Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Chöông 1:

CHEÁ TAÏO TRUÏC IN

In OÁng ñoàng hay coøn goïi laø in loõm ñaõ ñöôïc thöøa nhaän laø coù theá maïnh trong caùc loaïi
saûn phaåm ñoøi hoûi coù soá löôïng in lôùn vaø chuaån xaùc, ñoàng ñeàu veà maøu saéc. Söï phaùt trieån cuûa
in OÁng Ñoàng laø nhôø vaøo söï ñôn giaûn cuûa quaù trình xöû lyù, baûo ñaûm tính oån ñònh cao
trong quaù trình in. So vôùi caùc phöông phaùp in khaùc noù cuõng coù 4 thaønh phaàn cô baûn cho
moãi ñôn vò in laø truïc baûn in, heä thoáng cung caáp möïc, löôõi dao gaït vaø truïc oáng eùp. Noù
cuõng ñöôïc töï ñoäng hoùa vaø toå hôïp hoùa cao ñoä vôùi caùc boä phaän gheùp maøng, caét thaønh tôø rôøi,
gaáp, caán, beá, ñuïc loã keøm theo. Toác ñoä in cao coù theå leân tôùi 1.000 m/phuùt. Khoå in cuõng
raát tieän duïng coù theå töø 30 cm ñeán 3,6 m.
In OÁng ñoàng döïa treân nguyeân taéc laø phaàn töû in naèm thaáp hôn phaàn töû khoâng in,
phaàn töû khoâng in naèm cao hôn treân cuøng moät maët phaúng. Caùc phaàn töû in naèm thaáp hôn laø
nôi chöùa möïc, söï thay ñoåi ñoä saâu cuûa noù cho pheùp theå hieän toâng ñaäm nhaït cuûa caùc ñieåm
treân hình aûnh in (vì theá coøn ñöôïc goïi laø in loõm). Truïc in ñöôïc nhuùng vaøo trong moät maùng
möïc (thuôøng khoaûng 1/3 chu vi) möïc ñöôïc ñoå ñaày trong caùc loã (laø phaàn töû in). Tröôùc khi
tieáp xuùc vôùi vaät lieäu in vuøng khoâng in seõ ñöôïc gaït saïch baèng dao gaït möïc. Caùc loã treân truïc
(hay laø caùc ñieåm trame) ñöôïc taïo töø phuông phaùp khaéc baûn hay aên moøn hoùa hoïc.
In OÁng ñoàng coù theå in treân nhieàu loaïi vaät lieäu khaùc nhau nhö: giaáy, maøng kim
loaïi, maøng plastic, giaáy daùn töôøng, vaûi. Noù cuõng cho pheùp in phuû leân nhöõng beà maët
roäng nhôø
ñoä phuû toát cuûa lôùp möïc daøy, khoâng bò aûnh höôûng bôûi nöôùc (nhö Offset). Öu theá cuûa in OÁng
ñoàng coù theå toùm taét ôû caùc ñieåm sau:
 In oáng ñoàng coù öu theá ñaùng keå so vôùi caùc phöông phaùp in khaùc trong vieäc in caùc
saûn phaåm ñoøi hoûi saûn löôïng töø trung bình ñeán lôùn.
 In oáng ñoàng coù theå in nhieàu maøu vôùi chaát löôïng cao treân nhieàu loaïi beà maët vaät
lieäu. Quy trình ñôn giaûn, keát quaû nhö nhau cho caùc loaïi vaät lieäu.
 Trong suoát quaù trình hoaït ñoäng, maùy khoâng coù nhieàu söï thay ñoåi trong vieäc
ñieàu chænh baûn in, möïc in ñaït ñöôïc chaát löôïng in cao.
 Moãi ñôn vò in goàm 4 thaønh phaàn cô baûn: khuoân in, voøi phun möïc (maùng möïc),
dao gaït möïc vaø truïc eùp in.
2.1 Sô löôïc lòch söû phaùt trieån
Phöông phaùp in oáng ñoàng (in baûn khaéc loãm) baét nguoàn töø nhöõng saùng taïo ngheä
thuaät cuûa thôøi Kyø Phuïc Höng ôû Italia vaøo nhöõng naêm 1300.
 Vaøo naêm 1446 -baûn khaéc loõm ñaàu tieân ñöôïc söû duïng trong in aán vôùi nhöõng
neùt khaéc ñöôïc khaéc baèng thuû coâng treân kim loaïi ñoàng deûo. Beà maët khaéc goàm
nhöõng ñöôøng raõnh, nhöõng vuøng in ñöôïc khaéc loõm vaøo.
 Naêm 1505: phöông phaùp aên moøn hoùa hoïc ñöôïc phaùt minh. AÊn moøn acid laø coá
ñònh hình aûnh (loõm vaøo) treân beà maët kim loaïi nhôø söï aên moøn cuûa acid vaøo
kim loaïi. Nhöõng nhaø phaùt minh ra phöông phaùp aên moøn hoùa hoïc naøy: Daniel
Hopfer-Augsburg( 1505), Franco Mazuchi (1504-1540)
AÊn moøn hoùa hoïc goàm caùc coâng ñoaïn
 Taïo neân lôùp baûo veä (choáng acid) meàm ñöôïc phuû khaép beà maët baûn.
 Loaïi boû (caïo boû – phaàn töû in) lôùp choáng aên moøn ñi.

1
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

 Acid thaâm nhaäp vaø tieáp xuùc lôùp ñoàng roài phaân huyû noù.
Coù theå duøng caùc kim loaïi khaùc: Keõm, theùp. Baûn khaéc loõm ñaàu tieân ñöôïc söû duïng ñeå
in ôû Ñöùc naêm 1446 cuøng moät thôøi ñieåm vôùi Gutenberg nhöng baûn in loõm khoâng töông thích
vôùi maùy in cao cuûa Gutenberg, vì vaäy noù ñaõ khoâng ñöôïc phaùt trieån treân caùc maùy in, chuû
yeáu laø in baèng thuû coâng.
 Phöông phaùp in oáng ñoàng hieän nay ñaït ñöôïc töø vieäc phaùt minh ra kyõ thuaät
nhieáp aûnh vaø keá thöøa vieäc söû duïng nguyeân lyù in truïc – truïc.
 William Henry Fox Talbot phaùt minh ra ñieåm tram taàng thöù vaøo naêm 1860. Ñoù
laø phöông phaùp chia nhoû hình aûnh nöûa toâng lieân tuïc thaønh nhieàu ñieåm rieâng
bieät. Phöông phaùp naøy duøng ñeå phuïc hình aûnh treân taát caû caùc qui trình in.
 Klic vaø Faweet khoâng saùng cheá ra qui trình in oáng ñoàng. Hoï coá gaéng giöõ bí maät
quy trình, hoï baùn saûn phaåm in töø phöông phaùp in cuûa hoï nhö laø saûn phaåm in
Helio. Chuùng laø nhöõng saûn phaåm in oáng ñoàng maø ta bieát ngaøy nay. Qui trình
cuûa hoï ñöôïc giöõ bí maät vaø chæ ñöôïc phoå bieán khi buøng noå quaù trình di daân
ñeán Myõ. Qui trình ñöôïc tieáp tuïc caûi tieán vaø in oáng ñoàng ñöôïc söû duïng ñeå in
treân giaáy carton Jell-O vaøo naêm 1938. Phöông phaùp naøy tieáp tuïc caûi tieán vôùi
söï ra ñôøi cuûa phöông phaùp khaéc ñieän hoùa hoïc vaøo naêm 1968, ñeán naêm 1983
phöông phaùp kyõ thuaät soá ñöôïc theâm vaøo.
Phaùt minh cuûa nhieáp aûnh
Naêm 1826: Joseph Nicefore Niepce-trong khi ñang tìm kieám caùch truyeàn hình
aûnh töø thaïch baûn sang baûn loõm ñaõ khaùm phaù ra tính nhaïy saùng cuûa moät soá loaïi hoùa
chaát, ñeán naêm 1838 nhöõng nguyeân lyù cô baûn cuûa nhieáp aûnh ñaõ ñöôïc kieåm nghieäm vaø
chöùng minh. Caùc thuoäc tính vaø nguyeân lyù cuûa noù ñöôïc öùng duïng cho vieäc taïo taàng thöù
hình aûnh in nhö sau:
 Hai thuoäc tính cô baûn cuûa Gelatin ñöôïc öùng duïng: thöù nhaát noù ñöôïc xem nhö laø
chaát nhaïy saùng phuû leân beà maët baûn ñoàng hoaëc keõm, phôi noù döôùi aùnh saùng ban
ngaøy, gelatin seõ bò coâ cöùng ôû nhöõng nôi tieáp xuùc vôùi aùnh saùng, ôû nhöõng vuøng
khoâng bò chieáu saùng noù vaãn ôû theå loaõng, bò röûa troâi khi doäi vôùi nöôùc laïnh. Thöù
hai khi saáy khoâ, gelatin coøn coù tính naêng nhö chaát caûn baûo veä khoûi dung dòch
aên moøn. Dung dòch aên moøn thaâm nhaäp vaøo nhöõng vuøng khoâng phuû gelatin vaø
aên saâu vaøo phaàn kim loaïi beân döôùi.
 Moïi quy trình saûn xuaát in ñeàu ñaõ ñöôïc aùp duïng tính nhaïy saùng naøy nhö laø moät
loaïi vaät lieäu truyeàn hình aûnh (ñem laïi keát quaû nhanh vaø taïo ra baûn sao deã daøng,
chính xaùc). Ngöôøi thôï in, phaûi hoïc caùch laøm theá naøo ñeå taùi taïo laïi nhöõng
ñieåm nhoû vaø söï thay ñoåi toâng maøu treân hình aûnh in
2.2 Quy trình cheá taïo truïc in
Ngaøy nay phöông phaùp in OÁng ñoàng chieám tyû troïng töø 10 – 15% trong lĩnh
vöïc coâng nghieäp cuûa quoác gia. Con soá phaàn traêm naøy ñaõ toàn taïi trong hai thaäp kyû qua. Nhôø
vaøo ñaëc ñieåm cuûa nguyeân lyù in töông ñoái ñôn giaûn khi so saùnh vôùi in Offset. Maët khaùc
nhöõng öu ñieåm cuûa phöông phaùp in naøy ñaõ ñöôïc öùng duïng cho heä thoáng caáp möïc
keyless cho in baùo baèng Offset cuoän vaø truïc Anilox caáp möïc trong in Flexo. Caùc chuyeân gia
khuyeán khích neân duøng phöông phaùp in oáng ñoàng trong lĩnh vöïc in baùo thì ñaït hieäu quaû
hôn so vôùi phöông phaùp in offset.

