You are on page 1of 6

AKTR − akustyczny

P O J E K teatr
T Y

AKT − akustyczny teatr,


część 1
Zestaw głośnikowy do kina domowego
Coraz wiÍksz¹ popularnoúÊ zdo- czÍúciej smutny wybÛr - jeúli wy-
AVT−994 bywa kino domowe - zestaw au-
diowizualny, wymagaj¹cy wieloka-
sokiej klasy, to bardzo kosztowne,
a†jeúli przystÍpne cenowo, to z†po-
na³owej instalacji g³oúnikowej. W†jej waønymi kompromisami parametry-
Jeøeli marzysz o†kinie ramach dzia³aj¹ wiÍcej niø dwa koszty. Wynika to z†koniecznoúci
domowym, nie musisz od ìtradycyjneî zespo³y g³oúnikowe do rozdysponowania úrodkÛw miÍdzy
razu kupowaÊ drogiego ods³uchu stereofonicznego - po- znacznie wiÍksz¹ liczbÍ zespo³Ûw
zestawu g³oúnikÛw. trzebny jest jeszcze g³oúnik central- g³oúnikowych, niø w†systemie ste-
Proponujemy Ci konstrukcjÍ, ny, a†takøe co najmniej dwa g³oú- reofonicznym. Jednak samodzielne
ktÛr¹ znacznie taniej moøesz niki tylne (najbardziej rozwiniÍte konstruowanie zawsze pozwala³o
wykonaÊ samodzielnie. DziÍki systemy wymagaj¹ trzech, a†nawet sporo zaoszczÍdziÊ.
doskona³ym g³oúnikom czterech). Zalecane jest takøe uøy-
i†przemyúlanym rozwi¹zaniom cie subwoofera - specjalnej kon-
konstrukcyjnym, zestaw AKT strukcji wyspecjalizowanej w†prze-
twarzaniu sygna³Ûw tylko o†najniø-
spe³ni wymagania takøe
szych czÍstotliwoúciach (rys. 1).
ortodoksyjnych audiofilÛw. Systemy g³oúnikowe do kina
Zaczynamy od krÛtkiego domowego stawiaj¹ przed uøyt-
wstÍpu i†opisu zestawu kownikiem naj-
centralnego.

10 Elektronika
Elektronika Praktyczna
Praktyczna 1/2001
AKT − akustyczny teatr

mnieÊ, øe obowi¹zuj¹cy dzisiaj


standard DolbyDigital wymaga, aby
w†kaødym kanale dzia³a³y zespo³y
o†zbliøonej mocy i†podobnym, sze-
rokim pasmie. Wyeksponowanie
roli g³oúnikÛw przednich - lewego
i†prawego - moøe byÊ uzasadnione
ich znaczeniem przy stereofonicz-
nym ods³uchu, jednak jeúli system
dzia³aÊ ma dobrze rÛwnieø w†ra-
mach kina domowego, dodatkowe
g³oúniki nie mog¹ byÊ potraktowa-
ne po macoszemu.

