Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Chöông 10:

QUY TRÌNH IN
VAØ TÖÏ ÑOÄNG HOÙA QUAÙ TRÌNH

Taát caû caùc heä thoáng in ñeàu laø nhöõng thieát bò coù tính ñoàng boä cao, hoaït ñoäng theo
moät quy trình cho tröôùc, caùc quy trình naøy bao goàm nhieàu yeáu toá nhö: Quy trình chuaån bò,
quy trình vaän haønh, quy trình in, kieåm tra… caùc quy trình naøy seõ khaùc nhau tuøy vaøo phöông
phaùp in, phuï thuoäc theo nhaø cung caáp thieát bò. Moãi thieát bò hay phöông phaùp in ñeàu coù caùc
quy trình cuï theå ñeå ñaùp öùng yeâu caàu laøm theá naøo ñeå baét ñaàu moät quaù trình in môùi nhanh
nhaát. Vôùi nhieàu saûn phaåm in khaùc nhau cuõng nhö moät maùy in phaûi ñaùp öùng cho caùc saûn
phaåm in khaùc nhau moät caùch nhanh nhaát, trong thöïc teá moät khoù khaên ñaët ra laø khi thay ñoåi
vaät lieäu in, khoå vaø kích thöôùc in khoâng caàn toán nhieàu thôøi gian maø vaãn ñaït ñöôïc chaát löôïng
theo yeâu caàu. Caùc quy trình ñöôïc xaây döïng nhaèm taïo ra söï thoáng nhaát trong quaù trình saûn
xuaát. Ñoái vôùi coâng ñoaïn In thöôøng baét ñaàu baèng chuaån bò vaät lieäu vaø keát thuùc khi in xong,
nhöõng quy trình ñöôïc xaây döïng phaûi döïa treân ñieàu kieän saûn xuaát thöïc teá vaø tình traïng trang
thieát bò cuï theå.
Baát cöù moät coâng vieäc naøo cuõng ñoøi hoûi keá hoaïch saûn xuaát lieân tuïc, caùc baûn höôùng
daãn coâng vieäc vaø caùc yeâu caàu cuûa coâng ñoaïn sau ñoù. Caùc böôùc coâng vieäc trong quaù trình
naøy bao goàm:
• Chuaån bò cho quy trình saûn xuaát töø caùc baûn yeâu caàu vaø giaù thaønh.
• Xaùc ñònh chính xaùc soá löôïng vaø chuûng loaïi vaät lieäu caàn duøng.
• Chuaån bò danh muïc chi tieát caùc coâng vieäc caàn thöïc hieän trong moät quy trình.
• Keát hôïp vôùi yeâu caàu cuûa caùc coâng ñoaïn khaùc.
• Saép xeáp vaät lieäu töông öùng cho moãi coâng ñoaïn.
• Thöïc hieän töøng coâng ñoaïn, ñöa vaät lieäu töông öùng vaøo caùc coâng ñoaïn saûn
xuaát.
• Kieåm tra tieán ñoä vaø chaát löôïng saûn phaåm.
• Hoaøn thaønh quy trình vaø chuyeån qua coâng ñoaïn khaùc.
10.1 Chuaån bò cho quaù trình In
Khoâng coù moät saûn phaåm in toát neáu nhö khoâng coù moät suï chuaån bò chu ñaùo vaø ñoàng
boä, söï chuaån bò naøy ñoøi hoûi söï phoái hôïp cuûa nhieàu boä phaän trong moät ñôn vò saûn xuaát. Caùc
nhaø in coù theå tieát kieäm haøng traêm trieäu ñoàng töø quaù trình chuaån bò naøy, noù giuùp laøm giaûm
thôøi gian saûn xuaát, giaûm löôïng hao phí do ñöôïc saép xeáp vaän haønh hôïp lyù. Tröôùc khi ñöa vaøo
quaù trình saûn xuaát taát caû caùc yeáu toá lieân quan (vaät lieäu, thieát bò, maùy moùc phuï trôï, caùc ñieàu
kieän saûn xuaát khaùc…) phaûi ñöôïc chuaån bò ñaày ñuû, ñieàu naøy seõ traùnh tình traïng bò ñoäng khi
tieán haønh coâng vieäc. Moät söï döøng laïi trong tieán trình saûn xuaát seõ laø nguyeân nhaân daãn ñeán
nhieàu söï coá khaùc nhau, söï chuaån bò caøng chính xaùc thì quaù trình in caøng nhanh choùng vaø
chaát löôïng in caøng oån ñònh.
Caùc nguyeân taùc chuû ñaïo ñeå giaûm bôùt thôøi gian chuaån bò, Vôùi moät soá nguyeân taéc
naøy, thôøi gian chuaån bò cho quaù trình in coù theå giaûm moät caùch ñaùng keå.
Taát caû caùc vaät lieäu caàn thieát phaûi ñaày ñuû, Söï chuaån bò toát nhaát laø khi taát caû caùc
vaät lieäu cung caáp cho quaù trình in phaûi ñöôïc taäp keát ngay taïi maùy in ngay taïi thôøi ñieåm caàn

Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 273

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

thieát ñöôïc söû duïng. Giaáy in, baûn in … phaûi ñöôïc caét, phôi chuaån bò taïi maùy in. neáu phaûi röûa
maùy vaø ñoåi maøu möïc thì möïc vaø caùc chaát taåy röûa phaûi coù saün treân maùy.
Ñoäi nguõ vaän haønh maùy coù naêng löïc, Phaân boá coâng vieäc trong quaù trình chuaån bò vaø
quaù trình in phuø hôïp vôùi trình ñoä vaø naêng löïc cuûa töøng thaønh vieân. Phoái hôïp nhieàu coâng
vieäc coù theå tieán haønh song song vôùi nhau nhaèm giaûm thôøi gian chuaån bò, phaân boá töøng coâng
vieäc theo coâng ñoaïn ñeå traùnh truøng laép nhau trong quaù trình vaän haønh, nhaát laø caùc coâng
ñoaïn canh chænh thieát bò ñeå ñaït ñöôïc söï thoáng nhaát toái öu.
Huaán luyeän ñaày ñuû, Caùc thaønh vieân trong moät ca vaän haønh phaûi ñöôïc huaán luyeän
ñeå coù kieán thöùc phuø hôïp vôùi coâng vieäc ñaûm traùch. Moãi moät thaønh vieân caàn coù ñaày ñuû kieán
thöùc vaø kyõ naêng trong coâng vieäc maø mình ñaûm traùch.
Tuaân thuû caùc quy trình vaø höôùng daãn cuûa nhaø saûn xuaát thieát bò, Caùc chæ daãn veà
thieát laäp caùc cheá ñoä vaän haønh, quy trình, caùc löu yù caàn ñöôïc tuaân thuû tuyeät ñoái. Ñaây laø caùc
thoâng tin quan troïng veà thieát bò vaø xöû lyù caùc tình huoáng khaån caáp, phaûi ñöôïc phoå bieán ñeán
taát caû caùc thaønh vieân trong ca saûn xuaát.
Baûo trì caùc thieát bò ño maøu, Maøu saéc cuaû hình aûnh tuøy thuoäc ñoä daøy cuûa lôùp möïc,
ñoä daøy naøy ñöôïc kieåm soaùt baèng thieát bò ño. Caùc maùy ño maät ñoä caàn coù tính oån ñònh vaø söï
chính xaùc, vì theá noù caàn ñöôïc veä sinh vaø baûo trì thöôøng xuyeân. Söï kieåm soaùt naøy cho pheùp
maøu saéc ñöôïc oån ñònh trong suoát quaù trình in.
Söû duïng caùc thieát bò hoã trôï töï ñoäng, Caùc thieát bò naøy nhö caáp vaät lieäu töï ñoäng,
nhaän vaät lieäu töï ñoäng, kieåm soaùt choàng maøu…. Cho pheùp giaûm bôùt coâng söùc vaø thôøi gian
cuõng nhö giuùp cho caùc xöû lyù chính xaùc hôn.
10.1.1 Caùc böôùc chuaån bò ban ñaàu
Ñaây laø caùc böôùc chuaån bò quan troïng, noù ñònh daïng cho saûn phaåm cuõng nhö quyeát
ñònh caùc quy trình saûn xuaát phuø hôïp vôùi ñaëc tröng cuûa saûn phaåm sau ñoù. Coâng vieäc ñaàu tieân
laø caàn phaûi xaùc ñònh ñoù laø loaïi saûn phaåm (hay aán phaåm) maø khaùch haøng yeâu caàu (nhö saùch,
baùo, catalogue, tôø rôi…). Töø nhöõng yeâu caàu cuï theå naøy môùi coù caùc thoâng soá cuï theå cho caùc
böôùc chuaån bò vaø saûn xuaát, keát hôïp vôùi thôøi gian saûn xuaát seõ cho pheùp quyeát ñònh caùc loaïi
thieát bò seõ tham gia saûn xuaát. Ví duï nhö caàn in moät cuoán Catalouge coù 30 trang keå caû bìa
chaúng haïn, thì caùc thoâng soá chuùng ta caàn quan taâm laø khoå thaønh phaåm, soá löôïng caùc trang
in, in bao nhieâu maøu, kieåu in vaø caùc yeáu toá sau in ñeå saép xeáp khoå in phuø hôïp vôùi maùy in vaø
caùc maùy gia coâng sau ñoù.
Soá löôïng vaät tö duøng cho quaù trình saûn xuaát naøy (giaáy, möïc, baûn in, vanish…) caàn
ñöôïc tính toaùn tröôùc theo ñònh möïc hoaëc chuaån bò ñaày ñuû ñeå phuïc vuï ngay khi caàn ñeán.
Thoâng thöôøng löôïng möïc, giaáy hay baûn in ñaõ ñöôïc döï tröõ saün vaø ñöôïc cung caáp ngay khi
caàn thieát, nhöng trong saûn xuaát thöôøng coù nhieàu söï thay ñoåi vì theá caàn phaûi tieân lieäu tröôùc.
Rieâng moät soá saûn phaåm yeâu caàu coù nhöõng vaät tö ñaëc bieät, raát ñaét tieàn neân ít ñöôïc döï tröõ vaø
chæ mua khi caàn söû duïng (caùc maøu nhuõ, maøu pha ñaëc bieät, caùc loaïi giaáy cao caáp, chuyeân
duïng…) cuõng caàn ñöôïc chuù yù cung caáp theo ñuùng yeâu caàu cuûa tieán trình saûn xuaát.
Moät trong nhöõng tính toaùn caàn thieát laø boá trí caùc taøi lieäu treân tôø in sao cho vöøa deã in,
vöøa phuø hôïp vôùi phöông thöùc gia coâng cuõng nhö ít hao nguyeân vaät lieäu nhaát. Caùc baøi in raát
ña daïng vì theá khoâng theå coù caùch saép xeáp hoaøn toaøn gioáng nhau cho moãi taøi lieäu in, caùch
tính toaùn vaø saép xeáp coøn phaûi phuø hôïp vôùi phöông phaùp in, daïng vaät lieäu vaø gia coâng. Taát
caû caùc giai ñoaïn trong quy trình saûn xuaát ñeàu phaûi ñöôïc chuaån bò tröôùc, ñaây laø moät quaù
trình laøm vieäc mang tính lieân keát cuûa nhieàu coâng ñoaïn.
10.1.2 Chuaån bò vaät lieäu in