2
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Hình 1.1 cho ta thaáy caáu taïo cuûa ñôn vò in oáng ñoàng raát ñôn giaûn, maëc daàu vaäy,
ngöôïc laïi vôùi phöông phaùp in offset thì vaán ñeà cuûa phöông phaùp in oáng ñoàng laø cheá taïo
truïc in. Vì theá in oáng ñoàng ñöôïc söû duïng trong nhöõng saûn phaåm in coù soá löôïng lôùn, toái
thieåu cuõng vaøo khoaûng 1 trieäu baûn. Do ñoù phöông phaùp in naøy raát phuø hôïp cho in baùo, taïp
chí vaø catalogs, ñaëc bieät laø in bao bì, töø nhöõng bao bì meàm ñeán nhöõng bao bì cöïc daøy.
Hình 1.1 laø heä thoáng maùy in oáng ñoàng
duøng cho in taïp chí. Vôùi heä thoáng naøy saûn
phaåm ñöôïc in lieân tuïc nhieàu maøu vaø in treân caû
hai maët cuøng moät luùc nhôø heä thoáng ñaûo maët
giaáy

Hình 1.1: Caáu truùc cô baûn cuûa

ñôn vò in OÁng ñoàng

2.2.1 Caáu truùc cuûa truïc in oáng ñoàng

Khaùc vôùi in oáng ñoàng tôø rôøi, in oáng ñoàng cuoän ñoøi hoûi caàn coù moät truïc in hoaøn toaøn
khaùc, noù khoâng coù khoaûng hôû treân beà maët truïc. Ñieàu naøy coù nghĩa laø truïc in ñöôïc cheá taïo
ñaëc bieät hôn nhôø vaøo phöông phaùp khaéc truïc ñieän töû vaø aên moøn hoùa hoïc tröïc tieáp leân beà
maët truïc. Vì theá truïc in caàn ñöôïc xöû lyù baèng caùc maùy moùc ñaét tieàn vaø quaù trình ñieän phaân,
daãn ñeán vieäc laøm truïc in raát toán keùm. Truïc in baèng theùp thöôøng deã baùm dính vôùi caùc chaát
aên moøn trong töï nhieân, trong haàu heát caùc khuoân in OÁng ñoàng nguôøi ta phuû moät lôùp kim
loaïi nheï leân loõi theùp ñeå lôùp kim loaïi naøy mang phaàn töû in, lôùp KL naøy ít bò aên moøn hôn
theùp neân khuoân in beàn hôn. Maët khaùc lôùp KL naøy cuõng cho pheùp khaéc hay aên moøn deã
hôn theùp
Caáu taïo cô baûn cuûa truïc in goàm moät loõi theùp daøy coù nhieàu lôùp boïc hình truï, beân
ngoaøi coù caùc gôø phaúng. Ñeå taêng theâm ñoä cöùng cho loõi theùp, moät vaøi lôùp boïc ñeäm ñöôïc
loàng vaøo trong loõi theùp ñeå taêng khaû naêng choáng ñôõ cho oáng. Nhöõng lôùp naøy ñöôïc keát hôïp
vôùi nhau trong quaù trình cheá taïo truïc baèng caùch haøn, nhôø theá truïc in oáng ñoàng raát raén chaéc,
chuùng chaéc chaén ñeán noãi vaãn giöõ ñöôïc söï caân baèng truïc vaø khoâng rung ñoäng trong khi in
vôùi toác ñoä raát cao (töø 15m/s trôû leân) treân maùy in
 Trong in oáng ñoàng, phaàn töû in laø moät lôùp ñoàng moûng treân moät trucï kim loaïi. Coù
hai loaïi: Phaàn loõi truïc vaø caùc lôùp boïc beân ngoaøi
 Truïc boïc oáng bao goàm truïc vôùi moät ñaàu khum baèng theùp. Loã khoan treân ñaàu
theùp coù theå ñöôïc vuoát thon hai ñaàu thaønh moät daûi lieân tuïc hoaëc thaúng haøng.
Vieäc vuoát hai ñaàu ñöôïc aùp duïng cho nhöõng goùc 100 treân moãi caïnh.

3
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

 OÁng boïc ngoaøi phaûi ñöôïc boïc vôùi truïc moät caùch chính xaùc, qua ñoù
nhöõng loã khoan treân ñaàu theùp phaûi phuø hôïp vôùi nhau. Thaân truïc phaûi beàn vöõng,
chuùng coù theå ñöôïc trang bò moät caùch tröïc tieáp treân mieáng ñeäm. Nhìn chung
chuùng ñöôïc duøng cho hình aûnh coù chaát löôïng cao. Haàu heát truïc ñöôïc laøm töø
theùp.
 AÙp löïc eùp in ñöôïc ño giöõa ñôn vò löïc treân ñôn vò ñoä daøy(PLI)
 Thöïc ra aùp löïc eùp in naøy ñaït ñöôïc töø aùp löïc cuûa truïc eùp bôûi ñoä daøy tieáp xuùc
giöõa truïc in vaø truïc eùp in.
 Chieàu daøi truï phaûi daøi. Vieäc saûn xuaát truï coù ñoä cong xuoáng 15mm ñöôïc ñeà nghò.
Söï khoâng caân baèng truï xaûy ra khi taâm truï khoâng naèm treân truïc quay. Vieäc
khoâng caân baèng naøy ñöôïc caân nhaéc kyõ gioáng nhö khi saûn xuaát troïng löôïng truïc
vaø vieäc thay theá truïc quay
 Söï caân baèng truïc töông töï nhö qui trình caân baèng töï ñoäng.
Ñeå truïc in coù theå truyeàn taûi ñöôïc hình aûnh, laø caáu truùc trame treân beà maët truïc thì
phaûi caàn ñeán söï hoã trôï cuûa dao gaït möïc. Nhieäm vuï cuûa dao gaït möïc laø laøm sao gaït boû ñöôïc
nhöõng vuøng möïc naèm treân nhöõng vaùch ngaên, ñaây laø caùc ñöôøng phaân chia giöõa caùc oâ chöùa
möïc, dao gaït möïc ñeø leân truïc cuõng laø nhôø caùc vaùch ngaên naøy. Ñoái vôùi nhöõng hình aûnh coù
toâng chuyeån tieáp (hình taàng thöù), trong caùch taïo truïc truyeàn thoáng (baèng caùch aên moøn
hoùa hoïc) söï thay ñoåi taàng thöù ñöôïc taïo ra baèng caùch thay ñoåi ñoä saâu vaø dieän tích cuûa
caùc loã chöùa möïc, ñeå in ñöôïc toát thì caùc oâ chöùa möïc cuûa truïc in phaûi ñaït ñöôïc nhöõng ñoä
saâu thích hôïp. Daãu vaäy, ôû ñaây coù moät söï khoâng ñoàng ñeàu ñoù laø ñöôøng kính vaø ñoä saâu cuûa caùc
oâ chöùa möïc bò thay ñoåi do tính chaát cuûa hình aûnh. Phöông phaùp khaéc baûn ñieän töû vôùi löôõi
dao baèng kim cöông (dieän tích vaø ñoä saâu khaéc thay ñoåi) coù chieám öu theá hôn nhöng ñoâi
khi ngöôøi vaãn söû duïng phöông phaùp aên moøn.
Thieát keá cuûa truïc in OÁng ñoàng
Truïc in OÁng ñoàng coù daïng hình truï, phaàn ruoät ñöôïc ñeå roãng. Coù 5 thoâng soá quan
troïng ñeå xaùc ñònh truïc:
 Loõi truïc: laø ñuôøng taâm cuûa loõi truïc in
 Gôø loõi truïc: Phaàn tieáp xuùc giöõa loõi truïc vaø oáng truïc theùp
 Ñuôøng kính truïc: ñuôøng kính ngoaøi cuûa truïc
 Chu vi truïc: Giôùi haïn chieàu daøi cuûa hình aûnh in
 Chieàu daøi truïc: Chieàu daøi thaân oáng hay chieàu daøi beà maët khuoân in, ñaây cuõng
chính laø beà roäng cuûa khoå in

Hình 1.2: Caùc thoâng soá

caàn quan taâm khi thieát keá
truïc in oáng ñoàng

4
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Khuoân in oáng ñoàng ñöôïc cheá taïo vôùi nhieàu kích thöôùc khaùc nhau (theo chu vi)
Chieàu daøi truïc in luoân coá ñònh cho moãi maùy in. Truïc in coù 2 thaønh phaàn chính laø phaàn loõi
truïc vaø phaàn oáng bao ngoaøi
 Phaàn oáng bao ngoaøi (beà maët mang phaàn töû in) ñöôïc thieát keá sao cho coù theå
thaùo raùp deã daøng vôùi phaàn loõi truïc. Haàu heát caùc loã naøy coù daïng hình noùn ñeå
coù theå gaén vaøo hay thaùo ra khoûi loõi truïc deã daøng
 Phaàn loõi truïc ñeå giöõ truïc treân maùy in, ñoøi hoûi phaûi coù chaát löôïng cao vì chòu
löïc raát lôùn trong suoát quaù trình in vaø söû duïng laâu daøi.

Hình 1.3: Loõi truïc vaø phaàn

boïc ngoaøi

Söï caân baèng truïc

Khi truïc quay vôùi toác ñoä cao, ñoä rung coù theå gaây ra söï sai hoûng, noù coù theå laøm doäi
dao gaït möïc keát quaû laø hình aûnh in khoâng saéc neùt. Vì theá phaûi baûo ñaûm söï caân baèng truïc
khi in, coù 2 daïng maát caân baèng: tĩnh vaø ñoäng.

