You are on page 1of 75

Chương 3.

c¸c nguyªn c«ng t¹o h×nh s¶n phÈm d¹ng KHỐI


3.1. KHAI NIỆM chung

Công nghệ dập tạo hình khối là một trong những


phương pháp gia công kim loại bằng áp lực, khai thác tính
dẻo của kim loại để làm biến dạng và điền đầy vào lòng
khuôn để tạo hình sản phẩm có hình dạng và kích thước theo
yêu cầu.

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
S¶n phÈm dËp khèi

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
DẬP KHỐI SẢN PHẨM LỚN

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
Các chi tiết dập khối có
- Chất lượng tốt
- An toàn
- Khả năng chịu mỏi
- Chịu mài mòn

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
SƠ ĐỒ KHỐI CÔNG NGHỆ DẬP KHỐI

Rèn tự do

Phôi Nung phôi Xử lý sau dập Sản phẩm

Dập khối

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
SƠ ĐỒ KHỐI CÔNG NGHỆ DẬP KHỐI

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
ĐỐI TƢỢNG CẦN NGHIÊN CỨU

Phôi  Rèn, Dập khối  Phôi dập

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
PHÂN LOẠI DẬP KHỐI

Gia công áp lực

Dập tấm Dập tạo hình khối …

Rèn tự do Dập khối

Chồn Máy búa Dập trong khuôn hở

Vuốt Máy ép TK Dập trong khuôn kín

Máy ép vít
Uốn Ép chảy
Máy ép TL
… …

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
Chồn

Dập khuôn Cán vành


hở

Dập nổi Dập nguội


chính xác

Dập
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝtrong
- §HBK khuôn
Hµ n«i kín  Copyright Lª Trung Kiªn
Ph¤i sö dông trong rÌn vµ dËp khèi

Vật liệu kim loại

Các loại thép Các loại thép Kim loại mầu và


các bon hợp kim hợp kim màu

Có tính dẻo
Ở một nhiệt độ nhất định

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
ChÕ ®é nhiÖt trong DẬp khèi

Khái niệm:
- Khoảng nhiệt độ tạo hình cho phép (Tcp) khi rèn và dập nóng là
khoảng nhiệt độ giới hạn bởi nhiệt độ bắt đầu rèn (Tbd) và nhiệt độ
kết thúc rèn (Tkt) mà tại đó kim loại có tính dẻo cần thiết để biến
dạng và điền đầy lòng khuôn. Đối với hợp kim thép - các bon thông
thường thì khoảng nhiệt độ cho phép nằm trong giới hạn từ 12500C
– 750 oC.

- Khoảng nhiệt độ tạo hình cần thiết (Tct) là khoảng nhiệt độ nằm
trong khoảng nhiệt độ (Tcp) phù hợp với từng nguyên công, thời gian
gia công và vật liệu.

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
Yêu cầu khi nung

- Đạt được nhiệt độ nung


- Nhiệt phân bố đồng đều theo tiết diện của thỏi đúc hoặc phôi
- Hạn chế oxy hóa và thoát các bon bề mặt
- Tránh nứt tế vi và ứng suất dư do nhiệt
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
3.2. c¸c nguyªn c«ng t¹o h×nh s¬ bé

Chån D¸t Th¾t


vµnh

T¹o Vª
Vuèt bËc

Uèn Më lç

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
3.2.1. Nguyªn c«ng chån

3.2.1.1. Khái niệm


Lµm tăng diÖn tÝch tiÕt diÖn ngang b»ng c¸ch giảm toµn bé chiÒu dµi (1)
Lo¹i lµm giảm mét phÇn chiÒu dµi ph«i (2) vµ cã thÓ lµm ph×nh to phÇn ®Çu ph«i (3)

VIDEO
Chån tù do Chån trong vßng Chån ®Çu

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
3.2.1.2. Các quá trình xảy ra khi chồn

Do cã lùc ma s¸t t¹i phÇn tiÕp xóc cña chi tiÕt vµ dông cô t¹o h×nh nªn chi tiÕt bÞ biÕn
d¹ng h×nh tang trèng

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
3.2.2. Nguyªn c«ng rÌn trªn c¸c ®Çu bóa v¹n n¨ng

