‫ﺟﻠﺴﻪ ﺩﻭﻡ‪ :‬ﺩﻳﻮﺩ‬

‫ﺩﺍﻧﺸﮕﺎﻩ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺷﺮﻳﻒ‪ ،‬ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﺍﻟﻜﺘﺮﻭﻧﻴﻚ ‪۱‬‬

‫ﺩﻛﺘﺮ ﻓﺨﺎﺭ ﺯﺍﺩﻩ ﺟﻬﺮﻣﻲ‬
‫‪ ۷‬ﺁﺑﺎﻥ ‪۱۴۰۱‬‬

‫ﻫﺪﻑ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ‬
‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺩﺍﻧﺸﺠﻮﻳﺎﻥ ﺑﺎ ﻣﺸﺨﺼﺎﺕ ﺩﻳﻮﺩ ﻭ ﭘﺎﺭﻩﺍﻱ ﺍﺯ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻫﺎﻱ ﺁﻥ ﺁﺷﻨﺎ ﻣﻲﺷﻮﻧﺪ‪ .‬ﺗﻮﺻﻴﻪ ﻣﻲﺷﻮﺩ ﭘﻴﺶ ﺍﺯ ﺟﻠﺴﻪ‬
‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﺩﻳﺘﺎﺷﻴﺖ ﺩﻳﻮﺩ ‪ 1N4148‬ﺭﺍ ﻣﻄﺎﻟﻌﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ .۱‬ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻭﻟﺘﺎﮊ‪-‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﻳﻮﺩ‬

‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﻣﻴﺨﻮﺍﻫﻴﻢ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺭﻭﺵﻫﺎﻱ ﻣﺘﻔﺎﻭﺕ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻭﻟﺘﺎﮊ‪-‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻳﻚ ﺩﻳﻮﺩ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ )ﻣﺜ ً‬
‫ﻼ‬
‫‪ (1N4148‬ﻭ ﻳﻚ ﺩﻳﻮﺩ ﻧﻮﺭﻱ )‪ (LED‬ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﻳﻢ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶ ﮔﺰﺍﺭﺵ‪ :‬ﻣﺪﺍﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۱‬ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﺳﭙﺎﻳﺲ ﺷﺒﻴﻪﺳﺎﺯﻱ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺁﻥ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻭﻟﺘﺎﮊ‪-‬ﺟﺮﻳﺎﻥ‬
‫ﻳﻚ ﺩﻳﻮﺩ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻣﺜﻞ ‪ 1N4148‬ﻭ ﻳﻚ ‪ LED‬ﺭﺍ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﺩﻩ ﻭ ﺩﺭ ﭘﻴﺶ ﮔﺰﺍﺭﺵ ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻤﻠﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻴﺪ‪:‬‬
‫‪ -۱‬ﻣﺪﺍﺭﻱ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ‪ ۱‬ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ ﻭ ﺳﭙﺲ ﻭﺭﻭﺩﻱ ﺭﺍ ﻳﻚ ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ ﺑﺎ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ‪ 100HZ‬ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﺪ ﻭ ﻛﺎﻧﺎﻝ ‪ ۱‬ﻭ‬
‫‪ ۲‬ﺍﺳﻴﻠﻮﺳﻜﻮﭖ ﺭﺍ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺷﻜﻞ ﻭﺻﻞ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺩﺭ ﺍﺩﺍﻣﻪ ﺭﻭﻱ ﻛﺎﻧﺎﻝ ‪ ۲‬ﺗﻔﺎﺿﻞ ﺩﻭ ﻛﺎﻧﺎﻝ ﺭﺍ ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻛﺎﻧﺎﻝﻫﺎ‬
‫ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﻨﺪ؟ ﺣﺎﻝ ﺩﺭ ﺣﺎﻟﺖ ‪ X-Y‬ﭼﻪ ﻣﻲﺑﻴﻨﻴﺪ؟ )ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻳﻮﺩ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻭ ﺩﻳﻮﺩ ﻧﻮﺭﻱ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺭﺍ ﺛﺒﺖ ﻛﻨﻴﺪ‬
‫ﻭ ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۸‬ﻭﺍﺭﺩ ﻛﻨﻴﺪ‪(.‬‬
‫‪ -۲‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻗﺴﻤﺖ‪ ،‬ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﻣﺪﺍﺭﻱ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۲‬ﻧﺸﺎﻥ ﺩﺍﺩﻩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ‪ ،‬ﻣﻨﺤﻨﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻭﻟﺘﺎﮊ‪-‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﻳﻮﺩ‬
‫ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺭﺍ ﺑﻪ ﻛﻤﻚ ﻧﻘﻄﻪﻳﺎﺑﻲ ﺩﺭ ﻣﺤﺪﻭﺩﻩ ‪ VD = 200...800mV‬ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﻳﺪ ﻭ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺪﻭﻝ ‪ ۱‬ﻭﺍﺭﺩ ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺳﭙﺲ‬
‫ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻧﻘﺎﻁ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻣﺪﻩ ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻭﻟﺘﺎﮊ‪-‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﻳﻮﺩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۹‬ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺬﻛﺮ ‪ :۱‬ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ‪ R‬ﻭ ‪ VS‬ﺩﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ‪ ID < 100mA‬ﻭ ‪ PR < 250mW‬ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺬﻛﺮ ‪ :۲‬ﺩﺭ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﺗﻌﺪﺍﺩ ﭘﺮﺍﻛﻨﺪﮔﻲ ﻧﻘﺎﻁ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﮔﻴﺮﻱﺷﺪﻩ ﺩﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﻟﺰﻭﻣﻲ ﻧﺪﺍﺭﺩ ﻓﺎﺻﻠﻪ ﺁﻥﻫﺎ ﻳﻜﺴﺎﻥ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺷﺎﻳﺪ ﺑﺮﺍﻱ ﺗﺤﻘﻖ ﺍﻳﻦ ﻣﻮﺿﻮﻉ ﺩﺭ ﺑﺎﺯﻩﻫﺎﻱ ﻣﺨﺘﻠﻒ ﻣﻘﺎﺩﻳﺮ ﻣﺘﻔﺎﻭﺗﻲ ﺑﺮﺍﻱ ‪ R‬ﻭ ‪ VS‬ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺎﺷﺪ‪.‬‬
‫ﺗﺬﻛﺮ ‪ :۳‬ﺩﺭ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﻣﺎﻟﺘﻲﻣﺘﺮ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺳﺮﻱ ﻭ ﻣﻮﺍﺯﻱ ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﮔﻴﺮﻱ ﺟﺮﻳﺎﻥ ﻭ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻗﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪) -۳‬ﺍﺧﺘﻴﺎﺭﻱ( ﺩﺭ ﺻﻮﺭﺗﻴﻜﻪ ﻛﻠﻴﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶﻫﺎﻱ ﺍﻳﻦ ﺟﻠﺴﻪ ﺭﺍ ﺗﺎ ﺍﻧﺘﻬﺎ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﺍﺩﻳﺪ‪ ،‬ﺑﺎ ﮔﺮﻓﺘﻦ ﺍﺟﺎﺯﻩ ﺍﺯ ﻣﺴﺌﻮﻝ‬
‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﺑﻪ ﺳﺮﺍﻍ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻧﮕﺎﺭ ﺑﺮﻭﻳﺪ ﻭ ﺑﺎ ﻛﻤﻚ ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭﺍﻥ ﺳﻌﻲ ﻛﻨﻴﺪ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻭﻟﺘﺎﮊ‪-‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﻳﻮﺩ ﺭﺍ‬
‫ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﺩﺳﺘﮕﺎﻩ ﻫﻢ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﻳﺪ‪.‬‬

‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ .۲‬ﺍﺛﺮ ﺩﻣﺎ‬

‫ﺩﺭ ﺩﻣﺎﻱ ﺍﺗﺎﻕ‪ ،‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺑﺎﻳﺎﺱ ﺩﻳﻮﺩ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﺭﺍ ‪ ID ≈ 10 mA‬ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻧﻤﺎﻳﻴﺪ‪ .‬ﺑﺮﺍﻱ ﺍﻳﻦ ﻣﻨﻈﻮﺭ ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﺪ ﺍﺯ ﻣﺪﺍﺭ ﺷﻜﻞ‬
‫‪) ۱‬ﺑﺎ ﺍﻧﺘﺨﺎﺏ ﻣﻨﺎﺳﺐ ‪ ( VS‬ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺗﺮﺗﻴﺐ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺑﺪﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﭘﻴﺶ ﮔﺰﺍﺭﺵ‪ :‬ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺳﭙﺎﻳﺲ‪ ،‬ﻣﺪﺍﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۱‬ﺭﺍ ﺷﺒﻴﻪﺳﺎﺯﻱ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻳﻮﺩ ‪ 1N4148‬ﺩﺭ ﺟﻬﺖ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺭﺍ‬
‫ﺑﺮﺍﻱ ﺑﺎﺯﻩ ﺩﻣﺎﻳﻲ )‪ (-20,150‬ﺩﺭﺟﻪ ﺳﺎﻧﺘﻲ ﮔﺮﺍﺩ ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫‪۱‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ :۱‬ﻣﺪﺍﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ ،۱‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ ۱‬ﻭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪۲‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :۲‬ﻣﺪﺍﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ ،۱‬ﻗﺴﻤﺖ ‪۲‬‬

