BİLİRKİŞİ İNCELEMESİ

Bir davada çözümü hukuk dışında özel ve teknik bir bilgiyi gerektiren hallerde taraflardan birinin
talebi üzerine yahut kendiliğinden mahkemenin oy ve görüşüne başvurulmasına karar verdiği üçüncü
kişiye bilirkişi denir. Bilirkişiye başvurulmasına gerek olup olmadığına hakim karar verir. Bilirkişiliğin
tarafsızlığını sağlamak için hakimler gibi bilirkişiler de bu durumu reddedebilir. Tanık ile arasındaki
fark şudur; tanık ancak gördüğünü ve duyduğunu anlatır durum hakkında oy ve mütaala veremez.

Kanun bazı hallerde bilirkişiye başvurmayı zorunlu kılmıştır;

- Bazı hallerde kanun bilirkişiye başvurulması gerektiğini açıkça öngörmüştür mesela boşanma
davasında davalı eşin akıl hastası olup olmadığının; akıl hastası ise hastalığın geçmesine
olanak bulunup bulunmadığının resmi sağlık kurulu (bilirkişi) raporuyla ispat edilmesi gerekir.
Hayvan alım satımında hayvanın ayıplı olduğunun bilirkişi raporu ile tespiti gerekir.
- Eğer kanunda açık hüküm mevcut değilse hakim, dava ile ilgili bir husus hakkında özel ve
teknik bilginin gerekli olduğu hallerde bilirkişiye başvurur.

Hakim davanın karara bağlanması için özel ve teknik bilgiye gerek bulunmadığına karar verirse
bilirkişiye başvurmaz. Hakim davanın karar bağlanması için özel ve teknik bilginin gerekli olduğu, fakat
kendisinin o konudaki özel ve teknik bilgisinin yeterli olduğu kanısına varırsa, gene bilirkişiye
başvurmayabilir. Hakimin mesleği nedeniyle bilmesi doğal olan hukuki işlemler için bilirkişiye
başvurulamaz.

Hukukla ilgili bir konuda bilirkişi görüşüne başvurulamaz. Hakim bilirkişi incelemesi yapılmasına
kendisi karar vereceği gibi taraflardan birinin isteği ile de karar verebilir. Hakim eğer taraflardan
birinin bilirkişi incelemesine ilişkin talebini kabul ederse, bilirkişi incelemesi isteyen tarafa bilirkişi
giderlerini ödemesi için iki haftalık kesin süre verir.