You are on page 1of 24

http://www.ebook.edu.

vn

Chöông II
Sunday, October 05, 2008 DAÃN NHIEÄT
OÅN ÑÒNH MOÄT CHIEÀU

A. PHÖÔNG TRÌNH VI PHAÂN DAÃN NHIEÄT


Ta laàn löôït khaûo saùt trong ba heä toïa ñoä töông öùng vôùi
caùc tröôøng hôïp trong vaùch phaúng, trong vaät hình truï vaø vaät
hình caàu.
I. TRONG HEÄ TOÏA ÑOÄ VUOÂNG GOÙC
Xeùt tröôøng hôïp daãn nhieät qua vaùch phaúng roäng so vôùi
chieàu daøy, maät ñoä doøng nhieät ñoàng ñeàu
o Nhieät ñoä chæ thay ñoåi theo phöông vuoâng goùc vaùch
o Maët ñaúng nhieät song song beà maët vaùch
Xeùt phaàn töû vaùch nhö sau ' E 'V
Q x  Q x  'x  Q 'V (2-1)
o Choïn truïc toïa ñoä vuoâng goùc maët ñaúng nhieät 'W
o Phöông trình baûo toaøn naêng löôïng cho phaàn töû khaûo Vôùi
saùt nhö sau ­'E E W  'W  E W
§ nhieät löôïng · § nhieät löôïng · °° 'V
¨¨ ¸¸  ¨¨ ¸¸ ® 'm ˜ C ˜ t W  'W  t W U ˜ C ˜ F ˜ 'x ˜ t W  'W  t W
© daãn vaøo taïi x ¹ © daãn ra taïi x  'x ¹ °
§ nhieät löôïng · § bieán thieân · °¯Q 'V q v ˜ 'V q v ˜ F ˜ 'x
 ¨¨ ¸¸ ¨¨ ¸¸
© phaùt sinh trong 'V ¹ © naêng löôïng trong 'V ¹ Theá vaøo phöông trình 2-1, ta coù:
t W  'W  t W
Q x  Q x  'x  q v ˜ F ˜ 'x U ˜ C ˜ F ˜ 'x ˜
'W
Nguyeãn toaøn phong 1 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 2 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Chia phöông trình treân cho F ˜ 'x , ta ñöôïc II. TRONG HEÄ TOÏA ÑOÄ TRUÏ
1 Q  Qx t t
 ˜ x  'x  q v U ˜ C ˜ W  'W W (2-2) Xeùt tröôøng hôïp daãn nhieät qua vaùch truï coù chieàu daøi lôùn
F 'x 'W so vôùi baùn kính, maät ñoä doøng nhieät ñoàng ñeàu
­'x o 0 o Nhieät ñoä chæ thay ñoåi theo phöông baùn kính
Laáy giôùi haïn ®
¯'W o 0 o Maët ñaúng nhieät laø nhöõng maët truï ñoàng taâm
1 w § wt · wt
˜ ¨ O ˜ F ˜ ¸  qv U˜C˜ (2-3) Xeùt phaàn töû vaùch nhö sau
F wx © wx ¹ wW
Trong ñoù
Q  Qx wQ x w § wt ·
lim x  'x ¨ O ˜ F˜ ¸
'x o 0 'x wx wx © wx ¹
Vôùi dieän tích F const , phöông trình 2-3 ñöôïc vieát laïi
w § wt · wt
¨ O ˜ ¸  qv U˜C˜ (2-4)
wx © wx ¹ wW

o Choïn truïc toïa ñoä truøng vôùi truïc oáng


o Phöông trình baûo toaøn naêng löôïng cho phaàn töû khaûo
saùt nhö sau
Nguyeãn toaøn phong 3 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 4 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

§ nhieät löôïng · § nhieät löôïng · III. TRONG HEÄ TOÏA ÑOÄ CAÀU
¨¨ ¸¸  ¨¨ ¸¸
© daã n vaø o taï i r ¹ © daã n ra taï i r  ' r ¹ Xeùt tröôøng hôïp daãn nhieät qua vaùch caàu, maät ñoä doøng
§ nhieät löôïng · § bieán thieân · nhieät ñoàng ñeàu treân beà maët
 ¨¨ ¸¸ ¨¨ ¸¸
© phaù t sinh trong ' V ¹ © naê n g löôï n g trong ' V ¹ o Nhieät ñoä chæ thay ñoåi theo phöông baùn kính
'E 'V o Maët ñaúng nhieät laø nhöõng maët caàu ñoàng taâm
Q r  Q r  'r  Q 'V (2-5)
'W Xeùt phaàn töû vaùch nhö sau
Vôùi
­ 'E E W  'W  E W
°° 'V
® 'm ˜ C ˜ t W  'W  t W U ˜ C ˜ F ˜ 'r ˜ t W  'W  t W
°
°¯Q 'V q v ˜ 'V q v ˜ F ˜ 'r
Theá vaøo phöông trình 2-5, ta coù:
t W  'W  t W
Q r  Q r  'r  q v ˜ F ˜ ' r U ˜ C ˜ F ˜ 'r ˜
'W
Chia phöông trình treân cho F ˜ 'r , laáy giôùi haïn vaø söû
duïng ñònh luaät Fourier
1 Q  Qr t t
 ˜ r  'r  q v U ˜ C ˜ W  'W W (2-6)
F 'r 'W
1 w§ wt · wt
˜ ¨ O ˜ F ˜ ¸  qv U ˜ C ˜ (2-7)
F wr © wr ¹ wW
Vôùi dieän tích F 2S ˜ r ˜ L , phöông trình 2-7 ñöôïc vieát laïi Thöïc hieän töông töï nhö phaàn vaùch truï, vôùi löu yù dieän
tích F 4S ˜ r 2 theá vaøo 2-7, phöông trình daãn nhieät
1 w§ wt · wt
˜ ¨ r ˜ O ˜ ¸  qv U˜C˜ (2-8) 1 w§ 2 wt · wt
r wr © wr ¹ wW ˜ ¨ r ˜ O ˜ ¸  qv U˜C˜ (2-9)
r wr ©
2
wr ¹ wW