THX
Obok wymagaÒ DolbyDigital,
znawcom kina domowego znany
jest certyfikat THX. Okreúla on
pewne cechy konstrukcyjne urz¹-
dzeÒ, a†przede wszystkim w³aúnie
zespo³Ûw g³oúnikowych, ktÛre s³u-
øyÊ maj¹ wytworzeniu doúÊ specy-
ficznego pola düwiÍkowego. Cechy
Rys. 1. Sposób nagłośnienia te jednak w†pewnym stopniu stoj¹
pomieszczenia w systemie w†sprzecznoúci wobec wymagaÒ,
dźwięku dookólnego. jakie stawia siÍ zespo³om g³oúni-
kowym odtwarzaj¹cym muzykÍ -
W†dwÛch kolejnych artyku³ach Wszystkie przedstawione mode- g³oúniki przednie powinny mieÊ
przedstawimy 5 g³Ûwnych projek- le powsta³y przy uøyciu kompletu (wed³ug zaleceÒ THX) w¹skie cha-
tÛw (niektÛre w†rÛønych wersjach) zaawansowanych narzÍdzi, jakimi rakterystyki kierunkowe w†p³asz-
zespo³Ûw g³oúnikowych, opracowa- powinien pos³ugiwaÊ siÍ konstruk- czyünie pionowej, aby zminimali-
nych tak, aby tworzy³y dobrze tor zespo³Ûw g³oúnikowych - pro- zowaÊ odbicia i†zapewniÊ ìprecy-
zharmonizowane systemy wieloka- gramÛw symulacyjnych, pomiarÛw, zyjn¹î przedni¹ scenÍ düwiÍkow¹
na³owe. Szereg wskazÛwek pozwo- a†takøe prÛb ods³uchowych. Wszys- kosztem naturalnej swobody, co
li nie tylko zbudowaÊ poszczegÛl- tkie modele mog¹ pracowaÊ zarÛ- wynika z†pewnego udzia³u fal od-
ne zestawy g³oúnikowe, ale rÛw- wno w†systemach wielokana³o- bitych. Natomiast g³oúniki tylne -
nieø dokonaÊ miÍdzy nimi wybo- wych, jak i†z†duø¹ wiernoúci¹ od- w†przypadku THX ustawione po
ru, dobrze je do siebie dopasowaÊ twarzaÊ muzykÍ w†tradycyjnych bokach - wrÍcz przeciwnie, nie
- w†miarÍ potrzeb i†moøliwoúci systemach stereofonicznych. powinny byÊ przez s³uchacza lo-
lokalowych oraz finansowych. Ar- PrezentacjÍ zestawÛw rozpocz- kalizowane, lecz pracowaÊ nad wy-
tyku³ moøe byÊ interesuj¹cy nie niemy od krÛtkiego wprowadzenia tworzeniem jak najwiÍkszej liczby
tylko dla konstruktorÛw, ale i†sa- w†úwiat düwiÍku dookÛlnego. odbiÊ. Bardzo w¹skie charakterys-
mych uøytkownikÛw systemÛw tyki kierunkowe (polecane przez
wielokana³owych - zawiera bo- Dolby Digital THX g³oúnikom przednim) s¹ wiÍc
wiem wiele ogÛlnych uwag doty- PrzystÍpne cenowo g³oúnikowe najlepsze w†dzia³aniu tylko syste-
cz¹cych ich funkcjonowania. systemy wielokana³owe adresowa- mu stereofonicznego, natomiast cha-
ne s¹ do uøytkownikÛw nie zna- rakterystyki wymagane przez THX
14−cm głośnik nisko−średniotono− j¹cych warunkÛw, jakie powinny od g³oúnikÛw bocznych prowadz¹
wy serii TC występuje nie tylko w wer− spe³niaÊ nowoczesne instalacje te- do skonstruowania dipoli - wyspe-
sjach ekranowanej lub nie, ale także go typu. W†zwi¹zku z†tym, wiele cjalizowanych uk³adÛw o†bardzo
w różnych wariantach impedancji cech konstrukcyjnych, podawanych nietypowym uk³adzie g³oúnikÛw,
znamionowej. Po lewej stronie stan− przez producentÛw nie odpowiada ktÛre zupe³nie nie nadaj¹ siÍ do
dardowy głośnik 8Ω, po prawej ekra− tym warunkom, ale popularnym odtwarzania muzyki w†tradycyjnych
nowany 4Ω. wyobraøeniom o†parametrach ko- parach stereofonicznych.
lumn wysokiej klasy. NajczÍúciej Dlatego przy opracowywaniu na-
wiÍc zespo³y przednie (lewy i†pra- szych konstrukcji, maj¹cych charak-
wy) s¹ efektowne, duøe, wielo- teryzowaÊ siÍ duø¹ uniwersalnoúci¹,
droøne, natomiast zespo³y tylne - nie braliúmy pod uwagÍ norm THX.
znacznie mniejsze, zbudowane
z†najtaÒszych przetwornikÛw, od- SpÛjnoúÊ brzmienia
powiadaj¹ce niewygÛrowanym wy- Zespo³y g³oúnikowe wysokiej
maganiom starego systemu DolbyP- klasy systemÛw wielokana³owych
roLogic, a†nie cyfrowego DolbyDi- powinny byÊ dopasowane nie tyl-
gital czy DTS. Wypada przypo- ko parametrami, ale rÛwnieø

