Cywilizacja - jest to stan rozwoju społeczeństwa

ludzkiego w danym okresie historycznym, ze

szczególnym uwzględnieniem kultury materialnej,
przeciwstawiany stanowi dzikości i barbarzyństwa.
Chiny
Początki cywilizacji chińskiej datuje się na 5 tysiąclecie
p.n.e. Podobnie jak w przypadku wielkich cywilizacji z
Bliskiego Wchodu, społeczeństwo chińskie formowało
się w dorzeczu rzeki - Huang He (Żółta Rzeka). Podczas
obfitych opadów dochodziło do wylewów rzeki, co
spowodowało budowę – przez pierwszych osadników
chińskich, sieci irygacyjnych. Podobnie jak w przypadku
Starożytnego Egiptu, przyczyniło się to do powstania
pierwszych organizmów państwowych. Protoplaści
Chińczyków – z biegiem czasu, poprzez pokojowe
osadnictwo i podbój, zajmowali coraz rozleglejsze
terytorium.

Człowiekiem, który zjednoczył wszystkie ziemie Chin

oraz stworzył scentralizowaną monarchie, był pierwszy
cesarz z dynastii Qin – Qin Shi Huang w 221 - 210 r.
p.n.e. W czasie jego rządów ujednolicono pismo oraz

1
system miar i wag na terenie całych Chin. Najstarsze
odnalezione formy pisma chińskiego mają 1600 lat.
Podczas rządów pierwszego cesarza w III w. p.n.e.,
rozpoczęto budowę Wielkiego Muru , która trwała aż do
XVI w. Jego główną funkcją była ochrona państwa przed
najazdami innych ludów. Chińczycy uważali, że ich kraj
znajduję się w centrum świata (stad nazwa Państwo
Środka), a wszystko co miało znajdować się poza
Wielkim Murem należało do barbarzyńców. Od czasów
pierwszej dynastii siedzibą cesarza było Zakazane
Miasto. Cesarz był odizolowany od swoich poddanych i
kraju, a władze sprawował poprzez rozbudowany system
administracyjny i cesarskich urzędników.

Władza cesarza było usankcjonowana religijnie, a on

sam nazywany był synem niebios.
Pierwsze zjednoczone cesarstwo dynastii Qin, upadło na
skutek walk wewnętrznych cztery lata po śmierci
pierwszego cesarza (210 r. p.n.e.). Następnie władze –
tereny zjednoczone i zdobyte przez pierwszego cesarza,
przejęła dynastia Han. Na kolejne następujące po sobie
dynastię, przypadało nawet po kilkudziesięciu cesarzy.
Tylko w jednym wypadku na tronie cesarskim zasiadała
kobieta – regentka rządząca we własnym imieniu,
Cesarzowa Wu Zentian (690 – 705 p.n.e.) z dynastii Zhou

2
(od ok. 1045 do 256 r. p.n.e.). Dwukrotnie w historii
państwo środka było ono rządzone przez obce dynastie.
W latach 1279 - 1368, po podboju Chin przez Mongołów,
założono dynastie Yuan. Następnie w Chinach panowała
ostatnia dynastia chińska Ming 1368 – 1644, a po niej
nastąpił okres władzy dynastii Qing (1644 - 1911) –
władcy Mandżurscy.

Do najważniejszych towarów eksportowych Chin

należały: papier, jedwab – dzięki któremu Chiny
zasłynęły w całym starożytnym świecie, oraz porcelana,
której technikę wyrobu opanowali w VI wieku. Do
eksportu i importu towarów, chińczycy wykorzystywali
powstały w II w. p.n.e. – Jedwabny Szlak. Prowadził z
północnych Chin, przebiegał północnym obrzeżem
Wyżyny Tybetańskiej do Pamiru, Indii i Syrii aż po Morze
Śródziemne.
pług, siewnik, globus, zegary astronomiczne, liczydło,
sejsmograf, modele pagody, są także elementy mostu
(wiszącego), miotacz kamieni, armata, kusza, taczki,
korba ręczna, drabina, papier, druk, jedwab, a także
chińskie gry – warcaby, szachy, domino.

3
Indie
Najstarsza cywilizacja w Indiach pojawiła się w III
tysiącleciu p.n.e. w dolinie Indusu. Od tego okresu, w
starożytnych Indiach, wykształciły się cztery kierunki
religijne: Wedyzm, Braminizm, Hinduizm, Buddyzm. Były
one powiązane ze sobą wiarą w reinkarnacje, wszędzie
występuje pojęcie nieśmiertelnej duszy, która poprzez
kolejne wcielenia, dąży do osiągnięcia wiecznego
szczęścia. Wszystkie były też wierzeniami o charakterze
politeistycznym, z rozbudowanym panteonami bogów i
bóstw. Wyjątek stanowi buddyzm, gdzie nigdy nie
wykształciło się żadne najważniejsze bóstwo.

około XI wieku - znano plusz, XI wiek - znany jest

kołowrotek, XII wiek - tkano aksamit, XV wiek - piżama

Izrael
Historia kultury i osiągnięć starożytnego Izraela jest
ściśle związana z religią. Od momentu zawarcia
przymierza miedzy Bogiem Jahwe, a Mojżeszem na
górze Synaj, religia przenikała wszystkie sfery życia
Izraelitów – budowa monumentalnych budowli ku czci
Jahwe, organizacja kalendarza czy też pismo. Ze
starożytności wzięła swój początek również sztuka

4
żydowska - przede wszystkim sztuka religijna. Nie
prezentowano postaci ludzi i zwierząt, gdyż zakazywał
tego Dekalog. Ograniczano się więc do symboli
roślinnych.Najokazalsze budowle powstały w
Starożytnym Izraelu za czasów panowania Króla
Salomona (975 – 935 r. p.n.e.), którego nazywano
Wielkim Budowniczym. Niewątpliwie największym
dokonaniem architektonicznym jego czasów była
budowa Świątyni Jerozolimskiej - w latach 966 – 959
p.n.e.. W Świątyni znajdowała się Arka Przymierza –
skrzynia zbita z drewna, obita obustronnie złotą blachą.
Zgodnie z tradycją żydowską zawierała laskę Aarona –
pierwszego arcykapłana żydowskiego, którego laska jako
jedyna zakwitła przed Arka, dzban z manną – którą Bóg
obdarzył Izraelitów, podczas ich wędrówki do ziemi
obiecanej oraz dwie tablice z tekstem Dekalogu. Oprócz
Arki Przymierza w Świątyni wzniesionej na wzgórzu
Moria, znajdowała się Złota Menora (siedmioramienny
świecznik), powstała jeszcze w czasach Mojżesza.