274 Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Vaät lieäu söû duïng trong ngaønh in raát ña daïng töø kim loaïi, maøng plastic, nhöïa taám,
giaáy… Ñöôïc saûn xuaát döôùi hai daïng cuoän vaø tôø rôøi, moät soá vaät lieäu duøng cho in löôùi coù theå
laø caùc loaïi chai, loï ñaõ ñöôïc ñònh hình. Caùc daïng vaät lieäu naøy coù tính chuyeân duïng hôn laø
daïng cuoän vaø tôø rôøi, noù thöôøng ñöôïc söû duïng trong caùc xöôûng saûn xuaát in chuyeân duøng ñaët
chung vôùi nôi gia coâng caùc loaïi bao bì naøy.
Ñoái vôùi daïng vaät lieäu tôø rôøi, chuû yeáu laø giaáy. Giaáy caàn ñöôïc caét ngay ngaén vaø ñeå
thaønh thöøng choàng rieâng bieät, caàn ghi roõ khoå giaáy ñöôïc caét, soá löôïng cuûa töøng choàng vaø
duøng ñeå in cho aán phaåm naøo. Giaáy ñöôïc caét caàn löu yù ñeán kieåu in vaø caét sao cho phuø hôïp,
ví duï nhö khi in trôû nhíp caàn caét caû boán caïnh cuûa tôø giaáy in ñeå baûo ñaûm kích thöôùc chính
xaùc, ñoä vuoâng goùc cuûa caùc caïnh, söï chính xaùc khi caét giaáy seõ baûo ñaûm cho vieäc truøng khôùp
cuûa hai maët khi in trôû. Tröôùc khi ñöa giaáy vaøo maùy in caàn baûo ñaûm raèng noù phaûi ñöôïc taùch
tôø moät caùch hoaøn haûo, ñieàu naøy chæ coù theå taïo ñöôïc baèng caùch “voã giaáy” töùc laø laøm bung
giaáy ñeå taïo ra giöõa caùc tôø giaáy coù moät lôùp ñeäm khí. Rieâng ñoái vôùi loaïi giaáy coù traùng phuû,
beà maët raát phaúng vaø laùng, giöõa caùc tôø giaáy thöôøng xaûy ra söï huùt tónh ñieän, vieäc laøm bung
choàng giaáy giuùp haïn cheá ñieàu naøy. Coù theå laøm bung giaáy baèng thuû coâng hay baèng maùy voã
chuyeân duøng, giaáy caøng moûng caøng khoù taùch tôø.
Loaïi vaät lieäu khoâng thaám huùt ôû daïng tôø rôøi
thöôøng söû daïng laø caùc loaïi nhöïa taám, thieác khoâng coù
tính thaám huùt, raát daøy, noù khoâng bò huùt nhau neân
vieäc taùch tôø khoâng phöùc taïp nhö giaáy moûng, ñieàu
caàn thieát laø thieát keá cuûa boä phaän taùch tôø phaûi phuø
hôïp. Caùc loaïi vaät lieäu töø nhöïa ñoøi hoûi phaûi ñöôïc xöû
lyù beà maët baèng corona tröôùc khi in, thieát bò xöû lyù coù
theå ñöôïc gaén treân maùy in nhöng coàng keành vaø nguy
hieåm. Ñöôïc öa chuoäng söû duïng hieän nay laø vaät lieäu
ñöôïc xöû lyù tröôùc roài môùi ñöa vaøo maùy in, vôùi vaät
lieäu naøy caàn kieåm tra tình traïng beà maët tröôùc khi in
baèng caùc loaïi buùt thöû corona.
Caùc taám thieác duøng trong in kim loaïi raát Hình 10.1: Giaáy in ñöôïc caét theo
naëng, ñöôïc ñöa vaøo maùy in baèng thieát bò naâng phuø khoå in, xeáp thaønh choàng ñöa vaøo
hôïp, beà maët kim loaïi raát phaúng nhöng khoâng ñöôïc maùy in hoaëc ôû vò trí chôø
traày, xöôùc hoaëc bò gæ seùt.
Vôùi daïng tôø rôøi caàn phaûi chính xaùc veà khoå in, chuûng loaïi, ñònh löôïng, ñoä daøy, soá
löôïng in. Tuøy theo yeâu caàu cuûa aán phaåm, maùy in söû duïng luoân xaùc ñònh moät soá löôïng buø
hao nhaát ñònh, caàn ñaùp öùng soá löôïng buø hao cho quaù trình in, thaønh phaåm vaø trong phaân
phoái. Caùc ñònh möùc cho aán phaåm, gia coâng sau in caàn ñöôïc tuaân thuû.
Ñoái vôùi caùc vaät lieäu daïng cuoän, Thöôøng duøng cho caùc loaïi maøng plastic, metalize,
giaáy in baùo, giaáy in aán phaåm…ñöôïc bao goùi raát kyõ caøng, ñoùng goùi theo troïng löôïng hay ñoä
daøi (500kg ñoái vôùi giaáy, 2000m – 4.000m ñoái vôùi maøng plastic…). Tröôùc khi ñöa vaøo boä
phaän caáp giaáy caàn ñöôïc thaùo boû bao goùi, kieåm tra meùp cuûa cuoän, chæ caàn coù moät veát raùch
nhoû cuõng coù theå laøm ñöùt baêng vaät lieäu khi di chuyeån trong maùy in. Khi ñoåi cuoän caàn ñeán
caùc vaät lieäu daùn cuoän, baêng keo hai maët laø vaät lieäu phoå bieán duøng ñeå daùn cuoän. Caùc yeâu
caàu veà kieåu daùn caàn phuø hôïp vôùi kieåu vaän haønh cuûa boä ñoåi cuoän vaø yeâu caàu cuûa nhaø saûn
xuaát.
Vôùi caùc vaät lieäu coù tính thaám huùt nhö giaáy caàn phaûi qua thôøi gian khí haäu hoùa giaáy,
nghóa laø löu giaáy saép in taïi xöôûng (toát nhaát laø taäp keát gaàn maùy in) moät thôøi gian nhaát ñònh

Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 275

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

(24 giôø) tröôùc khi tieán haønh in. Thôøi gian naøy giuùp cho giaáy caân baèng ñoä aåm vaø nhieät ñoä vôùi
moâi tröôøng saûn xuaát xung quanh, noù seõ haïn cheá bò giaõn hay giaûm ñoä beàn cô hoïc khi chòu taùc
duïng cuûa löïc eùp in. Caùc thieát bò xöû lyù beà maët cho in cuoän cuõng phaûi ñöôïc löu yù ñeå xöû lyù
buïi, boät giaáy, xô vaø caùc chaát do coù khaû naêng aûnh höôûng trong quaù trình in.
Vaät lieäu in ñöôïc löu tröõ trong kho hay ngay trong xöôûng in, coù nhieàu heä thoáng ñöa
vaät lieäu ñeán maùy in hoaøn toaøn töï ñoäng. Moät trong nhöõng heä thoáng ñoù laø heä thoáng AGV
(Automated Guided Vehicle). Cuoän giaáy ñöôïc ñôõ trong nhöõng giaù ñôõ hình chöõ V, di chuyeån
ñeán töøng maùy in töông öùng döôùi söï ñieàu khieån cuûa maùy tính trung taâm, tín hieäu chuyeån ñeán
caùc giaù ñôõ di chuyeån baèng soùng radio. Thieát bò nhaän dieän caûm öùng di chuyeån höôùng ñi ñaët
treân saøn nhaø, seõ höôùng daãn xe di chuyeån töøng cuoän ñeán maùy in töông öùng.

