Lịch sử hình thành, phát triển CTXH tại Việt Nam.

Lịch sử hình thành

-Trên thế giới, ngành Công tác xã hội ra đời và phát triển vài thế kỷ và nghề
công tác xã hội được công nhận là một nghề chuyên nghiệp, tuy nhiên ở Việt
Nam đang trong quá trình phát triển.

-Tại Việt Nam Ngành công tác xã hội được hình thành muộn hơn so với các
nước phát triển trên thế giới, sự hình thành và phát triển qua các giai đoạn sau:

+ Giai đoạn nước ta trở thành thuộc địa của nước Pháp, giai đoạn này hình
thành các mô hình chăm sóc tập trung như viện mồ côi, viện dưỡng lão dành
cho người già, người khuyết tật được xây dựng bởi những nhà truyền giáo đã
có ảnh hưởng đến mô hình công tác xã hội.

+Giai đoạn 1945-1954: Sau cách mạng Tháng Tám thành công, miền Bắc
thành lập chế độ xã hội chủ nghĩa, tập trung kiến thiết, xây dựng đất nước.
Từ đó, công tác xã hội chưa phát triển trở thành một ngành chuyên nghiệp.
Cũng ở thời gian này, miền Nam đã có các trường đào tạo Công tác xã hội
chuyên nghiệp như trường đào tạo Cán sự xã hội Caritas (Hội chữ thập đỏ
Pháp thành lập vào ngày 28/9/1948 và do các nữ dòng Thiên Chúa Giáo điều
hành, “Phòng Công tác xã hội” do giám mục người Pháp thành lập).

+Giai đoạn 1954-1975, với sự hiện diện của người Mỹ miền Nam Việt Nam
đã tạo ra nhiều vấn đề xã hội phức tạp như mại dâm, băng nhóm tội phạm,
nghiện ma túy... để giải quyết các vấn nạn này đã đánh dấu sự phát triển của
Công tác xã hội, các nhà công tác xã hội được đào tạo trước đó và hình thành
một số trường Công tác xã hội.

+Giai đoạn 1975-1986, Công tác xã hội được quan niệm là phong trào hoạt
động của các đoàn thể tham gia công tác từ thiện, xóa đói giảm nghèo, bảo
vệ trẻ em mồ côi và chăm sóc người già, người khuyết tật (đặc biệt là những
người có công với Cách mạng); Miền Nam các hoạt động đào tạo và thực
hành công tác xã hội đã ngừng hoạt động.

+Từ năm 1986 đến nay: Đất nước ta mở cửa, phát triển nền kinh tế thị
trường theo định hướng xã hội chủ nghĩa. Bên cạnh những kết quả đạt được
thì mặt trái của kinh tế thị trường làm xuất hiện tình trạng nghèo đói, trẻ em
bị bỏ rơi, vấn đề di dân...để giải quyết các vấn đề này, ngành công tác xã hội
đã phát triển mạnh mẽ trở lại. Nhìn chung công tác xã hội vẫn được hiểu trên
ý nghĩa làm từ thiện, các thành viên làm công tác xã hội với tính chất tự
phát, chủ yếu là của các tổ chức đoàn thể như Đoàn Thanh niên, Hội Phụ nữ,
Hội Người cao tuổi, Hội Cựu chiến binh, cán bộ phường, xã đôi khi là những
người dân tự nguyện…. Họ làm việc chủ yếu theo kinh nghiệm, chưa được
đào tạo các kỹ năng mềm, các khoa học xã hội, kỹ năng nghề cần thiết về
công tác xã hội. Do vậy, hiệu quả giải quyết các vấn đề xã hội, vấn đề của cá
nhân, gia đình, nhóm và cộng đồng dân cư không cao, thiếu tính bền vững.

+ năm 1989 đến nay ngành Công tác Xã hội (CTXH) ở Việt Nam đã đạt được
một bước tiến nhanh và quan trọng:

Vào đầu những năm 90, Tổ chức Cứu trợ trẻ em của Thụy Điển tại Việt
Nam đã bắt đầu khởi xướng việc phát triển công tác xã hội thông qua việc
nghiên cứu về nguồn nhân lực trong Công tác xã hội, biên soạn tài liệu về
Công tác xã hội, cấp học bổng trong và ngoài nước cho những người làm việc
trong lĩnh vực này và vận động Chính phủ trong việc xây dựng mã đào tạo
ngành CTXH

Ngày 11/10/2004 Bộ Giáo dục và Đào tạo đã có quyết định ban hành mã
ngành (QĐ số 35/2004/BGDĐT), công nhận ngành CTXH là một ngành đào
tạo bậc đại học. Kể từ đó, nhiều trường cao đẳng, đại học mở đào tạo ngành
CTXH; và cho đến nay trên cả nước có hơn 38 trường đào tạo CTXH.

