Denizde Canlı Kalma 2 (Survival at The Sea) Şenol Akyol

DENİZDE CANLI KALMA
(SURVIVAL AT SEA)
2. BÖLÜM
Öğr.Gör. ŞENOL AKYOL

Uzakyol I. Zabiti
1
CAN KURTARMA VASITALARI
Can Filikaları
 Tamamı Kapalı Can Filikaları

• Kendinden Hava Destekli Filikalar
• Yangından Korumalı Can Filikaları
 Yarı Kapalı Can Filikaları
 Can Kurtarma Botları
2
CAN KURTARMA VASITALARI
Detaylı bilgi SAS 1032 Denizde Emniyet-I dersinde
verilecektir.
3
DİĞER KURTARMA
DONANIMLARI
4
DİĞER KURTARMA DONANIMLARI
Gemiyi Terk Çarmıhları (Embarkation Ladder)
Bu çarmıhlar gemiyi terk istasyonunda ve genellikle
matafora altlarında bulunur. Can kurtarma araçlarına
KURU olarak binilmesini sağlar. Genel özellikleri;
 Yanda bulunan halatlar yekpare manila halatlarıdır.
Manila halatının boyutları, kesilme gerilmesi ve diğer
özelliklerini karşılayan başka halatlarda kullanılabilir.
 Basamakları; düzgün, keskin uçları olmayan, kaymaz
yüzeyli, 480 mm. den uzun, 15 mm.den geniş ve 25
mm.den enli olmamalıdır. Basamaklar arası 300-380
mm. arasındadır.
5
Gemiyi Terk Çarmıhları (Embarkation Ladder)
6
Şeytan Çarmıhları-Pilot Çarmıhları
Gemiyi terk esnasında ilave olarak
şeytan çarmıhı ve ya pilot çarmıhları
da kullanılabilir.
7
Gemiyi Terk Sistemleri
Borda yüksekliği fazla olan büyük kapasiteli feribotlardan,
çok çabuk atılabilirler, çalıştırılması kolay ve gemiyi terk
esnasında özellikle yolcular için rahattırlar.
Çok değişik örnekleri, bir veya iki oluklu/kayaklı olan tipleri
vardır.
8
Günümüzde sistemin çeşitli personel transfer kapasitesi
olan tipleri mevcuttur. Üretici firmalardan biri, bir kayak
için gemiyi terk emrinden itibaren 30 dakika içinde 650
yolcuyu boşaltabilecek kapasitenin SOLAS’a uygunluk
sertifikasını almıştır.
Sistemin,
12 ayda bir servis
bakımı yapılmalıdır.
9
Gemiyi terk kayakları, ağır deniz şartlarından en az
etkilenecek şekilde su seviyesinden yukarıda olan (max.
18 m.) bir güverteye yerleştirilir. Kayak, otomatik olarak
kendi kendine açılır ve kayağın alt kısmındaki platforma
en az 2 adet can salı bağlanmalıdır.
10
KİŞİSEL CAN KURTARMA
ARAÇLARI
11
KİŞİSEL CAN KURTARMA ARAÇLARI
Kişisel can kurtarma teçhizatı, bir gemide ister yolcu
olsun, ister personel olsun, zor durumda kalındığında
kişinin yalnız kendisinin faydalanabileceği teçhizattır.
Bunlar;
Can simitleri (life buoy)
Can yelekleri (life jacket)
Suya atlama (dalma) giysileri (immursion suit)
Isı koruyucu tulumlar (TPA)
12
Can Simitleri
Can simitleri, herhangi bir sebeple, denize adam düştüğü
zamanlarda kullanılmak içindir.
Seyir halinde bir gemiden düşen kişinin yerinin belli

olması için, gece-gündüz durumuna göre ışıklı veya
duman işaretli bir can simidini kullanmak gerekirken,
duran bir gemiden (eğer akıntı yok ise) denize düşen kişiyi
kurtarmak için ise, yüzer ince halatlı can simidi kullanılır.
13
Can Simitleri
Bir gemide ilk göze çarpan kişisel can kurtarma teçhizatı,
can simitleridir. SOLAS’a uygun can simitleri tamamen ateş
altında en az 2 saniye dayanıklı olmalıdır.
14
Can Simitleri
Her gemide en az 8 adet olmak üzere, geminin boyuna ve
cinsine göre artan bir sayıda bulunurlar.
YÜK GEMİLERİ İÇİN

GEMİNİN BOYU MİNİMUM CAN SİMİDİ SAYISI
100 m’den kısa 8
100 ile 150 m arası 10
200 m ve üzeri 14
SOLAS Bölüm-III Kısım B Kural 32

