความผิดทางอาญา

1. การกระทาผิดโดยเจตนา
2. การกระทาผิดโดยไม่เจตนา
3. การกระทาผิดโดยประมาท
 โทษทางอาญา
1.ประหารชีวิต
5 ประการ 2. จาคุก
3. กักขัง
4. ปรับ
5.ริบทรัพย์สิน
 ประเภทของการกระทาความผิดทางอาญา

1.ลักทรัพย์ เอาทรัพย์ของผูอ้ ่ืนไปโดยทุจริต

2. วิ่งราวทรัพย์ ฉกฉวยเอาทรัพย์นนั้ ไปต่อหน้าเจ้าของทรัพย์

3.ชิงทรัพย์ ใช้กาะังทาร้ายหรือขู่ว่าจ ทาร้ายเจ้าของทรัพย์ โดยใช้อาวุธจีเ้ อาทรัพย์จากเจ้าของไป

4.กรรโชกทรัพย์ การข่มขู่ให้ผู้อนื่ ให้ทรัพย์แก่ตน

5.การปล้นทรัพย์ การชิงทรัพย์ โดยมีผู้ร่วมกระทา

ความผิดด้วยกันตัง้ แต่ 3 คนขึน้ ไป
6.ฉ้อโกงทรัพย์ การเอาทรัพย์ของผู้อนื่ ด้วยการหลอกลวง
เจ้าของทรัพย์หลงเชื่อมอบทรัพย์ให้แก่ผู้หลอกลวง
7.ยักยอกทรัพย์ การเบียดเบียนเอาทรัพย์ของคนอืน่ ไป
เป็ นของตน
8.รับของโจร การซือ้ รับจานา รับไว้ หรือช่วยจาหน่าย
โดยผู้กระทาผิดรู้ว่าเป็ นทรัพย์ทไ่ี ด้มาโดยการกระทา
ความผิด

9. ทาให้เสียทรัพย์ การกระทาให้ทรัพย์สินของผู้อนื่
ได้รับความเสียหาย
 ความผิดเกีย่ วกับชีวติ ร่างกาย
ความผิดฐานทาให้
คนตาย การทาให้คนตายไม่ว่าวิธีใด ย่อมมีความผิดทัง้ สิน้

โทษจะมากหรือน้อยขึน้ อยู่กับว่าเจตนาหรือไม่เจตนา

ตัวอย่าง นายบีเอ็มยิงปื นเข้าไปในรถโดยสารประจาทาง กระสุนปื นไปถูกนางสาวกล้วยถึงแก่

ความตาย นายบีเอ็มมีความผิดฐานฆ่าคนตาย
 การทาร้ายจนเป็ นเหตุให้อนื่ ได้รับอันตรายต่อร่างกาย
หรือจิตใจถือว่าเป็ นความผิด แต่อาจได้รับโทษหนักเบา
แตกต่างกันไป ขึน้ อยู่กับความหนักเบา
หรืออันตรายทีผ่ ู้อน่ื ได้รับ

อันตรายสาหัส ตาบอด หูหนวก ได้รับอันตรายสาหัส หรือไม่สาหัส

สิน้ ขาด รักษาตัวเกินกว่า 20 วัน
กระทาไปโดยเจตนาหรือไม่เจตนา
นายเจตแะ นายกะ้ารุมกร ทืบนายเอจนทาให้นายเอหน้าบวมแะ ซี่โครงหัก จนต้องนอนรักษาตัว
เป็ นเวะา 60 วัน
 ความผิดทีก่ ระทาโดยประมาทต่อชีวติ และร่างกาย
• การกระทาโดยประมาทเป็ นเหตุให้ผู้อนื่ ถึงแก่ความตาย
• การกระทาโดยประมาทเป็ นเหตุให้ผู้อนื่ รับอันตรายสาหัส
• การกระทาโดยประมาทเป็ นเหตุให้ผู้อน่ื รับอันตรายแก่
ร่างกายหรือจิตใจ
นายบีขบั รถมาด้วยความเร็วสูง เมื่อถึงสี่แยกนายบีเะีย้ วรถทิง้ โค้งอย่างแรงโดยที่ไม่ทนั เห็นรถจักรยานยนต์
รถของนายบีจงึ พุ่งเข้าชนรถจักรยานยนต์อย่างแรง ทาให้ผขู้ ่ีรถจักรยานยนต์เสียชีวิตในที่เกิดเหตุทนั ที
นายบีมีความผิดฐานขับรถโดยปร มาทเป็ นเหตุให้ผอู้ ่นื ถึงแก่ความตาย
 สิทธิมนุษยชน
สิทธิขนั้ พืน้ ฐานของความเป็ นมนุษย์ ได้รับการคุ้มครองตาม
กฎหมายเท่าเทียมกัน ผู้ใดจะลวงละเมิดมิได้
วันที่ 10 ธันวาคมของทุกปี เป็ นวันสิทธิมนุษยชนแห่งโลก
 ความสาคัญของสิทธิมนุษยชน

1. มนุษย์ทุกคนได้รับความเสมอภาคเท่าเทียมกัน

2.ได้รับการปฏิบัตอิ ย่างยุตธิ รรม

3.มีความเป็ นอยู่และคุณภาพชีวติ ทีด่ ขี นึ้

4.ทุกคนมีส่วนร่วมในกิจกรรมต่าง ๆ ของสังคม

5. มีอสิ ระเสรีภาพในการดาเนินชีวติ

6.มีเสรีภาพในการแสดงความคิดเห็น
แบบฝึ ก อธิบายวิธีการปฏิบัตติ นตามหลักสิทธิมนุษยชน

1.สิทธิเสรีภาพส่วนบุคคล
..........................................................
...........................................................

2.สิทธิเสรีภาพในการศึกษา
........................................................
.............................................................