Hình 1.4: Tình traïng

maát caân baèng truïc xaûy
ta khi truïc quay
khoâng ñeàu

 Söï maát caân baèng tĩnh xaûy ra khi truïc quay khoâng troøn ñeàu hay coù söï khaùc
nhau veà tyû troïng cuûa caùc thaønh phaàn caáu truùc truïc, Ngoaøi ra coøn coù caùc lyù
do nhö coù boït khí do theùp laøm truïc coù taïp chaát hoaëc sai soùt trong kyõ thuaät
maï vaø ñaùnh boùng.

5
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Hình 1.5: Tình

traïng maát caân
baèng tónh

 Söï maát caân baèng ñoäng xaûy ra khi truïc in khoâng ñuôïc laép ñuùng troïng taâm cuûa
loõi truïc, ñaây laø nguyeân nhaân chính taïo ta ñoä rung cuûa truïc khi in vôùi toác ñoä
cao

Hình 1.6: Tình traïng

maát caân baèng ñoäng

Caáu truùc cô baûn cuûa caùc ñieåm trame treân beà maët truïc in
Nhö ñaõ trình baøy, trong nguyeân lyù in loõm möïc ñöôïc truyeàn töø caùc ñieåm trame raát
nhoû ñöôïc taïo thaønh töø aên moøn hoùa hoïc hay khaéc vaøo beà maët truïc in. Treân maùy in, möïc
in ñöôïc nhuùng vaøo trong maùng möïc, möïc in dö ñöôïc gaït khoûi beà maët nhôø moät dao gaït möïc.
Caùc loã nhoû caùc taùc duïng nhö nhöõng “caùi coác” chöùa möïc trong ñoù khi truïc in ñi qua dao gaït,
chaát löôïng caùc loã naøy laø muïc ñích chính cuûa vieäc taïo hình aûnh treân truïc.

Hình 1.7: Caùc thoâng soá

cuûa loã caàn quan taâm:
Ñoä saâu
Ñoä môû
Vaùch ngaên
Ñaùy loã

Caùc thoâng soá cuûa trame trong in oáng ñoàng ñöôïc theå hieän ôû:
 Chieàu saâu cuûa trame: Ñöôïc tính töø ñaùy loã ñeán beà maët khuoân in
 Beà roäng ñieåm trame: Khoaûng caùch lôùn nhaát (ñoä môû)
6
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Vaùch ngaên: Naèm treân beà maët truïc in, laø khoaûng traéng ngaên caùch hai ñieåm
trame, dao gaït möïc seõ tì leân nhöõng ñöôøng naøy
 Hình daïng cuûa ñaùy loã.
Phöông phaùp aên moøn hoùa hoïc coù theå taïo ra caùc loaïi trame sau:
 Caùc ñieåm trame coù dieän tích ñoàng ñeàu nhöng ñoä saâu thay ñoåi, löôïng möïc
truyeàn leân vaät lieäu in coù ñoä ñaäm nhaït cuûa caùc ñieåm khaùc nhau nhôø ñoä noâng
saâu cuûa caùc ñieåm trame.
 Caùc ñieåm trame vöøa coù ñoä saâu, vöøa coù dieän tích thay ñoåi.
 Caùc ñieåm trame coù ñoä saâu baèng nhau nhöng dieän tích thay ñoåi.
Ðoái vôùi khaéc baûn ñieän töû caùc ñieåm trame ñöôïc taïo baèng löôõi dao kim cöông ñuïc
vaøo beà maët cöùng cuûa truïc in, moái lieân heä giöõa ñoä saâu vaø dieän tích ñieåm trame raát roõ raøng.
Khi löôõi dao caøng ñi saâu vaøo beà maët truïc in noù caøng laøm taêng dieän tích cuûa ñieåm trame.
Qua ñoù cuõng laøm thay ñoåi löôïng chöùa möïc maø caùc ñieåm trame coù theå chöùa, ñieåm trame ôû
vuøng toái saâu hôn ôû vuøng saùng.

Hình 1.9: Taùc ñoäng cuûa löôõi

dao laøm thay ñoåi dieän tích vaø
ñoä saâu ñieåm trame
Hình 1.8: Caùc loaïi trame
ñöôïc taïo qua aên moøn hoùa
hoïc
Phim döông baûn
Phim söû duïng trong in oáng ñoàng laø phim döông baûn. Ðaëc tröng cuûa phim duøng
cho in oáng ñoàng khaùc vôùi phim duøng cho caùc phöông phaùp in khaùc, ñieåm khaùc bieät chính
laø söï

7
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

thay ñoåi maät ñoä cuûa hình aûnh. Caùc ñieåm trame taïo ra töø phöông phaùp aên moøn hay khaéc
luoân töông xöùng vôùi maät ñoä töông öùng treân phim.
Ðoä saâu toái thieåu cuûa caùc ñieåm trame phaûi chöùa ñöôïc möïc in trong suoát quaù trình in.
Neáu ñieåm trame quaù noâng, döôùi taùc ñoäng cuûa dao gaït vaø söï quay nhanh cuûa truïc in coù theå
laøm cho möïc traøn ra khoûi ñieåm trame (loã). Phim döông baûn vì vaäy phaûi coù maät ñoä toái thieåu
sao cho taïo ñöôïc caùc ñieåm trame coù ñuû ñoä saâu ñeå giöõ ñöôïc möïc. Khoaûng maät ñoä cho pheùp
töø 0,3 ñeán 1,65, ôû vuøng saùng maät ñoä toái thieåu laø 0,3 vaø vuøng toái laø 1,65. Hieäu maät ñoä laø
1,35 cao hôn nhieàu so vôùi caùc phöông phaùp in khaùc.
Hình aûnh, neùt, ñöôøng vieàn haàu heát ñöôïc taïo bôûi phim döông baûn. Maät ñoä cuûa hình
aûnh phaûi ñaït 1,65 ôû vuøng toái. Phim söû duïng thöôøng coù chung caû hình trame vaø neùt.
2.2.2 Caùc böôùc chuaån bò truïc
Phaàn cô baûn nhaát cuûa truïc in laø beà maët ñöôïc maï moät lôùp ñoàng, xen giöõa chuùng
ñöôïc maï theâm caùc lôùp kim loaïi khaùc ñeå ñaït ñöôïc ñöôøng kính truïc theo yeâu caàu, sau khi ñaõ
hoaøn taát truïc. Tuøy thuoäc vaøo ñaëc ñieåm cuûa quy trình in maø ta choïn löïa caáu truùc cuûa truïc
in vôùi coù nhieàu lôùp kim loaïi coù ñoä daøy moûng khaùc nhau. Moãi moät caáu truùc beà maët seõ thích
hôïp vôùi caùc ñaëc tính cuûa quaù trình laøm vieäc vôùi maùy khaéc ñieän töû. Beà maët truïc ñöôïc maï
ñoàng ôû lôùp treân cuøng, truïc in oáng ñoàng ñuôïc taïo ra töø nhieàu lôùp phuø hôïp.
Quy trình cheá taïo truïc in OÁng ñoàng:
Ñoái vôùi truïc môùi
 Choïn truïc oáng coù ñöôøng kính phuø hôïp
 Laøm veä sinh beà maët
 Maøi vaø ñaùnh boùng ñeå taïo ñöôøng kính
 Ðöa vaøo beå maï
 Hoaøn thieän beà maët
Ñoái vôùi truïc in cuõ, taùi söû duïng
 Laáy truïc ñaõ in ra khoûi maùy in
 Röûa saïch truïc vaø loaïi boû heát möïc dö
 Loaïi boû lôùp chrome (baèng caùch maï haøy maøi)
 Loaïi boû hình aûnh in cuõ (baèng caùch maï hay maøi, tieän...)
 Laøm saïch truïc ñeå chuaån bò maï (taåy nhôøn, loaïi boû oxy hoùa…)
 Maï lôùp ñoàng môùi
 Hoaøn thieän beà maët vôùi maùy maøi toác ñoä cao duøng ñaù maøi, ñaàu kim cöông gia
nhieät ñaùnh boùng beà maët truïc
 Taïo hình aûnh in baèng aên moøn hoùa hoïc hoaëc khaéc
 In thöû
 Söûa truïc in (giaûm hay taêng caùc ñieåm trame)
 Laøm saïch laïi truïc, tröôùc khi maï chrome
 Maï chrome
 Laøm saïch beà maët baèng ñaù maøi hay giaáy nhaùm
 Caát giöõ truïc hoaëc ñöa vaøo maùy in

8
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Hình 1.10: Phöông phaùp maï truïc in OÁng ñoàng

