Remove Watermark Wondershare

PDFelement

Xác suất thống kê

Ước lượng khoảng tin cậy

trung bình và tỷ lệ
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Mục đích

Bài này cung cấp:

• Tính và diễn giải khoảng tin cậy của trung bình và tỷ lệ

• Xác định cỡ mẫu cần thiết cho khoảng tin cậy
• Sử dụng khoảng tin cậy
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Ước lượng điểm và khoảng

Đ-4T

• Ước lượng điểm là phỏng đoán một trị số,

• Khoảng tin cậy cho thêm thông tin về tính biến động của ước lượng

Giới hạn tin Giới hạn tin

cậy dưới cậy trên
Điểm ước lượng

Độ rộng khoảng tin cậy

 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Ước lượng điểm

Đ-4T

Ước lượng Bằng

một tham số một thống kê
tổng thể mẫu

Trung bình μ X
Tỷ lệ π p
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Ước lượng khoảng tin cậy của tỷ lệ

KHOẢNG
Tin cậy

Trung bình Tỷ lệ tổng

tổng thể thể

Biết Không biết

σ σ
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Khoảng tin cậy của tỷ lệ tổng thể π

• Là khoảng trị số ước lượng cho tỷ lệ π

• Tạo nên từ
• Ước lượng điểm = tỷ lệ mẫu p = X/n
• Sai số chuẩn của ước lượng điểm
• Độ tin cậy cho trước
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Ước lượng khoảng tin cậy cho tỷ lệ π

• Khi cỡ mẫu lớn, phân phối của tỷ lệ mẫu xấp xỉ

phân phối chuẩn, với độ lệch chuẩn

 (1 −  )
σp =
n

Được ước lượng bằng

p(1 − p)
n
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Khoảng tin cậy của tỷ lệ

Công thức Wald

p(1 − p)
p  Z α /2
n
• Zα/2 là trị ngưỡng trong bảng phân phối chuẩn
• p là tỷ lệ mẫu
• n là cỡ mẫu

• Chú ý: Phải có Min(X, n –X) > 5

 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Ví dụ

Một mẫu ngẫu nhiên 100 người có 25 thuận tay trái. Tính KTC
95% của tủy lệ tổng thể nhưng người thuận tay trái.

Min(np, n-np) = 100 * 0,25 = 25 > 5

Mẫu đủ lớn p  Z  /2 p(1 − p)/n

= 25/100  1,96 0,25(1 - 0,25)/100

= 0,25  1,96 (0,0433)

0,1651    0,3349
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Diễn giải

• Phỏng đoán ở mức tin cậy 95% rằng trị số đúng của tỷ lệ nằm trong khoảng
từ 16,51% đến 33,49%.

• KTC từ 0,1651 đến 0,3349 có khả năng chứa hoặc không chứa trị số tỷ lệ
đúng.

• 95% các KTC được tính theo cách đó từ các mẫu có cỡ 100 sẽ chứa trị số
đúng của tỷ lệ.
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Xác định cỡ mẫu tối thiểu

Tính cỡ mẫu
Tối thiểu

Ước lượng Ước lượng

trung bình tỷ lệ
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Cỡ mẫu ước lượng trung bình

Tính cỡ mẫu
Tối thiểu

Ước lượng
trung bình Sai số lớn nhất
cho trước
σ σ
X  Zα /2 e = Zα /2
n n
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Xác định cỡ mẫu

Tính cỡ mẫu
Tối thiểu

Ước lượng
Trung bình

2
σ Phương Z σ
2

e = Z /2 n =
/2
trình, tìm n 2
n e
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Xác định cỡ mẫu

• Để tính cỡ mẫu tối thiểu, cần biết:

• Độ tin cậy (1 - ), trị ngưỡng tương ứng Zα/2

• Sai số lớn nhất cho phép, e
• Độ lệch chuẩn, σ
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Ví dụ

Cho biết  = 45, mẫu phải lớn đến cỡ nào để ước lượng KTC
90% có sai số trong khoảng ± 5?

2 2 2 2
Z σ (1,65) (45)
n = 2
= 2
= 220,5225
e 5

Cỡ mẫu tối thiểu cần thiết là n = 221

(luôn làm tròn lên)
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Thông thường, không biết σ

• Có thể ước lượng σ trước

• Dùng trị số được kỳ vọng ít nhất cũng không
nhỏ hơn trị số σ thực sự

• Chọn 1 mẫu thăm dò, ước lượng σ xấp xỉ S

 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Xác định cỡ mẫu tối thiểu

Tính cỡ mẫu
tối thiểu

Cho ước
lượng tỷ lệ

π (1 − π )
2
Phương Z π (1 − π )
e = Z n =
n trình 2
e
nghiệm n
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Xác định cỡ mẫu tối thiểu

• Để tính cỡ mẫu tối thiểu, cần biết:

• Độ tin cậy (1 - ), trị số ngưỡng tương ứng Zα/2

• Sai số lớn nhất chấp nhận được, e
• Tỷ lệ tổng thể, π
• π có thể được ước lượng nhờ nghiên cứu thăm dò, nếu cần.

• Hoặc dùng nguyên lý “lý do không đầy đủ”: π xấp xỉ 0,5

 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Ví dụ

Cỡ mẫu cần phải lớn đến mức nào để ước

lượng khoảng tin cậy 95% của tỷ lệ tổng thể
trong một dân số tổng thể rất lớn, với sai số
cho phép ±3%?
Một nghiên cứu thăm dò cho biết p = 0,12
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Ví dụ

Giải:
Độ tin cậy 95% cho tương ứng Zα/2 = 1,96
e = 0,03
p = 0,12 xấp xỉ π

2
π (1 − π ) (0.12)(1 − 0.12)
2
Z  /2 (1.96)
n = 2
= 2
= 450.74
e (0.03)

Cỡ Min(n) = 451
 Remove Watermark Wondershare
PDFelement

Tổng kết
• Khái niệm ước lượng điểm, ước lượng khoảng, độ tin cậy,
độ tự do

• Khoảng tin cậy của trung bình, khi biết/không biết σ

• Khoảng tin cậy của tỷ lệ

• Xác định có mẫu tối thiểu với sai số ước lượng cho sẵn