SOSLIT-18 - Sosyedad at Literatura/Panitikang

Panlipunan
Arbues, Bianca Lorelle A.
3CED PSE
Prof. Sonny R. Villanueva

Modyul 2-Takdang Gawain 2

 “GITNANG URING FANTASYA AT MATERYAL NA KAHIRAPAN SA

NEOBERALISMO: POLITIKAL NA KRITISISMO NG KULTURANG
POPULAR” ni R. TOLENTINO

Ang kulturang popular ay ang lingguwistiko at kultural na translasyon ng gitnang

uring fantasya o ang panuntunan ngpagkamamamayang nakabatay sa markers at mga
muhon ng gitnang uring buhay. Ang hinihikayat ng karanasan sa kulturang popular ay
ang pagpapasulyap sa gitnang uring buhay sa hinaharap. Ang pagpupursigi sa
kasalukuyan sa kondisyon ng matinding limitasyon sa oportunidad at aktuwal na
akses ay upang maging di lamang aspirasyon kundi mantra ng kasalukuyang predi-
kamento (na lugmok nga sa kolektibo kahit may kaantasang pagdanas sa malawakang
kahirapan) ng pagpupursigi, at kung gayon, ang disposisyon ng kasalukuyang buhay
bilang paratihang nagpupursigi, at ang pagtanggap sa disposisyong ito bilang normal.
Ang pag-ambon ng aktuwal na karanasan sagitnang uri ay nadadalumat bilang ang
normal na kalakaran, atkung gayon, ang gitnang uring fantasya ang epektibo
atmakapangyarihang ethos at etika ng paggagap sa kolektibong pagdanas sa kasalatan.

Ang mga kabanata sa libro ay pumapaimbalot sa paksang materyal na kahirapan at

gitnang uring fantasya sa neoliberalismo. Sa una pa man ay sinasaad na ang
pangunahing psychical disjuncture kung saan ang kondisyon ng posibilidad ng
kapangyarihan ng estadong gobyerno at malalaking negosyo ay nakapapaghari. Ang
tema ng libro ay ang pag-angat sa political na pagsusuri sa kulturang popular bilang
lunsaran ng dalawangbagay: una, ang pagtukoy sa kondisyong sumisikil sa aktuwal
namateryal na kondisyon, pagwaksi sa pagiging kulang sa material na lagay at marka
ng gitnang uring panuntunan, at kung mag-kagayon, ang pribatisadong paghahabol sa
panahon na walang sistemikong serbisyo publiko at pagtulong na mahihita sa estado,o
ang gitnang uring fantasya bilang otokratikong sistema ng pag-eetsapuwera sa
nakararami nang hindi man lamang nila mulat na matutukoy ito; at ikalawa, ang
political sa pagsusuri ng kulturang popular sa orkestrasyon ng estado ng pagkuku-
mahog ng mamamayang naitsa na lamang mula sa barko, para lumangoy ng sarili nila,
habulin ang barko tungo sa ginintuang sunset, at kung magpakaganito man, ang
posibilidad ng korelatibong pagsusuri at pagkilos batay sa analitikal na perspektiba ng
politikal sa kulturang popular para sa pagmu-mulat, pagpapakilos at pag-oorganisa ng
mamamayan para sa rebolusyonaryong adhikain.
1. Karaoke Koersiyon: Politika lna Protesta sa Kulturang Popular

Nagaganap ang pangkamalayang protesta dahil sa antas ng edukasyon hinggil sa

pagdanas ng kulturang popular. Sa punto ng industriya ng kultura na humuhubog ng
mga produkto at serbisyo ng karanasan, hindi kakatwang ang lahat ay ibinabagay
tungo sa higit pang eksplorasyon ng kasiyahan ng gitnang uring karanasang
makakapanghimok ng higit pang pagbababad, pagtangkilik at kontraryong kamulatan.
sarili ng indibidwal.

Ang kontraryong kosmopolitanismo ang nagpapatunghay sa kontra-produktibong

kalidad ng kosmopolitanismo ng pambansang modernidad. Ang pambansang
modernidad ay nakaangkla sa pagpapadanas ng gitnang uring fantasya bilang
kalakaran para maitago ang perpetwasyon ng kahirapan atelitismo, kasama ang
korupsiyon at siste ng patronahe. Ang kalidad ng kosmopolitanismo ay tungo sa
pagkakaroon ng kawing sa aktuwal na may hawak ng kapangyarihang politikal at
ekonomiya, at ang pagpapalaganap ng pamamatronahe bilang kalakarang panlipunan.
Ang politikal na protesta, kung gayon, ay matatagpuan sa lansangan, kanayunan,
kabundukan, sa mga pabrika, komunidad at paaralang nagsusulong ng kilusang
mamamayan.

