3 Fine

1.
BÖLÜM: FONKSİYON KAVRAMI VE GÖSTERİMİ ALIŞTIRMALAR

KONU ÖZETİ
A kümesinden alınan her bir elemanın B kümesinde eşlendiği b. Örten Fonksiyon

elemana o elemanın görüntüsü denir.
f: A → B fonksiyonu verilsin. Görüntü kümesi (f(A)), değer kü-
A kümesinin elemanlarının B kümesinde eşleştiği elemanlar- mesine (B ye) eşit olan f fonksiyonuna örten fonksiyon denir.
dan oluşan kümeye ise görüntü kümesi denir ve f(A) ile gös- f: A → B fonksiyonu örten fonksiyon ise f(A) = B dir.
terilir.
Başka bir ifadeyle değer kümesinde açıkta elemanı kalma-
Bu tanımlamaya göre, f(A) = {f(x): x ∈ A} şeklinde ifade edile- yan fonksiyona örten fonksiyon denir.
bilir ve f(A) ⊂ B dir.
f f
A B A B
a 1 a 1
P üf No kt as ı
b b
c 2 c 2
Bir ilişkinin fonksiyon olabilmesi için
d 3 d 3
e e
1. Tanım kümesinde açıkta eleman kalmamalıdır. (Değer kü- 4 4
mesinde açıkta eleman kalabilir.)
f, örtendir f, örten değildir.
2. Tanım kümesindeki bir eleman değer kümesinde birden
fazla elemanla eşleşmemelidir. (Tanım kümesinde birden c. İçine Fonksiyon
fazla eleman değer kümesinde aynı elemanla eşleşebilir.)
f: A → B fonksiyonu verilsin. B değer kümesinde açıkta ele-
man kalıyorsa f fonksiyonuna içine fonksiyon denir.
Bir fonksiyon örten değil ise içine fonksiyondur.
3. Fonksiyon Çeşitleri
f f
A B A B
a. Bire bir Fonksiyon a a
1 1
b b
f: A → B fonksiyonu verilsin. A tanım kümesindeki her farklı c 2 c 2
elemanı, B değer kümesinde farklı elemana eşleyen f fonksi- d 3 d 3
yonuna bire bir fonksiyon denir. e
4
e
4
Her x1, x2 ∈ A için x1 ≠ x2 iken f(x1) ≠ f(x2) f, içinedir f, içine değildir.
oluyorsa f fonksiyonu bire bir fonksiyondur.

d. Birim (Özdeşlik) Fonksiyon
veya
A boş kümeden farklı bir küme olmak üzere, f: A → A fonksi-
Her x1, x2 ∈ A için f(x1) = f(x2) iken x1 = x2 oluyorsa f fonksiyo- yonu verilsin. A nın her elemanı kendisine eşleyen fonksiyona
nu bire bir fonksiyondur. birim fonksiyon denir ve l ile gösterilir.
∀ x ∈ A için l(x) = x oluyorsa l fonksiyonu birim fonksiyondur.
f f
A B A B l
a 1 a 1 A B
2 2
a a
b 3 b 3
4 4 b b
c c c c
5 5
d 6 d 6 d d
e e
246
9. Sınıf Matematik
1. BÖLÜM: FONKSİYON KAVRAMI VE GÖSTERİMİ ALIŞTIRMALAR
KONU ÖZETİ
e. Sabit Fonksiyon h. Mutlak Değer Fonksiyonu
f: A → B fonksiyonu verilsin. A tanım kümesindeki bütün ele- f^ xh, f^ xh ≥ 0 ise

manları B değer kümesinde bir tek elemana eşleyen f fonksi- f^ xh = *
yonuna sabit fonksiyon denir. -f^ xh, f^ xh < 0 ise
Yani, her ∀ ∈ A ve c ∈ B için f(x) = c oluyorsa biçiminde tanımlanan f fonksiyonuna mutlak değer fonksiyonu
denir.
f fonksiyonu sabit fonksiyondur.
f
A B
a 1
2 P üf No kt as ı
b
3
c Mutlak değer fonksiyonunda mutlak değerin içini sıfır yapan
4
d noktalar bu fonksiyonun kritik noktalarıdır. Mutlak değer fonk-
5
e
6 siyonu incelenirken veya grafiği çizilirken fonksiyonu bu kritik
notlara göre parçalı biçimde yazmak kolaylık sağlar.
f, sabit fonksiyondur.
4. Fonksiyonların Eşitliği
f. Doğrusal Fonksiyon
f: A → B ve g: A → B iki fonksiyon olmak üzere,
a, b ∈ R olmak üzere, f: A → B fonksiyonu verilsin.
her x ∈ A için f(x) = g(x) oluyorsa f ve g fonksiyonlarına eşit
Her x ∈ A için y = f(x) = ax + b şeklinde tanımlanan f fonksiyonlar denir ve f = g şeklinde gösterilir.
fonksiyonuna doğrusal fonksiyon denir.
5. Fonksiyon Sayısı
s(A) = m ve s(B) = n olmak üzere,

g. Parçalı Fonksiyon
f: A → B fonksiyonu verilsin. a, b ∈ A olmak üzere, tanım kü- a. A dan B ye tanımlı fonksiyon sayısı nm dir.
mesinin alt aralıklarında ayrı birer fonksiyon olarak tanımlanan A dan A'ya tanımlı fonksiyon sayısı mm dir.
fonksiyonlara parçalı fonksiyon denir. B den A ya tanımlı fonksiyon sayısı mn dir.
Z f^ xh, x≤a
b. A dan B ye tanımlı bire bir fonksiyon sayısı;
] n!
] p(n, m) = dir.
y = [ g (x), a< x< b (n − m ) !
]
] h (x), x≥b c. A dan A ya tanımlanan birebir ve örten fonksiyonların sayı-
\ sı m! dir.
şeklinde tanımlanan y parçalı fonksiyondur. a ve b noktalarına d. A dan A ya tanımlanan içine fonksiyon sayısı mm – m! dir.
kritik noktalar, f(x), g(x), h(x) fonksiyonlarına ise parçalı fonk-
e. A dan B ye sabit fonksiyon sayısı n (B nin eleman sayısı
siyonun dalları denir.
kadar)dır.
247
1. BÖLÜM: FONKSİYON KAVRAMI VE GÖSTERİMİ KONU ÖZETİ
ALIŞTIRMALAR
B. FONKSİYONLARIN GRAFİĞİ f(x)

y y
Bir fonksiyonun elemanlarına analitik düzlemde karşılık gelen f(x)

noktaların kümesine bu fonsiyonun grafiği denir.
x x
1. Grafik Yorumlama
y
(x1,y1)
y1 f: R R bir fonksiyondur. f: R R bir fonksiyondur.
y = f(x) y y
y1 f(x)
f(x)
y2
a x2
x x1
0 b x x
x1 a x1 x2
y1
y2
y2
(x2, y2) x1 in görüntü hem y1 hem x ∈ (x1, x2) için x elemanları
y2 olamayacağından açıkta kaldığından
f: [a, ∞) R bir fonksiyon f: R R bir fonksiyon değildir.
değildir.
a. f fonksiyonunun tanım kümesi: (a, b]
b. Yatay Doğru Testi
b. f fonksiyonunun görüntü kümesi: [y2, y1]
Analitik düzlemde grafiği verilen bir fonksiyonun bire bir olup

c. (x1,y1) noktası y = f(x) fonksiyonunun grafiği üzerinde oldu-
olmadığını tespit etmek için, fonksiyonun görüntü kümesinden
ğundan bu durum f(x1) = y1 şeklinde ifade edilir. x eksenine paralel doğrular çizilir. Çizilen bu doğrular grafiği
yalnız bir noktada kesiyorsa fonksiyon bire birdir. Eğer birden
d. (x2, y2) noktası y = f(x) fonksiyonunun grafiği üzerinde ol- fazla noktada kesiyorsa (tanım kümesindeki birden fazla ele-
duğundan f(c) = y2 ise c = x2 şeklinde ifade edilir. manın görüntüsü aynı oluyorsa) fonksiyon bire bir değildir.
2. Dikey – Yatay Doğru Testi y f(x) y
a. Dikey Doğru Testi f(x)
x x
Analitik düzlemde verilen bir grafiğin bir fonksiyon belirtip be-
lirtmediğini anlamak için x ekseni üzerinde bulunan tanım kü-
mesinden y eksenine paralel doğrular çizilir.
f, bire birdir. f, bire bir değildir.
1. Bu doğrular grafiği birden fazla noktada kesiyorsa (tanım f(x) f(x)
y y
kümesindeki bir elemanın birden fazla görüntüsü oluyorsa)
verilen grafik bir fonksiyona ait değildir.
2. Grafiği hiçbir noktada kesmeyen doğrular varsa (tanım kü-
mesinde açıkta eleman kalmışsa) bu grafik bir fonksiyona x x
ait değildir.
Yapılan bu işleme dikey doğru testi denir.

f, bire birdir. f, bire bir değildir.
248
P üf No kt as ı Örneğin; y = f(x) = |x - 3| şeklinde verilen fonksiyonun grafiği,
Grafiği verilen bir fonksiyonun örten olup olmadığını anlamak

y
için değer kümesi üzerinden x eksenine paralel doğrular çi-
y = |x – 3|
zilir. Çizilen bu doğruların tamamı grafiği kesiyorsa fonksiyon
örten, aksi halde içinedir.
3
3.Parçalı Tanımlı Fonksiyon Grafikleri x

0 3
Parçalı tanımlı fonksiyonların grafiği çizilirken fonksiyonun her
dalı bu dalların tanımlı olduğu aralıkta çizilir. Bu çizimde kritik
noktaların hangi dala ait olduğuna dikkat edilmelidir. –3
y=x–3
Örneğin;
Z - x + 1, x < - 2 ise biçiminde çizilir.
]
]
f ^x h = [ 2, – 2 ≤ x < 3 ise
]
] x - 2, x ≥ 3 ise
\
P üf No kt as ı
şeklinde verilen fonksiyonun grafiği

y l. k ∈ R olmak üzere, y = |f(x)| + k biçiminde verilen fonksi-
yonların grafiği çizilirken, önce |f(x)| fonksiyonunun grafiği
y = –x + 1
çizilir daha sonra y ekseni boyunca
3 y = x –2
F k > 0 ise k birim yukarıya
2 y=2
F k < 0 ise k birim aşağıya ötelenir.
x ll. y = f(|x|) fonksiyonunun grafiği çizilirken önce f(x) fonksiyo-

–2 0 1 2 3 nun grafiği çizilir. f(|x|) in grafiği ise, y = f(x) fonksiyonunun
grafiğinin y ekseninin sağında kalan parçası ile bu parça-
nın y eksenine göre simetriğinden oluşur.
biçiminde çizilir.
4. Mutlak Değer Fonksiyonlarının Grafikleri
y = |f(x)| fonksiyonunun grafiği çizilirken iki farklı yöntem kul-

lanılabilir. 5. f(x) = xn Biçimindeki Fonksiyonların Grafikleri
l. yöntem: Verilen fonksiyon kritik noktalarına göre parçalı f(x) = xn biçimindeki fonksiyonların grafiği çizilirken x in farklı
fonksiyon olarak yazıldıktan sonra grafik çizilebilir. değerlerine karşılık gelen y değerleri bulunur.
ll. yöntem: Önce, y = f(x) fonksiyonunun grafiği çizilir. Daha Bu değerler analitik düzlemde yerine yerleştirilip elde edilen
sonra bu grafiğin y ekseninin negatif kısmında parçası varsa noktalar birleştirilir.
bu parçanın x eksenine göre simetriği alınır.
249
Örneğin; Örneğin;
x
y = 2x, y = x ve y = fonksiyonlarının grafiğini çizelim.
2
y = f(x) = x2 fonksiyonunun grafiğini çizelim
x –3 –2 –1 0 1 2 3
x –3 –2 –1 0 1 2 3 y = 2x –6 –4 –2 0 2 4 6
y=x –3 –2 –1 0 1 2 3
y = x2 9 4 1 0 1 4 9
x 3 –1 1 0 1 1 3
f(x) = x2 y= - –
2 2 2 2 2
y
9
y = 2x
y
6
5
4 4
3
2
1
1
–3 –2 –1
x
x 0 1 2 3
–3 –2 –1 0 1 2 3 –1
–2
–3
–4
–5
–6
Örneğin;
y y=x
y = f(x) = x–1 fonksiyonunun grafiğini çizelim.
3
2
x –2 –1 1 0 1 1 2
- 1
2 2 –3 –2 –1
x
0
–1 1 1 –1 –2 tanımsız 2 1 1 –1
1 2 3
y=x = -
x 2 2 –2
–3
y
y x
y=
2
2 3
4
1
1 1
1 –3 –2 –1 2
–1 2 0 1 1
x
–2 –1 2 –
2 3
x 2
0 1 1 2 –1
–1 2 3
2 –
–1 2
–2 P üf No kt as ı
y = f(x) = ax + b şeklindeki fonksiyonların eğimi arttıkça y

değerlerinin değişim hızı daha fazla olur.
250
1. BÖLÜM
FONKSİYON KAVRAMI
VE GÖSTERİMİ
A. FONKSİYON KAVRAMI Temel Alıştırma
1. Fonksiyon Tanımı ve Gösterimi

A f B Yandaki şemada verilen f
ilişkinin fonksiyon olup
Kazanım 9.3.1.1: Fonksiyon kavramını açıklar. a 1
olmadığını belirtiniz.
b 2
c 3
Temel Alıştırma 4
Mehmet, Talip ve Yetkin adlı üç arkadaş öğle yemeğinde kan- Çözüm

tine iniyorlar. Kantinde yiyecek olarak tost, köfte, mantı ve
makarna bulunmaktadır. Bu üç arkadaştan herbiri kesinlikle f : A → B ye ilişkinin bir fonksiyon olması için
bir tane yemek yiyeceklerdir. a. A tanım kümesinde açıkta eleman kalmamalı
b. A daki her elemanın B değer kümesinde yalnız bir
Buna göre, aşağıdaki durumlardan hangisi yanlıştır? tane görüntüsü olmalıdır.
Yukarıdaki şemada A da açıkta eleman yoktur ve A daki her
l. durum ll. durum eleman B de yalnız bir tane görüntüsü vardır.
–––––––––––––––––––––– –––––––––––––––––––––
Buna göre, f ilişkisi bir fonksiyondur.
Kişi Yemek Kişi Yemek
Mehmet tost Mehmet tost
Talip köfte Talip köfte 1. A
f
B Yandaki şemada verilen
Yetkin mantı Yetkin mantı f ilişkinin fonksiyon
1 a
makarna makarna olup olmadığını belirti-
b
2
c
niz.
3 d
lll. durum lV. durum 4 e
(Fonksiyon değil)
–––––––––––––––––––––– –––––––––––––––––––––
Kişi Yemek Kişi Yemek
Mehmet tost Mehmet tost 2. Çocuklar f Anneler
Talip köfte Talip köfte Ali Ayşe

Yetkin mantı Yetkin mantı Mine
Esma
makarna makarna Çiğdem
Can Esra
Çözüm Nur Nalan
Aldıkları karara göre l. durum ve lll. durum doğru, ll ve lV du-

rum yanlıştır. f ilişkisinin fonksiyon olup olmadığını bulunuz.
(Fonksiyon)
251
3. g g ilişkisinin A dan B ye 5. A
f
B
A B
fonksiyon olup olmadığı-
1 a 1 a
nı bulunuz. b
b 2
2
c 3 c
3 d 4 d
e 5 e
Yukarıdaki, f ilişkisinin fonksiyon olmamasının nedenini

bulunuz.
(Fonksiyon)
"3" elemanı farkı iki elemana eşlemiştir.
4. Aşağıdaki ilişkilerden hangileri birer fonksiyon belirtir,

bulunuz.
f
a. A B
1 a 6. A
g
B
b
2 1 a
c
3 2 b
d
3 c
4 d
e
g
b. A B
1 a
2
b Yukarıdaki, g ilişkisinin fonksiyon olmamasının nedeni-
c ni bulunuz.
3 d
h "4" elemanının görüntüsü yoktur.

c. A B
1 a
b
2
c 7. A
h
B
3 d
1 a
2 b
3 c
t d
d. A B 4
e
1 a
b
2
c
3 d Yukarıdaki, h ilişkisinin fonksiyon olmamasının nedeni-
ni bulunuz.
"3" elemanının birden fazla eleman ile eşleşmesi "4" elemanının

(a ve b) görüntüsünün olmaması
252
1. A f B
Temel Alıştırma
1 a
A = {–2, –1, 0, 1} ve 2
b
c
B = {–5, –3, –1, 1, 2} 3 d
f :A → B
x → 2x – 1
biçiminde tanımlanan f fonksiyonunu f fonksiyonu Venn şemasındaki gibi tanımlanıyor.
a. Bağıntı ile f fonksiyonunu liste yöntemi ile gösteriniz.