Hình 10.2: Löu giöõ

giaáy cuoän vaø vaän
chuyeån giaáy baèng heä
thoáng AGV

Möïc in, Caùc loaïi möïc in phuø hôïp vôùi aán phaåm ñöôïc in cuï theå, soá maøu in thoâng
thöôøng, soá maøu pha, soá löôïng caàn duøng cho caùc baøi in. Ñoái vôùi in OÁng ñoàng vaø Flexo tyû leä
in maøu pha raát lôùn vaø thöù töï caùc maøu in cuõng thay ñoåi tuøy theo baøi maãu, do vaäy ngöôøi giaùm
saùt caàn theo doõi vaø chuaån bò ñaày ñuû cuõng nhö tuaân thuû ñaày ñuû caùc yeâu caàu töø boä phaän in
thöû (tyû leä pha maøu, ñoä nhôùt cuûa möïc, thöù töï in, ñoä nhôùt cuûa möïc…) vaø chuaån bò caùc yeâu
caàu veà saáy khoâ cho phuø hôïp vôùi möïc in.
Baûn in, hay khuoân in cuõng phaûi taäp trung saün taïi maùy in, khi thay ñoåi baøi in khoâng
maát thôøi gian, nhaát laø vôùi caùc loaïi khuoân in naëng vaø khoù di chuyeån nhö in oáng ñoàng.
Caùc loaïi vaät lieäu khaùc, nhö boät (laøm khoâ), dung dòch nöôùc maùng, dao gaït möïc,
dung moâi, caùc loaïi hoùa chaát chuyeân duïng, caùc hoùa chaát taåy röûa… cuõng phaûi chuaån bò ñaày
ñuû nhaèm phuïc vuï cho quaù trình in moät caùch toát nhaát.
10.1.3 Quy trình in
Moãi phöông phaùp in, moãi thieát bò in seõ coù moät quy trình töông öùng, caùc quy trình in
ñöôïc xaây döïng nhaèm taïo ra moät caùch laøm vieäc theo nhöõng chuaån möïc nhaát ñònh, noù cho
pheùp taïo ra söï thoáng nhaát khi hoaït ñoäng treân moät thieát bò cuï theå. Quy trình neâu ra sau ñaây
laø quy trình in chung nhaát baét buoäc phaûi ñöôïc thöïc hieän tuaàn töï khi laøm vieäc vôùi moät thieát
bò in cuï theå:
• Cung caáp vaät lieäu vaøo maùy.
• Gaén baûn in vaøo töøng ñôn vò in (löu yù thöù töï in choàng maøu)
• Cung caáp möïc vaøo maùng möïc.
• Canh chænh caùc boä phaän daãn vaät lieäu, ñaàu ra.
• Chaïy maùy ôû toác ñoä chaäm nhaát.
• EÙp in.

276 Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

• Canh chænh choàng maøu (caùc maøu phaûi choàng khít leân nhau)
• Canh chænh maøu saéc (so saùnh vôùi maãu)
• Kieåm tra choàng maøu, gaáp
• In saûn löôïng
• Kieåm tra trong khi in.
• Löu maãu ñeå kieåm tra.
• Khi in heát soá löôïng. Döøng maùy, thöïc hieän caùc coâng ñoaïn
- Veä sinh vaø baûo veä baûn in
- Thu hoài möïc dö
- Veä sinh heä thoáng
• Chuyeån qua saûn phaåm môùi
Quy trình in Offset tôø rôøi:
• Nhaän giaáy in, kieåm tra khoå, ñoä daøy, thieát laäp caùc cheá ñoä cho maùy in
• Ñöa giaáy vaøo baøn caáp giaáy
• Gaén baûn in
• Cung caáp möïc
• Canh chænh löôïng möïc vaø löôïng aåm cung caáp
• In thöû
• Canh chænh choàng maøu
• Canh chænh maøu saéc
• In saûn löôïng
• Veä sinh maùy
Quy trình in Offset cuoän:
• Nhaän giaáy in, kieåm tra khoå, ñoä daøy, thieát laäp caùc cheá ñoä cho maùy in
• Ñöa cuoän vaøo thaùp
• Luoàn giaáy theo yeâu caàu
• Gaén baûn in
• Cung caáp möïc
• Canh chænh löôïng möïc vaø löôïng aåm cung caáp
• Canh chænh choàng maøu
• Canh chænh maøu saéc
• Saáy (neáu coù)
• Canh chænh ñaàu gaáp
• In saûn löôïng
• Veä sinh maùy
Quy trình in oáng ñoàng:
• Nhaän vaät lieäu in, thieát laäp caùc cheá ñoä cho maùy in
• Ñöa cuoän vaøo thaùp
• Luoàn giaáy theo yeâu caàu
• Gaén truïc in
• Pha möïc theo maãu
• Cung caáp möïc
• Canh chænh ñoä nhôùt cuûa möïc
• Chaïy maùy in
• Haï dao gaït möïc
• Canh chænh choàng maøu

Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 277

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

• So maøu vôùi maãu

• Saáy
• Canh chænh ñaàu ra
• In saûn löôïng
• Veä sinh maùy
Caùc quy trình in noùi chung ñeàu coù caùc böôùc thöïc hieän gioáng nhau. Hieän nay caùc quy
trình naøy ñöôïc thay theá baèng caùc thieát bò coù tính töï ñoäng hoùa cao, giuùp giaûm thôøi gian
chuaån bò in vaø gia taêng ñoä chính xaùc trong vieäc kieåm tra trong quaù trình in. Theâm vaøo ñoù laø
caùc thieát bò thöïc hieän coâng ñoaïn thaønh phaåm ñöôïc theâm vaøo giuùp cho thôøi gian saûn xuaát
giaûm xuoáng.
10.2 Töï ñoäng hoùa trong quaù trình saûn xuaát in
Nhöõng thieát bò coù tính töï ñoäng hoùa cao ñaõ ñöôïc duøng cho caùc maùy in offset, caùc heä
thoáng naøy ñöôïc duøng cho toaøn boä quaù trình in Offset nhieàu maøu vaø coù soá löôïng lôùn vôùi caùc
maùy in tôø rôøi vaø daïng cuoän. Toác ñoä in cuûa caùc maùy in nhieàu maøu vaøo khoaûng 15.000 tôø/giôø
vôùi in tôø rôøi vaø khoaûng 60.000 tôø/giôø cho in Offset cuoän, ñaây laø nhöõng heä thoáng coù möùc ñoä
kyõ thuaät cao. Ñöông nhieân ñeå taêng naêng suaát thì caàn phaûi tính ñeán vieäc giaûm thôøi gian
chuaån bò trong quaù trình saûn xuaát.
Vieäc coá gaéng laøm giaûm thôøi gian chuaån bò cuõng cho pheùp laøm giaûm löôïng hao phí
vaät lieäu (cuï theå laø giaáy dô, laø nhöõng tôø in khoâng söû duïng ñöôïc). Theo caùch laøm chung, tröôùc
khi tieán haønh in, maùy in phaûi ñöôïc canh chænh theo khoå giaáy in, caáp möïc vaø gaén baûn in. Moät
soá yeâu caàu baét buoäc phaûi thöïc hieän tröôùc khi in nhö laøm saïch heä thoáng möïc, thaùo boû baûn in
cuõ.
Khi baûn in môùi ñöôïc gaén leân, boä phaän caáp giaáy ñöôïc ñieàu chænh theo khoå giaáy môùi,
maùng möïc phaûi ñöôïc ñieàu chænh laïi theo yeâu caàu cuûa töøng baûn in (khi in nhieàu maøu töøng
vuøng cuûa caùc maøu coù theå nhaän möïc khaùc nhau), vieäc caáp möïc vaø ñieàu chænh choàng maøu ñoøi
hoûi phaûi ñieàu chænh trong suoát quaù trình in
Nhöõng thao taùc cô baûn cho vieäc thieát laäp cheá ñoä cuûa moät maùy in ñöôïc minh hoïa ôû
hình 10.3. Thôøi gian chuaån bò maùy in cho saûn phaåm môùi vôùi caùc thieát bò töï ñoäng tieát kieäm
ñöôïc nhieàu hôn khi so saùnh vôùi vieäc chuaån bò baèng thuû coâng. Ñieàu naøy raát coù yù nghóa khi
nhìn vaøo bieåu ñoà theå hieän thôøi gian. Vôùi caùc heä thoáng phöùc taïp cho coâng vieäc in 4 maøu hieän
nay thì coù theå caøi ñaët töø 15-20 phuùt, khi so saùnh vôùi thôøi gian chuaån bò baèng thuû coâng thì
maát töø 60-90 phuùt. Thôøi gian ñieàu chænh ñeå ñaït ñöôïc lôùp möïc nhö mong muoán giaûm ñi raát
nhieàu, daãn tôùi laøm giaûm löôïng giaáy laõng phí.