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
CÁC DỤNG CỤ SỬ DỤNG

Khuôn phẳng Khuôn V Khuôn tròn

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
QUY TRÌNH CÁC BƢỚC DẬP TRÊN ĐẦU BÚA VẠN NĂNG

Các bước tiến hành

Upper die
Heating
Nung

Làm sạch
Descaling

Work- Dập
Forging
piece
Nguyên
Furthercông tiếp theo
processing

Lower die

Phay

Tiện

Mài
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
THIẾT BỊ SỬ DỤNG DẬP TRÊN ĐẦU BÚA VẠN NĂNG

1 Máy dập 2 trụ

6 Xe vận chuyển phôi

VIDEO

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
3.2.3. Nguyªn c«ng Ðp tô
Lµ nguyªn c«ng chuÈn bÞ cho vËt dËp dµi

• VUỐT (a)

• ÉP TỤ (b)

• UỐN (c)

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
3.3. c¸c nguyªn c«ng t¹o h×nh chÝnh

DËp trªn khu«n hë DËp trªn khu«n kÝn

Khu«n hë - Open die


Khu«n kÝn - Closed die
DËp cã vµnh biªn)

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
DẬP KHỐI TRÊN KHUÔN HỞ tạo ra các
phôi dập có vành biên

DẬP KHỐI TRÊN KHUÔN KÍN tạo ra sản


phẩm không có vành biên.

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
2.3.1. DẬP KHỐI TRÊN KHUÔN HỞ

a - Phôi
b, c - Khuôn không có góc nghiêng (lý tưởng)
d,e- Khuôn có góc nghiêng thành lòng khuôn (phôi thừa)
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
2.3.2. DẬP KHỐI TRÊN KHUÔN KÍN

a,b- Khuôn kín không


có góc nghiêng

c- Khuôn kín có góc nghiêng


d- Khuôn kín trên máy rèn ngang
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
24
SO SÁNH DẬP KHỐI TRÊN KHUÔN KÍN VÀ HỞ

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
VÍ DỤ DẬP KHỐI TRONG KHUÔN KÍN VÀ HỞ

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
TÝnh to¸n thiÕt kÕ dËp trªn khu«n hë vµ kÝn

Nguyên lý quá trình Các bước


(Khuôn hở - open die)

Upper die
Cắt phôi
Vành biên
Nung / Làm sạch

Lower die Nguyên


Mass công chuẩn bị
distribution

Khuôn dập có vành Dập thô


biên (open die)
Dập tinh Tạo hình sơ bộ bằng máy cán chu kỳ

Upper die
Cắt vành biên / Đột lỗ

Gia công tinh chỉnh


VIDEO
Xử lý nhiệt
Lower die
Khuôn kín – (Closed Sản phẩm
die)

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
TÝnh to¸n thiÕt kÕ dËp trªn khu«n hë vµ kÝn

Nguyên lý quá trình Các bước


(Khuôn hở - open die)

Upper die
Cắt phôi
Vành biên
Nung / Làm sạch

Lower die Nguyên


Mass công chuẩn bị
distribution

Khuôn dập có vành Dập thô


biên (open die)
Dập tinh

Upper die
Cắt vành biên / Đột lỗ

Gia công tinh chỉnh

Xử lý nhiệt
Lower die
Khuôn kín – (Closed Sản phẩm
die)

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
TÝnh to¸n thiÕt kÕ dËp trªn khu«n hë vµ kÝn

Nguyên lý quá trình Các bước


(Khuôn hở - open die)

Upper die
Cắt phôi
Vành biên
FLash Nung / Làm sạch

Lower die Nguyên


Mass công chuẩn bị
distribution

Khuôn dập có vành Dập thô


biên (open die)
Dập tinh
VIDEO

Upper die –Cầu vành biên


Cắt vành biên / Đột lỗ

Gia công tinh chỉnh - Túi chứa

Xử lý nhiệt
Lower die
Khuôn kín – (Closed Sản phẩm
die) Vành biên

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
Cắt vành biên và đột lỗ

Nguyên lý quá trình Các bước


(Khuôn hở - open die)
Upper die

Flash Cắt phôi

Nung / Làm sạch


Lower die
Nguyên
Mass công chuẩn bị
distribution

Khuôn dập có vành Dập thô


biên (open die)
Dập tinh

Upper die Ví dụ : Uốn, Xử lý tinh chỉnh, xử lý


Cắt vành biên / Đột lỗ
Trimming/piercing nhiệt, gia công cơ …
GiaFurther
công tinh chỉnh
forming
Nhiệt luyện, ủ, thường hóa ổn định
Lower die Xử lý
Heat nhiệt
treatment
tổ chức
FinalSản phẩm
manufacturing
Khuôn kín – (Closed Nhập kho
die)