Maï vaø ñaùnh boùng khuoân in

Ðieän hoùa laø phöông phaùp chuyeån ion cuûa kim loaïi naøy ñeán moät kim loaïi khaùc,
phöông phaùp naøy duøng moät beå chöùa chaát ñieän phaân caùc ion kim loaïi, döôùi taùc duïng cuûa
doøng ñieän chaïy qua beå chöùa trong moät thôøi gian nhaát ñònh seõ taïo thaønh moät lôùp kim loaïi
môùi treân beà maët truïc in.
Böôùc ñaàu tieân laø phaûi laøm saïch beà maët cuûa truïc in moät caùch kyõ löôõng baèng baøn
chaûi hay gieû lau vôùi chaát taåy röûa ñaëc bieät vaø ñöôïc xaû laïi baèng caùch phun nöôùc noùng. Muïc
ñích laø taåy saïch caùc veát ñoám, daàu, môõ, gĩ seùt, caùc veát dô ñeå lôùp ñoàng ñöôïc maï phuû ñeàu
treân beà maët truïc in. Nhöõng vuøng khoâng caàn maï coù theå phuû leân ñoù moät lôùp daàu haéc ñeå baûo
veä beà maët ñaõ ñöôïc laøm saïch.
Truïc in ñöôïc ñaët trong beå maï vaø quay lieân tuïc trong suoát quaù trình maï, cöïc
döông laø ñoàng vaø truïc in ôû cöïc aâm. Sulfat keõm, sulfat ñoàng hay dung dòch Cyanua laø nhöõng
dung dòch thoâng duïng söû duïng trong beå maï. Ðoä daøy cuûa lôùp ñoàng maï ñeå nhaän hình aûnh
treân beà maët truïc thoâng thöôøng töø 0,15 – 0,80 µm.
Ðoä cöùng cuûa lôùp ñoàng ñöôïc ño baèng nhieàu caùch, moät trong nhöõng caùc ñoù laø duøng
moät muõi nhoïn baèng kim cöông aán xuoáng beà maët truïc in. Ðoä roäng cuûa muõi nhoïn tính theo
ñöôøng cheùo taïo treân beà maët truïc in laø ñôn vò ño ñoä cöùng, ñöôïc bieãu dieãn baèng
ñôn vò
D.P.H (Diamond Point Hardness). Truïc in oáng ñoàng coù ñoä cöùng töø 93 – 122 DPH
Cuoái cuøng laø taïo ñöôøng kính cho truïc in (cuõng nhö chu vi) ñuùng vôùi kích thöôùc yeâu
caàu ñoàng thôøi cuõng hoaøn thieän laïi beà maët truïc in sau khi maï. Truïc in khoâng chĩ phaûi troøn
ñeàu vaø caân baèng maø noù cuõng caàn coù beà maët mòn, laùng vaø ñoàng ñeàu doïc suoát chieàu daøi
truïc. Neáu truïc khoâng phaúng ñeàu thì dao gaït möïc khoâng theå gaït saïch möïc ôû phaàn töû
khoâng in.

Hình 1.11: Taùc ñoäng

cuûa truïc in khoâng phaúng
leân dao gaït möïc

9
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Ðeå taïo ñöôøng kính cho truïc hieän

nay ngöôøi ta thöôøng duøng maùy tieän vôùi
löôõi dao baèng kim cöông, duøng boät ñaù
maøi hay phun caùt ñeå ñaùnh boùng beà maët
truïc. Moät caùch khaùc laø söû duïng caùc maùy
chuyeân duøng vöøa ñaùnh boùng vöøa tieän
cuøng moät luùc, vôùi loaïi maùy chuyeân duïng
naøy coù theå tieän vaøo truïc raát moûng
khoaûng 0,002 mm

Hình 1.12: Caùc loaïi

maùy chuyeân duïng ñaùnh
boùng truïc vaø tieän truïc,

Söû duïng laïi truïc in

Truïc in oáng ñoàng coù theå ñöôïc söû duïng laïi nhieàu laàn. Caùch thoâng duïng nhaát laø maøi
boû lôùp hình aûnh cuõ ñi, phöông phaùp naøy khaù phöùc taïp, chĩ coù theå maøi ñöôïc töø 0.025 mm
ñeán 0,80 µm. Truïc in sau ñoù ñöôïc ñem maï, ñaùnh boùng ñeå trôû laïi ñöôøng kính ban ñaàu. Moät
caùch khaùc laø laøm hoaø tan lôùp phuû chrome vaø maï choàng leân hình in cuõ moät lôùp ñoàng môùi,
caùch taùi söû duïng naøy laøm ñaày vuøng phaàn töû in nhöng cuõng laøm taêng ñöôøng kính truïc, truïc
in phaûi ñöôïc maøi laïi baèng ñöôøng kính cuõ.
Moät kyõ thuaät ñaëc bieät khaùc ñöôïc duøng trong in baùo nhaèm laøm taêng toác ñoä loät boû
hình aûnh treân truïc ñaõ in xong laø söû duïng truïc in nhieàu lôùp. Cuõng baèng caùch thöôøng duøng,
tröôùc heát laø maøi saâu vaøo truïc khoaûng töø 0,03 – 0,4 mm, tieáp ñoù phuû leân truïc moät lôùp Nikel
baèng phöông phaùp maï. Sau ñoù maï tieáp leân ñoù moät lôùp ñoàng, cuoái cuøng ñem maøi laïi cho
ñuùng ñöôøng kính nguyeân thuûy, aên moøn vaø ñem in. Söï khaùc bieät ôû ñaây laø khi truïc in ñaõ in
xong vaø saün saøng nhaän hình aûnh môùi thì lôùp ñoàng maï laàn sau coù theå ñöôïc taùch ra, loät
saïch hoaøn toaøn nhôø dao tieän. Truïc in ñaõ ñöôïc laøm saïch, lôùp loùt Nikel coù taùc duïng nhö lôùp ñeá
vaø moät lôùp aùo ñoàng khaùc ñöôïc maï leân ñeå nhaän hình aûnh in.
Thöïc teá beà maët truïc in luoân ñöôïc maï nhieàu lôùp coù tính chaát khaùc nhau, lôùp ñeá ñoàng
ôû döôùi cuøng raát daøy duøng laøm nhö moät lôùp neàn taïo ñoä baùm vaø coù tính ñaøn hoài laøm giaûm
chaán ñoäng khi khaéc truïc. Caùc lôùp Nikel taïo ñoä baùm dính, taêng tính lieân keát giöõa loõi theùp
vôùi lôùp ñeá ñoàng hay giöõa caùc lôùp ñoàng vôùi nhau. Caùc lôùp ñoàng coù ñoä cöùng raát khaùc nhau,
lôùp ñeá khoâng caàn coù ñoä cöùng cao, nhöng lôùp treân cuøng nhaän hình aûnh thì khaùc. Lôùp aùo treân
cuøng naøy phaûi raát cöùng, coù theå cöùng gaáp hai laàn lôùp ñeá ôû duôùi nhöng phaûi ñaûm baûo tính caét
goït toát. Coù ba daïng caáu truùc beà maët truïc. Tuøy thuoäc vaøo ñaëc ñieåm cuûa quy trình in maø ta
choïn löïa caáu truùc cuûa truïc in vôùi nhöõng lôùp kim loaïi coù ñoä daøy moûng khaùc nhau.
a. Sử dụng lớp ngoaøi cuøng mỏng: Cấu truùc bao gồm
 Loõi theùp trục
 Lớp nikel daøy 1-3 m laøm tăng tính kết dính
 Lớp ñế ñồng 1-2 mm
 Lớp aùo ñồng ñể khắc coù ñộ cứng cao daøy 80 m

1
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Lớp phủ ngoaøi cuøng chỉ sử dụng cho moät lần khắc, lợi thế của cấu truùc naøy laø caùc
trục in coù ñuờng kính gần như bằng nhau. Nếu coù sự cheânh lệch về ñuờng kính thì caùc trục
nhỏ hơn sẽ ñuợc mạ theâm buø vaøo phần thiếu. Khi sử dụng cấu truùc naøy cho dạng trục coù thể
sử dụng nhieàu lần thì cần theâm 1 lớp Nikel daøy 25 m vaøo giữa lôùp ñế ñồng vaø lớp mạ
ñồng beân ngoaøi. Khi thay ñổi hình ảnh cần maøi bỏ lớp naøy vaø mạ lại một lớp ñồng khaùc.
b. Sử dụng lớp bảo vệ trung gian: Cấu truùc bao gồm
 Loõi theùp trục
 Lớp nikel daøy 1-3 m laøm tăng tính kết dính
 Lớp ñế ñồng daøy 1-2 mm
 Lớp trung gian bảo vệ bằng Nikel daøy khoảng 1m duøng ñeå boùc lớp
ñồng mang hình aûnh khi cần sử dụng lại
 Lớp aùo ñồng ñể khắc coù ñộ cứng cao daøy 80 m
Lớp Nikel theâm vaøo giuùp cho việc boùc lớp ngoaøi ñuợc dễ daøng bằng caùch tiện hoặc
maøi. Cuõng coù theå duøng phöông phaùp maï ñeå loaïi boû lôùp ngoaøi cuøng.
c. Sử dụng lớp ngoaøi cuøng rất daøy:
Cấu truùc bao gồm
 Loõi theùp trục
 Lớp nikel daøy 1-3 m laøm tăng
tính kết dính
 Lớp ñế ñồng 1-2 mm
 Lớp ñồng ñể khắc daøy 320m
Ðoä daøy cuûa lôùp ngoaøi cuøng cho pheùp
söû duïng ñuôïc 4 laàn in. Sau moãi laàn in noù
ñuôïc maøi bôùt ñi 80 m. Khi söû duïng heát lôùp
cuoái noù ñuôïc maï laïi moät lôùp ñoàng môùi.

Hình 1.13: Caùc phöông phaùp maï beà

maët truïc in oá ng ñoàng.
a. Lôùp ngoaøi cuøng moûng
b. Söû duïng lôùp keát dính trung gian
c. Lôùp ngoaøi cuøng raát daøy

Hieän nay taát caû caùc quy trình ñeàu

thöïc hieän theo moät chuaån nhaát ñònh, hôn theá
nöõa vieäc töï ñoäng hoùa ngaøy caøng ñöôïc naâng
cao trong nhieàu coâng ñoaïn. Moät vaøi loaïi
maùy coøn coù theâm caùc heä thoáng naâng,
daãn truyeàn vaø caáp truïc töï ñoäng.

2.3 Caùc phöông phaùp taïo hình aûnh treân truïc

1
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Coù boán caùch cô baûn ñeå taïo hình aûnh leân truïc laø: aên moøn acid truyeàn thoáng,
truyeàn tröïc tieáp qua truïc, khaéc baûn ñieän töû vaø khaéc baûn baèng tia laser. Trong boán caùch keå
treân thì thoâng duïng nhaát hieän nay laø aên moøn acid truyeàn thoáng vaø khaéc baûn ñieän töû.
2.3.1 Phöông phaùp aên moøn truyeàn thoáng
Ðaây laø phöông phaùp ñöôïc söû duïng roäng raõi vaø laâu ñôøi. Phöông phaùp naøy ñoøi hoûi
phaûi qua moät böôùc trung gian laø giaáy carbon vaø phim. Giaáy carbon laø phöông phaùp truyeàn
hình aûnh döông baûn töø phim sang baûn che, muïc ñích laø taïo ra moät lôùp caûn maøu baùm dính
treân beà maët truïc in nhaèm laøm chaäm hay ngaên caûn söï taùc duïng cuûa acid leân lôùp ñoàng
ñöôïc maï treân beà maët truïc.
Boá trí truïc vaø phim
Coâng vieäc ban ñaàu laø boá trí phim phuø hôïp
vôùi khoå cuûa truïc in sao cho taän duïng toái ña dieän
tích in cuûa truïc vaø khoå giaáy in. Chieàu daøi cuûa
truïc phaûi phuø hôïp vôùi khoå cuûa baêng giaáy, luoân
chöøa khoaûng hôû ôû hai ñaàu cuûa truïc khoaûng 1 –
1,5 cm moãi beân, chieàu chu vi laø chieàu di chuyeån
cuûa baêng vaät lieäu qua maùy.