b. Liste yöntemi ile
c. Venn şeması ile (f = {(1, b) (2, a) (3, d)})
d. Grafik ile gösteriniz.
Çözüm
a. f: A → B
x → f(x) = 2x – 1
biçimindeki gösterime bağıntı ile gösterim denir. 2. B
4
b. f: A → B, f(x) = 2x – 1 f
f(–2) = 2 . (–2) – 1 = –5 3
f(–1) = 2 . (–1) – 1 = –3 2
f(0) = 2 . (0) – 1 = –1 A
–1 0 1
f(1) = 2 . 1 – 1 = 1
olduğuna göre, Yukarıda grafiği verilen f fonksiyonunu Venn şeması ile
f = {(–2, –5) (–1, –3) (0, –1) (1, 1) gösteriniz.
gösterimine fonksiyonun liste yöntemi ile gösterimi denir. A f B
–1 1
c. f: A → B 2
0
x → f(x) = 2x – 1 1
3
4
A f B f fonksiyonunun bu şekildeki
–2 –5 gösterimine Venn şeması ile
–3 gösterimi denir.
–1
–1
0 1
1 2
d. B f fonksiyonunun bu şekilde-
3. A = {–1, 0, 1, 2}
1
f ki gösterimine grafik ile gös-
–2 –1 0 A terimi denir.
1 B = {0, 1, 2, 3, 4, 5}
–1 Fonksiyonunun grafiği dört
noktadan oluşmaktadır. f: A → B
–3
f(x) = x2 + 1 ilişkisi ile verilen f fonksiyonunu liste biçi-
–5
minde yazınız.
(f = {(–1, 2), (0, 1), (1, 2), (2, 5)})
253
253
4. f: A → B ve 8. A = {–3, –1, 0, 1}
B = {–3, –2, –1, 1, 7, 11}
f = {(a, 1), (b, 1), (c, 2), (d, 2)}
kümeleri ile f: A → B,
liste yöntemi ile tanımlanan f fonksiyonu Venn şeması
ile gösteriniz. f: x → x2 – 2 fonksiyonu veriliyor.
A f B
a 1 Fonksiyonu liste biçiminde yazınız.
b
2
c
d
(f = {(–3, 7), (–1, –1), (0, –2), (1, –1)})
5. f: A → B
9. A = {–1, 0, 1} kümesinden
A = {a, b, c} ve B = {1, 2, 3}
B = {0, 1, 2, 4} kümesine tanımlı
olmak üzere
f = {(–1, 0), (0, 1), (1, 2)}
f = {(a, 1), (b, 2), (b, 3), (c, 1)}
liste yöntemi ile tanımlanan f fonksiyonu koordinat düz-
liste yöntemi ile verilen ilişkinin fonksiyon olup olmada- leminde gösteriniz.
ğını bulunuz.
(fonksiyon değil) B
2 f
6. f: A → B 1
A
–1 0 1
A = {a, b, c} ve B = {1, 2, 3}
olmak üzere
f = {(a, 3), (b, 2), (c, 1)}

10.
B
ilişkisinin fonksiyon olup olmadığını bulunuz.
f
3
(fonksiyon)
1
A
–2 –1 0 2
7. f: A → B
–2
A = {1, 2, 3, 4} ve B = {1, 2, 3}
olduğuna göre,
Yukarıda grafiği verilen f fonksiyonunu liste yöntemi ile
f = {(1, 1), (2, 2), (3, 3), (4, 3)} gösteriniz.
ilişkisinin fonksiyon olup olmadığını bulunuz.

(f = {(–2, –2), (–1, 0), (0, 1), (2, 3)})
(fonksiyon)
254
2. Fonksiyonun Tanımı, Değer ve Görüntü Kümeleri 2. B

3
Temel Alıştırma 2 f
f 1
A B
A
1 a –2 –1 0 1 2
2 b
3 c
4 d Yukarıda grafiği verilen f fonksiyonunun görüntü küme-
sini bulunuz.
Yukarıdaki Venn şemasında A dan B ye tanımlı f fonksiyonu

gösterilmiştir. (f(A) = {1, 2, 3})
Buna göre, f fonksiyonunun tanım, değer ve görüntü kü-

melerini bulunuz. 3. A f B
a 1
2
b
3
Çözüm c 4
d 5
f fonksiyonunun
Tanım kümesi, A = {1, 2, 3, 4}
Değer kümesi, B = {a, b, c, d} yukarıdaki Venn şemasında gösterilen f fonksiyonunun
tanım kümesini yazınız.
Görüntü kümesi, f(A) = {a, b, c}
(A = {a, b, c, d})
1. f Yandaki Venn şemasında A

A B
dan B ye tanımlı f fonksiyo-
0 1 4. f: A → {1, 2, 3, 4}
nu gösterilmiştir.
2 2
4 3 olduğuna göre,
6 4
8 5 f = {(a, 1), (b, 2)}
fonksiyonunun tanım kümesini bulunuz.
f fonksiyonunun; (A = {a, b})
a. Tanım kümesi
b. Değer kümesi
c. Görüntü kümesini 5. f: A → {1, 2, 3, 4}
bulunuz. olduğuna göre,
f = {(a, 1), (b, 2)}
(Tanım kümesi, A = {0, 2, 4, 6, 8} fonksiyonunun görüntü kümesini bulunuz.

Değer kümesi, B = {1, 2, 3, 4, 5}
(f(A) = {1, 2})
Görüntü kümesi, f(A) = {2, 3, 4, 5})
255
2. Bir üretim labaratuvarına giren ve çıkan maddeler için

Temel Alıştırma
f(x) = 0,5x + 0,7
Aşağıdaki tabloda bir markette satılan bazı ürünlerin maliyet
ve etiket fiyatları gösterilmiştir. kuralını belirlemiştir.
Maliyet Ürün Etiket Buna göre, 0,06 gram giren bir maddenin çıktısı kaç
1,5 ¨ Kola 4¨ gram olur bulunuz.
2¨ Un 5¨
3¨ Peynir 7¨
3,5 ¨ Sucuk 8¨
4¨ Yağ 9¨
Buna göre, bu etiketleme fiyatı için oluşturulan ilişki du-

rumunu bulunuz.
(0,73 gr)
Çözüm
Bu market ürünlerin etiket fiyatını

3. x bir pozitif tamsayı olmak üzere,
Kola 1,5.2 + 1 = 4 ¨
f(x) = "x in rakamları çarpımı" olarak tanımlanmıştır.
Un 2.2 + 1 = 5 ¨
Peynir 3.2 + 1 = 7 ¨ f(245) + f(47) işleminin sonucunu bulunuz.
Sucuk 3,5.2 + 1 = 8 ¨
Yağ 4.2 + 1 = 9 ¨
şeklinde maliyet fiyatının iki katını alarak 1 ¨ ekleyerek be-

lirlemiştir.
Bu etiket fiyatını bir f kuralı olarak yazabiliriz.
x ¨ maliyeti olan bir ürünün etiket fiyatı 2x + 1 olacağından
x 2x + 1 olur. (68)
Yani
f(x) = 2x + 1 olarak bulunur.
3. x bir pozitif tamsayı olmak üzere,
f(x) = "x in rakamları toplamı" olarak tanımlanmıştır.

1. Bir fabrika ürettiği ayakkabı çeşitlerinin maliyeti ve satış fiya-
tı arasında f(1453) + f(1307) işleminin sonucunu bulunuz.
f(x) = 3x + 10
kuralını belirlemiştir.
buna göre, maliyetleri 3 ¨, 5 ¨ ve 12 ¨ olan ayakkabıların

satış fiyatlarını bulunuz.
(19 ¨, 25 ¨, 46 ¨) (24)
256
Temel Alıştırma Temel Alıştırma
f: R → R f(4x + 3) = x2 – 1
f(x) = 3x + 4 olduğuna göre, f(15) in değerini bulunuz.
fonksiyonu veriliyor. Çözüm

Buna göre, f(4) ve f(10) değerlerini bulunuz.
4x + 3 = 15 ⇒ x = 3 tür.
Çözüm
Verilen eşitlikte x lerin yerine 3 yazalım.
f(x) = 3x + 4
olmak üzere, f(4) ve f(10) u bulmak için f fonksiyonunda tüm f(4x + 3) = x2 – 1

x yerine 4 ve 10 yazılır. f(4.3 + 3) = 32 – 1
Buna göre, f(15) = 8 bulunur.
f(4) = 3.4 + 4 ⇒ f(4) = 16
f(10) = 3.10 + 4 ⇒ f(10) = 34 bulunur.
1. f(5x – 2) = x2 – 2x + 7
1. f: R → R olduğuna göre, f(8) in değerini bulunuz.
f(x) = 2x + 3
fonksiyonuna göre, f(–4) ü bulunuz. (7)
2. f(2x + 7) = x2 + 5x + 1
(– 5) olduğuna göre, f(13) ün değerini bulunuz.
2. f: R → R (25)
f(x) = 5x – 4
fonksiyonuna göre, f(–1) + f(2) işleminin sonucunu bu-

lunuz.
3. f(x2 + 7x) = 3x2 + 21x + 11
olduğuna göre, f(10) un değerini bulunuz.
(– 3)
(41)
257
Temel Alıştırma
Temel Alıştırma
f(x – 1) = 3x + 5
f(x) = 5x – 4
olduğuna göre, f(x + 3) ün eşitini bulunuz.
olduğuna göre, f(2x – 3) ün eşitini bulunuz.
Çözüm
Çözüm
f(x – 1) = 3x + 5
f(x) = 5x – 4
x yerine (2x – 3) yazılacak olursa x yerine x + 4 yazılacak olursa
f(2x – 3) = 5(2x – 3) – 4 f(x + 4 – 1) = 3(x + 4) + 5

f(2x – 3) = 10x – 15 – 4 f(x + 3) = 3x + 12 + 5
f(2x – 3) = 10x – 19 olarak bulunur. f(x + 3) = 3x + 17 bulunur.
1. f(x) = 3x – 7 1. f(x + 2) = 2x – 1
olduğuna göre, f(x + 1) in eşitini bulunuz. olduğuna göre, f(x – 3) ün eşitini bulunuz.
(3x – 4) (2x – 11)
2. f(x) = 4x + 5
2. f(2x – 1) = 4x + 5
olduğuna göre, f(2x – 1) in eşitini bulunuz.
olduğuna göre, f(x) in eşitini bulunuz.
(8x + 1) (2x + 7)
3. f(x) = x2 – 6
3. f(x2 + 3x + 6) = 5x2 + 15x + 32
olduğuna göre, f(x – 4) ün eşitini bulunuz.
olduğuna göre, f(x) in eşitini bulunuz.
(5x + 2)
(x2 – 8x + 10)
258
f: R → R f(a + b) = f(a) . f(b)
f(1) = 10 eşitliğine göre, f(2) = 3 ise f(8) in eşitini bulunuz.

f(x + 1) = f(x) + x
Çözüm
olduğuna göre, f(5) değerini bulunuz.
a = 2 ve b = 2 yerine yazılırsa
Çözüm f(2 + 2) = f(2) . f(2)
f(4) = 3.3
x = 1 için → f(2) = f(1) + 1
f(4) = 9
x = 2 için → f(3) = f(2) + 2
x = 3 için → f(4) = f(3) + 3
a = 4 ve b = 4 yerine yazılırsa
x = 4 için → f(5) = f(4) + 4
f(4 + 4) = f(4).f(4)
f(8) = 9.9
ifadeleri aşağıdaki gibi düzenlenir.
f(8) = 81 bulunur.
f(2) – f(1) = 1
f(3) – f(2) = 2
f(4) – f(3) = 3 1. f(m.n) = f(m) + f(n)
+ f(5) – f(4) = 4
eşitliğine göre, f(3) = 7 ise f(9) un eşitini bulunuz.
f(5) – f(1) = 10
Şeklinde taraf tarafa toplanır ve f(1) yerine 10 yazılırsa
f(5) – 10 = 10 ⇒ f(5) = 20 olarak bulunur.
1. f: R → R
f(1) = – 12 (49)
f(x + 1) – f(x) = 2x
olduğuna göre, f(4) değerini bulunuz. 2. f(t + m) = f(t) . f(m)
eşitliğine göre, f(5) = 2 ise f(20) nin değerini bulunuz.
(0) (8)
259
3. Fonksiyon Çeşitleri 2. g
A B
1 a
Kazanım 9.3.1.4: Bire bir ve örten fonksiyonları 2
b
açıklar. c
3 d
4 e
Temel Alıştırma
Venn şeması ile gösterilen g fonksiyonunun bire bir
A f B olup olmadığını bulunuz.
1 a
b
2
c
3 d
4 e
(bire bir değil)

Yukarıda A = {1, 2, 3, 4} kümesinden B = {a, b, c, d, e} kü-
mesine tanımlanan f fonksiyonu bire bir olup olmadığını
bulunuz.
3. A = {a, b, c, d} ve B = {–1, 0, 1}
Çözüm olduğuna göre, A dan B ye tanımlı olan
A = {1, 2, 3, 4} kümesinden B = {a, b, c, d, e} kümesine tanım- h = {(a, 0),(b, –2), (c, –1), (d, 1)}
lanan f fonksiyonu bire birdir.
fonksiyonu bire bir olup olmadığını bulunuz.
Çünkü, f fonksiyonu tanım kümesi olan A kümesinin her bir
elemanını değer kümesi olan B kümesinin farklı elemanı ile
eşleşmiştir.
f(1) = b , f(2) = a, f(3) = c ve f(4) = d olarak bulunur.

(bire bir değil)
1. A f B
a 1
2 4. A = {–3, 0, 3} ve B = {0, 2, 9, 11}
b
3
c
4 kümeleri veriliyor.
f: A → B ve f(x) = x2 + 2 fonksiyonunun bire bir olup

olmadığını bulunuz.
Venn şeması ile gösterilen f fonksiyonunun bire bir olup
olmadığını bulunuz.
(bire bir değil)

(bire bir)
260
f: R → R f: R → R
f(x) = 2x – 3 f(x) = x2 + 1
fonksiyonunun bire bir olup olmadığını bulunuz. fonksiyonun bire bir olup olmadığını bulunuz.
Çözüm Çözüm
∀x1, x2 ∈ A için f(x1) = f(x2) iken x1 = x2 ise, f fonksi- f(x) = x2 + 1 ise

yonu bire bir fonksiyondur. f(x1) = f(x2)
(x1)2 + 1 = (x2)2 + 1
f(x1) = f(x2)
2 2
2x1 – 3 = 2x2 – 3 x = x ise
1 2
2x1 = 2 x2 ⇒ x1 = x2 x1 = x2 veya x1 = –x2 dir.