15
Can Simitleri
YOLCU GEMİLERİ İÇİN
GEMİNİN BOYU MİNİMUM CAN SİMİDİ SAYISI
60 m’den kısa 8
240 m ve üzeri 30
Boyu 60 m. den kısa yolcu gemilerinde bulunan can
simitlerinin en az 6 tanesi kendiliğinden yanan ışığa
sahip olacaktır.
SOLAS Bölüm-III Kısım B Kural 22
16
Can Simitleri
• Her can simidi üzerinde, bulunduğu geminin adı ve
borda numarası büyük harflerle yazılı olmalıdır.
• Bir can simidi, yüzerlik özelliğine sahip malzemelerden

yapılmıştır ve dış çapı 80 cm.den büyük, iç çapı ise, 40
cm.den küçük, ağırlığı ise 2,5 kg.’dan az değildir.
• Bir can simidi tatlı suda en az 14,5 kg. ağırlığındaki

demiri 24 saat boyunca yüzdürebilecek güçte olmalıdır.
17
Can Simitleri
Can simitleri geminin

her iki tarafında, açık
güvertelerde
kullanılmaya hazır
durumda ve yerlerinden
kolayca alınabilecek
şekilde yerleştirilmiş
olmalı, aynı zamanda
sabit olarak
bağlanmamalıdır.
18
Can Simitleri
Bir can simidinin

dış kısmında dört
eşit bölüm şeklinde
tutma halatı (can
halatı) vardır.
19
Can Simitleri
Gemide bulunan toplam can simidi

sayısının yarıdan fazlası,
kendiliğinden yanan bir ışık ile
donatılmış olmalıdır.
Bu ışık en az 2 saatlik dakikada 50-
70 kez çakacak kapasiteye sahip
olmalıdır.
20
Can Simitleri
Işıklı olan simitlerden en az iki tanesi ise, yüzer duman
işareti ile donatılmış olmalı ve köprüüstünden çabuk
olarak düşürülecek şekilde yerleştirilmelidir.
21
Denize Adam Düştü

Şamandırası
22
Denize Adam Düştü Şamandırası
• MOB’lar TURUNCU renkte ve en az 15 dakika boyunca
çok yoğun duman yaymalı,
• Çalıştığı süre içinde asla suya batmamalı,
• Denizler nedeniyle suyun altına girdiğinde en az 10

saniye duman yaymaya devam etmeli,
• 4 kg. dan fazla ağırlığı olmayan can simidine bağlı

olarak suya atıldığında otomatik olarak duman yaymalı
ve ışık göstermelidir.
23
Can Yelekleri
Kazazedenin ağzını sudan 12 cm. yukarıda tutabilecek ve
suda baygın durumdaki bir insanın vücudunu, her hangi bir
pozisyondan, ağzının sudan kurtulduğu bir pozisyona 5
saniye içinde döndürebilecek, yeterli denge ve yüzerliğe
sahiptir.
24
Can Yelekleri
Can yelekleri SOLAS’a göre 3

beden olarak yapılmıştır;
1. Bebek/Küçük çocuk (15 kg.dan az)
2. Çocuk
3. Yetişkin
Beden kriterleri kişinin AĞIRLIĞI ve
BOYUdur.
25
Can Yelekleri
Yardımsız olarak bir dakika içinde, rahat giyilebilecek
şekilde yapılmıştır. Onu giyen kişinin kısa mesafe
yüzmesine ve can kurtarma aracına çıkmasına müsaade
edecek bir yapıdadır.
Bir can yeleği, ince ile sıkıca bağlanmış bir düdük ve bütün
yönlerden görülebilen, en az 8 saat süre ile 0,75 mum ışık
şiddetini devam ettirecek bir güç kaynağına sahip ışıkla
donatılmıştır.
Gemilerde can yelekleri genellikle personelin

kamaralarında ve ilave olarak gemide vardiya tutulan
yerlerde bulunur.
26
Can Yelekleri
Yolcu gemilerinde, gemide bulunan toplam yolcu ve
personel sayısının %5’inden az olmamak üzere, ilave can
yeleği bulundurulur.
Bu can yelekleri güvertede veya toplanma yerlerinde, göze

çarpacak şekilde yerleştirilir.
Ayrıca, gemideki yolcu sayısının en az %10’u kadar da

çocuklara uygun can yeleği bulundurulur.
27
Can Yelekleri
Gemilerde yapılışlarına göre iki tip
can yeleği kullanılır:
Katı yapılı can yelekleri (Kapok)

Şişirilebilir can yelekleri.
28
Şişirilebilir Can Yelekleri
Şişirilebilir can yelekleri,

