Pag-aalay kay Selya

Nagugunita ni Francisco ang masasaya at malulungkot na sandali ng kanilang lumipas na

panahon ni Selya. Kinatatakutan ni Francisco na baka makalimot si Selya sa kanilang
pag-iibigan sapagkat noong mga panahong iyon siya ay nakakulong, samantalang si
Selya naman ay malaya. Ayon kay Balagtas kailanman ay di niya malilimot ang
masasayang araw nila ni Selya na naging daan ng kanilang pagmamahalan. At ngayong
siya ay namimighati sa bilangguan ang tangi lamang nakaaaliw sa kanya ay ang
paggunita sa larawan ni Selya sa inilimbag niya sa kanyang puso, isip at damdamin.

Naaalala rin ni Francisco ang mga lugar sa kanilang pinagtatagpuan noong sila ay
matamis na nagsusuyuan, gaya ng ilog Beata, puno ng mangga at ilog Makati, dito ay
sinasariwa niya ang matamis nilang suyuan. Kaya siya ay nagsisisi kung bakit di pa niya
naitanan si Selya noong panahong iyon. Sana’y din na naagaw ni Mariano Kapule. At siya
ay napapaiyak kung nagugunita niya ang nangyari sa kanyang buhay, lagi niyang
hinahanap si Selya na nagdulot sa kanya ng libong kaligayahan, sana daw ay din na sila
nagkahiwalay. At dahil sa kanyang mga kasawian ay naisip niyang sulatin ang “Florante
at Laura” na si Selya ang naging inspirasyon at dito ay inilarawan niya ang tinamong
kasawian kay Selya

Sa Babasa Nito
Isang pasasalamat ni Francisco sa sino mang babasa ng tula at magpapahalaga nito.
Hinihiling niyang subukang unawain ang malalim na wikang ginamit dito dahil kung
susuriin ng husto ay malalamang ito ay malinaw at wasto.

Kabanata 1: Ang Gubat (saknong 1-7)

Sa labas ng Reynong Albanya, may isang gubat na madilim at masukal, dahil sa
malalaking punongkahoy at makapal, na dawag ng araw ay di makasikat, kaya ang
kapanglawan ay laganap sa loob ng gubat, ang mga hayop na dito ay gumagala,
karamiha’y sierpe, hyena, leon at tigre.

Kabanata 2: Ang Binatang Nakagapos (saknong 8-

24)
Isang binatang nakagapos sa isang puno ng higera sa gitna ng malawak na gubat sa
labas ng kahariang Albanya. Ang binatang ito ay si Florante. Tiyak na kamatayan ang
kinabibingitan ng kanyang buhay sa dahilang hindi niya maipagtanggol ang kanyang
sarili.

Sa Albanya mayroong masasamang-loob ang iniluklok sa trono. Dahil sa pag-iimbot ni

Konde Adolfo sa korona ni Haring Linseo at sa kayamanan ng ama ni Florante na si Duke
Briseo, sinabugan niya ng kasamaan ang kaharian.

Kabanata 3: Alaala ni Laura (saknong 25-32)

Sinabi ni Florante sa kanyang sarili na kaya niyang tiisin ang pagdurusa, kung ito ang
gustong mangyari ng Maykapal. Iisa lamang ang tangi niyang hiling, ang maalala siya ng
kanyang minamahal sa si Laura. Di niya maiwasang maalala ang kanilang suyuan, at
iniisip niya na baka agawin si Laura ng kanyang karibal na si Adolfo.

Kabanata 4: Daing ng Pusong Nagdurusa (saknong 33-54)

Hinimatay si Florante dahil sa sama ng loob. Nang siya ay mahimasmasan, nagpatuloy pa

rin ang kanyang paghihimutok.

Ayon sa kanya, bago siya tumungo sa digmaan, may pabaon sa kanya si Laura ng
luhaang bandang may letrang L, dahil natatakot si Laura na masugatan siya. Nang
dumating siya na may munting galos, agad ginamot ni Laura. Kaya’t ngayo’y tinatanong
niya sa kanyang sarili, kung nasaan na ang lahat ng pag-aaruga ni Laura sa kanya.

Kabanata 5: Halina, Laura (saknong 55-68)

Tanging hiling ni Florante ay makita muli si Laura at siya'y arugain at damayan sa

kanyang mga sakit tulad ng nakaraan. Halos sumuko ang puso ni Florante sa dahas ng
panibugho lalo na kung naguguniguni niya sa si Laura ay humilig na sa kandungan ni
Konde Adolfo. Para kay Florante ay matamis pa ang mamatay kaysa makita niyang si
Laura ay nasa ibang kamay.