Nguyeãn toaøn phong 5 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 6 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Tröôøng hôïp heä soá daãn nhieät O const


IV. TRÖÔØNG HÔÏP TOÅNG QUAÙT 1 w § n wt · q v 1 wt
˜ ¨r ˜ ¸  ˜ (2-11)
CHO TRÖÔØNG MOÄT CHIEÀU r n wr © wr ¹ O a wW
Töø caùc phöông trình 2-4, 2-8 vaø 2-9, ta coù daïng toång i. Tröôøng hôïp daãn nhieät oån ñònh
quaùt cho tröôøng moät chieàu nhö sau: wt 1 d § n dt · q v
 0o ˜ ¨r ˜ ¸  0 (2-12)
1 w§ n wt · wt wW r n dr © dr ¹ O
˜ ¨ r ˜ O ˜ ¸  qv U˜C˜ (2-10)
r wr ©
n
wr ¹ wW ii. Tröôøng hôïp khoâng coù nguoàn nhieät beân trong
i. Toïa ñoä vuoâng goùc 1 w § n wt · 1 wt
qv 0o ˜ ¨r ˜ ¸ ˜ (2-13)
­n 0 r n wr © wr ¹ a wW
Ÿ®
¯x { r iii. Tröôøng hôïp daãn nhieät oån ñònh
ii. Toïa ñoä truï khoâng coù nguoàn nhieät beân trong
Ÿ n 1 ­ wt
° 0 d § n dt ·
® wW o ¨r ˜ ¸ 0 (2-14)
iii. Toïa ñoä caàu dr © dr ¹
°̄q v 0
Ÿ n 2

Nguyeãn toaøn phong 7 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 8 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

III. ÑIEÀU KIEÄN BIEÂN MAÄT ÑOÄ DOØNG NHIEÄT


B. ÑIEÀU KIEÄN BIEÂN - ÑIEÀU KIEÄN BAN ÑAÀU
Khi bieát ñaày ñuû thoâng tin veà töông taùc naêng löôïng ôû beà
Giaûi phöông trình vi phaân ta ñöôïc nghieäm toång quaùt, ñoái
maët o xaùc ñònh ñöôïc maät ñoä doøng nhieät o ñöôïc söû duïng
vôùi töøng tröôøng hôïp cuï theå seõ coù töông öùng ñieàu kieän bieân,
laøm ñieàu kieän bieân
keát hôïp laïi seõ xaùc ñònh ñöôïc phöông trình rieâng töông öùng.
wt § doøng nhieät trao ñoåi ·
I. ÑIEÀU KIEÄN BAN ÑAÀU q O ˜ ¨ ¸ (2-17)
wx ¨ taïi beà maët vò trí x ¸
© ¹
Laø haøm phaân boá nhieät ñoä taïi thôøi ñieåm baét ñaàu khaûo saùt,
toång quaùt Löu yù: Chieàu höôùng doøng nhieät daãn trong vaùch vaø
doøng nhieät treân beà maët
t x, y, z,0 t x, y, z (2-15)

II. ÑIEÀU KIEÄN BIEÂN THEO NHIEÄT ÑOÄ


Nhieät ñoä beà maët raát deã xaùc ñònh, do vaäy ñieàu kieän bieân
nhieät coù theå cho theo nhieät ñoä beà maët
Ñieàu kieän bieân:
Ví duï cho tröôøng hôïp vaùch phaúng coù chieàu daøy G
wt 0, W
­t 0, W t 1 O˜ q0
® (2-16) wx
¯t G, W t 2 vaø
wt G, W
O˜ qG
wx

Nguyeãn toaøn phong 9 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 10 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Tröôøng hôïp beà maët ñöôïc caùch nhieät toát IV. ÑIEÀU KIEÄN BIEÂN ÑOÁI LÖU
wt 0, W wt G, W § nhieät löôïng daãn · § nhieät löôïng ñoái löu ·
O˜ 0 hoaëc  O ˜ 0 (2-18) ¨ ¸ ¨ ¸
wx wx ¨ ñeán beà maët ¸ ¨ treâ n beà maë t ¸
© ¹ © ¹
wt 0, W
O˜ D1 ˜ >t f 1  t 0, W @ (2-20.a)
wx
vaø
wt G, W
O˜ D 2 ˜ >t G, W  t f 2 @ (2-20.b)
wx
Ví duï
wt 0, W
0 vaø t G, W 60 o C
wx

Tröôøng hôïp ñoái xöùng nhieät

wt G 2 , W
0 (2-19)
wx

Nguyeãn toaøn phong 11 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 12 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

