Polusyon

Ang polusyon ay isang lumalagong isyu hindi lamang sa Pilipinas kundi pati narin sa buong
mundo at ito ang pangunahing sanhi na nag-aambag sa maraming problema sa kapaligiran.

Ang polusyon ay nagdudulot ng kawalan ng balanse sa kapaligiran. Ang kawalan ng timbang na

ito ay nagbanta sa mismong kaligtasan ng lahat ng anyo ng buhay. Ito ay isang banta sa buong
mundo. Ang karamihan sa mga pollutant ay sanhi ng mga aktibidad ng tao tulad ng pagsunog
ng fossil fuels, mga tambutso ng sasakyan at mga emisyon mula sa agrikultura at industriya.
Gayunpaman, ang mga pollutant ay maaari ring sanhing natural, tulad ng abo ng bulkan. Bukod
pa rito, ang polusyon ay isang pangunahing nagdudulot ng panganib sa kapaligiran tulad ng
climate change, panganib sa ating kalusugan at seguridad sa pagkain.

Ang polusyon ay may ibat-ibang uri at ito ay ang polusyon sa ingay, lupa, tubig, ilaw, at hangin.
Ang Polusyon sa ingay ay ang pagpapalaganap ng ingay na may iba't ibang epekto sa aktibidad
ng buhay ng tao o hayop, karamihan sa mga ito ay nakakapinsala sa isang antas. Ang
pinagmumulan ng ingay sa labas sa buong mundo ay pangunahing sanhi ng mga makina,
transportasyon, at mga sistema ng pagpapalaganap. Samantalang ang polusyon sa lupa
naman ay ang pagkakaroon ng mga sangkap na negatibong nakakaapekto
sa mga katangian at katangian ng lupa at nagdudulot ng kawalan ng timbang sa pisikal,
kemikal at biological na negatibong nakakaapekto sa mga nabubuhay na tao at sa
Kapaligiran. Ang lupa ay maaaring nahawahan ng impluwensya ng hangin o tubig, na
nagpapakilala sa mga pollutant, ngunit din sa pamamagitan ng pag-iipon o pagtapon ng
mga nakakapinsalang sangkap tulad ng mga pataba. Ang ilang mga kadahilanan ng
kontaminasyon ng lupa ay nadagdagan ang pagguho at pagbawas sa pagkamayabong ng
Lupa. Ang polusyon sa tubig ay nagmumula sa balewalang pagtapon at pagtambak ng basura
sa mga anyong tubig na nagdudulot ng banta o panganib sa kalusugan ng mga tao. Ang Light
Pollution o polusyon sa ilaw naman ay nagmumula sa mga naglalakihan at malalakas na mga
ilaw na masyadong nakasisilaw at matinding magsayang sa kuryente. Ito ay sanhi ng paggamit
ng artipisyal na ilaw . Ang labis ng artipisyal na pag-iilaw ay nakakaapekto hindi lamang sa tao
ngunit sa tanawin. Ang polusyon sa hangin naman ay nagmumula sa mga makabagong
teknolohiya na nagdudulot ng usok na nakakasama sa mga tao. Ang polusyon sa hangin ay ang
pagkakaroon ng solid, likidong mga particle at gas na nakakapinsala sa mga nabubuhay na tao
at sa kapaligiran. Ang mga power plant, oil refinery, industrial facility at factory emissions ay ilan
sa mga sanhi ng air pollution sa Pilipinas. Ang polusyon sa hangin ay maaaring maging sanhi
ng malubhang problema sa kalusugan sa pamamagitan ng paglanghap ng mga nakakalason na
sangkap.

Ang kasalukuyang isyu na ito ay tumataas araw-araw bilang resulta ng maraming mga
pinagmumulan ng polusyon. Ang mga tao at mga makinang nilikha ng tao ay may mga
kontaminant. At tayo, bilang mga tao, ay dapat gawin ang lahat ng ating makakaya upang
maiwasan ito. Ang pag-iwas sa polusyon ay kritikal dahil pinoprotektahan nito ang kapaligiran
sa pamamagitan ng pag-iingat at pagprotekta sa mga likas na yaman habang pinapalakas din
ang paglago ng ekonomiya sa pamamagitan ng pagpapahintulot sa industriya na makagawa ng
mas mahusay at pagbabawas ng dami ng basura na kailangang pangasiwaan ng mga
sambahayan, negosyo, at komunidad.

Mallnutrisyon

Ang malnutrisyon ay patuloy na nagpapahirap sa milyun-milyong tao sa buong mundo,

partikular sa mga bansang mahihirap tulad ng Pilipinas. At lalo lang itong lumalala habang
tumataas ang kaso ng kahirapan at lumalaki ang populasyon.

Ang malnutrisyon ay isang kataga sa kondisyong medikal na sanhi ng kakulangan, labis o

sobra, hindi balanseng kaloriya, at sustansya sa pagkain para magamit ng katawan.
Karaniwang tumutukoy ito sa kakulangan ng nutrisyon bunga ng hindi sapat na pagkain,
mababang pagkatunaw, o labis na pagkawala ng sustansiya. Ang katagang ito ay lumalagom
din sa labis na nutrisyon na bunga ng sobrang pagkain ng tiyak na sustansiya. Ito ay may
dalawang uri: ang kakulangan sa nutrisyon o undernutrition at ang sobra sa nutrisyon o mas
kilala na overnutrition. Ang malnutrisyon na sanhi ng kawalan ng sapat na sustansya ay
kadalasang nararanasan ng mga mahihirap habang ang malnutrisyon na sanhi naman ng
sobrang pagkain ay kadalasang nararanasan ng mga mayayaman. Sa malawak na pagsasalita,
ang malnutrisyon sa mga bata ay sanhi ng isang kawalan ng timbang sa pagitan ng paggamit at
pang-araw-araw na nutritional na pangangailangan ng mga bata. Ngunit hindi lamang iyon, ang
kundisyong ito ay sanhi din ng iba't ibang mga bagay, kabilang ang hindi magandang diyeta,
mga problema sa kalusugan ng isip, kawalan ng balanse sa pagitan ng pagpasok at paglabas
ng enerhiya sa katawan, problema sa digestive system, alkoholismo, kakulangan ng gatas ng
ina. Ang hindi natutugunang malnutrisyon, partikular na kulang sa nutrisyon, ay maaaring
humantong sa maraming problema sa kalusugan, kabilang ang: Stunting at hindi lumalaki.
Mahinang immunity; ang mga bata ay nagiging mas mahina sa mga sakit at impeksyon.

Gayunpaman, para matigil ang malnutrisyon, kailangang magsama-sama ang mga pamahalaan
upang lumikha ng isang plano para sa mundo na pigilan ito. O kun di naman ay ang mga
mamamayan mismo ang gagawa ng mga planong makakapagligtas sa malnutrisyon. Kung wala
itong simpleng pag-unawa sa paglikha ng isang plano, ang mundo ay mananatiling sa panganib
ng malnutrisyon.