∀ x1, x2 ∈ R için x1 ≠ x2 iken
olduğundan f fonksiyonu bire birdir.
f(x1) = f(x2) olduğundan f fonksiyonu bire bir değildir.
1. f: R → R
Örneğin, 2 ve –2 farklı sayılar olmasına rağmen görüntüleri-
f(x) = 3x + 2 nin aynı olduğunu gösterelim.
fonksiyonunun bire bir olup olmadığını bulunuz.

x = 2 için f(2) = 22 + 1 ⇒ f(2) = 5
x = – 2 için f(–2) = (–2)2 + 1 ⇒ f(2) = 5
(bire bir) olarak bulunur.
2. f: R → R
1. f: R → R
f(x) = 2x + 5
f(x) = 2x2 + 3
(bire bir) (bire bir değildir)
3. f: Z+ → R 2. f: R → R
3x + 1
f(x) = f(x) = x3 + 1
2
fonksiyonunun bire bir olup olmadığını bulunuz. fonksiyonun bire bir olup olmadığını bulunuz.
(bire bir) (bire bir)
261
3. A = {–1, 0, 1, 2}
Temel Alıştırma
B = {1, 2, 3} olmak üzere,
A f B B
a 1 3 f
b 2 2
c 3 1
d A
–1 0 1 2
Yukarıda Venn şeması ile tanımlanan f fonksiyonunun f: A → B ye fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

örten olup olmadığını bulunuz.
A dan B ye tanımlanan f fonksiyonunun örten olup ol-
madığını bulunuz.
Çözüm
Venn şemasında A tanım kümesi, B değer kümesidir.

f: A → B fonksiyonunda f(A) = B ise veya B de açıkta eleman
kalmıyorsa f fonksiyonu örtendir.
(örten)
Buna göre, Venn şeması ile tanımlanan f örtendir.
1. A f B 4. A = {–2, 0, 3} ve B = {–8, –2, 7}

1 0
f: A → B
2 4
f(x) = 3x – 2
8
3
4 12 fonksiyonunun örten olup olmadığını bulunuz.
Yukarıda Venn şeması ile tanımlanan f fonksiyonunun

örten olup olmadığını bulunuz.
(örten)
(örten değil)
5. A = {–1, 0, 1} ve B = {1, 2, 3}
2. f
A B
f: A → B
a 1
f(x) = 2x2 + 1
b 2
c 3 fonksiyonunun örten olup olmadığını bulunuz.
d 4
A dan B ye tanımlanan f fonksiyonunun örten olup ol-

madığını bulunuz.
(örten değil)
(örten)
262
2. A = {–2, –1, 0, 1, 2}
Temel Alıştırma
B = {0, 1, 2, 4, 5}
Murat, Canan, Melek ve Kemal'in gittikleri kafede içecek ola-
rak çay, kahve, portakal suyu ve gazoz bulunmaktadır. olmak üzere
Bu kişiler siparişlerini şu şekilde vermişlerdir. f: A → B
f(x) = x2 + 1
Murat Çay
Canan Kahve fonksiyonunun içine fonksiyon olup olmadığını bulu-
Melek Portakal suyu nuz.
Kemal Çay
tercih etmiştir.
Buna göre, yukarıdaki ifadenin fonksiyon gösterimini ya-

pınız ve türünü belirleyiniz.
Çözüm
(içine)
A = {Kişilerin isimleri}
B = {Kafedeki içecekler}
C = {Kişilerin tercih ettiği içecekler} 3. A = {a, b, c} ve B = {1, 2, 3}
A f B kümeleri veriliyor.
Murat Çay
Buna göre, aşağıdaki şemalarda verilen fonksiyonların
Canan Kahve içine olup olmadığını bulunuz.
Melek Portakal
suyu
Kemal Gazoz
A f B
a 1
Kişilerin hiçbiri gazoz tercih etmediği için B kümesinde açıkta b 2
eleman kalmıştır. 3
c
Buna göre f fonksiyonu içinedir.
1. A f B A
g B
a 1 a 1
b 2 b 2
3 3
c c
4
A = {a, b, c} ve B = {1, 2, 3, 4} kümeleri veriliyor.
Buna göre, yukarıdaki şemada verilen fonksiyonun içi-

ne olup olmadığını bulunuz.
(f içine değil
(içine) g içine)
263
3. f: R → R,
Temel Alıştırma
f(x) = (m + n)x2 + (m – 2)x
A f A
fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, n yi bulu-
1 1
nuz.
2 2
3
3
4 4
(– 3)
Yukarıdaki şemada verilen f fonksiyonunun birim (öz-

deş) fonksiyon olup olmadığını bulunuz. 4. f: R → R,
f(x) = (3a + 7)x – 2b + 6

Çözüm
fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, a.b çarpımı-
Tanım kümesindeki her elemanın değer kümesindeki gö- nı bulunuz.
rüntüsü yine kendisi oluyorsa, fonksiyona birim (özdeş)
fonksiyon denir.
f(1) = 1, f(2) = 2, f(3) = 3, f(4) = 4 olduğundan, f birim fonk-
siyondur. (– 6)
5. f: R → R,
P üf No kt as ı
f(x) = (2m + 5)x – 3n + 12
∀x ∈ A için I: A → A
fonksiyonu birim fonksiyon oludğuna göre, f(m.n) ifade-
I(x) = x veya f(x) = x sinin değerini bulunuz.
oluyorsa fonksiyona birim fonksiyon denir.
(–8)
1. f: R → R,
f(x) = (a – 3)x + b + 2 6. f: R → R,
fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, a + b topla- f(x) = (m + 4)x + n – 3

mını bulunuz.
fonksiyonu birim fonksiyon oludğuna göre, (m, n) ikilisi-
ni bulunuz.
(2)
(–3, 3)
2. f: R → R,
7. f: R → R,
2
f(x) = (m + 3)x + (n – 1)x + p + 4
f(x) = (a + 4)x3 + (b – 2)x2 + (a.b + c)x
fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, m + n + p
toplamını bulunuz. fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, c yi bulu-
nuz.
(–5) (9)
264
4. y
Temel Alıştırma
f(x)
y=3
A f B
x
1 a 0
b
2
c
3 d f: R → R ye tanımlı f fonksiyonunun sabit fonksiyon
4 e olup olmadığını bulunuz.
f: A → B ye fonksiyonunun sabit fonksiyon olup olmadı-

ğını bulunuz.
(sabit fonksiyon)
Çözüm
Tanım kümesindeki tüm elemanların değer kümesindeki gö- 2x + 3

5. Tanımlı olduğu değerler için f(x) = fonksiyonu sabit
rüntüleri sadece bir eleman oluyorsa, fonksiyona sabit fonk- ax − 6
siyon denir. fonksiyon olduğuna göre, a yı bulunuz.
f(1) = c, f(2) = c, f(3) = c, f(4) = c
olduğundan f fonksiyonu sabit fonksiyondur.
(–4)
1. f: R → R 6. Tanımlı olduğu değerler için
3x + a
f(x) = (a + 4) x + 3a f(x) =
bx + 2
fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, f(2a) yı bulu- fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, a . b çarpı-
nuz. mını bulunuz.
(–12)
2. f: R → R
f(x) = (3a + 9)x + a + 2 (6)
fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, f(2013) ün

değerini bulunuz. 2
7.
f ^xh =
(–1) 3x − 4x + b
2
6x + ax + 2
fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, b – a farkını

3. f: R → R
bulunuz.
f(x) = (4a + 8)x2 + (b + 1)x + c + 3
fonksiyonu sabit fonksiyon ve f(3) = 1 olduğuna göre,

(a + b).c değerini bulunuz.
(6) (9)
265
3. f: R → R
Temel Alıştırma
f(x) = (m + 2)x3 – (n + 5)x2 + mx – n
f: R → R
fonksiyonu doğrusal fonksiyon olduğuna göre, f(1) in
y = f(x) fonksiyonu doğrusal fonksiyondur. değerini bulunuz.
f(2) = 3 ve f(3) = 2
olduğuna göre, f(1) i bulunuz.
Çözüm (3)
4. f: R → R
y = f(x) doğrusal fonksiyon y = f(x) = mx + n şeklindedir.
doğrusal fonksiyon olduğuna göre,
f(x) = mx + n ise
I. f, bire bir fonksiyondur.
f(2) = 2m + n = 3 II. f, örten fonksiyondur.
f(3) = " 3m " n = " 2 III. f, sabit fonksiyondur.
–m = 1 ⇒ m = –1 dir. ifadelerinden hangilerinin doğru olduğunu bulunuz.

2 . (–1) + n = 3
n = 5 tir.
f(x) = –x + 5 ⇒ f(1) = –1 + 5
(I ve II)
f(1) = 4 tür.
P üf No kt as ı 5. f: R → R
f(x) = 2x + a (a ∈ R)
Koordinat düzleminde orijinden geçen doğrusal fonksiyonun
fonksiyonu orijinden geçen doğrusal fonksiyon olduğu-
denklemi f(x) = mx şeklindedir.
na göre, f(1) + f(2) toplamını bulunuz.
1. f: R → R
doğrusal fonksiyonunda f(–3) = 3 ve f(8) = –19 olduğuna

göre, f(x) i bulunuz. (6)
(–2x – 3)
6. f(x – 1) = (m – 3)x2 + mx + 3
2. f doğrusal bir fonksiyon olmak üzere, fonksiyonu R de doğrusal fonksiyon olduğuna göre, f(2)
nin değerini bulunuz.
f(2) = – 5
f(–2) = 7
olduğuna göre, f(6) nın değerini bulunuz.
(–17) (9)
266
2. f: R → R
Temel Alıştırma
Z x + 3, x < 2
Reel sayılar kümesinde, ]
f^ xh = [ x 2 − 1, 2 # x < 4
]2 − x , x $ 4
f ^xh = *
2x - 3, x < 3 \
3x + 1, x $ 3 parçalı fonksiyonu için, f(1) + f(3) + f(5) toplamını bulu-

nuz.
g^ xh = *
2
2x , x ≤1
-3x ,x > 1
fonksiyonları veriliyor.
(9)
Buna göre, f(2) + g(3) toplamını bulunuz.
Çözüm 3. f: R → R ve g: R → R
2x + 1
f^ xh = *
2 < 3 için f(x) = 2x – 3 , x< 1
f(2) = 2.2 – 3 3
mx + 2, x $1
=4–3=1
g (x) = 2x - 3
3 > 1 için g(x) = –3x olarak tanımlanıyor.
g(3) = –3.3
= –9 f(m) = g(3) olduğuna göre, m nin değerini bulunuz.
f(2) + g(3) = 1 – 9 = –8 bulunur.
1. f: R → R
(1)
Z -4x, x < 0
]
]]
f^ xh = [ x + 1, x = 0
2
] 4. f: R → R
]] 3
x -2 , x > 0
\ x 2,
f^ xh = * x 3 − 1
x çift sayı
parçalı fonksiyonu veriliyor. , x tek sayı

2
Buna göre, f(–1) + f(0) + f(1) in toplamını bulunuz. parçalı fonksiyonu veriliyor.
Buna göre, f(–1).f(2) çarpımını bulunuz.
(4) (–4)
267
5. f: R → R 8.
f ^xh = *
ax + b, x #- 1
Z 5x - 3
]] , x≤0 ax + 4b, x 2 –1
f^ xh = [
x -1
]] 4x + 2 , x> 0 fonksiyonu veriliyor.
\ x +3
biçiminde tanımlanan f(x) fonksiyonu için, f(–3).f(6) çar- f(–1) + f(6) = – 10 olduğuna göre, a + b toplamını bulu-
pımının değerini bulunuz. nuz.
(–2)
(13) Z x - 1, x #1
]
]
9. f ^x h = [ 4, 1<x#3
6. f: R → R ]
] x 2 - m, 3<x
\
Z 3x - 2, x < -2
] fonksiyonu veriliyor.
]
f^ xh = [ x + 1, –2 ≤ x < 1
] f(–1) + f(3) + f(5) = 30 olduğuna göre, m nin değerini
] x - 1, x ≥1
\ bulunuz.
fonksiyonu veriliyor.
(–3)
Buna göre, f(–3) + f(0) + f(2) toplamının sonucunu bulu-
nuz. Z 2
10. ] x - 2, x < -2
]
f^ xh = [ 2 – 3x, -2 ≤ x < 3
(–9) ]
] -1, 3≤x
\
7. pozitif ise +1 fonksiyonu veriliyor.
Buna göre, f(–3) + f(2) + f(7) toplamını bulunuz.

X sıfır ise 0
(2)
negatif ise –1
11. f: R → R
Şekilde gösterilen işaret makinesine pozitif sayı atılırsa +1, Z 3x + 5,

] x, 3 ile tam bölünür ise
negatif sayı atılırsa –1, 0 (sıfır) atılırsa 0 çıkıyor.
]]
f^ xh = [ x - 1,
2
x, 3 ile bölündüğünde 1 kalanı var ise
İşaret makinesine 02, c - m ve ^ -8h2 sayıları atılıyor ve
1 –5 ]
4 ]] x
makineden sırasıyla x, y, z sayıları çıkıyor. \
5 - 3, x, 3 ile bölündüğünde 2 kalanı var ise
Buna göre, x – y + 2z toplamını bulunuz. fonksiyonu veriliyor.
Buna göre, f(2) + f(3) + f(4) toplamını bulunuz.

(3)
(51)
268
4. Fonksiyonların Eşitliği
Temel Alıştırma
Temel Alıştırma
Reel sayılarda tanımlı
f(x) = x – 3 A = {–1, 0 1}
B = {0, 1, 2, 3}
fonksiyonu için, |f(x)| fonksiyonunu bulunuz.
f: A → B , f(x) = x2 + 1
g: A → B, g(x) = x4 + 1
Çözüm
biçiminde tanımlanan f ve g fonksiyonları için f = g oldu-
x – 3 ≥ 0 için |f(x)| = f(x)
ğunu gösteriniz.
x – 3 < 0 için |f(x)| = –f(x) tir.
x - 3, x -3 $ 0 Çözüm
f^ xh = *
-x + 3, x - 3 1 0 f(x) = x2 + 1 g(x) = x4 + 1
f(–1) = (–1)2 + 1 = 2 g(–1) = (–1)4 + 1 = 2
Buradan,
f(0) = 02 + 1 = 1 g(0) = 04 + 1 = 1
x - 3, x $ 3
f^ xh = *
g(1) = 14 + 1 = 2
f(1) = 12 + 1 = 2
-x + 3, x 1 0 olur. f = {(–1, 2) (0, 1) (1, 2)} dir. g = {(–1, 2) (0, 1) (1, 2)} dir.
1. A f B g: A → B
1. Reel sayılarda tanımlı f(x) = 2x + 8 fonksiyonu için, |f(x)|
fonksiyonunu bulunuz. 1 1 g = {(1, 2) (2, 1) (3, 3)
2 2 (4, 5)}
3
3
4 fonksiyonları veriliyor.
4 5
f^xh = *
2x + 8, x$-4 f ile g nin eşit fonksiyon olup olmadıklarını bulunuz.
- 2x - 8, x 1 - 4
(f = g)
2. f fonksiyonu Venn şeması ile g fonksiyonu ise grafik olarak

verilmiştir.
A f B B
4
1 1
3 g
2. x < 5 olmak üzere, 2 2
2
3
3 1
4
f(x) = |4x – 20| + 8 4 A
5
0 1 2 3 4
fonksiyonunun eşitini bulunuz.
f ile g nin eşit fonksiyonlar olup olmadıklarını bulunuz.
(f(x) = –4x + 28)
(f ile g eşit fonksiyonlar değil)
269
f: R → R ve g: R → R f: R → R ve g: R → R
f(x) = 8x – 6, g(x) = 3x + 4 ve f(x) = 4x + 1, g(x) = mx + 2 ve
f(a) = g(a) f(–5) = g(7)
olduğuna göre, a yı bulunuz. olduğuna göre, m yi bulunuz.
Çözüm Çözüm
f(x) = 8x – 6 ise f(a) = 8a – 6 dır. f(x) = 4x + 1 g(x) = mx + 2

g(x) = 3x + 4 ise g(a) = 3a + 4 tür. f(–5) = 4.(–5) + 1 g(7) = 7m + 2
= –20 + 1
f(a) = g(a) = – 19
8a – 6 = 3a + 4 f(–5) = g(7)
8a – 3a = 4 + 6 – 19 = 7m + 2
5.a 10 –21 = 7m
5a = 10 ⇒ = m = –3 bulunur.
5 5
⇒ a = 2 bulunur.
1. f: R → R ve g: R → R
f(x) = x2 + 1, g(x) = mx + 2
1. f: R → R ve g: R → R
f(x) = 4x – 2, g(x) = 6x + 10 ve ve f(5) = g(4)
f(2m) = g (m) olduğuna göre, m yi bulunuz.
olduğuna göre, m yi bulunuz.
(6)
2. f(x) = 2x + a ve g(x) = 3x + 5
(6)
ve f(2) = g(2)
olduğuna göre, a yı bulunuz. 2. f: R → R ve g: R → R
(7) f(x) = 3x2 – 4, g(x) = x + k ve 3.f(2) + 4.g(–1) = 40
3. f: R → R olduğuna göre, k yı bulunuz.

g: R → R
f(x) = 2x2 + 3, g(x) = x + a ve
2 . f(0) + 3 . g(2) = 27
olduğuna göre, a yı bulunuz.
(5)
(5)
270
5. Fonksiyon Sayısı 3. s(A) = 5 ve s(B) = 2
Temel Alıştırma olduğuna göre, A dan B ye tanımlı fonksiyon sayısını

bulunuz.
A: {1, 2} ve B = {a, b, c, d}
olduğuna göre, (32)
a. A dan B ye tanımlı fonksiyon sayısını
b. A dan B ye tanımlı bire bir fonksiyon sayısını
c. A dan B ye tanımlı sabit fonksiyon sayısını 4. A = {a, b, c, d} ve B = {1, 2, 3}
d. B den B ye bire bir ve örten fonksiyon sayısını
e. B den B ye bire bir örten olmayan (içine) fonksiyon sayısı- olduğuna göre, A dan B ye tanımlı fonksiyon sayısını
nı bulunuz. bulunuz.
Çözüm (81)
s(A) = 2 ve s(B) = 4 tür.

a. A dan B ye tanımlı fonksiyon sayısı (s(B))s(A) = 42 = 16 5. s(A) = 3
dır.
olduğuna göre, A dan A ya tanımlı fonksiyon sayısını
b. A dan B ye tanımlı bire bir fonksiyon sayısı
4! bulunuz.
P(s(B), s(A)) = P(4, 2) = = 12 dir.
(4 − 2) !
(27)
c. A dan B ye tanımlı sabit fonksiyonların sayısı s(B) = 4 tür.
d. B den B ye bire bir ve örten fonksiyon sayısı,
(s(B))! = 4! = 24 tür.
e. B den B ye birebir ve örten olmayan fonksiyon sayısı,
(s(B))s(B) – (s(B))! = 44 – 4! = 232 dir.
6. A = {a, b, c, d, e}
olduğuna göre, A dan A ya bire bir fonksiyon sayısını

bulunuz.
1. s(A) = 3 ve s(B) = 4
(120)
olduğuna göre, A dan B ye tanımlı fonksiyon sayısını
bulunuz.
(64)
7. A = {s, H, n}
olduğuna göre, A dan A ya içine fonksiyon (bire bir ve

2. s(A) = 3 ve s(B) = 4
örten olmayan) sayısını bulunuz.
olduğuna göre, B den A ya tanımlı fonksiyon sayısını
bulunuz. (21)
(81)
271
B. FONKSİYONLARIN GRAFİĞİ 1. A = {–1, 0, 1, 2} olmak üzere f: A → R, f(x) = x2 biçiminde

tanımlanan f fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
Kazanım 9.3.1.2: Fonksiyonların grafik gösterimini y

yapar. 4
3
2
–2 –1 0 1 2 3 x
–1
A = {1, 2, 3} ve B = {2, 3, 4} olmak üzere,
f: A → B
f = {(1, 2), (2, 3), (3,3)}
2. Aşağıdaki grafikte f: A → B fonksiyonu tanımlanmıştır.
biçiminde tanımlanan f fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
B
f
3
Çözüm 2
1
A
y = f(x) olmak üzere, f fonksiyonunun grafiğini çizmek için –1 0 1 2 3
(x, f(x)) = (x, y) sıralı ikililerini koordinat sisteminde göster-
meliyiz.
Buna göre, f fonksiyonunun tanım ve görüntü kümeleri-
ni bulunuz.
Buna göre, (1, 2), (2, 3) ve (3, 3) sıralı ikililerini koordinat
sisteminde gösterdiğimizde f fonksiyonunun grafiği aşağıdaki
A = " –1, 0, 1, 2, 3 ,
e o
biçimde 3 noktadan oluşur.
f (A) = " 1, 2, 3 ,
3. Aşağıdaki grafikte f: A → B fonksiyonu tanımlanmıştır.