V. ÑIEÀU KIEÄN BIEÂN BÖÙC XAÏ VI. ÑIEÀU KIEÄN TIEÁP XUÙC
§ nhieät löôïng daãn · § nhieät löôïng böùc xaï · Tröôøng hôïp tieáp xuùc lyù töôûng giöõa hai vaùch
¨ ¸
¨ ñeán beà maët ¸ ¨¨ ¸¸
© ¹ © treân beà maët ¹ t A x o , W t B x o , W (2-22.a)
wt 0, W
O˜
wx
H1 ˜ V ˜ Tsurr
4
>
,1  T 0, W
4
@ (2-21.a) vaø
wt A x o , W wt B x o , W
 OA ˜ O B ˜ (2-22.b)
vaø wx wx
wt 0, W
O˜
wx
>
H 2 ˜ V ˜ T 4 G, W  Tsurr
4
,2 @ (2-21.b)

Ví duï

Nguyeãn toaøn phong 13 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 14 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

VII. ÑIEÀU KIEÄN BIEÂN SUY ROÄNG


D. DAÃN NHIEÄT OÅN ÑÒNH MOÄT CHIEÀU
§ nhieät löôïng daãn · § toång nhieät löôïng trao ñoåi ·
¨ ¸ ¨ ¸ KHOÂNG COÙ NGUOÀN NHIEÄT BEÂN TRONG
¨ ñeán beà maët ¸ ¨ baèng taát caû caùc caùch treân beà maët ¸
© ¹ © ¹
I. PHÖÔNG TRÌNH DAÃN NHIEÄT
Töø phöông trình 2-10
1 w§ n wt · wt
˜ ¨ r ˜ O ˜ ¸  qv U˜C˜
r wr ©
n
wr ¹ wW
­q v 0
°
Vôùi ñieàu kieän ® wt
°̄ wW 0
Ta ñöôïc
w§ n wt ·
¨r ˜O˜ ¸ 0 (2-23)
wr © wr ¹
Tröôøng hôïp heä soá daãn nhieät O const
w § n wt ·
¨r ˜ ¸ 0 (2-24)
wr © wr ¹
i. Toïa ñoä vuoâng goùc
­n 0
Ÿ ®
¯x { r
C. MOÄT SOÁ VÍ DUÏ ii. Toïa ñoä truï
Ÿ n 1
iii. Toïa ñoä caàu
Ÿ n 2

Nguyeãn toaøn phong 15 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 16 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

II. DAÃN NHIEÄT QUA VAÙCH PHAÚNG Theá ñieàu kieän bieân 2-26, haèng soá C1, C2 tìm töø heä sau
1. Vaùch Phaúng Moät Lôùp ­ t t
­t1 C1 u 0  C2 °C1 2 1
Xeùt vaùch phaúng ñoàng chaát, ñaúng höôùng, maät ñoä doøng ® Ÿ ® G
¯t 2 C1 u G  C2 °̄C2 t1
nhieät ñoàng ñeàu treân beà maët
t Theá vaøo phöông trình tröôøng nhieät ñoä
Chieàu daøy G, m t t
t t1  1 2 ˜ x (2-27)
QO G
Heä soá daãn nhieät O, W/(m.K) t(x)
Theo ñònh luaät Fourier:
Nhieät ñoä beà maët hai beân t1 dt
dt
vaùch ñöôïc duy trì khoâng ñoåi t1, t2 qF O ˜
t2 dx
Vaùch coù chieàu roäng raát lôùn so dx
x Vaäy maät ñoä doøng nhieät truyeàn qua vaùch phaúng:
vôùi chieàu daøy, nhö vaäy nhieät ñoä 0 G
O
chæ bieán thieân theo phöông Q qF ˜ t 1  t 2 W m 2 (2-28)
vuoâng goác vôùi maët phaúng t1 t2 G
G Nhieät löôïng daãn qua vaùch coù dieän tích F
o daãn nhieät oån ñònh moät chieàu RO
O˜F
O
Q F ˜ qF ˜ F ˜ t 1  t 2 W (2-29)
G
Phöông trình 2-24 ñöôïc vieát laïi nhö sau:
Phöông trình treân ñöôïc theå hieän laïi ñoàng daïng ñònh luaät
d2t Ohm:
0 (2-25)
dx 2
t1  t 2 t1  t 2
­ t x 0 t1 Q W (2-30)
Ñieàu kieän bieân ® (2-26) G (O ˜ F ) RO
¯t x G t 2 G
RO Nhieät trôû daãn nhieät qua1 lôùp vaùch phaúng,
Tích phaân phöông trình 2-25 ta ñöôïc nghieäm: O˜F
t C1 ˜ x  C 2 K W

Nguyeãn toaøn phong 17 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 18 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Hình döôùi cho ta thaáy söï töông ñöông cuûa caùc ñaïi löôïng 2. Daãn Nhieät Qua Vaùch Phaúng Nhieàu Lôùp
trong hai coâng thöùc: Giaû söû ta coù vaùch phaúng goàm 3 lôùp nhö hình beân döôùi
Ta tính cho moät ñôn vò dieän tích, caùc vaùch tieáp xuùc lyù töôûng

