Reference No: KLL-FO-ACAD-000 | Effectivity Date: August 3, 2020 | Revisions No.

: 00

VISION MISSION
A center of human development committed to the pursuit of wisdom, truth, Establish and maintain an academic environment promoting the pursuit of
justice, pride, dignity, and local/global competitiveness via a quality but excellence and the total development of its students as human beings,
affordable education for all qualified clients. with fear of God and love of country and fellowmen.

GOALS
Kolehiyo ng Lungsod ng Lipa aims to:
1. foster the spiritual, intellectual, social, moral, and creative life of its client via affordable but quality tertiary education;
2. provide the clients with reach and substantial, relevant, wide range of academic disciplines, expose them to varied curricula r and co-curricular
experiences which nurture and enhance their personal dedications and commitments to social, moral, cultural, and economic transformations.
3. work with the government and the community and the pursuit of achieving national developmental goals; and
4. develop deserving and qualified clients with different skills of life existence and prepare them for local and global competitiveness

Pangalan: _________________________________________________________
(Apelyido, Unang Pangalan Inisyal na Pangalan.)
Kurso, Antas & Seksyon: ___________________________________________
Tirahan: ___________________________________________________

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

 MODYUL
Aralin 4
Ikalawang Semestre, AY 2022-2023

I. PAMAGAT NG KURSO : FIL 101/ Komunikasyon sa Akademikong Filipino

II. PAKSANG ARALIN

Paksa Time-Frame

➢ Ang Alpabeto at Ortograpiyang Filipino 4.5 Oras

III. KAALAMANG MATATAMO

A. Mapagbuti at maiangat ang kakayahang pangkomunikatibo ng mga mag-aaral sa pamamagitan
ng aktibong pakikilahok sa mga Gawain sa loob at labas ng paaralan
B. Magamit ang kasanayan sa pag-unawa, pagpapakahulugan, pagsusuri at pagbibigay halaga
sa mga paksang napakinggan o nabasa.
C. Makapagpahayag ng mga kaisipan at pananaw sa pamamaraang wasto, malinaw at mabisa
C. Magamit ang Wikang Filipino sa pagpapahalaga at pagpapalaganap ng katotohanan, at
kahalagahang pantao, at higit sa lahat, pagmamahal sa kapwa at Poong Maykapal
D. Matutunan ang pakikisalamuha at pakikipag-ugnayan (interaksyon) sa kapwa mag-aaral na
ginagamit ang mga kasangkapan (tool) ng wika

Kahihinatnan ng Kurso sa Pagkatuto:

1. Matukoy ang pagbabago ng alpabetong Filipino.

Ortograpiyang Filipino
(Mga Tuntunin sa Pagbabaybay)
Pagbigkas na Pagbaybay
Ang pabigkas o pasalitang pagbaybay sa Filipino ay patitik at hindi papantig. Ang ispeling o
pagbaybay ay isa-isang pagbigkas sa maayos na pagkakasunud-sunod ng mga letrang bumubuo sa
isang salita,

Halimbawa: Salita boto = /bi-o-ti-o/

plano =/pi-el-ey-en-o/
Fajardo =/Kapital ef-ey-dzey-ey-ar-

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

 Pantig
a = /ey/ la = /el-ey/ bra= /bi-ar-ey /kon=/ key-o-en/

Daglat
Bb. (Binibini) = /Kapital bi-bi/ Gng. (Ginang) = /Kapital ji-en-ji/

Inisyal ng Tao
MAR (Manuel A. Roxas) = /em- ey-ar/
LKS (Lope K. Santos) = /el-key- es/

Akronim
GAT (Galian sa Arte at Tula) = / ji-ey-ti/

Inisyal ng Samahan KWF /key-dobolyu-ef/ NGO /en-ji-o/ Simbolong Pang-

agham/Pangmatematika Fe (iron) = /ef-i/ Lb (pound) = /el-bi/

Pasulat na Pagbaybay

Mananatili sa pagsulat at pagbasa ng mga karaniwang salita ang isa-sa-isang tumbasan ng

letra at makabuluhang tunog na ang ibig sabihin, isa lamang ang tunog sa pagbigkas ng
bawat letra kapag naging bahagi ng karaniwang salita.