Hình 1.14: Boá trí caùc trang treân truïc

in, caàn chuù yù ñeán goùc ñoä.
Giaáy pigment: ñònh löôïng 180-200g/m 2, giaáy phaûi coù ñoä beàn cô hoïc cao, thaám
nöôùc ñoàng ñeàu, trung tính, khoâng bò co giaõn khi chòu ñoä taùc ñoäng cuûa nhieät ñoä vaø m. Noù
laø moät loaïi giaáy sôïi nhaïy nöôùc ñöôïc phuû ñeàu moät lôùp gelatin. Tissue laø moät loaïi giaáy
moûng ñöôïc aên moøn baèng FeCl3 ñeán ñoä saâu khoaûng 45µm
1. Taïo giaáy carbon:
Giaáy Carbon laø nhuõ töông gelatin ñöôïc phuû leân moät lôùp ñeá giaáy. Ðaây laø loaïi nhuõ
töông nhaïy saùng vì theá noù seõ ñoâng cöùng laïi khi bò chieáu saùng, loaïi nhuõ töông söû duïng cho
in loõm coù tính nhaïy saùng cao. Ðeå taïo tính nhaïy saùng caàn ngaâm giaáy trong dung dòch
bicromat kali vôùi tyû leä 3 – 4 % phaàn nhuõ töông höôùng leân, trong khoaûng 3 – 4 phuùt. Sau ñoù
duøng oáng cao su laên treân maët kính roài ñeå khoâ, laøm laïnh vaø löu giöõ ôû nôi thoaùng maùt. Giaáy
nhaïy saùng carbon ñöôïc laøm saïch baèng maùy huùt buïi. trong phöông phaùp naøy giaáy carbon
ñöôïc phôi hai laàn rieâng bieät, laàn ñaàu laø phôi trame vaø sau ñoù laø phôi hình aûnh.

Hình 1.15: Löôùi tram

duøng trong aên moøn truyeàn
thoáng qua giaáy carbon

Trong PP aên moøn truyeàn thoáng taïo ra caùc ñieåm trame coù dieän tích baèng nhau, chĩ
thay ñoåi ñoä saâu. Caùc ñöôøng giao nhau treân löôùi duøng ñeå phaân taùch caùc ñieåm trame, chuùng
coù ñoä phaân giaûi 100, 120, 133, 150, 175 vaø 200 ñöôøng/inch. Trong PP naøy ña soá söû
duïng

1
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

loaïi trame 150, tyû leä thích hôïp giöõa beà roäng ñieåm trame vaø vaùch ngaên laø 2,5/1 ñeán 3/1 laø
phoå bieán nhaát. Nguoàn saùng caøng maïnh thì caùc ñieåm trame caøng saéc neùt, nguoàn
saùng thuôøng duøng laø UV cuôøng ñoä cao.

Hình 1.16: Giaáy Carbon

sau khi ñöôïc phôi löôùi
trame

Löôùi trame vaø phim döông baûn ñöôïc ñaët treân beà maët gelatin vaø phôi lieân tieáp döôùi
ñeøn UV. vôùi suï hoã trôï cuûa bôm huùt chaân khoâng. Lôùp nhuõ töông seõ ñoâng cöùng laïi döôùi taùc
ñoäng cuûa aùnh saùng, ñaàu tieân noù ñoâng cöùng treân beà maët, nguoàn saùng chieáu caøng laâu nhuõ
töông caøng ñoâng cöùng vaøo beân trong. ÔÛ vuøng saùng treân phim nhaän nhieàu aùnh saùng neân
nhuõ töông ñoâng cöùng daøy hôn vuøng toái.

Hình 1.17: Giaáy Carbon

sau khi ñöôïc phôi löôùi
tramevaø phim döông baûn

Sau hai laàn chieáu saùng lieân tieá p döôí aùnh saùng UV, truïc in oáng ñoàng ñöôïc uùng
hoaëc ñöôïc phun dung dòch FeCl3 cho ñeán khi ñaït ñöôïc ñoä saâu caàn thieát. Nhöõng choã bò coâ
cöùng caøng ít treân giaáy pigment thì seõ cho dung dòch FeCl3 ñi qua giaáy pigment caøng
nhieàu, aên moøn oáng ñoàng caøng nhieàu. Cuoái cuøng loaïi boû lôùp giaáy pigment ra ta seõ ñöôïc
khuoân in oáng ñoàng hoaøn chĩnh.
2. Gaén giaáy Carbon leân truïc
Truïc in ñaõ hoaøn chĩnh ñöôïc gaén leân maùy
vaø ñöôïc ñieàu khieån bôûi moät truïc quay. Moät
ñaàu giaáy ñöôïc coá ñònh, maët nhuõ töông höôùng
vaøo beà maët truïc, nuôùc ñöôïc phun vaøo giöõa
chuùng, truïc eùp baèng cao su eùp chaët giaáy vaøo beà
maët truïc. Coù theå gaén nhieàu maûng giaáy carbon leân
truïc. lôùp ñeá giaáy cuûa giaáy Carbon ñöôïc laøm öôùt
baèng nöôùc laïnh, sau ñoù laøm khoâ noù baèng quaït
töø 5 – 10 phuùt.
3. Hieän baûn
Khi lôùp ñeá giaáy ñaõ khoâ hoaøn toaøn,
quaù trình hieän baét ñaàu. Ðaàu tieân lau chuøi giaáy
carbon baèng dung dòch coàn, coàn laøm aåm lôùp ñeá
giaáy vaø laøm xoáp nhuõ töông Gelatin. Truïc in
ñöôïc nhuùng moät phaàn vaøo beå nöôùc vaø quay thaät
chaäm ñeán khi beà maët truïc thaám öôùt hoaøn toaøn.
Nhieât ñoä beå nöôùc taêng daàn ñeán khi lôùp ñeá giaáy

1
Khoa In vaø Truyeàn Thoâng Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

rôøi khoûi truïc vaø ñöôïc loaïi boû. Muïc ñích cuûa
khaâu hieän laø loaïi boû phaàn nhuõ töông khoâng
ñoâng cöùng. Quaù trình hieän hoaøn taát khi
khoâng coøn nhuõ töông loûng treân truïc, Nhuõ töông
ñoâng cöùng coá ñònh treân truïc vaø ñöôc laøm khoâ.
Hình 1.18: Gaén giaáy Carbon leân truïc

Hình 1.19: Loät boû lôùp ñeá giaáy,

hieän baûn ñeå röûa troâi phaàn nhuõ
töông khoâng ñoâng cöùng

4. Baûo veä phaàn töû khoâng in

Moät vaøi vuøng truïc khoâng phuû ñaày sau khi hieän. Hai ñaàu truïc caàn ñöôc baûo veä ñeå
traùnh söï aên moøn cuûa acid. Khi coù nhieàu mieáng carbon ñöôc gaén leân truïc thì ôû vuøng raùp
noái cuõng caàn ñöôïc baûo veä. Duøng daàu haéc ñeå boâi leân nhöõng vuøng naøy, vì ñaây laø chaát beàn
vôùi acid, sau khi aên moøn daàu haéc ñöôïc hoøa tan baèng nhöïa thoâng.

5. AÊn moøn
Trong PP aên moøn, acid trong beå thaåm thaáu vaøo lôùp maï ñoàng treân truïc, noù hoaø tan
kim loaïi ñoàng (ôû nhöõng phaàn töû in). ÔÛ vuøng saùng laø nôi nhuõ töông ñoâng cöùng daøy nhaát do
ñoù acid thaåm thaáu vaøo ít nhaát. Tuông töï nhö vaäy vuøng toái coù lôùp nhuõ töông moûng nhaùt neân
acid thaåm thaáu nhieàu nhaát. Keát quaû laø ôû vuøng toái ñieåm trame coù ñoä saâu lôùn nhaát.

Hình 1.20: Beà maët giaáy

Carbon sau khi ñöôïc hieän
ñöa vaøo quaù trình aên moøn

AÊn moøn truïc vöøa coù tính kyõ thuaät vöøa coù tính ngheä thuaät, thuôøng söû duïng khoaûng 5
– 6 loaïi acid tieâu bieåu. Taùc duïng cuûa acid trong beå thaåm thaáu coù hieäu quaû hôn nhôø söï
khaùc nhau veà noàng ñoä acid, cuõng coù theå ñieàu khieån quaù trình aên moøn baèng caùch thay
ñoåi noàng ñoä cuûa nöôùc, vì nhuõ töông raát haùo nöôùc.
Sau cuøng laø loaïi boû lôùp giaáy carbon vaø
hoaøn taát truïc in. Truïc in ñöôïc quay trong beå
chöùa dung dòch acid acetic vaø nöôùc muoái
noùng, noù coù taùc duïng hoaø tan hoaøn toaøn lôùp
nhuõ töông

1
Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác
ñoâng cöùng naøy. Lôùp daàu haéc duøng baûo veä phaàn
töû khoâng in ñöôïc hoøa tan baèng nhöïa thoâng.
Ðaõ coù nhieàu coá gaéng ñeå töï ñoäng hoùa
phöông phaùp aên moøn nhöng ñeàu khoâng thaønh
coâng do noù ñoøi hoûi nhieàu kinh nghieäm vaø kyõ
naêng cuûa ngöôøi thôï. Keát quaû cuûa quaù trình aên
moøn thöôøng raát khoù kieåm soaùt