Hình 10.3: Caùc coâng

ñoaïn yeâu caàu chuaån bò
cho maùy in nhieàu maøu
(so saùnh thôøi gian vôùi
caùc böôùc chuaån bò coù
söï hoã trôï cuûa thieát bò
töï ñoäng).

278 Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Caùc yeâu caàu khaùc trong vieäc chuaån bò töï ñoäng laø thao taùc xöû lyù maùy in ñôn giaûn cho ngöôøi
vaän haønh, ñoù laø laøm giaûm caùc coâng vieäc thuû coâng daãn ñeán ngaên ngöøa caùc nguy hieåm coù theå
xaûy ra trong quaù trình saûn xuaát, cho pheùp coâng vieäc thöïc hieän moät caùch saïch seõ vaø thaân
thieän vôùi moâi tröôøng. Keát quaû cuûa taát caû caùc quaù trình vaän haønh naøy cho pheùp chuùng coù
khaû naêng töï ñoäng thöïc hieän ñaày ñuû caùc nhieäm vuï chuyeân bieät trong thöïc teá, coù tính kinh teá,
theo ñuùng quy trình saûn xuaát vaø giöõ oån ñònh cho caùc saûn phaåm in chaát löôïng cao. Caùc kyõ
thuaät naøy ñang ñöôïc öùng duïng roäng raõi treân haàu heát caùc thieát bò in hieän nay.
10.2.1 Röûa maùy töï ñoäng
Trong quaù trình in offset, heä thoáng caùc loâ möïc, baûn in, taám cao su treân oáng cao su
vaø oáng eùp in phaûi laøm saïch khi moãi baøi in thay ñoåi ñeå phuø hôïp vôùi nhöõng yeâu caàu vaø ñieàu
kieän vaän haønh. OÁng cao su phaûi ñöôïc lau saïch trong quaù trình in sau moät soá löôïng in nhaát
ñònh, ví duï nhö, buïi giaáy hay caùc phaàn töû töø beà maët giaáy dính vaøo taám cao su, ñoùng buïi, taïo
keù ñoù chính laø nguyeân nhaân gaây ra caùc loãi vaø söï khoâng hoaøn haûo trong quaù trình chaïy saûn
phaåm. Töông töï nhö vaäy baûn in cuõng caàn phaûi laøm saïch trong quaù trình chaïy saûn phaåm, neáu
beà maët cuûa baûn in bò thay ñoåi seõ gaây ra söï truïc traëc cho hoaït ñoäng caáp möïc vaø caáp aåm hay
cuûa nhöõng loãi gaây ra bôûi caùc nhaân toá lieân quan ñeán giaáy laøm giaûm chaát löôïng in. OÁng eùp
cuõng caàn phaûi laøm saïch, vì neáu oáng eùp dô daãn ñeán vieäc tôø in nhaän möïc khoâng ñeàu, trong
tröôøng hôïp in ñaûo trôû möïc in deã baùm vaøo beà maët oáng eùp gaây ra hieän töôïng loät möïc cuûa maët
ñaõ in. Khi thay ñoåi khoå giaáy in nhaát thieát phaûi lau röûa thaät saïch cao su vaø oáng eùp in.
Khi thay ñoåi moät coâng vieäc (thay ñoåi baøi in), lôùp möïc coøn soùt laïi ôû baøi in tröôùc cuõng
caàn phaûi ñöôïc loaïi boû hoaøn toaøn treân maùng möïc, neáu duøng caùc loaïi möïc khaùc nhau treân
moät ñôn vò in naøy, chaúng haïn möïc khoâ nhôø UV vaø möïc thoâng thöôøng hay möïc cuûa nhöõng
maøu khaùc nhau. Caùc thieát bò töï ñoäng cho pheùp laøm saïch heä thoáng loâ möïc vaø beà maët cuûa caùc
oáng ñöôïc neâu ra ôû treân (oáng baûn, cao su vaø oáng eùp). Chuùng ñöa ra caùc giaûi phaùp kyõ thuaät
döïa treân caùc kieåu maãu thieát keá khaùc nhau vôùi nhöõng hieäu quaû ñaït ñöôïc khaùc nhau, tuøy
thuoäc vaøo caùc taùc nhaân hoaù hoïc caàn thieát cho vieäc laøm saïch vaø möùc ñoä cuûa vieäc töï ñoäng
hoùa.
Sô ñoà maùy in chæ ra ôû hình 10.4, minh hoïa oáng eùp in vaø oáng cao su cuûa moät ñôn vò in
offset tôø rôøi coù theå ñöôïc laøm saïch nhö theá naøo bôûi moät ñôn vò laøm saïch ñöôïc gaén theâm vaøo.
(hình 10.5) moâ taû chi tieát caùch vaän haønh heä thoáng nhö theá naøo vaø vò trò ñaët thieát bò laøm saïch
cho oáng cao su vaø oáng eùp, cuõng nhö nhöõng thuaän lôïi cuûa vieäc duøng vaûi ñeå laøm saïch vaø loïc
caùc chaát baån qua moät maøng chaén trung gian ñöôïc ñieàu khieån baèng khí neùn. Chieàu roäng cuûa
taám vaûi laøm saïch baèng vôùi chieàu roäng cuûa ñôn vò in, chaát taåy röûa loûng ñöôïc ño löôøng chính
xaùc töông öùng vôùi möùc ñoä chaát baån vaø ñöôïc phun xòt leân beà maët nhôø moät daõy voøi. Dung
dòch chaát taåy röûa ñöôïc thu hoài, loïc vaø taùi söû duïng.

Hình 10.4: Heä thoáng laøm saïch cho oáng

cao su vaø oáng eùp in (1) vaø thieát bò röaû
saïch heä thoáng loâ möïc möïc treân maùy in
offset tôø rôøi.(2)

Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 279

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Hình 10.5: Heä thoáng laøm saïch baèng vaûi,

chuyeån ñoåi lieân tuïc
a/ Heä thoáng cuoän vaûi laøm saïch vôùi
maøng loïc vaø cung caáp chaát loûng taåy
röûa trong quaù trình laøm saïch
b/ Thieát bò laøm saïch maø coù theå ñònh
vò treân oáng cao su hay oáng eùp
c/ Thieát bò laøm saïch vôùi cung caáp
khí neùn.

Hình 10.6 moâ taû thieát bò laøm saïch baèng loâ choåi loâng. Dung dòch taåy röûa ñöôïc truyeàn
leân beà maët thoâng qua loâ choåi loâng naøy ñeå loaïi boû caùc chaát dô, quaù trình laøm saïch hoaù hoïc
hoã trôï moät caùch ñaùng keå nhôø söï chuyeån ñoäng quay cuûa motor. Hình naøy cuõng dieãn taû moät
röûa saïch heä thoáng loâ möïc nhôø caùc voøi phun ñaëc bieät tích hôïp trong ñoù, ñoái dieän vôùi caùc voøi
phun laø maùng nhaän möïc, maùng naøy gaén chaët vaøo loâ saøng nhaän möïc ñöôïc röûa saïch töø voøi
phun ra. Neáu caàn thieát heä thoáng loâ möïc coù theå ñöôïc röûa saïch hoaøn toaøn baèng caùch naøy, quaù
trình röûa loâ hoaøn toaøn töï ñoäng, bôûi vì phun chaát taåy röûa, laáy möïc dö ra theo moät heä thoáng
ñieàu khieån töï ñoäng.
Neáu nhöõng nhaân toá laøm giaùn ñoaïn
hình thaønh treân taám cao su (hay treân treân
baûn in) trong quaù trình in (caùc phaàn töû
cuûa giaáy hay buïi maø xuaát hieän treân hình
aûnh ñöôïc in) thì coù caùc thieát bò ñaëc bieät
ñöôïc goïi laø “hickey removes” (laáy keù) noù
seõ loaïi boû caùc yeáu toá laøm giaùn ñoaïn trong
moät khu vuïc heïp ñaõ ñöôïc choïn cuûa oáng
cao su nhôø moät dao gaït baèng cao su.