a. Sa pagsulat ng mga katutubong salita at mga hiram na karaniwang salita na naasimila na

sa sistema ng pagbaybay sa Wikang Pambansa ay susunod na rin ang kung ano ang bigkas
ay siyang sulat at kung ano ang sulat ay siyang basa.
Halimbawa: bapor (vapor) kotse (coche) bangko (banco) kahon (cajon)

b. Ang dagdag na walong letra: C,F,J,N,Q,V,X,Z ay ginagamit sa mga:

1.Pantanging ngalan
Halimbawa: Tao o Lugar
Carmelita Canada Quirino Texas Exequil Nueva Vizcaya

Pantanging ngalan
Halimbawa; Gusali Sasakyan Twin Towers Victory Liner Grand Villa Hotel Thai Airlines
Certeza BLDG. JAM Line

2. Salitang katutubo mula sa ibang wika sa Pilipinas

Halimbawa: Kahulugan Hadji (lalaking Muslim na nakarating sa Mecca) Vakul (panakip sa
ulobilang pananggalang sa ulan at init ng araw na yari sa isang uri ng palmera o dahon ng
saging) Ifun (pinakamaliit na banak)

Panumbas sa mga Hiram na Salita Pinababagal ng 1987 Patnubay sa Ispeling ang leksikal na
elaborasyon ng Filipino, Nililimitahan nito ang panghihiram ng mga salita dahil sa paghihigpit
sa paggamit ng walong dagdag na letra(C,F,J,N,Q,V,X,Z) doon lamang sa mga sumusunod ;

Pantanging ngalan

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

Salitang katutubo mula sa ibang wika sa Pilipinas
Salitang hindi konsistent ang ispeling o malayo ang ispeling sa pagbigkas na kapag binaybay
ang orihinal na ispeling nito.
Salitang pang-agham at teknikal
Simbolong pang-agham

Kung kaya’t napapanahon lamang ang pagrebisa sa mga tuntunin sa ispeling. May
mahalagang kraytirya para matamo ang episyenteng sistema ng ispeling:

1.Kasimplehan at ekonomiya na kaugnay ng isa-isang tumbasan ng tunog at letra, at

2.Fleksibilidad ang pagtanggap ng mga linggwistikong pagbabago dahil sa

Sa paghanap ng panumbas sa mga salita buhat sa wikang Ingles, maaaring sundin ang mga
sumusunod na paraan:

a. Ang unang pinagkukunan ng mga hiram na salitang maaaring itumbas ay ang leksikon ng
kasalukuyang Filipino.
Halimbawa: Hiram na salita Filipino rule tuntunin Ability kakayahan East silangan

b. Maaaring kumuha o gumamit ng mga salitang mula sa ibang katutubong wika ng bansa.
Hiram na salita Filipino Imagery haraya(tagalog) Husband bana(hiligaynon)

c. Bigkasin sa orihinal na anyo ang hiniram na salita mula sa Kastila, Ingles, at iba pang
wikang banyaga, at saka baybayin sa Filipino. Kastila Filipino Cheque tseke Litro litro Liquid
likido

Ingles Filipino
Centripetal sentripetal
Commercial komersyal
Advertising advertayzing

Iba pang wika Filipino

Coup d’etat (French) kudeta
Glasnost (Russian) glasnost
Blitzkrieg (German) blitzkrieg

d. Kung walang katumbas sa Kastila o kung mayroon man ay maaaring hindi nauunawaan ng
nakakarami, hinihiram nang tuwiran ang katawagang Ingles at binabaybay ito ayon sa
sumusunod na paraan:

1.Kung konsistent ang baybay ng salita, hiramin ito nang walang pagbabago.
halimbawa: Salitang Banyaga Filipino Reporter reporter Soprano soprano Memorandum
memorandum

