Ch−¬ng 6.

c¸c c«ng nghÖ t¹o h×nh ®Æc biÖt

6.1 c«ng nghÖ dËp b»ng chÊt láng cao ¸p

Giới thiệu chung

Công nghệ dập tạo hình nhờ nguồn chất

lỏng cao áp (Hydroforming)

Dập thủy tĩnh (high Dập thủy cơ

pressure forming) (Hydromechanical
Deep Drawing)

Đặc điểm của công nghệ này là sử dụng nguồn chất lỏng công tác có áp suất
cao tác dụng trực tiếp vào phôi để tạo hình chi tiết.

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 1

6.1 c«ng nghÖ dËp b»ng chÊt láng cao ¸p
S¶n phÈm d¹ng èng

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 2

6.1 c«ng nghÖ dËp b»ng chÊt láng cao ¸p
S¶n phÈm d¹ng tÊm

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 3

6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
DËp thñy tÜnh ph«i èng

DËp thñy tÜnh ph«i tÊm

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 4

6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh

DËp thuû tÜnh lμ mét ph−¬ng ph¸p t¹o h×nh vËt liÖu nhê chÊt láng cã ¸p suÊt cao t¸c
dông trùc tiÕp vμo bÒ mÆt cña ph«i g©y biÕn d¹ng ph«i theo h×nh d¹ng cña lßng cèi.

T¹o h×nh ph«i èng:

Ph«i ban ®Çu th−êng cã h×nh d¹ng ®¬n gi¶n (d¹ng èng), d−íi t¸c dông cña chÊt
láng cao ¸p trong lßng ph«i èng, ph«i bÞ biÕn d¹ng theo h×nh d¹ng cña cèi t¹o thμnh
s¶n phÈm rçng cã h×nh d¹ng phøc t¹p.

S¬ ®å dËp thuû tÜnh

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 5

6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
a- ®Æt ph«I vμo lßng khu«n
C¸c b−íc c«ng
b- ®ãng khu«n, b¬m chÊt láng vμo lßng èng
nghÖ t¹o h×nh s¶n
c- t¨ng ¸p lμm ph«I bÞ biÕn d¹ng theo lßng khu«n
phÈm èng ch÷ T:
d- rót chÊt láng, khu«n trªn ®i lªn vμ lÊy s¶n phÈm ra khái khu«n

C¸c chi tiÕt chÝnh

cña khu«n:
- Khu«n trªn
- Khu«n d−íi
- 2 chμy Ðp däc trôc
- 1 chμy ®èi ¸p

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 6

6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh

Sơ đồ dập phình ống

Môi trường (chất lỏng): nước, dầu, nước nhũ tương…

Áp suất chất lỏng công tác trong lòng ống pi = 1.000 đến 10.000 bar. Lực dọc trục
Fa do chày ép dọc trục tạo ra có tác dụng hỗ trợ quá trình biến dạng của phôi và
tạo sự kín khít giữa các bộ phận của khuôn đảm bảo không bị lọt chất lỏng ra
ngoài, lực dọc trục có thể từ 800 to 3.000 kN.
Các thông số công nghệ chính: Fs – lực đóng khuôn; pi- áp suất chất lỏng công
tác; Fa- lực dọc trục, Fr- lực đối áp của chày đột (nếu có đột lỗ sau khi tạo hình)

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 7

6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh

Sơ đồ dập ống chữ T

Các thông số công nghệ chính:

Fs – lực đóng khuôn;
pi- áp suất chất lỏng công tác;
Fa- lực dọc trục,
Fc- lực đối áp của chày tạo phần chữ T

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 8

6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
Ưu điểm của công nghệ dập thủy tĩnh:
1. Tạo ra chi tiết đồng nhất từ một vật liệu (so với hàn từ nhiều chi tiết đơn
giản thành một chi tiết phức tạp)
2. Giảm trọng lượng chi tiết.
3. Nâng cao độ bền cho chi tiết và kết cấu.
4. Thời gian tạo hình ngắn đối với một chi tiết phức tạp.
5. Giảm thiểu số nguyên công tạo hình so với các phương pháp khác.
6. Độ chính xác của chi tiết cao.
7. Giảm thiểu phế phẩm

Một vài hạn chế:

1. Giá thiết bị và khuôn cao.
2. Cần có hệ thống điều khiển để điều khiển các thông số công nghệ phụ
thuộc thời gian và hệ thống kín khít để tránh mất áptrong quá trình tạo
hình.

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 9

6.1.1 c«ng nghÖ dËp thñy tÜnh
Sơ đồ bố trí hệ thống dập thủy tĩnh

Bé m«n Gia c«ng ¸p lùc VIỆN C¬ KhÝ - §HBK Hμ n«i Folie 10