Elektronika Praktyczna 1/2001 11


AKT − akustyczny teatr

brzmieniem. Brzmienie zespo³u muzyki), aby charakterystyki kie-


20−mm tekstylna kopułka wysokoto−
g³oúnikowego wynika oczywiúcie runkowe w†p³aszczyünie poziomej
nowa serii TC występuje w dwóch
w†wielkiej mierze z†rodzaju zasto- by³y jak najszersze - aby zespo³y
wersjach − TC20TD05 i TC20SD05 −
sowanych w†nim g³oúnikÛw. Naj- g³oúnikowe brzmia³y podobnie, od-
z ekranowaniem magnetycznym dla
lepiej wiÍc, gdy we wszystkich s³uchiwane ìna wprostî, jak i†pod
tej drugiej.
wspÛ³pracuj¹cych ze sob¹ kon- duøym k¹tem z†boku. Jest to cecha
strukcjach zastosowane s¹ g³oúniki maj¹ca w†kinie domowym znacznie
tego samego typu lub przynajmniej wiÍksze znaczenie, niø przy stereo-
bardzo podobne - pochodz¹ce fonicznym ods³uchu muzyki. Po
z†jednej serii wybranego producen- pierwsze, muzyki zwykle s³ucha
ta. Maj¹ wÛwczas membrany wy- siÍ indywidualnie, zasiadaj¹c w†wy-
konane z†tego samego materia³u godnym fotelu, w†dobrze wybra-
(dodatkowym atutem jest rÛwnieø nym miejscu, z†g³oúnikami skiero-
estetyczny, ujednolicony wygl¹d). wanymi tak, aby w³aúnie w†nim
Rol¹ konstruktora zespo³Ûw g³oú- brzmienie by³o najlepsze. Z†kina
nikowych do kina domowego jest domowego znacznie czÍúciej ko-
zarÛwno prawid³owy dobÛr g³oú- rzysta siÍ rodzinnie i†z†przyjaciÛ³-
nikÛw, jak i†w³aúciwe ich wyko- mi, wiÍc trzeba zapewniÊ znacznie tycznego) moøna uzyskaÊ nawet
rzystanie, konsekwentnie utrzymu- szersze pole dobrych efektÛw pod k¹tem 45o, a†w†zakresie do 30o
j¹ce okreúlony rodzaj charakterys- brzmieniowych. Po drugie, zespo- (w†jakim standardowo bada siÍ
tyk brzmieniowych. Ma na to ³Ûw g³oúnikowych wykorzystywa- charakterystyki) ich zbieønoúÊ jest
bowiem wp³yw rÛwnieø uk³ad nych w†kinie domowym najczÍúciej doskona³a. Oznacza to w†praktyce,
elektryczny - rodzaj stosowanych - z†powodÛw ograniczeÒ miejsca - øe z†kolumn takich s³yszymy nie-
filtrÛw, wybrane czÍstotliwoúci po- nie ustawia siÍ tak, aby osie zniekszta³cone brzmienie nawet
dzia³u, jak i†obudowa - szerokoúÊ g³Ûwne bieg³y w†stronÍ miejsca wÛwczas, gdy pozornie promieniu-
przedniej úcianki w†wielkiej mie- ods³uchowego, lecz ustawia ìnor- j¹ w†zupe³nie innym kierunku.
rze decyduje choÊby o†charakterys- malnieî, z†osiami g³Ûwnymi bieg- RÛwnoczeúnie w¹skie obudowy
tykach kierunkowych. n¹cymi rÛwnolegle do bocznych staj¹ siÍ mniej k³opotliwe wizu-
úcian, a†wiÍc wyraünie z†boku s³u- alnie i†tym ³atwiej je optymalnie
Charakterystyki chacza znajduj¹cego siÍ w†centrum. ustawiÊ. Bardzo w¹skie obudowy
kierunkowe wygl¹daj¹ dobrze rÛwnieø w†bez-
Wspomnieliúmy juø o†charakte- W¹skie obudowy poúrednim s¹siedztwie duøego te-
rystykach kierunkowych - chodzi³o Szerokim charakterystykom kie- lewizora i†s¹ odpowiednie w wol-
o†charakterystyki w†p³aszczyünie runkowym dobrze s³uø¹ zarÛwno nostoj¹cych zespo³ach efektowych.
pionowej, czyli stopieÒ rozprasza- ma³e úrednice g³oúnikÛw, jak i†ma- Natomiast w†przypadku centralne-
nia düwiÍku poniøej i†powyøej osi ³e szerokoúci obudÛw. Gdy obudo- go zespo³u g³oúnikowego, najczÍú-
g³Ûwnej (znajduj¹cej siÍ zwykle na wa staje siÍ bardzo w¹ska - tak ciej ustawianego w†pozycji pozio-
osi g³oúnika wysokotonowego). w³aúnie jak w†naszych projektach mej, w¹ska przednia úcianka ozna-
W†ramach rÛønych koncepcji akus- (13cm), podobn¹ charakterystykÍ cza niewielk¹ wysokoúÊ obudowy,
tycznych kina domowego korzystne przetwarzania, jak na osi g³Ûwnej ³atwej dziÍki temu do zainstalo-
jest jednak (z†wyraünym spadkiem tylko na wania na telewizorze lub w†szafce
(i nie przeszkadza w ods³uchu samym gÛrnym skraju pasma akus- ze sprzÍtem.