Hình 10.6: Thieát bò laøm saïch töï ñoäng vôùi

loâ choåi loâng
a/ Ñôn vò in vôùi thieát bò laøm saïch cho oáng
cao su(1) oáng eùp (2), loâ möïc (3)
b/ Thieát bò laøm saïch taám cao su.
10.2.2 Thay baûn töï ñoäng

280 Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Thaùo boû baûn in töø baøi in tröôùc vaø gaén baûn in môùi cho baøi in keá tieáp coù theå xaûy ra ôû
caùc giai ñoaïn khaùc nhau cuûa moät quaù trình töï ñoäng. Vieäc loaïi boû baûn in cuõ vaø thay baûn in
môùi thì coù theå ñöôïc thöïc hieän moät caùch lieân tuïc cho caùc baûn in rieâng bieät vôùi söï giuùp ñôõ
cuûa nhöõng ngöôøi vaän haønh hay hoaøn toaøn moät caùch töï ñoäng nhôø moät heä thoáng hoäp ñöïng maø
khoâng caàn coù baát cöù moät söï can thieäp naøo cuûa ngöôøi vaän haønh. Maãu thieàt keá ñaàu tieân cho
heä thoáng thay ñoåi baûn in töï ñoäng cho maùy in tôø rôøi ra ñôøi taïi Nhaät Baûn vaøo 1990.
Khi gaén moät baûn in cho coâng vieäc in nhieàu maøu, vieäc caàn thieát laø baûn in phaûi ñöôïc
keïp chaët vaø ñònh vò chính xaùc treân oáng baûn. Ñieàu naøy coù theå ñaït ñöôïc nhôø caùc loã ñònh vò
treân baûn in vaø moät heä thoáng daãn höôùng (bình trang, phôi, beû neïp baûn in) thích hôïp. Taát
nhieân ñieàu naøy cuõng yeâu caàu trong coâng vieäc tröôùc in nhö taùch maøu, phôi baûn cuõng phaûi
ñöôïc tieán haønh ñònh vò chính xaùc treân baûn in.
Nhöõng yeâu caàu veà tính chính xaùc vaø hieäu quaû cuûa heä thoáng naïp baûn töï ñoäng raát
ñaùng tin caäy, vì vò trí chính xaùc cuûa baûn in trong töøng ñôn vò in coù theå ñaït ñöôïc ngay caû vôùi
caùch naïp baûn baèng tay nhôø coù heä thoáng caùc loã ñònh vò chaát löôïng cao ñöôïc taïo ra trong quaù
trình tröôùc in vaø treân maùy in. Nhöõng caûi tieán ñaëc bieät cuûa heä thoáng leân baûn töï ñoäng laø
khoâng yeâu caàu coù baát cöù söï keïp chaët baûn baèng tay, khoâng coù caùc nhaân toá lieân quan ñeán
ngöôøi vaän haønh maùy taùc ñoäng, vaø baûn in coù theå ñöôïc thay treân taát caû caùc ñôn vò in cuûa maùy
gaàn nhö trong cuøng moät thôøi ñieåm (khoâng luoân luoân ñoàng boä, ñieàu naøy phuï thuoäc vaøo söï
saép xeáp ñaët caùc truïc vaø vò trí truïc trong moät ñôn vò in lieân quan ñeán loøng maùng).
Caùc böôùc tieán haønh cuûa vieäc thay baûn töï ñoäng ñöôïc moâ taû trong hình 10.7. Ñaàu tieân
baûn in ñöôïc chuaån bò/thay theá ôû vò trí saün saøng trong ñôn vò cho baøi in môùi, vaø sau ñoù baûn in
ñöôïc thay theá vaøo vò trí saün saøng ñeå gaén leân oáng baûn, tieáp theo sau laø quaù trình keïp vaø naïp
baûn töï ñoäng, hình 10.7b moâ taû baûn ñöôïc ñöa vaøo heä thoáng keïp cuûa oáng baûn nhö theá naøo vaø
heä thoáng keïp baûn ñöôïc thieát keá ra sao.

Hình 10.7: Naïp baûn töï

ñoäng treân ñôn vò in cuûa
moät maùy in offset tôø rôøi.
a/ Naïp baûn
b/ Caáu truùc thieát keá cuûa
moät thieát bò cô khí keïp
chaët baûn

Moät heä thoáng khaùc trong vieäc thieát keá hoäp ñöïng ñöôïc moâ taû ôû hình 10.8 vaø hình 10.9
dieãn taû caùch laáy baûn ra nhö theá naøo vaø vieäc naïp baûn coù theå laøm hoaøn toaøn töï ñoäng thoâng
qua moät heä thoáng hoäp ñöïng baûn.

Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 281

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Hình 10.8: Heä thoáng thay baûn töï ñoäng Hình 10.9: Heä thoáng thay baûn töï ñoäng cuûa maùy in
cuûa maùy in offset tôø rôøi offset tôø rôøi duøng caùc hoäp chöùa saün baûn in.

Coù nhieàu thieát keá cho heä thoáng thay baûn töï ñoäng, baûn in cho moät soá coâng vieäc coù
theå ñöôïc löu tröõ saün trong moät hoäp duøng cho moät chuoãi coâng vieäc lieân tuïc. Ñieàu naøy coù
nghóa raèng baûn in cuûa nhöõng baøi in xong seõ ñöôïc laáy ra moät caùch töï ñoäng vaø baûn in cuûa baøi
in keá tieáp tieáp theo ñöôïc laép leân oáng baûn hoaøn toaøn töï ñoäng, chaúng haïn nhö heä thoáng ñöôïc
chæ ra ôû hình 10.10. Tuy nhieân, heä thoáng hoäc ñöïng nhieàu baûn naøy phaûi khoâng gaëp söï coá khi
coù nhöõng truïc traëc xaûy ra hay khi thay ñoåi keá hoaïch saûn xuaát, ví duï nhö thay ñoåi maùy in.

Hình 10.10: Heä thoáng thay

baûn töï ñoäng duøng cho maùy
in 4 maøu vôùi caùc hoäp chöùa
ñöôïc nhieàu baûn in

Heä thoáng thay baûn cuõng ñöôïc duøng

trong heä thoáng maùy in offset cuoän hình
10.11 ñöa ví duï thay baûn cho ñôn vò in cao
su ñoái cao su, baèng heä thoáng hoäp ñöïng.

Hình 10.11: Thay baûn töï ñoäng

cho heä thoáng in Offset cuoän.

10.2.3 Ñieàu chænh kích thöôùc vaø daãn truyeàn giaáy

282 Bieân soaïn: Cheá Quoác Long
Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Heä thoáng caáp giaáy vaø nhaän giaáy ra cuûa maùy in offset tôø rôøi phaûi ñöôïc ñieàu chænh
neáu coù söï thay ñoåi khoå giaáy in ôû baøi in keá tieáp. Vôùi söï thay ñoåi naøy caàn phaûi canh chænh laïi
vò trí cuûa choàng giaáy treân baøn ñaët giaáy, baøn naïp giaáy (daây baêng vaø baùnh xe), khoaûng caùch
vaø goùc nghieâng cuûa voøi huùt giaáy, boä phaän taùch tôø ñeå taùch vaø caùc tay keâ ñònh vò (tay keâ ñaàu
vaø tay keâ hoâng) hay noùi caùch khaùc gaàn nhö phaûi thieát laäp laïi toaøn boä cheá ñoä laøm vieäc ôû ñaàu
vaøo vaø nhaän giaáy ra. Heä thoáng quaït gioù vaø huùt khí cuõng phaûi ñöôïc caøi ñaët töông öùng cho
khoå vaø loaïi giaáy môùi.Vôùi nhöõng kyõ thuaät hieän nay coù theå ñieàu chænh töø xa vaø thay ñoåi vò trí
cuûa caùc yeáu toá keå treân baèng quaù trình töï ñoäng hoùa.Ví duï, khoå giaáy in coù theå nhaäp vaøo baûng
ñieàu khieån caûm öùng cuûa maùy in vaø caùc thaønh phaàn daãn giaáy ñöôïc chuyeån ñeán vò trí môùi,
ñieàu naøy coù theå duøng cho caû hai boä phaän naïp giaáy vaø ra giaáy.
Hình 10.12b moâ taû boä phaän naïp giaáy vôùi caùc ñaàu huùt hieån thò treân baûng ñieàu khieån
cuûa ngöôøi vaän haønh (hình 10.12c), cuõng nhö khoå giaáy vieäc nhaäp döõ lieäu cho caùc yeâu caàu veà
ñoä daøy giaáy khaùc nhau coù theå ñöôïc caøi ñaët baèng boä phaän ñieàu khieån töø xa hay töï ñoäng taïi
baøn naïp giaáy. Hình 10.12a moâ taû quaù trình dieãn ra treân baøn naïp giaáy (baøn daây baêng) daãn
giaáy vaøo ñôn vò in ñaàu tieân. Nhöõng boä phaän daãn giaáy (daây baêng, baùnh xe, …) vaø ñònh vò tôø
giaáy (tay keâ) tröôùc khi ñöa vaøo ñôn vò in ñaàu tieân ñöôïc ñieàu chænh baèng thieát bò ñieàu chænh
töø xa.