Lôùp VL 1 VL 2 VL 3
O1 O2 O3
qO qO
qO

G1 G2 G3

t1 t2 t3 t 4 qO

G1 G2 G3
R1 R2 R
O1 O2 3 O3
Maät ñoä doøng nhieät daãn qua caùc lôùp:
Phöông trình 2-27 cuõng coù theå vieát laïi:
­ t1  t 2
q ° q1
t t1  F ˜ x (2-31) °
R1
O
° t2  t3
Nhaän xeùt: Khi heä soá daãn nhieät laø haèng soá, phaân boá ®q 2
° R2
nhieät ñoä trong vaùch laø haøm tuyeán tính
° t3  t4
Do dieän tích caùc maët ñeàu gioáng nhau, nhieät °q 3
trôû RO coù theå tính töông öùng cho F 1m 2 vaø ¯ R3
coâng thöùc 2-30 chính laø maät ñoä doøng nhieät qF

Nguyeãn toaøn phong 19 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 20 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

ÔÛ cheá ñoä daãn nhieät oån ñònh, doøng nhieät qua caùc beà maët 3. Trao Ñoåi Nhieät Giöõa Hai Löu Chaát
ñaúng nhieät baát kyø cuûa caùc vaùch phaúng phaûi baèng nhau: Qua Vaùch Phaúng
wq Tröôøng hôïp naøy coù trao ñoåi nhieät ñoái löu cuûa löu chaát
0 hay q1 q 2 q 3 q F (2-32)
wx Ta vieát phöông trình tính nhieät löôïng trao ñoåi ñoái löu
Töø sô ñoà maïng nhieät ta coù theo Newton ñoàng daïng ñònh luaät Ohm nhö sau:
qO 1 2
t t t1  t 3 t2  t4 Q D D ˜ F ˜ t w  t f , W
R1 R1  R 2 R 2  R 3 tw  tf tw  tf (2-37)
(2-33)
t1  t 2 t2  t3 t3  t4 t1  t 4 1 (D ˜ F ) RD
R1 R2 R3 R1  R 2  R 3 1
RD Nhieät trôû ñoái löu cuûa vaùch phaúng, K W
Maät ñoä doøng nhieät: D˜F
t1  t 4 t1  t 4 Xeùt hai löu chaát trao ñoåi nhieät qua vaùch phaúng 2 lôùp nhö
qF W m2 (2-34)
R1  R 2  R 3 G1 G 2 G3 hình sau:
 
O1 O 2 O 3
Töông töï, tröôøng hôïp vaùch coù n lôùp:
t 1  t n 1
qF W m2 (2-35)
n
Gi
¦i 1 Oi

Nhieät ñoä taïi vò trí tieáp xuùc (lyù töôûng) giöõa caùc lôùp:
k
Gi
t k 1 t1  q F ˜ ¦ (2-36)
i 1 Oi

Nguyeãn toaøn phong 21 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 22 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Heä phöông trình trao ñoåi nhieät Khi tính maät ñoä doøng nhieät, coù khaùi nieäm heä soá truyeàn

t f 1  t1 t f 1  t1
­ nhieät nhö sau:

°Q D1 D1 ˜ F ˜ t f 1  t1 1 (D ˜ F ) R D1 Q t f1  t f 2
° 1 qF , W m2
O1 t1  t 2 t1  t 2 F 1 G G 1
°Q ˜ F ˜ t 1  t 2  1 2
°° O1 G1 G1 (O1 ˜ F ) R O1 D1 O 1 O 2 D 2 (2-42)
® (2-38)
k F ˜ t f 1  t f 2
° Q O 2 O 2 ˜ F ˜ t 2  t 3 t2  t3 t2  t3
° G2 G 2 (O 2 ˜ F) RO 2
° 1
W (m 2 .K )
° Q D 2 D 2 ˜ F ˜ t 3  t f 2 t 3  t f 2 t3  tf 2 vôùi kF (2-43)
1 G1 G 2 1
  
¯° 1 (D 2 ˜ F ) R D2 D1 O1 O 2 D 2
Trong tröôøng hôïp daãn nhieät oån ñònh, ta coù
goïi laø heä soá truyeàn nhieät qua vaùch phaúng
Q D1 Q O1 Q O1 QD2 Q (2-39)
Tröôøng hôïp vaùch n lôùp
Töø sô ñoà maïng nhieät ta coù: 1
t t t f1  t 2 t f1  t 3 kF W (m 2 .K) (2-44)
1 Gi 1
Q f1 1 ¦ 
R D1 R D1  R O1 R D1  R O1  R O 2 D1 O i D2
t1  t f 2 t2  tf2 t3  tf 2 qF
R O1  R O 2  R D 2 RO 2  RD2 R D2 t1 t f1 
(2-40) D1
t f 1  t1 t1  t 2 t2  t3 t3  tf2 nhieät ñoä (2-45)
Gk

R D1 R O1 RO 2 R D2 t k 1 t1  q F ˜ ¦ i
i 1 Oi
t f1  t f 2
R D1  R O1  R O 2  R D 2
t f1  t f 2
Q W (2-41)
1 G G 1
 1  2 
D1 ˜ F O1 ˜ F O 2 ˜ F D 2 ˜ F

Nguyeãn toaøn phong 23 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 24 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