Parametry stosowanych głośników Ekranowanie magnetyczne


TC14WG TC14WG TC20TD NiektÛre zespo³y g³oúnikowe -
(SG)69−08 (SG)69−04 (SD)05−06 na pewno zespÛ³ centralny, ewen-
Impedancja znamionowa [Ω] 8 4 6 tualnie zespo³y g³Ûwne - jeúli maj¹
Rezystacja cewki drgającej [Ω] 5,6 3,1 4,2 staÊ blisko ekranu telewizora, mu-
Moc znamionowa (IEC 268−5) [W] 40 40 90 sz¹ byÊ ekranowane magnetycznie.
Moc impulsowa (IEC 268−5) [W] 110 110 800
Ekranowanie zespo³Ûw g³oúniko-
Efektywność (2,83V/1m) [dB] 86 87 90
wych uzyskuje siÍ poprzez ekra-
nowanie samych g³oúnikÛw, z†ktÛ-
Częstotliwość rezonansowa fs [Hz] 53 52 1400
rych s¹ zbudowane. Ekranowanie
Objętość ekwiwalentna Vas [dm3] 10,5 10,5 −
moøe byÊ lepsze lub gorsze -
Dobroć mechaniczna Qms 2,73 2,79 3,1
w†zaleønoúci od stopnia, w†jakim
Dobroć elektryczna Qes 0,53 0,44 1,76
zredukowane zostaje pole rozpra-
Dobroć całkowita Qts 0,45 0,38 1,12 szane. Od strony konstrukcyjnej
Współczynnik siły Bl [Tm] 5,2 4,3 2,0 ekranowanie moøe byÊ tzw. czÍú-
Indukcyjność cewki drgającej [mH] 0,68 0,45 b.d. ciowe lub pe³ne. Pierwsze polega
Średnica cewki drgającej [mm] 25 25 20 na przyklejeniu do ty³u uk³adu
Wysokość cewki drgającej [mm] 10 10 1,3 magnetycznego pierúcienia ferryto-
Wysokość szczeliny [mm] 4 4 2 wego (zwykle mniejszego), swoimi
Powierzchnia membrany [cm2] 80 80 4,4 biegunami odwrotnie skierowanym,
Masa drgająca [g] 7,8 8,1 0,2 drugie na dodatkowym za³oøeniu