Hình 10.12: Töï ñoäng ñieàu chænh theo khoå giaáy taïi boä phaän vaøo giaáy
a. Baøn naïp giaáy cho ñôn vò in ñaàu tieân
b. Choàng giaáy in, boä phaän taùch tôø vaø baûng ñieàu khieån
c. Maøn hình ñieàu khieån
Vôùi caùc maùy in coù ñaûo trôû, coù theå in treân caû hai maët cuûa giaáy chæ trong moät laàn qua
maùy, caû hai heä thoáng nhíp cuûa ñôn vò ñaûo trôû giaáy vaø heä thoáng voøi huùt ñöôïc ñieàu chænh phuø
hôïp vôùi khoå giaáy khi maùy in ñöôïc chuyeån ñoåi töø in moät maët sang in hai maët. Phuï thuoäc vaøo
caáu truùc thieát keá cuûa maùy in söï thay ñoåi naøy coù theå laøm taêng thôøi gian vaø ñoøi hoûi quy trình
xöû lyù baèng tay. Caùc maùy in hieän nay ñaõ ñöa ra nhieàu giaûi phaùp vaø phöông tieän töï ñoäng deã
daøng ñieàu chænh, an toaøn cho ngöôøi vaän haønh.
Khi in vôùi soá löôïng lôùn saûn phaåm treân maùy in offset rôøi coù naêng suaát cao caàn nhieàu
choàng giaáy phaûi thay ñoåi (piles changes - nghóa laø maùy in ñöôïc döøng ñeå thay ñoåi choàng
giaáy vaø khôûi ñoäng laïi khi ñaõ ñöa vaøo moät choàng giaáy môùi treân baøn nhaän giaáy, ñaây laø ñieàu
khoâng theå traùnh khoûi – maát thôøi gian) cho ñeán khi boä phaän naïp giaáy coù theå thay choàng giaáy
hoaøn toaøn töï ñoäng ñöôïc phaùt trieån cho maùy in offset tôø rôøi. Boä phaän naïp giaáy ñöôïc moâ taû
trong hình 10.13, moät choàng giaáy gaàn heát coù theå ñöôïc ñöa leân treân nhôø moät thieát bò ñaëc bieät

Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 283

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

vaø choàng giaáy môùi ñöôïc ñaët ôû ngay beân döôùi noù, vieäc thay choàng giaáy dieãn ra hoaøn toaøn töï
ñoäng. Vôùi nhöõng thieát bò naøy maùy in offset tôø rôøi coù theå vaän haønh lieân tuïc (non-stop) trong
suoát quaù trình in saûn löôïng töông töï nhö caùch in offset cuoän.
Ñöôøng daãn giaáy trong boä phaän ra giaáy laø caùc boä phaän cô khí lieân quan ñeán khoå giaáy
vaø heä thoáng hoã trôï thoåi gioù vaø huùt khí cuõng coù theå ñieàu khieån töø xa. Caùc ñôn vò saáy vaø thieát
bò phun boät ñöôïc laép ñaët trong khu vöïc ra giaáy cuõng coù theå thay ñoåi thích hôïp vôùi khoå giaáy
in vôùi söï hoã trôï cuûa caùc chöùc naêng töï ñoäng.

Hình 10.13: Heä thoáng

caáp giaáy töï ñoäng thay ñoåi
choàng giaáy (non-stop)
a. Caáp giaáy töï ñoäng
vôùi choàng giaáy ôû
vò trí chôø.
b. Baøn phuï ñôõ choàng
giaáy.

10.2.4 Thieát laäp tröôùc löôïng möïc cung caáp

Neáu heä thoáng ñònh vò cho vieäc gaén baûn in chính xaùc vaø trong quaù trình cheá baûn tröôùc
ñoù ñaõ theo moät khuoân khoå ñònh vò chính xaùc cho töøng baûn in rieâng bieät, thì khoâng caàn caùc
thieát laäp ñaëc bieät naøo cho vieäc choàng maøu, canh chænh choàng maøu raát nhanh, coù theå thöïc
hieän hoaøn chænh choàng khít caùc maøu chæ trong moät vaøi böôùc sau khi in tôø ñaàu tieân.
Ñaây laø ñieàu khoâng theå trong tröôøng hôïp caáp möïc khaùc nhau cho caùc vuøng hình aûnh
in treân baûn in. Möïc caáp theo töøng ñôn vò in rieâng bieät qua töøng khu vöïc ñöôïc phaân chia treân
maùng möïc (phím chænh möïc) phuï thuoäc vaøo dieän tích cuûa vuøng hình aûnh laø bao nhieâu beà
maët baûn in. Moãi phím möïc (vuøng caáp möïc) phaûi ñöôïc môû ra thích hôïp vôùi vuøng phuû cuûa beà
roäng soïc möïc treân baûn theo höôùng in. Beà roäng cuûa soïc möïc, bao goàm taát caû caùc vuøng möïc
ñöôïc môû treân maùng möïc ñöôïc ñieàu chænh ñöa ñeán baûn in qua böôùc quay cuûa loâ maùng möïc.
Vì vaäy vieäc ñieàu chænh beà roäng soïc möïc vaø ñoä môû cuûa vuøng möïc (khe hôû giöõa dao maùng vaø
loâ maùng möïc) phaûi ñöôïc thöïc hieän laàn löôït ôû töøng ñôn vò in.
Quaù trình naøy toán nhieàu thôøi gian, neáu ngöôøi vaän haønh phaûi canh chænh caùc phím
möïc tröïc tieáp treân maùng möïc baèng tay cho moãi ñôn vò in khaùc nhau. Hôn theá nöõa ñoù laø
phöông phaùp thieáu chính xaùc, phuï thuoäc raát nhieàu vaøo kinh nghieäm cuûa ngöôøi vaän haønh,
ngöôøi thôï ñònh löôïng baèng maét nhôø caùch nhìn vaøo lôùp möïc treân loâ maùng möïc ñeå ñieàu chænh
ñoä môû cuûa caùc phím chænh möïc. Maëc duø vieäc ñieàu chænh möïc baèng boä kieåm soaùt töø xa
thoâng qua baûng ñieàu khieån noái vôùi maùy in ñaõ ñöôïc chaáp nhaän trong moät thôøi gian daøi,
nhöng vieäc thieát laäp chính xaùc soá löôïng möïc caàn duøng vaãn coøn chöa ñaït ñöôïc. Moät böôùc cô
baûn höôùng tôùi giaûm thôøi gian chuaån bò laø phaùt trieån moät thieát bò ñöôïc goïi laø plate image
reader (laø thieát bò ñoïc hình aûnh treân baûn in) nhöõng yeâu caàu caáp möïc treân töøng vuøng cuûa baûn
in ñöôïc ño moät caùch töï ñoäng tröôùc khi baûn in ñöôïc gaén leân ñôn vò in.

284 Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Thieát bò ñoïc baûn in nhö trong hình

10.14. Ñaây laø moät heä thoáng queùt quang
hoïc ño phaàn traêm khu vöïc che phuû trong
phaïm vi vuøng möïc döïa treân söï phaûn xaï
khaùc nhau giöõa vuøng nhaän möïc vaø beà
maët khoâng nhaän möïc (vuøng toâng nguyeân
töông ñöông 100%) vieäc caøi ñaët cho khe
hôû vuøng caáp möïc vaø beà roäng soïc möïc cuûa
maùng möïc ñöôïc xaùc ñònh baèng moät thuaät
toaùn döïa treân thieát keá cuûa boä phaän caáp
möïc, ñöôøng cong ñaëc tröng in, aûnh höôûng
cuûa möïc vaø giaáy. Hình 10.14: Thieát bò ñoïc baûn in
Döõ lieäu coù theå ñöôïc truyeàn tröïc tieáp tôùi maùy in thoâng qua daây daãn döõ lieäu hay caùc
thieát bò löu tröõ caàm tay nhö baêng töø, ñóa….coù khaû naêng nhôù nhieàu döõ lieäu cuûa caùc baøi in
khaùc nhau. Vieäc caáp möïc treân taát caû caùc ñôn vò coù theå ñöôïc caøi ñaët tröôùc döïa treân nhöõng döõ
lieäu naøy, tröôùc khi baûn in ñöôïc gaén leân oáng baûn vaø vieäc caáp giaáy baét ñaàu thöïc hieän treân
maùy in ñeå baét ñaàu quaù trình in. Caùc thieát laäp khaùc coù theå döïa treân yeâu caàu veà löôïng möïc
cung caáp vaø phaân boá möïc treân baûn in, chaúng haïn nhö vò trí baét ñaàu cuûa caùc loâ phaân phoái
möïc trong boä phaän caáp möïc lieân quan tôùi loøng maùng cuûa oáng baûn vaø löôïng dung dòch laøm
aåm caàn thieát cung caáp cho baûn in.
Moät caùch laøm khaùc laø caùc döõ lieäu ñöôïc soá hoùa trong quaù trình tröôùc in, ñöôïc chuyeån
ñoåi theo moät ñònh daïng soá chi tieát cho töøng coâng vieäc in, ñöôïc truyeàn xuoáng maùy in, theo
caùch naøy nhöõng vuøng phuû möïc vôùi moãi maøu töông öùng coù theå ñöôïc tính toaùn cho töøng vuøng
caáp möïc töø döõ lieäu naøy, toaøn boä noäi dung cuûa tôø in ñöôïc caáp möïc theo ñuùng yeâu caàu, trong
tröôøng hôïp naøy khoâng caàn duøng thieát bò ñoïc baûn in. Tính toaùn löôïng möïc tröôùc cho caùc hình
aûnh in daïng soá töø quaù trình tröôùc in, truyeàn caùc döõ lieäu naøy ñeán vaø thieát laäp cheá ñoä laøm
vieäc tröôùc cho maùy in theo moät ñònh daïng soá ñaëc bieät laø PPF: print production format. Hình
10.15 dieãn taû caùch tính toaùn löôïng möïc cuûa töøng maøu CMYK taïi caùc phím chænh möïc, coù
theå tính toaùn vaø thieát laäp ñoä daøy lôùp möïc, beà roäng cuûa caùc vuøng phuû möïc treân maøn hình
ñieàu khieån, töông öùng vôùi ñaëc thuø cuûa maùy in.