4. Daãn Nhieät Qua Vaùch Phöùc Hôïp


Tröôøng hôïp naøy vaùch goàm toå hôïp nhieàu vaät lieäu khaùc nhau.
Nhieät löôïng truyeàn qua caùc lôùp vaùch:
't
Q (2-46)
¦ RO
vôùi toång nhieät trôû ¦ R O tính töông öùng nhö maïch ñieän trôû.
Ví duï tính toång nhieät trôû cho lôùp vaùch phöùc hôïp sau:

Nguyeãn toaøn phong 25 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 26 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

5. Nhieät Trôû Tieáp Xuùc III. DAÃN NHIEÄT QUA VAÙCH TRUÏ
1. Tröôøng Hôïp Vaùch Truï Moät Lôùp
Xeùt vaùch truï 1 lôùp nhö hình beân döôùi
Ñöôøng kính trong
d1 2.r1 , m
Ñöôøng kính ngoaøi
d 2 2.r2 , m
Chieàu daøi L, m
Heä soá daãn nhieät O,
W (m.K)
Nhieät ñoä beà maët vaùch
phía trong vaø phía ngoaøi laø
(2-47) t1 vaø t2.

Nguyeãn toaøn phong 27 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 28 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Phöông trình 2-24 ñöôïc vieát laïi nhö sau Coù theå tìm nhieät löôïng truyeàn qua vaùch truï nhö sau
d § dt · § nhieät löôïng · § nhieät löôïng · § bieán thieân naêng löôïng ·
¨r ˜ ¸ 0 (2-48) ¨¨ ¸¸  ¨¨ ¸¸ ¨¨ ¸¸
dr © dr ¹ © daãn vaøo vaùch ¹ © daãn ra vaùch ¹ © trong vaùch ¹
­t r1 t1 dE
Ñieàu kieän bieân ® (2-49) hay Q vaøo  Q ra (2-53)
¯t r2 t 2 dW
dE
Tích phaân phöông trình 2-48 ta ñöôïc nghieäm: Daãn nhieät oån ñònh o 0
dW
dt C1
dr r (2-50) vaø Q vaøo Q ra Q cylinder const (2-54)
t C1 ˜ ln r  C 2 Nhieät daãn qua cylinder xaùc ñònh nhö sau
Theá ñieàu kieän bieân 2-49, haèng soá C1, C2 tìm töø heä sau dt
Q cylinder O ˜ F ˜
­ t 2  t1 dr
°° C
­t1 C1 ˜ ln r1  C 2 ln r2 r1
1
dr
® Ÿ ® hay Q cylinder ˜ O ˜ dt
¯t 2 C1 ˜ ln r2  C 2 °C 2 t1  t 2  t1 ˜ ln r1
F
°¯ ln r2 r1 vôùi F 2S.r ˜ L , laáy tích phaân phöông trình treân
r2 t2
Theá vaøo phöông trình tröôøng nhieät ñoä Q cylinder dr
ln r r1
³r 2S ˜ L ˜ r  ³ O ˜ dt (2-55)
t r t 1  ˜ t 2  t 1 1 t1
(2-51)
ln r2 r1 Ta ñöôïc cuøng keát quaû nhö phöông trình 2-52
Theo ñònh luaät Fourier: t t
Q cylinder 2S ˜ O ˜ L ˜ 1 2 , W
dt C1 ln r2 r1
Q cylinder O ˜ F ˜ O ˜ 2S.r ˜ L ˜
dr r Phöông trình treân coù theå vieát ôû daïng maïng nhieät trôû
(2-52)
t t t1  t 2
2S ˜ O ˜ L ˜ 1 2 , W
ln r2 r1 Q cylinder
R cyl
,W (2-56)

Nguyeãn toaøn phong 29 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 30 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Vôùi nhieät trôû Rcyl ln d 2 d 1


R O" Nhieät trôû qua 1 lôùp vaùch truï öùng vôùi
ln r2 r1 2S ˜ O
R cyl ,K W (2-57) 1m chieàu daøi oáng, (m.K ) W
2S ˜ O ˜ L
Löu yù: Nhieät löôïng truyeàn qua taïi hai beà maët baèng nhau Löu yù: Trong tröôøng hôïp d 2 d 1  2 , coù theå söû duïng
Q 2 Q1 coâng thöùc vaùch phaúng ñeå tính toaùn
Nhöng maät ñoä doøng nhieät khaùc nhau treân hai beà Dieän tích vaùch laáy theo ñöôøng kính trung bình
maët: F L ˜ S.d tb
Q1 Q2
q1 q2 d tb 0,5 ˜ d1  d 2
2S.r1 ˜ L 2S.r2 ˜ L
o q1 ! q 2 G 0,5 ˜ d 2  d1
Nhieät löôïng daãn qua vaùch truï coù chieàu daøi L laø:
Q L ˜ q" F ˜ qF
Maät ñoä doøng nhieät tính cho moät ñôn vò dieän tích:
O
qF ˜ 't W m 2 (2-59)
G
Maät ñoä doøng nhieät tính cho moät ñôn vò chieàu daøi:
F O
q" ˜ q F S.d tb ˜ q F S.d tb ˜ ˜ 't W m daøi (2-60)
L G
t1  t 2 t1  t 2
Nhieät trôû Q W (2-61)
RO G
S.d tb ˜ O ˜ L
Ñeå thuaän tieän trong tính toaùn, ngöôøi ta thöôøng tính nhieät
löôïng daãn qua öùng vôùi L 1m chieàu daøi oáng:
Q t1  t 2 t1  t 2
q" W m daøi (2-58)
1
˜ ln d 2 d1
L R O"
2S ˜ O