12 Elektronika Praktyczna 1/2001


AKT − akustyczny teatr

stalowej puszki. Doklejenie roduj¹, nie úci¹gaj¹ strumie-


pierúcienia, a†takøe za³oøenie nia magnetycznego. Metoda
puszki, to modyfikacje, ktÛre wtryskowa pozwala uzyski-
moøna przeprowadziÊ samo- waÊ dowolne kszta³ty i†pro-
dzielnie (o ile zdobÍdzie siÍ jektowaÊ drobne detale, pod-
potrzebne elementy), uzyskuj¹c nosz¹ce estetykÍ. Kosze g³oú-
byÊ moøe wystarczaj¹ce w†da- nikÛw TC maj¹ w¹skie, op³y-
nych warunkach rezultaty, ale wowe øebra, nie zak³Ûcaj¹ce
najskuteczniejsze ekranowanie przep³ywu powietrza od tylnej
jest spotykane tylko w†produk- strony membrany, a†wykonanie
tach firmowych, gdyø wymaga zewnÍtrznego pierúcienia g³oúni-
jeszcze powiÍkszenia úrednicy gÛr- kÛw nisko-úredniotonowych nie
nej p³yty uk³adu magnetycznego, wymaga podfrezowaÒ w†przedniej
tak aby jej obwÛd by³ rÛwny úciance zespo³u g³oúnikowego (po-
obwodowi puszki. zwala to uproúciÊ wykonanie obu-
dÛw). G³oúniki maj¹ ujednolicone