şişmeye dayanır ve
birbirinden ayrılmış en az 2
bölmesi vardır. Can yeleğinin
şişmesi, üzerindeki bir
aparatın sadece bir el
hareketi veya ağız yoluyla
sağlanır.
29
Suya Atlama (Dalma) Giysileri
Su geçirmez atlama giysisi, soğuk suda ve
soğuk havalarda, kişinin vücut ısısının
kaybolmasını azaltan koruyucu bir tulumdur.
(IMMERSION SUIT)
30
Su geçirmez atlama giysisi personel ve yolcu için her
zaman bulundurulması gereken kişisel can kurtarma
teçhizatının vazgeçilmez bir unsurudur. Yardımsız olarak
2 dakika içinde giyilebilmelidir.
31
İmal edildiği malzemeye göre 2 tipi bulunmaktadır.
1. Yalıtımlı olmayan bir maddeden yapılmışsa:

Sıcak tutan kıyafetlerle giyilmesi gerektiği açıklama
olarak belirtilmelidir. Deniz suyu sıcaklığı 5°C olan suyun
içerisinde 1 saat kalındığında vücut sıcaklığını 2°C’den
fazla düşürmeyecek şekilde ısı korumasını devam ettirici
nitelikte olmalıdır.
2. Yalıtımlı maddeden yapılmışsa:

0-2°C arasında bir suyun içerisinde 6 saat boyunca vücut
sıcaklığını 2°C’den fazla düşürmeyecek şekilde ısı
korumasını devam ettirici nitelikte olmalıdır.
32
Bir suya atlama giysisi, can yeleği ile birlikte giyilme
gereksinimi duyulduğunda bile personelin;
En az 5 metre uzunluğundaki bir çarmıhtan inip

çıkmasına,
Gemiyi terk sırasındaki normal görevlerini yapmasına,
En az 4,5 metre yükseklikten atlandığında, üzerinden
çıkmadan ve kendisine zarar vermeden, suda kısa bir
mesafe yüzerek, can kurtarma vasıtasına tutunup
çıkabilmesine
imkan verecek yeteneğe sahip olmalıdır.
33
1
4 1.Tek Parçalı Tulum
5/6
2.Su Geçirmez Fermuar
3. Geniş Kuşak
7 3 4.Su Geçirmez Başlık ve
Ayarlanabilir Yüz Örtüsü
2
5/6.Düdük/Fener
7.Yüzdürmeyi
Destekleyici Parça
8.Işık Yansıtıcı Bant
9.Ayak Bilek Sıkıcısı
10.Kaymaz Taban
11 9 11.Muhafaza Torbası
34
Isı Korumalı Tulum
Su geçirmez bir malzemeden ve giyilmiş olarak
kullanıldığında, vücuttaki buharlaşmadan doğan ısı
kaybını azaltacak şekilde yapılmıştır.
(TPA: Thermal Protective Aids)

35
Isı Korumalı Tulum
Isı korumalı bir tulum, can yeleği giyen bir insanın yüzü
dışında bütün vücudunu kapatır. Tuluma devamlı bağlı
eldiven bulunmaması halinde, elleri de kapatacak şekilde
yapılmıştır.
Isı korumalı bir tulum, -300C +200C arasında olan hava

sıcaklıklarında görevini tam olarak yapar.
36
GEMİYİ TERK İŞLEMLERİ
(ABANDON SHIP)
37
Genel
Bir deniz kazasında tek bir personelin kurtulması dahi,
yalnız kendisinin değil, gemideki bütün personelin bilgi ve
hazırlık derecesinin üstünlüğüne bağlıdır.
Personelin role talimleri ve eğitimin gerekliliği üzerinde

önemle durulmalıdır. Kazalar sadece bir başkasının
başına gelir diye düşünmek, fazla iyimserlik olur.
38
Genel
Denizde hayatta kalmak dört faktöre bağlıdır. Bunlar;
1. bilgi,
2. mevcut teçhizat,
3. kendi kendini kontrol ve
4. eğitim’ dir.
Bir çok denizci, denizde nasıl canlı kalacakları ile ilgili

yeterli eğitimi eksik yaptıklarından, hayatlarını
kaybetmişlerdir. Gerçekçi senaryolara dayanan Role
Talimleri ile personelin tecrübe kazanması sağlanır.
39
Genel
Can kurtarma donanımının kullanılmasında eğitilmemiş
bir personel, ilk karşılaşacağı gerçek bir acil durumda
büyük hatalar yapmaya adaydır.
Paniğin kolaylıkla ortaya çıkacağı an, gemiyi terk

safhasıdır.
Bu aşamada kendine güvenmek ve ciddi bir disiplin içinde

bulunmak, olabildiğince sakin olarak terk işlemlerini
gerçekleştirmek temel kural olmalıdır.
40
Genel
Denizde çalışan bir kişi yeni bir gemiye gittiği zaman,
genellikle kendi kaldığı kamaradan çalışma bölümüne
gelip gitmek için en yakın yolu öğrenir ve otomatik olarak
vardiyadan vardiyaya onu kullanır.
Böylece, günler geçtikçe aynı yolu kullanmaya alışır ve