Nguyeãn toaøn phong 31 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 32 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

2. Daãn Nhieät Qua Vaùch Truï Nhieàu Lôùp Tröôøng hôïp vaùch truï coù n lôùp
Xeùt vaùch truï 3 lôùp nhö hình döôùi ñaây Nhieät löôïng truyeàn qua vaùch truï n lôùp:
2 S ˜ L ˜ t1  t n 1
Q (2-63)
n
1 §d ·
¦i 1 Oi
˜ ln¨ i 1 ¸
© di ¹
Nhieät ñoä taïi caùc bieân vaùch:
Q k
1 §d ·
t k 1 t1  ˜ ¦ ˜ ln¨ i 1 ¸ (2-64)
2S ˜ L i 1 O i © di ¹
Hay theo daïng vaùch phaúng, xem laïi 2-61
t1  t n 1
Q W (2-65)
1 n
Gi
˜¦
S ˜ L i 1 d i tb ˜ O i

Ta coù phöông trình daãn nhieät trong tröôøng hôïp oån ñònh
t t t1  t 3 t2  t4
Q 1 2
R O1 R O1  R O 2 R O 2  R O 3
t1  t 2 t2  t3 t3  t4 t1  t 4
R O1 R O2 R O3 R O1  R O 2  R O 3
t1  t 4
1 d 1 d 1 d
˜ ln 2  ˜ ln 3  ˜ ln 4
2S.O1 ˜ L d1 2SO 2 ˜ L d 2 2SO3 ˜ L d3
2 S ˜ L ˜ t 1  t 4
(2-62)
1 d 1 d 1 d
˜ ln 2  ˜ ln 3  ˜ ln 4
O1 d1 O 2 d 2 O3 d3

Nguyeãn toaøn phong 33 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 34 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

3. Trao Ñoåi Nhieät Giöõa Hai Löu Chaát Töø sô ñoà maïng nhieät trôû ta coù
Qua Vaùch Truï t t t f1  t 2 t1  t f 2
Q f1 1
Ta xeùt tröôøng hôïp trao ñoåi nhieät ñoái löu ôû vaùch truï R D1 R D1  R O R O  R D 2
Q D F ˜ D ˜ t w  t f , W t f1  t1 t1  t 2 t2  tf2 t f1  t f 2
(2-67)
2S.r ˜ L ˜ D ˜ t w  t f , W (2-66) R D1 RO RD2 R D1  R O  R D 2
2 S ˜ L ˜ t f 1  t f 2
,W
tw  tf tw  tf 1 ln r2 r1 1
,W  
1 (2S.L ˜ r ˜ D) RD r1 ˜ D1 O r2 ˜ D 2
1 Ñoái vôùi vaùch truï thöôøng tính nhieät löôïng trao ñoåi öùng
RD nhieät trôû ñoái löu cuûa vaùch truï coù chieàu
2 S.L ˜ r ˜ D vôùi 1 m chieàu daøi:
daøi L ôû baùn kính r, K W
Q 2 S ˜ t f 1  t f 2
q" ,W m
L 1 ln r2 r1 1
 
r1 ˜ D1 O r2 ˜ D 2 (2-68)
k " ˜ t f 1  t f 2 , W m

2S
Vôùi k "
1 ln r2 r1 1
 
r1 ˜ D1 O r2 ˜ D 2
Goïi laø heä soá truyeàn nhieät cuûa vaùch truï 1 lôùp, W (m.K )
Tröôøng hôïp vaùch n lôùp
2S
k cyl W (m.K ) (2-69)
1 ln ri 1 ri
n
1
¦ 
r1 ˜ D1 i 1 Oi r2 ˜ D 2
Trong tröôøng hôïp trao ñoåi nhieät oån ñònh, ta coù
goïi laø heä soá truyeàn nhieät cuûa vaùch truï n lôùp
Q D1 Q O Q D 2 Q

Nguyeãn toaøn phong 35 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 36 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Nhieät löôïng trao ñoåi vôùi vaùch truï coù chieàu daøi L IV. DAÃN NHIEÄT QUA VAÙCH CAÀU
Q L ˜ q" k " ˜ L ˜ t f 1  t f 2 , W (2-70) 1. Tröôøng Hôïp Vaùch Caàu Moät Lôùp
Nhieät ñoä taïi caùc nôi tieáp xuùc (lyù töôûng) Xeùt vaùch caàu 1 lôùp nhö hình beân döôùi
Q 1 1
t1 t f1  ˜ t f1  q " ˜
L 2 S.r1 ˜ D1 2S.r1 ˜ D1
(2-71)
Q k
ln ri 1 ri
t k 1 t1  ˜¦
2S ˜ L i 1 Oi

Phöông trình 2-24 ñöôïc vieát laïi nhö sau:


d § 2 dt ·
¨r ˜ ¸ 0 (2-72)
dr © dr ¹
­t r1 t1
Ñieàu kieän bieân ® (2-73)
¯t r2 t 2
Tích phaân phöông trình 2-72 ta ñöôïc nghieäm:
dt C1
dr r 2 (2-74)
C
t  1  C2
r