‫ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ‪ ،‬ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻤﻠﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻴﺪ‪:‬‬

‫‪ -۱‬ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻭ ﺳﺮ ﺩﻳﻮﺩ ) ‪ (VD‬ﺭﺍ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﮔﻴﺮﻱ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺪﻭﻝ ‪ ۲‬ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -۲‬ﺑﻪ ﻣﺪﺕ ﻛﻤﺘﺮ ﺍﺯ ‪ ۳‬ﺛﺎﻧﻴﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻤﺎً ﺑﻪ ﺩﻳﻮﺩ ﺍﺳﭙﺮﻱ ﺳﺮﺩ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﺑﻴﻔﺸﺎﻧﻴﺪ‪ .‬ﻫﻤﺰﻣﺎﻥ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻭ ﺳﺮ ﺩﻳﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ‬
‫ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﮔﻴﺮﻱ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺪﻭﻝ ‪ ۲‬ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -۳‬ﻳﻚ ﻫﻮﻳﻪ ﮔﺮﻡ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺩﻳﻮﺩ ﻧﺰﺩﻳﻚ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﻣﺮﺍﻗﺐ ﺑﺎﺷﻴﺪ ﻫﻮﻳﻪ ﺑﻪ ﺩﺳﺘﺘﺎﻥ ﻭ ﻣﺤﻔﻈﻪ ﭘﻼﺳﺘﻴﻜﻲ ﺩﻳﻮﺩ ﺑﺮﺧﻮﺭﺩ ﻧﻜﻨﺪ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﺣﺎﻟﺖ ﻧﻴﺰ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻭ ﺳﺮ ﺩﻳﻮﺩ ﺭﺍ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬ﻣﻘﺪﺍﺭ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩﮔﻴﺮﻱ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺟﺪﻭﻝ ‪ ۲‬ﻳﺎﺩﺩﺍﺷﺖ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ .۳‬ﻳﻜﺴﻮﺳﺎﺯ ﻧﻴﻢﻣﻮﺝ ﺳﺎﺩﻩ‬

‫ﭘﻴﺶ ﮔﺰﺍﺭﺵ‪ :‬ﻣﺪﺍﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۴‬ﺭﺍ ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪ .‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻨﺒﻊ ‪ 1 kHz‬ﺍﺳﺖ‪ .‬ﻣﻘﺪﺍﺭ ﻣﻨﺎﺳﺐ ﺑﺮﺍﻱ ﺧﺎﺯﻥ ﺭﺍ ﺑﻪ ﮔﻮﻧﻪﺍﻱ‬
‫ﺑﻴﺎﺑﻴﺪ ﻛﻪ ﺩﺭ ﺯﻣﺎﻥ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﺑﻮﺩﻥ ﺩﻳﻮﺩ‪ ،‬ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻭ ﺳﺮ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺍﺯ ‪ ۲‬ﻭﻟﺖ ﻛﻤﺘﺮ ﻧﺸﻮﺩ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻤﻠﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻴﺪ‪:‬‬
‫ﻣﺪﺍﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۳‬ﺭﺍ ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ ﻭ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﻭﺭﻭﺩﻱ ﺭﺍ ﺳﻴﻨﻮﺳﻲ ﺑﺎ ﺩﺍﻣﻨﻪ ‪ ۴‬ﻭﻟﺖ ﻭ ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ‪ 1 kHz‬ﺩﺭ ﻧﻈﺮ ﺑﮕﻴﺮﻳﺪ‪.‬‬
‫‪ -۱‬ﺷﻜﻞ ﻣﻮﺝ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻭ ﺳﺮ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺭﺍ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻭ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۱۰‬ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -۲‬ﻳﻚ ﺧﺎﺯﻥ ‪ 1µF‬ﺭﺍ ﻣﻮﺍﺯﻱ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺩﺭ ﺧﺮﻭﺟﻲ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ‪ ۴‬ﺍﺿﺎﻓﻪ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ ﺩﻭﺑﺎﺭﻩ ﺷﻜﻞ ﻣﻮﺝ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻭ‬
‫ﺳﺮ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺭﺍ ﺑﺮﺭﺳﻲ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﺮﺍ؟ ﺳﻴﮕﻨﺎﻝ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﺷﺪﻩ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﺗﻘﺮﻳﺒﻲ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ‬
‫‪ ۱۰‬ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -۳‬ﻗﺴﻤﺖ ﻗﺒﻞ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺧﺎﺯﻥﻫﺎﻱ ‪ 100 nF‬ﻭ ‪ 10 µF‬ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ ﭼﺮﺍ؟‬
‫ﻻﺯﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ .۴‬ﻳﻜﺴﻮﺳﺎﺯ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻮﺝ‬