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
BA BƯỚC HÌNH THÀNH VẬT DẬP TRONG LÒNG KHUÔN

Force Finished forging


a) Chồn

Upward flow

Tool
direction
Upsetting
b) Ép chảy

Biến dạng

d) Biểu đồ lực biến dạng

c) Điền đầy lòng khuôn

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ GIA CÔNG TRỤC KHUỶU

VIDEO
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
CÁC THIẾT BỊ VÀ QUY TRÌNH CÔNG NGHỆ GIA CÔNG TRỤC KHUỶU

Wedge press Twisting machine Calibration


Reducer roll 120 MN Trimming machine press

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
2.3.3. TÍNH TOÁN THIẾT KẾ NGUYÊN CÔNG ÉP CHẢY

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
NGUYÊN CÔNG ÉP CHẢY

Ép chảy thuận Ép chảy ngược

Work- Punch
piece Punch Extrusion
die
Workpiece
Bottom
punch

Knock out Konock out


+ bottom punch

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
Ép chảy ngang

Workpiece Mandrel

Bottom
punch Extrusion
die

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
SẢN PHẨM ÉP CHẢY

Kaltfließpressteile

- Flanschen
- Hohlteile
- Wellen
- Verzahnte Teile

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn we_0082ba
SẢN PHẨM ÉP CHẢY

Steel Aluminium

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn we_0082ba
DỤNG CỤ ÉP CHẢY THUẬN

Press head
Plate

Punch
Extrusion die

Clamp-ring

Workpiece
Support member

Press Base
Back-up plate
Knock-out

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
DỤNG CỤ ÉP CHẢY NGƢỢC

Press head
Plate

Punch
Extrusion die

Workpiece
Clamp-ring
Counter punch
Support member
Back-up plate

Knock-out

Press Base

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
QUÁ TRÌNH ÉP CHẢY THANH

1 Charging 3 Stripping

2 Extrusion 4 Cropping

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
QUÁ TRÌNH ÉP CHẢY ỐNG

Billet
Extrusion of seamless tubes:
(with long mandrel) Disc
Die

Tube strand

VIDEO Ram
Mandrel Contanier

Porthole die / die


Tube strand

Mandrel
Billet Bridge

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
2.3.4. CÁC DẠNG KẾT CẤU KHUÔN TRÊN THIẾT BỊ KHÁC NHAU

CÁC THIẾT BỊ CHÍNH SỬ DỤNG TRONG DẬP KHỐI

Equipment Vận tốc m/s


Hydraulic press 0.06 – 0.30
Mechanical press 0.06 – 1.5
Screw press 0.6 – 1.2
Gravity drop hammer 3.6 – 4.8
Power drop hammer 3.0 – 9.0
Counterblow hammer 4.5 – 9.0

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
2.3.4.1. KẾT CẤU KHUÔN DẬP TRÊN MÁY BÚA

Lắp khuôn hở trên máy búa


1- Bệ đe
2- Thanh chêm bệ đe
3- Bệ đe phụ/ tấm ghép
4- Thanh chêm khuôn dưới
5- Khuôn dưới
6- Khuôn trên
7- Thanh chêm khuôn trên
8- Đầu búa trên
9- Con chốt trên
10- Con chốt dưới

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
A, MẶT PHÂN KHUÔN

Mặt phân khuôn phân chia khuôn thành 2


nửa khuôn trên và khuôn dưới; thuận lợi cho
quá trình điền đầy kim loại, đặt phôi và lấy vật
dập ra khỏi khuôn
Mặt phân khuôn có thể phẳng hoặc gấp
khúc.
 Vật dập là hình khối không gian đơn giản
thì có thể chọn tối ưu: tháo lắp, hướng thớ...
 Vật dập phức tạp thì có thể thêm lượng
thêm kim loại để có thể lấy vật dập.
 Hình dáng vật dập phụ thuộc vào mặt phân
khuôn.
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
LỰA CHỌN MẶT PHÂN KHUÔN