acil bir durumda, eğer değişik bir kaçış (çıkış) yolunu
kullanmak gerekirse, bu hiç kullanmadığı yolu bulmakta
zorluk çeker.
41
Genel
Bir çatışma/patlama, devamlı olarak kullanılan bir
bölümün içine su dolmasına veya alışmış olarak kullanılan
bir merdivenin devreden çıkmasına sebep olabilir.
Bu nedenle, her denizci gemisini çok iyi bilmelidir. Bu

alışkanlık gece ve gündüz değişik zamanlarda yapılan role
talimleri ile en iyi bir şekilde kazandırılabilir.
42
Genel
Gemiyi terk eden bir kazazedenin en büyük düşmanı
soğuk olacaktır. Yani, hipotermi sonucu ölüm olasılığı her
zaman mevcuttur. Aşağıda hususlar eğitimlerde sık sık
vurgulanmalı ve açıklanmalıdır.
1. Gemiyi terk etmeden önce mevsime uygun olarak

vücudu sıcak tutacak kıyafetlerin giyilmesi,
2. Can yeleğinin mutlaka giyilmesi,
3. Düzenli bir şekilde toplanma yerlerine gidilmesi,
4. Can kurtarma vasıtasına binme şekilleri,
43
Genel
5. Can kurtarma vasıtasına ıslanmadan binmenin önemi,
6. Can kurtarma donanımını tanıma, kullanma esasları ve

denize indirme usulleri,
7. Gemiden atlanmak zorunda kalındığında, suya atlama

usulleri ve yüzme şekilleri,
44
Genel
8. Gemiden atlanacağı zaman su yüzeyine akaryakıt
yayılmış ve alev almış ise izlenecek hareket tarzı,
9. Gemiyi terk ettikten sonra, en hızlı ve kuvvetli bir

şekilde gemiden uzaklaşmasının gerekliliği,
10. Su içinde ısı kaybını önlemek için yapılması gerekenler

mutlaka açıklanmalıdır.
45
Genel
Geminin yüzdürülmesi ihtimali kalmadığında KAPTAN
tarafından emirle gemi terk edilir. Bu durumda başka
seçenek kalmamıştır.
Alınması gereken kişisel tedbirler;
1. Alarmı duyunca telaşa kapılma,

2. Hemen sıcak tutucu şeyler giyin,
3. Can yeleğini giy,
4. Görev yerine git.
46
Genel
Gemiyi terkte esas amaç, personelin hayatını
kurtarmaktır. Gemiyi terk kararı personel üzerinde son
derece olumsuz bir etki yaratabilir.
Gemiyi terk eden personelin başlıca üç ana amacı
olmalıdır :
1. Kurtulmak için yaşamak

2. Su üzerinde yüzer kalmak
3. Kurtarmaya geleceklerin dikkatini çekmek
Su içerisinde moralini yüksek tutan personelin kurtulma

şansı artar. Bilhassa en büyük etken yaşama arzusudur.
Bu arzudan asla vazgeçilmemelidir.
47
Genel
Suya düşüldüğünde asla boğulmaktan korkulmamalıdır.
Kurtarmaya gelecek gemilere yardımcı olabilmek için bir
miktar enerji muhafaza edilmelidir.
Özellikle can yelekleri boğulmaya engel olacak ve

kurtarmaya geleceklerin dikkatlerini çekecek şekilde
yapılmışlardır.
48
Genel
Her can kurtarma vasıtası için en kıdemli kişi vasıta lideri
olarak belirlenir. Gemi kaptanı yaralı veya kayıp değil ise,
can kurtarma vasıtasının doğal lideridir.
Lider, fiziksel ve mantıksal açıdan öncelikleri belirleyecek

ve morali yükseltecek yeterli deneyime sahip kişi
olmalıdır.
Lider, gerek gemiyi terk işlemleri ve gerekse vasıtada

yaşam süresince emir verme yetkisine sahip kişi olup,
tüm faaliyetleri yürütür.
49
Genel
Giyinik olarak gemiyi terk etmenin sağlayacağı faydalar
aşağıdadır:
 Güneş yanıklarının önlenmesi
 Isı kaybının azalması
 Yakıt bulaşmalarının minimum düzeye inmesi
 Denize yayılmış yakıt ve yanan yakıtın alevlerinden

