ปฎิบัติการบทที่ 3 เรื่องการออสโมซิส

รายชือ่ สมาชิกในกลุม่
1.นายเตชธรรม ตาดี เลขที่ 2
2.นายปิยวัฒน์ สมดวงศรี เลขที่ 3
3.นายเมธา แซ่ตั้น เลขที่ 4
4.นางสาวณัฏฐริดา สิญจวัตร์ เลขที่ 7
5.นางสาวรุจิรา อิ้งเพ็ชร เลขที่ 18
6.นางสาวกนกวรรณพร แสงพล เลขที่ 31
. ชั้นมัธยมศึกษาปีที่ 4/1

วัตถุประสงค์เพือ่ การทดลอง
1.เพื่อศึกษาลักษณะการเคลื่อนที่ของน้้าด้วยวิธีออสโมซิส
2.เพื่อศึกษาความเข้มข้มในเนื้อเยื่อของชิ้นมันฝรั่ง

วัสดุอปุ กรณ์ทใี่ ช้ในการทดลอง

1.มันฝรั่ง 8.กระบอกตวง
2.น้้ากลั่น 9.ช้อนตักสาร
3.น้้าตาลซูโครส 10.ทิชชู่
4.เครื่องชั่งมวล
5.บีกเกอร์
6.เขียง
7.มีด
วิธกี ารด้าเนินการทดลอง
1.เตรียมน้้ากลั่น และสารละลายน้้าตาลซูโครสความเข้มข้ม 0%, 0.01%, 0.05%, 1%, 5%
และ 10% โดยมวลต่อปริมาตร
2.ตวงสารละลายที่เตรียมไว้ทั้งหมดด้วยกระบอกตวง แล้วใส่สารละลายลงในแก้วพลาสติก จ้านวน
6 ใบ ใบละ 80 ลูกบาศก์เซนติเมตร

3.เตรียมมันฝรั่งลูกใหญ่ 1 ลูก ล้างและปอกเปลือกให้เรียบร้อย จากนั้นตัดชิ้นมันฝรั่งให้เป็นทรง

ลูกบาศก์ขนาดประมาณ 1 x 1 x 1 ลูกบาศก์เซนติเมตร ให้ได้จ้านวน 18 ชิ้น
4.แบ่งชิ้นมันฝรั่งออกเป็นชุด ชุดละ 3 ชิ้น เพื่อเตรียมน้าไปใส่ในสารละลายทั้ง 6 ความเข้มข้น
5.ชั่งมวลของมันฝรั่งในแต่ละชุดก่อนแช่ บันทึกมวล และค้านวณหาค่าเฉลี่ยของมวลของมันฝรั่ง
ในแต่ละชุดแล้วบันทึกลงในตารางบันทึกผลการทดลอง

6.แช่ชิ้นมันฝรั่งแต่ละชุดทิ้งไว้เป็นเวลา 1 ชั่วโมง
7.ชั่งมวลของมันฝรั่งในแต่ละชุด หลังแช่เรียบร้อยแล้ว บันทึกมวล และค้านวณหาค่าเฉลี่ยของมวล
ของมันฝรั่งในแต่ละชุด แล้วบันทึกลงในตารางบันทึกผลการทดลอง