‫ﭘﻴﺶ ﮔﺰﺍﺭﺵ‪ :‬ﻳﻜﺴﻮﺳﺎﺯ ﺗﻤﺎﻡ ﻣﻮﺝ ﻛﺎﺭﺑﺮﺩﻫﺎﻱ ﺻﻨﻌﺘﻲ ﺯﻳﺎﺩﻱ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻳﻜﻲ ﺍﺯ ﻣﺸﻜﻼﺕ ﺁﻥ ﺗﻮﺍﻥ ﻣﺼﺮﻑ ﺷﺪﻩ ﺩﺭ ﺩﻳﻮﺩﻫﺎ‬
‫ﺍﺳﺖ ﻛﻪ ﺑﺎ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻳﻮﺩ ﺭﺍﺑﻄﻪ ﻣﺴﺘﻘﻴﻢ ﺩﺍﺭﺩ‪ .‬ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺩﻳﻮﺩﻫﺎﻱ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ )‪ (P-N junction‬ﺣﺪﻭﺩ ‪ 0.7‬ﻭﻟﺖ ﺍﺳﺖ‬

‫‪۲‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ :۳‬ﻣﺪﺍﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ ،۳‬ﻗﺴﻤﺖ ﺍﻭﻝ‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :۴‬ﻣﺪﺍﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ ،۳‬ﻗﺴﻤﺖ ﺩﻭﻡ‬