Hindi makapaniwala si Florante na si Laura ay magtataksil sa kanya dahil ang

kagandahan ni Laura ay itinulad niya sa Langit. Kaya ang paniwala niya ang pag-ibig nito
ay kasingtibay din ng Langit. Kailan man ay di pumasok sa kanyang gunita na ang
kagandanhan ay malapit sa tukso at hindi kataka-taka na madaling mahulog sa tukso.
Para kay Florante ay higit niyang nanaisin na ipagkaloob sa kanya ni Adolfo ang lahat ng
kahirapan sa mundo kaysa inagaw sa kanya si Laura na kanyang irog. At dahil sa
paghihirap ng kalooban ni Florante, siya ay nawalan ng malay, siya ay napayukayok sa
punongkahoy na kinagagapusan at siya ay nagmistulang bangkay.

Kabanata 6: Ang Gererong Taga Persia (saknong 69-82)

Nagkataon namang sa gubat ding iyon ay napadako ang isang Morong taga-Persya na
umalis sa sariling bayan dahil sa sobrang sama ng loob sa kanyang ama sa pagkakaagaw
sa kanyang kasintahan. Sa lilim ng punong kahoy siya'y umupo at lumuluha habang
binabanggit ang pangalan ng kanyang mahal na si Flerida.

Sinambit ni Aladin laman ng kanyang puso at diwa: "O pagsintang labis ng

kapangyarihan,sampung mag-aama'y iyong nasasaklaw;'pag ikaw ang nasok sa puso
ninuman, hahamakin lahat masunod ka lamang!"

Kabanata 7: Pag-aalaala sa Ama (saknong 83-97)

Ang mga panaghoy ng nakagapos na tungkol sa mga kasamaang nangyari sa kanyang
bayan: ang pagkawala ng kanilang mga karapatan, ang pangingibabaw ng katiwalian
laban sa kabutihan; ang akala niyang pagtataksil ni Laura; ang pagpatay sa hari at mga
kabig nito kasama na ang kanyang ama; ay nadinig lahat ng gererong Moro kaya
tinunton niya ang boses na pinanggagalingan ng panaghoy.

Kabanata 8: Paghahambing sa Dalawang Ama

(saknong 98-107)
Sandaling tumigil sa pag-iyak si Florante dahilan sa isang Morong na nakikinig sa kanya.
Nabatid niyang napaiyak ang Moro dahil sa ang kanyang sinisinta ay inagaw ng sariling
ama. Samantalang si Florante naman ay namaalam na kay Laura at pinagdasal na sana
ay maging masaya ito sa piling ng iba.

Kabanata 9: Sa Harap ng Dalawang Leon (saknong 108-125)

Samantala, mayroong palapit na dalawang leon, na sa pagkakita pa lamang ay parang

nais nang kainin si Florante. Tila napatigil ang mga leon at nakalimutan ng mga ito ang
kanilang tangkang pagkain sa kanya.

Sa pagkakataong iyon, nagpaalam na si Florante sa Albanya, na puno na ngayon ng

kasamaan at kanyang minamahal na si Laura. Wala siyang naisip kundi ipagtanggol ang
kanyang bayan subalit di niya inaasahang ganoon na lamang ang kahihinatnan ng
kanyang pagsasakripisyo sa bansa dahil ipapakain lang pala siya sa dalawang leon.

Kabanata 10: Ang Pagsaklolo (saknong 126-135)

Hindi nagdalawang-isip si Aladin na sagipin si Florante, na nakatali sa puno at nawalan

ng malay. Bagama’t magkaaway ang kanilang bayan at hindi sila magkarelihiyon, agad
niyang pinatay ang dalawang leon na nakaabang lapain si Florante.
Kabanata 11: Mabuting Kaibigan (saknong 136-145)

Pagkatapos patayin ang mga leon, agad kinalagan ni Aladin si Florante na sa sandaling
iyon ay wala pang ulirat. Nang magkamalay, ang naging bukambibig ay ang kanyang
sinisintang si Laura.

Kabanata 12: Batas ng Lahat ng Relihiyon (saknong 146-155)

Nang matauhan si Florante, sinabi ni Aladin na huwag siyang mag-alala dahil ligtas na
siya. Sa di inaasahan, sinabi niya sa gererong Moro na sana ay hinayaan na lamang
siyang mamatay. Hindi akalain ni Aladin na ganito ang sasabihin ng binata sa kanya.