Mặt phân khuôn Phẳng

h
h

Mặt phân khuôn gãy – chi tiết đối xứng Mặt phân khuôn phẳng - chi tiết đối xứng

h h

Mặt phân khuôn gãy – chi tiết Không đối xứng Mặt phân khuôn phẳng - chi tiết không đối xứng

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
B, VÀNH BIÊN VÀ RÃNH THOÁT BIÊN

VÀNH BIÊN là phần kim loại thừa bao quanh vật


dập.
- Khóa cửa khuôn ở giai đoạn cuối quá trình dập
- Tăng trở lực biến dạng để kim loại điền đầy các hốc
hẹp, rãnh sâu trong lòng khuôn.
- Vành biên được cắt bởi các nguyên công sau dập

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
KẾT CẤU KHUÔN CẮT BIÊN VÀ ĐỘT MÀNG NGĂN LỖ

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
RÃNH THOÁT BIÊN

RÃNH THOÁT BIÊN gồm cầu vành biên - a -


và túi chứa kim loại – b -
Kích thước h đóng vai trò quan trọng trong
việc điền đầy kim loại và hình thành vành
biên.

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
CÁC LOẠI RÃNH THOÁT BIÊN

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
CÁC GIAI ĐOẠN HÌNH THÀNH VÀNH BIÊN

a)Vành biên quá lớn b)Vành biên hợp lý


Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
CÁC GIAI ĐOẠN QUÁ TRÌNH ĐIỀN ĐẦY LÒNG KHUÔN
Giai đoạn 1: Chồn tự do, từ chiều cao ban đầu đến
khi phôi tiếp xúc vào các thành bên. Chiều cao
phôi giảm lượng H1. Áp lực đơn vị thấp, chủ
yếu là áp lực p và áp lực do lực ma sát bề mặt
gây ra mp.
Giai đoạn 2: Chồn+Ép chảy, từ khi kim loại tiếp xúc
thành bên đến khi cầu vành biên bắt đầu bị đóng
kín. Chiều cao phôi giảm đi 1 lượng H2. Ngoài
các áp lực p,mp còn có áp lực trên thành bên q
và mq lực ma sát do q gây ra.
Giai đoạn 3: Chồn+Ép chảy, kim loại điền đầy các
góc lượn và chảy qua cầu vành biên. Các thành
phần lực masat thành bên mp, mq ko còn mặc
dù vẫn có áp lực bên q, do ko có sự chuyển dịch
của lớp kim loại bề mặt. Thêm vào đó là áp lực
tại cầu vành biên c và ma sát mc. Do đó lực dập
tăng nhanh. H3 nhỏ hơn H1 H2
Giai đoạn 4: Đẩy nốt phần kim loại thừa ra vành
biên. Thành phần lực gần giống GDD3 và tăng
rất nhanh.

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
1) Insertion of blank 2) Upsetting 3) Upward flow

4) Flash formimg 5) Spread of flash 6) Finish forging

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
MÔ PHỎNG QUÁ TRÌNH ĐIỀN ĐẦY LÒNG KHUÔN

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
C, GÓC NGHIÊNG THÀNH LÒNG KHUÔN

Mục đích:
Sau khi dập do lực ma sát giữa vật
dập và thành lòng khuôn tại các mặt tiếp
xúc, cho nên nếu ta làm các thành lòng
khuôn đứng thì vật dập sẽ dính chặt vào
lòng khuôn, không lấy ra được, hoặc
trong trường hợp dùng cần đẩy mà lực
ma sát rất lớn thì lực cũng lớn.