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

 2.Kung hindi konsistent ang baybay ng salita, hiramin ito at baybayin nang konsistent, ayon sa
simulain kung ano ang bigkas ay siyang sulat at kung ano ang sulat ay siyang basa.
Halimbawa: Salitang Hiram Filipino Control kontrol Meeting miting Teacher titser

Gayunpaman, may ilang salitang hiram na maaaring baybayin sa dalawang kaanyuan, ngunit
kailangan ang konsistensi sa paggamit. Halimbawa: Kongregasyon konggregasyon

3.May mga salita sa Ingles o sa iba pang banyagang salita na lubhang di-konsistent ang
ispeling o lubhang malayo ang ispeling sa bigkas na:

a.) Maaaring hayaan na muna sa orihinal na anyo o panatilihin ang ispeling sapagkat kapag
binaybay ayon sa alpabetong Filipino ay hindi na mababakas ang orihinal na ispeling nito.
Halimbawa: Coach rendezvous Sandwich sausage

Malinaw ang mga lapit sa panghihiram. Gayunpaman, sa pagpili ng salitang gagamitin

isaalang-alang din ang mga sumusunod:
1. Kaangkupan ng salita
2. Katiyakan sa kahulugan ng salita
3.Prestihiyo ng salita

FILIPINO bilang WIKANG PAMBANSA

Kautusang Tagapagpaganap Blg. 134, s. 19737, ipinahayag ng Pangulong Manuel L. Quezon ang
pagkakaroon ng Wikang Pambansa ng Pilipinas batay sa Tagalog. 1940 – sinimulang ituro ang
wikang pambansa sa paaralang publiko at pribado.

1959 – ang wikang pambansa ay tinawag na Pilipino batay sa Tagalog. Konstitusyon ng 1986 – ang
Wikang Pambansa ay itinadhanang tawaging Filipino gaya ng nasasaad:

Artikulo XIV, Sek. 6. “Ang wikang pambansa ng Pilipinas ay Filipino. Bilang pag-alinsunod sa
nasabing batas, Filipino ang ngalan ng wikang pambansa sa kasalukuyan. Ito ay batay sa Pilipino, na
siyang umiiral na wika.

Deskripsyon ng Filipino ayon sa KWF: Ang Filipino ang katutubong wika na ginagamit sa buong
Pilipinas bilang wika ng komunikasyon ng mga etnikong grupo. Katulad ng iba pang wikang buhay,
ang Filipino ay dumaraan sa proseso ng paglinang sa pamamagitan ng panghihiram sa mga wika sa
Pilipinas at mga di-katutubong wika at ebolusyon ng iba’t ibang barayti ng wika para sa iba’t
ibangsaligang sosyal at

Bokabularyo mula sa mga wika ng ating bansa jihad(muslim) Buang(bisayas) Gurang(bisaya)

Manong/manang (Ilocano) Pinakbet (Ilocano)

Kaibahan ng Filipino sa Tagalog at Pilipino

Ang tagalog ay isang wikang natural at may mga katutubo itong tagapagsalita.  Isa rin itong
partikular na wika na sinasalita ng isa sa mga etnolinggwistik na grupo sa bansa na tinatawag ding
Tagalog(Constantino, sa Bernales,et al. 2002)

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

1959- Pumasok ang pangalang Pilipino bilang wikang pambansa. Bunga ito ng kalituhang ibinunga
ng pagbatay sa awikang pambansa sa Tagalog noong 1937.

Kautusang Pangkagawaran Bilang 59 -itinakda na tuwing tutukuyin ang wikang pambansa, ito ay
tatawaging Pilipino.

Kaya sa mga eskwelahan noon, mas tama ang aklat kaysa libro; ang takdang aralin kaysa
asaynment; ang pamantasan kaysa unibersidad; ang dalubhasaan kaysa kolehiyo; ang mag-aaral
kaysa estudyante.

Sa kasalukuyan, hindi na tama ang argumentong ang Filipino ay Tagalog din.Wika nga ni Almario( sa
Bernales, et al. 2006), hindi lamang natin iniintinding mabuti.Samantala, may mga miskonsepsyon pa
rin sa wikang Filipino na kailangan nating linawin.