Kabanata 13: Ang Magkaibigan (saknong 156-172)

Inalagaan ni Aladin si Florante ng magdamag. Pinakain ng kanyang baon ang dalawang

araw na nakagapos sa gubat, bago dinatnan ng saklolo o tulong. Ito'y binantayan
ng Moro habang natutulog dahil sa laki ng panghihina ng katawan. Sa pagkagising ni
Florante ay pinagsaulian ng kaunting lakas. Lubos na nagpasalamat sa Maykapal at sa
kanyang tagapagligtas na butihing kalaban. Tinanong ng Morong si Aladin kung ano ang
suliranin o problema sa buhay ni Florante. Hangad daw ng Moro na makatulong siya.

Kabanata 14: Ang Kabataan ni Florante (saknong 173-196)

Isinalaysay ni Florante ang kanyang buhay. Na sanggol pa lamang siya sa bakasyunang

malapit sa bundok ng kanyang mga magulang na Duke Briseo at Prinsesa Floresca (sa
Albanya) ay muntik sa siyang dagitin ng isang buwitre na mabuti na lamang ay napana
ng pinsan niyang si Menalipo na taga-Epiro. Ang kanyang ama ay tagapagpayo ni Haring
Linseo ng Albanya. Kaya’t kahit na siya ay anak ng prinsesa sa Krotona, siya ay isinilang
sa Albanya. Sa bulwagan naman ng kanilang palasyo ay sinambilat ng isang alkon ang
kwintas niyang may palawit na diyamante o kupidong diyamante. Noo’y bago pa lamang
siyang lumalakad (ang alkon ay isang uri ng ibon na nahahaling o naaakit sa makikintab
o kumikinang na mga bagay). Nang siyam na taong gulang siya’y pamana ng ibon at
ibang mga hayop ang kanyang libangan.

Kabanata 15: Pangaral sa Magulang (saknong 197-204)

Sinabi ni Florante na hindi dapat palakihin ang mga bata sa saya dahil kapag ito'y
namihasa, kapag lumaki na ay mahihirapan. Madalas, ang mga taong ganito ay masakitin
at maramdamin.

Ipinadala sa Atenas si Florante upang mag-aral nang siya’y 11 taong gulang upang doon
ay mamulat ang kanyang kaisipan.
Kabanata 16: Sa Atenas. Si Adolfo (saknong 205-214)

Ang guro ni Florante sa Atenas ay si Antenor, isang mabait at matalinong guro doon. Sa
Atenas niya nakilala ang kababayang si Adolfo, anak ni Konde Sileno, na tampulan ng
paghanga ng kanyang mga guro, at ng kanyang mga kamag-aral dahil sa katalinuhan at
kagandahang-asal nitong pinapakita.

Kabanata 17: Kataksilan ni Adolfo (saknong 215-231)

Sa loob ng anim na taong pagkakapag-aral ni Florante ay nahigitan niya si Adolfo kaya’t

lumabas ang tunay na pagkatao nito. Lalo itong nahalata nang minsang nagkaroon sila
ng dula sa palatuntunan ng kanilang eskwela. Ito’y tungkol sa magkakapatid na sina
Etiocles (ginanap ni Florante) at Polinese (bahagi ni Adolfo) na naglaban ng espadahan
upang mapasiyahan kung sino sa dalawang prinsipeng mga anak ni Reyna Yocasta
(papel ni Menandro) ang papalit sa namatay nilang ama na si Haring Edipo. Sa
kunwaring ispadahan na ito, talagang matitinding taga ang hinandulong kay Florante ng
may masamang balak na si Adolfo. Mabuti na lamang at sa kaliksihan ni Menandro ay
napailandang ang espada ni Adolfo at ang kataksilan niya’y nabigo. Kinabukasan ay
lumisan sa Atenas at umuwi sa Albanya ang napahiyang si Adolfo. May hangad pala itong
maagaw si Laura kay Florante na siyang iniibig ng dalaga upang maging hari kung
maging reyna na si Prinsesa Laura, sakaling yumao o mamatay si Haring Linseo.

Kabanata 18: Kamatayan ng Isang Ina (saknong 232-239)

Namalagi pa si Florante ng isang taon sa Atenas hanggang tumanggap siya ng isang

liham mula sa Albanya. Ibinalita ng kanyang ama na pumanaw na ang kanyang ina.
Laking sama ng loob ang idinulot nito kay Florante.

Kabanata 19: Paalaman at Habilin (saknong 240-253)

Pagkaraan pa nang dalawang buwan, may sasakyang lumunsad sa pantalan ng Atenas

na may pahatid-liham mula sa ama ni Florante na nagsasabing siya daw ay umuwi agad
sa kanyang bayang Albanya. Nagpaalam siya sa kanyang gurong si Antenor at ito nama’y
nagpaalalang siya’y mag-ingat sa banta sa kanyang buhay. Pinayagan ni Antenor na
sumama si Menandro kay Florante na yumayakap sa kanya ng mahigpit nang siya’y
magpaalam sa kanyang amain.