cildin korunmasıdır.
50
Genel
Giysiler ile vücut arasındaki suyun değişmesini önlemek
için gemi terkedilmeden önce;
 Paçalar camadana vurulur,
 Kıyafetlerin kol ağızları büzülür,
 Kıyafetlerin varsa tüm düğmeleri iliklenir.
51
Genel
Özellikle koyu renk kıyafetler köpek balıklarının ilgisini
çekmez. Beyaz renklere karşı köpek balıkları çok daha
saldırgandır. Şartlar elverdiği ölçüde beyaz giysili olarak
gemiyi terk etmemeye dikkat edilir.
52
Gemiyi Terke Hazırlık
1. Mevsimine göre, özellikle kış aylarında başı ve kulakları
sıcak tutmak için önceden kep, yünlü iç çamaşırı ve yünlü
çorap ve varsa suya atlama (dalma) giysileri giyilir. Eğer
suya atlama giysisi yoksa, en üstte yağmurluk veya
anorak gibi su geçirmez bir kıyafet olmalıdır. Polipropilen
veya yünlü giysiler vücut ısısını en iyi koruyan ve kuru
tutan giysilerdir.
53
2. Suya atlama giysisinin

giyilmesi gerektiğinde,
torbasından çıkarılır ve
tamamen açılır. Sonra,
normal bir tulum gibi
giyilir.
54
3. Can yeleği, talimatlara uygun olarak giyilir. Şişme tipi
can yelekleri şişirilir.
Can yeleği kişiyi güç harcamaksızın yüzer durumda

tutacak veya kişi ne kadar giyinik olur ise olsun, yüzmesi
sorun olmayacaktır. Eğer kişi baygın ise, can yeleği
kazazedenin ağzını sudan uzak tutacaktır.
55
4. Mümkünse çay, ıhlamur gibi sıcak içecekler veya
mümkün olduğu kadar çok su içilir. Şeker, çikolata gibi
enerji verici maddeler yenir.
5. Deniz tutmasından oluşan halsizlik, kişinin hayatta

kalma şansını olumsuz yönde etkiler. Kusma nedeniyle,
değerli vücut ısısı dışarı atılırken, insanı hipotermi
durumuna yaklaştırır. Bu nedenle, can kurtarma
vasıtasına binmeden önce veya bindikten hemen sonra
deniz tutmasına karşı haplar alınmalıdır.
56
6. Aşağıdaki yazılı malzemeler rolede görevli personel
tarafından alınır ve can kurtarma araçlarına dağıtılır.
 Seyyar pusula
 Harita ve tersim malzemesi
 Gemi jurnali, kağıt, tükenmez kalem
 GMDSS VHF El telsizleri
 İşaret/veri fişekleri ve veri tabancası
 Dürbünler
57
 Gemide bulunan personel isim listesi
 Battaniye
 Yiyecek-içecek
 İlk yardım malzemesi, vitamin hapları
 El feneri/ALDIS lambası
 Uluslararası işaret kod kitabı
 Megafon, plastik kova, ince halat
 SART ve EPIRB
58
7. Gemiyi terkten önce aşağıdaki konular hakkındaki
bilgiler dikkatle dinlenerek akılda tutulacaktır.
 Geminin terk edildiği mevki

 En yakın sahile olan kerteriz ve mesafe
 Rüzgar yönü ve şiddeti
 Akıntı yönü ve şiddeti
 Gemi terkten önce tehlike mesajının verilip
verilmediği, verilmişse bu mesajın alınıp/alınmadığı
59
8. Personel Gemiyi Terk Yerlerine emri verildiğinde vasıta
liderlerince aşağıda belirtilen hususlar sağlanacaktır :
 Vasıtaya tahsisli personel raporu alınıp eksik olanlar

tespit edilir.
 Yaralı personel terk mahalline taşınır ve vasıtaya
bindirilmeleri için gerekli donanım hazırlanır.
 Can salı ile gemi terk ediliyorsa salı denize atacak
personel tefrik edilir.
 Personelin kıyafet, malzeme vb. son kontrolleri yapar
 Disiplinin idamesi için her türlü tedbir alınır.
60
 Personelin emniyetle gemiyi terk etmesine nezaret
eder,
 Suda yüzebilecek uygun malzemeyi (bidon, can
simidi vs) denize attırır,
 Bir panik ihtimalini önlemek için mümkün olduğu
kadar fazla sayıda can salı ve filikasını suya indirmek,
iyi bir uygulamadır.
 Can kurtarma araçlarına biniş sırasını tespit eder,
 Gemiyi terkte bilinmesi ve uyulması gereken kuralları
personele tekrar hatırlatır.
61
9. Hasar gören vasıta varsa bu vasıta personeli diğer
vasıtalara dağıtılır.
10. Gemiyi Terk Ediniz emri verilmeden, asla gemi terk

edilmez.
Aksi KAPTAN tarafından belirtilmedikçe Gemi, yattığı

tarafın aksi istikametinden veya rüzgar üstünden terk
edilir.
62
Gemiyi Terk Etme
1. Ne kadar çok sayıda can salı ve filika denize indirilirse,
kazazedeler o kadar fazla oranda yaşamlarını devam
ettirecek, yiyecek, su ve malzemeye sahip olacaklardır.
2. KURU TERK (ıslanmadan/suya girmeden) yöntemi