Nguyeãn toaøn phong 37 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 38 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Theá ñieàu kieän bieân 2-73, haèng soá C1, C2 tìm töø heä sau dt
Q sphere O ˜ F ˜
­ C1 ­ r2 ˜ r1 dr
°°t 1  r  C 2 °°C1  r  r ˜ t 1  t 2 dr
hay Q sphere ˜ O ˜ dt
®
1
Ÿ ® 2 1
F
° t 2  C1  C 2 °C 2 r2 ˜ t 2  r1 ˜ t 1
°¯ r2 °¯ r2  r1 vôùi F 4 S.r 2 , laáy tích phaân phöông trình treân
r2 t2
Q sphere dr
Theá vaøo phöông trình tröôøng nhieät ñoä ³r 4S ˜ r 2  ³ O ˜ dt (2-79)
r2 ˜ r1 t1  t 2 r2 ˜ t 2  r1 ˜ t1 1 t1
t r ˜  (2-75)
r2  r1 r r2  r1 Ta ñöôïc cuøng keát quaû nhö phöông trình 2-76
t t
Theo ñònh luaät Fourier: Q sphere 4 S ˜ O ˜ r2 ˜ r1 ˜ 1 2 , W
r2  r1
O ˜ 4S.r 2 ˜
dt C1
Q sphere O ˜ F ˜ Phöông trình treân coù theå vieát ôû daïng maïng nhieät trôû
dr r2
(2-76) t1  t 2
t1  t 2 Q sphere (2-80)
4S ˜ O ˜ r2 ˜ r1 ˜ ,W R sph
r2  r1
Coù theå tìm nhieät löôïng truyeàn qua vaùch caàu nhö sau Vôùi nhieät trôû Rsph
§ nhieät löôïng · § nhieät löôïng · § bieán thieân naêng löôïng · r2  r1
¨¨ ¸¸  ¨¨ ¸¸ ¨¨ ¸¸ R sph ,K W (2-81)
daã n vaø o vaù c h daã n ra vaù c h trong vaù c h 4 S ˜ O ˜ r2 ˜ r1
© ¹ © ¹ © ¹
dE
hay Q vaøo  Q ra (2-77)
dW
dE
Daãn nhieät oån ñònh o 0
dW
vaø Q vaøo Q ra Q sphere const (2-78)
Nhieät daãn qua vaùch caàu xaùc ñònh nhö sau

Nguyeãn toaøn phong 39 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 40 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Löu yù: Nhieät löôïng truyeàn qua taïi hai beà maët baèng nhau 2. Daãn Nhieät Qua Vaùch Caàu Nhieàu Lôùp
Q 2 Q1 t1  t 4
Q
Nhöng maät ñoä doøng nhieät khaùc nhau treân hai beà R O1  R O 2  R O 3
maët:
4 S ˜ t 1  t 4 (2-82)
Q1 Q2
q1 q2 r2  r1 r r r r
4 S ˜ r1
2
4 S ˜ r2
2
 3 2  4 3
O1 ˜ r2 ˜ r1 O 2 ˜ r3 ˜ r2 O 3 ˜ r4 ˜ r3
o q1 ! q 2
Tröôøng hôïp vaùch caàu coù n lôùp
Nhieät löôïng truyeàn qua vaùch truï n lôùp:
4 S ˜ t 1  t n 1
Q (2-83)
n
§ ri 1  ri ·
¦ ¨ ¸
i 1 © O i ˜ ri 1 ˜ ri ¹

Nhieät ñoä taïi caùc bieân vaùch:


Q k § ri 1  ri ·
t k 1 t1  ˜ ¦¨ ¸ (2-84)
4 S i 1 © O i ˜ ri 1 ˜ ri ¹

Nguyeãn toaøn phong 41 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 42 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

3. Trao Ñoåi Nhieät Giöõa Hai Löu Chaát Trong tröôøng hôïp daãn nhieät oån ñònh, ta coù
Qua Vaùch Caàu Q D1 Q O Q D 2 Q
Ta xeùt tröôøng hôïp trao ñoåi nhieät ñoái löu ôû vaùch caàu Ta coù heä phöông trình töø sô ñoà maïng nhieät trôû
Q D F ˜ D ˜ t w  t f , W t t t f1  t 2 t1  t f 2
Q f1 1
4S.r 2 ˜ D ˜ t w  t f , W (2-85) R D1 R D1  R O R O  R D 2
t f 1  t1 t1  t 2 t2  tf2 t f1  t f 2
tw  tf tw  tf (2-86)
,W R D1 RO R D2 R D1  R O  R D 2
1 (4S ˜ r 2 ˜ D ) RD
4 S ˜ t f 1  t f 2
1 k sph ˜ t f 1  t f 2
RD nhieät trôû ñoái löu cuûa vaùch caàu ôû baùn 1 r r 1
4S ˜ r 2 ˜ D  2 1  2
r1 ˜ D1 O ˜ r2 ˜ r1 r2 ˜ D 2
2
kính r, K W
Tröôøng hôïp vaùch n lôùp
Xeùt vaùch caàu nhö hình sau
4S
k sph WK (2-87)
1 § r r ·
n
1
 ¦ ¨ i 1 i ¸  2
r1 ˜ D1 i 1 © O i ˜ ri 1 ˜ ri ¹ r2 ˜ D 2
2