Các khuôn hở dập trên máy búa: lòng khuôn


với một góc nghiêng nhất định (khoảng 5100 )
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
D, KẾT CẤU KHUÔN HỞ SỬ DỤNG TRÊN MÁY BÚA
Preforming die
(Step 3)
Finishing die
(Step 4)

Forming saddle
(Step 2)

Drawing out saddle


(Step 1)
Lower die

VIDEO

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
KÕt cÊu khu«n dËp trªn m¸y bóa vµ c¸c phÇn tö g¸ l¾p

Lßng khu«n
Ðp tô
Lßng khu«n
th«

Lßng khu«n
tinh

Cöa khu«n
(kÑp k×m)

Lßng khu«n
vuèt
§u«i Ðn

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
LÒNG KHUÔN TINH

Lòng khuôn tinh:


- lòng khuôn cuối
cùng,
- có hình dáng gần
nhất với vật dập.

a) Bản vẽ vật dập


b) Hình dạng sau khi duỗi
thẳng của vật dập
c) Các bước dập
d) Khuôn dưới
e) Lòng khuôn ép tụ

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
LÒNG KHUÔN THÔ

- Lòng khuôn thô có nhiệm vụ làm giảm


nhiệm vụ cường độ làm việc của lòng
khuôn tinh, do đó tăng tuổi thọ của các
lòng khuôn tinh.
- Phôi dập qua lòng khuôn thô có hình
dáng gần giống vật dập, có một lớp ba via
được tạo ra từ khe hở giữa hai mặt biên
- Lòng khuôn thô không có rãnh thoát biên.

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
VẬT DẬP TRÊN LÒNG KHUÔN THÔ VÀ TINH

- Nửa trái: vật dập lòng khuôn thô


- Nửa phải: vật dập lòng khuôn tinh
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
E, KẾT CẤU KHUÔN KÍN SỬ DỤNG TRÊN MÁY BÚA

- Dập khối trên khuôn hở tạo ra vành biên


chiếm 5-15% toàn bộ thể tích. Cần thiết các
nguyên công cắt biên và gia công cơ.
- Dập khối trên khuôn kín chất lượng vật dập
cao hơn, tiết kiệm kim loại, khuôn phức tạp
hơn, dễ gây quá tải máy.
- Kích thước về chiều cao không đảm bảo khi
phôi không chính xác.
- Thích hợp các vật dập dọc thấp

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
DẬP KHỐI KHUÔN KÍN TRÊN MÁY BÚA

Khuôn kín gồm có:


• Lòng khuôn kín
• Khóa khuôn

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
DẬP KHỐI KHUÔN KÍN TRÊN MÁY BÚA

Lòng khuôn sâu hơn đƣợc bố trí ở


lòng khuôn dƣới
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
2.3.4.2. KẾT CẤU KHUÔN DẬP TRÊN MÁY ÉP

2.3.4.1 Dập khối trên máy ép trục khuỷu dập nóng


2.3.4.2 Dập khối trên máy ép Vít ma sát
2.3.4.3 Dập khối trên máy rèn ngang
2.3.4.4 Các máy chuyên dùng…

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
2.3.4.1. §Æc ®iÓm KÕt cÊu khu«n trªn m¸y Ðp trôc khuûu dËp nãng

- Cã thÓ chÕ t¹o tõ khèi thÐp nguyªn hoÆc sö dông kÕt cÊu ghÐp.

- Do bµn m¸y cña m¸y Ðp trôc khuûu dËp nãng kh«ng cã r·nh mang c¸, ph¶i thiÕt

kÕ ®Õ khu«n phô cã r·nh mang c¸ ®Ó g¸ khu«n.

- Trªn m¸y Ðp cã hÖ thèng ®Èy s¶n phÈm do ®ã gãc nghiªng thµnh lßng khu«n trªn
METK nhá h¬n gãc nghiªng thµnh lßng khu«n trªn m¸y bóa 1o  3o. Cã thÓ ®Èy t¹i
mét hoÆc nhiÒu vÞ trÝ tuú thuéc vµo h×nh d¹ng vµ kÝch thíc cña chi tiÕt. KÕt cÊu ®Èy cã
thÓ bè trÝ ë khu«n trªn hoÆc khu«n díi hoÆc ®ång thêi ë c¶ hai nöa khu«n.

- NÕu vËt dËp cã chiÒu cao lín th× ph¶i dïng c¬ cÊu ®Èy kiÓu thuû lùc hoÆc khÝ nÐn.

- Trªn METK cã thÓ dïng khu«n tæ hîp (nhiÒu khu«n trªn mét khèi khu«n)

- Do METK cã hµnh tr×nh cøng nªn trong kÕt cÊu khu«n ph¶i cã c¬ cÊu chèng qu¸ t¶i
khu«n vµ m¸y.