Năm 2009, thông qua việc Cục Bảo Trợ Xã hội thuộc Bộ Lao động,
Thương binh, Xã hội đã đệ trình Chính phủ đề án phát triển ngành Công tác
xã hội ở Việt Nam trong đó có việc ban hành mã nghề cho nghề Công tác xã
hội. Việc Unicef và các tổ chức phi chính phủ như Cứu trợ Trẻ em, Plan,
Child fund và Bộ Lao động-Thương binh-Xã hội đã ký hợp tác về hệ thống
bảo vệ trẻ em trên các tỉnh thành của Việt Nam trong đó vai trò của cán bộ xã
hội là hạt nhân trong hệ thống cũng như các trung tâm Công tác Xã hội được
thành lập từ cấp tỉnh đến Trung ương.

Ngày 25 tháng 8/2010 vừa qua Bộ Nội Vụ cũng đã ban hành mã nghề
(Thông tư số 08/2010/TT-BNV)

Ngày 25/3/2010 Phó Thủ tướng chính phủ cũng đã ký quyết định phê
duyệt đề án phát triển nghề CTXH giai đoạn 2010-2020 (QĐ. số 32/2010/QĐ-
TTg), đánh dấu một mốc mới quan trọng của ngành CTXH tại Việt Nam.

Ngày 14-15/9/2010 Bộ LĐTBXH đã tổ chức hội thảo triển khai đề án này

cho tất cả các tỉnh thành trong cả nước tại thành phố Hạ Long (Quảng Ninh).
Đây là những thành quả to lớn trong việc thành hình và xây dựng một nghề
mới ở đất nước ta, trong đó có sự nỗ lực lớn của Bộ GDĐT, Bộ LĐ-TB &
XH, Bộ Nội Vụ và các tổ chức trong nước và quốc tế.
-Nhằm xây dựng công tác xã hội trở thành một nghề chuyên nghiệp, được đào
tạo chuyên môn và là một ngành nghề được xã hội công nhận. công tác xã hội
giúp cho người dân nâng cao năng lực, khả năng ứng phó và kỹ năng giải quyết
khó khăn, kết nối người dân được tiếp cận các nguồn hỗ trợ, các dịch vụ xã hội
để cải thiện chất lượng cuộc sống, mang đến sự phát triển đồng bộ và hài hòa
giữa người và xã hội, góp phần ngăn ngừa các vấn nạn xã hội, từ đó hướng tới
một xã hội công bằng, bình đẳng và dân chủ toàn diện. Ngày 25/3/2010 Thủ
tướng Chính phủ ký Quyết định số 32/2010/QĐ-TTg về phê duyệt đề án phát
triển nghề Công tác xã hội giai đoạn 2010-2020 đánh dấu một mốc mới quan
trọng của ngành công tác xã hội tại Việt Nam với mục tiêu: “Phát triển công tác
xã hội trở thành một nghề ở Việt Nam; nâng cao nhận thức toàn xã hội về nghề
công tác xã hội; xây dựng đội ngũ cán bộ, viên chức, nhân viên và cộng tác viên
công tác xã hội đủ về số lượng, đạt về yêu cầu chất lượng, gắn với phát triển hệ
thống cơ sở cung cấp dịch vụ công tác xã hội ở các cấp, góp phần xây dựng hệ
thống an sinh xã hội tiên tiến”.

Phát triển CTXH tại Việt Nam.

Sau 10 năm thực hiện, Ngành công tác xã hội ở nước ta có những bước phát
triển mới, công tác xã hội trở thành một nghề chính thức, được đào tạo trình độ
từ cao đẳng đến cử nhân, thạc sĩ, tiến sĩ. Mô hình công tác xã hội được tổ chức
thực hiện trong hệ thống trường học, bệnh viện, các cơ sở trợ giúp xã hội nhằm
giúp đỡ cho học sinh, bệnh nhân, trợ giúp cho đối tượng có hoàn cảnh khó khăn
tại cơ sở trợ giúp xã hội và tại cộng đồng.

Với mục đích tôn vinh giá trị cao quý, ý nghĩa nhân văn của nghề công tác xã
hội; ghi nhận những đóng góp của người làm công tác xã hội, góp phần đảm
bảo thực hiện quyền con người, công bằng, tiến bộ xã hội và hạnh phúc của
nhân dân, ngày 15/9/2016, Thủ tướng Chính phủ đã quyết định lấy ngày 25/3
hằng năm là Ngày Công tác xã hội Việt Nam.

Ngày công tác xã hội cũng là dịp để nhìn nhận, đánh giá  tôn vinh giá trị cao
quý, ý nghĩa nhân văn của nghề công tác xã hội; ghi nhận vai trò và đóng góp
của người làm công tác xã hội, tham gia giải quyết các vấn đề của cá nhân, gia
đình, cộng đồng và xã hội, đồng thời góp phần phát huy truyền thống tương
thân, tương ái “Lá lành đùm lá rách” và tinh thần thương yêu, tương trợ và giúp
đỡ lẫn nhau của người Việt Nam, thu hút sự quan tâm của các tầng lớp nhân dân
tích cực tham gia trợ giúp các cá nhân, gia đình và cộng đồng vượt qua hoàn
cảnh khó khăn và phát huy vai trò của người làm công tác xã hội để cùng nhau
hướng tới một xã hội ấm no, bình đẳng, tiến bộ và hạnh phúc.