Tylko 8Ω wzornictwo, co podnosi estetykÍ
Chociaø wiÍkszoúÊ nowoczes- kaødej konstrukcji na nich opar-
nych wzmacniaczy stereofonicz- tej, jak i†ca³ego systemu. DostÍpne
nych bez problemu daje sobie s¹ wersje g³oúnikÛw nisko-úred-
radÍ z†obci¹øeniem 4Ω, to wúrÛd niotonowych z†poúcinanymi ko-
wzmacniaczy i†amplitunerÛw wie- szami, co pozwala minimalizowaÊ
lokana³owych zespo³y g³oúnikowe szerokoúÊ obudÛw.
4Ω czÍsto wywo³uj¹ panikÍ. WiÍk- podstaw, moøemy wymaganie wy- Wszystkie g³oúniki nisko-úred-
szoúÊ producentÛw tego typu øszej impedancji ³atwo uwzglÍd- niotonowe maj¹ membrany celu-
sprzÍtu zaleca, aby impedancja niÊ. lozowe powlekane, z†naciÍciami
obci¹øenia by³a nie mniejsza niø NRSC redukuj¹cymi rezonanse po-
6†omÛw. Jednoczeúnie, wspÛ³czes- Vifa TC wstaj¹ce miÍdzy cewk¹ a†gÛrnym
ne amplitunery wielokana³owe, DuÒska firma Vifa jest produ- zawieszeniem. Zawieszenia s¹
choÊ ograniczone pod tym wzglÍ- centem wysokiej jakoúci g³oúni- z†gumy o†niskiej stratnoúci, aby
dem, dysponuj¹ jednak - nawet kÛw (tylko g³oúnikÛw, a†nie ze- nie t³umi³y mikroimpulsÛw. Uk³a-
w†najtaÒszych modelach - moc¹ spo³Ûw g³oúnikowych). Bardzo dy magnetyczne s¹ wentylowane.
znamionow¹ co najmniej 50 wa- blisko kooperuj¹c z†inn¹ duÒsk¹ Kaødy g³oúnik nisko-úrednioto-
tÛw (przy 8Ω) w†kaødym kanale. firm¹, Scan-Speakiem, znan¹ nowy wystÍpuje w†wariantach
Jeúli projektujemy zespo³y g³oúni- z†ekskluzywnych, hi-endowych 4†i†8Ω, co pozwala projektowaÊ
kowe o†podobnej mocy, nie ma g³oúnikÛw, Vifa jest zdolna do konstrukcje z†jednym lub dwoma
øadnego powodu, aby 4Ω impe- tworzenia bardzo innowacyjnych g³oúnikami nisko-úredniotonowy-
dancj¹ zmusza³y one zasilaj¹ce je projektÛw (hitami ostatniego sezo- mi, zachowuj¹c impedancjÍ zna-
wzmacniacze do oddawania wiÍk- nu jest pierúcieniowy g³oúnik wy- mionow¹ 8Ω.
szego pr¹du. Specyfika konstruk- sokotonowy, zdolny do pracy od Kaødy model dostÍpny jest
cji firmowych wzmacniaczy wie- 2†do 50kHz, a†takøe 18cm g³oúnik rÛwnieø w wersji ekranowanej
lokana³owych stwarza pewien nisko-úredniotonowy z†membran¹ magnetycznie (ekranowanie pe³ne,
problem przy wyborze na rynku z†w³Ûkien drzewnych), jak rÛw- z†dodatkowym pierúcieniem
odpowiednich zespo³Ûw g³oúniko- nieø, dziÍki swojemu potencja³o- i†puszk¹). Z†g³oúnikami TC moøna
wych, gdyø obecnie dominuj¹ na wi, do produkowania nowoczes- wiÍc tworzyÊ wiele rÛønych, ale
nim, zw³aszcza wúrÛd modeli wy- nych g³oúnikÛw przy niskich kosz- dobrze uzupe³niaj¹cych siÍ kon-
øszej klasy, konstrukcje 4Ω. Pro- tach, a†wiÍc dostarczania ich po strukcji.
jektuj¹c system g³oúnikowy od atrakcyjnych cenach.
W†serii g³oúnikÛw TC znajduje 14 i 20
Klasyczny układ głośnika centralne− siÍ kilka modeli g³oúnikÛw nisko- Zaprojektowaliúmy piÍÊ pod-
go − głośnik wysokotonowy między úredniotonowych i†wysokotono- stawowych modeli (wystÍpuj¹-
parą nisko−średniotonowych. AKT wych, ktÛre mog¹ znaleüÊ zasto- cych w†rÛønych wariantach), uøy-
Center charakteryzuje się wyjątkowo sowanie w†konstrukcjach spe³nia- waj¹c g³Ûwnie dwÛch typÛw g³oú-
niską obudową (13−cm), która powin− j¹cych przedstawione wczeúniej nikÛw (14cm nisko-úredniotono-
na zmieścić się na każdej półce pod lub za³oøenia. wy i†20mm kopu³ka tekstylna)
nad telewizorem. G³oúniki serii TC maj¹ kosze w†rÛønych wariantach impedancji
polimerowe, wzmacniane w³Ûk- i†ekranowania. G³oúnik kalibru
nem szklanym. Jest to technologia 14cm, dziÍki umiarkowanej úred-
taÒsza niø w†przypadku koszy nicy membrany, cechuje siÍ nie
odlewanych, ale teø nowoczeú- tylko dobr¹ liniowoúci¹ charakte-
niejsza niø w†przypadku koszy rystyki przetwarzania na osi
wyt³aczanych z†blachy - kosze g³Ûwnej, ale takøe dobrymi cha-
polimerowe maj¹ wysokie t³umie- rakterystykami kierunkowymi
nie drgaÒ wewnÍtrznych, nie ko- w†ca³ym zakresie úrednich czÍs-

Elektronika Praktyczna 1/2001 13


AKT − akustyczny teatr

mog¹ úwietnie zgrany system,


ewentualnie z†ty³u moøna uøyÊ
mniejszych AKT 1†lub AKT Mo-
nitor.
Najbardziej rozwiniÍty kon-
strukcyjnie jest trÛjdroøny AKT 3.
Dla niego partnerami z†ty³u rÛw-
nieø mog¹ byÊ AKT 1, AKT 2†lub
AKT Monitor 1.