4
3 f
2 B
A 3
0 1 2 3
2 f
1
A
Yukarıda grafiği çizilen f fonksiyonunun, 0 1 2 3
Tanım kümesi: A = {1, 2, 3}

Değer kümesi: B = {2, 3, 4} Buna göre, f fonksiyonunun kuralını bulunuz.
Görüntü kümesi: f(A) = {2, 3}
olduğu görülmektedir.
(f = {(0, 1), (1, 3), (2, 2), (3, 2)})
272
1. Grafik Yorumlama 2. y
2
1 x
y –3 0 2 5
–2
3 –3
2
Grafiği verilen fonksiyonun tanım kümesini bulunuz.
–2
x ([–3, 5])
0 2 4
–1 3. y
3
A ⊂ R olmak üzere, f: A → R fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

6
x
Buna göre, f fonksiyonunun tanım ve görüntü kümesini –4 –2 0 2
bulunuz.
–4
Çözüm
Grafiği verilen fonksiyonun tanım kümesini bulunuz.
Grafiğin üzerindeki noktaların x eksenine olan dik izdüşüm-
leri fonksiyonun tanım kümesini, y eksenine olan dik izdü- ([–4, 6])
şümleri fonksiyonun görüntü kümesini oluşturur. 4. y
2
Buna göre, yukarıdaki fonksiyonun;
Tanım kümesi → A = [–2 ,4) ve –3 –1 0
x
4 5
Görüntü kümesi → f(A) = [–1, 3] olarak bulunur.
–4
1. y
Grafiği verilen fonksiyonun görüntü kümesini bulunuz.
3
([–4, 2))
1
–3 2 5. y
x
–4 0 3
3
–3
–4
1
x
Grafiği verilen f: A → R fonksiyonunun tanım ve görüntü 0 2
kümesini bulunuz.
Grafiği verilen fonksiyonun görüntü kümesini bulunuz.

Tanım Kümesi: A = (–4, 3],
d n
Görüntü Kümesi: f (A) = [–4, 3) (R – { 3})
273
273
2.
Temel Alıştırma y
3
Aşağıda y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir. 2
y x
–3 0 1
3
y = f(x)
Yukarıda y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

4 6
x
–2 0 2 Buna göre, f(–3).f(0) çarpımını bulunuz.
–2 y = f(x)
(6)

3. y
Çözüm y = f(x)
2
f(–2) nin değerini bulmak için grafiğin üzerinde apsisi – 2 olan 1
noktanın ordinatını bulmamız gerekir. (–2, 0) noktası grafiğin
üzerinde olduğundan (–2, 0) ikilisi f fonksiyonunun bir ele- x
–2 0 3
manıdır.
Bu durumda, f(–2) = 0 dır.
Benzer şekilde, (0, 3) ve (4, –2) noktaları grafik üzerinde ol-
duğuna göre, f(0) = 3 ve f(4) = –2 bulunur.
Buna göre,
f(–2) + f(0) + f(4) = 0 + 3 + (–2) = 1 elde edilir. (3)
1. y
3
4. y
2
6 y = f(x)
1 4
2 3 3
x
–2 –1 0 1 –1 x
0 5 7 9
–2
y = f(x)
Yukarıda y =f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
f^5h + f^7h - f^9h
f^- 2h + f^- 1h Buna göre,
f^0h - f^- 1h
ifadesinin değerini bulu-
Buna göre, ifadesinin değerini bulunuz.
f^0h + f^2h + f^3h
nuz.
c m
2
(–5)
3
274
2.
Temel Alıştırma y = f(3x–1)
y
y 5
3
2
–5
1 x
0 3
x
–2 0 2
y = f(x + 1) Yukarıda y = f(3x – 1) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
Buna göre, f(–1).f(8) çarpımını bulunuz.

Yukarıda y = f(x + 1) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
(15)
3.
Çözüm y = f(5 – x) y
5
y = f(x + 1) fonksiyonunun grafiği (–2, 2), (0, 1) ve (2, 0) nok-
talarından geçmektedir. 3
O halde,
x = –2 için, f(–2 + 1) = 2 ⇒ f(–1) = 2 x
–2 0 3
x = 0 için, f(0 + 1) = 1 ⇒ f(1) = 1
x = 2 için f(2 + 1) = 0 ⇒ f(3) = 0
elde edilir.
Yukarıda y = f(5 – x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
Buna göre, f(–1) + f(1) + f(3) = 2 + 1 + 0 = 3 bulunur.
Buna göre, f(7) + f(5) + f(2) toplamını bulunuz.
1.
y = f(x + 4) (8)
y
4
4. y
1
3
–2
x 2
–1 0 3 y = f(2x + 3)
1
–1
x
–2 0 2 4
Yukarıda y = f(2x + 3) fonksionun grafiği verilmiştir.

Yukarıda y = f(x + 4) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
Buna göre, f(7) – f(3) farkını bulunuz.

Buna göre, f(2) + f(3) + f(4) + f(7) toplamını bulunuz.
(3) (2)
275
2. y
Temel Alıştırma
4
y
y = f(x) 2
x
3 –2 –1 0
–2
1
–3 –2
x y=f(x)
0 2
–4 f(a) = 4 ve f(b) = –2 olduğuna göre, a + b toplamını bulu-

nuz.
(0)
3. y
Buna göre, –4, 0, 1 ve 3 ün ters görüntülerini bulunuz.
3
2
Çözüm
2 5
x
–3 0
Verilen grafikte,
x = –3 için f(3) = –4 tür. –3
y = f(x)
Yani –3 ün f altındaki görüntüsü –4 tür.
Bu durumda – 4 ün ters görüntüsü –3 olur.
Benzer şekilde, Yukarıda y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
x = – 2 için f(–2) = 0 olduğundan 0 ın ters görüntüsü – 2 dir. Buna göre, sırasıyla –3, 0, 2 ve 3 ün ters görüntülerini
x = 0 için f(0) = 1 olduğundan 1 in ters görüntüsü 0 dır. bulunuz.
x = 2 için f(2) = 3 olduğundan 3 ün ters görüntüsü 2 dir. (5, 2, 0, –3)
Buna göre, –4, 0, 1 ve 3 ün ters görüntüleri sırasıyla –3, –2,
0 ve 2 bulunur. 4. y
1. f = {(–1, 2), (0, 3), (1, 5)} 2
fonksiyonu veriliyor.
x
0 3 6
5 in ters görüntüsü a, 3 ün ters görüntüsü b ve 2 nin
y = f(x)
ters görüntüsü c olduğuna göre, (a + b – c) ifadesinin
değerini bulunuz.
f(m) = 4, f(n) = 2 ve f(k) = 6 olduğuna göre, (m + n).k ifa-

desinin değerini bulunuz.
(2)
(18)
276
2. Dikey - Yatay Doğru Testi 1. y
Temel Alıştırma
x
I. y II. y
Yukarıda grafiği verilen ve R → R ye tanımlı olan ilişki-

0
x
0
x nin fonksiyon belirtip belirtmediğini bulunuz.
Yukarıda grafikleri verilen ilişkilerden hangisinin fonksi-

yon belirttiğini bulunuz.
(fonksiyon belirtir)
2.
Çözüm y
Grafiği verilen bir ilişkinin fonksiyon olup olmadığını anla-

mak için, tanım kümesi üzerinden değer kümesine paralel 0
x
doğrular çizilir. Bu paralel doğrular eğriyi bir ve yanız bir
noktada kesiyorsa bu ilişki, fonksiyon belirtir. Aksi halde
ilişki, fonksiyon belirtmez. Yapılan bu işleme düşey (dikey)
doğru testi denir.
Yukarıda grafiği verilen ve R → R ye tanımlı olan ilişki-
Verilen grafiklerde y eksenine paralel bir d doğrusu çizelim. nin fonksiyon belirtip belirtmediğini bulunuz.
I. y II. y
d d
(fonksiyon belirtmez)
3.
y
x x
0 0
l. şekilde d doğrusu grafiği bir ve yalnız bir noktada kesmiş- x

tir. Çizilecek başka doğrular içinde bu sonuç geçerlidir. Buna –2 –1 0 1 3
göre grafik bir fonksiyon belirtir.
ll. şekilde d doğrusu grafiği iki farklı noktada kesmiştir. Grafiği Yukarıda grafiği verilen ve R → R ye tanımlı olan ilişki-
birden fazla noktada kesen en az bir doğru varsa grafik fonk- nin fonksiyon belirtip belirtmediğini bulunuz.
siyon belirtmez.
(fonksiyon belirtmez)
277
1. y
Temel Alıştırma
y = f(x)
I. y II. y
x
x 0
0
x
0
Yukarıda grafiği verilen f: R → R fonksiyonunun bire bir
olup olmadığını bulunuz.
Yukarıda grafikleri verilen fonksiyonlardan hangisinin

bire bir olduğunu bulunuz. (bire bir değil)
2. y
y = f(x)
Çözüm
Grafiği verilen bir fonksiyonun bire bir olup olmadığını an-

lamak için değer kümesi üzerinden x eksenine paralel doğ- x
0
rular çizilir. Bu paralel doğrular grafiği birden fazla noktada
kesiyorsa fonksiyon birebir değildir. Aksi halde fonksiyon
bire birdir. Yukarıda grafiği verilen f: R → R fonksiyonunun bire bir
Yapılan bu işleme yatay doğru testi denir. olup olmadığını bulunuz.
Verilen grafiklerde x eksenine paralel doğrular çizelim.

(bire bir)
I. y II. y
y
3.
x
0
x y = f(x)
0
x
0
l. şekilde çizilen paralel doğrular fonksiyonun grafiğini birden

fazla noktada kestiği için bu fonksiyon bire bir değildir. Yukarıda grafiği verilen f: R → R fonksiyonunun bire bir
ll. şekilde çizilen paralel doğrular fonksiyonun grafiğini bir olup olmadığını bulunuz.
noktada kesmiştir. Çizilecek başka doğrular içinde bu sonuç
geçerlidir. O halde, ll. şekilde grafiği verilen fonksiyon bire bir-
dir. (bire bir değil)
278
1. y
Temel Alıştırma
I. y II. y
y = f(x)
y = f(x) x
0
x x
0 0 y = f(x)
Yukarıda grafiği verilen f: R → R fonksiyonunun örten mi

–3
yoksa içine mi olduğunu bulunuz.
Yukarıda grafikleri verilen R den R ye tanımlı fonksiyon-

lardan hangisinin örten olduğunu bulunuz. (içine)
2.
y
Çözüm
Grafiği verilen bir fonksiyonun örten olup olmadığını anla-

mak için değer kümesi üzerinden x eksenine paralel doğru- x
0
lar çizilir. Bu paralel doğrular grafiği daima kesiyorsa fonk-
siyon örtendir. Çizilen paralel doğrulardan en az biri grafiği y = f(x)
kesmiyorsa fonksiyon örten değildir. Bu durumda fonksiyo-
na içine fonksiyon denir.
Yukarıda grafiği verilen f: R → R fonksiyonunun örten mi
Verilen grafiklerde x eksenine paralel doğrular çizelim. yoksa içine mi olduğunu bulunuz.
I. y II. y (örten)
3.
y
y = f(x)
x x
0 0
–3 x
0
l. şekilde y < – 3 olacak şekilde çizilen paralel doğruların

grafiği kesmesi mümkün olmaz. Bu nedenle l. şekilde verilen
fonksiyon örten değildir. O halde içine fonksiyondur. ll. şekilde
çizilebilecek paralel doğruların tümü grafiği en az bir noktada Yukarıda grafiği verilen f: R → R fonksiyonunun örten mi
keseceğinden bu fonksiyon örtendir. yoksa içine mi olduğunu bulunuz.
(içine)
279
2. y
Temel Alıştırma
4
y 3
2
4
–5 –3 4
y = f(x) x
–2 0 3
–2
x
–4 0 2 5
Yukarıda f: (–5, 4] → [–2, 4) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
Buna göre, f(x) = 0 denkleminin kökler çarpımını bulu-

nuz.
Yukarıda f: R → R fonksiyonunun grafiği verilmiştir. (–9)
Buna göre, f(x) = 0 denkleminin çözüm kümesini bulu- 3.

nuz. y
y=f(x)
5
Çözüm
–3
x
0 2 4
y = f(x) fonksiyonunun grafiğinin x eksenini kestiği noktala- –2
rın apsisleri f(x) = 0 denkleminin kökleridir.
–4

y = f(x) fonksiyonunun grafiği x eksenini apsisi –4, 2 ve 5 olan
noktalarda kestiğine göre, f(x) = 0 denkleminin kökleri –4, 2 x-1
Buna göre, f c m = 0 denkleminin kökünü bulunuz.
ve 5 tir. 2
Bu durumda f(x) = 0 denkleminin çözüm kümesi {–4, 2, 5}

(5)
bulunur.
4. y
3
1. y
2
2 1
3
x
1 –1 01 2
x
–3 –2 0 3 5
–3
–2 y=f(x)
Yukarıda f: [–3, 5) → [–2, 2) fonksiyonunun grafiği verilmiştir. Yukarıda y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
Buna göre, f(x) = 0 denkleminin çözüm kümesini bulu-
nuz. Buna göre, f(x – 3) = –3 denkleminin kökünü bulunuz.
({–2,3})
(6)
280
1. f: R → R
Temel Alıştırma
f(x) = 3 – x
f: R → R fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

f(x) = x + 2
y
fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 3
2
Çözüm 1
x
f(x) = y = x + 2 olmak üzere, –3 –2 –1 0 1 2 3
x = 0 için, y = 2 dir. Bu durumda grafiğin y eksenini kestiği –1
nokta (0, 2) dir. –2
y = 0 için, x = –2 dir. Bu durumda grafiğin x eksenini kestiği –3
nokta (–2, 0) dır.

Grafiğin geçtiği başka noktalarda bulunabilir.
2. f: R → R
f(x) = 2x –1
x = –3 için y = – 1 dir.
x = 2 için y = 4 tür. fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
x = 3 için y = 5 tir.
y
3
Bu noktaları tabloda gösterelim: 2
x
x –3 –2 0 2 3 –3 –2 –1 0 1 2 3
–1
y –1 0 2 4 5
–2
–3
Elde edilen noktalar koordinat düzleminde gösterilip cetvelle

birleştirilerek f(x) = x + 2 doğrusal fonksiyonunun grafiği aşa-
3. f: R → R
ğıdaki gibi bulunur.
f(x) = –2x – 2
fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

y
f(x) = x + 2 y
5 3
4 2
2 1
–3 –2
x x
0 2 3 –3 –2 –1 0 1 2 3
–1
–1
–2
–3
281
1. y = 5 doğrusunun eğimini bulunuz.