Kabanata 20: Pagdating sa Albanya at Paghingi ng Tulong ng Krotona (saknong 254-263)

Pagdating sa Albanya ay sinalubong sila ng kanyang ama. Kapwa sila namighati sa

nangyari sa kanyang ina. Siya namang pagdating ng sugo mula sa lolo ni Florante na hari
ng Krotona, nanghihingi ng saklolo sapagkat ang bayan nila ay sinalakay ng hukbo ng
Persyanong si Heneral Osmalik.

Kabanata 21: Heneral ng Hukbo (saknong 264-274)

Ipinakilala ni Duke Briseo si Florante kay Haring Linseo at sa pagpupulong ng mga

pinuno ay napagpasiyahang si Florante ang mamumuno sa hukbo ng Krotona.

Kabanata 22: Si Laura (saknong 275-287)

Nakilala at naakit si Florante sa kagandahan ni Laura, anak ni Haring Linseo.

Kabanata 23: Isang Pusong Sumisinta (saknong 288-295)

Nagkaroon ng tatlong araw na piging para kay Florante. Sa piging na iyon ay sandali
lamang silang nagkasarilinan ni Laura at ipinahayag ang kanyang damdamin sa dalaga.
Nang pupunta na si Florante upang makidigma, nagbaon ng luha si Laura sa kanyang
pag-alis.

Kabanata 24: Pakikipaglaban Kay Osmalik (saknong 296-313)

Sa digmaan, halos masira na ang kuta nila. Si Florante at Menandro ang kapwa

nagtulong mamuno sa hukbo. Naglaban si Florante at Heneral Osmalik at sa loob ng
limang oras na paglalaban ay nagapi niya ito. Nabawi nila ang kaharian ni Haring Linseo.

Kabanata 25: Pagbabalik sa Albanya at Pagsagip Kay Laura (saknong 314-323)

Limang buwan pa siyang nanatili sa Krotona. Nais niyang bumalik agad sa kanyang
bayan sapagkat sabik na sabik na siyang makita si Laura. Pagdating nila sa Albanya ay
namangha siya sapagkat ang bandilang nakawagayway sa kanilang bayan ay bandila ng
mga Moro. Niligtas ni Florante si Laura sa kamay ng isang pangkat ng mga Moro na
magpaparusa at pupugot ng ulo sa kanyang kasintahang si Laura dahilan sa pagtanggi
nito sa pagsuyo ng Emir o gobernador ng mga Morong sumasakop sa kanilang bayan.

Kabanata 26: Ang Pagtataksil ni Adolfo (saknong 324-343)

Nilusob nila Florante ang reynong Albanya, nasakop ito at nailabas sa piitan ang hari, ang
kanyang ama at si Adolfo, na ikinulong sa karsel ng palasyo kasama ng ibang kaginoohan
sa Albanya. Labis ang kagalakan ng hari at si Adolfo lamang ang nagdadalamhati sa
kapurihang tinanggap ni Florante. Muling sinalakay ng pangkat ni Miramolin ang Albanya
at nagaping muli ni Florante ang mga kalaban. Labimpitong kaharian pa ng
mga Moro ang pinagtagumpayan nila ni Menandro. Sa Etolya, may sulat na
nagtatagubilin kay Florante ang Haring Linceo na iwanan ang hukbo kay Menandro at
umuwing nag-iisa sa palasyo nito. Hindi niya akalain na pagdating niya ay dinakip agad
siya ng may 30,000 sandatahan ni Adolfo at dali-dali siyang ikinulong sa bilangguan. Ang
lahat pala ng naganap sa palasyo, ang pagpatay sa hari at Duke Briseo ay pakana
ni Adolfo. Nalaman din niyang malapit nang ikasal si Laura kay Adolfo. Dahil dito, ninais
na niyang mawalan ng sariling buhay.

Kabanata 27: Ang Salaysay ni Aladin (saknong 344-360)

Nabilanggo si Florante ng labingwalong araw at saka dinala siya sa nakalulunos na gubat

at iginapos sa punong kinatagpuan sa kanya ng Morong si Aladin. (Dito nagwakas ang
salaysay ni Florante.)