Hình 1.21: Caùc quaù trình aên moøn töø phaàn

saùng ñeán phaàn trung gian, acid coù theå aên
moøn sang hai beân cuûa vaùch ngaên

Caùc yeáu toá aûnh höôûng ñeán quaù trình aên moøn:
 Noàng ñoä FeCl3
 Noàng ñoä ion Cu2+ trong quaù trình naøy
 Noàng ñoä axit töï do coù trong dung dòch aên moøn
 Löôïng chaát phuï gia (xuùc taùc)
 Nhieät ñoä dung dòch
 Caùch phun dung dòch lieân tuïc

D,g/m2 1.17 1.23 1.26 1.29 1.33 1.37 1.41 1.45 1.49
FeCl3 23 29.9 34.0 38.2 43.8 49.3 55.0 61.0 66.0
L, µm, ñoä 180 210 220 230 210 200 180 160 80
saâu trame
Khi söû duïng phöông phaùp naøy thì caàn chuù yù moät soá vaán ñeà:
 Flim söû duïng laø phim demiton döông baûn.
 Maët thuoác cuûa phim laø chöõ ngöôïc..
 Tram söû duïng laø tram AM hoaëc FM
 Ðònh löôïng giaáy pigment laø 180 ⭢200g/m2
 Ðoä phaân giaûi laø 150lpi.
 Beà roäng cuûa phim phuï thuoäc vaøo beà ngang cuûa truïc, beà daøy cuûa phim phuï
thuoäc vaøo yeâu caàu cuûa saûn phaåm.
6. In thöû, suûa loãi vaø maï chrom
 In thöû: Truïc in ñöôïc gaén vaøo maùy in thöû ñeå kieåm tra chaát löôïng, möïc in
duøng trong in thöû vaø vaät lieäu in phaûi cuøng loaïi vôùi in saûn löôïng. Ðeå traùnh
phaûi chĩnh söûa laïi nhieàu laàn khi in, nhöõng baûn in thöû ñöôïc in ra treân nhöõng
maùy in thöû ñaëc bieät, nhöõng maùy naøy chĩ goàm nhöõng ñôn vò in ñôn giaûn, 4
ñôn vò in. Khoaûng caùch cuûa heä thoáng laøm khoâ ñoái vôùi nhöõng boä phaän in laø
raát quan troïng, coù theå laøm aûnh höôûng tôùi toác ñoä in. Truïc eùp in cuõng giöõ
vai troø raát quan troïng, coù ñeán 3 hay 4 truïc luaân chuyeån ñeå taïo ra nhöõng aùp
löïc eùp in khaùc nhau. Ðeå ñaït ñöôïc nhöõng söï keát hôïp naøy thì möïc in cuõng
phaûi ñöôïc xöû lyù ñeå thích öùng vôùi nhieàu ñieàu kieän in

Hình 1.22: In thöû vôùi vaät lieäu in

gioáng nhö in saûn löôïng treân maùy
2 in thöû chuyeân duïng
Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác

 Söûa loãi: Coù theå söûa baèng thuû coâng, aên moøn cuïc boä hoaëc phaûi aên moøn laïi
toaøn boä truïc. Ðoâi khi cuõng phaûi aên moøn laïi toaøn boä truïc ñeå laøm taêng ñoä saâu
cuûa caùc ñieåm trame. Kyõ thuaät naøy ñoøi hoûi phaûi bao phuû toaøn boä phaàn khoâng
in baèng caùch duøng moät loâ möïc laên ñeàu leân toaøn boä beà maët truïc. Lôùp möïc
naøy seõ baûo veä phaàn khoâng in.
 Maï chrome: Tröôùc heát caàn laøm saïch möïc trong quaù trình in thöû, ñöa truïc
vaøo beå maï vôùi cöïc aâm laø dung dòch ñieän phaân goàm chrome vaø acid
sunfuaric. Doøng ñieän töø cöïc döông ñi qua beå maï vaø ñeán truïc in, ñöôïc
ñieàu khieån baèng cöôøng ñoä doøng ñieän vaø thôøi gian. Lôùp Chrome laéng ñoïng
treân toaøn boä beà maët truïc, ñoä daøy cuûa lôùp chrome töø 2 – 3µm, yeâu caàu veà ñoä
daøy ñöôïc quyeát ñònh bôûi loaïi trame vaø ñoä saâu cuûa ñieåm trame. Lôùp chrome
laøm taêng ñoä beàn cuûa truïc in.
 Sau khi laøm saïch vaø khoâ truïc ñaõ saün saøng ñöa vaøo in.
2.3.2 Phöông phaùp aên moøn tröïc tieáp (phöông phaùp taïo phaàn töû in coù dieän tích
bieán thieân)
Phöông phaùp naøy taïo ra caùc loã coù cuøng ñoä saâu nhöng dieän tích bieán thieân.
Vaøo nhöõng naêm 1950: phim ñöôïc giôùi thieäu trong coâng nghieäp in, töø ñoù Phöông phaùp
truyeàn hình aûnh môùi ra ñôøi. Hình aûnh ñöôïc truyeàn tröïc tieáp töø phim qua kim loaïi, kính
tram hoaëc heä thoáng truyeàn tröïc tieáp, aùnh saùng chieáu xuyeân qua phim ñeán truïc ñaõ ñöôïc
phuû lôùp nhuûtöông nhaïy saùng.

Hình 1.23: Phim taàng thöù duøng trong in OÁng ñoàng

Ðaây laø phöông phaùp taïo phaàn töû in coù dieän tích bieán thieân. Trong phöông phaùp naøy
söû duïng phim taàng thöù. Ðaàu tieân truïc oáng ñoàng ñöôïc traùng lôùp maøng caûm quang bicromat
(tính chaát aâm baûn). Ðaët maët thuoác phim tieáp xuùc vôùi maøng caûm quang cuûa oáng ñoàng vaø
tieán haønh chieáu saùng. Nhöõng phaàn töû khoâng in seõ khoâng bò coâ cöùng treân maøng caûm quang
töông öùng vôùi dieän tích ñieåm tram lôùn hay nhoû trong phim. Tieáp theo tieán haønh quaù
trình hieän baûn, nhöõng phaàn töû khoâng bò coâ cöùng treân maøng caûm quang seõ bò röûa troâi. Sau ñoù
tieán haønh quaù trình aên moøn gioáng nhö ñaõ söû duïng treân giaáy pigment. Cuoái cuøng chĩ caàn
loaïi boû lôùp maøng caûm quang.

Hình 1.24: AÊn moøn tröïc tieáp

treân truïc, vôùi truïc ñöôïc
traùng maøng caûm quang duøng
3
phim taàng thöù eùp tröc tieáp vaø
chieáu saùng
Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác

Phöông phaùp naøy cho ñoä beàn khuoân in cao hôn vì ñoä saâu cuûa caùc ñieåm tram ôû vuøng
saùng ñöôïc aên moøn saâu hôn. Ðoä chính xaùc khuoân in cao hôn do ñoù tieát kieäm lôùp maøng
caûm quang vaø taïo ñöôïc lôùp tröông nôû ñoàng ñeàu hôn so vôùi tröôøng hôïp söû duïng giaáy
pigment, nhöng vieäc ñaàu tö cho thieát bò toán keùm.
Ðoái vôùi tram 150lpi ñöôïc aên moøn ñeán ñoä saâu khoaûng 42-44 µm. Ðoä roäng vaùch
ngaên sau khi ñöôïc aên moøn roäng khoaûng 12µm, nhöõng loaïi tram khaùc cuõng ñöôïc söû duïng
ñeå taêng ñoä töông phaûn nhö tram 175lpi, 200lpi hay 250lpi thôøi gian aên moøn thöôøng
khoaûng töø 3-4 phuùt. Lôùp nhuû töông polymer coù ñoä töông phaûn cao, ñoä phaân giaûi cao taïo
thaønh moät lôùp baûo veä cöùng vaø dai khi ñöôïc chieáu saùng vaø hieän moät caùch thích hôïp.
Taàng thöù saùng nhoû nhaát treân phim coù giaù trò töø 3 - 5%. Neáu baøi maãu laø neùt thì tram
ôû vuøng saùng toái thieåu phaûi 5% ñeå coù theå phaân bieät ñöôïc nhöõng goùc caïnh cuûa hình aûnh, chi
tieát vôùi maàu neàn cuûavaät lieäu in. Coøn neáu baøi maãu coù hình aûnh maøu thì taàng thöù ôû vuøng
saùng phaûi ít nhaát 3%. Goùc xoay tram thoâng thöôøng ñöôïc duøng cho in oáng ñoàng khi choàng
maøu laø Yellow 600 hoaëc 900 ; Magenta 750 ; Cyan 1050 ; Black 450. Maøu chuû ñaïo cuûa baøi
maãu hay maøu ñen luoân ñöôïc öu tieân in ôû goùc tram 45 0 ñeå giaûm thieåu toái ña hieän töôïng
moire vì khi in ôû goùc tram 45 ñoä thì nhöõng haøng vaø coät caùc ñieåm tram seõ ít ñöôïc nhaän ra.
Ngoaøi ra taát caû caùc maøu ñeàu phaûi ñöôïc in leäch nhau goùc 300.
Tuy nhieân vôùi phöông phaùp khaéc cô ñieän duøng ñaàu khaéc kim cöông hay khaéc
laser thì ta vaãn coù theå in ñöôïc taát caû caùc maàu ôû cuøng moät goùc tram maø vaãn traùnh ñöôïc
toái ña hieän töôïng moire, khi ñoù khuoân in seõ ñöôïc cheá taïo baèng maùy khaéc truïc, coù khaû
naêng thay ñoåi ñöôïc dieän tích vaø ñoä noâng saâu cuûa caùc cell treân truïc baèng caùch taêng toác ñoä
vaø thay ñoåi taàn soá khaéc.
Öu ñieåm cuûa phöông phaùp aên moøn hoùa hoïc:
 Maëc duø coù nhieàu thay ñoåi, qua nhieàu coâng ñoaïn nhöng chuùng ta vaãn coù theå
kieåm soaùt ñöôïc trong quaù trình phuïc cheá, phöông phaùp naøy cuõng vaãn coøn
nhöõng öu ñieåm roõ raøng nhö laøm caùc baûn in net, reû tieàn...
 AÊn moøn hoùa hoïc dieãn ra moät caùch nhanh choùng, chĩ maát khoaûng vaøi phuùt ñeå
taïo ra nhöõng loã (trame) leân beà maët kim loaïi.
 Hình daïng trame ôû phöông phaùp naøy phong phuù hôn trong khaéc truïc baèng
phöông phaùp ñieän hoùa.
 Phöông phaùp naøy ñöôïc söû duïng moät caùch roäng raõi vaø noù seõ thay theá cho
phöông phaùp ñieän hoùa sau naøy.
Nhöôïc ñieåm:
Do noù baét nguoàn töø phöông phaùp chuïp aûnh neân taàng thöù ôû nhöõng vuøng saùng laø
nhöõng ñieåm trame nhoû raát khoù ñöôïc taùi taïo baèng aên moøn.
2.3.3 Phöông phaùp khaéc baûn ñieän töû
Phöông phaùp khaéc cô ñieän taïo ra phaàn töû in vöøa bieán thieân theo ñoä saâu vöøa bieán
thieân theo dieän tích. Ðaây laø moät phöông phaùp hoaøn toaøn baèng cô khí. Noù cho pheùp taïo