Temel Alıştırma
y=x+2 (0)
doğrusunun eğimini bulunuz.
2. y = 5 – 2x doğrusunun eğimini bulunuz.
Çözüm
(–2)
Bir doğrunun eğimi, y ekseni üzerindeki değişim miktarının

x ekseni üzerindeki değişim miktarına oranıdır. 6x + 7
3. y= doğrusunun eğimini bulunuz.
Bu oran m ile gösterilir. 2
Bu orana doğrusal fonksiyonların değişim hızı da denir.
O halde
(3)
Değişim hızı = Eğim = m
y deki değişim Ty
= = dir.
x deki değişim Tx
4. Aşağıdaki tabloda sabit hızla giden bir aracın aldığı yol ve
geçen süre değerleri verilmiştir.
f(x) = y = 4x + 6 fonksiyonunun grafiğini çizelim.
Alınan yol (km) Süre (saat)
90 3
y y=x+2
180 6
8

∆ =3 270 9
y
5
∆ =3
x Buna göre, tabloya ilişkin değişim hızını bulunuz.
2
–2 x
0 3 6
(30)
Grafikten de görüldüğü üzere,

Ty 3 5. Aşağıdaki tabloda bir dağcının zirveye çıktıkça ölçtüğü sı-
Eğim = = = 1 bulunur. caklık değerleri verilmiştir.
Tx 3
Yükseklik (km) Sıcaklık (°C)

2 8
3 2
P üf No kt as ı
4 –4
f(x) = mx + n doğrusal fonksiyonunun eğimi (değişim hızı) x Buna göre, tabloya ilişkin değişim hızını bulunuz.
in katsayısı olan m dir.
(–6)
282
3. Parçalı Fonksiyonların Grafikleri 1. f: R → R

2x –1, x < 1
Temel Alıştırma f^ xh = (
3x + 1, x $ 1
f: R → R fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

y
f^ xh = *
x - 1, x < 2
3
x + 1, x ≥ 2 2
x
–3 –2 –1 0 1 2 3
–1
Çözüm –2
–3
Tanım kümesinin alt aralıklarında farklı birer kuralla tanımla-
nan fonksiyonlara parçalı tanımlı fonksiyonlar denir. 2. f: R → R
f ^xh = *
Fonksiyonun alt aralıklara ayrıldığı noktalar fonksiyonun kri- 1 - 2x, x<0
tik noktalarıdır.
2, x$0
Verilen fonksiyon bir parçalı tanımlı fonksiyondur.

Bu fonksiyonda,
y
x < 2 için f(x) = x – 1 dir. 3
2
x ≥ 2 için f(x) = x + 1 dir.
1
Fonksiyonun kritik noktası 2 dir. x
–3 –2 –1 0 1 2 3
y –1
4
–2
3 y=x+1
–3
2
3. f: R → R
1
x1– 2
f ^xh = (
–3 –2 –1 0,
x
0 1 2 3 1 – 2x, x $ – 2
y=x–1 –1
–2
y
3
2
f(x) fonksiyonunun grafiği çizilirken,
y = x + 1 doğrusunun x ≥ 2 olan kısmı ve 1
y = x – 1 doğrusunun x < 2 olan kısmı alınmıştır.
x
–3 –2 –1 0 1 2 3
Sonuç olarak kırmızı ile gösterilen kısım f(x) parçalı fonksi- –1
yonunun grafiğidir.
–2
–3
283
4. f: R → R 7. f: R → R
Z –2x, x < –2 Z 2–x, x # –1
] ]
f^ xh = [ 3, –2 # x < 1 f^ xh = [ 2, –1 1 x 1 1
] ] –2x,
\ x + 2, x ≥1 \ x $1
y
3 y
3
2
2
1
1
x
–3 –2 –1 0 1 2 3 x
–3 –2 –1 0 1 2 3
–1
–1
–2
–2
–3
–3
5. f: R → R
Z –x, x<0
] 8. f: R → R
f^ xh = [ 2, 0#x1 2 x+2 , x 1−3
f^ xh = * 3 , − 3 # x 1 1
] x, x$2
\
3x , x$1
y
3 y
2 3
2
1
1
x
–3 –2 –1 0 1 2 3
x
–3 –2 –1 0 1 2 3
–1
–1
–2
–2
–3
6. f: R → R –3
Z –2, x < –1
]
f^ xh = [ 1 – x, –1 # x 1 1 9. y
]
\ 2x, x ≥1 4
2
y –2
3 x
2 3
–2
2
x
–3 –2 –1 1 2 3
0 Yukarıda grafiği verilen y = f(x) fonksiyonunu bulunuz.
–1
d f^xh = (
x , x12
n
–2
–3 x+1 , x $ 2
284
4. Mutlak Değer Fonksiyonlarının Grafikleri 2. f: R → R,
f(x) = |3 – x|
Temel Alıştırma
fonksiyonunu parçalı fonksiyon biçiminde yazınız.
f: R → R, f(x) = x – 2 olmak üzere,
|f(x)| fonksiyonunu parçalı fonksiyon biçiminde yazınız.
Çözüm
f: R → R fonksiyonu için
d f (x) = ( n
3 – x, x ≤ 3
Z f^ xh, f^ xh > 0 x – 3, x > 3
]]
f^ xh = f ^ xh = [ 0, f^ xh = 0
–f^ xh, f^ xh < 0
]
\
3. f: R → R ,
biçiminde tanımlanan |f| fonksiyonuna f fonksiyonunun mut- f(x) = 2x + 3

lak değer fonksiyonu denir.
Mutlak değerli ifadelerin içlerini sıfır yapan noktalar fonksi- olmak üzere, |f| (–3) ifadesinin değerini bulunuz.
yonun kritik noktalarıdır.
f(x) = x – 2 ⇒ |f(x)| = |x – 2| fonksiyonunun kritik noktası 2 dir.
Buna göre,
x – 2, x≥2
f^ xh = (
2 – x, x<2
elde edilir.
(3)
4. f: (–∞, –2] → [0, ∞)

1. f: R → R,
f(x) = |x + 2| olmak üzere, f(m) = 3 olduğuna göre, m

f(x) = x + 1
sayısını bulunuz.
olmak üzere, |f(x)| fonksiyonunu parçalı fonksiyon biçi-
minde yazınız.
d f^xh = ( n
x + 1, x ≥ –1
–x–1, x < –1 (–5)
285
1. f: R → R
Temel Alıştırma
f(x) = |3x – 6|
f: R → R
f(x) = |2x + 4|
y
2
Çözüm 1
x
–3 –2 –1 0 1 2 3
f(x) = |2x + 4| mutlak değer fonksiyonunu parçalı fonksiyon
biçiminde yazalım. –1
–2
Fonksiyonun kritik noktası –2 olduğundan,
–3
x ≥ –2 için, f(x) = 2x + 4 ve
x < – 2 için, f(x) = –2x – 4 tür.
2. f: R → R
Buna göre, elde edilen,

f(x) = |x + 2| – 1
f ^x h = 2x + 4 = (
2x + 4, x ≥ 2
–2x – 4, x < – 2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
fonksiyonunun grafiği aşağıdaki gibidir. y

3
2
y
1
4
x
–3 –2 –1 0 1 2 3
–1
x –2
–4 –2 0
–3
3. f: R → R
P üf No kt as ı
f(x) = |3 – x| + 1
f(x) = |2x + 4| biçimindeki fonksiyonların grafikleri çizilirken
f(x) = 2x + 4 fonksiyonunun grafiği çizilip, x ekseninin altında
kalan parçanın x eksenine göre simetriği alınır.
y
3
y
2
4
1
x
–3 –2 –1 0 1 2 3
x
–4 –2 0
–1
–2
–3
286
4. f: R → R 7. f: R → R
f(x) = |4 – x| – x f(x) = |x – 1| + x + 1
fonksiyonunun grafiğini çiziniz. fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
y y
3 3
2 2
1 1
x x
–3 –2 –1 0 1 2 3 –3 –2 –1 0 1 2 3
–1 –1
–2 –2
–3 –3
5. f: R → R
f(x) = x + |x| 8. f: R → R
fonksiyonunun grafiğini çiziniz. f(x) = |5 + x| + x – 1
y fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

3
2 y
3
1
2
x
–3 –2 –1 0 1 2 3 1
–1 x
–3 –2 –1 0 1 2 3
–2
–1
–3
–2
6. f: R → R –3
f(x) = |x – 2| – 3x
9.
y
y = f(x)
y
3
0 x
2
–2 2
1
x –4
–3 –2 –1 0 1 2 3
–1
–2
–3 Buna göre, |f(x)| fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
287
1. f: R → R
Temel Alıştırma
f(x) = |x – 1| + |x + 4|
f: R → R
f(x) = |x – 1| + |x + 3|
y
2
x
Çözüm –3 –2 –1 0 1 2 3
–1
f(x) = |x – 1| + |x + 3| fonksiyonunun kritik noktaları olan 1 ve –2
–3 e göre işaret tablosunu yapalım.
–3
x –∞ –3 1 +∞ 2. f: R → R
x–1 – – +
f(x) = |2x + 2| + |x + 4|
x+3 – + +
–x + 1 – x – 3 –x + 1 + x + 3 x – 1 + x + 3
f(x) – 2x – 2 4 2x + 2
y
3
2
Tabloya göre f(x) fonksiyonunu parçalı biçimde yazalım. 1
Z –2x - 2, x <- 3 –3 –2 –1 0 1 2 3
x
]
]
f ^x h = [ 4,
–1
-3 ≤ x ≤1
] –2
] 2x + 2, x>1
\ –3
Elde edilen parçalı fonksiyonunun grafiği aşağıdaki gibi bu- 3. f: R → R

lunur.
y f(x) = |x + 4| – |x – 2|
6
5
4 y
3
3
2
2
1
1
x
x –3 –2 –1 0 1 2 3
–3 –2 –1 0 1 2 3
–1
–2
–3
288
5. f(x) = xn Biçimindeki Fonksiyonların Grafikleri 2. f: R → R
f(x) = 2x fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

Kazanım 9.3.1.3: f(x) = xn (n ∈ Z) biçimindeki
fonksiyonların grafiklerini çizer. y
3
2
Temel Alıştırma
1
f: R → R –3 –2 –1 1 2 3
x
0
f(x) = x –1
fonksiyonunun grafiğini çiziniz. –2
–3
Çözüm
y = f(x) = x denkleminde x yerine bazı değerler yazıp f(x) i

yani y yi bulalım. 3. f: R → R
x = –1 için y = –1 f(x) = – 4x fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

x = 0 için y = 0
x = 1 için y = 1 dir. y
Bu değerleri tabloda gösterelim. 3
2
x –1 0 1 1
y = f(x) –1 0 1
x
–3 –2 –1 0 1 2 3
y y = x doğrusuna özel olarak –1

f(x) = x l. açıortay doğrusu denir.
–2
1
–3
–1 x
0 1
–1
4. f: R → R
1
1. f: R → R f(x) = x fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
2
f(x) = – x fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
y y
3 3
2 2
1 1
x x
–3 –2 –1 0 1 2 3 –3 –2 –1 0 1 2 3
–1 –1
–2 –2
–3 –3
289
f: R → R f: R → R
f(x) = x2 f(x) = x3
fonksiyonunun grafiğini çiziniz. fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
Çözüm
Çözüm
y = f(x) = x3 denkleminde x yerine bazı değerler yazıp f(x) i

y = f(x) = x2 denkleminde x yerine bazı değerler yazıp f(x) i
yani y yi bulalım.
yani y yi bulalım.
x = – 1 için y = (–1)2 = 1
x = – 1 için y = (–1)3 = –1
x = 0 için y = 02 = 0
x = 0 için y = 03 = 0
x = 1 için y = 12 = 1 dir.
x = 1 için y = 13 = 1 dir.
Bu değerleri tabloda gösterelim.
Bu değerleri tabloda gösterelim.
x –1 0 1
x –1 0 1
y = f(x) 1 0 1
y = f(x) –1 0 1
y
y
3
y = x2 f(x) = x
1 1
x –1
x
–1 0 1 1
0
–1
1. f: R → R
f(x) = 2x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.

1. f: R → R
f(x) = –x3 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
2. f: R → R
f(x) = –x2 fonksiyonunun grafiğini çiziniz. 2. f: R → R
f(x) = 2x3 fonksiyonunun grafiğini çiziniz.
290
1. BÖLÜM: FONKSİYON KAVRAMI VE GÖSTERİMİ UYGULAMALI SORULAR
1. Aşağıdaki boş bırakılan yerleri uygun kelime, sayı ve 2. Aşağıdaki ifadelerden doğru olanların yanına (D) yanlış
harflerle doldurunuz. olanlara (Y) yazınız.
a. f: A → B ye fonksiyonunda A ya f nin ................... a. f: A → B ye fonksiyonunda A ya f nin ta-

kümesi denir. nım kümesi denir.
b. f: A → B ye fonksiyonunda B ye f nin ................... b. f: A → B ye fonksiyonunda daima

kümesi denir. f(A) = B dir.
c. f: A → B ye fonksiyonunda A daki elemanların c. f: A → B ye fonksiyonunda B de açıkta

B deki görüntülerine f nin ................... kümesi eleman kalıyorsa f ye örten fonksiyon de-
denir. nir.
d. f: A → B ye bağıntısı fonksiyon ise, A tanım kü- d. ∀x1, x2 ∈ A için f(x1) = f(x2) iken x1 = x2
mesinde ................... eleman yoktur.
oluyorsa, f fonksiyonu bire bir fonksiyon-
dur.
e. f: A → B ye bağıntısı fonksiyon ise, A tanım kü-

mesindeki her elemanın B değer kümesinde e. f: A → A olmak üzere, A daki her elema-
yalnız bir tane ................... vardır. nın görüntüsü yine kendi oluyorsa f ye
birim (özdeş) fonksiyon denir.
f. f: A → B ye bağıntısı fonksiyon ise, f(A) f. f: A → A fonksiyonu birim fonksiyon ise

................... dir. f fonksiyonu bire bir ve örten bir fonksi-
yondur.
g. f: A → B ve g: A → B ye iki fonksiyon olsun,

∀x ∈ A için f ve g fonksiyonları aynı değeri alı-
yorsa f ile g ye ................... fonksiyonlar denir. g. f: A → B fonksiyonunda A daki tüm ele-
manların görüntüleri B de yalnız bir ele-
man ise f fonksiyonuna sabit fonksiyon
h. ∀x1, x2 ∈ A için x1 ≠ x2 iken f(x1) ≠ f(x2) ise f denir.
fonksiyonu ................... fonksiyonudur.
h. Doğrusal fonksiyonların grafikleri analitik

düzlemde daima orijinden geçer.
ı. f: A → B ye fonksiyonunda f(A) = B ise f fonksi-
yonuna ................... fonksiyonu denir.
ı. f: R → R
f(x) = (a – 3)x + 2 fonksiyonu sabit fonksi-
i. f: A → B ye fonksiyonu örten fonksiyon değil ise, yon olduğuna göre, a = 3 tür.
f ye ................... fonksiyon denir.
291
3. Aşağıdaki ifadeleri örnekteki gibi eşleştiriniz.
a. A f B h. R den R ye
a 1 f(x) = (a – 2)x + b – 1
b 2 a→2
3 fonksiyonu birim fonksiyon oldu- [–2, 3]
c 4
ğuna göre, a + b toplamını bulunuz.
–1
f: A → B ye fonksiyonunda
f(a) değerini bulunuz. i. R den R ye
f(x) = (a + 2)x2 + 3x – 5
b. A f B fonksiyonu doğrusal fonksiyon
a 1 36
olduğuna göre, a yı bulunuz.
b 2
3
c 4
5
f: A → B fonksiyonunda
j. s(A) = 2 ve s(B) = 5
f(A) görüntü kümesindeki ele-
olduğuna göre, A dan B ye tanımlı
manlar toplamını bulunuz.
bire bir fonksiyon sayısını bulunuz.
c. f fonksiyonu (–2)
f: A → B biçiminde tanımlıdır.
A = {1, 2, 3}
3
B = {0, 3, 6, 9, 12}
f(x) = 3x k. y
3
olduğuna göre, f(2) yi bulunuz. y = f(x)
0 4 x
–2
d. f = {(0, 6) (1, 5) (2, 4) (3, 3) (4, 2) –2
2
olduğuna göre, f(1) bulunuz. –4
f fonksiyonunun görüntü kümesini
e. f: R → R olmak üzere, bulunuz.
f(x) = x + 6
6
olduğuna göre, f(–7) yi bulunuz.
l. y
4
f. A = {10, 11} kümesinden, y = f(x)
B = {7, 8, 9, 10, 11, 12} 0 5
[–2, 5] x
kümesine kaç tane fonksiyon –2
–2
tanımlanabileceğini bulunuz.
4
g. R den R ye f fonksiyonunun tanım kümesini bu-

f(x) = (a + 4)x + 6 lunuz.
fonksiyonu sabit fonksiyon ol- 20
duğuna göre, a yı bulunuz.
292
1. BÖLÜM: FONKSİYON KAVRAMI VE GÖSTERİMİ KONU KAVRAMA TESTİ
Fonksiyon Kavramı (Tanımı ve Gösterimi, Tanım ve Görüntü Kümeleri) - 1 TEST - 1
1. A = {a, b} kümesinden B = {a, b, c} kümesine 4. Aşağıdaki Venn şemalarında,
tanımlanan aşağıdaki ilişkilerden hangisi bir fonksiyon A = {a, b, c} kümesinden B = {1, 2, 3, 4}

