Tổng quan về chất màu trong vỏ bưởi

Giới thiệu về carotenoid

Carotenoid là một dạng sắc tố hữu cơ có tự nhiên trong thực vật và các loài sinh
vật quang hợp khác như là tảo, một vài loài nấm và một vài loài vi khuẩn. Hiện
nay người ta đã tìm được 600 loại carotenoid, sắp xếp theo hai nhóm,
xanthophylls và carotene.
Khác với cây cỏ, con người không thể tự tổng hợp ra carotenoid mà sử dụng
carotenoid từ việc ăn thực vật nhằm bảo vệ bản thân mình. Carotenoid giúp
chống lại các tác nhân oxy hóa từ bên ngoài. Thiên nhiên có đến khoảng 600
loại carotenoid khác nhau, trong đó có 50 loại carotenoid hiện diện trong thực
phẩm. Thế nhưng trong máu của người có khoảng 15 loại được tìm thấy và
chúng đang được chứng minh là đóng vai trò quan trọng đối với đời sống con
người.
Carotenoid không phải là tên riêng của một chất nào mà là tên của một nhóm
các hợp chất có công thức cấu tạo tương tự nhau và tác dụng bảo vệ cơ thể cũng
tương tự nhau. Carotenoid khá quen thuộc với chúng ta là bêta-caroten hay còn
gọi là tiền chất của vitamin A. Trong mấy năm gần đây người ta còn nói nhiều
đến các carotenoid khác như lycopen, lutein và zeaxanthin. (theo Wikipedia)
Có khoảng 11 loại carotenoid hiện diện trong vỏ bưởi, bao gồm phytoene,
phytofluene, zeta-carotene, lycopene, 𝛼-carotene, 𝛽-carotene, lutein, 𝛽-
cryptoxanthin, zeaxanthin, 9-cis-violaxanthin và luteoxanthin, trong đó lutein,
violaxanthin, α-carotene và β-carotene được tìm thấy nhiều nhất trong quá trình
quả phát triển (theo Xu et al., 2006)
Công dụng
1. Trị viêm da và làm đẹp da
- Vỏ bưởi rất có ích trong việc ngăn ngừa tình trạng mẩn đỏ, ngứa ngáy, các
hiện tượng viêm tấy da. Với một lượng vitamin A và C cao đến từ các loại
carotenoid giúp duy trì được độ ẩm trong da, bảo vệ da không bị khô, nếp nhăn
và mụn trứng cá.
- Vỏ bưởi sẽ giảm được tỉ lệ xuất hiện nếp nhăn, tàn nhang do việc tăng sắc tố
cũng như mụn đầu đen, da khô, ngứa ngáy và rất nhiều những vấn đề khác do
tiếp xúc với ánh nắng mặt trời. (theo Báo Lao Động)
2. Bảo vệ mắt
- Lutein có trong vỏ bưởi bảo vệ sức khỏe cho mắt, ngăn ngừa các bệnh về mắt
như loạn thị, viễn thị, cận thị, chống mỏi mắt. Ở người cao tuổi, Lutein giúp làm
giảm quá trình lão hóa thị lực, phòng ngừa bệnh thoái hóa võng mạc, đục thủy
tinh thể. Ngoài ra, Lutein còn có tác dụng phòng chống bệnh xơ vữa động mạch,
các bệnh về tim mạch. (theo Bách Hóa Xanh)
3. Chống viêm, ngăn ngừa ung thư
- Carotenoid là chất chống oxy hóa, làm giảm viêm trong cơ thể. Đặc biệt, trong
vỏ bưởi có chứa lycopene nên giúp ngăn ngừa ung thư da do tia cực tím gây ra
Tài liệu tham khảo:
1. Xu, C.J., Fraser, P. D., Wang, W.J. và Bramley, P. M. (2006). Sự khác biệt về
hàm lượng carotenoid của cam quýt thông thường và tích tụ đột biến. Tạp chí
Nông nghiệp và Thực phẩm Hóa học, 54 (15), 5474–5481.
2. Nguyễn Thị Kim Tươi, Nguyễn Hồng Khôi Nguyên, Trần Thanh Trúc và Hà
Thanh Toàn. Tính chất hóa lý của bưởi da xanh và bưởi Năm Roi được trồng ở
đồng bằng sông Cửu Long, (2021)
Tài liệu internet
1. https://www.bachhoaxanh.com/kinh-nghiem-hay/lutein-la-gi-va-tam-quan-
trong-cua-lutein-voi-suc-khoe-1002865#:~:text=Lutein%20b%E1%BA%A3o
%20v%E1%BB%87%20s%E1%BB%A9c%20kh%E1%BB%8Fe,c%C3%A1c
%20b%E1%BB%87nh%20v%E1%BB%81%20tim%20m%E1%BA%A1ch.
2. https://laodong.vn/suc-khoe/nhung-cong-dung-cua-vo-buoi-ma-ban-khong-
nen-bo-qua-894416.ldo#:~:text=V%E1%BB%8F%20b%C6%B0%E1%BB
%9Fi%20s%E1%BA%BD%20gi%E1%BA%A3m
%20%C4%91%C6%B0%E1%BB%A3c,tia%20c%E1%BB%B1c%20t
%C3%ADm%20g%C3%A2y%20ra.
3. https://tuoitre.vn/mau-thuc-pham-tu-nhien-243486.htm
4. https://vi.wikipedia.org/wiki/Carotenoid