Gemiyi Terk için uygulanacak ilk yöntemdir. Fakat, şartlar
buna müsaade etmiyor ise ISLAK TERK yöntemi ile gemi
terk edilmelidir. Ancak, özellikle soğuk havalarda suya
atlama sonucu ani soğuk şoku sonucu kalp yetmezliği
veya damar çatlaması nedeniyle ölüm olabileceği
unutulmamalıdır.
63
Gemiyi Terk Etme
KURU TERK
 Can filikasının ve can salının içine borda iskelesi, pilot
çarmıhı, şeytan çarmıhı, can halatı, borda ağı, yangın
hortumları ve halatlar yardımı ile binmek.
Can filikalarına veya can sallarına, gemiyi terk etme

güvertesinden yolcu ve personeli bindirmek ve denize
indirmek.
Güverte seviyesinden su yüzeyine şişirilebilir gemiyi

terk kayakları kullanarak yolcu ve personeli indirmek.
64
65
Gemiyi Terk Etme
CAN SALINI DENİZE ATMA
Eğer olumsuz şartlar ve zaman darlığı nedeniyle gemi
KURU terke edilemiyorsa ıslak terkten önce zaman varsa
can sallarını denize atmak gerekir. Zaman yoksa can
salları gemi batıyor olsa bile
hidrostatik kilitler yardımıyla
serbest kalarak su yüzeyine
gelip, otomatik olarak
açılacaktır.
66
Gemiyi Terk Etme
1. Can salını denize atmadan ve şişirmeden önce pariması
gemi bünyesine kuvvetlice bağlanarak emniyete alınması
gereklidir.
67
Gemiyi Terk Etme
2. Can sallarının muhafaza edildiği yer, salı suya indirmek
için en ideal yer olmayabilir. Böyle bir durumda şayet
gemiyi terke hazırlamak için gerekli zaman varsa; can
salları suya indirmek amacıyla deniz bağları ve hidrostatik
kilitten kurtarılarak uygun mahallere taşınır.
68
Gemiyi Terk Etme
3. İki kişi can salı muhafazasını uçlarından tutup, geminin
rüzgar üstü tarafından suya atmalıdır. Suya atıldıktan
sonra can salının pariması çekilmeye başlanır.
69
Gemiyi Terk Etme
4. Parimanın boşu alındıktan sonra (parima boyu en çok 36 metre
olabilir.) salın şişmeye başlaması için kuvvetlice çekilir. Sala
inmeden önce, tam olarak şişmesi ve çadır kısmının
dikilmesi beklenmelidir.
70
Gemiden Can Salına KURU Geçiş
5. Can salları açılmasını takiben, gemiden uzaklaşmasına
mani olacak şekilde parimaları gemide tutulur ve bordaya
yaslanmaları sağlanır. Ancak, parima fazla deste
yapılmadan bordaya salın sürtünmesi önlenir.
71
6. Sal lideri; bir kişiyi yüzücü/kurtarıcı olarak sal personeli
içinden tefrik eder. Gerektiğinde denizdeki kişilerin
kurtarılması ve can salı ters dönmüş ise çevrilmesi
maksadıyla görevlendirir.
Normal şartlarda, sal liderinden sonra gelen ikinci sorumlu
kişi sala ilk olarak geçer. Bu kişi sal içindeki malzemeyi
düzenler, varsa suyu boşaltır.
72
7. Sal lideri; hasta ve yaralılardan başlamak üzere sıra ile
personelin sala düzenli olarak geçmesini sağlar, sala ilk
binen ikinci sorumlu kişi de salda oturma düzenini temin
eder. Denizde sala tutunan sal
kapasitesi harici personel var
ise, bunların can yeleği can
halatları ile birbirlerine ve sala
bağlanmaları temin edilir.
73
8. Can salının, denizde bulunan kişilerin veya yüzen
maddelerin üzerine atlanmaz. Sala şeytan çarmığı vb.
vasıta ile inilir ve kuru kalınmaya çalışılır.
74
9. Herkes sala bindiğinde parima kesilir, padıl kürekler
kullanılarak gemiden neta sahaya uzaklaşılır.
75
10. Neta sahaya ulaşılınca ilave denge ile sürüklenmeyi
azaltmak için deniz demiri atılır.
76
11. Salın içinin kuru ve sıcak kalması için girişleri kapatılır.
Cansalı periyodik olarak havalandırılmalıdır.
77
Gemiyi Terk Etme
ISLAK TERK
Gemiyi KURU terk edecek kadar hazırlık süresi yoksa ve
denize atlamak gerekiyorsa aşağıdaki hususları uygulamak
gerekir.
6 Metreden fazla yükseklikten atlanmaz (4,5-6 m).
Doğrudan salın üzerine atlanmaz.
Su yüzeyi iyice kontrol edilir. Denizde bulunan kişilerin