belirtir?
kümesine tanımlı bazı ilişkiler verilmiştir.
A) f = {(a, a) (a, b) (b, c) (b, b)}
A f B A g B
B) f = {(a, b) (b, c)}
C) f = {(a, a) (a, b)} a 1 a 1
D) f = {(b, c)} b 2 b 2
E) f = {(a, c) (a, b) (b, b)} c 3 c 3
4 4
A h B A k B
2. A = {–2, –1, 0} ve B = {0, 1, 2, 3, 4}
a 1 a 1
kümeleri veriliyor. b 2 b 2
c 3 c 3
4 4
f: A → B, f(x) = x + 2 olduğuna göre, f fonksiyonunun
liste biçiminde yazılışı aşağıdakilerden hangisidir?
A) f = {(–2, 0), (–1, 2), (0, 2)} Buna göre, yukarıdaki ilişkilerden hangisi ya da hangi-
B) f = {(–2, 0), (–1, 1), (0, 2), (3, 5), (4, 6)} leri bir fonksiyon belirtir?
C) f = {(–2, 0), (–1, 1), (0, 2)}
D) f = {(0, –2), (1, –1), (2, 0)} A) Yalnız h B) f ve h C) f, h ve k
E) f = {(0, 2), (1, –1), (0, – 2)} D) h ve k E) f ve k
3. Aşağıdaki Venn şemasında
A = {0, 2, 4} kümesinden
5. B
B = {1, 2, 3, 4, 5}
2
kümesine tanımlanan f fonksiyonu verilmiştir. 1 f
f 0 1
A B A
–1 2
1
0 –1
2
2
3
4 4
Yukarıdaki grafikte A dan B ye tanımlanan f fonksiyonunun
5
grafiği verilmiştir.
Buna göre, f fonksiyonunun liste yöntemi ile gösterilimi Buna göre, f fonksiyonunun liste biçiminde gösterilişi
aşağıdakilerden hangisidir? aşağıdakilerden hangisidir?
A) f = {(–1, 2), (0, –1), (4, 4)} A) f = {(–1, 2), (0, –1), (1, –1), (2, 1)}
B) f = {(0, 3), (2, 1), (4, 5)} B) f = {(–1, 2), (0, 1), (1, –1), (1, 2)}
C) f = {(0, 3), (2, 4), (4, 4)} C) f = {(2, –1), (–1, 0), (1, –1), (1, 2)}
D) f = {(0, 3), (2, 1), (4, 4)} D) f = {(–1, 2), (–1, 0), (1, – 1), (2, 1)}
E) f = {(0, 4), (2, 2), (4, 4)} E) f = {(–1, 2), (0, 1), (1, –1), (2, 1)}
293
293
6. A = {1, 2, 3} ve
B = {3, 5, 7, 9} olmak üzere 10. f: A → B olmak üzere,
f: A → B
f: {(1, 3), (2, 7), (3, 9)} f fonksiyonu,
fonksiyonu tanımlanıyor. f = {(–1, 1) (0, –1) (1, –1) (2, 2)}
biçiminde tanımlandığına göre, f(A) görüntü kümesi

Buna göre, f(1) + f(3) toplamı kaçtır?
aşağıdakilerden hangisidir?
A) 9 B) 10 C) 12 D) 13 E) 15 A) {–1, 1, 2} B) {–1, 1} C) {–1, 0, 1}
D) {–1, 0, 1, 2} E) {–1, 2}
7. x pozitif tamsayı olmak üzere,
f(x) = "x in rakamları toplamı" olarak tanımlanmıştır.
f(m + 3) = 15
11. A = {–2, 0, 1, 2}
olduğuna göre, m aşağıdakilerden hangisi olabilir?
B = {–2, 0, 4, 5, 7, 10} kümeleri veriliyor.
A) 138 B) 153 C) 271 D) 282 E) 294
f: A → B olmak üzere, f(x) = 3x + 4 bağıntısı ile verilen
f fonksiyonunun liste biçiminde gösterimi aşağıdakiler-
den hangisidir?
A) f = {(–2, –2), (0, 4), (1, 5), (2, 10)}

B) f = {(–2, –2), (0, 4), (1, 7), (2, 10)}
C) f = {(–2, 0), (0, 4), (1, 5), (2, 19)}
8. f(m.n) = f(m) + f(n) + 9
D) f = {(–2, –2), (0, 2), (1, 7), (2, 19)}
olduğuna göre, f(1) in eşiti aşağıdakilerden hangisidir? E) f = {(–2, 0), (0, 5), (1, 7), (2, 10)}
A) – 9 B) m C) n D) mn E) 9
9. f: A → B olmak üzere,
12. f(x) = 52x – 1
f fonksiyonu,
şeklinde tanımlanan bir f(x) fonksiyonu için
f = {(–1, 2) (0, –1) (1, –1) (2, 1)}
f^ x + 1h
biçiminde tanımlandığına göre, A kümesi aşağıdakiler- f^ xh
den hangisidir?
ifadesinin eşiti aşağıdakilerden hangisidir?
A) {–1, 0} B) {–1, 0, 1} C) {–1, 1, 2} 1 1 1
A) B) C) D) 5 E) 25
D) {–1, 0, 1, 2} E) {–1, 0, 2} 125 25 5
1.B 2.C 3.D 4.A 5.A 6.C 7.D 8.A 9.D 10.A 11.B 12.E
294
Fonksiyon Kavramı (Tanımı ve Gösterimi, Tanım ve Görüntü Kümeleri) - 2 TEST - 2
1. A = {2, 3, 4} 4. f: R → R
B = {2, 3, 5, 7, 8} olmak üzere, f(x – 4) = 2x + 7
f: A → B olduğuna göre, f(x) fonksiyonu aşağıdakilerden hangi-

f(x) = 3x – 4 sidir?
fonksiyonun liste yöntemi ile gösterilişi aşağıdakiler- A) f(x) = 2x + 15 B) f(x) = 2x – 7

den hangisidir? C) f(x) = 2x + 3 D) f(x) = 2x – 3
E) f(x) = 2x + 11
A) {(2, 2), (3, 5), (4, 7)}
B) {(2, 2), (3, 7), (4, 8)}
C) {(2, 3), (3, 5), (4, 7)}
D) {(2, 2), (3, 5), (4, 8)}
E) {(2, 3), (3, 7), (4, 8)}
5. f bir fonksiyon
2. f: R → R olmak üzere,
f(2x + 5) = 3x2 – 2x + 1
f(x) = x + 4
olduğuna göre, f(7) nin değeri kaçtır?
olduğuna göre, f(x – 2) fonksiyonu aşağıdakilerden han-
gisine eşittir? A) – 1 B) 0 C) 1 D) 2 E) 3
A) x + 2 B) x + 6 C) x – 4
D) x – 6 E) x – 2
6. f: R → R
g: R → R
3. A = {1, 3, 5} kümesinden B = {0, 4, 6, 8} kümesine tanımlı
f(x) = 2x + 3
f: {(1, 4), (3, 8), (5, 8)} ilişkisi için aşağıdakilerden hangisi
yanlıştır? g(x) = 2x–1
A) f(1) = 4 tür. fonksiyonları veriliyor.

B) f(3) = 8 dir.
C) fonksiyondur. Buna göre, f(3) + g(3) toplamı kaçtır?
D) Tanım kümesi 3 elemanlıdır.
E) Değer kümesi 3 elemanlıdır. A) 9 B) 12 C) 13 D) 15 E) 17
295
7. Bir f fonksiyonu, "Her bir pozitif tam sayıyı karesi ile kendisi- 10. Bir fabrika ürettiği ürünlerin maliyeti ve satış fiyatı arasında
nin 2 katının toplamına götürüyor." şeklinde tanımlanmıştır.
f(x) = 6x + 24
f(a + 2) = 35 olduğuna göre, a kaçtır?
ilişkisini belirlemiştir.
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
Buna göre, satış fiyatı 234 ¨ olan bir ürünün maliyeti kaç
¨ dir?
A) 27 B) 35 C) 40 D) 50 E) 64
8. f(x) = ax2 + bx + c 11. f: R → R
f(0) = 4 ve f(1) = 13 f(1) = 7

f(x + 1) – f(x) = x2
olduğuna göre, a + b + c toplamı kaçtır?
olduğuna göre, f(3) ün değeri kaçtır?
A) 4 B) 13 C) 15 D) 17 E) 20
A) 3 B) 7 C) 10 D) 12 E) 15
9. 12. f(x2 + 5x) = 4x2 + 20x + 10

B
olduğuna göre, f(7) nin değeri kaçtır?
2
f
A) 24 B) 28 C) 32 D) 35 E) 38
1
A
–2 –1 0 1 2
Yukarıda grafiği verilen f fonksiyonun liste gösterimi

aşağıdakilerden hangisidir?
13. f(x) = f(x + 1).x
A) f: {(0, 0), (1, 1), (2, 1), (–1, 2), (–2, 1)}
eşitliği veriliyor.
B) f: {(0, 1), (1,1), (2,1), (–1, 3), (–2, 1)}
C) f: {(0, 2), (1, 2), (2, 1), (–1 ,2), (–2, 2)} Buna göre, f(1) = 3 ise, f(5) in değeri kaçtır?
D) f: {(0, 1), (1, 2), (2, 2), (–1, 2), (–2, 2)} 1 1 1 1
A) B) C) D) E) 1
E) f: {0,1), (1,1), (2, –1), (–1, 1), (–2, 1)} 16 8 4 2
1.D 2.A 3.E 4.A 5.D 6.C 7.C 8.D 9.A 10.B 11.D 12.E 13.B
296
Fonksiyon Kavramı (E itliği ve Çe itleri) – 3 TEST - 3
1. R den R ye tanımlı 5. A = {1, 2, 3, 4} kümesinden B = {a, b, c, d} kümesine tanım-

lanan f fonksiyonu aşağıdaki şemada gösterilmiştir.
f(x) = 4x + 2 ve g(x) = x + 8
A f B
fonksiyonları veriliyor.
1 a
f(m) = g(m) olduğuna göre, m kaçtır? 2 b
3 c
A) –2 B) 0 C) 1 D) 2 E) –4 4 d
l. f fonksiyonu bire bir dir.

ll. f fonksiyonu içine fonksiyondur.
lll. f fonksiyonu örtendir.
2. f(x) = 4x + a, g(x) = 5x + 4 ve
ifadelerinden hangisi ya da hangileri doğrudur?
f(–2) = g(–2)
A) Yalnız l B) Yalnız ll C) l ve ll
olduğuna göre, a kaçtır? D) ll ve lll E) l, ll ve lll
A) 3 B) 2 C) –1 D) –2 E) –4
3. f: R → R 6. R den R ye tanımlı aşağıdaki fonksiyonlardan hangisi

g: R → R sabit fonksiyondur?
f(x) = 3x2 –1, g(x) = 2x + m A) f(x) = x B) f(x) = x + 1 C) f(x) = 3

D) f(x) = 2x E) f(x) = x – 2
2.f(1) + 3.g(2) = 25 olduğuna göre, m kaçtır?
A) –2 B) –1 C) 1 D) 2 E) 3
7. f: A → B ye tanımlı fonksiyonu için,
4. A = {4, 5, 6} ve B = {2, 3, 4} kümeleri veriliyor. A = {5, 6, 7, 8} ve B = {4, 5, 6}
f: A → B olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi bire bir olduğuna göre, aşağıdakilerden hangisi örten fonksi-
bir fonksiyondur? yondur?
A) f = {(4, 2), (5, 2), (6, 3)} A) f = {(5, 4), (6, 4), (7, 4), (8, 4)}
B) f = {(4, 4), (5, 4), (6, 4)} B) f = {(5, 5), (6, 4), (7, 4), (8, 6)}
C) f = {(4, 3), (5, 4), (6, 2)} C) f = {(5, 4), (6, 5), (7, 4), (8, 5)}
D) f = {(4, 3), (5, 3), (6, 2)} D) f = {(4, 5), (5, 4), (6, 6)}
E) f = {(4, 4), (5, 2), (6, 2)} E) f = {(5, 5), (6, 6), (7, 4)}
297
8. f: R → R ve f lineer (doğrusal) fonksiyondur. 12. A = {5, 6, 7} ve B = {2, 3, 4}
Buna göre, f(x) in eşiti aşağıdakilerden hangisi olabilir? kümeleri veriliyor.
A) x2 B) x3 – 1 C) 5x + 1 Buna göre, aşağıdaki ilişkilerden hangisi A dan B ye

D) (x – 2)2
E) (x + 1)3 tanımlı bir sabit fonksiyondur?
A) f = {(5, 4), (6, 4), (7, 4)}

B) f = {(2, 5), (3, 5), (4, 5)}
C) f = {(2, 6), (3, 6), (4, 6)}
D) f = {(5, 2), (6, 2), (7, 3)}
E) f = {(5, 3), (6, 3), (7, 4)}
9. f doğrusal fonksiyonu için

13. Aşağıdaki şemalarda A = {x, y, z} kümesinden B = {0, 1, 2}
f(x) + f(x + 1) = 2x – 5
kümesine tanımlı fonksiyonlar verilmiştir.
olduğuna göre, f(2) nin değeri kaçtır? f g

A B A B
x 0 x 0
A) – 1 B) 0 C) 1 D) 2 E) 5
y 1 y 1
z 2 z 2
A h B
x 0
y 1
z 2

Buna göre, yukarıda verilen fonksiyonlardan hangisi
f(x) = mx + n – 3 ya da hangileri içine fonksiyondur?
fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, m + n top- A) f, g ve h B) yalnız f C) yalnız g

lamı kaçtır? D) yalnız f ve g E) yalnız h
A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
14. f, doğrusal bir fonksiyon olmak üzere,
f(–2) = 4 ve f(4) = 10
olduğuna göre, f(1) kaçtır?
A) 5 B) 6 C) 7 D) 8 E) 9
f(x) = (m + 1)x3 + (n – 2)x2 + (k – 3)x + 2

3x + a
15. f(x) =
fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, m + n + k x+2
toplamı kaçtır? fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, a kaçtır?
A) –2 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 A) –6 B) –2 C) 1 D) 2 E) 6
1. D 2. B 3. E 4. C 5. B 6. C 7. B 8. C 9. A 10. D 11. E 12. A 13. A 14. C 15.E
298
1. Gerçek sayılar kümesinde tanımlı, 5. A = {1, 2, 3} kümesinden
I. f(x) = 2x + 3 B = {4, 5, 6, 7} kümesine

II. g(x) = x2 + 4
III. h(x) = x3 f = {(1, 4) (2, 6) (3, 5)}
fonksiyonlarının hangisi ya da hangileri bire birdir? fonksiyonu tanımlanıyor.
A) Yalnız l B) I ve III C) II ve III Buna göre,
D) l ve ll E) I, II ve III I. f fonksiyonu birebirdir.