Ang pangalang Filipino ng ating wikang pambansa ay hindi galing sa Ingles na Filipino na tawag sa
ating mga mamamayan ng Pilipinas. Hindi rin isang akomodasyong pampulitika ang pagbabago ng
pangalan ng wikang pambansa mula sa Pilipino sa Filipino.

Ano ang pinakaesensya ng konsepto ng wikang Filipino?

- Pagiging pambansang LINGUA FRANCA

Bilang isang lingua franca, ito ang nagsisilbing pangalawang wika ng higit na nakararami sa buong
bansa na ating ginagamit sa pakikipagtalastasan saisa’t isa lalo na sa mga syudad, kahit pa mayroon
tayong kani-kaniyang katutubo at unang wika gaya ng Cebuano,

Nasa kalooban ngayon ng Filipino ang paglinang sa “sanyata” at “rang-ay” ng Iloco, sa “usuang” at
“bihud” ng Visaya, sa “Santing” ng mga Kapampangan, sa “suyad” ng Manobo. Smantala’y hindi ito
hadlang sa madaliang pagpasok ng “shawarma”, “sashimi”, “shabu”, “odd-eve”, at iba pang idargasa
ng ”satelayt” at “fax” ng globalisasyon. - Dr. Virgilio Almario (sa Bernales:

Ang Filipino ay higit pang palalawakin at payayabungin tungo sa intelekwalisasyon upang patuloy na
makaagapay sa pag-unlad ng bansa, at maging epektibong kasangkapan sa ating
pakikipagtalastasan.

Makabagong Alpabetong Filipino

Mga Tiyak na Tuntunin sa Gamit ng Walong (8) Dagdag na Letra

A. Letrang C
1. Panatilihin ang letrang C kung ang salita ay hiniram sa orihinal na anyo.
Halimbawa: Calculus Chlorophyll Carbohydrates

Palitan ang letrang C ng letrang S kung ang tunog ay /s/ at ng letrang K kung ang tunog ay /k/
kapag binaybay sa Filipino ang hiram na salitang may letrang C.

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

 Halimbawa: Participant = partisipant Central = sentral Card = kard

B. Letrang F
Gamitin ang letrang F para sa tunog /f/ sa mga hiram na salita.
Halimbawa: Tofu Foto French fries futbol

C. Letrang J
Gamitin ang letrang J para sa tunog /j/ sa mga hiram na salita.
Halimbawa: Jam Jaket Sabjek Objek

D. Letrang n(enye)
1.Panatilihin ang letrang Ñ kung ang salita ay hiniram sa orihinal na anyo.
Halimbawa: El Niño Malacañang Niño

2. Palitan ang letrang Ñ ng mga letrang NY kapag binaybay sa Filipino ang hiram na salitang
Ñ. Halimbawa: Piña = pinya Cariñosa = karinyosa Bañera = banyera

E. Letrang Q
1. Panatilihin ang letrang Q kung ang salita ay hiniram sa orihinal na anyo.
Halimbawa: Quo vadis Quantum Opaque

2. Palitan ang letrang Q ng letrang KW kung ang tunog ay /kw/ at ng letrang K kung ang tunog
ay /k/ kapag binaybay sa Filipino ang hiram na salitang may letrang Q.
Halimbawa: Quarter = kwarter Quorum = korum Querida = kerida

F. Letrang V
Gamitin ang letrang V para sa tunog /v/ sa mga hiram na salita.
Halimbawa: Verbatim Varayti Video Vertebrate

G. Letrang X
1. Panatilihin ang letrang X kung ang salita ay hiniram sa orihinal na anyo.
Halimbawa: Axiom Xylem Exodus

2. Palitang ang letrang X ng letrang KS kung ang tunog ay /ks/ kapag binaybay sa Filipino ang
hiram na salitang may letrang X.
Halimbawa: Experimental = eksperimental Taxonomy = taksonomi Exam = eksam