goïi laø heä soá truyeàn nhieät cuûa vaùch caàu


nhieät ñoä
Q
t1 t f1 
4S.r1 ˜ D1
2

(2-88)
Q k § ri 1  ri ·
t k 1 t1  ˜ ¦¨ ¸
4 S i 1 © O i ˜ ri 1 ˜ ri ¹

Nguyeãn toaøn phong 43 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 44 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

t
F 1
V. TRÖÔØNG HÔÏP HEÄ SOÁ DAÃN NHIEÄT ˜ O t ˜ dt
G t³2
hay Q (2-90)
PHUÏ THUOÄC NHIEÄT ÑOÄ
Heä soá daãn nhieät laø haøm phuï thuoäc nhieät ñoä, khi söï thay ta so saùnh vôùi bieåu thöùc trong tröôøng hôïp O const
ñoåi ít thì coù theå boû qua vaø xem nhö haèng soá, laø caùc tröôøng F
hôïp maø ta ñaõ xeùt ôû treân Q ˜ O ˜ t 1  t 2
G
Khi söï thay ñoåi lôùn thì phaûi xeùt luoân caû söï thay ñoåi naøy Bieåu thöùc 2-90 ñöôïc vieát laïi
Ta xeùt tröôøng hôïp vaùch phaúng daãn nhieät oån ñònh, khoâng F
coù nguoàn nhieät beân trong, heä soá daãn nhieät phuï thuoäc nhieät Q ˜ O tb ˜ t1  t 2 (2-91)
G
ñoä O O t Töø 2-90 vaø 2-91 ta xaùc ñònh Otb
Phöông trình caân baèng naêng löôïng cho vaùch t1

§ nhieät löôïng · § nhieät löôïng · § bieán thieân naêng löôïng · ³ O t ˜ dt


¨¨ ¸¸  ¨¨ ¸¸ ¨¨ ¸¸
O tb
t2
(2-92)
© daãn vaøo vaùch ¹ © daãn ra vaùch ¹ © trong vaùch ¹ t1  t 2
dE
Q vaøo  Q ra Töông töï, 2-52 vaø 2-76 cho tröôøng hôïp vaùch truï vaø vaùch
dW caàu coù theå vieát laïi
Do daãn nhieät oån ñònh neân t
2S ˜ L 1 2S ˜ L
˜ O t ˜ dt ˜ O tb ˜ t1  t 2
ln r2 r1 t³2
dE Q cylinder
0 o Q vaøo Q ra Q const ln r2 r1
dW
t
4 S ˜ r2 ˜ r1 1 4 S ˜ r2 ˜ r1
˜ O t ˜ dt ˜ O tb ˜ t1  t 2
r2  r1 t³2
Theo ñònh luaät Fourier Qsphere
dt Q r2  r1
Q  O t ˜ F ˜ hay ˜ dx O t ˜ dt (2-89)
dx F Nhaän xeùt: Khi heä soá daãn nhieät phuï thuoäc nhieät ñoä, ta
Laáy tích phaân phöông trình treân vaãn söû duïng bieåu thöùc cho tröôøng hôïp heä soá
G t2
daãn nhieät haèng soá
Q
 ³ O t ˜ dt
F ³0
˜ dx Thay O baèng Otb tính theo 2-92
t1

Nguyeãn toaøn phong 45 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 46 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu
http://www.ebook.edu.vn

Thoâng thöôøng heä soá daãn nhieät cuûa caùc vaät lieäu phuï Hình döôùi ñaây bieåu dieãn söï phaân boá nhieät ñoä trong vaùch
thuoäc vaøo nhieät ñoä theo quan heä tuyeán tính: khi O phuï thuoäc nhieät ñoä theo quan heä tuyeán tính
O O o 1  E ˜ t (2-93) (phöông trình treân giaû söû choïn daáu “+”).

E Heä soá phuï thuoäc ñaëc tính cuûa vaät lieäu vaø ñöôïc
xaùc ñònh baèng thöïc nghieäm.
Tröôøng hôïp naøy Otb coù giaù trò
t
t1  t 2 ·
O o §¨1  E ˜
1 1
O t ˜ dt O t tb
t1  t 2 t³2
O tb ¸ (2-94)
© 2 ¹

Ví duï: Xaùc ñònh phaân boá nhieät ñoä trong vaùch phaúng
Theo ñònh luaät Fourier
dt
Q  O t ˜ F ˜
dx
Neáu Q phaân boá ñoàng ñeàu treân dieän tích F
o Theá nhieät löôïng baèng maät ñoä doøng nhieät
o Taùch bieán vaø tích phaân phöông trình treân
x t
q ˜ ³ dx  ³ O t ˜ dt
0 t1
(2-95)
o q˜x >
O o ˜ t  t 1  E ˜ t  t 1 2
2
@
Phöông trình phaân boá nhieät ñoä trong vaùch coù daïng:
2
1 §1 · 2˜q
t  r ¨  t1 ¸  ˜x o
C (2.96)
E ©E ¹ Oo ˜E
Daáu “+” hoaëc “-” choïn sao cho t  t1 y t 2

Nguyeãn toaøn phong 47 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu Nguyeãn toaøn phong 48 of 48 Chöông II – Daãn Nhieät Oãn ÑònhMoät Chieàu

You might also like