II. f fonksiyonu örtendir.
III. f fonksiyonu içinedir.
IV. f fonksiyonu bire bir ve örtendir.
V. f fonkisyonu bire bir ve içinedir.
2. A = {3, 4, 5} kümesinden {6, 7, 8} kümesine aşağıdaki fonk-
siyonlar tanımlanıyor. ifadelerinden kaç tanesi doğrudur?
Bu fonksiyonlardan hangisi bire birdir? A) 1 B) 2 C) 3 D) 4 E) 5
A) {(3, 6), (4, 7), (5, 6)}

B) {(3, 8), (4, 8), (5, 7)}
C) {(3, 7), (4, 6), (5, 8)}
D) (3, 6), (4, 6), (5, 6)} 6. f(x) = (2a – 5)x
E) {(3, 7), (4, 7), (5, 8)}
fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, a kaçtır?
5
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E)
2
3. A = {3, 4, 5} kümesinden {6, 7, 8} kümesine aşağıdaki fonk-
siyonlar tanımlanıyor.
Bu fonksiyonlardan hangisi içinedir?
A) {(3, 6), (4, 7), (5, 7)}

7. f(x) = (a – 1) x – a + b – 2
B) {(3, 7), (4, 8), (5, 6)}
C) {(3, 8), (4, 6), (5, 7)} fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, a . b çarpımı
D) {(3, 8), (4, 7), (5, 6)} kaçtır?
E) {(3, 6), (4, 7), (5, 8)}
A) 3 B) 4 C) 6 D) 8 E) 12
4. Gerçek sayılar kümesinde f ve g fonksiyonları aşağıdaki gibi

tanımlanıyor.
8. f(x) = (3a – 5)x + 2
f(x) = x – 2 ve g(x) = 4 – f(x – 1)
fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, a kaçtır?
olduğuna göre, g(2) + g(5) toplamı kaçtır?
5 3 1
A) B) 2 C) 1 D) E)
A) 3 B) 4 C) 5 D) 6 E) 7 3 5 2
299
(2a − 1) x + 1 13. f(x) = 3x + a, g(x) = 7x – b ve
9. f(x) =
2x + 3
f(2) = g(2)
fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, a kaçtır?
olduğuna göre a + b toplamı kaçtır?
6 5 1 3 2
A) B) C) D) E)
5 6 2 2 3
A) 10 B) 8 C) 7 D) 6 E) 5
2
ax − bx + 1
10. f(x) = 2
6x + 4x + 2
14. Aşağıdaki fonksiyonlardan hangisi birebir ve örten bir
fonksiyondur?
fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, a . b çarpımı
kaçtır? f
A) A f B B) A B
1 a a 1
A) – 12 B) –10 C) –8 D) –7 E) –6
2 b b 2
3 c c 3
d
A f B A f B
C) D)
1 a 1 a
2 b 2 b
3 c 3 c
d 4 d
11. f(x) doğrusal fonksiyonu için
E) A f B
f(10) = 11 ve f(11) = 10
1 a
olduğuna göre, f(1) kaçtır? 2 b
3 c
A) 24 B) 23 C) 22 D) 21 E) 20
15. Gerçek sayılar kümesinde tanımlı
l. f(x) = 3x + 5
12. f(x) = (a – 2)x2 + bx + c
ll. g(x) = 2
fonksiyonu doğrusal fonksiyondur. lll. h(x) = x2 + 1
f(1) = 2 ve f(2) = 1 fonksiyonlarından hangisi ya da hangileri bire bir ve ör-

tendir?
olduğuna göre, a + b + c toplamı kaçtır?
A) Yalnız l B) l ve ll C) Yalnız ll
A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2 D) l ve lll E) l, ll ve lll
1. B 2. C 3. A 4. E 5. C 6. D 7. D 8. A 9. B 10. E 11. E 12. C 13. B 14. E 15. A
300
Z
f ^xh = *
2
] -3x + 1, x < -1 x - 1, x<1
1. f^ xh = [ 5.
] x 3 - 1, x $ -1 2 - 2x, x $ 1
\
parçalı tanımlı fonksiyonu veriliyor. parçalı tanımlı fonksiyonunda f(x) = –4 denkleminin

kökler çarpımı kaçtır?
Buna göre, f(–2) + f(2) toplamının değeri kaçtır?
A) – 12 B) – 9 C) – 3 D) 3 E) 9
A) –4 B) 4 C) 12 D) 16 E) 20
Z 2
] x - 2, x $ 1
2.
Z 2 6. f ^xh = [
] x - 5, x < - 2 ] x - 1, x < 1
]] \
f ^x h = [ x + 2, - 2 # x 1 2 f ^2h
3 3
] parçalı fonksiyonunda, oranı aşağıdakilerden
]] f^0h
\
3x, x $2 hangisidir?
parçalı tanımlı fonksiyonu için, f(–3) + f(–2) + f(2) topla-
mının değeri kaçtır? A) – 8 B) – 4 C) 2 D) 4 E) 8
A) – 4 B) – 2 C) 2 D) 4 E) 6
Zx-1 Z 3
] x - x, x # -1
f^ xh = [
] , x13
3. f ^4x - 8 h = [ x + 2 7.
] x 2 - 2x + 3, x $ 3 ] x 2 + 2, x > - 1
\ \
parçalı tanımlı fonksiyonu için f(8) aşağıdakilerden han- parçalı tanımlı fonksiyonu için f(–2) . f(1) çarpımı aşağı-
gisine eşittir? dakilerden hangisidir?
1 A) – 24 B) – 20 C) – 18 D) –16 E) –12
A) B) 3 C) 4 D) 8 E) 11
2
4.
f ^xh = *
2x + m, x 2 2
f ^xh = *
x + 1, x tek ise
2 8. 2
x - 1, x#2 x - 1, x çift ise
parçalı tanımlı fonksiyonu için, f(3).f(2) = 21 olduğuna parçalı tanımlı fonksiyonu için, f(–3) + f(4) toplamının
göre, m kaçtır? değeri kaçtır?
A) 1 B) 3 C) 5 D) 7 E) 9 A) 7 B) 9 C) 11 D) 13 E) 15
301
9. f(x) = ||x – 3| – |3 – x| –4| 13. h
A B
fonksiyonunun eşiti aşağıdakilerden hangisidir? a

1 b
2 c
A) x – 3 B) 3 – x C) 0
3 d
D) x – 2 E) 4 e
f
Yukarıda A = {1, 2, 3} kümesinden B = {a, b, c, d, e, f}

kümesine h(2) = d olacak biçimde kaç farklı bire bir h
fonksiyonu tanımlanabilir?
10. f(x) = |x – 3| + |x – 2| + |x| A) 120 B) 72 C) 60 D) 24 E) 20
olduğuna göre,
f(–2) + f(–1) + f(1) toplamı kaçtır?
A) 23 B) 24 C) 25 D) 26 E) 27 14. A = {1, 2, 3, 4, 5, 6}
kümesinden B kümesine tanımlanan f fonksiyonu örten bir

fonksiyondur.
Buna göre, A dan B ye en fazla kaç tane sabit fonksiyon

tanımlanabilir?
A) 6 B) 12 C) 18 D) 36 E) 216
11. f(x) = |6x – 5| + 11
fonksiyonunun görüntü kümesi aşağıdakilerden hangi-

sidir?
15. A = {1, 2, 3, 4} kümesinde
A) [0, +∞) B) (0, + ∞) C) (0, 11)
f: A → A
D) (–∞, 11] E) [11, + ∞)
f = {(1, a) (2, b) (3, c) (4, d)}
birim fonksiyonu tanımlanıyor.
Bu şekilde tanımlanabilen birim fonksiyonların sayısı x

olduğuna göre a + b + c + d – x ifadesinin değeri kaçtır?
A) 8 B) 9 C) 10 D) 11 E) 12
12. Reel sayılarda tanımlı
f(x) = |x – 5| + |10 – 2x|

16. A = {1, 2, 3, 4}
eşitliğine göre, f(a) = 18 ise a nın alabileceği değerler
toplamı kaçtır? olduğuna göre, A dan A ya tanımlı kaç farklı birim (öz-
deş) fonksiyon tanımlanabilir?
A) 7 B) 8 C) 9 D) 10 E) 11
A) 1 B) 2 C) 4 D) 20 E) 24
1. A 2. D 3. E 4. A 5. B 6. A 7. C 8. D 9. E 10. A 11. E 12. D 13. E 14. A 15. B 16. A
302
Fonksiyonların Graiği – 1 TEST - 7
1. y 3. y
y=f(x)
3 2
–1 3
x
–2 –3 0
x
0 4 5
–3
–2
–4 –5 y = f(x)

Buna göre, f(3) + f(0) toplamı kaçtır?
Buna göre, f(–2) + f(5) toplamı kaçtır?
A) –8 B) –3 C) –2 D) –1 E) 0
A) –3 B) –2 C) –1 D) 0 E) 1
2. y
f
3
3/2
–5
2
x
0 3
4.
y
y = f(x)
2
Şekilde grafiği verilen f fonksiyonu için,
1
3
I. f(0) = dir. –4
x
2 0 5
II. f a − k = 0 dır.
5
2
III. f(3) = 3 tür. Yukarıda y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
ifadelerinden hangileri doğrudur?

Buna göre, f(–4) + f(5) toplamı kaçtır?
A) Yalnız I B) Yalnız II C) Yalnız III A) 6 B) 5 C) 4 D) 3 E) 2

D) I ve II E) I, II ve III
303
5. y 8. y
4 g(x)
y=g(x)
3
1 1
x
–3 –2 0 1 2
–1 x
0 1 2
f(x)
y=f(x)
Şekilde grafikleri verilen f ve g fonksiyonları için
f(–3) + g(2) toplamı kaçtır? Şekilde g doğrusal fonksiyonu ile f fonksiyonunun grafikleri
verilmiştir.
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
Buna göre, f(0) – g(1) farkı kaçtır?
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
9. y
6. y y = f(x+4)
4
3
3
1
1
–3
x x
0 2 –2 0 3 4
y=f(x – 2)
Şekilde y = f(x + 4) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

Şekilde y = f(x – 2) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
Buna göre, f(1) + f(4) + f(6) toplamı kaçtır?
Buna göre, f(– 6) . f(2) + f(–2) . f(1) ifadesinin değeri kaç-
A) 0 B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 tır?
A) 7 B) 6 C) 5 D) 4 E) 3
7. 10. y y=f(x) = (x – 2)2

y
4 y = f(x)
x
–1 0 1 3 5 4
–2
x
0 2
Şekilde f: (–1, 5] → [–2, 2] fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

Şekilde y = f(x) = (x – 2)2 fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
f(a) = 2 ve f(b) = –2
Buna göre f(a + 1) = 4 olduğuna göre, a'nın alabileceği
olduğuna göre, a.b çarpımı kaçtır? değerler toplamı kaçtır?
A) – 4 B) –2 C) 1 D) 2 E) 4 A) –2 B) –1 C) 1 D) 2 E) 3
1. C 2. D 3. A 4. E 5. B 6. E 7. E 8. A 9. E 10. D
304
1. Aşağıdaki grafiklerden hangisi bir fonksiyonun grafiği 3. Aşağıda grafikleri verilen R den R ye tanımlı fonksiyon-
olabilir? lardan hangisi bire birdir?
A) y B) y A) y B) y
x x x x
0 0 0 0
C) y D) y C) y D) y
0 0
x x x x
0 0
E) y E) y
0 0
x x
2. Aşağıda grafikleri verilen R den R ye tanımlı bağıntılar-

dan hangisi bir fonksiyon değildir?
A) y B) y
x x 4. y
0 0
4 y=f(x)
C) y D) y 1
0
x
–5 –4 2 3
x x
0 0 –3
E) y Yukarıdaki şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
Buna göre, f fonksiyonunun tanım kümesi aşağıdakiler-

den hangisidir?
x
0
A) (–5, 3] B) (–5, 3) C) (–3 ,4)
D) [–3, 4] E) [0, 3]
305
5. 8. l. y ll. y
y
3 x x
0 0
1 y = f(x)
–2 0
x
–1 2 4 lll. y
–1
x
Yukarıda y =f(x) f fonksiyonunun grafiği verilmiştir. 0
Buna göre, f fonksiyonunun görüntü kümesi aşağıdaki-

lerden hangisidir? Yukarıda verilen grafiklerden hangisi ya da hangileri
fonksiyon belirtir?
A) [–1, 4] B) (–1, 3] C) (–1, 4]
D) (–1, 1] E) (–2, 4] A) Yalnız l B) Yalnız ll C) Yalnız lll
D) l ve ll E) l, ll ve lll
6. y
3
–4 2 3
x
–3 0 1
–1 y = f(x)
–4
–5
Yukarıda y = f(x) şekilde f fonksiyonunun grafiği verilmiştir. 9. Aşağıdaki grafiklerden hangisi bire bir fonksiyonun gra-
fiği olabilir?
Buna göre, f fonksiyonunun tanım kümesi aşağıdakiler-
den hangisidir? y y
A) B)
A) (–4 ,3) B) (–5, 3) C) (–5, 3]

D) (–4, 3] E) [–5 ,3] x x
0 0
7. y
8 y =f(x) C) y D) y
6
2
–3 x x
x 0 0
–5 –4 –2 0 4 6
–3
E) y
Buna göre, f fonksiyonunun tanım kümesindeki tamsa- x

0
yıların toplamı kaçtır?
A) –5 B) –3 C) 5 D) 6 E) 8
1. D 2. C 3. E 4. A 5. B 6. A 7. D 8. D 9. E
306
1. y 3.
4 y = f(x) y
3 d
1
–3
x a
–2 –1 0 2 3 0 x
b
–3 y = f(x)
c
Yukarıdaki şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği çizilmiştir.

Yukarıda grafiği verilen f, fonksiyonunun tanım kümesi
Buna göre, y = f(x) fonksiyonunun görüntü kümesi aşa- [–3, 8], görüntü kümesi [–4, 5] olduğuna göre, b + c top-
ğıdakilerden hangisidir? lamı kaçtır?
A) [–3, 3] B) (–3 ,3) C) [–3, 4) A) –7 B) 2 C) 4 D) 5 E) 13

D) (–3, 4] E) [–3, 4]
4. y y
f(x) = x 2
0 x x
0
g(x)
y
2. y = f(x) y y
4 2
h(x)
3
x x
6 0 0
x
–4 0 2
k(x)
–2
Yukarıda R den R ye tanımlı fonksiyonların grafikleri veril-

Yukarıdaki şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği çizilmiştir. miştir.
Buna göre, aşağıdakilerden hangisi doğrudur? Buna göre, aşağıdakilerden hangisi yanlıştır?
A) f fonksiyonunun tanım kümesi [–2, 4] tür. A) f, birim fonksiyondur

B) f fonksiyonunun görüntü kümesi [–4, 6] dır. B) f, bire bir ve örten fonksiyon
C) f(–2) = 6 dır. C) g, içine fonksiyon
D) f(4) + f(6) = –6 dır. D) h, doğrusal fonksiyon
E) f(2) = 0 dır. E) k, bire bir ve örten fonksiyondur.
307
5. Aşağıda grafiği verilen fonksiyonlardan hangisi bire bir- 8. f: R → R biçiminde tanımlanan f fonksiyonu doğrusal fonksi-
dir? yondur.
A) y B) y f(3) = 3 ve f(–2) = –7

x x
0 0
A) 4 B) 5 C) 6 D) 7 E) 8
C) y D) y
9. f: R → R
f(x) = 4 – 2x
x x
0 0
fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisidir?
A) y B) y
E) y
2 2
x x x
0 0 2 0 4
C) y D) y
6. Aşağıda verilen doğrusal fonksiyonlardan hangisinin 4

4
eğimi diğerlerinden büyüktür?
–2 x x
0 0 2
A) f(x) = 3x + 6
B) g(x) = x + 7
C) h(x) = 2x – 8 E) y
D) k(x) = 5 – x x
E) r(x) = 4 – 2x 0 2
–4
7. Aşağıdaki tabloda yabancı dil kursuna giden İlhan'ın saate

bağlı kurs ücretleri verilmiştir.
10. Aşağıda y = f(x) doğrusal fonksiyonunun grafiği verilmiştir.
y
Süre (saat) Ücret (¨) y = f(x)
6
1 60
2 100
3 140
4 180 x
0 2 4
Buna göre, ücretlerin değişim hızı aşağıdakilerden han-
gisidir?
Buna göre, y = f(x) fonksiyonunun değişim hızı kaçtır?
1 1
A) 60 B) 40 C) 20 D) E)
20 40 A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
1. E 2. E 3. C 4. C 5. A 6. A 7. B 8. D 9. D 10. B
308
1. f: R → R 3. f: R → R,
x + 2, x < 2
f^ xh = ( f^ xh = *
1, x> 2
x–1, x $ 2
x, x≤2
parçalı fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisi-
dir? parçalı fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisi-
A) y B) y dir?
4 4
A) y B) y C)
2 2 y
1 1 2 2
–2
x x 1
–2 0 2 3 0 2 3 1 1
y y x x x
C) D) 0 2 0 2 0 1
3
2 2
D) y
E) y
1 1
x 2
0 1 0 1 2 1
–1 1
x x
y 0 1 0 1
E)
2
1
–2 0 1 4. f: R → R
f ^xh = *
4 - x, x#0
2. f: R → R
x–3, x > –1 2 x - 1, x > 0
f^ xh = (
x + 1, x # –1 fonksiyonun grafiği aşağıdakilerden hangisidir?
dir?
A) y B) y
4 4
A) y B) y
1
x x
x x 0 1 –4 0 1
–1 0 –2 –1 0 3 –1 2 –1 2
–3
–4
–4 D) y
C) y
4 4
C) y D) y
x 1 0 4 x
–2 –1 0 3 x 0 1
–1 x –1
0 1 2 –1 2
–3 –1
–4 –3
–4 E) y
E) y
4
4
3 1
1 x
0 1
x 2
0 1 2
–1
309
5. f: R → R, 7. f: R → R,
Z 2x,
f^ xh = *
x < –2 –2, x < –2
]
]
f^ xh = [ 3, –2 ≤ x < 1 2 – x, x ≥ –2
]
] 3x - 1, x ≥1 parçalı fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisi-
\
parçalı fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisidir?
dir?
A) y B) y
A) y B) y 4 4
5 5
2 2
4
3 3
2 2 x x
–2 0 2 –2 0 2
x –3 x
–2 0 1 2 –2 –2 0 1 2
–2 –2
–4
–4
–6
C) y D) y
4 4
C) y D) y
5 2
4
4
x 4 x
3 3 –4 –2 0 0 2
2 1
x x –2
–2 0 1 2 –2 0 1
E) E) y
y
4 4
2
3
1 x
x –2 0 2
–4 –2 0 1
–2
6. y Yanda grafiği verilen y = f(x) 8.