‫ﻛﻪ ﻧﺴﺒﺘﺎً ﺯﻳﺎﺩ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺮﺍﻱ ﻛﺎﻫﺶ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺩﻳﻮﺩ‪ ،‬ﻣﻲﺗﻮﺍﻧﻴﻢ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺩﻫﺎﻱ ﺷﺎﺗﻜﻲ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﻛﻨﻴﻢ ﻛﻪ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺭﻭﺷﻦ‬
‫ﺷﺪﻥ ﺁﻥﻫﺎ ﺣﺪﻭﺩ ‪ 0.3‬ﻭﻟﺖ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﻪ ﻋﻼﻭﻩ ﺳﺮﻋﺖ ﺧﺎﻣﻮﺵ ﻭ ﺭﻭﺷﻦ ﺷﺪﻥ ﺩﻳﻮﺩﻫﺎﻱ ﺷﺎﺗﻜﻲ ﺍﺯ ﺩﻳﻮﺩﻫﺎﻱ ‪P-N junction‬‬
‫ﺑﻴﺸﺘﺮ ﺍﺳﺖ‪ .‬ﺑﺎ ﺍﻳﻦ ﻭﺟﻮﺩ‪ ،‬ﺗﺤﻘﻴﻖ ﻛﻨﻴﺪ ﻛﻪ ﭼﺮﺍ ﺩﻳﻮﺩﻫﺎﻱ ﺷﺎﺗﻜﻲ ﻛﺎﻣ ً‬
‫ﻼ ﺟﺎﻳﮕﺰﻳﻦ ﺩﻳﻮﺩﻫﺎﻱ ‪ P-N junction‬ﻧﺸﺪﻩﺍﻧﺪ‪.‬‬
‫ﻛﻮﺗﺎﻩ ﭘﺎﺳﺦ ﺩﻫﻴﺪ‪.‬‬
‫ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ‪ ،‬ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻤﻠﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻴﺪ‪:‬‬
‫ﻣﺪﺍﺭﻱ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ‪ ۵‬ﺑﺮ ﺭﻭﻱ ﺑﺮﺩ ﺑﻮﺭﺩ ﺑﺒﻨﺪﻳﺪ‪ .‬ﻓﺮﻛﺎﻧﺲ ﻣﻨﺒﻊ ﺭﺍ ‪ 1 kHz‬ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ‪:‬‬
‫‪ -۱‬ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﺳﻴﻠﺴﻜﻮﭖ ﺷﻜﻞ ﻣﻮﺝ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻭ ﺳﺮ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﺭﺍ ﺑﺪﺳﺖ ﺁﻭﺭﻳﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۱۱‬ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -۲‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﻳﻚ ﺧﺎﺯﻥ ‪ 1µF‬ﻣﻮﺍﺯﻱ ﺑﺎ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ‪ ۶‬ﻗﺮﺍﺭ ﺩﻫﻴﺪ ﻭ ﻣﺠﺪﺩﺍ ً ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺍﻭﻝ ﺭﺍ ﺗﻜﺮﺍﺭ‬
‫ﻛﻨﻴﺪ‪ ،‬ﺷﻜﻞ ﻣﻮﺝ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۱۱‬ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -۳‬ﻗﺴﻤﺖ ‪ ۲‬ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ﺭﺍ ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺧﺎﺯﻥﻫﺎﻱ ‪ 100 nF‬ﻭ ‪ 10 µF‬ﺗﻜﺮﺍﺭ ﻛﻨﻴﺪ‪ .‬ﭼﻪ ﺗﻐﻴﻴﺮﻱ ﺍﻳﺠﺎﺩ ﺷﺪﻩ ﺍﺳﺖ ﻭ‬
‫ﭼﺮﺍ؟ ﻻﺯﻡ ﻧﻴﺴﺖ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ ﺗﻨﻬﺎ ﺩﺭ ﭼﻨﺪ ﺟﻤﻠﻪ ﺗﻮﺿﻴﺢ ﺩﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :۵‬ﻣﺪﺍﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ ،۴‬ﻗﺴﻤﺖ ﺍﻭﻝ‬

‫‪۳‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ :۶‬ﻣﺪﺍﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ ،۴‬ﻗﺴﻤﺖ ﺩﻭﻡ‬

‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ .۵‬ﻣﺤﺪﻭﺩ ﻛﻨﻨﺪﻩ ﻭﻟﺘﺎﮊ‬

‫ﺩﺭ ﺟﻠﺴﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ‪ ،‬ﻣﺮﺍﺣﻞ ﺯﻳﺮ ﺭﺍ ﺑﻪ ﺻﻮﺭﺕ ﻋﻤﻠﻲ ﺍﻧﺠﺎﻡ ﺩﻫﻴﺪ‪:‬‬
‫ﻣﺪﺍﺭﻱ ﻣﻄﺎﺑﻖ ﺑﺎ ﺷﻜﻞ ‪ ۷‬ﺑﺮ ﺭﻭﻱ ﺑﺮﺩ ﺑﻮﺭﺩ ﺗﺸﻜﻴﻞ ﺑﺪﻫﻴﺪ‪ .‬ﺳﭙﺲ‪:‬‬
‫‪ -۱‬ﺑﺎ ﺍﺳﺘﻔﺎﺩﻩ ﺍﺯ ﺍﺳﻴﻠﺴﻜﻮﭖ ﺷﻜﻞ ﻣﻮﺝ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺧﺮﻭﺟﻲ ﺭﺍ ﻣﺸﺎﻫﺪﻩ ﻛﻨﻴﺪ ﻭ ﺁﻥ ﺭﺍ ﺩﺭ ﺷﻜﻞ ‪ ۱۲‬ﺭﺳﻢ ﻛﻨﻴﺪ‪.‬‬
‫‪ -۲‬ﺩﺭ ﺍﻳﻦ ﻣﺮﺣﻠﻪ ﺑﺎ ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺍﻧﺪﺍﺯﻩ ﺩﻭ ﻣﻨﺒﻊ ﺗﻐﺬﻳﻪ ‪ DC‬ﻛﻪ ﺩﺭ ﻣﺪﺍﺭ ﻭﺟﻮﺩ ﺩﺍﺭﺩ‪ ،‬ﺳﻘﻒ ﻭ ﻛﻒ ﺳﻄﻮﺡ ﻛﻨﺘﺮﻟﻲ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺭﺍ‬
‫ﺗﻐﻴﻴﺮ ﺑﺪﻫﻴﺪ‪.‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :۷‬ﻣﺪﺍﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪۵‬‬