ตัวแปรในการทดลอง
ตัวแปรต้นคือ ความเข้มข้นของสารละลายซูโครส
ตัวแปรตามคือ น้้าหนักของมันฝรั่งหลังจากการแช่
ตัวแปรควบคุมคือ ขนาดของมันฝรั่ง น้้าหนักของมันฝรั่ง สายพันธุ์มันฝรั่ง
ค้าถามก่อนการทดลอง
1.นักเรียนจะทราบได้อย่างไรว่าชุดการทดลองชุดใดบ้างที่มีการออสโมซิสเกิดขึ้น
ตอบ ต้องมีการชั่งตวง แล้วน้้าหนักของมันฝรั่งต้องมีการเปลี่ยนแปลงไปจากเดิม
2.โมเลกุลของน้้าตาลทรายหรือซูโครสส่งผลต่อมวลที่เปลี่ยนแปลงไปของมันฝรั่งหรือไม่ จงอธิบาย
เหตุผลประกอบให้ชัดเจน
ตอบ ส่งผล เพราะว่าการออสโมซิสคือการแพร่ของน้้าผ่านเยื่อเลือกผ่านที่สามารถขัดขวางการ
เคลื่อนที่ของตัวละลายเพื่อที่จะสามารถพิจารณาการเคลื่อนที่ของน้้าได้ โดยยิ่งถ้าอนุภาค
มีขนาดเล็กจะท้าให้เกิดการออสโมซิสได้ดี
3.หากความแตกต่างระหว่างความเข้มข้นของสารละลายน้้าตาลซูโครสกับของเหลวในเนื้อเยื่อ
มันฝรั่งมากหรือน้อย จะส่งผลต่ออัตราในการออสโมซิสหรือไม่อย่างไร
ตอบ ส่งผลโดยที่หากความเข้มข้นแตกต่างกันมาก จะส่งผลต่ออัตราในการออสโมซิสมาก
ส่วนหากความเข้มข้นแตกต่างกันน้อย จะส่งผลต่ออัตราในการออสโมซิสน้อยเพราะทิศทาง
การออสโมซิสนั้นเป็นการแพร่จากบริเวณที่มีความเข้มข้นของสารละลายต้่าไปยังบริเวณที่มี
ความเข้มข้นของสารละลายสูงกว่า
4.นักเรียนควรใช้มันฝรั่งคนละลูกในการทดลองครั้งเดียวกันหรือไม่ เพราะเหตุใด
ตอบ ไม่ควร เพราะว่ามันฝรั่งแต่ละลูกนั้น ได้รับการปลูกที่ไม่เหมือนกัน มันลูกนี้อาจจะปลูกใน
ดินชนิดนึงหรือมีการให้แร่ธาตุ (ปุ๋ย) ที่แตกต่างจากมันอีกลูก ท้าให้มวลของมันฝรั่งในขนาด
ที่เท่ากันมีความแตกต่างกัน ฉะนั้นแล้วเราจึงควรใช้มันลูกเดียวกันในการทดลอง
5.นักเรียนจะสังเกตสิ่งใดจากการทดลองนี้เพื่อเป็นหลักฐานที่บ่งบอกว่าความเข้มข้นของ
สารละลายซูโครสกับความเข้มข้มของของเหลวในเนื้อเยื่อมันฝรั่งมีค่าเท่ากัน
ตอบ สังเกตจากมวลของมันฝรั่งหลังการแช่หรือรูปร่างที่ไม่มีการเปลี่ยนแปลง เพราะถ้าความ
เข้มข้นเท่ากัน การออสโมซิสของน้้าเข้า-ออกจากเซลล์จะเท่ากันท้าให้เซลล์มีรูปร่างคงที่
ตารางบันทึกผลการทดลอง
ความเข้มข้นของ มวลของมันฝรั่ง มวลของมันฝรั่ง ผลต่างของมวล
สารสะลายซูโครส ก่อนการทดลอง (g)* หลังการทดลอง (g)* ที่เปลี่ยนแปลงไป
(%m/v) (g)**
แยกชิ้น ค่าเฉลี่ย แยกชิ้น ค่าเฉลี่ย
0.00 0.97 1.01 1.18 1.22 0.21
1.02 1.22
1.04 1.27
0.01 1.06 1.08 1.13 1.16 0.08
1.07 1.16
1.12 1.20
0.05 1.16 1.17 1.38 1.41 0.24
1.18 1.41
1.18 1.44
1.00 1.19 1.22 1.39 1.41 0.19
1.23 1.41
1.23 1.42
5.00 1.28 1.28 1.52 1.55 0.26
1.28 1.55
1.29 1.57
10.00 1.29 1.30 1.53 1.55 0.25
1.29 1.55
1.31 1.58
หมายเหตุ *ระบุทศนิยม 2 ต้าแหน่ง
**ผลต่างของมวลที่เปลี่ยนแปลงไป = ค่าเฉลี่ยมวลชองแช่ฯ - ค่าเฉลี่ยของมวลหลังแช่ฯ
 กราฟผลการทดลอง
กราฟผลต่างของมวลมันฝรัง่ ที่เปลี่ยนแปลงไป
หลังจากแช่ในสารละลายซูโครสในน้า้ กลั่นในความเข้มข้มต่างกันเป็นเวลา 1 ชัว่ โมง

ความเข้มข้น 0.00% ความเข้มข้น 0.01% ความเข้มข้น 0.05% ความเข้มข้น 1% ความเข้มข้น 5% ความเข้มข้น 10%
ค้าถามท้ายการทดลอง
1.จากข้อมูลเส้นกราฟที่อยู่ฝงั่ ด้านบนแกน x เส้นกราฟทีอ่ ยู่ด้านล่างของแกน x และเส้นกราฟที่เป็นจุด
ตัดแกน x พอดี สามารถตีความหมายเกี่ยวกับผลต่างของมวลทีเ่ ปลี่ยนแปลงไป และตีความเกี่ยวกับ
ความสัมพันธ์ระหว่างความเข้มข้นของสารละลายซูโครสกับความเข้มข้นของเนื้อเยื่อมันฝรัง่ ได้อย่างไร
จงอธิบายให้เข้าใจตามล้าดับ
ตอบ ยิ่งความเข้มข้นของสารละลายซูโครสมาก มวลของมันฝรั่งจะยิง่ มากไปด้วย เพราะว่าการ
ออสโมซิสจะแพร่จากที่ที่มีความเข้มข้มน้อยไปความเข้มข้นมาก
2.ความเข้มข้นของเนื้อเยื่อมันฝรั่งมีค่าเทียบเท่ากับความเข้มข้นสารละลายน้้ตาลซู
า โครสประมาณเท่าใด
เพราะเหตุใด จงอธิบายให้เข้าใจ
ตอบ ประมาณ 0.01% เพราะมีผลต่างของมวลก่อนแช่และหลังแช่ที่น้อยกว่าความเข้มข้นอืน่ (0.08 g)
เพราะถ้าผลต่างของความเข้มข้มน้อย การออสโมซิสก็จะเกิดน้อยตามไปด้วย ผลต่างมวลทีไ่ ด้หลัง
การแช่ก็จะน้อยลงตามไปนั่นเอง

สรุปผลการทดลอง
จากการทดลองพบว่ามันฝรัง่ ที่เราได้แช่ไปเป็นเวลา 1 ชั่วโมงนัน้ มันฝรัง่ ที่แช่ในความเข้มข้นที่
มากขึน้ จะมีอตั ราการเกิดออสโมซิสที่มากขึ้น คือผลต่างก่อนแช่และหลังแช่มากขึน้ แต่ผลการทดลอง
อาจจะเกิดความคลาดเคลื่อนไปบ้างจากปัจจัยต่างๆ จากสภาพแวดล้อมและจากตัวบุคคลเอง
ส่วนที่สารละลายซูโครสความเข้มข้น 0.01% ผลต่างของมวลมันฝรัง่ มีความแตกต่างน้อยเพราะ
ว่าความเข้มข้นของเนื้อเยื่อมันฝรัง่ และความเข้มข้นของสารละลายซูโครสมีอตั ราใกล้เคียงกัน ท้าให้เกิด
การออสโมซิสน้อย