12.3 კომპანიას გამოშვებული აქვს 4,000 ცალი ჩვეულებრივი აქცია ნომინალით $2.

მოხდა აქციების დანაწევრება პროპორციით 4:5 .

დავალება:
1. რამდენი აქცია ბრუნავს წლის ბოლოსათვის?
2. რამდენია ერთი აქციის ნომინალი?
3. საჭიროა თუ არა ამ ოპერაციის გატარება?
4. შეიცვლება თუ არა კაპიტალის სტრუქტურა და სიდიდე ამ ოპერაციის შედეგად ?

1) 5000

2) 1.6

3) არა

4) არცერთი არ შეიცვლება
$2.

დეგად ?
 12.4 აქციონერთა კაპიტალის სტრუქტურა 2022 წლის დასაწყისში ასეთია :

აქციონერთა კაპიტალი
სააქციო კაპიტალი:
პრივილეგირებული აქციები, ნომინალით $10, 8%-იანი, გამოსაშვებად
ნებადართულია 20,000 ცალი, გამოშვებულია 10,000 ცალი 100,000
ჩვეულებრივი აქციები, ნომინალით $0.8, გამოსაშვებად
ნებადართულია 30,000 ცალი, გამოშვებულია 14,000 ცალი 11,200
საემისიო კაპიტალი, ჩვეულებრივი აქციები 58,800
სულ სააქციო კაპიტალი
გაუნაწილებელი მოგება
სულ აქციონერთა კაპიტალი

დავალება:
1. რამდენად იყო გაყიდული 1 ჩვეულებრივი აქცია;
2. რამდენად იყო გაყიდული 1 პრივილეგიური აქცია;
3. გაატარეთ ჟურნალში შემდეგი ოპერაციები:
ა) 2,000 ჩვეულებრივი აქცია გამოშვებულია თითოეული $7;
ბ) 3,000 პრივილეგიური აქცია გამოშვებულია თითოეული $14;
გ) კომპანიამ გამოაცხადა და გასცა დივიდენდი პრივილეგიურ და ჩვეულებრივ აქციებზე , ერთ
ჩვეულებრივ აქციაზე გაიცა $2.
4. შეადგინეთ გაუნაწილებელი მოგების ანგარიშგება, თუ 2022 წლის წმინდა მოგება $50,000
იყო.
5. შეადგინეთ აქციონერთა კაპიტალის ბალანსის ფრაგმენტი 2022 წლის ბოლო
მდგომარეობით.
 1) 5

2) 10

ა)
170,000 3) ფული 14000
89,000 ჩვეულ. აქციები 1600
259,000 საემის კაპიტ ჩვ. აქც 12400

ბ)
ფული 42000
პრივილ აქციები 30000
ვ აქციებზე , ერთ საემის კაპ პრივ აქც 12000
ოგება $50,000
გ)
ო გამოცხადება

დივიდ. პრივ აქც 10400

დივიდ. ჩვ. აქც 32000
გასაც დივიდენდი 42400

4) გაუნ მოგების ანგარიშგება

2022 წლის 1იან-31 დეკ

საწყ. გაუნ მოგება 89,000

სუფთა მოგება 50000
დივიდ. პრივ აქც 10400
დივიდ. ჩვ. აქც 32000
საბოლოო გაუნ მოგე 96,600
 2022 წლის 31 დეკ
5) აქციონერთა კაპიტალი

სააქციო კაპიტალი
პრივ აქციები 130,000
ჩვ აქციები 12,800
საემის კაპიტ პრ აქც 12000
საემის კაპ ჩვ აქც 71,200
სულ სააქციო კაპიტალი 226,000
გაუნ მოგება 96,600
სულ აქციონერთა კაპიტალი 322,600

10,400
 12.5 აქციონერთა კაპიტალის სტრუქტურა 2022 წლის 1 იანვრისათვის:

აქციონერთა კაპიტალი
სააქციო კაპიტალი:
ჩვეულებრივი აქციები, ნომინალით $2, გამოსაშვებად
ნებადართულია 10,000 ცალი, გამოშვებულია 7,000 ცალი, ბრუნვაშია 6500 14000
პრივილეგირებული აქციები, ნომინალით $10, 10%-იანი, გამოსაშვებად
ნებადართულია 2,000 ცალი, გამოშვებულია 1,000 ცალი 10000
საემისიო კაპიტალი, პრივილეგირებული აქციები 32,000
საემისიო კაპიტალი, ჩვეულებრივი აქციები 2,000
სულ სააქციო კაპიტალი
გაუნაწილებელი მოგება
უკანგამოსყიდული ჩვეულებრივი აქციები (500 ცალი)
სულ აქციონერთა კაპიტალი
დავალება:
1. შეავსეთ გამოტოვებული ადგილები;
2. საშუალოდ რამდენად გაიყიდა ერთი ჩვეულებრივი აქცია?
3. 1 დეკემბერს გამოაცხადეს და 15 დეკემბერს გასცეს 20%-იანი სააქციო დივიდენდი, ერთი აქციის
საბაზრო ფასი $8 .
4. მოამზადეთ ბალანსის ფრაგმენტი სააქციო დივიდენდის გაცემამდე და გაცემის შემდეგ .
 1)
ბრუნვაშია 6500