H. Letrang Z
Gamitin ang letrang Z para sa tunog /z/ sa mga hiram na salita.
Halimbawa: Zebra Zinc Zoo Bazaar Magazine

Pantig at Palapantigan
1.Pantig
Ang pantig ay isang saltik ng dila o walang antalang bugso ngtinig sa pagbigkas ng salita.
Halimbawa: A-ko sam-bot i-i-wan mang-ya-ya-ri It-log ma-a-a-ri

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

2.Kayarian ng Pantig
Ang pagtukoy sa pantig, gayundin sa kayarian nito, ay sa pamamagitan ng paggamit ng
simbolong K para sa katinig at P para sa patinig.
Halimbawa:
u-pa = P-KP
KPK-KP = han-da
KKP-KP = pri-to
PKK-KPK-KP= eks-per-to
KPKK-KPK-KP-KKPK= trans-por-ta-syon

3. Paraan ng Pagpapantig
Ang pagpapantig ay paraan ng pagbaha-bahagi ng salita sa mga pantig.

a. Kapag may magkasunod na dalawa o higit pang patinig sa posisyong inisyal, midyal at final
na salita, ito ay hiwalay na mga patinig.
Halimbawa: Aalis a-a-lis Maaga ma-a-ga Totoo to-to-o

b. Kapag may dalawang magkaibang katinig na magkasunod sa loob ng isang salita, maging
katutubo o hiram man, ang una ay kasama sa patinig na sinusundan, at ang pangalawa ay sa
patinig na kasunod.
Halimbawa: Buksan buk-san Pinto pin-to Sobre sob-re Kopya kop-ya

c. Kapag may tatlo o higit pang magkakaibang katinig na magkakasunod sa loob ng isang
salita, ang unang dalawa ay kasama sa patinig na sinusundan at ang huli ay sa patinig na
kasunod
Halimbawa: Eksperimento eks-pe-ri-men- to Transkripsyon tans-krip-syon

d. Kapag ang una sa tatlong magkakasunod na katinig ay m o n at ang kasunod na dalawa ay

alinman sa bl,br,pl,tr ang unang katinig (m o n) sa sinusundang patinig ay kasama at ang
huling dalawa ay susunod sa patinig.
Halimbawa: Asembleya a-sem-ble-ya Alambre a-lam-bre Balandra ba-lan-dra

e. Kapag may apat na magkakasunud- sunod na katinig sa loob ng isang salita, ang unang
dalawang katinig ay kasama sa patinig na sinusundan at ang huling dalawa ay sa patinig na
kasunod. Halimbawa: Esktradisyon esk-tra-dis-yon Eksklusibo eks-klu-si-bo

4.Pag-uulit ng Pantig
a. Kapag ang unang tunog ng salitang ugat o batayang salita ay patinig, ang patinig lamang ang
inuulit.
Halimbawa: A-lis a-a-lis Am-bon a-am-bon
Ang tuntunin ding ito ang sinusunod kahit may unlapi ang salita.
Halimbawa: Mag-a-lis mag-a-a-lis Umam-bon uma-am-bon Umeks-tra u-me-eks-tra

b. Kung ang unang pantig ng salitang- ugat ay nagsisimula sa KP (Katinig- Patinig) , ang katinig at
ang kasunod na patinig lamang ang inuulit.

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

Halimbawa: Ba-sa ba-ba-sa mag-ba-ba- sa La-kad la-la-kad ni-la-la-kad Tak-bo ta-tak-bo nag-ta-
tak-bo Nars mag-na-nars

c. Kung ang unang pantig ng salitang- ugat ay may KK (klaster ng katinig) na kayarian, dalawang
paraan ang maaaring gamitin.

1.Inuulit lamang ang unang katinig at patinig.