4
fonksiyonu aşağıdakilerden y
2 hangisidir? 3
x 2
–1 0 1 2
x
Z -4x, x < 0 Z -2x, x < 0 –3 –1 0 2
] ]
] ]
A) f^ xh = [ 2x, 0 ≤ x ≤ 2 B) f^ xh = [ 2x, 0 ≤ x < 2
] ]
] 4, x> 2 ] 4, Yukarıda grafiği verilen y = f(x) fonksiyonu aşağıdakiler-
\ \ x≥2
den hangisidir?
Z 4x, x ≤ 0 Z 4x, x < 0

A) f^ xh = * B) f^ xh = *
] ] x + 3, x < –1 x + 3, x ≤ –1
] ]
C) f^ xh = [ 4, 0 < x ≤ 2 D) f^ xh = [ 2x, 0 ≤ x ≤ 2 2 - x, x ≥ - 1 2–x, x > –1
] ]
] 2x, x > 2 ] 4, x > 2
\ \
C) f^ xh = * D) f^ xh = *
2 - x, x < –1 x + 3, x ≥ –1
Z -4x, x < 0
]
] x + 3, x ≥ –1 2 –x, x > –1
E) f^ xh = [ 2x, 0 ≤ x ≤ 2
E) f^ xh = *
x + 2, x ≤ - 1
]
] 3, x≥2
\ 2 - x, x > - 1
1. A 2. C 3. A 4. D 5. B 6. A 7. E 8. B
310
1. f(x) = |x – 2| 3. f(x) = |x + 2| + |x – 1|
fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisidir? fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisidir?
A) B) C) A) y B) y C) y
y y y
3 3
2
2 x
2 0 2 x x x
2 0 2 –1 0 1 –1 0 2
x x
–2 0 0 2
D) y E) y
D) E) 3
y y
1
2 x x
2 –2 0 1 –2 0 1
x x
0 2 0 2
–2
4. f(x) = |x + 2| – 2
A) B)
y y
–2
x x
0 2 –4 0
f^ xh =
|x | –1
2. –2
x
fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisidir? D)

C) y
y
A) B) C)
y y y
–2 2 4
x x
–4 0 0
1 1 1
x x x –2 –2
0 0 –1 0
–1 –1 –1
E)
y
D) E)
y y
2 4
1 1 x
0
1
x x –1
–1 0 0
–1
311
5. f(x) = |2x – 6| 7. f(x) = 3 + |x|
A) B) C) A) B) C)
y y y y y
y 4
6 3
6 3 3 3
x
x x 0 6 x x x
–3 0 0 3 6 0 0 1 –1 0 1
D) E) D) E)
y y y y
6 6
3 3
x x x x
–3 0 0 2 6 0 3 –3 0
–6
8. y = |2x + 6| – 2

6. f(x) = |x + 2|
fonksiyonunun grafiği aşağıdakilerden hangisidir? A)

y
B)
y
A) B) 4 4
y y
–3 –2
x x
–4 0 –4 0
2 –2 –2
2
x
0
x
0 2 C) D)
y y
2
x
C) D) 4 0
y y
2
x –2
0 2 4
2 –2 –4
x
0
x
0
E) y
E)
y
4
2
2
x
0 2
x
–2 0
1. D 2. B 3. E 4. C 5. B 6. E 7. C 8. A
312
3. ÜNİTE: FONKSİYONLAR ÜNİTE YAZILI SORULARI
T.C. …………………………………………………………………………… Lisesi Öğrencinin Adı / Soyadı: …………………………………
… /… Öğretim Yılı 9. Sınıf Matematik Dersi … Dönem ……Yazılı Soruları No: …… / Sınıfı:……… Aldığı Not: …………………
1. f = {(– 3, – 2), (– 1, 0), (2, – 3), (4, 5)} C ev ap
fonksiyonuna göre, f(4) – f(2) farkını bulunuz.
(Puan………………)
2. f : A → R olmak üzere, C ev ap
f(x) = 2x + 3
f(A) = {–1, 1, 5, 13}
olduğuna göre, A kümesindeki elemanların toplamını

bulunuz.
(Puan………………)
3. A = {– 2, – 1, 0, 1, 2} dan C ev ap
B = {– 4, – 3, – 1, 0, 1, 3, 4} ye tanımlı
f = {(x, y) : y = x2 – 4, x ∈ A, y ∈ B}
fonksiyonunun görüntü kümesini bulunuz.
(Puan………………)
4. f: R → R C ev ap
f(2x – 4) = x2 – 5x + 7
olduğuna göre, f(2) değerini bulunuz.
(Puan………………)
5. f(x) doğrusal fonksiyonunda, C ev ap
f(4) = 7 ve f(6) = 13
olduğuna göre, f(8) in değerini bulunuz.
(Puan………………)
313
6. f : R → R ye tanımlı C ev ap
f(x) = (a – 3)x2 + (b + 2)x + a – b – 1
fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, f(6) nın de-

ğerini bulunuz.
(Puan………………)
7. f : R → R ye tanımlı
C ev ap
f(x) = (a + 4)x2 + (b – 2)x + c – 2a
fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, b – c farkını

bulunuz.
(Puan………………)
8. f: R → R
Z 2 C ev ap
] x - 1, x < - 2
]]
f ^x h = [ 3x, -2 #x < 3
]
]] 3
x + 2, x $ 3
\
olduğuna göre, f(–3) + f(1) + f(4) toplamını bulunuz.
(Puan………………)
9. f : R → R olmak üzere,
C ev ap
Z –x, x < –1
]
]
f^ xh = [ 2, –1≤ x < 3
]
] x, x ≥ 3
\
(Puan………………)
10. f(x) = x–1

C ev ap
(Puan………………)
314
3. ÜNİTE: FONKSİYONLAR ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - 1
1. Aşağıdakilerden hangisi bir fonksiyon değildir? 5. f(x), birim fonksiyon

g(x), sabit fonksiyon
A) R+ → R B) R → R C) R → R
6 3 x h(x), doğrusal fonksiyondur.
x → x x → x +3 x x → x
2 h(x) = 3.f(x) + g(x)
D) R → R E) R → R h(0) = 2
3 x−2 olduğuna göre, h(– 2) + f(– 2) + g(– 2) toplamı kaçtır?
x → x
x →
6
5 −5 x +2
A) – 12 B) – 10 C) – 8 D) – 6 E) – 4
2. A = { – 2, – 1, 0, 1, 2} kümesi ile
f : A → R, f(x) = x2 + 2 fonksiyonu veriliyor.
2
Buna göre, f(A) görüntü kümesi aşağıdakilerden hangi- 6. f (x) = ) x − 3, x>2
sidir? 3x − 1, x≤2
olduğuna göre, f(4) + f(– 2) toplamı kaçtır?
A) {2, 3, 5} B) {2, 3, 6} C) {3, 5, 6}
D) {0, 2, 3, 6} E) {0, 1, 2, 3, 6} A) 6 B) 7 C) 8 D) 9 E) 10
3. "Her elemanı kendisinin karesi ile kendisinin 2 katının – 3

eksiğinin toplamına götürüyor." 7. f : R → R,
Biçiminde tanımlanan f(x) fonksiyonu aşağıdakilerden f(x) = (3a + b – 4)x + b + 7
hangisidir? fonksiyonu birim fonksiyon olduğuna göre, a kaçtır?
A) f(x) = x2 + 2x + 3 B) f(x) = x2 – 2x – 3 A) 5 B) 4 C) 3 D) 2 E) 1
C) f(x) = x2 + 2(x – 3) D) f(x) = x2 – 2x – 3
2
E) f(x) = x + 2(x + 3)
2
ax + (b − 2) x + 2b − a
8. f (x) =
2
bx + 2
3ax + 4 a
4. f (x) = fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, oranı
6x + 8 b
kaçtır?
fonksiyonu sabit fonksiyon olduğuna göre, f(5) kaçtır?
1 3
1 A) B) 1 C) D) 2 E) 6
A) B) 1 C) 2 D) 4 E) 5 2 2
2
315
9. f(x2 + 3x) = 2x2 + 6x + 5 13. f: R → R ve g: R → R
f(3) = a
f(x) = 4x – 5, g(x) = 2x + 7 ve
olduğuna göre, a kaçtır?
f(5) = g(m) olduğuna göre, m kaçtır?
A) 13 B) 11 C) 9 D) 7 E) 5
A) 2 B) 3 C) 4 D) 5 E) 6
14. f: R → R
10. f: R → R, g:R → R
f(x) = x2 + 8x – 20 Z -x, x < -3

]
]]
g(x) = x + 2 f^ xh = [ 4, -3 ≤ x < 2
]
f (4) ]] 2
olduğuna göre, kaçtır? \
x , x≥2
g (5)
A) 16 B) 8 C) 6 D) 4 E) 2
parçalı fonksiyonu için,
f ^ -5 h + f ^ 0 h + f ^ 4 h
toplamının değeri kaçtır?
A) 15 B) 16 C) 19 D) 22 E) 25
11. f = {(–2, 3), (–1, 5), (0, 7)}
g = {(–2, –5), (–1, 10), (0, 4)}

f^- 1h
olduğuna göre, oranı kaçtır?
g^- 2h
15. f: R → R
1
A) –2 B) –1 C) 0 D) E) 2
2
f(1) = 5 ve f(x + 1) = f(x) + x2
A) 23 B) 28 C) 33 D) 35 E) 37
12. f = {(a, 2), (b, 3), (c, 4), (d, 5)}
g = &a a, k, a b, k^c, 2 h^d, 1 h0

1 1
2 3 16. f(x) = ||x – 5| – x|
olduğuna göre, f(a) + g(c) kaçtır? eşitliğine göre, f(3) ün değeri kaçtır?
1
A) B) 1 C) 2 D) 3 E) 4 A) –3 B) – 1 C) 1 D) 3 E) 7
2
1. D 2. B 3. A 4. A 5. E 6. A 7. B 8. B 9. B 10. D 11. B 12. E 13. C 14. E 15. D 16. C
316
3. ÜNİTE: FONKSİYONLAR ÜNİTE DEĞERLENDİRME TESTİ - 2
1. 4. y
y
y=f(x) g(x) = y
6
3
4
1 3
–3
x
1 0 7 x
–3 0 4 6 y=f(x)
–2
Yukarıdaki şekilde y = f(x) fonksiyonunun grafiği verilmiştir.

Yukarıdaki şekilde f ve g fonksiyonlarının grafikleri verilmiş-
f^0h + f^7h tir.
Buna göre, ifadesinin değeri kaçtır?
f^- 3h
Buna göre, g(4) + f(0) toplamı kaçtır?
A) – 4 B) – 2 C) 1 D) 2 E) 4
A) 4 B) 6 C) 8 D) 10 E) 12
2. y
y=f(x+4)
7
1 5. f: R → R
–3
x
f^ xh = *
–2 0 2 2x, x< 1
–2
x + 1, x ≥ 1

Yukarıdaki şekilde y = f(x + 4) fonksiyonunun grafiği veril-
dir?
miştir.
A) B)
y y
Buna göre, f(1) + f(2) + f(4) + f(6) toplamı kaçtır?
2
2
A) 4 B) 5 C) 6 D) 8 E) 10
1
x x
0 1 –2 0 1
3. C) D)
y y
y
3 y = f(x)
2
x
–2 –1 0
–4 5 x x
0 –4 6 –1 0
–2
–2
E) y
Yukarıdaki şekilde y =f(x) fonaksiyonunun grafiği verilmiştir. 3
2
Buna göre, f(a) = 0 olduğuna göre, a nın alacağı tamsayı
değerleri toplamı kaçtır? x
0 1 2
A) – 4 B) 1 C) 5 D) 6 E) 11
317
6. f(x) = |x| – 2 8. f(x) = x2 + 2
A) y B) y
A) y B) y
2
2 2
x x x
x 0 0 0 2
–2 0 2
–2
–2
C) y D) y
C) y D) y 2
2 2
0
2 x x
0
x
x –2 0
–2 0 2
E) y
D) y
2
x
0 x
–2 0
–2
7. f(x) = |x – 1| + |x + 1|
A) y B)
9.
y y
2 2
2
x –2 x
–1 0 1 –1 0 1 – 2 –1
x
0
C) –2
y
D) y
2
1 Yukarıda grafiği verilen y = f(x) fonksiyonu aşağıdakiler-
x x
–1 0 1 –1 0 1 den hangisidir?
E) y A) f(x) = x – |x + 2|
B) f(x) = |x + 2| – x
–1 1 1
C) f(x) = |x + 2| + x
x
–2 0 2 D) f(x) = |x – 2| + x
E) f(x) = |2x + 2| – x
–2
1. B 2. C 3. D 4. D 5. E 6. A 7. C 8. A 9. C
318

3 Fine

Uploaded by

Document Information

Original Title

Copyright

Available Formats

Share this document

Share or Embed Document

Sharing Options

Did you find this document useful?

Is this content inappropriate?

Copyright:

Available Formats

3 Fine

Uploaded by

Copyright:

Available Formats

1.

BÖLÜM: FONKSİYON KAVRAMI VE GÖSTERİMİ ALIŞTIRMALAR

A kümesinden alınan her bir elemanın B kümesinde eşlendiği b. Örten Fonksiyon

Her x1, x2 ∈ A için x1 ≠ x2 iken f(x1) ≠ f(x2) f, içinedir f, içine değildir.

oluyorsa f fonksiyonu bire bir fonksiyondur.

e. Sabit Fonksiyon h. Mutlak Değer Fonksiyonu

f: A → B fonksiyonu verilsin. A tanım kümesindeki bütün ele- f^ xh, f^ xh ≥ 0 ise

s(A) = m ve s(B) = n olmak üzere,

B. FONKSİYONLARIN GRAFİĞİ f(x)

Bir fonksiyonun elemanlarına analitik düzlemde karşılık gelen f(x)

Analitik düzlemde grafiği verilen bir fonksiyonun bire bir olup

2. Dikey – Yatay Doğru Testi y f(x) y

a. Dikey Doğru Testi f(x)

Yapılan bu işleme dikey doğru testi denir.

P üf No kt as ı Örneğin; y = f(x) = |x - 3| şeklinde verilen fonksiyonun grafiği,

Grafiği verilen bir fonksiyonun örten olup olmadığını anlamak

3.Parçalı Tanımlı Fonksiyon Grafikleri x

şeklinde verilen fonksiyonun grafiği

x ll. y = f(|x|) fonksiyonunun grafiği çizilirken önce f(x) fonksiyo-

4. Mutlak Değer Fonksiyonlarının Grafikleri

y = |f(x)| fonksiyonunun grafiği çizilirken iki farklı yöntem kul-

y = f(x) = ax + b şeklindeki fonksiyonların eğimi arttıkça y

A. FONKSİYON KAVRAMI Temel Alıştırma

1. Fonksiyon Tanımı ve Gösterimi

Mehmet, Talip ve Yetkin adlı üç arkadaş öğle yemeğinde kan- Çözüm

Talip köfte Talip köfte Ali Ayşe

Aldıkları karara göre l. durum ve lll. durum doğru, ll ve lV du-

Yukarıdaki, f ilişkisinin fonksiyon olmamasının nedenini

"3" elemanı farkı iki elemana eşlemiştir.

4. Aşağıdaki ilişkilerden hangileri birer fonksiyon belirtir,

h "4" elemanının görüntüsü yoktur.

"3" elemanının birden fazla eleman ile eşleşmesi "4" elemanının

biçiminde tanımlanan f fonksiyonunu f fonksiyonu Venn şemasındaki gibi tanımlanıyor.

a. Bağıntı ile f fonksiyonunu liste yöntemi ile gösteriniz.

(f = {(–3, 7), (–1, –1), (0, –2), (1, –1)})

f = {(a, 3), (b, 2), (c, 1)}

ilişkisinin fonksiyon olup olmadığını bulunuz.

2. Fonksiyonun Tanımı, Değer ve Görüntü Kümeleri 2. B

Yukarıdaki Venn şemasında A dan B ye tanımlı f fonksiyonu

Buna göre, f fonksiyonunun tanım, değer ve görüntü kü-

1. f Yandaki Venn şemasında A

fonksiyonunun tanım kümesini bulunuz.

f fonksiyonunun; (A = {a, b})

bulunuz. olduğuna göre,

f = {(a, 1), (b, 2)}

(Tanım kümesi, A = {0, 2, 4, 6, 8} fonksiyonunun görüntü kümesini bulunuz.

2. Bir üretim labaratuvarına giren ve çıkan maddeler için

Buna göre, bu etiketleme fiyatı için oluşturulan ilişki du-

Bu market ürünlerin etiket fiyatını

şeklinde maliyet fiyatının iki katını alarak 1 ¨ ekleyerek be-

f(x) = "x in rakamları toplamı" olarak tanımlanmıştır.

buna göre, maliyetleri 3 ¨, 5 ¨ ve 12 ¨ olan ayakkabıların

Temel Alıştırma Temel Alıştırma

f(x) = 3x + 4 olduğuna göre, f(15) in değerini bulunuz.

fonksiyonu veriliyor. Çözüm

olmak üzere, f(4) ve f(10) u bulmak için f fonksiyonunda tüm f(4x + 3) = x2 – 1

1. f: R → R olduğuna göre, f(8) in değerini bulunuz.

fonksiyonuna göre, f(–4) ü bulunuz. (7)

(– 5) olduğuna göre, f(13) ün değerini bulunuz.

fonksiyonuna göre, f(–1) + f(2) işleminin sonucunu bu-

olduğuna göre, f(10) un değerini bulunuz.

f(2x – 3) = 5(2x – 3) – 4 f(x + 4 – 1) = 3(x + 4) + 5

(3x – 4) (2x – 11)