Pagkatapos ni Florante sa kanyang kuwento ay si Aladin naman ang nagsalaysay ng

kaniyang naging karanasan sa buhay. Anak siya ni Sultan Ali-adab ng Persya, at siya ang
namuno sa hukbong Persyano na kumupkop sa Albanya. Ngunit pagkatapos ay nilisan
niya ang bayan ni Florante upang umuwi sa kaharian ng kanyang ama. Ipinakulong siya
sa karsel ng palasyo nang malamang siya’y lumisan sa kanyang hukbo. Nang mabalitaan
sa Persya na nailigtas ni Florante ang Albanya, ay isinisi ito sa kanyang pagkakalisan sa
kanyang hukbo, kaya’t hinatulan siyang papugutan ng ulo ng kanyang sariling ama.
Nguni’t isang heneral ang nagdala ng patawad kay Aladin pero may pasubaling siya’y
umalis na sa Persya kung hindi siya susunod sa bagong utos na ito, buhay niya ang
magiging kapalit. Mabigat ang loob na tumupad si Aladin sa pagpapalisang ipinarusa sa
kanya. May anim na taon na siyang naglalagalag sa iba’t-ibang lugar. Hanggang sa
masapit ang gubat na kinasasapitan ni Florante at siya’y iniligtas sa dalawang leon na sa
kanya’y sasagpang. Sa kanilang paglalakad papalabas ng gubat ay may nadinig silang
dalawang tinig ng babaeng nagsasalaysay.

Kabanata 28: Si Flerida (saknong 361-369)

Ang sabi ng isang babae, nang malaman niyang pupugutan ang kanyang
kasintahang nasa bilangguan ay pumayag na siyang pakasal sa sultan kapalit ng paglaya
ng kanyang kasintahan. Pinawalan naman agad ito, subalit nang gabi ding iyon ay
nagbalat-kayo ang babae ng isang gerero at tumakas sa Persya upang hanapin ang
minamahal niyang si Aladin. May ilang taon ding siyang naglilibot hanggang sa sumapit
sa gubat at nasaklolohan ang kausap niyang babae.

Kabanata 29: Ang Sinapit ni Laura (saknong 370-392)

Anong laking tuwa nina Florante at Aladin nang malamang ang nagsisipag-usap pala ay
sina Laura at Flerida.
Isinalaysay naman ni Laura ang nangyari sa Albanya na samantalang nasa ibang bayan si
Florante – ang pagkakaagaw ni Adolfo sa trono, ang pagpugot sa ulo ng hari at sa mga
kabig nito. Sinabi niyang pinadalhan niya ng sulat si Florante upang ipahatid ang
nangyari sa Albanya subalit ang natanggap ni Florante ay isang sulat na huwad sa ngalan
ng haring ama ni Laura na mahigpit na nagbibiling umuwi siyang nag-iisa sa Albanya.
Dumating naman si Florante pagkaraan ng isang buwan. Ito ang naging paraan kung
paano nadakip si Florante ng mga kawal ni Adolfo. Ikinulong sa piitan at pagkalipas ng
ilang araw ay ipinadala sa gubat at doon ay ipinagapos. Samantala, humingi ng limang
buwang taning si Laura upang isaalang-alang ang mungkahing pagpapakasal ni Adolfo sa
kanya. Sa katunayan ay inaantala lamang ni Laura ang mga panahon upang makabalik si
Florante. Kaya nang wala ng paraan upang mahimok si Laura ay dinala ito sa gubat
upang sana’y pagsamantalahan kundi lamang ito naipagtanggol ni Flerida. Sa
pagkakapana ni Flerida kay Adolfo, naging isa siyang bangkay.

Sa nadinig ni Florante at Aladin na kwento ni Laura at Flerida, nalinawagang hindi

nagtaksil si Laura kay Florante at hindi natuloy ang hanagrin ni Sultan Ali-adab kay
Flerida.

Kabanata 30: Masayang Wakas (saknong 393-399)

Habang nag-uusap ang magkakasintahang pinagtagpu-tagpo ng mahiwagang kapalaran,

siya namang pagdating ng hukbo ni Menandro na ang hanap ay si Adolfo.
Nangagsigawan sa tuwa ang hukbo nang makitang buhay si Florante at Laura. Nagsibalik
ang lahat sa palasyo. Hindi nagtagal at nakasal ang dalawa at naging hari at reyna ng
Albanya. Samantala, sina Aladin at Flerida, matapos magpabinyag ay pinag-isang dibdib
din at umuwi sa Persya upang doon mamuno sa sariling bayan dahil sa kumalat na
balitang patay na si Sultan Ali-adab. Mula noon ay natigil na ang pagdirigmaan ng
Albanya at Persya. Naging kapuwa matiwasay at maunlad ang kanilang nasasakupan.