2. Melankoliang Gitnang Uri

Sa politika, ang melankolia ay ang sistematisasyon ngpag-aabang sa nais dumating

kahit mas malaki ang posibilidad na hindi ito makakarating. At ito ang kondisyon ng
posibilidad para aktuwal namadanas ang gitnang uring fantasya ng mga nagdarahop.
Nililikha ang gitnang uri bilang „ideal‟. Na dahil nalikha ito ng fasismo at
industriyang pangkultura bilang ideya, kahit hindi ito perfekto at muhon ay
napapaniwala ang sarili sa "ego-ideal‟ na ito: ito ang panuntunan ng
kontemporaryong buhay, ng posibilidad ng kalidad ng buhay ng modernong
mamamayan. Maigting ang kolektibong fantasya kaya wala nang nakikitangibang
direksiyon ng buhay sa labas ng imahinaryong ito. Tulad ng imahinaryo, ang gitnang
uri ay nililikha bilang abot-kamay, abot-tanaw na panuntunan. Parang kay daling
abutin kahit hindi.

3. Materyal na Kahirapan, Gitnang Uring Fantasya

Ang kulturang popular ay may kapasidad na humulma ng "ideal‟ na mamamayan at

indibidwal. Ipinapaako nito ang menu ngserbisyo at produkto sa indibidwal bilang sa
kaniya. Ang nangyari sa edad ng neoliberalismo ay ang pag-tanggal ng "welfare‟ na
aspekto ng estado, ang pag-alis ng inaasahang tulong ng mga mamamayang nawalan
ng kabutihan ng buhay dulot ng masibong ekonomiyang maniobra ng pamahalaan at
negosyo. Kung nawala ito, ang direksiyon ay tungo sa kaniya-kaniyang pagsagip ng
sarili. Wala nang katiyakan ang bukas, o kundi man, wala nang maasahan sa gobyerno
dahil nagsisiste na ito sa sariling papel sa global na buhay ang buksan ang landas para
sa pagpasok ng dayuhang kapital, at ang pagsasabatas ng mga alituntuning kaugnay
nito.

4. Kasiyahan sa Kultural na Imperyalismo

Ang imperyalismo ay ang “pinakamataas na yugto ng kapitalismo” na pumapatungkol
sa mas matinding kalakaran tungo sa konsentrasyon ng kapital sa iilang
makapangyarihang bansa; at kunggayon, mas matinding anyo ng panunupil at
exploitation‟. Ang pangangailangan sa panlipunang politika ay magtitiyak sa pang-
uring pagsusuri sa kultural na imperyalismo at ang galamay nito sa kulturang popular.
Bago maimapataas ang antas ng pagbabalikwas, kailangan munang imapa ang
kapangyarihan. At sa pagmapa ng kapangyarihan matutunghayan ang talab atpurol ng
mga pagbabalikwas sa pang araw-araw na politika.

Kinakailangan ng mas masaklaw na politikal na pagsusuri bilang tunay na kahandaan

sa politikal na transformasyon ang pag imahinasyon at pagkilos tungo sa mundo sa
labas ng imperyalismo. Tungo sa isang kultura na naninilbihan sa interes ng
sambayanan.
 “PANITIKAN TUNGO SA KALAYAAN” NI V. ALMARIO (Concept
Mapping)

"Panitikan tungo
sa
Kalayaan" ni V.
Almario

Makabuluh Diwaing liberal Kolonyalism

ang Florante at Ika-20
mula sa o at
pampanitikan ng Laura siglo
Rebolusyong Kristiyanis
Pranses mo

Teatro at Ginising May linyang Amerikanong

Diwa ng Balagtas- Supiliin ang Kilusang edukasyon
ang pambansang ang haraya at makabayan at
nakalibrong damdami Burgos- idinulot ng
paglaya Plaridel/Rizal- panitikang Kontra- pananakop ng
Filipino kolonyal

Nabuo ang Hindi

Pambansan Pinakadakilang Burgos- Naging modelo Ipalimot ang Itinaguyod ng isinasaalang-
g sandali Plaridel/ ang sarili't mga alang ang
panitikang sa ating Rizal/ awit ni katutubong Balagtasista kasaysayanat
popular kasaysayan Balagtas katangian kulturang

Nagkaroon ng Makinis na Ituon ang Kailangan ang

napakalas na Landas ng pananaw sa ibang
tugma at
epekto sawika Kalayaan karanasang pamantayan para
sukat

Kahalagahan Mapalitaw ang

Organisadong awtentikong
ng
salaysay katangianng
sambayan
an

Matalinon
g
pananalingh
aga
 “KILATES: PANUNURING PAMPANITIKAN NG PILIPINAS” ni R.
TOMAS-YU (Reaksyong Papel)

Kilates ang titulo ng teksbuk na ito para sa introduksiyon sa panunuri na panitikan ng

Pilipinas. Inaalam, tinatantiya, tinitimbang, binubusisi, sinisipat, kinikilates ng
Filipino ang isang bagay para alamin o di kaya ay tiyakin kung magugustuhan niya ito
o di kaya ay tatanggaping mahalaga at may kabuluhan.

