172 – Sabi ni Florante kay Aladin – hindi lamang dahilan ng sakit ng aking damdamin, kundi

pinagmumulan ng buhay ko mismo (tinutukoy ni Florante si Laura).

173 – Naupo yung dalawa sa ilalim ng puno. Ikinuwento ni Florante kay Aladin ang kanyang
buhay, mula umpisa hanggang sa punto na naging masama ang kanyang kapalaran
(naparool).

174 – Sinabi ni Florante na ipinanganak siya sa Albanya, sa isang dukado (dukedom) o

pamilya ng duke. Si Duke Briseo ang ama ni Florante.

175 – Ang ina ni Florante ay si Prinsesa Floresca.

176 – Pakiramdam ni Florante na kung ipinanganak siya sa Krotona (siyudad ng kanyang ina),
imbes na sa Albanya (bayan ng kanyang ama), sana ay naging mas masaya si Florante.

177 – Ikinuwento ni Florante na ang kanyang ama na si Duke Briseo ay naging tagapag-payo
kay Haring Linceo, sa lahat ng bagay. Pangalawa siya. Siya rin ang nagbibigay ng direksyon
para sa bayan.

178 – Si Duke Briseo ay parang perpektong bersyon ng kabaitan sa Albanya. PInakamatalino.

Pinakamagiting. Pinakamapagmahal sa anak. Pinakamarunong mag-guide at magturo ng
anak.

179 – Naalala ni Florante kung paano siya tawagin nuon (nung munting bata pa siya) ni Duke
Briseo: Floranteng bulaklak kong natatangi o nag-iisa. (My one and only special flower.)

NOTE: Hindi po natin mahulaan kung bakit bulaklak ang tingin ni Duke Briseo sa kanyang
anak. Dahila kaya sa kulay ng buhok ni Florante? Or dahil sobrang kinis ng mukha ni Florante?

180 – Yun ang tawag kay Florante mula nung bata siya. Una niya itong narinig mula sa
kanyang mga magulang. Yun ang kanyang ambil / palayaw / nickname. At ngayon na siya’y
naghihirap, parang naririnig niyang may tumatawag sa kanya gamit ang palayaw na ito.

181 – Sinabi rin ni Florante na nung bata pa siya, muntik siyang nadagit (na-snatch) ng isang
buwitre (vulture) o ibong kumakain ng mga patay o malapit nang mamatay na mga hayop.

182 – Ikinuwento daw sa kanya (Florante) ng kanyang ina na nung tulog ang munting si
Florante dun sa malaking bahay na kinta (or villa, in English, quinta in Spanish) nila sa
bundok, may pumasok na ibon. Yung buwitre ay may sensitibong pang-amoy. Kaya nitong
amuyin ang patay na hayop mula tatlong legwas (leagues). Ang distansiya ng is legwas ay
tatlong milya (miles) or 4.828 kilometros.

183 – Sumigaw si Prinsesa Floresca, at na-alerto ang pinsan ni Florante na si Menalipo na taga
Epiro (Epirus – isang rehiyon sa hilagang kanluran ng Gresya o northwestern Greece –
nakadikit ito sa Albanya). Pinana ni Menalipo (Minelipus) ang buwitre. Agad namatay yung
ibon.

184 – Sa ibang pagkakataon naman, bago pa lamang natutong maglakad nang mag-isa si
Florante dun sa gitna ng salas, may dumating arko (ibong falcon) at inagaw nito ang
kupidong diamante (hearts and arrows diamond cut) na nasa dibdib ni Florante.

NOTE: The Hearts and Arrows Diamong Cut involves precision cutting. It is symmetrical.

185 – Nung si Florante’y siyam na taong gulang, madalas siyang gumala at maglaro sa burol
(hill). Pinapana niya ang mga ibon.

186 – Tuwing umaga, nung bagong labas palang ng araw, andun na si Florante sa tabi ng
gubat, kasama ang kanyang mga alagad.

187 – At hanggang tumaas na ang sikat ng araw (Febo – Phoebus – sun god), malamang
tanghaling tapat, andun si Florante sa parang (fields).

Next: Laki sa Layaw (Saknong 188 to 205)

188 – PInaglalaruan ni Florante ang mga bulaklak (ito kaya ang dahilan kung bakit tinatawag
siya ng kanyang ama na Florante, bugtong na bulaklak?). May laruang siyang pulad (quiver of
the arrow), o yung balahibo ng manok o ibon na inilalagay sa hindi matulis na dulo ng isang
pana, upang magiya o madiretso ang paglipad nito.

Hindi po natin maunawaan pa sa ngayon kung bakit ni inaaglahi ang laruang pulad. Ang pag-
aglahi kasi ay yung pagsira sa isa, at pati na ring pagdamay sa buong lahi nung isang yun.

Siguro yung inaglahi ni Florante ay yung isang ibon/manok na ang balahibo ay nasa pulad, at
pati na rin yung buong lahi o angkan ng mga ibon/manok.
Pati yung mga ibong lumilipad sa hanging amihan (the wet south wind) ay hinahabol ni
Florante.

