‫اصول محاکمات مدنی‬

‫موضوع‪ :‬رسیدگی به دعوی – جلسه قضایی‬

‫در ابتدا خواندیم که برای احقاق حق باید به محکمه مراجعه نمود تا از آن طریق به حق رسید‪.‬‬
‫اصول محاکمات روش ها و شکلیات رسیدگی به دعوی و پروسه محاکمات را بحث می نماید‪.‬‬
‫حال پروسه پروسه و شکلیات یک جلسه قضایی را به مطالعه می گیریم‪:‬‬
‫جلسه قضایی‬
‫جلسه قضایی مرکب از سه قاضی که شامل یک رییس و دو عضو می باشند تدویر می یابد‪ .‬اصوال‬
‫باید علنی باشد اما اگر ضرورت آن احراز شد می توان سری دایرگردد‪ .‬قضات دالیل و دفاعیات را‬
‫استماع نموده بعد از تدقیق و رای گیری میان اعضای جلسه قضایی به اصدار حکم( قرار و فیصله)‬
‫می پردازند و حکم صادره را ابالغ می نماید‪.‬‬
‫تصمیم قضایی‬
‫تصمیم قضایی به دو بخش است‬
‫‪ -۱‬فیصله‪ :‬تصمیم محکمه در ماهیت دعوی یعنی تعیین ذی حق و ناحق‬
‫‪ -۲‬قرار قضایی‪ :‬تصمیم محکمه در شکلیات دعوی‬
 ‫اصول محاکمات مدنی‬
‫موضوع‪ :‬رسیدگی به دعوی – جلسه قضایی‬
‫فیصله‪ :‬تصمیم محکمه در ماهیت دعوی است که دارای اوراق خاص بوده و اجزای آن قرارذیل است‪:‬‬
‫‪ -۱‬مقدمه‬
‫‪ -۲‬تفصیل‬
‫‪ -۳‬استدالل‬
‫‪ -۴‬نتیجه‬
‫‪ -۵‬نص حکم‬
‫اوصاف فیصله‪ :‬فیصله باید‪ :‬قاطع‪ ،‬واضح و با لفظ واحد باشد‪.‬‬
‫منابع اصدار فیصله‪ :‬قوانین‪ ،‬فقه و عرف می باشد‪.‬‬
 ‫اصول محاکمات مدنی‬
‫موضوع‪ :‬رسیدگی به دعوی – جلسه قضایی‬
‫اعتراض بر فیصله‬
‫اعتراض بر فیصله حق محکوم علیه است که می تواند به دو صورت انجام شود‬
‫‪ -۱‬شکایت‪ :‬در صورت عدم قناعت محکوم علیه می تواند به مراجع ذیصالح شکایت درج نماید‪.‬‬
‫‪ -۲‬اعتراض ‪ :‬محکوم علیه می تواند اعتراض خویش را با تفصیل ذکر دالیل برای نقض فیصله‬
‫صادره به محاکم فوقانی ارایه نماید‪.‬‬
‫حاالت اعتراض بر فیصله‪:‬‬
‫‪ -۱‬عدم قناعت بر فیصله ‪ -۲‬خال قانونی‬
‫حکم قطعی‪ :‬حکم است که مراحل محاکماتی آن موجود نباشد‪.‬‬
‫حاالت که حکم قطعی میشود‪ -۱ :‬قناعت طرفین‪ -۲ ،‬انقضای میعاد ‪ -۳‬مدعی بهای آن در دعاوی‬
‫مدنی ‪ ۲۰۰‬هزار ودر دعاوی تجارتی‪ ۵۰۰‬هزار باشد‬
‫حکم نهایی ‪ :‬حکم است که مراحل محاکماتی آن به صورت عادی طی گردیده و قطعی شده باشد‪.‬‬
 ‫اصول محاکمات مدنی‬
‫موضوع‪ :‬رسیدگی به دعوی – جلسه قضایی‬
‫مدت اعتراض‬
‫در مرحله استیناف خواهی ‪ ۲۰‬روز است‪.‬‬
‫در مرحله تجدید نظر ‪ ۳‬ماه است‪.‬‬
‫محتوی اعتراض‬
‫تحریری باشد‪ ،‬تفصیل اعتراض‪ ،‬اسم محکمه‪ ،‬شهرت معترض‪،‬فشرده فیصله قبلی‪ ،‬اسم محکمه‬
‫فیصله کننده‪ ،‬دالیل عدم قناعت‪ ،‬مطالبه‪ ،‬فهرست اوراق‪.‬‬
‫موارد اعتراض‬
‫‪ -۱‬خطا در تطبیق قانون‬
‫‪ -۲‬خطا در تاویل قانون‬
‫‪ -۳‬بطالن اجراآت‪ :‬مثال اخذ اقرار با اکراه‬
 ‫اصول محاکمات مدنی‬
‫موضوع‪ :‬رسیدگی به دعوی – جلسه قضایی‬
‫صالحیت محاکم فوقانی‪ :‬محاکم فوقانی در رسیدگی به یک اعتراض صالحیت های ذیل را‬
‫دارد‪:‬‬
‫‪ -۱‬تصحیح فیصله‬
‫‪ -۲‬نقض فیصله‬
‫‪ -۳‬تعدیل فیصله‬
‫‪ -۴‬تایید فیصله‬
‫‪ -۵‬بطالن فیصله‬
 ‫اصول محاکمات مدنی‬
‫موضوع‪ :‬تجدید نظر‬
‫موارد تجدید نظر بر فیصله های قبلی‬
‫‪ -۱‬اثبات کذب شهود یعنی دروغگو بودن شاهدان قبلی‬
‫‪ -۲‬اثبات کذب اهل خبره‬
‫‪ -۳‬جعلی بودن اسناد اثباتیه‬
‫‪ -۴‬عدم موجودیت اسناد اثباتیه در وقت اصدار حکم‬
‫‪ -۵‬ترجمه نادرست اسناد اثباتیه‬
‫مدت تجدید نظر سه ماه است‪.‬‬
‫کمیسیون ‪ :‬به منظور تجدید نظر بر فیصله های محاکم کمیسیونی در ستره محکمه به ترمیب ذیل موجود می‬
‫باشد‪ :‬یک تن مستشار تجارتی‪ ،‬یک تن مستشار دیوان جزای تحت ریاست یکی از اعضای ستره محکمه‬
‫می باشد‪.‬‬