2) საშ. ერთი ჩვ აქც ფა 2.29

გამოვისყიდეთ 4

58,000 3) გამოცხადება
257,000
2,000 გაუნ მოგება 10400
313,000 გასანაწ. ჩვ აქციები
საემის კაპიტალი ჩვ აქც

გაცემა:
დი, ერთი აქციის

შემდეგ . გასანაწ. ჩვ აქციები 2600

ჩვეულ აქციები

4) საბალანსო ანგარიშგება 10 დეკ

აქციონერთა კაპ.
ჩვეულ აქციები 14000
გასანაწ. ჩვ აქციები 2600
პრივ აქციები 10000
საემის პრივ აქციებზ 32,000
საემის ჩვ. აქციებზე 9,800
სულ სააქციო კაპიტალი 68400
გაუნ მოგება 246,600
უკან გამოსყ აქციები 2,000
313,000

საბალანსო ანგარიშგება 15 დეკ

აქციონერთა კაპ.
ჩვეულ აქციები 16600

პრივ აქციები 10000

საემის პრივ აქციებზ 32,000
საემის ჩვ. აქციებზე 9,800
სულ სააქციო კაპიტალი 68400
გაუნ მოგება 246,600
უკან გამოსყ აქციები 2,000
313,000
2600
7800

2600
კუმულატიური და არაკუმულატიური აქციების შედარება
12.7 კორპორაცია “კოკა-კოლას” ბრუნვაში მყოფი აქციები 2019-2022 წლებში შეადგენდა:
პრივილეგიური აქციები - ნომინალი 50 ლარი, 8% კუმულატიური (დაგროვებადი), 10,000
ნებადართული, გამოშვებული და ბრუნვაში მყოფი აქცია ;
ჩვეულებრივი აქციები - ნომინალი 5 ლარი, 200,000 ნებადართული, გამოშვებული და ბრუნვაში
მყოფი აქცია.
კომპანიამ გადაიხადა 30 000, 30 000, 94 000 და 130 000 დივიდენდები 2019, 2020 2021 და 2022 წლებში
შესაბამისად.
დავალება:
1. განსაზღვრეთ ყოველ ჩვეულებრივ და პრივილეგიურ აქციაზე გაცემული დივიდენდის
სიდიდე შესაბამისად წლების მიხედვით;
2. შეასრულეთ იგივე გამოთვლები იმ დაშვებით, რომ პრივილეგიური აქციები არაკუმულატიური
(არადაგროვებადი) იყო.
ეადგენდა:
დი), 10,000
ლი და ბრუნვაში
2021 და 2022 წლებში წლები სულ დივიდენდი დივ პრ აქ დივ ჩვ აქ
2019 30000 30000 0
2020 30000 30000 0
დივიდენდის
2021 94000 60000 34000
ბი არაკუმულატიური 2022 130000 40000 90000

წლები სულ დივიდენდი დივ პრ აქ დივ ჩვ აქ

2019 30000 30000 0
2020 30000 30000 0
2021 94000 40000 54000
2022 130000 40000 90000
დივ ერთ პრ აქ დივ ერთ ჩვ აქ
3 0
3 0
6 0.17
4 0.45

დივ ერთ პრ აქ დივ ერთ ჩვ აქ

3 0
3 0
4 0.27
4 0.45
 12.9 აქციონერთა კაპიტალის სტრუქტურა 2022 წლის 1 იანვრისათვის:

აქციონერთა კაპიტალი
სააქციო კაპიტალი:
ჩვეულებრივი აქციები, ნომინალით $2, გამოსაშვებად
ნებადართულია 300,000 ცალი, გამოშვებულია 4,000 ცალი 8,000
პრივილეგირებული აქციები, ნომინალით $5, 10%-იანი, გამოსაშვებად
ნებადართულია 20,000 ცალი, გამოშვებულია 1,000 ცალი 5,000
საემისიო კაპიტალი, პრივილეგირებული აქციები 18,000
საემისიო კაპიტალი, ჩვეულებრივი აქციები 9,000
სულ სააქციო კაპიტალი
გაუნაწილებელი მოგება