veya yüzen maddelerin üzerine atlanmaz.
78
Gemiyi Terk Etme
ISLAK TERK
Eğer gemi sancak veya iskele tarafına yatmış ise, suya
atlamak için en uygun yerler geminin BAŞ veya KIÇ
tarafıdır. Geminin sürüklenmesi nedeniyle vasat
kısmından yapılacak uzaklaşmalar güç olabilir.
Aksini gerektiren bir durum yoksa, suya atladıktan sonra

gemiden uzaklaşma yönü geminin rüzgar üstü tarafıdır.
79
Gemiyi Terk Etme
ISLAK TERK
Suya atlarken vücut dik olmak üzere ayak üstü
(Çivileme) atlanır, can yeleği kollar ile sıkıca bastırılır,
ayaklar birleşik olacaktır. Bir el ile burun ve ağız kapatılır.
Kafa korunur. Suya ileriye bakarak atlanır. Atlarken
aşağıya bakmak, insan dengesini bozar ve yüzüstü
düşmeye neden olabilir.
80
Gemiyi Terk Etme
ISLAK TERK
 Yan yatan bir gemi bordasından kayarak suya atlamak
her bakımdan tehlikelidir. Vücutta meydana gelebilecek
yaralar kanama oluşturabileceğinden, özellikle köpek
balıkları için davet
edici bir durum
yaratacaktır.
81
Gemiyi Terk Etme
ISLAK TERK
 Atladıktan sonra paniğe kapılmayıp, bir an önce rüzgar
üstüne doğru sırt üstü yüzerek gemiden uzaklaşmaya
çalışılır.
 Gemiden uzaklaşmakta geç kalmak hem geminin

batmasından doğabilecek anafordan etkilenmenize hem
de atlayan diğer personel tarafından ezilmenize neden
olabilir.
82
Gemiyi Terk Etme
ISLAK TERK
 Kazaya uğramış bir gemiden akaryakıt sızmış ve su
yüzeyinde bulunuyorsa, hafif ve yavaş kulaçlarla
kurbağalama stilinde yüzülmelidir.
83
Gemiyi Terk Etme
ISLAK TERK
 Geminin her tarafında deniz üzerinde yakıt yangını
varsa ve alevlere atlamak zorunda kalınırsa;
1. Vücutta açık bir yer bırakılmamalı,

2. Önceden yapılmadı ise pantolon paçaları camadana
vurulmalı,
3. Ayakkabılar ve kapok tipi can yeleği varsa çıkarılmalı,
4. Şişme tip can yeleği varsa havası boşaltılmalıdır.
84
Gemiyi Terk Etme
ISLAK TERK
Yakıt yangını varsa ve alevlere atlamak zorunda kalınırsa;
çivileme atladıktan sonra sualtından nefesimiz yetene
kadar yüzülür.
85
Gemiyi Terk Etme
ISLAK TERK
Yakıt yangını varsa ve alevlere atlamak zorunda kalınırsa;
Su altından ilerlerken, yüzeye çıkabilecek en uygun nokta
önceden saptanır. Gündüz suda temiz ve açık alanlar
görülebilir. Gece ise suyun yüzüne çıkmak için en karanlık
noktalar seçilir.
86
Su İçinde Hareket Tarzı
Gemi terk edildiğinde üzerinizde az giysi var ise, özellikle
yaz aylarında en büyük düşman ve etken güneş
yanıklarıdır. Denizde geçen süre bu yanıkların acılarını
daha da artırarak dayanılmaz hale getirebilir.
Denizde ölümlerin ve geçici cinnetlerin güneş

yanmasından meydana gelen acılar ile su kaybından
olduğu tespit edilmiştir.
Bu nedenle gemiyi terk ederken kat kat giyinik bulunmaya

ve özellikle ayakkabısız olmamaya dikkat edilir.
87
1. Su üstündeyken, yakınındaki bir tekneye, bir
kazazedeye veya yüzen bir cisme yaslanmak/çıkmak için
ona ulaşılması mümkün değilse, yüzmeye
kalkışılmamalıdır.
2. Yüzmek gerektiğinde sırt üstü yüzerek üzerine çıkılacak

cisme yaklaşılmalıdır.
88
3. Gereksiz yere yüzmek, vücut ile elbise katları
arasındaki sıcak suyu dışarı kaçıracak ve böylece vücut
ısısının hızla kaybolmasını sağlayacaktır.
4. Kollar ve bacakların gereksiz hareketi, vücut

merkezindeki sıcak kanı vücudun dış katına gönderecek
ve bu durum çok hızlı bir ısı kaybına yol açacaktır.
89
5. Vücut ısısını korumak için
mümkün olduğunca hareketsiz,
dirsekler yanda, kollar can
yeleğinin önünde kavuşmuş ve
ayaklar bitişik olarak
bulunulmalı (HELP), gerekirse
sadece ayakların hareketi ile
yüzülmelidir. Bu pozisyon,
vücut yüzeyinin soğuk suyla
temasını azaltır.
6. Baş ve boyun mümkün