3
 Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác
trame khaùc hôn so vôùi aên moøn hoùa hoïc, caùc ñieåm tram ñeàu ñaën aên saâu vaøo beà maët truïc vôùi
caùc vaùch ngaên ôû giöõa duøng ñeå ñôõ dao gaït. Luôïng möïc truyeàn vaøo vaät lieäu ñöôïc ñieàu chĩnh
bôûi ñoä saâu vaø dieän tích caùc ñieåm trame hay chính laø theå tích cuûa caùc loã. Luôõi dao khaéc seõ
ñieàu chĩnh kieåu trame vaø dieïân tích cuûa noù, söï ñoàng boä giöõa truïc quay vaø luôõi dao taïo ra
caùc ñieåm trame coù chaát luôïng cao.
PP khaéc cho pheùp ñieàu chĩnh vôùi dung sai raát nhoû (ôû möùc ñoä m), cho pheùp khaéc
caùc loaïi truïc roäng vaø coù ñöôøng kính lôùn. Khoaûng caùch giöõa caùc ñieåm trame coù theå töø 0 –
200 m, ñoä saâu töø 0 – 50 m. Tuy nhieân khoaûng caùch giöõa caùc ñieåm trame khoâng theå nhoû
hôn 40 m vì ôû möùc ñoä naøy maét khoâng phaân bieät ñuôïc.
Caùc luôõi dao khaéc baèng kim cuông ñaàu hôi baèng coù caïnh thaúng. Goùc nghieâng cuûa
dao töø 105 ñeán 135 ñoä, ñaët nguôïc chieàu quay cuûa truïc, noù seõ laøm vaêng caùc maåu kim loaïi
sau khi khaéc. Khi löôõi dao aên saâu vaøo beà maët truïc tuøy thuoäc vaøo ñoä saâu hay noâng noù seõ taïo
ra theå tích cuûa ñieåm trame, caùc ñieåm trame coù hình kim töï thaùp ngöôïc.

Hình 1.25: Maùy khaéc

ñieän töû

Phöông phaùp khaéc truïc ñieän töû cuõng ñöôïc xem nhö laø phöông phaùp khaéc ñieän hoùa
vì noù ñöôïc thöïc hieän treân heä thoáng maùy khaéc tieän nhieàu hôn laø söû duïng hoùa chaát.
Nhöõng ñieåm trame khaéc ñöôïc taïo ra töø phöông phaùp naøy coù nhieàu hình daïng khaùc nhau vaø
goùc tram cuõng raát ña daïng hôn phöông phaùp aên moøn hoùa hoïc. Nhö trong phöông phaùp
aên moøn hoùa hoïc nhöõng oâ coù hình daïng chuaån nhaát ñònh ñöôïc aên moøn leân beà maët truïc,
giöõa caùc loã coù caùc vaùch ngaên ñeå choáng laïi aùp löïc cuûa dao gaït möc. Löôïng möïc truyeàn
ñeán beà maët ñöôïc kieåm soaùt baèng caùch thay ñoåi dieän tích vaø ñoä saâu cuûa caùc loã.
Vieäc khaéc caùc ñieåm trame ñöôïc
thöïc hieän treân maùy khaéc kim loaïi - coù hoaït ñoäng
vaø hình thöùc gioáng nhö maùy tieän - ñöôïc cheá
taïo moät caùch ñaëc bieät ñeå khaéc nhöõng loã raát
nhoû leân beà maët truïc oáng ñoàng moät caùch chính
xaùc. Ðaàu khaéc ñöôïc ñieàu khieån ñeå taïo ra hình
daïng vaø kích thöôùc cuûa caùc cell. Söï chuyeån
ñoäng boä cuûa boä phaän quay truïc oáng vaø söï
chuyeån ñoäng cuûa ñaàu ghi keá beân laø nhôø truïc
ñeäm vaø nhôø cô caáu ñaåy treân maùy khaéc. Maùy
naøy coù theå khaéc nhöõng ñieåm ngang töø 0-200
µm, saâu töø 0-50 µm
Hình 1.26: Beà maët truïc in OÁng ñoàng
ñöôïc taïo baèng PP khaéc ñieän töû

3
Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác

Trong phöông phaùp naøy moät ñaàu khaéc baèng kim cöông ñöôïc söû duïng ñeå caét
boû ñoàng khoûi beà maët truïc. Coâng cuï naøy ñôn giaûn laø moät ñaàu khaéc coù hình choùp ngöôïc,
maët sau cuûa boä phaän naøy laø moät boä phaän goùc caïnh ñeå laøm saïch ñoàng ñaõ ñöôïc khaéc treân
beà maët oáng ñoàng. Khi truïc oáng ñoàng quay ôû phía döôùi thì luùc ñoù coâng cuï khaéc di chuyeån
treân beà maët oáng ñoàng vôùi söï chuyeån ñoäng ñoàng boä. Khoaûng caùch giöõa caùc laàn khaéc
ñöôïc ñieàu khieån coá ñònh. Khi ñaàu khaéc tieáp xuùc vôùi truïc vôùi löïc maïnh, noù seõ khaéc thaønh
nhöõng raõnh roäng hôn vaø saâu hôn aên vaøo lôùp ñoàng. Khi löïc khaéc giaûm, caùc loã ñöôïc taïo ra
trôû neân heïp hôn vaø noâng hôn. Toác ñoä dao ñoäng cuûa ñaàu khaéc vaø toác ñoä quay cuûa truïc
oáng ñoàng luoân baèng nhau. Vì vaäy chieàu roäng vaø chieàu daøi cuûa nhöõng caùc loã naøy
seõ luoân xaáp xĩ baèng nhau, bôûi vì hình daïng cuûa ñaàu khaéc coù goùc caïnh gioáng nhö vieân
kim cöông nhoû, khi kieåm tra nhöõng vuøng ñöôïc khaéc ta phaûi kieåm tra kích thöôùc cuûa caùc loã
ñöôïc khaéc, nhöõng loã khaéc naøy troâng gioáng nhö nhöõng kim töï thaùp ngöôïc ñaàu xuoáng. Ðaây
laø neùt ñaëc tröng cuûa nhöõng loã khaéc baèng phöông phaùp ñieän hoùa.
Caùc loã naøy laø thaønh phaàn quan troïng cuûa phöông phaùp in oáng ñoàng. Chaát löôïng
hình aûnh in phuï thuoäc raát nhieàu vaøo kích thöôùc cuûa chuùng, hình daïng vaø ñoä saâu cuûa caùc loã
(ñieåm trame) Kích thöôùc cuûa caùc cell phaûi thay ñoåi töø 0 ñeán lôùn nhaát, vì theá tuyø vaøo löôïng
möïc caàn cung caáp maø ta taïo ra caùc loã coù kích thöôùc töø 0-100% khi in. ñeå thöïc hieän coâng
vieäc naøy ta thay ñoåi taàn soá dao ñoäng cuûa ñaàu khaéc hoaëc thay ñoåi höôùng dao khaéc hoaëc
thay ñoåi khoaûng caùch dao so vôùi truïc oáng ñoàng.
Vaùch ngaên: naèm giöõa caùc ñieåm trame laø phaàn khoâng bò dao khaéc, noù phaûi khaù nhoû
ñeå luôïng möïc chöùa ñuôïc nhieàu nhaát nhöng cuõng phaûi ñuû lôùn ñeå coù theå ñôõ ñuôïc dao gaït
möïc vôùi aùp löïc lôùn maø khoâng bò maøi moøn nhanh choùng. Chieàu roäng giöõa caùc ñieåm trame
laø 200 m thì beà roäng vaùch ngaên naèm trong khoaûng 5 – 10 m.
Goùc xoay trame: Khi thay ñoåi kích thuôùc cuûa ñieåm trame theo chieàu daøi vaø
roäng seõ ñieàu khieån goùc xoay cuûa trame maø khoâng laøm dieän tích cuûa noù thay ñoåi. Dieän
tích cuûa trame phuï thuoäc vaøo ñoä phaân giaûi cuûa noù. Trong khaéc baûn ñieän töû caùc ñieåm
trame ñuôïc ñònh huôùng theo ñuôøng cheùo. Neáu chieàu doïc cuûa trame nhoû laïi trong khi chieàu
ngang taêng leân caùc ñieåm trame seõ daõn roäng ra theo chieàu ngang, ñieàu naøy laøm thay ñoåi
goùc cuûa vaùch ngaên qua ñoù thay ñoåi goùc cuûa trame. Töông töï nhö vaäy neáu taêng chieàu daøi
vaø giaûm chieàu ngang thì goùc cuûa trame thay ñoåi maø khoâng laøm thay ñoåi soá luôïng
trame/ñvdt. Vaø khoâng laøm giaûm luôïng chöùa möïc. Goùc cô baûn cuûa caùc ñieåm trame thöôøng
gaëp laø goùc 300, 600, 900 töông ñöông vôùi ñoä phaân giaûi laø 120-250 lpi.