Halimbawa: piso pi-pi-so

2. Inuulit ang klaster na katinig, kasama ang patinig.

Halimbawa: Plan-tsa pla-plan-tsa-hin
Pri-to pri-pri-tu-hin
Kwen-to kwe-kwen-tu-han

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

Mga Sanggunian:
https://www.google.com/search?q=varayti+ng+wika&rlz=1C1CHBF_enPH915PH915&sxsrf=ALeKk01
6X8761AisYw3dymTQb3QIHOqOWg:1599299784597&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=XDP0qpmx2
f7p1M%252CiPhFlKhgtLvQtM%252C_&vet=1&usg=AI4_-kRM45fn2Kkyu-
zQ6awfGGdl54uNyg&sa=X&ved=2ahUKEwiBj7P839HrAhWOGKYKHcreB-
0Q9QF6BAgKEE0#imgrc=GB-ptuI85n206M
https://www.google.com/search?q=tungkulin+ng+wika&rlz=1C1CHBF_enPH915PH915&sxsrf=ALeKk
00T_qzS25yUrhghxMy6yUd5tlS_Kg:1599299853623&tbm=isch&source=iu&ictx=1&fir=BpOxd3Taax
6pIM%252ChEpRZ5vn36eQbM%252C_&vet=1&usg=AI4_-kQ_YGODOq5yx_XsPhgEGCVqghQ-
IA&sa=X&ved=2ahUKEwj1lKid4NHrAhUFBKYKHZ2FCuYQ9QF6BAgKEFU&biw=1242&bih=524#img
rc=BpOxd3Taax6pIM
https://philnews.ph/2019/07/17/barayti-ng-wika-uri-halimbawa/
zakurazengki.weebly.com
Komunikasyon sa Akademikong Filipino, Cid V. Alcaraz. et. Al.Lori Mar Publishing Company Inc.
Resuma, Vilma M. et. Al. 2002. Komunikasyon sa Filipino, Tuon: Mga Makrong Kasanayang
Pangwika. JMC Press, Inc. Quezon City.
Barcelona, Lucita A. et. Al. 1999. Masining na Komunikasyon – Filipino I. UST Publishing House,
Espana, Manila.
https://augustusjaypersonus.wordpress.com/2017/12/04/pangaral-ni-pangulong-manuel-quezon/
Komunikasyon sa Akademikong Filipino, Cid V. Alcaraz. et. Al. Lori Mar Publishing Company Inc.
Resuma, Vilma M. et. Al. 2002. Komunikasyon sa Filipino, Tuon: Mga Makrong Kasanayang
Pangwika. JMC Press, Inc. Quezon City.
Barcelona, Lucita A. et. Al. 1999. Masining na Komunikasyon – Filipino I. UST Publishing House,
Espana, Manila.
Komunikasyon sa Akademikong Filipino, Cid V. Alcaraz. et. Al. Lori Mar Publishing Company Inc.
Resuma, Vilma M. et. Al. 2002. Komunikasyon sa Filipino, Tuon: Mga Makrong Kasanayang
Pangwika. JMC Press, Inc. Quezon City.
Barcelona, Lucita A. et. Al. 1999. Masining na Komunikasyon – Filipino I. UST Publishing House,
Espana, Manila.
Acopra et. Al (2015) Kominikasyon sa Makabagong Filipino: Maynila, MindShaper Co. Inc.
Arrogante, Jose (2000) Retorika sa Mabisang Pagpapahayag, Manila. National Bookstore

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/

Prepared by:

DHAYREE ANN N. MARASIGAN MENLY L. MISAL, LPT

Instructor I Instructor I

Checked by:

CAMELO A. OBVIAR MENCHIE M. PASIA EVANGELINE O. CASTRO

Chairman Member Member

College of Computer Studies Module Editing Committee for General Education Subjects

Recommending Approval:

ROBIN V. FETALVO, Ph. D.

Dean
College of Computer Studies

Approved by.

BIBIANA JOCELYN D. CUASAY, Ph.D.

Module Editing Chair

AQUILINO D. ARELLANO, Ph.D., Ed.D

VP, Academic Affairs

Noted by:

MARIO CARMELO A. PESA, CPA

College President

Marawoy, Lipa City, Batangas 4217 | https://www.facebook.com/KLLOfficial/