olduğunca suyun dışında
tutulmalıdır.
90
7. Vücut ısısını koruma
yöntemlerinden bir diğeri ise,
sudaki kazazedelerin grup
oluşturarak, mümkün olduğunca
çok vücut temasını artırmak için,
birbirlerine sokulmalıdır.
Bunu yapabilmek için can yeleği
giymiş olmak gerekir. Mümkün
olduğu takdirde can yeleklerinizi
birbirine bağlayınız.
91
DENİZDE CANLI KALMA
(SURVIVAL AT SEA)
2. BÖLÜM
Öğr.Gör. ŞENOL AKYOL

Uzakyol I. Zabiti
92

Denizde Canlı Kalma 2 (Survival at The Sea) Şenol Akyol

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

Denizde Canlı Kalma 2 (Survival at The Sea) Şenol Akyol

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

DENİZDE CANLI KALMA

Öğr.Gör. ŞENOL AKYOL

 Tamamı Kapalı Can Filikaları

 Yarı Kapalı Can Filikaları

 Can Kurtarma Botları

Can simitleri (life buoy)

Can yelekleri (life jacket)

Suya atlama (dalma) giysileri (immursion suit)

Isı koruyucu tulumlar (TPA)

Seyir halinde bir gemiden düşen kişinin yerinin belli

YÜK GEMİLERİ İÇİN

SOLAS Bölüm-III Kısım B Kural 32

• Bir can simidi, yüzerlik özelliğine sahip malzemelerden

• Bir can simidi tatlı suda en az 14,5 kg. ağırlığındaki

Can simitleri geminin

Bir can simidinin

Gemide bulunan toplam can simidi

Denize Adam Düştü

• Çalıştığı süre içinde asla suya batmamalı,

• Denizler nedeniyle suyun altına girdiğinde en az 10

• 4 kg. dan fazla ağırlığı olmayan can simidine bağlı

Can yelekleri SOLAS’a göre 3

Gemilerde can yelekleri genellikle personelin

Bu can yelekleri güvertede veya toplanma yerlerinde, göze

Ayrıca, gemideki yolcu sayısının en az %10’u kadar da

Katı yapılı can yelekleri (Kapok)

Şişirilebilir can yelekleri,

1. Yalıtımlı olmayan bir maddeden yapılmışsa:

2. Yalıtımlı maddeden yapılmışsa:

En az 5 metre uzunluğundaki bir çarmıhtan inip

(TPA: Thermal Protective Aids)

Isı korumalı bir tulum, -300C +200C arasında olan hava

Personelin role talimleri ve eğitimin gerekliliği üzerinde

Bir çok denizci, denizde nasıl canlı kalacakları ile ilgili

Paniğin kolaylıkla ortaya çıkacağı an, gemiyi terk

Bu aşamada kendine güvenmek ve ciddi bir disiplin içinde

Böylece, günler geçtikçe aynı yolu kullanmaya alışır ve

Bu nedenle, her denizci gemisini çok iyi bilmelidir. Bu

1. Gemiyi terk etmeden önce mevsime uygun olarak

2. Can yeleğinin mutlaka giyilmesi,

3. Düzenli bir şekilde toplanma yerlerine gidilmesi,

4. Can kurtarma vasıtasına binme şekilleri,

6. Can kurtarma donanımını tanıma, kullanma esasları ve

7. Gemiden atlanmak zorunda kalındığında, suya atlama

9. Gemiyi terk ettikten sonra, en hızlı ve kuvvetli bir

10. Su içinde ısı kaybını önlemek için yapılması gerekenler

1. Alarmı duyunca telaşa kapılma,

1. Kurtulmak için yaşamak

Su içerisinde moralini yüksek tutan personelin kurtulma

Özellikle can yelekleri boğulmaya engel olacak ve

Lider, fiziksel ve mantıksal açıdan öncelikleri belirleyecek

Lider, gerek gemiyi terk işlemleri ve gerekse vasıtada

 Güneş yanıklarının önlenmesi

 Isı kaybının azalması

 Yakıt bulaşmalarının minimum düzeye inmesi

 Denize yayılmış yakıt ve yanan yakıtın alevlerinden

 Paçalar camadana vurulur,

 Kıyafetlerin kol ağızları büzülür,

 Kıyafetlerin varsa tüm düğmeleri iliklenir.

2. Suya atlama giysisinin

Can yeleği kişiyi güç harcamaksızın yüzer durumda

5. Deniz tutmasından oluşan halsizlik, kişinin hayatta

 Geminin terk edildiği mevki