3
 Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác

Hình 1.27: Goùc xoay cuûa trame thay ñoåi khi thay ñoåi ñöôøng cheùo cuûa hình thoi
Toác ñoä khaéc: Coù theå ñieàu chĩnh raát nhieàu toác ñoä khaéc töø 2.000 loã/giaây ñeán 5.000
loã/giaây. Toác ñoä thuôøng duøng laø 3.200 loã/giaây. Neáu truïc coù chu vi laø 30 inch vaø roäng 40
inch, vôùi trame 150 lpi thì coù 22.500 loã/inch vuoâng. Toång coäng coù 27 trieäu loã phaûi
khaéc, vôùi toác ñoä 3.200 loã/giaây thì caàn 2h20’ ñeå hoaøn thaønh. Caùc loaïi trame thoâ hoaëc truïc nhoû
ñoøi hoûi ít thôøi gian hôn. Khi in nhieàu maøu thì ñoøi hoûi caùc truïc phaûi coù goùc trame khaùc
nhau. Tuyø thuoäc vaøo kích thöôùc cuûa truïc trong in cuoän maø ñaàu ghi coù theå leân tôùi 16 ñaàu
ghi (bình thöôøng laø 8) ñöôïc duøng.
Öu ñieåm cuûa phöông phaùp khaéc:
 Coù theå thu phoùng ñöôïc trong quaù trình khaéc.
 Coù khaû naêng taïo khuoân in lieân tuïc.
 Deã daøng kieåm soaùt ñoä saâu cuûa phaàn töû in.
 Toác ñoä cao.
 Chaát löôïng kieåm soaùt ñöôïc.
 Khaû naêng thay ñoåi taàn soá khaéc phuø hôïp vôùi vaät lieäu.
Moät soá yeâu caàu veà phim söû duïng trong quaù trình khaéc:
 Phim döông baûn.
 Maët thuoác cuûa film: chöõ thuaän hoaëc chöõ ngöôïc.
Neáu vaät lieäu in laø bao bì maøng trong suoát, coù theå in caû hai maët thì phuï thuoäc vaøo in
maët tröôùc hay maët sau cuûa maøng maø maët thuoác phim chöõ thuaän hay chöõ ngöôïc.
 In maët tröôùc cuûa maøng: maët thuoác phim chöõ thuaän.
 In maët sau cuûa maøng: maët thuoác phim chöõ ngöôïc.
 Ðoä ñen cuûa phim: Dmax >=3.5, Dmin= 0
 Hình daïng tram: tram troøn.
 Ðoä phaân giaûi phim: 175 lpi.
 Ðoä trong cuûa phim phaûi lôùn hôn ñoä trong cuûa phim in offset.
 Phim khoâng ñöôïc traày xöôùc, khoâng ñöôïc baùm buïi, khoâng söû duïng baêng keo.
Do maùy queùt ñieän töû (scanner) coù ñoä nhaïy raát cao. Moïi thoâng tin treân phim ñeàu
ñöôïc maùy queùt ñoïc roài khaéc leân truïc in. Moät veát baån treân phim voâ tình ñöôïc ghi roài khaéc
leân truïc in trôû thaønh phaàn töû in, khoâng theå söûa chöõa ñöôïc.
 Phim khoâng ñöôïc chĩnh söûa.
 Phim ñuû chi tieát, hình aûnh roõ neùt.
 Kích thöôùc phim phaûi phuø hôïp vôùi chu kyø in vaø chu vi truïc in, nghĩa laø treân
chu vi truïc ta coù theå laëp laïi bao nhieâu phim thì thích hôïp .
 Phim cho toaøn boä truïc, phaûi chöøa bieân 1-1.5 cm ôû hai ñaàu
 Ðoái vôùi saûn phaåm in laø nhaõn haøng thì theo chieàu cuoän maøng, xeáp caùc phim
nhaõn haøng caùch nhau laø 2 mm ñeå chöøa cho dao caét xeâ dòch. Do ñoù phim
phaûi boá trí hôïp lyù.
 Do in theo chieàu cuoän maøng neân maøng thöôøng daõn theo chieàu cuoän maøng
(chieàu vuoâng goùc vôùi ñöôøng sinh cuûa truïc) maø khoâng daõn theo chieàu ngang,

3
 Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác
phim phaûi chöøa phaàn nhaõn khi in sau naøy, ñeå cho khi in choàng maøu thì seõ
ñöôïc chính xaùc.
 Treân phim phaûi coù caùc daáu choàng maøu, caùc daáu ñaùnh daáu chu kyø in.
 Khi boá trí phimphaûi traøn leà. Neáu phim khoâng ñuû thì khoâng ñöôïc ghi truïc.
 Phim cuoán cuoän ñoä cong caøng nhieàu neân bò bieán daïng nhieàu, caàn chuù yù khi
bình phim.

Hình 1.28 : Maùy khaéc baûn ñieän

töû vôùi 16 ñaàu khaéc
2.3
.4

2.2.6 Phöông phaùp khaéc Laser

Töø raát laâu ñaõ coù nhieàu cuoäc thöû nghieäm veà vieäc cheá taïo truïc in oáng ñoàng sao
cho vöøa nhanh maø laïi toán ít chi phí hôn. Moät trong nhöõng khaû naêng ñoù laø söû duïng tia
laser hay doøng electron ñeå baén phaù beà maët truïc nhöng ñeàu chöa ñaït ñöôïc keát quaû khaû
quan. Ngaøy nay trong nhieàu tröôøng hôïp khaéc laser ñaõ ñöôïc thöïc hieän. Vaøo naêm 1995
khaéc laser ñaõ chính thöùc phaùt trieån. Nhöõng oâ chöùa möïc coù hình daïng töông töï nhö phöông
phaùp aên moøn. Truïc in oáng ñoàng ñaõ ñöôïc maï chrome sau khi ñaùnh boùng vaø laøm saïch.
Khaéc laser ñaõ thöïc söï môû ra moät caùnh cöûa môùi cho phöông phaùp cheá taïo truïc in. Khaéc
laser coù theå khaéc caùc cell coù kích thöôùc, hình daïng, chieàu saâu tinh teá. Haàu heát caùc cell
khaéc baèng laser coù hình daïng troøn, caùc cell daïng troøn laøm taêng löôïng möïc thoaùt ra.
So saùnh veà maät ñoä in, chieàu saâu cuûa phöông phaùp khaéc baèng laser chĩ baèng 2/3 caùc
cell ñöôïc khaéc baèng phöông phaùp ñieän hoùa hoïc. Caùc cell coù ñoä saâu ít hôn coù
nghĩa laø chuùng ñöôïc khaéc ít hôn vaø ít thôøi gian hôn. Phöông phaùp khaéc laser naøy keát hôïp
chính xaùc caùc file kyõ thuaät soá vaø söï thay ñoåi chieàu saâu cuûa caùc cell trong in oáng ñoàng.
Quaù trình khaéc laser tröïc tieáp duøng moät lôùp nhaïy saùng maøu ñen phuû leân lôùp ñoàng
maï treân beà maët khuoân in oáng ñoàng. Tia laser seõ loaïi boû lôùp nhaïy saùng taïi nhöõng vuøng
töông öùng vôùi phaàn töû in, truïc in sau ñoù ñöôïc ñem ñi aên moøn.
Phöông phaùp naøy cho pheùp taïo ra caùc loã coù hình troøn, taêng khaû naêng truyeàn möïc, do
caùc loã coù hình troøn, thuaän lôïi hôn daïng loã hình choùp ñöôïc taïo ra töø khaéc baûn ñieän töû. Vôùi
taàn soá khaéc leân ñeán 70 kHz thôøi gian taïo hình aûnh treân truïc giaûm xuoáng raát nhieàu, naâng
cao naêng suaát, giaûm thôøi gian chuaån bò truïc. Truyeàn möïc toát hôn giuùp cho tieát kieäm möïc
trong quaù trình saûn xuaát.

3
Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác

Hình 1.2: Öu ñieåm veà hình daïng loã do khaéc laser so vôùi khaéc baûn ñieän töû
Caùc lôïi theá cuûa khaéc laser truïc in oáng ñoàng trong coâng nghieäp bao bì:
 Naêng suaát cao.
 Linh hoaït trong vieäc taïo caùc loaïi trame cuõng nhö taïo trame hoãn hôïp
 Ðoä phaân giaûi cao maø khoâng laøm giaûm theå tích chöùa möïc.
 Keát quaû tính toaùn chính xaùc vaø oån ñònh
 Ðoä chính xaùc cao vaø coù khaû naêng söû duïng laïi truïc
 Phuïc cheá maøu chính xaùc vaø oån ñònh
 Tính töï ñoäng hoùa cao, ñaït hieäu suaát cao trong quaù trình saûn xuaát.
Thôøi gian saûn xuaát truïc giaûm xuoáng raát nhieàu so vôùi khaéc baûn ñieän töû, tyû leä giaûm
thôøi gian ñaùng keå khi ñoä phaân giaûi caøng cao.

3
Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác

Hình daïng loã ña daïng.

3
 Khoa In vaø Truyeàn Bieân soaïn: Cheá Quoác

Heä thoáng ghi baûn laser tröïc tieáp (Direct Laser System- DLS)
Ðaùp öùng nhöõng ñoøi hoûi ngaøy caøng cao cuûa saûn phaåm bao bì, gia taêng hieäu quaû saûn
xuaát truïc, ruùt ngaén thôøi gian ñeán saùu laàn so vôùi khaéc baûn ñieän töû. Coù khaû naêng cheá taïo truïc
taùi baûn cho nhieàu laàn in vôùi thoâng soá khoâng thay ñoåi, laøm giaûm vaät tö söû duïng. Quy trình
ñôn giaûn, phuø hôïp vôùi caùc quy trình coù saün vaø tieát kieäm ñöôïc hôn 20% löôïng möïc söû duïng.