AKT Center
Zespo³y g³oúnikowe przezna-
czone do roli centralnych maj¹
najczÍúciej konfiguracje g³oúnikÛw
zbliøone do symetrycznych - tzn.
z†g³oúnikiem wysokotonowym po-
miÍdzy dwoma g³oúnikami nisko-
úredniotonowymi, w†ustawieniu
poziomym. Ustawienie poziome
nie jest dyktowane walorami akus-
tycznymi, a†tylko wygod¹ uloko-
wania zespo³u na telewizorze lub
na pÛ³ce szafki. Ustawienie g³oú-
nikÛw w†osi poziomej daje w†re-
zultacie gorsze charakterystyki kie-
runkowe w†p³aszczyünie poziomej
niø w†p³aszczyünie pionowej, od-
Rys. 4. Projekt obudowy AKT Center. wrotnie niø w†przypadku typo-
wych zespo³Ûw g³oúnikowych
totliwoúci. Pozwala to okreúliÊ AKT 1†to uk³ad g³oúnikÛw z†pionow¹ konfiguracj¹ g³oúnikÛw.
wyøsze czÍstotliwoúci podzia³u, z†AKT Monitor, ale w†wiÍkszej Aby uzyskaÊ najlepsze moøliwe
i†zastosowaÊ kopu³kÍ wysokoto- obudowie wolnostoj¹cej, propono- charakterystyki kierunkowe przy
now¹ mniejsz¹ od standardowych wany jako zestaw g³Ûwny i†tylny, konfiguracji symetrycznej, naleøy
25mm, dziÍki czemu uzyskujemy podczas gdy w†centrum wyst¹pi g³oúniki nisko-úredniotonowe jak
rÛwnieø lepsze charakterystyki AKT Monitor E, ewentualnie tyl- najbardziej zbliøyÊ do siebie. DziÍ-
kierunkowe w†zakresie wysokich ko jako zestaw g³Ûwny z†Monito- ki nasuniÍciu koszy g³oúnikÛw
czÍstotliwoúci. Same obudowy zo- rem z†ty³u i†w†centrum, albo tylko nisko-úredniotonowych na zag³Í-
sta³y zunifikowane w†wielu wy- jako zestaw tylny, podczas gdy bion¹ w†wyfrezowaniu obudowÍ
miarach - wszystkie maj¹ szero- jako centralny stosowany bÍdzie kopu³ki wysokotonowej, moøliwe
koúÊ 13cm. AKT Center, a†jako zespo³y g³Ûw- by³o zbliøenie ich do siebie na
ne - AKT 2 lub AKT 3. odleg³oúÊ 21cm.
Kino domowe w†piÍciu AKT 2†to z†kolei zespÛ³ wol- Obudowa (rys. 2) zosta³a we-
aktach nostoj¹cy o†podobnym potencjale, wn¹trz podzielona na dwie czÍúci
WúrÛd piÍciu modeli jest jedna jak AKT Center - cztery AKT ukoún¹ przegrod¹. Usztywnia ona
klasyczna konstrukcja g³oúnika 2†i†jeden AKT Center stworzyÊ konstrukcjÍ i†redukuje zjawisko
centralnego - AKT Center, ktÛry
moøe byÊ stosowany rÛwnieø na
wszystkich innych pozycjach sys-
temu, tworz¹c doskonale zharmo-
nizowany zestaw. Jednak na po-
zycji innej niø centralna nie musi
byÊ ekranowany magnetycznie -
zbudowany jest wÛwczas z†tych
samych nieekranowanych g³oúni-
kÛw i†nosi symbol AKT Center M.
Najmniejszy model w†rodzinie
to AKT Monitor - przeznaczony
przede wszystkim do roli zespo³u
tylnego, ale mog¹cy rÛwnieø sa-
modzielnie tworzyÊ kompletny,
kompaktowy w†wymiarach system,
wystÍpuj¹c w†roli centralnego
w†wersji ekranowanej, jako AKT
Monitor E. Rys. 2. AKT Center − charakterystyka przetwarzania.