Sa kulturang Pilipino, inaalam muna kung ano ang isang bagay bago magsabi kung
ano ang iniisip o di kaya ay nilolon ukol ditto. Sa pag-alam, tinitingnan itong mabuti o
sinisipat para makitang mabuti ang hindi kaagad nakikita sa unang tingin. Binubusisi
ng isang ginang ang binibiling isa o karne para matiyak na sariwa o bago ito.
Tinitimbang ng alahera ang alahas na isinasangla o ipinagbibili upang masigurong
hindi ito peke o itinubog lamang sag into at pilak. Ang iba‟t ibang kilos na binanggit
sa pagkilala ay kasamang lahat sa masaklaw na salitang pagkilates/ pagkilatis.

Ganito rin sa panitikan. Binabasa upang kilatisin sa klasrum ang isang tula, at teksto.
Kinikilates ang akda upang makabuo ng kahulugan at pagpapahalaga kaugnay nito.
Bakit ba kailangan pang gawin ito? Hindi ba binabasa ang tula, kuwento, o nobela
para malibang Hindi ba pinapanood ang isang pelikula para tumawa o maiyak at
masiyahan? Hindi ba binabasa ang panitikan para makapulot ng mabuting aral sa
buhay?

“Oo” ang maisasagot sa lahat ng mga binanggit na tanong at higit pa rito. Ang
pagbabasa na may layuning kilatisin ang isang akda ay pumapasok sa gawain ng
kritisismo. Isa itong gawain o praktika na bahagi ng pampanitikang pag-aaral. Isa
itong espesyalisadong larangan sa loob nito. May kaugnayan ang kritisismo sa
kabuuang produksiyon ng panitikan, katuanyan ay itinuring na may mahalagang silbi
ditto. Ngunit, sa kasalukuyan, may nag-iisip dins a parasitiko ang relasyon ng dalwa.
Na ang kritisismo ay nabubuhay lamang, dahil sa malikhaing produksiyon, paris ng
dapong sumisipsip ng sustansiya sa punong kinakapitan nito, at kung wala na‟ng huli
ay hindi makaagapay ang panunuri sa produksiyon ng panitikan kung kaya ipakikita
nitong hindi kailangan ng mga manunulat ang kritisismo upang umunlad ang paglikha.

Totoo naming patuloy na magsusulat ang mga manunulat, buhay o hindi ang
kritisismo. Ngunit, kung ipupukol ang tanaw sa buong lugar ng panitikan,
maiintinidihang may sariling silbi ang panunuri. Sa tanglaw ng turing sa panitikan na
isang diskurso ay makikita ang sariling halaga ng panunuri. Nag-aambag ito sa iba
pang espesyal na larangan katulad ng kasaysayan at ng teorya ng panitikan. Dito sa
sakop ng panunuri, kasali ang iba pang espesyal na paksa, maaaring makita kung ano
ang bumubuo sa pagkatao ng Filipino, kung ano ang pinahahalagahan niya, kung ano
ang mga suliraning kinasasangkutan niya. Sa madaling sabi, kung ano ang klase ng
pamumuhay niya. At sa higit na espesyal na lugar ng kasaysayan ng panunuri naman
makikilala ang mga sikap, suliranin, at sigalot na pinagdaanan ng mga kasali sa
pagbuo ng panitikan at paggamit nito, gayundin ng mga kondisyong pangkasaysayan
at panlipunang magluwal sa mga ito. Sa maikling sabi, ditto matutunghayan ang
proseso sa sariling pagsisikap bilang komunidad, at lahi na bumuo ng sariling
kodigo‟t pamantayan ng sining at panitikan na Filipino.
Para sa mga estudyante ng kritisismo, ang kaalaman at kasanayan g magmumula rito
ay hindi lamang magpapatalas sa mapanuring pag-iisip. Hahamon din ito sa kanilang
aktibong pagsali sa mahahalagang usapin katulad ng pagbubuo ng kaalaman para
makilala ng Filipino ang kanyang sarili, ang kanyang pagkalahi at pagkabansa, para sa
panlipunang pagbabago.