Hình 10.15: Löôïng

möïc cung caáp cho
baûn in ñöôïc quyeát
ñònh bôûi döõ lieäu soá
töø maùy tính cho nhieàu
maøu.

Ngoaøi vieäc caáp möïc, vôùi in offset truyeàn thoáng ñôn vò in phaûi ñöôïc caáp theâm dung
dòch laøm aåm, löôïng dung dòch laøm aåm cung caáp cuõng phaûi ñöôïc thieát laäp. Yeâu caàu caáp dung

Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 285

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

dòch laøm aåm coù theå ñöôïc tính toaùn töø löôïng möïc ñöôïc cung caáp cho baûn in, coù moái lieân
quan ñeán baøi in. Thieát laäp cheá ñoä cho vieäc caáp dung dòch ñöôïc hình thaønh töø caùc yeâu caàu
naøy vaø phaûi phuø hôïp vôùi loaïi thieát bò laøm aåm ñöôïc söû duïng. Caáp aåm theo töøng vuøng (gioáng
nhö phím möc) laø khoâng caàn thieát. Caøi ñaët caùc giaù trò veà toác ñoä cuûa loâ laáy (loâ chaám) daãn
truyeàn vöøa ñuû seõ taïo thaønh moät lôùp moûng dung dòch laøm aåm treân baûn in. Vôùi heä thoáng laøm
aåm lieân tuïc hieän nay, lôùp aåm coù ñoä daøy töø 1 – 2 μm laø vöøa ñuû (coù theå ñaït ñöôïc nhaát laø vôùi
caùc heä thoáng loâ möïc coù theâm caùc voøi thoåi khí). Vì theá toác ñoä cuûa loâ laáy aåm coù theå caøi ñaët
cuøng vôùi vieäc thieát laäp döõ lieäu cho caùc vuøng möïc.
Treân thöïc teá löôïng möïc ñöôïc truyeàn tôùi baûn in laø bao nhieâu thì phuï thuoäc vaøo raát
nhieàu yeáu toá aûnh höôûng ñeán ñoä chaûy cuûa möïc trong ñôn vò in. Trong soá nhöõng nhaân toá
quyeát ñònh ñoù thì quaù trình ñoäng hoïc chaát loûng bao goàm truyeàn möïc töø maùng möïc tôùi heä
thoáng loâ, quaù trình taùch möïc vaø söï loang möïc sang vuøng laân caän cuûa moãi vuøng möïc ñöôïc
kieåm soaùt bôûi phím chænh möïc vaø ñoä hôû töông öùng vôùi loøng maùng cuûa caùc oáng. Dung dòch
laøm aåm cuõng aûnh höôûng tôùi nhuõ töông möcï – nöôùc. Truyeàn töø loâ chaø möïc tôùi baûn in, töø baûn
in tôùi cao su vaø cao su leân giaáy thì cuõng bò aûnh höôûng töông töï bôûi ñaëc tính cuûa vaät lieäu,
dung sai cô khí vaø caøi ñaët aùp löïc in trong ñôn vò in. Caùc thoâng soá caøi ñaët ñoä môû ban ñaàu cho
caùc phím möïc döïa treân löôïng möïc caàn thieát phaûi cung caáp chæ coù theå gaàn ñuùng trong so vôùi
quaù trình caáp möïc khi in. Caùc heä thoáng ño cuõng caàn ñöôïc duøng, nhö laø ñeå thaáy ñöôïc söï
khaùc nhau giöõa giaù trò caøi ñaët ban ñaàu vaø giaù trò cuoái cuøng coù ñöôïc trong quaù trình in saûn
löôïng. Vieäc caøi ñaët möïc thì döïa treân caùc giaù trò maëc ñònh. Tuy nhieân, ñoái vôùi coâng vieäc in
khoâng coù söï töông hôïp naøo cho tham soá chuaån, noù phaûi ñöôïc caøi ñaët möïc cho caân xöùng vôùi
ñöôøng cong ñaëc tröng töông öùng vaø caùc tham soá nhaäp vaøo.

Hình 10.16: Heä thoáng

caáp möïc in –line cho
nhieàu maùng möïc maùy
in Offsetrôø rôøi nhieàu
maøu, coù theå caáp möïc
baèng töøng hoäp möïc
hoaëc daãn möïc töø caùc
thuøng chöùa möïc trung
taâm.

10.2.5 Cung caáp möïc in vaø dung dòch laøm aåm

286 Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Ñeå caáp möïc cho caùc maùng möïc treân maùy in offset rôøi, ngöôøi vaän haønh thoâng thöôøng
seõ chæ söû duïng moät dao möïc ñeå muùc möïc töø hoäp möïc ñoå tröïc tieáp vaøo maùng möïc. Coù vaøi heä
thoáng ñöa ra caùc phöông phaùp ñôn giaûn hôn thuaän tieän hôn phöông phaùp truyeàn thoáng trong
vieäc ñöa möïc ñeán maùng möïc treân maùy in offset tôø rôøi. Heä thoáng ink-caridges ñöôïc söû duïng
ñeå thöïc hieän qui trình caáp möïc töï ñoäng naøy, ñöôïc moâ taû trong hình 10.16, moät boä phaän
mang hoäp möïc di chuyeån töï ñoäng töø beân naøy sang beân kia maùng möïc ñeå ñaûm baûo raèng
maùng möïc thì ñöôïc caáp ñaày ñuû möïc. Möùc ñoä caáp möïc ñöôïc ghi nhaän baèng caûm bieán vaø
löôïng möïc cung caáp ñöôïc ñieàu khieån baèng heä thoáng kieåm soaùt. Heä thoáng caáp möïc töø hoäp
ñöïng kieåu naøy ñöôïc vaän haønh deã daøng, tính töï ñoäng cao vaø keát hôïp vôùi caùc coâng ngheä kieåm
tra noù ñaûm baûo cho ngöôøi vaän haønh ñöôïc thoâng baùo veà tình traïng coøn laïi cuûa möïc thöôøng
xuyeân trong suoát quaù trình in.
Caáp möïc töï ñoäng keát hôïp vôùi maøn hình kieåm soaùt, heä thoáng kieåm tra möùc ñoä ñaày
möïc trong maùng möïc ñöôïc söû duïng cho caùc maùy in haøng daøi nhö treân maùy in offset cuoän.
Vì naêng suaát cao vaø in vôùi saûn löôïng lôùn. Hình 10.17 moâ taû caùch maø möïc in ñöôïc caáp cho
maùng möïc cho maùy in offset cuoän nhôø moät heä thoáng bôm möïc vaø oáng daãn. Moät thieát bò
caûm bieán sieâu aâm duøng ñeå ño vaø kieåm tra möùc ñoä ñaày möïc. Heä thoáng caáp möïc töông töï
cuõng ñöôïc söû duïng treân maùy offset tôø rôøi.

Hình 10.17: Heä thoáng caáp

möïc töï ñoäng cho maùy in
offset cuoän.
a. Thuøng ñöïng möïc
ñöôïc ñöa vaøo heä
thoáng bôm möïc
b. Maùng möïc vôùi caùc
oáng daãn caáp möïc vaø
ñaàu doø möùc ñoä ñaày
möïc.
Cuõng coù nhöõng heä thoáng ño vaø kieåm tra cho vieäc caáp dung dòch laøm aåm, chuùng phaûi
ñaûm baûo raèng luoân luoân coù ñuû löôïng dung dòch laøm aåm trong maùng chöùa aåm treân ñôn vò in.
Cuõng nhö heä thoáng caáp möïc noù cuõng theå hieän treân maøn hình caùc thaønh phaàn vaø heä thoáng ño
ñaïc söï oån ñònh noàng ñoä cuûa dung dòch laøm aåm. Heä thoáng caáp dung dòch laøm aåm töï ñoäng
kieåu naøy cuõng ñöôïc trang bò caùc thieát bò kieåm soaùt nhieät ñoä ñeå giöõ dung dòch laøm aåm ôû
nhieät ñoä khoâng ñoåi.
10.2.6 Chuaån bò cho in saûn löôïng
Sau khi ñaõ hoaøn taát caùc coâng ñoaïn veä sinh khaùc nhau, thieát laäp caùc cheá ñoä cho caùc
ñôn vò caáp giaáy, caáp möïc cuõng nhö thay baûn, böôùc cuoái cuøng trong vieäc chuaån bò cho maùy
in cho baøi in môùi laø ñieàu chænh quaù trình vaän chuyeån giaáy. Cuõng gioáng nhö caùc thao taùc
ñöôïc öu tieân chuaån bò cho vaän chuyeån giaáy, ñieàu naøy coù theå ñöôïc thöïc hieän moät caùch ñôn
giaûn vaø nhanh choùng töø baûng ñieän ñieàu khieån trung taâm. Ñöôïc minh hoaï trong hình 10.18.
cho maùy in offset rôøi vôùi 10 ñôn vò in. Taát caû caùc chöùc naêng cuûa maùy in ñöôïc hieån thò treân
maøn hình vaø coù theå ñieåu chænh tröïc tieáp treân ñoù. Baøn ñieàu khieån coù caùc baøn phím ñeå ñieàu
chænh töøng vuøng möïc treân maùng möïc baèng boä phaän ñieàu khieån töø xa cho heä thoáng caáp möïc.

Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 287

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Nhö hình 10.18 ngöôøi vaän haønh coù theå chæ ñònh löôïng möïc cho töøng vuøng hình aûnh caàn in
nghóa coù theå ñieàu chænh ñoä daøy lôùp möïc treân töøng vuøng cuûa maùng möïc baèng maét hay vôùi söï
hoã trôï cuûa duïng cuï ño caàm tay. Vieäc ñieàu chænh choàng maøu vaø maøu saéc thì ñöôïc hoã trôï töï
ñoäng vôùi söï giuùp ñôõ cuûa heä thoáng ño vaø kieåm tra.

Hình 10.18: Thieát bò ñieàu

khieån töø xa cho maùy in
Offset 10 ñôn vò in.

Maùy in offset nhieàu maøu ñöôïc moå taû ôû hình 10.19 ñöa ra moät ví duï veà caùch söû duïng
cuûa heä thoáng ño ñieän töû vaø quang hoïc, chaúng haïn queùt baûn in bôûi thieát bò ñoïc baûn in cho
vieäc caøi ñaët möïc, thieát bò ñoïc daáu ñònh vò ñieän töû cho vieäc kieåm tra choàng maøu. Heä thoáng
ño quang phoå vaø heä thoáng kieåm tra cho vieäc caøi ñaët caáp möïc ñeå kieåm soaùt caùc giaù trò cuûa
töøng maøu rieâng bieät nhaèm duy trì chaát löôïng in trong suoát toaøn boä quaù trình in, cuõng ñöôïc
ñöa vaøo baûng ñieän ñieàu khieån trung taâm ñeå kieåm soaùt ñoä chính xaùc choàng maøu, ñoä oån ñònh
maøu töø tôø in ñaàu tieân ñeán tôø in cuoái cuøng.
Caùc thao taùc chuaån bò tröôùc khi giaáy ñöa vaøo maùy in ñöôïc moâ taû nhö ôû treân giuùp cho
tieát kieäm giaáy dô caùch ñaùng keå so vôùi caùch laøm khoâng coù söï trôï giuùp cuûa kyõ thuaät töï ñoäng.
Khi baét ñaàu in vaø ñöa giaáy vaøo maùy, caùc loâ möïc phaûi ôû ñieàu kieän oån ñònh phuø hôïp vôùi
thoâng soá caøi ñaët cho heä thoáng caáp möïc. Thoâng thöôøng coù moät löôïng möïc töông ñoái lôùn coù
trong heä thoáng caùc loâ möïc töông öùng vôùi quaù trình chaïy maùy ban ñaàu (söï doàn möïc), vì theá
ñieàu kieän oån ñònh chæ coù theå ñaït ñöôïc sau khoaûng 150 voøng quay cuûa oáng baûn vaø ñöôïc
truyeàn möïc leân giaáy (sau khoaûng 150 tôø in). Ñieàu naøy coù nghóa laø moät soá löôïng lôùn giaáy
laõng phí ñaõ ñöôïc in tröôùc khi vieäc ñieàu chænh maøu saéc coù theå ñöôïc chaáp nhaän. Löôïng möïc
cung caáp seõ thay ñoåi khi toác ñoä chaïy maùy thay ñoåi, khi baét ñaàu in toác ñoä ban ñaàu chaäm, khi
gia toác maùy in leân toác ñoä saûn xuaát (in saûn löôïng) coù theå laøm giaûm löôïng caáp möïc, heä thoáng
ñieàu khieån seõ caáp theâm möïc nhanh choùng, löôïng möïc seõ oån ñònh hôn khi toác ñoä in khoâng
ñoåi. Vì theá, ñoä môû cuûa caùc phím möïc seõ ñöôïc ñieàu chænh cho ñeán khi ñuùng vôùi giaù trò yeâu
caàu thieát laäp ban ñaàu.
Caùc thieát laäp cho vieäc ñieàu chænh caáp vaø daãn giaáy ban ñaàu thöôøng ôû toác ñoä thaáp hôn
toác ñoä in saûn löôïng, khi taêng toác maùy in leân ñeán toác ñoä in saûn löôïng laøm thay ñoåi möùc ñoä
caáp möïc trong thöïc teá, vieäc naøy coù theå ñöôïc buø laïi döôùi söï hoã trôï cuûa maùy tính kieåm soaùt.
Heä thoáng caáp dung dòch laøm aåm, caùc oáng thoåi vaø caùc nuùm huùt (huùtgiaáy) vaø ñöông nhieân caùc
thieát bò saáy khoâ cuõng ñöôïc ñieàu chænh cho phuø hôïp vôùi toác ñoä maùy in.

288 Bieân soaïn: Cheá Quoác Long

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Hình 10.19: Maùy in Offset tôø rôøi nhieàu maøu vôùi caùc heä thoáng baøn ñieàu khieån trung
taâm, thieát bò ño vaø kieåm soaùt löôïng caáp möïc ban ñaàu, heä thoáng choàng maøu vaø ño maøu.
Hình 10.20 dieãn taû caùc chöùc naêng hieån thò coù theå ñaùp öùng cuûa maøn hình ñieàu khieån
ñöôïc veõ chi tieát ôû hình 10.19. Vieäc caøi ñaët caùc ñôn vò in, boä phaän naïp vaø ra giaáy ñöôïc hieån
thò treân maøn hình taïi baûng ñieàu khieån. Ngöôøi vaän haønh maùy in ñöôïc cung caáp thoâng tin
ngaén goïn suùc tích baèng hình aûnh, caùc chöùc naêng coù theå ñöôïc taét ñi treân maøn hình khi thieát
laäp cho caùc cheá ñoä khaùc nhau. Maøn hình treân baûng ñieåu khieån chæ ra ôû hình 10.20 laø moät
thaønh phaàn cuûa heä thoáng thoâng tin saûn xuaát. Döõ lieäu coù theå ñöôïc truyeàn thoâng qua moät
maïng, khoâng chæ töø xöôûng in maø coøn töø boä phaän tröôùc in. Keá hoaïch saûn xuaát, maùy in ñöôïc
söû duïng vaø caùc döõ lieäu keá hoaïch caùc coâng vieäc chung coù theå ñöôïc hieån thò treân maøn hình,
caùc nhaéc nhôû lieân tuïc veà tình traïng coâng vieäc coù theå ñöa ra ñeå giuùp ñôõ ngöôøi vaän haønh.

Hình 10.20: Maøn hình ñieàu khieån kieåm soaùt töø xa cuûa maùy in offset tôø rôøi
a. Heä thoáng kieåm soaùt vôùi maøn hình theå hieän caùc cheá ñoä cuûa maùy in vaø thoâng tin veà saûn
phaåm.
b. Maøn hình caûm öùng theå hieän thoâng tin vaø duøng ñeå caøi ñaët cho heä thoáng caáp giaáy,
nhaän giaáy vaø ñôn vò in.

Bieân soaïn: Cheá Quoác Long 289

Giaùo trình Coâng ngheä In Khoa Kyõ thuaät In – Boä moän In

Hình 10.21 ñöa ra moät caùch nhìn toång quaùt veà sô ñoà cuûa caùc heä thoáng töø caùc nhaø saûn
xuaát khaùc nhau bao goàm caùc boä phaän ñieàu khieån töø xa, ño löôøng vaø kyõ thuaät kieåm tra moät
caùch hieäu quaû, tính kinh teá trong vaän haønh maùy in cuõng nhö caùc yeáu toá keát hôïp cuûa toaøn boä
maïng löôùi quaù trình saûn xuaát.

Hình 10.21: Heä thoáng

caùc thaønh phaàn töï
ñoäng, caùc kyõ thuaät ño
vaø kieåm soaùt, maïng
vaø caùc thuaät toaùn phuï
trôï cho maùy in
a. CP 2000
b. OPERA
c. PECOM

290 Bieân soaïn: Cheá Quoác Long