- Kh«ng dËp nhiÒu lÇn trªn 1 lßng khu«n do m¸y cã hµnh tr×nh cøng
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
KÕt cÊu khu«n trªn m¸y Ðp trôc khuûu dËp nãng

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
KÕt cÊu khu«n trªn m¸y Ðp trôc khuûu dËp nãng

a, lßng khu«n th« (cã thÓ th¸o l¾p thay thÕ)


b, lßng khu«n tinh (cã thÓ th¸o l¾p thay thÕ)
c, c÷ ®Þnh vÞ khu«n cho lßng khu«n th« vµ khu«n tinh
d, Lßng khu«n tô
e, c¸c b¸nh r¨ng ®Ó lßng khu«n tô trªn vµ díi ¨n khíp
f, c¬ cÊu khÝ nÐn
g, hÖ thèng lß xo håi vÞ lßng khu«n tô
h, ®Õ khu«n
i , ¸o khu«n
k, cét dÉn híng
L, b¹c dÉn híng

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
RÃNH THOÁT BIÊN TRÊN MÁY ÉP

Khu«n trªn METK dập nóng Khuôn trên máy búa


(kh«ng cã mÆt g¬ng)

KiÓu 1: th«ng KiÓu 2:


dông

KiÓu 3 KiÓu 4

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
KÕt cÊu m¸y Ðp trôc khuûu
dËp nãng

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
2.3.4.2 DẬP KHỐI TRÊN MÁY ÉP VÍT – MA SÁT

Nguyên lý hoạt động Ảnh máy (630T) Vit cung điện Stato
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
DËp thÓ tÝch trªn m¸y Ðp ma s¸t trôc vÝt

- M¸y Ðp MSTV cã hµnh tr×nh kh«ng cè ®Þnh gièng nh m¸y bóa, nªn cã thÓ
dËp nhiÒu lÇn mét vËt dËp trªn mét lßng khu«n.
- So víi m¸y Ðp trôc khuûu cïng cì, cã thÓ chÕ t¹o ®îc s¶n phÈm cã kÝch th-
íc lín h¬n.
- Hµnh tr×nh lín h¬n METK nªn cã thÓ dËp ®îc c¸c vËt dËp cao h¬n.
- Tèc ®é biÕn d¹ng trªn m¸y Ðp MSTV nhá h¬n so víi trªn m¸y bóa.
- Kh«ng cho phÐp dËp lÖch t©m do ®Æc ®iÓm kÕt cÊu cña m¸y (cong vÝt).
- Do ®ã chØ dËp ®îc c¸c chi tiÕt cã d¹ng trßn xoay.
- M¸y Ðp MSTV cã c¬ cÊu ®Èy díi cho nªn cã thÓ dËp ®îc c¸c chi tiÕt cã
chu«i dµi víi gãc nghiªng thµnh lßng khu«n kh«ng ®¸ng kÓ.
- KÕt cÊu khu«n gièng nh trªn METK dËp nãng.
- Trªn m¸y Ðp MSTV cã thÓ dïng khu«n kÝn hoÆc Ðp ch¶y hoÆc khu«n dËp
víi cèi ghÐp 2 nöa.

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
DẬP KHỐI TRÊN MÁY ÉP VÍT – MASAT

Khuôn dập trên máy ép Vít ma sát


Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
2.3.4.3. DẬP KHỐI TRÊN MÁY RÈN NGANG

M¸y rÌn ngang

S¬ ®å ®éng m¸y rÌn ngang

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
B¶n chÊt c¬ häc

- C¸c nguyªn c«ng c¬ b¶n lµ chån vµ ®ét lç.


- Kh«ng thùc hiÖn ®îc c¸c nguyªn c«ng dËp ngang.

M¸y tù ®éng chån nguéi 1 M¸y tù ®éng chån nguéi 2

M¸y tù ®éng chån nguéi 3

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn
3.4. CÁC NGUYÊN CÔNG HOÀN THIỆN SP

CẮT BIÊN ĐỘT MÀNG NGĂN


LỖ

VIDEO VIDEO

TINH CHỈNH
Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc – VIÖN C¬ KhÝ - §HBK Hµ n«i  Copyright Lª Trung Kiªn

You might also like