ΕΛΛ. ΓΛΩΣΣΑ Ε΄ ΤΑΞΗΣ ΑΡ. ΦΥΛ.

15 Τελικές και αποτελεσματικές προτάσεις

Όνομα: __________________________

ι ΤΡΟΠΟΣ ΣΥΝΔΕΣΗΣ ΤΩΝ ΠΡΟΤΑΣΕΩΝ

1.
Ο με ασύνδετο
προτάσεις σχήμα (Στο
συνδέονται ασύνδετο
με τρεις σχήμα
τρόπους όμοιοιτους:
μεταξύ όροι ή προτάσεις δε συνδέονται

2. με παρατους,
μεταξύ τακτική σύνδε
απλώς ση (Στην
μπαίνει παρατακτική
η μία δίπλα στην σύνδεση
άλλη και συνδέονται
χωρίζονταιμε
μεσυνδέσμους
κόμμα.)

όμοιες προτάσεις δηλαδή ανεξάρτητες προτάσεις μεταξύ τους ή εξαρτημένες

3. με υποτακτμεταξύ
προτάσεις ική σύνδε ση (Στην υποτακτική σύνδεση συνδέεται με σύνδεσμο μια
τους)

εξαρτημένη πρόταση με μια κύρια.)

ΤΕΛΙΚΕΣ ΚΑΙ ΑΠΟΤΕΛΕΣΜΑΤΙΚΕΣ ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ

 Τελικές προτάσεις λέγονται οι δευτερεύουσες προτάσεις που εισάγονται με τελικούς

Τελικοί σύνδεσμοι
συνδέσμους είναι οι άκλιτες
και φανερώνουν σκοπό.λέξεις: να, για να και έχουν άρνηση μην.

π.χ. Διαβάζω τα μαθήματά μου, για να είμαι άριστος μαθητής.

Κύρια πρόταση Τελική πρόταση

Δεν υπήρχε κανένας να τον βοηθήσει.

Κύρια πρόταση Τελική πρόταση

ι
Χωρίζονται με κόμμα από τ ς προτάσεις
από να. π.χ. Έτρεξε, για να προλάβει το που προσδιορίζουν
λεωφορείο. Έτρεξε εκτός αν εκείνες
να προλάβει αρχίζουν
το λεωφορείο.

ΠΡΟΣΟΧΗ: Εκτός από τις τελικές προτάσεις με το να εισάγονται και οι βουλητικές

προτάσεις.
Γιααντικατασταθεί
να να ξεχωρίζουμε τιςτο
από τελικές
για να.από τιςνα
Αν το βουλητικές
μπορεί ναελέγχουμε αν το από
αντικατασταθεί να μπορεί
το για να η
πρόταση είναι τελική, αλλιώς είναι βουλητι κή.
ΠΑΡΑΔΕΙΓΜΑΤΑ
Ήρθαν οι γονείς να ενημερωθούν. → Ήρθαν οι γονείς, για να ενημερωθούν.

Κύρια πρόταση Τελική πρόταση

Θέλω να έρθεις. → Το να δεν μπορεί να αντικατασταθεί από το για να.

να έρθεις → βουλητική πρόταση, αντικείμενο στο ρήμα θέλω

 Αποτελεσματι κές ή συμπερασματικές λέγονται οι δευτερεύουσες προτάσεις που

εισάγονται με αποτελεσματικούς συνδέσμους και φανερώνουν το αποτέλεσμα της
πράξης που δηλώνει η κύρια πρόταση.
Αποτελεσματικοί σύνδεσμοι είναι οι άκλιτες λέξεις: ώστε (να), που.
π.χ. Ήμουν τόσο κουρασμένος, ώστε κοιμήθηκα νωρίς.

Κύρια πρόταση Αποτελεσματική πρόταση

Έβρεχε τόσο πολύ, που δεν βγήκαμε διάλειμμα.

Κύρια πρόταση Αποτελεσματική πρόταση

1. Υπογραμμίζω τις τελικές προτάσεις:

 Πήγαν στο θέατρο, για να παρακολουθήσουν μια χριστουγεννιάτικη παράσταση.

 Ήρθε στον πίνακα να λύσει την άσκηση.
 Σήκωσε το χέρι του να πει μάθημα.
 Διαβάζω για να γράψω καλά στο διαγώνισμα.

2. Υπογραμμίζω τις αποτελεσματικές (ή συμπερασματικές) προτάσεις:

 Βάδιζαν γρήγορα, ώστε να φτάσουν νωρίς στο σπίτι τους.

 Του μίλησε τόσο απότομα, ώστε θύμωσε.
 Είναι τέτοιος άνθρωπος, που τον αγαπούν όλοι.
 Κανείς δεν είναι τέλειος, ώστε να μην κάνει λάθη.

3. Υπογραμμίζω στις παρακάτω προτάσεις μόνο όσες είναι τελικές. Δεν υπογραμμίζω τις
βουλητικές, που εί ναι σε θέση αντικειμένου!

 Είχα επιχειρήματα να την πείσω.

 Μου είπε να φύγω από μπροστά του.
 Διαβάζω να γράψω καλά στο τεστ.
 Φώναζε να τον ακούσουμε.
 Έκανε δίαιτα ν' αδυνατίσει.
 Χρειάστηκε να συμφωνήσουν όλοι.
 Κρατήθηκε να μην πέσει.
 Του υπέδειξα να μη βιάζεται.
 Χτυπούσε τα χέρια της να τη φοβηθώ.
 Έπρεπε να ερχόσουν νωρίτερα.

4. Ξαναγράφω τις παρακάτω προτάσεις χρησιμοποιώντας δευτερεύουσες τελικές ή

δευτερεύουσες αποτελεσματικές προτάσεις. Κάνω όποιες αλλαγές κρίνω απαραίτητες.
(π.χ. Έτρεξα και σήκωσα το τηλέφωνο. → Έτρεξα για να σηκώσω το τηλέφωνο.
Έχω τόσα χρόνια να πάω στο χωριό και δεν θα με θυμάται κανείς. → Έχω τόσα
χρόνια να πάω στο χωριό ώστε δεν θα με θυμάται κανείς.)
 Ήρθε και της έδωσα χρήματα.
___________________________________________________________
 Πήγαμε στο αεροδρόμιο και την υποδεχτήκαμε.
___________________________________________________________
 Λέμε την αλήθεια και μας εκτιμούν όλοι.
___________________________________________________________
 Ήταν τόσο όμορφη γιορτή και κανείς δεν έφευγε.
___________________________________________________________