‫‪۴‬‬
 ‫ﺑﺮﮔﻪ ﻧﺘﺎﻳﺞ ﺟﻠﺴﻪ ﺩﻭﻡ‬
‫ﻧﺎﻡ ﻭ ﻧﺎﻡ ﺧﺎﻧﻮﺍﺩﮔﻲ ﺍﻋﻀﺎﻱ ﮔﺮﻭﻩ‪................................. :‬‬ ‫ﺷﻤﺎﺭﻩ ﮔﺮﻭﻩ‪................................. :‬‬

‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪۱‬‬
‫ﺳﺆﺍﻝ‪ :‬ﻫﺮ ﻛﺪﺍﻡ ﺍﺯ ﻛﺎﻧﺎﻝﻫﺎ ﭼﻪ ﭼﻴﺰﻱ ﺭﺍ ﻧﺸﺎﻥ ﻣﻲﺩﻫﺪ؟‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :۸‬ﺗﺼﻮﻳﺮ ﺻﻔﺤﻪ ﺍﺳﻴﻠﻮﺳﻜﻮﭖ ﺩﺭ ﻣﺪ ‪ X-Y‬ﺑﺮﺍﻱ ﺩﻳﻮﺩ ﻣﻌﻤﻮﻟﻲ ﻭ ﺩﻳﻮﺩ ﻧﻮﺭﻱ‬

‫ﺟﺪﻭﻝ ‪ :۱‬ﺟﺪﻭﻝ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪ ۱‬ﻗﺴﻤﺖ ‪) ۲‬ﻣﺸﺨﺼﻪ ﺩﻳﻮﺩ(‬

‫ﻭﻟﺘﺎﮊ‬
‫ﺟﺮﻳﺎﻥ‬
‫ﻣﻘﺪﺍﺭ ‪R‬‬

‫‪۵‬‬
 ‫ﺷﻜﻞ ‪ :۹‬ﻧﻤﻮﺩﺍﺭ ﻣﺸﺨﺼﻪ ﻭﻟﺘﺎﮊ‪-‬ﺟﺮﻳﺎﻥ ﺩﻳﻮﺩ‬

‫ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ‪:‬‬

‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪۲‬‬

‫ﺟﺪﻭﻝ ‪ :۲‬ﺟﺪﻭﻝ ﻣﺮﺑﻮﻁ ﺑﻪ ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪۲‬‬

‫ﺩﻣﺎﻱ ﺍﺗﺎﻕ ﺩﻣﺎﻱ ﭘﺎﻳﻴﻦ ﺩﻣﺎﻱ ﺑﺎﻻ‬
‫ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻳﻮﺩ‬

‫ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ‪:‬‬

‫‪۶‬‬
 ‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪۳‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :۱۰‬ﺷﻜﻞ ﻣﻮﺝ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻭ ﺳﺮ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺧﺎﺯﻥ‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﻗﺴﻤﺖ ‪:۲‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﻗﺴﻤﺖ ‪:۳‬‬
‫ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ‪:‬‬

‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪۴‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :۱۱‬ﺷﻜﻞ ﻣﻮﺝ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺩﻭ ﺳﺮ ﻣﻘﺎﻭﻣﺖ‪ ،‬ﺑﺎ ﻭ ﺑﺪﻭﻥ ﺧﺎﺯﻥ‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﻗﺴﻤﺖ ‪:۲‬‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﻗﺴﻤﺖ ‪:۳‬‬
‫ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ‪:‬‬

‫‪۷‬‬
 ‫ﺁﺯﻣﺎﻳﺶ ‪۵‬‬

‫ﺷﻜﻞ ‪ :۱۲‬ﺷﻜﻞ ﻣﻮﺝ ﻭﻟﺘﺎﮊ ﺧﺮﻭﺟﻲ‬

‫ﭘﺎﺳﺦ ﻗﺴﻤﺖ ‪:۱‬‬

‫ﺗﺄﻳﻴﺪ ﺩﺳﺘﻴﺎﺭ ﺁﺯﻣﺎﻳﺸﮕﺎﻩ‪:‬‬

‫‪۸‬‬