189 – Kapag may nakitang hayop si Florante duon sa kalapit na bundok, papanain niya ito.
Isang tira lang, tinatamaan na. Ganuon katindi at kalinaw ang mata ni Florante.

190 – Mag-uunahan ang mga kasamahan ni Florante para kunin yung napatay na hayop. Sa
sobrang tuwa, hindi nila pinapansin ang mga matatalas na tinik sa dinaraanan nila.

191 – Naaaliw si Florante sa kapapanuod sa kanila. Pa-ekis-ekis nagtatakbuhan yung mga

kasama ni Florante sa damuhan. At kapag nakita na nila yung patay na hayop, sigawan sa
tuwa!

192 – Kapag nagsawa na si Florante sa laruan niyang busog (bow… as in bow and arrow),
uupo sila sa tabi ng bukal (batis or spring), titingnan ang sariling repleksiyon, at kukunin ang
lamig ng tubig.

193 – Dito sa tabi ng tubig, pakikinggan ni Florante ang mga Nayadas (Naiads – female water
spirit). Kapag tumugtog ng lira (lyre) ang mga Nayadas, matatanggal ang kalungkutan sa
iyong dibdib.

194 – Pati mga ibon, lumalapit sa mga kumakanta at nagtatawanang mga Ninfas (nymph –
nature goddess).

195 – Duon sa sanga ng kahoy na duklay (pinakamataas ng punong-kahoy) nagpupuntahan

ang mga ibong upang makinig sa mga nag-aawitang mga Ninfas.

Ang mahal na batis ng iginagalang na bulag na hentil ay malamang yung batis na binanggit sa
Bibliya – John, Chapter 9.

Sa “Pool of Siloam” gumawa ng milagro si Hesukristo, kung saan naglagay siya ng putik sa
mga mata ng isang bulag, at ito’y nakakita muli.

Sa palagay ng iba, dito rin sa “Pool of Siloam” itinaguyod ni Hadrian ang paganong dambana
ng Apat na mga Ninfas (pagan Shrine of the Four Nymphs) nuong 135 AD.

(Saan kaya ito nabasa ni Balagtas? Bakit niya alam ang ganitong kasaysayan? Kakaiba siya
talaga!)
196 – Hindi nagtagal ang saya ni Florante sa lugar na yun. Dahil mahal siya ng kanyang ama,
inutusan siyang umalis.

197 – Kapag panay kasiyahan lang ang nararanasan ng isang bata, magiging mahina ito
paglaki nito.

Kung lumaki’y walang hihinting ginhawa = Walang kahihinatnan. Walang sasapitin. Walang
darating na ginhawa sa buhay mo, kung nuong bata ka ay nababad ka lang sa kasiyahan at di
ka man lang nakaranas ng mga pagsubok sa buhay.

198 – Mundo ito ng kahirapan. Kaya bawat tao ay dapat matutong patibayin ang kalooban.
Kapag hindi natutong magtiis, paano haharapin ang mga pagkakataong malupit ang trato
sayo ng mundo?

199 – Ang taong sanay sa masarap na buhay ay ubod ng selan. Hindi niya kayang bathin o
tiisin yung hilahil, kahirapan, o gulo. Wala pa ngan dumarating, nasa imahinasyon palang
yung problema, ayun… bagsak na.

200 – Katulad ng halamang palaging dinidiligan, kapag may sandaling init at hindi nadiligan
agad, ayun… nalalanta na. Ganun din ang pusong nasanay lamang sa tuwa.

201 – Kaunting hirap lang, pinapalaki na kaagad. Ganun ang dibdib na hindi marunong
magbata o magtiis. May kaunting pagbabago lang sa mundo, kisapmata o sandali palang ay
malaking pagdurusa na.

(Nahihirapan ka ba sa Florante at Laura? Kumusta ang dibdib mo? Mabilis ka bang tumiklop?
O kaya mo bang lumaban? Paiter, bai!)

202 – Ang batang pinalaki sa saya at madaling pamumuhay, may something ang pag-iisip.
Minsan nga, parang hindi na nag-iisip. Walang sariling bait. Mali ang pag-alaga ng mga
magulang. Akala nila pagmamahal yung ipinakita nila sa anak nila. Ngunit mali. Kaya ayun
ang masaklap na resulta: walang kwentang anak.

(Mabuti na lang at pinag-aaralan mo itong Florante at Laura. May pag-asa kang gawin ang
dapat gawin, upang gumanda ang kinabukasan mo at ng iyong pamilya.)

203 – Ang pagmamahal ng ibang magulang ay mali o baluktot. Tuloy, napasama ang
kalagayan nung bata. Posible rin na tamad lamang ang magulang, at naging pabaya.
204 – Ang mga bagay nito ay itinuro ni Duke Briseo sa kanyang anak na si Florante. At kahit
umiyak si Prinsesa Floresca, pinadala pa rin si Florante sa malayong lugar ng Atenas upang
mag-aral at maging mulat.

205 – Nalungkot nang matindi nang dumating si Florante sa Atenas (Athens). Ang naging
mabait na guro niya duon ay si Antenor. Si Antenor ay lahi ni Pitaco (Pittacus of Mytilene –
considered as one of the Seven Sages of Greece).