14 Elektronika Praktyczna 1/2001


AKT − akustyczny teatr

85 180
Clio
dB
spl Deg
L1
C2

80 108

C1 R1
NS1
L2
75 36

R2
NS2 W

70 −36

Rys. 5. Schemat zwrotnicy


AKT Center.
65 −108
charakterystyki w†zakresie
2..5kHz, wystÍpuj¹ce pod k¹tem
15o os³abienie tego zakresu nie
powoduje wyjúcia charakterystyki
60 −180
200 Hz 500 1K 2K 5K 10K 20K poza granice ±3dB. Pod k¹tem 22o
Rys. 3. AKT Center − charakterystyki przetwarzania w zakresie średnio− os³abienie siÍ powiÍksza, ale jesz-
wysokotonowym zmierzone pod różnymi kątami. cze nie tworzy ìdziuryî na cha-
rakterystyce. NastÍpuje to dopiero
pod k¹tem 30o - naleøy przyj¹Ê,
powstawania fal stoj¹cych miÍdzy ter dostarczyÊ w†pe³nym pasmie øe uczestnicz¹ce w†seansach VIP-
rÛwnoleg³ymi úciankami. Kaøda moc do 60W, a†w†pasmie powyøej y nie powinny znajdowaÊ siÍ
3,5-litrowa komora zamyka jeden 80Hz - do 80W. poza obszarem wyznaczonym
14-cm g³oúnik, ktÛry w†wersji 4Ω W†ca³ym pasmie przetwarza- przez k¹t ±22o wzglÍdem osi
osi¹ga w†tej objÍtoúci dobroÊ Qtc nym przez Center rÛwnomiernoúÊ g³Ûwnej.
na poziomie 0,7. Charakterystyka charakterystyki przetwarzania Andrzej Kisiel, Audio
przetwarzania wykazuje spadek utrzymuje siÍ granicach ±3dB,
-6dB przy ok. 75Hz (rys. 3). Nie a†gdyby nie lokalne obniøenie
jest to wiÍc obudowa zdolna do przy ok. 500Hz, uzyskalibyúmy
odtwarzania niskiego basu, jednak nawet ±2dB (rys. 2). Rodzina WYKAZ ELEMENTÓW
w†ramach systemÛw przekierowu- charakterystyk w†zakresie úrednio- Zestaw centralny
j¹cych najniøsze czÍstotliwoúci do wysokotonowym pokazuje dzia³a- Rezystory
subwoofera (poniøej 80Hz wed³ug nie Center na osi g³Ûwnej (naj- R1: 3,3Ω
DolbyDigital) moøliwoúci AKT wyøsza) oraz pod k¹tami 15o, 22o R2: 6,8Ω
Center s¹ wystarczaj¹ce. Podobne i†30o w†p³aszczyünie poziomej (od- Kondensatory
wnioski wyci¹gn¹Ê moøna anali- powiednie charakterystyki na le-
C1, C2: 4,7µF
zuj¹c charakterystykÍ wytrzyma- wo i†prawo s¹ bliüniacze, ze
Różne
³oúci (symulacja w†programie Box- wzglÍdu na symetriÍ uk³adu).
L1: 1,5mH
calc, tutaj nie pokazana) - bez DziÍki pierwotnemu (na osi g³Ûw-
przeci¹øenia moøna do AKT Cen- nej) lekkiemu wyeksponowaniu L2: 0,33mH

Elektronika Praktyczna 1/2001 15

You might also like