სულ აქციონერთა კაპიტალი

2022 წლის განმავლობაში მოხდა შემდეგი ოპერაციები:
1. 1 თებერვალს დამატებით გამოშვებულია 10,000 ჩვეულებრივი აქცია მიწის სანაცვლოთ, რომლის
საბაზრო ღირებულება $50,000;
2. 3 მარტს გამოუშვეს 2,000 პრივილეგიური აქცია, რომლის საბაზრო ფასი $10;
3. 20 მაისს ჩვეულებრივ აქციებზე გამოცხადდა 20%-იანი სააქციო დივიდენდი. ერთი აქციის საბაზრო
ღირებულებაა $7;
4. 30 მაისი გაიცა სააქციო დივიდენდი.
5. 1 ივნისს მოხდა ჩვეულებრივ აქციათა დანაწევრება 1:4 პროპორციით;
6. 2 ნოემბერს საწარმომ უკან გამოისყიდა 2,000 ცალი ჩვეულებრივი აქცია. ერთი აქციის საბაზრო ფასია
$10;
7. 20 დეკემბერს დირექტორებმა გამოაცხადეს დივიდენდი პრივილეგიურ აქციებზე და $0.8 ერთ
ჩვეულებრივ აქციაზე;
8. 22 დეკემბერი ადრე გამოსყიდული აქციებიდან გაყიდეს 500 ცალი აქცია $8.
9. 30 დეკემბერს მიიღეს გადაწყვეტილება $5,000 საერთო რეზერვში გადაყვანის შესახებ ;
10. წლიური მოგება იყო $65,000 (მოიყვანეთ შესაბამისი დახურვის გატარება).
 
დავალება:
1. შეასრულეთ შესაბამისი საჟურნალო გატარებები
2. შეადგინეთ კაპიტალის ცვლილების ანგარიშგება
3. შეადგინეთ გაუნაწილებელი მოგების ცვლილების ანგარიშგება
4. შეადინეთ საბალანსო ანგარიშგების აქციონერთა კაპიტალის ფრაგმენტი
 კაპიტალის ცვლილების ანგარისგება
1 იან-31 დეკ 2022წ.
ოპერაცია ჩვეულებრივი აქ.
საწყ. ნაშ. 8000
მიწის შეძ. ჩვ. აქციებით 20000
პრ. აქც. გამოშვება
სააქციო დივიდენდის გაცემა 5600
აქციების გამოსყიდვა
დივ.პრივ.აქც
დივ. ჩვ.აქც
40,000 გამოსყ. აქც. გაყიდვა
240,000 რეზერვის შექმნა
მოგების დაფიქსირება
33600

280,000

ლოთ, რომლის საჟურნალო გატარებები

აქციის საბაზრო 1) 1 თებ. 2022

მიწა 50000
ჩვ.აქცია
ციის საბაზრო ფასია საემ.კაპ.ჩვ.აქც.
და $0.8 ერთ

ახებ ; 2) ფული 20000

პრივ. აქც
საემ.კაპ. პრ. აქც

3) გაუნ. მოგ. 19600

გასანაწ. ჩვ. აქც.
საემ. კაპ. ჩ. აქც

4) გასანაწ. ჩვ. აქც. 5600

ჩვ. აქც

5) გატარება არ ტარდება

6) გამოსყ. ჩვ. აქც. 20000

ფული
7) დივიდენდი პრივილეგ. აქც 1500
დივ. ჩვ. აქც. 52160
გასაც. დივ

8) ფული 4000
საემ. კაპ. 1000
გამოსყ. ჩვ. აქც.

9) გაუნ მოგ. 5000

რეზერვი

10) მოგების ჯამი 65000

გაუნ. მოგ.

გაუნ მოგ. 53660

დივ. პრივ. აქც.
დივ. ჩვ. აქც.
პრივილ. აქც საემ. კაპ. ჩ აქც. საემ. კაპ. პრივ. აქ.
5000 9000 18000
30000
10000 10000
14000

-1000

15000 52000 28000

ბრუნვაში ჩაშვ. რაოდენობა

ჩვ.აქც
20000 4000
30000 10000
2800
16800
5) 67200
10000 -2000
10000 65200
500

5600
14000

5600

გამოსყიდულ აქციებს აღრიცხავენ საბაზრო ფასით

20000
სხვანაირად ნომინალის 10%

53660

5000

5000

65000

1500
52160
 გაუნ. მოგ. რეზერვი გამოსყ.აქც
240000

-19600
-20000
-1500
-52160
5000
-5000 5000
65000
226740 5000 -15000

რაოდენობა
პრივ. აქც
1000
2000
3000

ნომინალი=0.5

საბაზრო ფასით
სულ
280000
50000
20000
0 სააქციო დივიდენდის გაცემა არ იწვევს კაპიტალის ცვლილებას .
-20000
-1500
-52160
4000
0
65000
345340 345340
ს ცვლილებას .
 12.11 კორპორაციის 2021 წლის 31 დეკემბერის საბალანსო ანგარიშგებაში კაპიტალის განყოფილებას
შემდეგი სახე აქვს:

აქციონერთა კაპიტალი
სააქციო კაპიტალი:
ჩვეულებრივი აქციები, ნომინალით $2, გამოსაშვებად
ნებადართულია 100,000 ცალი 400,000
საემისიო კაპიტალი, ჩვეულებრივი აქციები 200,000
სულ სააქციო კაპიტალი
გაუნაწილებელი მოგება
სულ აქციონერთა კაპიტალი
2022 წლის განმავლობაში კორპორაციაში სხვებთან ერთად მოხდა შემდეგი გარიგებებიც :
25 თებერვალი გამოშვებულია 10,000 ცალი 8%-იანი პრივილეგიური აქცია, ნომინალით $5 , თითო
აქცია გაიყიდა $15;
31 მარტი მოხდა აქციათა დანაწევრება პროპორციით 4:5
1 აპრილი კორპორაციამ საფონდო ბირჟაზე შეისყიდა 2,000 საკუთარი აქცია თითოეული $37-ად.
1 ივლისი კორპორაციამ ხელმეორედ გაყიდა ადრე შესყიდული 1,000 საკუთარი აქცია თითო $45-ად .
1 აგვისტო ორპორაციამ გაყიდა გამოსაშვებად ნებადართულ ჩვ .აქციათა საერთო რიცხვიდან
ბრუნვაში გაუშვებელი 20,000 აქცია თითოეული $45.
1 დეკემბერი დირექტორთა საბჭომ განაცხადა, რომ კომპანიის ყველა აქციონერი , რომელიც
რეგისტრაციას გაივლის 14 დეკემბერს, მიიღებს ფულად დივიდენდებს $2 ოდენობით თითოეულ ჩვ .
აქციაზე;
1 დეკემბერი გამოაცხადა $10,000 რეზერვის შექმნის შესახებ;
22 დეკემბერი დირექტორთა საბჭომ გამოაცხადა 10%-იანი სააქციო დივიდენდის გაცემა . აქციათა
განაწილება უნდა მოხდეს 2022 წლის 29 დეკემბერს. 22 დეკემბრისათვის აქციათა საბაზრო ფასი იყო
$48 ერთ აქციაზე;
29 დეკემბერი მოხდა სააქციო დივიდენდის გაცემა;
30 დეკემბერი გაიცა 1 დეკემბერს გამოცხადებული ფულადი დივიდენდები .
გარდა ამისა, ცნობილია, რომ 2022 წლის წმინდა მოგებამ $177,000 შეადგინა.
დავალება:
1. შეასრულეთ ზემოთ ჩამოთვლილ გარიგებათა გატარება;
2. შეასრულეთ დივიდენდის და მოგების ჯამის ანგარიშების დახურვის გატარება ;
3. მოამზადეთ აქციონერთა კაპიტალის ცვლილების ანგარიშგება ;
4. მოამზადეთ გაუნაწილებელი მოგების ცვლილების ანგარიშგება ;
5. მოამზადეთ 2022 წლის 31 დეკემბრის ბალანსის ფრაგმენტი.
ლის განყოფილებას

600,000
1,500,000
2,100,000
გებებიც :
ალით $5 , თითო

ოეული $37-ად.
აქცია თითო $45-ად .
ო რიცხვიდან

ი , რომელიც
ბით თითოეულ ჩვ .

ს გაცემა . აქციათა
საბაზრო ფასი იყო

ება ;
Common Stock ($10 par value, 75,000 shares issued
and outstanding) $ 750,000
Paid-in Capital in Excess of Par—Common Stock $ 200,000
Retained Earnings $ 540,000
Common Stock ($10 stated value) $ 1,500,000
Paid-in Capital from Treasury Stock $ 6,000
Paid-in Capital in Excess of Par—Preferred Stock $ 42,400
Paid-in Capital in Excess of Stated Value—Common Stock $ 690,000
Preferred Stock (8%, $100 par, noncumulative) $ 360,000
Retained Earnings $ 776,000
Treasury Stock—Common (7,000 shares) $ 92,000
cash 320000
com, st,
paid-in cap,

cash 525000
pr,st,
paid-in cap,
160000
160000

500000
25000
Common Stock ($20 par value, 60,000 shares issued and
outstanding) $ 1,200,000
Paid-in Capital in Excess of Par—Common Stock $ 200,000
Retained Earnings $ 60,000